#نکات_فقهی
💠 تفاوت دو اصطلاح ذمه و عهده
🔻 دو اصطلاح ذمه و عهده، هر چند گاهی به جای یکدیگر به کار میروند، اما ماهیّتی متفاوت دارند:
🔹 عهده، ظرف تصوری و اعتباری است برای #تکالیف و اعمالی که انجامشان بر انسان لازم است.
🔸 ذمه، ظرف اعتباری است برای #اموالی که به نفع غیر و علیه انسان ثابت است.
✅ رابطه بین ذمه و عهده عموم و خصوص من وجه است؛ یعنی یک ماده اجتماع و دو ماده افتراق دارند:
🔹 ماده اجتماع: مکلفی که مال غیر را تلف کرده، ذمه و عهدهاش مشغول است، ذمهاش مشغول به مال است، مثلا صد هزار تومان از مال زید را تلف کرده، زید مالک صد هزار تومان در ذمه این مکف است. عهدهاش هم مشغول است یعنی بر این مکلف واجب است اعطاء مال به غیر. گویا یک حکم وضعی و یک حکم تکلیفی است.
🔸 ماده افتراق اول: گاهی #عهده هست ولی ذمه نیست، تکلیف هست، حکم وضعی نیست. مانند نفقه اقارب واجب النفقه بر انسان غیر از همسر، یعنی پدر، مادر و اولاد انسان، که اینها میشوند واجب النفقه انسان، اینجا عهده انسان مشغول به نفقه است، یعنی پرداخت نفقه اینها واجب است اما ذمهاش مشغول نیست لذا اگر این کار را ترک کرد از اموالش نمیگیرند و اقارب در ذمه او طلبکار نیستند، یا اگر از دنیا رفت اقارب از ترکه او چیزی را مالک نیستند. اینجا عهده هست ولی اشتغال ذمه نیست.
🔸 ماده افتراق دوم: گاهی #ذمه هست بدون عهده، طفلی که مال غیر را تلف کرده، ذمهاش مشغول است به مال غیر، اگر از دنیا رفت از ترکهاش بر میدارند ولی خود طفل وجوب دفع ندارد چون تکلیف ندارد. ذمه خاصیتش این است با موت انسان از بین نمیرود یک ظرف اعتباری است که حتی پس از موت باقی است لذا فردی که از دنیا رفته وجوب پرداخت دیون ندارد چون عهده ندارد اما دیون بر ذمه میت ثابت است و زمانی فراغ ذمه حاصل میشود که حق طلبکارها از ما ترک میت پرداخت شود.
📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر «فقه رمزارزها) استاد آیت الله جواد #مروی (حفظه الله)
👈 نکات #فقهی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#درس_اخلاق
#جلسات_هفتگی
🔺 لیست جلسات هفتگی درس #اخلاق حوزه علمیه قم 🔺
👈 اطلاعیه های #اخلاقی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#ادله_ولایت_فقیه 1
💠 ادله اثبات ولایت فقیه 👈 روايت سليمان بن خالد
📜روايت
عن سليمانَ بْنِ خالد، عن أبي عبداللّه (علیه السلام) قال: «اتَّقُوا الحُكُومَةَ، فَإنَّ الحُكُومَةَ إنَّما هِيَ للإمامِ العالِمِ بِالقَضاءِ العادِلِ فِي المُسلِمينَ، لِنبيّ (كَنَبِيّ) أوْ وَصِيِّ نَبيٍّ». [۱]
🔹 از حيث سند 👈از طريق كلينى نقل شده. و از اين طريق ضعيف است [۲] لكن صدوق روايت را از طريق سليمان بن خالد آورده كه صحيح و معتبر مى باشد [3]
🔸از حيث دلالت 👈 شروط دادرسی و حکومت
1️⃣ بايد امام باشد. در اين جا معناى لغوى «امام» كه عبارت از رئيس و پيشوا باشد مقصود است، نه معناى اصطلاحى. به همين جهت، نبى را هم امام دانسته است. اگر معناى اصطلاحى «امام» مراد بود، قيد «عالم» و «عادل» زايد مى نمود.
2️⃣ عالِم به قضا باشد.
3️⃣ عادل باشد.
🔹پس، قضا (دادرسى) براى كسى است كه واجد اين سه شرط باشد. بعد مى فرمايد كه اين شروط بر كسى جز نبى يا وصى نبى منطبق نيست. قبلاً عرض كردم كه منصب قضا براى فقيه عادل است. و اين موضوع از ضروريات فقه است و در آن خلافى نيست. اكنون بايد ديد شرايط قضاوت در فقيه موجود است يا نه. بديهى است منظور «فقيه عادل» است، نه هر فقيهى.
🔸فقيه طبعاً عالم به قضاست، چون مراد از فقيه کسی است که دین شناس باشد. فقيه وقتى عادل هم شد، دو شرط را دارد. شرط ديگر اين بود كه امام يعنى رئيس باشد. و گفتيم كه فقيه عادل مقام امامت و رياست را براى قضاوت - به حسب تعيين امام علیه السلام - داراست.
🔹آن گاه امام (علیه السلام) حصر فرموده كه اين شروط جز بر نبى يا وصى نبى بر ديگرى منطبق نيست. فقها چون نبى نيستند پس وصى نبى يعنى جانشين او هستند.
__________________________________
[۱] وسائل الشيعة، ج ۲۷، ص ۱۷، «كتاب القضاء»، «أبواب صفات القاضي»، باب ۳، حديث ۳.
[۲] زيرا در طريق كلينى، ابو عبداللّه المؤمن واقع شده، كه تضعيف شده است.
