⚜┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄⚜
#مواضع_پنج_گانه_دستگاه_تكلّم
🔶اين مواضع عبارتند از:
⚜١- جوف=بالای پرده دیافراگم تا راه دهان. ..
🔶٢- حلق= محدوده تارهای صوتی
⚜٣- لِسان = محدوده زبان کوچک؛ ریشه زبان بزرگ ؛ وسط زبان ؛ کناره های زبان ؛ سر زبان و ابتدای زبان(نوک زبان)
🔶٤- شَفَتَيْن =مجموعه دو لب
⚜٥- خَيْشوم= فضای بینی
#مواضع_دستگاه_تكلّم را مي توان به (استان)هاي يك كشور تشبيه كرد آنگاه هر استان خود به شهرستان (مخرج) و شهر(حروف) تقسيم مي شود!
🔶در هر موضع يك يا چند مخرج براي حروف وجود دارد.
✅ #مخارج_خروف_و_تعداد_آنها
#تعريف : مخرج يعني (محل تولید وخروج حرف )؛ و در تجويد عبارت است از:
(( #جايگاه_توليد_و_محل_خروج_حرف))
🔶_هواي خارج شده از #ريه ها، پس از عبور از حنجره، اعم از اين كه #تارهاي_صوتي را مرتعش #سازد يا مرتعش #نکند ، در يكي از قسمت هاي دستگاه تكلّم محدود شده و بدين ترتيب (حرف) ايجاد مي گردد :
#محل_مزبور را كه بازدم هوا در آن به (حرف) تبديل مي شود، را (مخرج حرف) نامند. مانند محل تلاقي زبان؛ ریشه بزرگ با زبان كوچك+ارتعاش تارهای صواتی كه از آن، ((ق)) و ((ك)) توليد مي شود #مهمّ
و يا محل تلاقي دو لب كه از آن (( حرف #ب +ارتعاش تارهای صوتی )) توليد مي گردد. #مهمّ
🔶تعداد مخارج حروف، ١٧ عدد است. هرچند برخي از اهل اداء، آن را ١٤ و ١٦ عدد نيز ذكر كرده اند اما قول #مشهور_همان_١٧_عدد_است.
🔶ترتيب شمارش و نام گذاري مخارج حروف از سمت ريه ها به سوي دهان است.-->
١- موضع جوف #بطن شکم به سمت بالا..(جَوْف)= در لغت به معناي (درون- ميان- بطن) آمده است. ((اَجْوَف)) يعني (ميان تهي).
🔶در اصطلاح تجويد، به ((حجم و فضاي خالي دستگاه تكلّم جوف )) گفته مي شود. اين موضع در واقع يك مخرج بيشتر ندارد #آ . به عبارت ديگر، خودش ((مخرج اول)) دستگاه تكلّم محسوب مي شود.
مخرج اول: محل خروج الف مدی و یا الف کشیده و آنگاه حروف مد یاء و واو مدّی ))
اين حروف بدون تكيه به قسمت معيني از دستگاه تكلّم، در ((فضاي)) دهان توليد و خارج مي شوند.#مهمّ
((حروف مد)) كه به آنها حروف (( #مدّوَلين)) نيز گفته مي شود، عبارتند از:
#الف مدي، #واو مدي، #ياء مدي
اين سه حرف در كلمات، (( آ تُونِِی))
((اُوذينٰا)) و ((اُوتينٰا)) جمع آمده اند.
🔶الف مدی :👇👇
┄┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄┄
2 #موضع_حلق :
🔶حلق از دیدگاه علم تجوید
قسمتی از دستگاه تکلم است که از پایین به ((تارهای صوتی)) در حنجره و از بالا به مرز زبان کوچک(( لهاۀ )) محدود می شود.
⚜البته زبان کوچک #جزء حلق نیست.
اما از نظر علم تجوید: #حلق_محوطه_اے است که بالای حنجره( ورودی های مری و حنجره ) قرار دارد ؛ و لذا حنجره و تارهای صوتی آن ؛ خارج از حلق و پایین تر از آن واقع شده اند.
🔶حلق در واقع #چهار_راهی است که بین راه های #دهان ؛ #فضای_بینی ؛ #مری و #حنجره قرار دارد.
🔶 و دارای #سه_مخرج است.
#مخارج حلق عبارتند از
1🔶 #اقصيٰ الحلق--->ا ا
۱👈دورترین قسمت حلق به زبان
۲🔶 #وسط_الحلق--->ا ا
۳🔶 #اَدنَی_الحلق --->ا ا
۳👈نزدیکترین قسمت حلق به زبان
که در هر یک از این تقسم بندی ها #دو حرف تولید می شود.
🔶اقصی الحلق:
در این موضع (( محل خروج دو حرف #همزه_ء_ و #ها تولید می گردد.))
🔶این مخرج دقیقاً در محل #تارهای صوتی واقع شده است (با توجه به محدوده واقعی #حلق : این مخرج پایین تر از حلق و در حنجره واقع است _ اما از آنجا که این تقسیم بندی ضرری بر اصل مطلب نمی زند ؛ به قصد هماهنگی با سایر مواضع در حلق با همین نام در اقصی الحلق ذکر و عنوان شده است )
#تارهای_صوتی)) در واقع
(( #دو_پرده_ے ظریف هستند که درون #حنجره قرار گرفته اند))
🔶حنجره محفظه اے است که از چند #غضروف تشکیل شده است.
#وقتی سر خود را به عقب می بریم ؛#قسمت جلوی حنجره به صورت برآمدگی #جلوی گردن مشخص می شود که به سیب #آدم معروف است.
#چاک یا فاصله ے بین لبه ے پرده های صوتی را در این محدوده #چاکنای)) گویند :
*هنگام اداء حرف #همزه ء تارهای صوتی به حدّی بهم نزدیک میشوند که به یکدیگر #می_چسبند ؛ و راه هوای خروجی از ریه ها را مسدود می کنند
هوا در #پایین_چاکنای محبوس شده ؛ و فشار به بالا وارد می کند و لحظه اے که تارهای صوتی #بشدّت از یکدیگر جدا میشوند ؛ #هوا به صورت #انفجار)) به بیرون ((پرتاب می شود و صدای همزه)) ایجاد می گردد.
🔶⚜🔶
✅ در تجوید لزوماً (می بایست (همزه ء )) به #تیزی و قدرت اداء شود و نباید به نرمی و سستی؛ #مهمّ )
✅نکته: در قرءَآن تنها؛ موردی که _به روایت #حفص از #عاصم_الزامی و می بایست #همزه ((سست)) خوانده شود:
✅ #خواندن #همزه دوّم در کلمه((ءَأعجَمِییٌّ )) {فصلت_۴۴ } است. که اصطلاحاً گویند: (( #همزه تسهیل می شود. ))
#تسهیل به زبان ساده:
((گرفتن #نبرة و تیزی و سختی از همزه می باشد. ))
🔶در این مورد در باب صفات حروف بیشتر بحث خواهیم کرد.
🔶و نیز #مخرج_حرف_((هاء ))
#تارهای_صوتی #بدون ارتعاش ؛ فقط به یکدیگر (( نزدیک )) می شوند و #چاکنای به حالت (( نیمه باز )) در می آید.
🔶و در نتیحه ؛ مسیر هوای #خروجی را (( تنگ )) می کند. #سایش_هوا در این محل؛ باعث ایحاد صدایی می شود که آن را حرف ((هاء )) می نامیم در واقع (( #بازدم صدا دار)) است ! و باید در اداء این حرف ؛ از افراط و تفریط در صدای #بازدم اجتناب کرد. #مهمّ
🔶 گاه ملاحظه می شود که حرف
(( هاء )) در قرائت به غلط با صدایی بین (( خ )) و (( ک )) و حتّی انسدادی شبیه ((ک )) تلفظ می شود.(عادت معمول برخی از قرّاء) ❌
( یعنی پرهیز شود از سایش بیش از حدّ هوا در مخرج حرف هاء ) _👇👇
( در تولید حرف همزه ء ارتعاش تارهای صوتی #وجود دارد #چرا که تاهای صوتی با شدّت از یکدیگر جدا می شوند.. و ء را با صدای قوی تولید می کنند ؛
#اما در تولید حرف هاء ارتعاش تارهای صوتی وجود ندارد و تنها تارهای صوتی بهم نزدیک می شوند و در حالت نیمه باز پرده ها ؛ صوت با سایش نسبتاً ملایم هوا خارج می گردد )
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
🌈با سلام و تحیت. .
✅ مخرج دهم : #محلّ_خروج(( ن )).
این حرف از تماس (( #نوک_زبان )) با بخش عقب لثه ے ثتایای بالا ؛ کمی جلوتر از #لام تلفظ می شود و هم زمان #تارهای_صوتی نیز مرتعش می شودند؛
🔶هنگام اداء (( ن )) تمامی لبه ے زبان از دو طرف بطور کامل به دندان های آرواه ے بالا می چسبد و راه عبور هوا از دهان کاملاً مسدود می شود.
🔶 آنگاه هوای خاج شونده ناچار از راه بینی که در این لحظه باز است ؛
خارج می گردد (( غنِّه ))
( صدایی همراه باغنّه )
🔶 @eshragholqoran
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
🌈💎باعرض سلام و تحیّاتُکم. ..
🔶در ادامه باب مخارج حروف
#با_مخرج چهاردهم : #یعنی_محل_خروج((ث_ذ_ظ_)) آشنا می شویم.
#در_تولید این سه حرف ؛ !نوک_زیان با لبه ے #دندانهای_ثنایای_بالا مماس می شود و هم زمان (( سَر )) زبان به لثه ے پشت آنها نزدیک می گردد
( مخرج حرف ) آنگاه خروج هوا از
فاصله ے بین(( سَر)) زبان و (( لثه)ها این #سه حرف را تولید می کند.
🔶البته توصیه می شود (( نوک))و
(( سرِ)) زبان باشدّت و فشار به لبه و نیز لثه ے داندان های بالا نچسبد❌
🔷چرا که ممکن است راه عبور هوا #مسدود شده و این #سه حرف به حروف( نطعی )شباهت پیدا کند. ❌
🔶 #حر ف(( ث )) به #روش_گفته شده و بدون #ارتعاش_تارهای_صوتی تولید می شود. #مهمّ
🔷سطح زبان کاملاً #مسطح و بی شیاز بماند؛
🔶 تا این حرف بوی (( س ))نگیرد❌
(( ذ )) همان حرف(( ث )) است ؛ امّا همراه با آن #تارهای_صوتی نیز #مرتعش می گردند. #مهمّ
🔷توصیه ے بالا در مورد حرف(( ذ))اما پر حجم و مفخّم لست.
(( ذال مفخم)) هم زمان با عملکرد مخرج (( ذ )) کف زبان گود شده و (( ریشه ے)) زبان #بالا می آیذ. #مهمّ
🔷نتیجتاً صدایی(( پر حجم ))ایجاد می شود و (( ذ ))را به (( ظ ))تبدیل می کند. #مهمّ
🔶تأکید می شود این #سه حرف با حالت (( نوک زبانی ))تلفط می شود. #مهمّ
🔷لذا دقت کنید و به ویژه تلفظ حرف
(( ظ )) را به خوبی فرا بگیرید؛
تا(( ض)) را شبیه آن تلفظ نکنیذ! ❌
در واقع این مطلب که(( ض )) نباید مانند (( ظ ))تلفظ گردد ؛ قدم اول در تلفظ حرف (( ض ))است! ❌ #مهمّ
🔶اغلب اهل اداء سه حرف((ث_ذ_ظ) )
را به درستی(( #حروف لِثَوِی)) نامیده اند.
🔷چرا که بخش #جلوی زبان با کمک #لثه ها ( عضو #ثابت مخرج )این حروف را تولید می کنند. 🔶⚜🔶
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
❁﷽❁ 🌈باسلام و تحیّاتُکُم #ان_شاءالله. . 🖌چنانکه خدمتتان در ادامه مطالب کتاب حلیة القرآن #سطح_۲ تدر
❁﷽❁
✅ و در ادامه : #صفت_نبرة
🔶 ((نَبرَة)) به معنای
((اشراف_تسلط_فرازمندی))آمده است و در تجوید عبارت است از:👇👇
(( #صدای_قوی_رسا و #فرازمندی که ازحرف #همزه_ء شنیده می شود. ))
🔶به همین دلیل به محل #وعظ و خظابه که معمولاً نسبت به سایر قسمت های مجلس بالاتر است ((مِنبَر)) گویند.
((همزه_ء))نیز درمحل#تارهای_صوتی ؛
گویی بر سرچشمه ے حروف نشسته است❗️
#تیزی و سنگینی مخصوص #همزه ء که از بسته شدن ناگهانی ♓️🎶 آنها ناشی می شود ؛ حالتی به این حرف داده است که از آن به (( تَبرَة)) تعبیر نموده اند.
⭕️پس #همزه_ء با حالت #نَبرَة
(( محقَّق )) می شود و لذا به این حالت (( #تحقق_همزه_ء )) گفته اند.
🔶به روایت #حفص از #عاصم در قرآن هر جا #همزه_ء آمده است ؛
#باید دقیقاً با(( تحقق )) اداء گردد؛
هرچند #امری سخت و ((توان گیر ))
است ؛ و تلفظ آن ؛ نسبت به سایر حروف_به ویژه هنگامی که صدا در #اوج قرار دارد_نیازمند فعالیت عضلانی بیشتر است. #مهمّ
🔷بی جهت نیست که در علم قرائت جهت(( تخفیف )) #همزه_ء احکام
گوناگونی از قبیل ؛ تسهیل(ْ بَيْنْ بَيْن ْ) ؛ ابدال؛ حذف و... برای آن شده اند.
#ادامه_
🔶 @eshragholqoran