#لِسَانُ العَاقِلِ وَرَاءَ قَلبِه ے ..._... 🔑
✅ #موضع_لِسان: ((لِسان)) به معنای زبان است.
🔶این موضع وسیع ترین #مواضع_دستگاه_تکلّم است.
🔶علت نام گذاری این موضع به #لِسان #نقش اصلی این عضو مهمّ دهان در تولید اکثر حروف و اصوات است.
🔶موضع لِسان شامل #اجزاء مختلف زبان اصلی ؛ دندان ها و لثه ے آنها ؛ سقف دهان(( کام )) و زبان کوچک((لهاة)) است. ؛
🔶و ما جهت آشنایی بهتر مخارج حروف ؛ به شرح مختصر این قسمتها می پردازیم :
#در_تصویر_بالا_بسیار_دقت_بفرمایید.
✅همانگونه که دقت می فرمایی:
زبان نقش کلیدی در گفتار ما دارد و
#اهمیت #نوک_زبان که قسمت انتهایی سر زبان است؛ موجب شده که #بخش_جداگانه اے از سر زبان محسوب شود و به آن(( #ذَلَقُ_لِسَان )) گویند. /هر یک از این بخش های #شش_گانه که در#تصویر بالا مشاهده می کنید ؛ در ایجاد #تماس با قسمت های #ثابت مقابل خود و در نتیجه ؛ تولید حرف #نقش_ویژه دارند.
🔶⚜🔶
در مورد قسمتهای مختلف زبان و تولید و خروج #حروف ویژه هر #قسمت به ترتیب بزودی مفصّل توضیح داده خواهد شد. 🔶⚜🔶
🔱 #و در ادانه با #دندان ها و نقش آنها در تولید بعضی حروف آشنا می شویم.
🔶 #دندان ها( اٌسنان )=جمع سِنّ است.
🔱 #تعداد دندان ها بطور طبیعی ؛ ۳۲ عدد است؛ که در هر #آرواره ۱۶ عدد از آنها قرار دارد.
🔶دندانه ها به #چهار دسته اصلی تقسیم می شوند و به ترتیب از #جلو به عقب عبارتند از : 👇👇
۱✅ ثنایا(حمع ثَنِیه)؛ دقیقاً در جلوی و وسط #آرواره ها ( فکّ بالا) قرار دارند و تعدادشان #۴عدد است؛ ( در هر آرواره دو۲ عدد)
#ثنایای_بالا؛ که درشت تر از ثنایای پایین هستند و ریشه ے نام گذاری آنها نیز همین است( دوتایی )
۲✅ رباعیات(جمع رباعیه بدون تشدید)
🔶تعدادشان #4عدد است؛
( در هر آرواره دو۲ عدد) ؛ در طرفین #ثنایا قراردارند و در واقع
#چهارگوشه؛
چهار طرف #ثنایا را در بر گرفته اند.
#ریشه نام گذاری آتها میز همین است.
[ مجموعه ے دندان های ثنایا و رباعیا ت در فارسی دندان های (( پیش)) نام دارد. ]
۳✅ اَنیاب( جمع ناب ) : تعدادشان #۴عدد است ( در هر آرواره #۲عدد )
و در طرفین #رباعیات قرار دارند.
#نوک_تیز هستند و در فارسی(( نیش )) نام دارند.
۴✅ اضراص: (جمع ضِرس ): به علت(( دندانه )) دار بودن #سطح_فوقانی؛ (( ضِرس)) نام دارند.
( ضرس دیوار قلعه =دندانه های سر دیوار📛).
به این دندلن ها در فارسی(( آسیا )) گفته می شود. #این دندان ها خود سه #قسم_اند. 👇👇
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
#لَا_اِلَهَ_اِلله_وَ_مُحَمَّدٍ_رَسُولُ_الله💧
✅مخرج نهم_محلّ خروج (( ل ))
🔶این حرف از #اتّصالِ_نوک_زبان
(( ذَلْق یا ذَوْلَقُ اللِسَان )) با مرز #بین لثه ها ے بالا و گودی سقف دهان ( برجستگی عقب لثه ها ے ثنایای بالا )ایجاد میشود.
🔶در این حالت ؛ کناره های زبان از دندانهای مقابل خود در آرواره بالا ؛ جدا می شود و هوای خروجی ؛ در حالی که #تارهای_صوتی_مرتعش هستند ؛ از دو کناره زبان خارج میشود🌿
🔷البته در توصیف مخرج (( ل ))چنین نیز گفته اند :
#بخش_جلوی کناره زبان از دو طرف ؛ به اضافه ے #نوک_زبان ؛ با لثه های مقابل خود
( لثه های دندان های #ضواحک ؛ انیاب ؛ رباعیات و #ثنایای بالا)
تماس دارد و قسمت؛
#عقب کناره های از دندان ها جدا است.