[3] طريق صدوق به سليمان بن خالد در مشيخه: پدر صدوق از سعد بن عبداللّه از ابراهيم بن هاشم از محمد بن ابى عمير از هشام بن سالم كه همگى امامى و مورد وثوقند از ميان آنان ابراهيم بن هاشم توثيق خاص ندارد، اما چون از مشاهير راويان امامى است و با وجوه عدیده عام توثيق وى قابل اثبات است، ترديدی در صحت سند نيست.
__________________________________
📚 موسوعة الإمام الخمینی (قدس سره الشریف)، المجلد 21، (حکومت اسلامی و ولایت فقیه)، روايت سليمان بن خالد، ص ۸۲
📌 ارسالی از حجت الإسلام مهدی رضایی (از طلاب گرانقدر پایه 10 مدرسه شهیدین) به مناسبت دهه #بصیرت
👈 نکات #فقهی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#شخصیت_شناسی 12
#شهید_اول
💠 أفقه فقها
🔹 شیخ محمد بن مکی عاملی #شهید_اول (۷۸۶–۷۳۴ق) از فقهای مشهور شیعه است. «دروس»، «ذکری» و «لمعه دمشقیه» از مهمترین آثار اوست.
🔸 برخی عالمان سنّی به وی اتهام ارتداد زده و طوماری را علیه وی امضا کردند. شهید اول با وضع دلخراشی در نهم جمادیالاولی سال ۷۸۶ به فتوای قاضی برهان الدین مالکی و تأیید عباد بن جماعه شافعی در میدان قلعه دمشق با شمشیر کشتهشد. آنگاه بدن شریفش را پس از به دار آویختن، سنگ باران کرده و به #آتش کشیدند.
🔹 آیتالله #شبیری زنجانی مینویسند: مرحوم حاج آقای ما درباره اینکه أعلم علمای شیعه به طور #مطلق در تمام أزمنه کیست، نوشته است: برخی شهید اوّل را #اعلم میدانند. شهيد اول خيلى فوق العاده بود. اگر حواشى ايشان بر «#دروس» را ملاحظه كنيد، مبهوت میشويد كه چقدر بر فقه احاطه دارد.
🔸كتاب دروس شهيد اول ـ كه ناتمام هم ماند ـ بعد از مراجعه به جواهر و همه كتابها، هنوز هم تازه است و مطالب زيادى در آن وجود دارد كه در اين كتابها نيامده است. كتاب دروس كتاب تازهاى است و بر #فقيه لازم است كه حتى بعد از مطالعه «جواهر الكلام»، به «دروس» مراجعه كند و از مطالب ابتكارى آن بهره ببرد.
🔹 شهيد در بعضى از نُسَخ دروس حاشيه هايى دارد كه با «منه» مشخص شده است . اين حواشى خيلى قوى است و مثلاً ذكر میکند كه فلان مطلب در كجا ثمره دارد و يك دفعه حدود ده مورد از ثمرات آن را ذكر میكند. اینها شاهد بر احاطه فوق العاده شهيد بر فقه است و نشان میدهد كه فقه مثل موم در دستش بود.
📚 جرعه ای از دریا، ج2، ص 308
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#ادله_ولایت_فقیه ۲
💠 ادله ی اثبات ولایت فقیه 👈 روايت سکونی
📜روايت
عَلِيٌّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الْفُقَهَاءُ أُمَنَاءُ الرُّسُلِ مَا لَمْ يَدْخُلُوا فِي الدُّنْيَا قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا دُخُولُهُمْ فِي الدُّنْيَا قَالَ اتِّبَاعُ السُّلْطَانِ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِكَ فَاحْذَرُوهُمْ عَلَى دِينِكُمْ.
🔹 از حيث سند 👈 از طريق كلينى نقل شده. و از اين طريق موثق است.
🔸از حيث دلالت 👈 نحوه استدلال به روایت
1️⃣ به حکم عقل و ضرورت ادیان، هدف بعثت و کار انبیا (ع) تنها مسأله گویی و بیان احکام نیست. در حقیقت مهم ترین وظیفه انبیا (ع) برقرار کردن یک نظام عادلانه اجتماعی از طریق اجرای قوانین و احکام است که البته با بیان احکام و نشر تعالیم و عقاید الهی ملازمه دارد.
2️⃣ بعد از فهم وظیفه انبیا (ع) معنای امین این است که فقهاء تمام اموری که اسلام مقرر داشته به طور امانت اجرا کنند، نه این که تنها مساله بگویند.
3️⃣ روایت می فرماید: فقهاء امنای رسل است. از این صغری و کبری برمی آید که فقها باید رئیس ملت باشند، تا نگذارند اسلام مندرس شود و احکام آن تعطیل شود. چون فقهای عادل در کشور های مسلمان نشین حکومت نداشته و ولایتشان برقرار نشده، اسلام مندرس شده و احکام آن تعطیل شده است.
__________________________________
📚 موسوعة الإمام الخمینی (قدس سره الشریف)، المجلد 21، (حکومت اسلامی و ولایت فقیه)، روایت سکونی، ص 54
📌 ارسالی از حجت الإسلام جواد دهقانپور (از طلاب گرانقدر پایه 10 مدرسه شهیدین)
👈 نکات #فقهی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 تنها عاملی که مردم را جذب می کند #طهارت ماست
🔹 هرگز نگوییم #فارغ_التحصیل شده ایم، ما تا نفس می کشیم باید با علم و تحقیق باشیم، هرگز از تدریس و تألیف و مباحثه دست بر ندارید.
🔸 تنها عامل پیروزی ما در انقلاب و دوران دفاع مقدس خدا و اهل بیت علیهم السلام بودند، اگر این سرمایه از ما گرفته شود هم دنیا و هم آخرت خود را از دست می دهیم. لذا وظیفه داریم آنچه را دین به ما گفته عمل کنیم، اگر چنین کنیم مردم خود حافظ این نظام خواهند بود، اما مردم اگر دورویی و اختلاس و نجومی ببینند صحنه را ترک می کنند و در این شرایط که مردم در صحنه نباشند رهبر هر چند علی بن ابیطالب (علیه السلام) باشد #شکست قطعی خواهد بود.
🔹 باید صد در صد طیب و طاهر باشیم چراکه تنها عاملی که مردم را #جذب می کند طهارت ماست. اگر ما آنچه را گفتیم عمل کردیم و خود در صف اول جهاد و شهادت بودیم هرگز مردم ما را تنها نخواهند گذاشت.
🔸 روحانیت دو وظیفه دارد: اول اینکه خود طیب و طاهر باشد و دوم راهنمایی و #هدایت مردم و همه مسئولین است.
📚 دیدار جمعی از علما، طلاب حوزه علمیه همدان ۹۷/۲/۵
👈 نکات #اخلاقی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
#نکات_مدیریتی
💠 تلاش شیخ انصاری برای نگه داشتن میرزای شیرازی در نجف
🔹 میرزای شیرازى مقامش در فکر خیلى بلند بوده است. وقتى که از اصفهان به نجف مشرف مى شود شیخ #انصارى هم در نجف بوده است. بعد از زیارت اراده مى کند به اصفهان برگردد.
اشخاصى که از فهم عالى میرزا مطلع بودند به شیخ عرض مى کنند که حیف است ایشان برود، شما هر طورى است او را نگه دارید…
🔸 شیخ در مجلسى با او اجتماع مى کند و بحث “بیع فضولى” را مطرح مى کند که آیا اجازه کاشف است یا ناقل؟!
شیخ تقریبى مى فرماید، و یک وجه را اثبات مى کند، میرزا خیلى خوشش مى آید، می فرماید: عجب تقریب خوبى است!
شیخ تقریب دیگرى مى کند و طرف مقابل را اثبات مى کند میرزا مى گوید: عجب! این نقض هم بسیار نقض خوبى است. آنگاه شیخ نقض النقض را مى فرماید، و میرزا متحیر مى شود…
و تا هشت مرتبه این کار را تکرار مى کند، میرزا بسیار تعجب مى کند و مىگوید:
چشم مسافر چو بر جمال تو افتد
عزم رحیلش بدل شود، به اقامت
🔹از برگشتن منصرف مى شود و ماندگار مى گردد و در درس شیخ انصارى شرکت مى کند و عاقبت به آن جائى رسید که #میرزاى_شیرازى شد.
سى سال تمام ریاست به او منتقل مى شود و “وحده لا شریک له” مى گردد. و هیچ کس در قلمرو شیعه از ایران و غیر ایران جز میرزاى شیرازى را مقلد نبود.
📚 مصاحبه با آیه الله العظمی #اراکى (رحمت الله علیه) در مجله (حوزه)، شماره 12
📌 مسئولین حوزه میبایست در کنار برنامه ریزی برای هجرت افراد مستعد #تبلیغی از قم، #نخبگان و امیدهای علمی حوزه را با حمایت های مالی و معنوی در مرکز حوزه (قم) حفظ کنند
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
13-1-min.jpg
12.36M
👆شماره سیزدهم لوح «جواهر» (کیفیت عالی)👆
#لوح_پژوهشی
#نکات_علمی
💠 لوح پژوهشی «جواهر» به ایستگاه سیزدهم رسید
🔻 عناوین مطالب:
✳️ جایگاه شناسی عقل در نظام استنباط فقهی، از منظر شهید صدر
(قسمت دوم)
✍️ به قلم آقای محمد موسی زاده
✳️ معنای افتراق مسقط خیار مجلس
✍️به کوشش آقایان سید محمد جواد شوقی- میثاق احمدینژاد
✳️رعایت ترتیب در غسل
✍️نظر مراجع عظام
✳️بررسی سندی نامه 31 نهج البلاغه
✳️حکایتی از شهید قدوسی
✍️به کوشش آقای حسین کریمی
📌 کاری از معاونت پژوهش مدرسه فقهی آل یاسین قم
👈 نکات #علمی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#ادله_ولایت_فقیه_۳
💠 ادله ی اثبات ولایت فقیه 👈 توقیع مبارک امام عصر (عج)
📜روايت
عن إسحاقَ بن يعقوب، قال: سَألتُ محمّدَ بنَ عُثْمانَ العَمرِي أن يُوصِلَ لي كتاباً قد سَألتُ فيه عن مسائِلَ أَشكَلَتْ عَلَيَّ. فَورَد التوقيعِ بِخطِّ مَولانا صاحبِ الزمان علیه السلام:《أمّا ما سَأَلْتَ عَنْهُ - أرْشَدَكَ اللّه ُ وثَبَّتَكَ -... (إلى أن قال: ) وَأمَّا الحَوادِثُ الواقِعَةُ، فَارْجِعُوا فيها إلى رُواةِ حَديثِنا. فَإنَّهُم حُجَّتي عَلَيْكُم، وَأَنا حُجّةُ اللّه》[1]
🔹 از حيث سند 👈 به جهت اسحاق بن يعقوب كه توثيقى دربارۀ وى نرسيده سند دارای تامل است اما بعنوان مؤید مطلب می تواند باشد.
