#روش_شناسی #مکتب_قم 💠 تأثر شهید #صدر (ره) از مکتب قم 🔹 به نظر ما مکتب فکری شهید صدر در موارد مختلفی از مکتب قم متأثر است و شواهد مختلفی هم بر آن وجود دارد، از جمله بحث #حق_الطاعة ای که شهید صدر مطرح می کند و تلامیذ ایشان مدعی هستند که از ابداعات ایشان است، در کلمات محقق داماد آمده است. 🔸 این تأثیر و تأثر در موارد دیگر هم مشاهده می شود. از جمله اینکه مرحوم محقق داماد در تقریرات اصول شان (محاضرات 3: 52) می فزماید: شک تقدیری در استصحاب کافی است. دو بیان دارند. بیان اول، اینکه از ادله استصحاب استفاده می شود عدم یقین به خلاف، موضوع باب استصحاب است. یعنی یقین به خلاف نداشته باشیم، حال چه شک فعلی باشد، چه شک تقدیری و چه ظن فعلی و چه ظن تقدیری. این بیان همان بیان شهید صدر است. 🔹 ممکن است برخی از تلامیذ شهید صدر مدعی شوند که این کلمات به دست شهید صدر نرسیده بوده، ولی ما شواهدی داریم که اصول محقق داماد در دست شهید صدر بوده است. یعنی برخی دفاتر را آسید موسی صدر و دیگران نوشته بودند و برای شهید صدر برده بودند. لذا نباید تعصب داشته باشیم و این تأثیر و تأثر را انکار کنیم. 🔸 بله، شهید صدر جزو نوابغ است؛ #لمحات افکار دیگران را می گیرد و تبدیل به #نظریه می کند. اما در تأثر ایشان از مکتب قم هم در #فلسفتنا از کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم شهید #مطهری و هم در اصول تأثرشان از مکتب #محقق_داماد جای تردیدی نیست. 📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله جواد #مروی در درس خارج اصول 👈 آشنایی با #روش_شناسی اجتهاد: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_فقهی 💠 تفاوت دو اصطلاح ذمه و عهده 🔻 دو اصطلاح ذمه و عهده، هر چند گاهی به جای یکدیگر به کار می‌روند، اما ماهیّتی متفاوت دارند: 🔹 عهده، ظرف تصوری و اعتباری است برای #تکالیف و اعمالی که انجامشان بر انسان لازم است. 🔸 ذمه، ظرف اعتباری است برای #اموالی که به نفع غیر و علیه انسان ثابت است. ✅ رابطه بین ذمه و عهده عموم و خصوص من وجه است؛ یعنی یک ماده اجتماع و دو ماده افتراق دارند: 🔹 ماده اجتماع: مکلفی که مال غیر را تلف کرده، ذمه و عهده‌اش مشغول است، ذمه‌اش مشغول به مال است، مثلا صد هزار تومان از مال زید را تلف کرده، زید مالک صد هزار تومان در ذمه این مکف است. عهده‌اش هم مشغول است یعنی بر این مکلف واجب است اعطاء مال به غیر. گویا یک حکم وضعی و یک حکم تکلیفی است. 🔸 ماده افتراق اول: گاهی #عهده هست ولی ذمه نیست، تکلیف هست، حکم وضعی نیست. مانند نفقه اقارب واجب النفقه بر انسان غیر از همسر، یعنی پدر، مادر و اولاد انسان، که این‌ها می‌شوند واجب النفقه انسان، اینجا عهده انسان مشغول به نفقه است، یعنی پرداخت نفقه این‌ها واجب است اما ذمه‌اش مشغول نیست لذا اگر این کار را ترک کرد از اموالش نمی‌گیرند و اقارب در ذمه او طلبکار نیستند، یا اگر از دنیا رفت اقارب از ترکه او چیزی را مالک نیستند. اینجا عهده هست ولی اشتغال ذمه نیست. 