◽️با این توصیف حرف(( ل )) را می توان حرفی (( #وسیع_المخرج )) دانست.
🔶 باید #دقت کنیم که #افراط در #فشار_هوا و نزدیک کردن بی مورد #وسط زبان به سقف دهان و نیز کناره های آن به دندان ها ؛ هنگام تلفظ (( ل )) سایش ایجاد کرده و نتیجتاً صدایی شبیه (( ژ )) مخلوط می شود؛
همچنین هنگام تلفظ (( ل )) نباید صوت #قطع گردد. #مهمّ
💧یک توضیح :
حرف (( ل )) جزء حروف #ترقیق می باشد حتی زمانی که #تغلیظ میشود باز هم ترقیق است چرا که #تغلیظ حالتی است که #حرف رقیق (( ل )) به خود می گیرد #مهمّ
🔶 حدث می زنید در این متن چند بار حرف ل آمده است؟
( به محل خروج این حرف دقت شود. )
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
🌈با سلام و تحیت. .
✅ مخرج دهم : #محلّ_خروج(( ن )).
این حرف از تماس (( #نوک_زبان )) با بخش عقب لثه ے ثتایای بالا ؛ کمی جلوتر از #لام تلفظ می شود و هم زمان #تارهای_صوتی نیز مرتعش می شودند؛
🔶هنگام اداء (( ن )) تمامی لبه ے زبان از دو طرف بطور کامل به دندان های آرواه ے بالا می چسبد و راه عبور هوا از دهان کاملاً مسدود می شود.
🔶 آنگاه هوای خاج شونده ناچار از راه بینی که در این لحظه باز است ؛
خارج می گردد (( غنِّه ))
( صدایی همراه باغنّه )
🔶 @eshragholqoran
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
✅مخرج یازدهم:
#محلّ_خروج(( ر ))
🔶این حرف از وصل و قطع بسیار سریع(( نوک زبان )) با برجستگی عقب #لثه ے و #ثنایای_بالا و همراه با #ارتعاش_تارهای_صوتی
ایجاد می شود ؛
لذا : می تواند ؛ #بارها سریعاً تکرار شود. ( صفت تکریر )
🔶از دیدگاه نگارنده ۴نوع(( راء)) می توان تولید کرد :
🔷 نوع اوّل (( لرزشی )) ( مکرر ). این نوع #راء در تجوید #نامعقول است! ❌اَر💤
🔶 نوع دوّم (( جوفی )) #نوک_زبان آزاد و دور از مخرج #راء قرار دارد و تا حدّ زیادی به حرف(( و )) عرب شبیه می شود که این نیز #غلط است. ❌🔄
🔷نوع سوّم _(( زنشی ))_( تک ضربه اے) ؛ با حالت وصل سریع؛ #فقط(( یک بار )) اداء می شود.
🌱این نوع تلفظ راء ؛ درست و مورد نظر است و با تمذین زیاد روی کلماتی مثل(( اَرَاد _ اَرَدنَا ) و سپس روی سای انواع #راء مترکه و ساکنه حاصل می شود.
🔷حالت (( تفخیم )) موقعیتی مناسب جهت اجراء این نوع از(( راء ))است. اَر ⤴️
🔶نوع چهارم (( سایشی))
🔷با ثابت نگهداشتن #نوک_زبان در فاصله ے نزدیک به #برجستگی_پشت_لَثه حاصل می شود. این نوع
#تلفظ را می توان در راه (( ترقیق )) شده #اجرا کرد و نسبتاً #مقبول است.
🔷جایگاه تولید سه حرف( #ل_ن_ر_) چنان به هم نزدیک است که به علت #اشتراک در (( نوک زبان ))
( #زولق_اللسان) ؛(( ذَولَقِی) ) نامیده می شوند.
#توجه داشته باشید حرف را صفت تکریر دارد و منظور اُستاد بلده از عنوان تک ضربه اے یعنی افراط ❌در هنگام #تولید و خروج حرف #راء صورت نگیرد. 🔶⚜🔶
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
در شروع ماه ربیع الاول ادامه آموزش تجوید #ان_شاءالله
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
🌴سلام علیکم و با تحیت : 🔶⚜🔶
#اَلَا_بِذِکرِ_اللهِ_تَطمَعِنِّ_القُلُوب...
✅ مخرج دوازدهم: #در ادامه درس
#با_محل_خروج ((ت_د_ط_)) آشنا می شویم.