🔸از حيث دلالت 👈 نحوه استدلال به روایت
1️⃣ منظور از «حوادث واقعه» مسائل شرعی نیست، بلکه پيشامدهاى اجتماعى و گرفتارى هايى بوده كه براى مردم و مسلمين روى مى داده است و ایشان به طور كلى و سربسته سؤال كرده (اكنون كه دست ما به شما نمى رسد، در پيشامدهاى اجتماعى بايد چه كنيم، وظيفه چيست؟)
2️⃣ «حجة اللّه» كسى است كه خداوند او را براى انجام امورى قرار داده است، و تمام كارها، افعال و اقوال او حجت بر مسلمين است. اگر كسى تخلف كرد، بر او احتجاج (و اقامه برهان و دعوى) خواهد شد. اگر امر كرد كه كارى انجام دهيد، حدود را اين طور جارى كنيد، غنايم، زكات و صدقات، را به چنين مصارفى برسانيد و اگر با وجود حجت، براى حل و فصل امور به دستگاه ظلم رجوع كرديد، خداوند در روز قيامت بر شما احتجاج خواهد كرد.
3️⃣ فقها از طرف امام (علیه السلام) حجت بر مردم هستند. همۀ امور و تمام کارهای مسلمين من جمله امر حكومت، تمشيت امور مسلمين، اخذ و مصرف عوايد عمومى به آنها واگذار شده و هر كس تخلف كند، خداوند بر او احتجاج خواهد كرد.
_______________________________
[1] إكمال الدين، ص ۴۸۴، باب ۴۵، حديث ۴.
📚موسوعه الامام الخمینی قدس سره الشریف المجلد 21 حکومت اسلامی و ولایت فقیه - در رويدادهاى اجتماعى به كه رجوع كنيم - صفحه ۸۴
📌 ارسالی از حجت الإسلام مهدی رضایی (از طلاب گرانقدر پایه 10 مدرسه شهیدین)
👈 نکات #فقهی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
#آیتاللهصافی
💠 آیتاللهالعظمی صافی گلپایگانی (ره) میراثبان تشیع
✅ به مناسبت #سالگرد ارتحال آیة الله #صافی گلپایگانی خاطراتی از زبان استاد رضا #مختاری:
🔹نزدیک به سی نسخه خطی ارزشمند در اختیار یک فردی بود که به احتمال زیادبه خارج از کشور منتقل شود. ایشان از بنده و یکی از دوستان به عنوان کسب نظر تخصصی سوال فرمودند که به نظر شما آیا هزینهکردن و خرید این کتابها در راستای حفظ #میراث تشیع است؟ بنده عرض کردم قطعا همین طوراست. بلافاصه دستور دادند مبلغ مورد نیاز که در زمان خود بسیار قابل توجه بود پرداخته شد و پس از تصویربرداری از این آثار، آنها را #وقف کتابخانه آستان قدس رضوی نمودیم.
🔸 ایشان حدود یکماه پیش از وفاتشان بر یک کتاب 500 صفحه ای تقریظی نوشتند و همین نمونه نشان دهندهی قوت #حافظه و تسلط ایشان بر مسائل علمی و …. تا روزهای پایان عمر شریفشان در حدود 100 سالگی است.
🔹ایشان در عین #تصلب در #دفاع از حریم تشیع و اهلبیت، طرفدار بین #تقریب مذاهب و اتحاد مسلمین و طرفدار ارتباط حسنه بین کشورهای اسلامی مانند ایران و مصر و عربستان و .. برای قدرتمند شدن جامعه مسلمانان بودند و همین موضوع را بارها به مسئولان متذکر شده بودند.
📚 مشاهده متن کامل گفتوگو (@mobahesat)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
#اهمیت_تبلیغ
#محبت_علی_علیه_السلام
💠 دوست داشتم ثواب این همه #مجتهد که تربیت کردم برای این طلبه باشد و ارزش یک کارش را به من بدهد
🔹 در زمان #میرزای_شیرازی طلبه ای با لباس کهنه بر در خانهاش آمد و گفت: میرزا را کار دارم. مردم گفتند: میرزا برای #مجتهدین وقت ندارد، آن موقع تو آمدهای و میگویی میرزا را کار دارم؟
🔸 گفت: عیبی ندارد من میروم، اما به میرزا بگویید فلانی آمده بود.
🔹 خبر به میرزای شیرازی رسید، ناگهان میرزا سر و پای برهنه دوید و طلبه را در #آغوش گرفت. دفتر دار میرزا تعجب کرد. وقتی آن طلبه رفت، میرزا گفت: «دوست داشتم ثواب این همه #مجتهد که تربیت کردم برای این طلبه باشد و ارزش یک کارش را به من بدهد!»
🔸 گفتند: میرزا کار این طلبه مگر چه بوده؟ میرزا گفت: این طلبه به یکی از دهات های سنّی نشین رفت و گفت بچه هایتان را بیاورید #قرآن یاد می دهم بدون پول.
🔹 سنی ها گفتند خوب است بدون پول است. این طلبه از اول که قران یاد این بچه ها میداد، بذر #محبت امیرالمؤمنین #علی (علیه السلام) را در دل این بچه ها کاشت. این ها بزرگ که شدند شیعه شدند و پدرانشان را از مذهب باطل به مذهب حق راهنمایی کردند. دیری نگذشت که این دهات تماما شیعه شد.
🔸 این طلبه ۱۵سال شب ها بر در خانه ها میرفت و یواشکی نانی که آن ها بیرون می انداختند را می خورد. ۱۵سال اینگونه زحمت کشید تا توانست یک روستا را #شیعه کند.