🔸 ماده افتراق دوم: گاهی #ذمه هست بدون عهده، طفلی که مال غیر را تلف کرده، ذمه‌اش مشغول است به مال غیر، اگر از دنیا رفت از ترکه‌اش بر می‌دارند ولی خود طفل وجوب دفع ندارد چون تکلیف ندارد. ذمه خاصیتش این است با موت انسان از بین نمی‌رود یک ظرف اعتباری است که حتی پس از موت باقی است لذا فردی که از دنیا رفته وجوب پرداخت دیون ندارد چون عهده ندارد اما دیون بر ذمه میت ثابت است و زمانی فراغ ذمه حاصل می‌شود که حق طلبکارها از ما ترک میت پرداخت شود. 📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر «فقه رمزارزها) استاد آیت الله جواد #مروی (حفظه الله) 👈 نکات #فقهی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم

#نکات_لغوی #نکات_فقهی 💠 معیارهای مراجعه به لغت 🔹 توجه به این نکته مهم است که قول لغوی حجت نیست، مگر اینکه موجب اطمینان و وثوق شود یا اگر لغوی که در صدد بیان معنای حقیقی است با احراز وثاقتش، کلامش معتبر خواهد بود زیرا خبر واحد در موضوعات هم حجت است، اما لغت‌های متأخر قابل استناد نیستند، چون فقط در مقام احصای استعمالات هستند، آن هم با اقتباس از کتب گذشته. در مراجعه به اقوال لغویان و کسب وثوق و اطمینان به کلام آنان، توجه به پنج نکته لازم است: 1️⃣ نکته اول: عدم اکتفا به معاجم متأخر عاجم لغت متأخر در صدد بیان معانی الفاظ‌اند چه معانی قدیم و چه معانی جدید و تفکیک نمی‌کنند که این لفظ چند معنایش مستحدث و چند معنایش قدیمی است، مانند أقرب الموارد و #المنجد که همه موارد استعمال را قدیماً و حدیثاً ذکر می‌کنند 2️⃣ نکته دوم: معاجم معتبر متقدم از جمله: 1. إصلاح المنطق از ابن سکیت متوفای 244 ه‍ ق از اصحاب أئمه و عالم #شیعه ممتازی که نسبت به ایشان می‌توان به عنوان شهادت عدل واحد در موضوعات، کلامش را قبول کرد. 2ـ جمهرة اللغة از ابن درید متوفای 321 ه‍ ق. 3ـ العین از خلیل بن احمد فراهیدی متوفای 170ه‍ ق. 4ـ معجم مقاییس اللغه و المجمل في اللغة، 5ـ تهذیب اللغة از ازهری هروی متوفای 370 ه‍ ق. 6ـ المحکم والمحیط الاعظم في اللغة از ابن سیده متوفای 458 ه‍ ق. 3️⃣ نکته سوم: دور بودن از تداخل علوم اساس علم لغت، سماع و تتبع استعمالات عرب است. لذا باید توجه کرد که هر مقدار که یک لغوی از نفوذ و #تأثیر برداشت‌های مبتنی بر علوم دیگر دور باشد، اطمینان و وثوق به کلام او بیشتر خواهد بود. 4️⃣ نکته چهارم: توجه به اشعار دقیق عرب گفته می‌شود چهار طبقه از شعرای عرب از عصر #جاهلی تا نیمه قرن دوم تا زمان ابراهیم بن هَرمِة متوفای بعد 150 ه‍ ق هستند که می‌توان به اشعارشان تمسک کرد. در این رابطه سه کتاب العمدة از ابن رشیق، الشعر والشعراء از ابن قتیبه و خُزانة الأدب از بغدادی، مفید است. 5️⃣ نکته پنجم: توجه به اصطلاحات و #ضرب_المثلها در فهم معانی الفاظ در این رابطه مراجعه به کتاب‌های فصل المقال في شرح کتاب الأمثال از ابو عبید؛ ثمار القلوب في المضاف والمنسوب از ثعالبی و مجمع الأمثال از احمد بن محمد میدانی نیسابوری مفید است. 📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله جواد #مروی (حفظه الله) در درس خارج فقه 👈 نکات #فقهی ــ #اجتهادی بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم