بِها تُقام الفَرائِض(امربه نیکی ونهی از بدی)
🌹 شرح #حکمت4 📌 قسمت #هشتم 🔷2.1.2 #زهدعاقلانه – زهد احمقانه 📝بنابراین #زهد از منظر امیرالمؤمنین ب
🌹 شرح #حکمت4
📘 قسمت #نهم
🌹امیرالمومنین علی علیه السلام در بخش چهارم از حکمت ۴ نهج البلاغه میفرمایند: «ورع سپر است».
📘در نهج البلاغه ی شریف و غریب ده نکته پیرامون #ورع بیان شده است که تلاش می کنیم به صورت یک هندسه ی منظم و نظام مند ارائه گردد.
🔷 1. #تعریف_ورع:
ورع یعنی دوری کردن از منطقه ای که احتمال به #حرام افتادن در آن وجود دارد.
🔹1.1 نسبت #ورع_باتقوا:
نسبت ورع با تقوا را می شود دو جور بیان کرد:
✅ ورع مرتبه ی عالی #تقوا است، چون تقوا یعنی "گناه نکردن و واجبات را انجام دادن" اما ورع یعنی "حتی #نزدیک_به_گناه_نشدن و جایی که شبهه ی حرام هم هست دوری کردن".
✅از طرفی هم می شود گفت " تقوا یک چیز است و ورع چیز دیگری است، چون تقوا ترک کردن #خودحرام است اما ورع ترک کردن چیزی است که #شبهه_ی_حرام دارد."
🔻در نهج البلاغه در حکمت ۱۱۳ آمده است:«وَ لَا وَرَعَ كَالْوُقُوفِ عِنْدَ الشُّبْهَةِ » «هیچ ورعی مانند توقف هنگام شبهه ناک بودن امری نیست».
🔺 با این نگاه که #ورع را از تقوا متفاوت بدانیم میشود ورع را یکی از شعبه های زهد دانست.
🌹حضرت امیر علیه السلام در خطبه ی ۸۱ می فرمایند : «ای مردم #زهد ورزیدن عبارت است از:
1. کوتاه کردن #آرزوها
2. شکرگزاری کردن هنگامی که نعمتی به شما میرسد
3. #ورع ورزیدن هنگام حرام ها».
💢بنابراین با این نگاه می شود #ورع را شعبه ای از #زهد نامید.
🔹1.2نسبت ورع با سایر #ارزشهای بنیادین اخلاقی :
🌸میدانیم که #ارزشهای_اخلاقی ، هم ارزش و هم رتبه نیستند و برخی از آنها ارزشهای بنیادینی هستند که با آمدنشان دین به کمال می رسد و با رفتنشان انسان کاملاً بی دین می شود؛
💢مثلاً درباره #حیا در روایات داریم "لا دینَ لمَنْ لا حیاءَ لَه" ؛ کسی که حیا ندارد دین ندارد. با این نگاه ورع با ارزشهای بنیادین اخلاقی نسبت هایی دارد که در نهجالبلاغه چند موردش بیان شده است.
🎙 حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
#نهج_البلاغه
📘🖌📘🖌📘🖌📘🖌📘
مارابه دوستان خودمعرفی کنید 👇
@beha_togham_alfaraez
بِها تُقام الفَرائِض(امربه نیکی ونهی از بدی)
🌹 شرح #حکمت4 📘 قسمت #نهم 🌹امیرالمومنین علی علیه السلام در بخش چهارم از حکمت ۴ نهج البلاغه میفرماین
🌹شرح #حکمت4
🔖 قسمت #دهم
🔹1.2.1 #عفت:
⚡اولین ارزش بنیادین اخلاقی که #ورع با آن نسبت دارد #عفت است.
🌹امیرالمومنین علیه السلام در خطبه ۲۹ نهج البلاغه بعد از شکایت مفصل از مردم زمانه خودشان و فساد فراگیر در آنهادرپایان خطبه ی ۲۷می فرماید: «ا قولا بغیر العمل؟» آیا شعار بدون عمل می دهید؟ «و عفة من غیر #ورع »؟!و ادعای #عفت و #پاکدامنی می کنید درحالیکه ورع ندارید؟و «طمع فی غیر حق»؟! و در چیزی که حق شما نیست #طمع می کنید»؟!
✅باید تذکر بدهم که عبارت دقیق پایان خطبه ۲۹ همین است که عرض کردم "غِفلتا" نیست "عفتا" است; یعنی نمیشه انسان ادعای #عفت بکند در حالی که #ورع ندارد دوری از محرمات ندارد.
