eitaa logo
بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی
5.4هزار دنبال‌کننده
2.7هزار عکس
1هزار ویدیو
653 فایل
ناشر اختصاصی آثار تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی؛ حجت‌الاسلام و المسلمین سیدحمید روحانی کانال رسمی @bonyadtarikh تازه های پایگاه: http://iranemoaser.ir
مشاهده در ایتا
دانلود
💢سهل‌انگاری خطرناک ◀️غفلت حوزوی و دار انگلیسی/3 ⚫️تساهل و تسامح با سمی مهلک برای فضای سیاسی کشور است. سمی که در گذشته به خاطر لطافت روح یا سادگی یا اشتباه محاسباتی برخی بزرگان در فضای سیاسی کشور منتشر شد و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به کشور زد. نمونه؛ مماشات با نفوذی‌ها بود که در نهایت موجب شهادت دیدبان مشروعیت؛ شیخ فضل الله و انحراف مشروطه شد: 🔹« این نکته را هم عرض بکنم؛ همه‌ی علما در قضیه‌ی با یکدیگر هم‌نظر بودند؛ یعنی بین مرحوم و مرحوم و مرحوم در فکر و نظر تفاوتی وجود نداشت؛ اما دیدشان نسبت به واقعیتها و به‌اصطلاح روش‌ها و تاکتیک‌هایی که فکر میکردند باید عمل کنند، متفاوت بود. 🔸مرحوم شیخ فضل‌اللَّه انحراف را دیده بود؛ نمی‌شود گفت سید محمد طباطبایی یا مرحوم حاج سید عبداللَّه آن را ندیده بودند؛ چرا، آنها هم می‌دیدند؛ منتها فکر میکردند باید با آن مماشات کرد تا بشود بر آن غلبه کرد؛ یعنی یک نوع در برخورد با نفوذی‌های مشروطه در آنها مشاهده می‌شد، اما در مرحوم شیخ فضل‌اللَّه این معنا وجود نداشت؛ به همین جهت هم شیخ‌فضل‌اللَّه از همان زمان تا الان مورد تهاجم قرار گرفته است. (مقام معظم رهبری؛ انتشار در تاریخ: ۱۳۸۳/۰۵/۱۱) ◀️مقام معظم رهبری با تعابیر مختلف و متعدد در خصوص هشدار داده‌اند. پروژه‌ای که در نیز به صورت جدی در حال پیگیری است. با عبرتی که حوزه علمیه در جریانات مختلف از جمله مشروطه گرفته است؛ آیا مماشات با نفوذی‌های حوزه علمیه قم که بعضا ژورنالیست‌اند و هیچ صبغه روحانی هم ندارند؛ جایز است؟ @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.
پیام امام در پی قیام مردم تبریز / 1 خاطرۀ بسیار أسف انگیز قم هنوز ما‏‎ ‎‏را در رنج داشت که فاجعۀ بسیار ناگوار تبریز پیش آمد 🔻 | 8 اسفند بسم الله الرحمن الرحیم‏ ‏‎ ‎‏19 ربیع الاول 98‏ ‏🔹سلام بر اهالی و عزیز! درود بر مردان برومند و جوانان‏ ! درود بر مردانی که در مقابل دودمان بسیار خطرناک کردند و با‏‎ ‎‏فریاد « » خط بطلان بر جزافه‌گویی‌های او کشیدند! زنده باشند مردم ‏‎ ‎‏عزیز ، که با عظیم خود مشت محکم بر دهان یاوه گویانی زدند که با بوق‌های‏‎ ‎‏تبلیغاتی خونین را که ملت شریف ایران با آن صد درصد مخالف است‏‎ ‎‏«انقلاب سفید شاه و ملت» می‌نامند و این و خودباخته مستعمِرین‏‎ را‏‎ ‎‏نجات دهندۀ کشور می شمارند.