📚به نقل از: مصباح الهدی، نوشته آیت الله #وحید خراسانی (حفظه الله تعالی)
👈 نکات #اخلاقی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_حدیثی
#دعای_یامن_أرجوه
💠 تأملی در مورد کیفیت خواندن دعای «یا من أرجوه»
🔹 در مورد چگونگی خواندن دعای معروف «یا من أرجوه» در تعقیب نمازها در ماه #رجب اختلاف دیدگاه وجود دارد. این تفاوت نظر به این بر می گردد که گرفتن محاسن در دست چپ و تکان دادن انگشت سبابه دست راست به نشانه تذلل و خشوع، از ابتدای دعا تا انتهاست و یا مخصوص فقره آخر دعا یعنی «یاذالجلال و الاکرام» ... است؟؟
🔸 مرسوم بین عموم مردم و حتی علما شیوه دوم است، ولی مدتی است که برخی تاکید دارند که شیوه اول صحیح است و آن را در مجالس مذهبی و مساجد عنوان می کنند. هر چند ممکن است برای برخی این تفاوت جزئی نشان داده شود و آن را مهم ندانند، ولی از آنجا که یک #مستحب شرعی باید به همان صورتی که در روایات وارد شده انجام گیرد، خیلی کوتاه و گذرا چند نکته در این باره یادآور می شویم.
🔹 واقعیت این است که این تفاوت نظر به دلیل روایاتی است که در این زمینه نقل شده است.
1️⃣ مرحوم سیدبن طاووس در #إقبال الاعمال روایت را بگونه ای نقل کرده که روش اول از آن برداشت می شود.
در آن روایت چنین آمده که شخصی به نام محمد سجاد از امام صادق علیه السلام درخواست نمود در ماه رجب به وی دعایی نافع بیاموزد. حضرت در جواب فرمودند: بسم الله الرحمن الرحیم بنویس و در هر روز و شب ماه رجب و در تعقیب نمازها بگو: "يا من أرجوه لكل خير و آمن سخطه من كل شر... و زدني من فضلك يا كريم." راوی می گوید سپس امام علیه السلام دست چپ خود را به طرف محاسن شریف خود بردند و آنرا در دست گرفتند و این دعا را خواندند در حالیکه انگشت سبابه دست راست خود را تکان می دادند. سپس بعد از آن گفتند: "يا ذا الجلال و الإكرام يا ذا النعماء و الجود يا ذا المن و الطول حرم شيبتي على النار." (إقبال الأعمال ج2، ص 644)
👈 مطابق این نقل ابتدا حضرت بخش عمده دعا را املا کردند بعد خود بدان عمل کردند، ولی در لحظه عمل محاسن خود را گرفتند و انگشت سبابه را تکان دادند و البته بعد قسمتی دیگر را نیز اضافه فرمودند. بنابراین حضرت از ابتدا چنین کردند.
2️⃣ نقل دیگر مربوط به کتاب « #زادالمعاد» علامه مجلسی است. (زاد المعاد ص 17) در این نقل بعد از فقره اول دعا چنین آمده است: «ثم قبض عليه السلام على لحيته الكريمة بيده اليسرى و كان يحرك سبابة يده اليمنى يمينا و شمالا و يقرأ هذا الدعاء: «يا ذا الجلال و الإكرام يا ذا النعماء و الجود يا ذا المن و الطول حرم شيبتي على النار» عمل مرسوم و شایع بین مؤمنان مطابق با این نقل است که بعد از فقره اول دعا، حضرت محاسن خود را در دست چپ گرفتند و انگشت سبابه خود را تکان دادند و ادامه دعا را خواندند.
3️⃣ علامه مجلسی این روایت را با سند معتبر دیگری غیر از آنچه سید بن طاووس در اقبال آورده، نقل کرده است. البته سید بن طاووس از جهت زمانی بر علامه مجلسی تقدم دارد و این جهت ممکن است نقطه قوتی برای نقل سید باشد ولی در هر حال سندی که علامه مجلسی نقل کرده به تعبیر خودشان معتبر است. به علاوه که مطابق نقل سید سؤالی مطرح است و آن اینکه چرا حضرت تمام دعا را املا نکردند و بعد از ابتدا شروع به خواندن نمایند بلکه بخشی از آن را هنگام عمل بیان فرمودند. این سؤال بجایی است که طبق نقل دیگر چنین پرسش و ابهامی وجود ندارد.
مساله دیگر اینکه در نقلی که علامه مجلسی در بحار الانوار ذکر کرده بعد از فقره اول آمده است که ثم رفع یده فقال فقال يا ذا المن و الطول يا ذا الجلال و الإكرام... یعنی سپس دست خود را بلند کردند و فقره آخر دعا را خواندند. طبق این نقل نیز بلند کردن دست توسط امام علیه السلام تنها هنگام فقره اخیر می باشد. البته گفتنی است در این نقل ذکری از ماه رجب نیست ولی دعا همان دعای ماه رجب است. ( #بحار الأنوار ج47، ص 36)
👈 با توجه به این دو نکته ممکن است گفته شود راوی در نقل سید بن طاووس در نقل خود دقت کافی به خرج نداده است.
🔺 در هر حال مطابق این دو نقل می توان عمل نمود و عمل به هر دو صحیح است و حتی اگر سند یکی نیز ضعیف باشد با توجه قاعده «تسامح در ادله مستحبات» - که مطابق آن فقها به استناد برخی روایات، اگر روایت ضعیفی نیز ثوابی را بر عملی بیان کرد، انجام ان را نیکو می شمارند و در مورد سند آن کنکاشی صورت نمی دهند- می توان مطابق آن عمل نمود و امید ثواب داشت.
📌 برگرفته از فرمایشات استاد حمید #کمالی اردکانی (از فارغ التحصیلان مدرسه شهیدین و مدیر حوزه علمیه اردکان)
👈 نکات #حدیثی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
درباره حالت خواندن دعای یا من ارجوه.pdf
183.9K
#مباحثه
#نقد
💠 #نقد «تأملی در مورد کیفیت خواندن دعای «یا من أرجوه»»
🔻 نسبت به تحقیق فوق -که ظاهرا توسط یکی از شاگردان حجت الاسلام و المسلمین #کمالی (حفظه الله) تنظیم شده است و بنده نیز یکی از شاگردان استاد گرامی میباشم- نکاتی بنظر میرسد:
1️⃣ سند زاد المعاد (مطابق متن کتاب) مرسل است و مرحوم مجلسی وسائط خود تا محمد بن ذکوان را نقل نکرده اند. «معتبر» نظر مرحوم مجلسی نسبت به سندشان است.
البته میتوان با بیانی سند این نقل را استخراج نمود که در ادامه به آن اشاره میشود.
2️⃣ آنچه که از بحار نقل شده است، تنها تشابه چند فقره از روایت با دعای ماه رجب است. لکن چنانچه روایت بصورت کامل ملاحظه گردد، ارتباطی با ماه رجب ندارد. موضع این دعا در کتاب بحار، جلد 95، صفحه 390 می باشد که مطابق متن اقبال است.
3️⃣ راوی از امام (علیه السلام) در نقل اقبال و زاد المعاد یک نفر می باشند. همچنین با ملاحظه اموری، میتوان اتحاد واقعه را استظهار نمود.
4️⃣ با بررسی جوانب این دو نقل، میتوان استظهار نمود که اضافه بر اتحاد راوی از امام و اتحاد واقعه، سند دو نقل هم یکسان می باشند.
👆 تفصیل مطالب فوق در نوشتار پی دی اف بالا گردآوری شده است👆
🔺 چنانچه فضلای گرامی نقدهای این نوشتار را نیز متذکر گردند، موجب امتنان خواهدبود.
📚 ارسالی توسط آقای سید مرتضی #طباطبائی (از طلاب و اساتید محترم مدرسه شهیدین)
👈 نکات #حدیثی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_کلامی
#نکات_تاریخی
💠 هشدار درباره توجیه ناکارآمدی ها با عناوین دینی:
🔹 در کتابی با نام «اُسد الغابة» به معنای «شیران بیشه» که سرگذشت افراد خیلی شجاع نقل شده، نام شخصیتی با نام «احنف بن قیس» آمده است. در جلسه ای که #اموی ها برای توجیه بی عرضگی و #گرانی ها تشکیل داده بودند، شرکت داشت.
🔸 سخنران اموی گفت: در قرآن آمده است که #رازق خداست و هر مقدار مصلحت بداند، برای مردم روزی می فرستد. اگر اهل تقوا باشید، گشایشی برای زندگی شما خواهد آمد.
🔹 احنف برخاست و گفت: اینجا سه مسئله است؛ چرا #مغالطه می کنی؟ در اینکه مخزن الهی نامتناهی است، هیچ تردیدی نیست. مطلب دوم اینکه ذات اقدس الهی از مخزن خود روزی ما را حکیمانه و مهربانانه نازل میکند، نیز حرفی نیست. ما در این دو مورد بنده خالص خدا هستیم. اما اصل سومی هست و آن اینکه ذات اقدس الهی #حکیمانه برای ما روزی را نازل کرده است. ولی جنابعالی جلوی آن را گرفتهاید! تو نمیگذاری چیزی به ما برسد! ما روی این سومی مشکل داریم.
🔸 برای حفظ #نظام باید بدانیم وظیفهمان چیست و چه کار باید انجام بدهیم! باید جلوی دزدی ها و غارت ها گرفته شود و معضل اشتغال، مسکن و گرانی حل شود تا موفق باشیم!
📚 فرمایشات آیتالله العظمی #جوادی آملی در دیدار اعضای مجموعه تاریخی سعدآباد، ۱۴۰۱/۱۱/۳
👈 نکات #کلامی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#فقه_بورس_واوراق_بهادار
💠 115 جلسه درس خارج فقه معاصر با موضوع «فقه بورس و اوراق بهادار»
🔹تمامی فایل های صوتی و پی دی اف درس خارج فقه بورس و اوراق بهادار استاد علی #عندلیب همدانی (حفظه الله) را، که در طی سه سال تحصیلی (از سال 1398 تا سال 1400) برگزار شده است، در سایت مدرسه #شهیدین (ره) ببینید.
🌐 http://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/extracurricular/777-2019-11-23-08-03-46
🔸 لازم به ذکر است دفتر فقه #معاصر کلیه این مباحث را به زودی در قالب 4 جلد کتاب منتشر خواهد کرد.
📌 به زودی درس خارج فقه معاصر «نظام اقتصادی اسلام» توسط معظم له برگزار خواهد شد.
👈 نکات #فقهی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نشست_علمی 2
💠 دومین نشست علمی دوره فقه و اصول مدرسه شهیدین در سال جاری برگزار میگردد.
🔹موضوع: «مطالعات علومانسانی در امتداد فقاهت»
🔸 با حضور حجت الإسلام و المسلمین استاد امین #اسدپور
📆 زمان: دوشنبه 24 بهمن 1401 ⏰ ساعت 11 الی اذان ظهر
🏢 مکان: مدرس شهید مطهری مدرسه شهیدین
🔺 کلیه کلاس ها در این ساعت #تعطیل است و حضور همه طلاب گرانقدر دوره در این نشست #الزامی است.
👈 اخبار #نشست های علمی:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_تحصیلی
💠 آیت الله جوادی آملی: درس خواندن با صوت و جزوه، کم ثمر است.
🔹 گاهی برخی با #مطالعه کتاب یا گوش دادن #نوار ، درسها را فرا می گیرند. این راه بد نیست، ولی روشی نیست که انسان را بپروراند، [به] خلاف ادراک محضر #استاد و الگو گرفتن از طرز گفتگو، رفتار و گفتار او، که بسیار آموزنده و سازنده است.
🔸 مرحوم علامه [طباطبائی] (رضوان الله علیه) میفرمودند:
«درس را باید از محضر استاد فرا گرفت و نباید با مطالعه کتاب و جزوه، مغرور شوید و به همان بسنده کنید».