🔹1.2.2 #حیا:
✅نکته اخلاقی دیگری که با #ورع نسبت خیلی مستقیم و مهمی دارد #حیا است.
🌹امیرالمومنین علیه السلام در حکمت ۳۴۹ نهج البلاغه حیا را ریشه ی #ورع می دانندومی فرماید: «و من قل حیاءه قل ورعه» «کسی که #حیا اش کم باشد ورعش کم است»
🔹1.2.3 #مرگ_قلب:
✅در همان حکمت ۳۴۹ امیرالمومنین علیه السلام کمی #ورع را عامل مرگ قلب می داند و می فرماید: «و من قل ورعه مات قلبه». «کسی که ورعش (اجتنابش)از #محرمات کم باشد قلبش می میرد».
✅به جهت اهمیت حکمت ۳۴۹ در بیان گامهای سقوط در #جهنم در این بخش کل این حکمت را بیان کنیم.
🌹حضرت در حکمت ۳۴۹ می فرمایند:
⚠« و من کثر کلامه کثر خطاه » کسی که زیاد #سخن بگوید طبیعتاً زیاد هم #خطا می کند
⚠«و من کثر خطا او قل حیاءه» کسی که #زیادخطا کردحیاء اش کم می شود
⚠و «من قل حیاءهو قل ورعه» کسی که #حیااش کم شد #ورعش کم میشود
⚠و «من قل ورعه مات قلبه» کسی که #ورعش کم شد #قلبش می میرد
⚠«و من مات قلبه دخل النار» کسی که #قلبش بمیردداخل #جهنم خواهد شد»!
✅به خداپناه می بریم از این #سقوط.
🎙 حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
#نهج_البلاغه
📗🖋📗🖋📗🖋📗🖋
مارابه دوستان خودمعرفی کنید 👇
@beha_togham_alfaraez
بِها تُقام الفَرائِض(امربه نیکی ونهی از بدی)
🌹شرح #حکمت4 🔖 قسمت #دهم 🔹1.2.1 #عفت: ⚡اولین ارزش بنیادین اخلاقی که #ورع با آن نسبت دارد #عفت است
🌹شرح #حکمت4
🔰 قسمت #یازدهم
🔷2. #جایگاه_ورع:
🔻سرفصل دیگری که پیرامون ورع در نهج البلاغه بیان شده جایگاه بسیار موکد #ورع است که این سرفصل را می توانیم در دو بخش بررسی کنیم اول #ورع_عموم مردم و دوم #ورع_کارگزاران نظام اسلامی.
🔹2.1 #ورع_عموم_مردم:
⚡درباره ورع عموم مردم دو نکته در نهج البلاغه آمده است که بسیار جالب است:
👈اول اینکه حضرت #ورع را یکی از پنج موضوع بسیار مهمی میدانند که باید دائم بدان تاکید کرد. لذا خود مولا در خطبه ۱۷۶ نهج البلاغه با عبارات تاکیدی جالبی اینگونه میفرمایند:
👈" العمل العمل" کار کنید، کار برای آخرت
👈"ثم النهایه ثم النهایه" برای عاقبت امرتان فکر کنید
👈"الستقامه الستقامه" در راه حق پافشاری کنید پایداری کنید
👈"ثم الصبر الصبر" بر دشواری ها تلخی های مسیر حق صبور باشید صبور باشید
👈"والورع الورع" از #حرام دوری گزینید #ورع داشته باشید».
📌نکته ی دوم پیرامون #ورع عمومی این است که حضرت یکی از شعبههای #فسادجامعه را فساد اهل کسب و کار می دانند.
❤لذا حضرت امیر علیه السلام در خطبه ۱۲۹ در شکایت از فساد فراگیر جامعه میفرمایند:
💢 ("این المتورعون فی مکاسبهم" کجا رفتند کاسب هایی که در کسب و کارشان رعایت #ورع می کردند و از شبهه ی حرام هم پرهیز میکردند.)
🔹 2.2 #ورع_کارگزاران:
#ورع در بخش کارگزاران هم دو نکته خیلی جالب دارد:
🔸اولاً امیرالمومنین علیه السلام در بند ۲ از نامه ۵۳ به جناب مالک اشتر شهید می نویسند: ("وَ الْصَقْ بِاَهْلِ الْوَ رَع وَ الصِّدْقِ" به کسانی که اهل #ورع و #صداقت هستند بچسب "ثمَّ رُضْهُمْ اَنْ لايُطْرُوكَ" یک جوری با آنها برخورد کن که آنها تو را تملق نگویند، چاپلوسی تو را نکند.
💢 "و لايُبَجِّحُوكَ بِباطِل لَمْ تَفْعَلْهُ " و تو را در مورد کاری که اصلاً انجام نداده ای نستایند یعنی صدق داشته باشند .
💢"فَاِنَّ كَثْرَةَ الاِْطْراءِ تُحْدِثُ الزَّهْوَ" چرا؟! به خاطر اینکه زیادی تعریف و تمجید و چاپلوسی از مدیر اورا به غرور می کشاند.
💢"وَتُدْنى مِنَ الْعِزَّةِ." او را نزدیک به خود فریبی میکند.) یعنی برو با کسانی همنشین شو که اولا چاپلوسی تو را نمی کنند
🔰ثانیا حتی ایراد تو را خیلی صادقانه می گویند چون با حقیقت کار دارند، نه با خوشایند حاکم .
🔸نکته دوم این است که امیرالمومنین انتظار دارند #کارگزاران_نظام چون نماینده و نمایشگر حاکم جامعه اسلامی هستند خیلی اهل ورع باشند و ورع کارگزاران را نوعی کمک کردن به حاکم می دانند.
📃در نامه ی ۴۵ خطاب به عثمان بن حنیف که خودش فرماندار بصره از طرف مولا علی علیه السلام است و سر سفره سرمایهداری در بصره نشسته؛ او را خطاب و عتاب میکنند و میفرمایند: «تو چگونه ادعا می کنی که نماینده علی هستی در حالی که امام تو هرگز به دو لباس فرسوده اش لباسی اضافه نکرد و بیش از دو قرص نان به غذایی دست نبرد»
❌بعد می فرمایند: « البته تو نمی توانی و شماها نمی توانید مثل علی اینقدر #زاهدانه زندگی کنید "وَلكِنْ اَعينُونى بِوَرَع وَ اجْتِهاد و عِفَّة وَ سَداد" حداقل اگر نمیتوانید مثل علی باشید که نمی توانید، من را کمک کنید با ورع و تلاش زیاد و عفت و استواری در مسیر حق».
🔻بنابراین #کارگزاران نظام نمی توانند به هیچ بهانهای تجملاتی و اشرافی زندگی کنند، چون اینها نماینده رهبر جامعه هستند و مردم خواهی نخواهی آنها را نماینده ی حاکم جامعه میدانند.
💢لذا از باب "کونوا لنا زینا ولا تکونوا علینا شینا" که امام صادق علیه السلام طبق نقل فرمود: «یک جوری زندگی کنید که باعث #زینت و #افتخار ما باشید نه باعث سرافکندگی و خجالت ما» مصداق این قصه در مورد کارگزاران نظام این است که در جامعهای که اینقدر مشکلات اقتصادی و معیشتی هست آنها هم باید مثل رهبر عزیز انقلاب در نهایت ورع زندگی کنند تا جامعه ناامید نشود.
🎙حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
#نهج_البلاغه
📗🖋📗🖋📗🖋📗
مارابه دوستان خودمعرفی کنید 👇
@beha_togham_alfaraez
بِها تُقام الفَرائِض(امربه نیکی ونهی از بدی)
🌹 شرح #حکمت6 💢 قسمت #دوم 🔰 #خودپسندی و از #خودراضی بودن: 🔻سرفصل دیگری که در حکمت ششم به آن پرداخ
🌹شرح #حکمت6
💠 قسمت #سوم
❌ #نکته پنجم که در بحث #خودپسندی باید توجه کرد تا از این آفت در امان ماند، بحث توجه به این حقیقت است که عزت و بزرگی و کبریا مخصوص ذات اقدس خداوندی است.
💢در خطبه ۱۹۲ بند اول ، حضرت می فرمایند: «ستایش خداوندی را سزاست که لباس #عزت و بزرگی پوشید و آن دو را برای خود انتخاب کرد و از دیگر پدیدهها بازداشت.
💯آن دو را مرز میان خود و دیگران قرار داد و آن دو را برای بزرگی و عظمت خویش برگزید و #لعنت کرد آنکس را که در آرزوی عزت و بزرگی با خدا به ستیزه برخیزد، از این رو فرشتگان مقرب خود را آزمود و #فروتنان را از گردن کشان جدا فرمود» که اشاره است به آزمون سجده بر آدم که #ابلیس به خاطر گردنکشی مردود و رجیم شد اما فرشتگان مقرّب شدند.