‏ 🔸‏مردَکی نجات‌دهنده کشور است که مخازن بزرگ ثروت این را دو دستی‏‎ ‎‏تقدیم اجانب نموده، و آن پول ناچیز را که می‌گیرد تقدیم می کند و در مقابل،‏‎ ‎‏آهن‌پاره‌هایی می‌گیرد که هیچ دردی از ملت دوا نمی کند! آن شخصی نجات‌دهنده‏‎ ‎‏است که با دادن اجانب، کشور را از ساقط و به شکل مستعمره‎‏عقب افتاده درآورده است! مردَکی حافظ آزادی ملت است که در سرتاسر کشور، احدی‏‎ ‎‏را حق یک کلمه حق‌گویی و انتقاد نمی دهد و پلیس ننگینش بر سر این ملت مظلوم‏‎ ‎‏سایه افکنده! شاهی عدالت گستر است که در هر چند گاهی، با ، ملتی را به عزا‏‎ ‎‏می نشاند!‏ 🔹من نمی دانم با چه زبانی به اهالی محترم و به مادران داغدیده و پدران مصیبت‏‎ ‎‏کشیده بگویم؛ با چه بیان این قتل عام‌های پی درپی را محکوم کنم. من از مقدار‏‎ ‎‏جنایات و عدد مقتولین و مجروحین اطلاع صحیح ندارم ولی از بوق‌های تبلیغاتی معلوم‏‎ ‎‏می‌شود که جنایت‌ها بیش از تصور ما است. با این وصف، شاه افراد پلیس را که به قتل عام به‏‎ ‎‏دلخواه او دست نزده اند به می خواهد بکشد. خاطرۀ بسیار اسف‌انگیز هنوز ما‏‎ ‎‏را در رنج داشت که بسیار ناگوار پیش آمد که هر مسلمی را رنج داد و ما را به‏ #‎سوگ نشاند.‏ 🔸من به شما نوید می دهم، نوید . شما‏‎# ‎‏آذربایجانیان_غیور بودید که در صدر برای کوبیدن و خاتمه دادن به‏‎ ‎‏خودکامگی و خودسری بپا خاستید و کردید. محمدرضا‏‎ ‎‏خان و پدر روسیاهش روی سلاطین مستبد را سفید کرد. تاریخ ایران به یاد ندارد‏‎ ‎‏این چنین و قتل عام پی درپی را که به دست این انجام می گیرد. تاریخ‏‎ ‎‏ به یاد ندارد این چنین مجلس سنا و شورا را که اهالی محترم متدین ‏‎ ‎‏را مشتی اوباش و بی دین معرفی کنند؛ از مجلسی که دست نشاندۀ است بیش از این‏‎ ‎‏توقع نیست. اکنون بعد از آن همه و تبریز و آن همه خون‌خواری‌های شاه، مشتی‏‎ ‎‏سازمانی‏‎ را با کارگران مجبور با سرنیزه، در گوشه و کنار کشور به راه انداخته تا با عربده‏‎ ‎‏کشیدن و به نفع دستگاه جنایت و خیانت تظاهرات به راه انداختن، می‌خواهند لکه‌های‏‎ ‎‏ننگ را از سر و صورت این شستشو کنند؛ غافل از آنکه با آب زمزم و‏‎ ‎‏کوثر هم محو نخواهد شد. تاریخ، رنجهای ملت و ستمکاری و جنایات این پدر و پسر را‏‎ ‎‏ضبط کرده و در فرصتی منتشر خواهد کرد.‏ @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.