🔶این سه حرف از تماس(( سر زبان )) با صفحه پشت #لثه ے ثنایای بالا تولید می شوند.
🔷همزمان تمامی #لبه ے زبان از دو طرف با تماسِ دندان های #آرواره بالا ؛ راه خروج هوا ؛ از دهان را #مسدود می کند
و همچنین #نرم کام ؛ ( زبان کوچک )
راه بینی را می بندد.
🔶هوای خروجی ؛ در پشت دهان و بینی ؛ #حبس می شود ؛
که با آزاد شدن #ناگهانی سرزبان و (( بسته ماندن )) راه بینی ؛ #هوا با تمرکز روی سر زبان ؛ به #شدّت از دهان خارج می گردد و #حروف فوق تولید می شود.
🔶 #ت به شرح بالا و #بدون ازتعاش تارهای صوتی #تلفظ میشود.
اگر جدا شدن سر زبان از #صفحه_پشت_لثه ؛ به کندی صورت گیرد نوعی(( ت )) با #صفت_تیزی شبیه به صدای (( ص )) تولید می گردد که #آسیب_تجویدی محسوب می شود ❌
🔶 حرف (( د )) نیز به شرح بالا امّا همراه با #ارتعاش_تارهای_صوتی اداء می شود.
🔶 حرف (( ط )) هم علاوه بر روش فوق ؛ دارای حالتی #ویژه است ؛ و آن عبارت است از این که هم زمان با تلفظ این حرف (( ریشه )) زبات به سوی کام بالا متمایل شده و کف زبان گود می شود .⚜این عمل حالت #پرحجمیِ ویژه اے به حرف (( ط )) میبخشد که به آن (( تفخیم )) گویند.
🔶فراموش نشود که حرف (( ط )) در واقع نه از حرف دال (( د )) بلکه از حرف (( ت )) درست شده است (( تاء مفخّم ))
#دانستن این نکته در #اداء صحیح (( ط )) مٶثر است.
🔷از آنجا که به (( صفحه ے دارای خطوط برجسته )) پشت #لثه ے ثنایای بالا که محل خروج این حروف است (( #نطع )) گفته می شود.
#به_سه_حرف (( ت_د_ط_))
(( حروف نطعی )) گفته می شود .
✍توجه فرمایید #کمی_عقب_تر از #نوک_زبان را سر #زبان گویند.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#اینها👆👆 #صفات_فرعی_هستند 🌱و ضدّے هم ندارند. و گاهی یکی از این #صفات هفت گانه به ویژگی های یک حرف که
┄┅═✧❁﷽❁✧═┅┄
✅ ودر ادامه توصیف صفات فرعی :
🌱#_صفت_انحراف
🔶انحراف در لغت به معنی : ((مایل_میل_عدُول_)) و در تجوید عبارت است از :
((میل و انحراف حرف از مخرجش به سوی مخرج دیگر))
#البته(( انحراف به سوی صفات دیگر)) نیز ذکر شده است. صاحبان علم تجوید ؛ دو حرف(( ل_ر )) را دارای صفت (( انحرافی )) دانسته اند :
🔶گویند صدای(( ل )) از مخرج خود به کنار زبان( به سوی مخرج ضاد ) منحرف می گردد.
🌱نیز به #پشت_زبان و به سوی(( ل ))و گاهی ((ی)) #منحرف می گردد.
💢انحراف زبان خردسال: یربِّکَ=لِربِّکَ
🔷((ل حرف وسیع المخرجی است)) و بایددر (( تلفظ )) آن دقت شود.
🔶به نظر می رسد این صفت نیز کاربردی عملی درتجوید ندارد و نگارنده را قانع نمی کند ؛ جهت هماهنگی با #دیگر کُتُب تجویدی می باشد و اُمیدواریم اهل نظر نکته اے را کشف و اعلام نماید. 🔶⚜🔶
#در ادامه :
🌱5_#صفت_فرعی_تکریر
🔶این عبارت به معنی((تکرار کردن)) آمده و در اصطلاح #تجویدی ؛عبارت است از(( قابلیّت تکرار بسیار سریع حرف ))
🔶این صفت فقط در حرف(( ر))وجود دارد.
💢مانند :تکرار راء در کلمه ((مرَّة)) به صورد(( مرْْ رْ رْ رّة ) ) ! در اثر ارتعاش بسیار #نوک_زبان
🔶این صفت شاید تنها صفتی است که مقصد از ذکر آن ؛ احتراز❌ و خود داری از انجام آن است !