❌ #نکته ششم در مورد #علل خودپسندی است. چه میشود انسانها دچار این رذیله مهلک و خطرناک میشوند؟ در #نهجالبلاغه چندین دلیل برای خود پسندی بیان شده است که به ترتیب عرض میکنم.
✅1. #ستایش و #تشویق:
📜در نامه ۵۳ خطاب به مالک اشتر رحمت الله می نویسند: «تا می توانی با اهل #ورع و راستگویان بپیوند و آنان را چنان پرورش بده که تو را فراوان نستایند و تو را برای اعمال زشتی که انجام ندادهای تشویق نکنند، که ستایش بی اندازه #خودپسندی می آورد و انسان را به سرکشی وامی دارد.»
📜 در جای دیگری از همین نامه میفرمایند: «مبادا هرگز دچار #خودپسندی گردی و به خوبیهای خودت اعتماد کنی و ستایش را دوست داشته باشی که اینها همه از بهترین فرصتهای شیطان برای هجوم آوردن به تو است و کردار نیک نیکوکاران را نابود می سازد.»
✅2. #دنیاپرستی :
در نامه اول نهج البلاغه است: «همانا بسیاری از مردم تغییر کردهاند و از #سعادت و رستگاری بیبهره مانده اند، به #دنیاپرستی روی آورده و از روی هوای نفس سخن گفتند.کردار اهل عراق مرا به شگفتی وا داشته است که مردمی خودپسند در چیزی گرد آمده اند.»
💢در خطبه ۲۳۰ هم می فرمایند: «بر شما باد به تلاش و کوشش، آمادگی و آماده شدن و جمع آوری #زادوتوشه آخرت در دوران زندگی دنیا. دنیا شما را مغرور نسازد چنانکه گذشتگان شما و امّتهای پیشین را در قرون سپری شده مغرور ساخت.»
✅3. #افتخار به آفرینش خود:
در خطبه ۱ درباره #ابلیس ملعون و راز سکوتش می فرمایند: «سپس خداوند از فرشتگان خواست تا آنچه در عهده دارند انجام دهند و عهدی را که پذیرفته اند #وفا کنند این گونه که بر آدم سجده کنند و او را بزرگ بشمارند و فرمود بر آدم سجده کنید، همه سجده کردند جز شیطان، غرور و #خودبزرگ بینی او را گرفت و شقاوت و بدی بر او غلبه کرد و به آفرینش خودش از آتش افتخار نمود و آفرینش انسان از خاک را تحقیر کرد.»
💢 در بند دوم از خطبه ۱۹۲ هم می فرمایند: «شیطان بر آدم به جهت خلقت او از خاک #فخر فروخت و با تکیه به اصل خود که از آتش است دچار #تعصّب و غرور شد. پس شیطان دشمن خدا و پیشوای متعصّبین و سرسلسله متکبران است.»
💢عجیب است که مولا امیرالمؤمنین در خطبه ۱۹۲ می فرمایند: «ابلیس که شش هزار سال #عبادت خدا را کرده بود فقط به خاطر یک استکباری که از خودش نشان داد از درگاه خدا رانده شد.» چه برسد به ما که عبادت های او را هم نکرده ایم.
✅4. #حسادت :
امیرالمؤمنین در حکمت ۲۱۲ می فرمایند: « #خودپسندی یکی از حسودان عقل است.»
در واقع میخواهند بفرمایند یکی از #آفتهای عقل است. آثار خودپسندی یکی دیگر از مباحث نهج البلاغه است که در بحث بعدی عرض خواهم کرد.
🎙حجت الاسلام #مهدوی_ارفع
#نهج_البلاغه
📘🖌📘🖌📘🖌📘🖌📘
@beha_togham_alfaraez
🌹 راه رسیدن به #ورع
❤️حضرت #امام_باقر (علیهالسّلام) فرمود:
خداى عزوجل فرماید: ای فرزند آدم! از آنچه برتو #حرام شده اجتناب کن تا خودنگهدارترین مردم باشى.
~~~~
🖌 عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ (علیه السّلام )قَالَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَل:َّ ابْنَ آدَمَ! اجْتَنِبْ مَا حَرَّمْتُ عَلَيْكَ تَكُنْ مِنْ أَوْرَعِ النَّاسِ.
📚 اصول کافى جلد ۳ صفحه: ۱۲۲ روایت ۲
#حدیث
#خودنگهداری
@beha_togham_alfaraez