تضعیف و توهین به فقهای شورای نگهبان امری‏‎ ‎‏خطرناک برای کشور و اسلام است 🔻 | 25 اردیبهشت 🔹بسم الله الرحمن الرحیم‏ چنانچه مشاهده می‌شود پس از مرحله اول از دوره دوم مجلس شورای‏‎ ‎‏اسلامی، افرادی که نظریه در ابطال یا تأیید بعضی حوزه‌ها موافق‏‎ ‎‏میل‌شان نبوده است دست به شایعه‌افکنی زده و اعضای محترم ـ ایدهم‏‎ ‎‏الله تعالی ـ را که مصالح و هستند، تضعیف و یا خدای ناکرده توهین‏‎ ‎‏می‌نمایند و به پخش اعلامیه و خطابه در مطبوعات و محافل دست زده‌اند غافل از آنکه‏‎ ‎‏پیامد چنین اعمال و جوسازی‌ها آن هم در دوره دوم مجلس و نگذشتن سالی چند از‏‎ ‎‏انقلاب چه خواهد بود. امید است چنین اعمال، بی‌توجه به نتایج ناروا و اسف‌بار آن‏‎ ‎‏باشد.‏ ‏🔸معلوم نیست در صدر در دوره اول با فقهای ناظر به قوانین این نحو عمل‏‎ ‎‏شده باشد. در آن زمان به تدریج را از مجلس بیرون راندند و به سر این ملت آن‏‎ ‎‏آوردند که دیدیم.‏ ‏🔹من به این آقایان هشدار می‌دهم که و به فقهای شورای نگهبان امری‏‎ ‎‏ برای و است. همیشه به تدریج در یک رژیم وارد‏‎ ‎‏می‌شود و در آخر، رژیمی را ساقط می‌نماید. لازم است همه به طور اکید به مصالح اسلام‏‎ ‎‏و مسلمین توجه کنیم و به قوانین، هر چند مخالف نظر و سلیقه شخصی‌مان باشد احترام‏‎ ‎‏بگذاریم و به این جمهوری نوپا که مورد هجوم قدرت‌ها و ابرقدرت‌هاست وفادار باشیم.‏ 🔸در خاتمه باید بگویم که حضرات آقایان فقهای شورای نگهبان را با آشنایی و‏ ‏شناخت تعیین کردم و احترام به آنان و حفظ مقام‌شان را لازم می‌دانم و امید آن دارم که‏‎ ‎‏این نحو امور تکرار نشود. و به شورای نگهبان تذکر می‌دهم که در کار خود باشید‏‎ ‎‏و با و دقت عمل فرمایید و به خدای متعال اتکال کنید. از خداوند تعالی عنایت و‏‎ ‎‏رحمت برای ملت عزیز را خواستارم.‏ ‏‏روح الله الموسوی الخمینی‏ (25 اردیبهشت 63، صحیفه امام، ج 18، ص 431و432) @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.
تضعیف و توهین به فقهای شورای نگهبان امری‏‎ ‎‏خطرناک برای کشور و اسلام است 🔹بسم الله الرحمن الرحیم‏ چنانچه مشاهده می‌شود پس از مرحله اول از دوره دوم مجلس شورای‏‎ ‎‏اسلامی، افرادی که نظریه در ابطال یا تأیید بعضی حوزه‌ها موافق‏‎ ‎‏میل‌شان نبوده است دست به شایعه‌افکنی زده و اعضای محترم ـ ایدهم‏‎ ‎‏الله تعالی ـ را که مصالح و هستند، تضعیف و یا خدای ناکرده توهین‏‎ ‎‏می‌نمایند و به پخش اعلامیه و خطابه در مطبوعات و محافل دست زده‌اند غافل از آنکه‏‎ ‎‏پیامد چنین اعمال و جوسازی‌ها آن هم در دوره دوم مجلس و نگذشتن سالی چند از‏‎ ‎‏انقلاب چه خواهد بود. امید است چنین اعمال، بی‌توجه به نتایج ناروا و اسف‌بار آن‏‎ ‎‏باشد.