🔷به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد
💢مانند : وَا لاَرضَ_ترْمِی_ أَنصارْ_ الرَّحمَنِ_ ذُوم-رَّةٍ_أَلبَرُّ الرَّحِیمِ
🔶مجددًا یادآوری می شودکه در اداء حرف(( رْ ))به نظر می رسد دو نوع آن (( مقبول ))و دو نوع (( مردود))است.
🌈دونوع #مقبول عبارتتند از(( راء زنشی ))و (( راء سایشی )) که نوع اول در واقع ؛ اصل تلفظ راد است و در زمان #تفخیم به خوبی اجراء می شود ؛ و نوع دوّم ؛در حالت #ترقیق قابل اجراء است.🌱
🔷 انواع #مردود آن تیز عبارتند از ((راء)) (( لرزشی )) و (( راء جوفی )) که قبلًا به تفضیل ذکر شده است.
(باب مخارج حروف _مخرج یازدهم )
#در_سرای_ سلامت_باشید.
🔶 @eshragholqoran
🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶⚜🔶
✅ در ادامه :
#روش_صحیح_اخفاء_نون_ساکنه_و_ تنوینها_نزد_مابفی_حروف :
🔶قبلاٌ ذکر شد که هر حرف در دستگاه #تکلّم طیّ سه مرحله اداء می شود که عبارتند از :{ #گیرش_گیرش_رهش}
🔷در مراحله ی ((گرایش)) اندام های مخرج حرف به سوی یکدیگر #حرکت کرده و به هم نزدیک می شوند.🌼🍃
🔶 در مرحله ی (( گیرش)) این اندام ها با یکدیگر در گیر می شوند.🌼🍃
🔷و در مرحله ی{ رهش }صدای حرف از مخرج ،رها شده و به گوش می رسد و #اندام_ها از یکدیگر جدا شده ،
برای تلفظ صدای بعدی #آمده می شوند.🌼🍃
با در نظر گرفتن مقدمه ی فوق ، برای #اخفاءِ نون ساکنه چنین عمل می کنیم.👇
✳️ بدون کوچکترین توجه { نوک زبان به مخرج نون ، به محض #شروع_اخفاء ، حرف مابقی را در مرحله ی (( گرایش)) قرار می دهیم.🌼🍃
🔶هم زمان(( بخش عمده ی)) صوت را به اندازه ی دو حرکت از فضای بینی خارج نموده(غنّة) و آنگاه حرف ما بقی را ادا می کنیم. 1*
پس در اخفاء نیز ، صوت ،حالت(( بینی دهانی)) ( انفمی) دارد که البته سهم صدای #خیشومی از بخش دهانی آن بیشتر است . #مهمّ
🔷 به عنوان مثال :
💢 هنگام اخفاء(( نْ ))نزد(( ف)) با شروع اخفاء بدون این که #نوک_زبان به سوی مخرج((ن)) برود ، لب پایین را به دندان های بالا فقط #نزدیک می کنیم
( بدون گیرش) فضای دهان هم حالت #اداء(( ف )) به خود گرفته است .🍃
با حفظ این حالت ، عمده ی صوت خود را به اندازه ی دو حرکت از بینی خارج می کنیم( و کمی هم از دهان) آنگاه(( ف)) را اداء می نماییم. 🔸⚜🔸
#اشراق_القرآن : کانال تخصصی آموزش قرآن با مدیریت موسسه لیله القدر نور در تهران/
#إِنَّمَا_نُطْعِمُكُمْ_لِوَجْهِ_اللَّهِ_لَا_نُرِيدُ_مِنْكُمْ_جَزَاءً_وَلَا_شُكُورًا7{آیه "۹" سوره ان
♦️إِنَّمَا
إِنَّ👇محل تولید و خروج حرف #نون _#نوک_زبان جلوی مخرج لام یعنی بخش بالای #لثه بالا درابتدای کام بالا #همراه با ارتعاش تارهای صوتی و صفت استعفال دارد و نیز حروف مجهوره و غنّه ذاتی دارد_
♦️إِنَّمَا : نیز برای #انحصار کردن و متضاد کردن دو نفر یا فعلی و یا امری یا گروهی در ایات بکار می رود (نفی ) و معنی
قطعاً/یا فقط می دهد🔺و هرگز در اول جمله معنی نمی شود 🔺اِنَّ + مَا
اینجا نیز بعد از نُطْعِمُكُمْ ترجمه می شود🌷🍃
🔷 نُطْعِمُكُمْ = نُطْ : حرف #طاء از حروف #استعلاء و چنانکه قبلاً گفته شد ؛ قوی ترین حرف #حجا می باشد ؛ حرفی #نطعی است(نوک زبان برخورد با چین و شکن لثه ے بالا) وبالا آمدن ریشه ے زبان به سمت سختکام و گودشدن وسط زبان =زبان با کام گنبدی شکل بالا هم طبق می شود و ایجاد صفت #انطباق می کند و در حال #سکون #طْ : در این عبارت