🔹 #إیّاکم_والصحفیین ، مبادا با صحیفه، نوار، کتاب یا جزوه، از محضر استاد، احساس بینیازی کنید.
📚 کتاب مهر استاد، ص 49
👈 نکات #اجتهادی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 درس در روز برفی
🔹علامه #حسن_زاده آملی تعریف میکند: در یک زمستان #برف خیلی سنگینی آمده بود و من مردد بودم که به کلاس درس بروم یا نه؟ به هر حال تصمیم گرفتم بروم.
🔸 وقتی در خانه ایشان (علامه شعرانی) رسیدم، خواستم در بزنم؛ با آن برف سنگین که آمده بود، خجالت می کشیدم. مدتی ایستادم که کسی بیرون بیاید، اما کسی نیامد. در هر صورت در زدم و وارد شدم.
🔹 پس از اینکه وارد شدم، دیدم ایشان مشغول نوشتن هستند. سلام کردم و به محض نشستن عذر خواهی کردم. گفتم: آقا در این برف مزاحم شدم، می خواستم نیایم. ایشان فرمودند: چرا؟
🔸 گفتم: در این برف نخواستم مزاحم بشوم. گفتند: مگر شما که از مدرسه مروی تا اینجا می آمدید، #گداها در راه ننشسته بودند و گدایی نمی کردند؟ گفتم: چرا
🔹 فرمودند: امروز آنها بودند یا نبودند؟ گفتم: چرا بودند، امروز روز کسب و کار آنها است. فرمودند: خوب آنها که تعطیل نکردند، چرا ما #تعطیل کنیم؟!
👈 نکات #اخلاقی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_لغوی
#نکات_فقهی
💠 معیارهای مراجعه به لغت
🔹 توجه به این نکته مهم است که قول لغوی حجت نیست، مگر اینکه موجب اطمینان و وثوق شود یا اگر لغوی که در صدد بیان معنای حقیقی است با احراز وثاقتش، کلامش معتبر خواهد بود زیرا خبر واحد در موضوعات هم حجت است، اما لغتهای متأخر قابل استناد نیستند، چون فقط در مقام احصای استعمالات هستند، آن هم با اقتباس از کتب گذشته. در مراجعه به اقوال لغویان و کسب وثوق و اطمینان به کلام آنان، توجه به پنج نکته لازم است:
1️⃣ نکته اول: عدم اکتفا به معاجم متأخر
عاجم لغت متأخر در صدد بیان معانی الفاظاند چه معانی قدیم و چه معانی جدید و تفکیک نمیکنند که این لفظ چند معنایش مستحدث و چند معنایش قدیمی است، مانند أقرب الموارد و #المنجد که همه موارد استعمال را قدیماً و حدیثاً ذکر میکنند
2️⃣ نکته دوم: معاجم معتبر متقدم
از جمله:
1. إصلاح المنطق از ابن سکیت متوفای 244 ه ق از اصحاب أئمه و عالم #شیعه ممتازی که نسبت به ایشان میتوان به عنوان شهادت عدل واحد در موضوعات، کلامش را قبول کرد.
2ـ جمهرة اللغة از ابن درید متوفای 321 ه ق.
3ـ العین از خلیل بن احمد فراهیدی متوفای 170ه ق.
4ـ معجم مقاییس اللغه و المجمل في اللغة،
5ـ تهذیب اللغة از ازهری هروی متوفای 370 ه ق.
6ـ المحکم والمحیط الاعظم في اللغة از ابن سیده متوفای 458 ه ق.
3️⃣ نکته سوم: دور بودن از تداخل علوم
اساس علم لغت، سماع و تتبع استعمالات عرب است. لذا باید توجه کرد که هر مقدار که یک لغوی از نفوذ و #تأثیر برداشتهای مبتنی بر علوم دیگر دور باشد، اطمینان و وثوق به کلام او بیشتر خواهد بود.
4️⃣ نکته چهارم: توجه به اشعار دقیق عرب
گفته میشود چهار طبقه از شعرای عرب از عصر #جاهلی تا نیمه قرن دوم تا زمان ابراهیم بن هَرمِة متوفای بعد 150 ه ق هستند که میتوان به اشعارشان تمسک کرد. در این رابطه سه کتاب العمدة از ابن رشیق، الشعر والشعراء از ابن قتیبه و خُزانة الأدب از بغدادی، مفید است.
5️⃣ نکته پنجم: توجه به اصطلاحات و #ضرب_المثلها در فهم معانی الفاظ
در این رابطه مراجعه به کتابهای فصل المقال في شرح کتاب الأمثال از ابو عبید؛ ثمار القلوب في المضاف والمنسوب از ثعالبی و مجمع الأمثال از احمد بن محمد میدانی نیسابوری مفید است.
📚 برگرفته از فرمایشات استاد آیت الله جواد #مروی (حفظه الله) در درس خارج فقه
👈 نکات #فقهی ــ #اجتهادی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اخلاقی
💠 درس ادب
🔹 خاطره ای از آیت الله #مصباح یزدی (قدس سره) شنیدم که ادب و احترام بالایی را به من آموخت. ایشان فرمود، مرتبه آخری که توفیق داشتم در مراسم غبار روبی حرم مطهر امام #رضا (علیه السلام) شرکت کنم، جایگاه مرا در ردیف #مراجع عظام تقلید از جمله آیت الله وحید خراسانی (حفظه الله) قرار داده بودند. بنده دیدم این جایگاه بزرگی است و من نباید در این ردیف باشم، لذا خیلی آرام خودم را روی سنگ ها به عقب کشیدم که هم ردیف این جایگاه والا نباشم. این #ادب به مراجع، نکته بزرگی است که از ایشان آموختم.