‏ ‏🔸معلوم نیست در صدر در دوره اول با فقهای ناظر به قوانین این نحو عمل‏‎ ‎‏شده باشد. در آن زمان به تدریج را از مجلس بیرون راندند و به سر این ملت آن‏‎ ‎‏آوردند که دیدیم.‏ ‏🔹من به این آقایان هشدار می‌دهم که و به فقهای شورای نگهبان امری‏‎ ‎‏ برای و است. همیشه به تدریج در یک رژیم وارد‏‎ ‎‏می‌شود و در آخر، رژیمی را ساقط می‌نماید. لازم است همه به طور اکید به مصالح اسلام‏‎ ‎‏و مسلمین توجه کنیم و به قوانین، هر چند مخالف نظر و سلیقه شخصی‌مان باشد احترام‏‎ ‎‏بگذاریم و به این جمهوری نوپا که مورد هجوم قدرت‌ها و ابرقدرت‌هاست وفادار باشیم.‏ 🔸در خاتمه باید بگویم که حضرات آقایان فقهای شورای نگهبان را با آشنایی و‏ ‏شناخت تعیین کردم و احترام به آنان و حفظ مقام‌شان را لازم می‌دانم و امید آن دارم که‏‎ ‎‏این نحو امور تکرار نشود. و به شورای نگهبان تذکر می‌دهم که در کار خود باشید‏‎ ‎‏و با و دقت عمل فرمایید و به خدای متعال اتکال کنید. از خداوند تعالی عنایت و‏‎ ‎‏رحمت برای ملت عزیز را خواستارم.‏ ‏‏روح الله الموسوی الخمینی‏ (25 اردیبهشت 63، صحیفه امام، ج 18، ص 431و432) @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.
💢سهل‌انگاری خطرناک ◀️غفلت حوزوی و دار انگلیسی/3 ⚫️تساهل و تسامح با سمی مهلک برای فضای سیاسی کشور است. سمی که در گذشته به خاطر لطافت روح یا سادگی یا اشتباه محاسباتی برخی بزرگان در فضای سیاسی کشور منتشر شد و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به کشور زد. نمونه؛ مماشات با نفوذی‌ها بود که در نهایت موجب شهادت دیدبان مشروعیت؛ شیخ فضل الله و انحراف مشروطه شد: 🔹« این نکته را هم عرض بکنم؛ همه علما در قضیه‌ی با یکدیگر هم‌نظر بودند؛ یعنی بین مرحوم و مرحوم و مرحوم در فکر و نظر تفاوتی وجود نداشت؛ اما دیدشان نسبت به واقعیت‌ها و به‌اصطلاح روش‌ها و تاکتیک‌هایی که فکر می‌کردند باید عمل کنند، متفاوت بود. 🔸مرحوم شیخ فضل‌اللَّه انحراف را دیده بود؛ نمی‌شود گفت سید محمد طباطبایی یا مرحوم حاج سید عبداللَّه آن را ندیده بودند؛ چرا، آن‌ها هم می‌دیدند؛ منتها فکر می‌کردند باید با آن مماشات کرد تا بشود بر آن غلبه کرد؛ یعنی یک نوع در برخورد با نفوذی‌های مشروطه در آن‌ها مشاهده می‌شد، اما در مرحوم شیخ فضل‌اللَّه این معنا وجود نداشت؛ به همین جهت هم شیخ‌فضل‌اللَّه از همان زمان تا الان مورد تهاجم قرار گرفته است. (مقام معظم رهبری؛ انتشار در تاریخ: ۱۳۸۳/۰۵/۱۱) @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.
💢سهل‌انگاری خطرناک ⚫️تساهل و تسامح با سمی مهلک برای فضای سیاسی کشور است. سمی که در گذشته به خاطر لطافت روح یا سادگی یا اشتباه محاسباتی برخی بزرگان در فضای سیاسی کشور منتشر شد و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به کشور زد. نمونه؛ مماشات با نفوذی‌ها بود که در نهایت موجب شهادت دیدبان مشروعیت؛ شیخ فضل الله و انحراف مشروطه شد: 🔹« این نکته را هم عرض بکنم؛ همه علما در قضیه‌ی با یکدیگر هم‌نظر بودند؛ یعنی بین مرحوم و مرحوم و مرحوم در فکر و نظر تفاوتی وجود نداشت؛ اما دیدشان نسبت به واقعیت‌ها و به‌اصطلاح روش‌ها و تاکتیک‌هایی که فکر می‌کردند باید عمل کنند، متفاوت بود. 🔸مرحوم شیخ فضل‌اللَّه انحراف را دیده بود؛ نمی‌شود گفت سید محمد طباطبایی یا مرحوم حاج سید عبداللَّه آن را ندیده بودند؛ چرا، آن‌ها هم می‌دیدند؛ منتها فکر می‌کردند باید با آن مماشات کرد تا بشود بر آن غلبه کرد؛ یعنی یک نوع در برخورد با نفوذی‌های مشروطه در آن‌ها مشاهده می‌شد، اما در مرحوم شیخ فضل‌اللَّه این معنا وجود نداشت؛ به همین جهت هم شیخ‌فضل‌اللَّه از همان زمان تا الان مورد تهاجم قرار گرفته است. (مقام معظم رهبری؛ انتشار در تاریخ: ۱۳۸۳/۰۵/۱۱) 🆔 @Bonyadtarikh
📌 پنجاه و هشت سال تبه‌کاری، خیانت و غارت(1) 🔷 در روزگار رضاشاه هرفردی که رویت می‌شد، دارای هزار مرتبه فریاد نارضایتی بود. عامل اصلی اعتراضات مردمی و بزرگان دینی چه در عصر و چه در و ، ساختار استبدادی و فساد مالی، به همراه اختناق و مفاسد اخلاقی بود. بحران‌های اقتصادی به وجود آمده در تاریخ گذشته ایران، ناشی از فساد طبقه حاکم، چپاول ثروت‌های ملی و عمومی و همچنین وجود مقامات بلندپایه حکومتی فاسد بوده است. فساد و رشوه‌خواری مقامات و اعضای خاندان سلطنتی به شدت با ارزش‌ها و عادت‌های اجتماعی طبقات متوسط و پایین جامعه سنتی ایران در تناقض بود که منجر به همین دوگانگی شدید طبقاتی گردید. ملت ایران در سال‌های ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۴، از خود شاه شنیده بودند که درآمدهای نفتی کشور سه یا چهار برابر شده است. بر همین اساس آنان سؤال می‌کردند که چرا دچار فقر و بحران اقتصادی شده‌اند و آن همه ثروت به یکباره چه شد و کجا رفت؟ از آن جا که رشوه‌خواری و فساد مالی خاندان سلطنتی، بر همگان آشکار بود، جامعه آگاه ایران با دیده تردید و انزجار به رژیم نگاه می‌کرد و این وضعیت برای آنان تحمل‌ناپذیر بود. 🔶 نیز به عنوان بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی کشور و در عین حال وابسته به خانواده شاه این حس را تشدید می‌کرد. سعی داشت با تبلیغات گسترده، بنیاد پهلوی را به عنوان یک نهاد خیریه معرفی کند اما سوءاستفاده‌های گسترده این نهاد و افشای آن توسط نیروهای انقلابی، چهره این بنیاد را در نزد مردم به شدت مخدوش ساخت. در سراسر حکومت پهلوی آنچه اغلب به چشم می‌آید، تمایل درباری به کسب قدرت و گسترش آن حتی به بهای نقض قانون اساسی و دخالت در تمامی شئون زندگی ایرانیان بود. 