📚 خاطره ای از حجت الاسلام و المسلمین ادیانی، رئیس سازمان عقیدتی سیاسی فرماندهی انتظامی، ۱۴۰۱،۱۱،۱۰
👈 نکات #اخلاقی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نشست_علمی 3
#روش_شناسی_اجتهاد
💠 سومین نشست علمی دوره فقه و اصول مدرسه شهیدین در سال جاری برگزار میگردد.
🔹موضوع: «بهینه سازی تحصیل با روش شناسی اجتهاد»
🔸 با حضور حجت الإسلام و المسلمین استاد سید محمد رضا #واعظی (از اساتید و فارغ التحصیلان مدرسه شهیدین و مؤلف کتاب روش شناسی کاربردی اجتهاد)
📆 زمان: دوشنبه 8 اسفند 1401 ⏰ ساعت 11 الی اذان ظهر
🏢 مکان: مدرس شهید مطهری مدرسه شهیدین
🔺 کلیه کلاس ها در این ساعت #تعطیل است و حضور همه طلاب گرانقدر دوره در این نشست #الزامی است.
👈 اخبار #نشست های علمی:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
#موضوع_شناسی
💠 موضوع شناسی، وظیفه چه کسی است؟
🔹یکی از شبهاتی که در بحث #موضوع_شناسی مطرح میشود، این است که موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست و فقها نباید در این حیطه ورود کنند.
🔸 باید جواب داد که هر چند اصل این مطلب صحیح است، ولی باید در ضمن پذیرش این مطلب به چند نکته توجه داشت:
1️⃣ اینکه گفته میشود موضوع شناسی وظیفه #فقیه نیست، به این معنا نمیباشد که فقیه نیازی به شناخت موضوعات احکام ندارد، بلکه باید فقیه برای اینکه حکم صحیح را در موضوعات مختلف مخصوصاً موضوعات #مستحدثه بیان کند، باید بسیار دقیق و از جهات مختلف، موضوع را شناخته باشد و با توجه به گستردگی علوم و موضوعات از یک طرف، و از طرف دیگر عدم تخصّص فقیه در بسیاری از موضوعات، لازم است فقیه برای شناخت موضوعات از نظرات #کارشناسان و متخصّصان مرتبط با آن موضوع استفاده کند و با توجه به شناختی که از موضوع پیدا میکند، حکم آن موضوع را بیان کند.
2️⃣ اینکه گفته میشود موضوع شناسی وظیفه فقیه نیست, به این معناست که وقتی فقیه موضوعی را شناخت و حکم متناسب آن را بیان نمود، #تطبیق آن موضوع بر مصادیق وظیفه فقیه نیست و در موارد اشتباه در تطبیق، فقیه مؤاخذه نمیشود.
لذا اگر فقیه به این نتیجه رسید که با توجه به خصوصیّات فرد مبتلا به مرگ مغزی، او محکوم به احکام میّت است و چنین فتوایی صادر کرد، ولی اگر شخصی که پزشکان در مورد او تشخیص مرگ مغزی داده بودند و میخواستند او را دفن کنند، زنده شود، اعتراضی به فقیه وارد نیست که چرا شما حکم به دفن این شخص زنده دادهاید؟ زیرا او بر اساس نظرات متخصّصان که مرگ مغزی را غیر قابل برگشت میدانستند، چنین فتوایی داده است و مسئول تشخیص اشتباه برخی متخصّصین در این مورد نمیباشد.
3️⃣ پس از اینکه فقیه توسط متخصّصین امر، شناخت کافی نسبت به #موضوع پیدا کرد، انتظاری که از فقیه در این مورد وجود دارد و وظیفه فقیه میباشد، دو مطلب است:
🔹 الف) حکم متناسب آن موضوع را از جهات مختلف بیان کند؛ مثل اینکه آیا ازاله حیات شخص مبتلا به مرگ مغزی، قتل محسوب میشود؟
🔸 ب) اگر ثقه، خبر از تحقّق آن موضوع در موردی داد، آیا این خبر ثقه حجّت است و برای حجیّت آن چه شرایطی وجود دارد؟ در این مرحله وقتی که فقیه حجیّت این خبر را پذیرفت به این معنا میباشد که حتّی در صورت اشتباه سهوی این ثقه، خبر او حجّت است و مجتهد و مقلّد، معذور میباشند.
📚 فقه پزشکی، آیت الله محمد #قائنی ، ص 170
👈 نکات #فقهی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
هدایت شده از معاونت آموزش شهیدین
#کتاب_سال
💠 بدینوسیله کسب مقام #شایسته_تقدیر توسط جناب حجت الاسلام والمسلمین دکتر هادی جلالی اصل (فارغ التحصیل و استاد دوره فقه و اصول شهیدین) در بیست و چهارمین همایش کتاب سال #حوزه را به ایشان تبریک گفته و توفیقات روزافزون ایشان را از خداوند متعال خواستاریم.
🔰 دوره فقه و اصول شهیدین
هدایت شده از یادداشت های طلبگی
بهینه سازی تحصیل با روش شناسی اجتهاد. شهیدین 1401.mp3
34.01M
🎙 صوت نشست علمی مدرسه علمیه شهیدین _رحمهما الله_ با عنوان :
🍀«بهینه سازی تحصیل با روش شناسی اجتهاد»🍀
🔺 ضعفهای آموزش فقه در درس های موجود
🔹 فوائد روش شناسی اجتهاد
🔺 انواع فعالیتهای توصیه شده برای طلاب سطح و درس خارج در رابطه با روش شناسی اجتهاد
🔹 تطبیق روش شناسی اجتهاد بر متنهایی از مکاسب (فهم روشمند متن فقهی)
۸ اسفند ۱۴۰۱
واعظی
#فقه_روشمند
#روش_شناسی_اجتهاد
🆔 https://eitaa.com/yaddashhayetalabegi