🔷 در دهه آغازین حکومت محمدرضا پهلوی یکی از ابزارهای دربار برای مداخله در امور داخلی و حتی گاهی امور خارجی، سازمانی بود به نام سازمان املاک و مستغلات پهلوی که ظاهراً برای امور خیریه تاسیس شده بود تا نشانگر سخاوت و نوع‌دوستی دربار پهلوی باشد. اما این نهاد در حقیقت پوششی بود که اموال، املاک و مستغلات غصبی رضاشاه را به نام وقف بودن از مالیات و پس گرفته شدن آن توسط صاحبان حقیقی این اموال حفظ می‌کرد. این سازمان در سال ۱۳۵۱ خورشیدی به بنیاد پهلوی تغییر نام داد و با گسترش فعالیت خود وارد داد و ستدهای اقتصادی، فعالیت‌های فرهنگی و … شد تا با گسترش قدرت مالی به وظیفه اصلی خود که پشتیبانی از حامیان و طرفداران رژیم بود بپردازد. 🔶 فعالیت‌های بنیاد پهلوی به عنوان یک نهاد اقتصادی نیرومند و مصون از نظارت قوای سه‌گانه رژیم، اهمیت و جایگاه این نهاد را نشان می‌دهد. با توجه به فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، این بنیاد در امور فرهنگی و واکنش منتقدان حکومت پهلوی را برمی‌انگیخت. بسیاری از انقلابیون، فارغ از هر گونه مسائل عقیدتی خود علیه آن، موضوع‌گیری‌هایی اتخاذ، و این سازمان را نمونۀ کامل فساد در رژیم معرفی نمودند. این بنیاد مستقیماً وابسته به شخص شاه و دولت حکومت پهلوی فعالیت‌های این بنیاد را به مشابه اقدامات و فساد شخص شاه تلقی و در مبارزات‌شان بر آن تکیه می‌کردند. 🔷 در ظاهر بنیاد پهلوی یک سازمان غیرانتفاعی خیریه بود که از وقف بخش بزرگی از اموال رضاشاه، محمدرضاشاه و دیگر اعضای خاندان پهلوی تشکیل شد اما در باطن این بنیاد از مهم‌ترین نهادهای اقتصادی و فرهنگی دربار پهلوی به شمار می‌آمد که نقش ویژه‌ای را در گردش‌آوری ثروت و بذل و بخشش‌های خانواده سلطنتی برای کسب اعتبار نزد صاحبان قدرت در خارج از ایران و پرداخت رشوه‌های کلان و کمک‌های انتخاباتی و غیره به سیاستمداران، روزنامه‌نگاران، صاحبان صنایع، بانک‌داران و سردمداران دولت‌ها ایفام می‌کرد. 🔶 پیش از رضا شاه، حکومت آرستوکراسی کاملاً سنتی بود که توانایی لازم برای اداره کشور را نداشت و با وقوع مشروطیت به هرج و مرج و بی‌ثباتی انجامید. کودتای ۱۲۹۹ که توسط رضا خان انجام شد، آغاز تغییرات بنیادین در ساختار قدرت بود؛ او با بازداشت اعیان و رجال سیاسی و متکی شدن به نظر عمومی که از آرستوکراسی خسته شده بود، توانست حمایت مردم را جلب کند. محبوبیت رضا شاه تا حد زیادی ناشی از نفرت اکثریت مردم نسبت به طبقه ممتاز پیشین بود. 🖇 متن کامل فصلنامه را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📌 پنجاه و هشت سال تبه‌کاری، خیانت و غارت(2) 🔷 قدرت خود را همانند پدرش بر سه ستون نیروهای مسلح، شبکه حمایتی دربار و دیوان‌سالاری دولتی قرار داده بود. شبکه حمایتی دربار، با توزیع حقوق و مزایای کلان و ایجاد مشاغل پردرآمد، حلقه اطرافیان را فربه می‌ساخت و وفاداری آنان را تضمین می‌کرد. برای تحقق این هدف، مؤسسه‌ای مورد نیاز بود که دور از نظر مردم و حساب‌های رسمی، در قالبی به ظاهر خیرخواهانه، به انباشت دارایی و مدیریت ثروت بپردازد. ، پاسخ به این نیاز بود و بخش اعظم املاک و دارایی‌های سلطنتی زیر پرچم آن قرار گرفت. 🔶 نخستین نهاد وابسته، بنگاه ترجمه و نشر کتاب بود. سرمایه اولیه این بنگاه از عواید املاک سلطنتی تأمین شد و بزودی نظارت مستقیم مدیران بنیاد بر آن غالب شد. سایر شرکت‌های بزرگ و بنگاه‌های مالی یکی پس از دیگری به ساختار بنیاد افزوده شدند. ساختار حقوقی بنیاد، عنوانی غیرانتفاعی و خیریه داشت. اما در عمل، محور فعالیت آن در مسیر اهداف مالی و توسعه شبکه قدرت اقتصادی خاندان قرار گرفت. اهداف خیریه و عام‌المنفعه نه در اولویت بود و نه اجرا شد. 🔷 اداره کلان دارایی‌های و اعضای خانواده سلطنتی به بنیاد واگذار شد. بسیاری از مدیران و کارگزاران از حضور در هیئت مدیره شرکت‌های گوناگون، منافع و کمیسیون‌های کلان دریافت می‌کردند. ترکیب هیئت مدیره بنیاد پهلوی متشکل از مدیرعامل، شورای عالی و افرادی با سمت رسمی دولتی بود؛ نظیر نخست‌وزیر، وزیر دربار، رئیس مجلس سنا، رئیس مجلس و رئیس دیوان عالی کشور. نمایندگان شاه به طور مستقیم از طرف خود او منصوب می‌شدند. 🔶 هیئت مدیره، حق انتخاب مدیرعامل را نداشت و غالب اعضا به خاطر موقعیت و نقش‌شان عضویت می‌یافتند. ساختار انتخاب مدیران بسته و غیرشفاف بود. اولین مدیرعامل نیز از چهره‌های کاملاً مورد اعتماد شاه انتخاب شد. سرمایه بنیاد از درآمد زمین‌ها و شرکت‌های سلطنتی تأمین می‌شد و پول‌ها به سمت شرکت‌هایی همچون بانک عمران و پروژه‌های بزرگ ساختمانی هدایت شد و هدف تقویت بخش خصوصی و حفظ منافع اطرافیان بود. 🔷 با سرمایه کلان، با وجود ادعای اولیه حمایت از کشاورزی، منابعش را به پروژه‌های عظیم ساختمانی تغییر مسیر داد که این، نشانه‌ای از تحولات و انحراف از شعارهای اولیه بودند. بنیاد پهلوی در اسناد و اساسنامه، اهدافی چون بهداشت و رفاه و توسعه کشاورزی را ذکر کرده بود ولی تمرکز اصلی اقدامات، تجمیع ثروت، انتقال دارایی به خاندان سلطنتی و سودآوری برای اطرافیان بود. 🔶 بسیاری از پروژه‌های به ظاهر عام‌المنفعه، در اصل به نفع شرکت‌ها و افراد نزدیک شاه اجرا شد. واگذاری املاک و زمین‌های کشاورزی با شعارهای جمعی انجام گرفت اما منجربه مالکیت گروه خاصی گردید. کاهش فشار افکار عمومی درباره مالکیت فردی اموال شاه، نفوذ در اقتصاد کشور، حمایت پررنگ از بدنه رژیم، پاسخ به نظرات مشاوران خارجی و جلب رضایت مذهبیون با قالب “وقف” و “نیکوکاری”، از جمله اهداف تأسیس بنیاد بود. 🔷 ساختار بنیاد به گونه‌ای طراحی شد که هیچ نظارت واقعی بر مدیران و منافع صورت نگیرد. همین بی‌اعتنایی به اهداف عام‌المنفعه و واگذاری انحصاری مزایا، سبب افزایش نارضایتی عمومی و تکرار اعتراض اجتماعی شد. در سایه این ساختار و رویکرد، بنیاد پهلوی ابزار اصلی بقای قدرت اقتصادی سلطنت شناخته شد. اختلاف طبقاتی گسترده و نفوذ اقتصادی دربار، بخشی از زمینه‌های مخالفت و نارضایتی آشکار مردمی را فراهم آورد. 🖇 متن کامل فصلنامه را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh
📌 چشم‌اندازی به انقلاب مشروطه در ایالت استرآباد استان گلستان فعلی 🔷 چهاردهم مرداد ۱۲۸۵، به فرمان مظفرالدین‌شاه شکل گرفت، اما در ، این رویداد با خون و جان مردم معنا یافت. شورش‌ها و قیام‌ها این منطقه را به یکی از کانون‌های درگیری با استبداد تبدیل کرد. 🔶 در ، علی‌محمدخان حاکمی بی‌رحم بود که قصه‌های ستمگری‌اش در حافظه مردم مانده است؛ از شکستن گردو بر سر دهقانان تا کشتن شکارچی به‌بهانه‌ای پیش‌پاافتاده. این بیدادگری سرانجام واکنش علما و مردم را برانگیخت. در محفلی در محمدآباد کتول، روحانیانی چون ملا غلام‌رضا، ملاقاسم تجری و سیدنعمت‌الله دیلمی فتوا دادند که اموال علی‌محمدخان باید مصادره و میان مردم تقسیم شود. خبر به‌سرعت پیچید و قصر خان محاصره شد، پسرش کشته گردید و خود او به جنگل گریخت. 🔷 خان نه‌تنها تسلیم نشد، بلکه انتقام را آغاز کرد. او سیدحسین میرکتولی، یکی از علمای برجسته که حتی او را می‌شناخت، به قتل رساند و به‌دلیل وساطت برای تخفیف مالیات کشاورزان در سال خشکسالی و دفاع از مردم، هدف خشم خان قرار گرفت. جسدش را کسی جرئت حمل نداشت تا سرانجام با فداکاری مردم به استرآباد منتقل شد. 🔶 اندکی بعد، خان چشم به انتقام از دوخت؛ مجتهدی مبارز که بعد از میرکتولی، فتوای تقسیم اموال او را داده بود. شبی از شب‌های نوزدهم رمضان، پسر علی‌محمدخان با نیرنگ ملاقاسم را برای مراسم احیا دعوت کرد و با پایان مراسم، مختار_نوکر خان_ در مسیر کوهستانی کمین کرد و با ضربه‌ای مرگبار او را کشت. تنها قاطر بی‌سوارش به روستا رسید و ساکنان با جست‌وجو در مسیر، پیکر بی‌جان او را یافتند. 🔷 در پس این ماجراها، گرچه مشروطه در تهران با شعارهایی چون آزادی و عدالت پیش می‌رفت، در مبارزه، چهره‌ای کاملاً خونین داشت. دیدگاه‌های متفاوت مشروطه‌خواهان نیز بر اوضاع اثر می‌گذاشت. و بر ادامه حرکت تاکید داشتند، با نفوذ جریان غرب‌گرا به رهبری حسن تقی‌زاده مخالفت کرد و نظریه «مشروطه مشروعه» را در برابر مشروطه غربی مطرح ساخت. 🔶 نقش نیروهای خارجی نیز کم نبود؛ و با سیاست‌های دوگانه، گاه رهبران محلی را علیه یکدیگر تحریک می‌کردند و گاه از بستر ناامنی‌ها برای حفظ نفوذ خود بهره می‌بردند. نتیجه، انحراف بخشی از جریان مشروطه و طولانی شدن روند دستیابی به اهداف آن بود. استرآباد در این سال‌ها، صحنه هم‌زمان فتوای علما، قیام روستاییان و خونخواهی حکام محلی بود؛ روایتی زنده از بهای سنگینی که مردم دور از پایتخت برای آرمان‌های مشروطیت پرداختند. 🖇 متن کامل فصل‌نامه را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید 🆔 @Bonyadtarikh