به دلیل #ساکن بودن از #صفت فرعی #قلقله نیز #برخوردار میباشد و باید #مراقبت شود هنگام جدا شدن نوک زبان ازمخرج #طاءِ ساکنه : لغزش حرف #طاء منجر به حرکت نشود❌آسیب #تجویدی❌
پر حجم و مفخّم تلفظ🌿 در این عبارت #ط مفخم در چهارمین مرحله ے #تفخیم است 🌷🍃
❣حرف #ع=عَین//ازحروف حلقی (وسط الحلق) تولید ودر حالی که دیواره های حلق درتولید این حرف کمی بهم نزدیک میشوند در #نتیجه مسیر عبور هوا ؛با کندی صورت می گیرد؛ ناگزیر با ارتعاش تارهای صوتی و باسایش بر دیواره های حلق ؛خارج می شود( گویی صدا ؛ کش می آید) حرفی جهری و از حروف #استعفال می باشد.🍃
🔻م=میم: حرفی شفوی: تشریح شده//
نُطْ/عِ/مُ/كُمْ/ :
کم =شما حرف #کاف نیز حرفی #لهوی است با این تفاوت که نوک زبان کوچک با ریشه زبان بزرگ مماس میشود و حرف قاف را تولید می کند اما در مورد کاف لهات(زبان کوچک) کمی به انتهای سخت کام برخورد و با #شدت تولید می شود / باید دقت شود حرف کاف #تیز اَدا نشود بلکه چنانکه قبلاً گفته شد بهترین کاف #کافی است که صوتش بین کاف و گاف باشد. (یعنی کمی از شدت آن کاسته شود)
🔻لِوَجْهِ اللَّهِ: #لِ : لام از حروف استعفال ؛ کم حجم و ترقیق و محل تولید در ابتدای کام بالا عقب تر از چین و شکن لثه ے بالا /
🔻وَ : واو از بین دو لب کم حجم /🔷
وَجْ :حرف #جیم نیز صفت #استعفال دارد و ترقیق و کم حجم و در حال سکون #قلقله میگیرد باید کمال دقت شود این قلقله تبدیل به حرکت نشود❌ مهمّ
(به هنگام تلفظ به سمت #صفتش رها می شود)[و بهترين ج #جيي است كه بين ج و ژ تلفظ شود.
🔻حرف #ه #مکسور است و لام جلا له #الله هم ترقیق تلفظ می شود هِ اللَّهِ /🌷🍃
لَا نُرِيدُ : لَا / حرف نفی/ الف حرف لام ترقیق است :/نُرِيدُ =نمی خواهیم / حرف راء ترقیق و حرف دال نیز ترقیق و حرفی #نطعی می باشد
مِنْكُمْ =از شما
جَزَاءً= پاداش جَ/ حرف #ج از چسبیده شدن عقب تر از سر زبان با سخت کام همراه با ارتعاش تارهای صوتی تلفظ میشود و از حروف #جهری می باشد نباید در هنگام تولید فشار وارد شود #چرا که موجب آسیب تجویدی ❌ #مهمّ
❣زَ #زاء ترقیق ازحروف استعفال و محل تولید و خروج مرز #لثه به سخت کام و همراه با ارتعاش تارهای صوتی و حرفی #جهری است
زَا الف مدی نیز #طابع حرف ماقبل خود و ترقیق است؛ و به دلیل این که بعد از الف #سبب #مد ءً آمده و #حرف همزه #قطع جزء کلمه هست ؛ لذا : الف مدی بیش از اندازه خود تا 4" حرکت و بیشتر سیر و کشیده می شود 🍃
🔷 جَزَاءً /ء همزه قطع از حروف استعفال : محل تولید و خروج أقصی الحلق (دورترین قسمت حلق به دهان ) در هنگام تولید تارهای صوتی به هم می چسبد و راه عبور هوا را کاملاً می بندد و چون هوای بازدم پشت مخرج فشار وارد می کند تارهای صوتی به ناچار و باشدت از هم جدا می شوند و #صدای تیز همزه ء را تولید می کند.(یک لحظه قطع صوت ایجاد می شود)
❣افراط در تلفظ ء #خطای تجویدی❌
( #ء به #همزه_قطع و حرف غیر مدی مشهور است)
♦️ جزَاءً #همراه با تنوین نصب که به حرف واو رسیده جزاءًوّ با سیر #غنّه "۲" حرکت (ادغام متقاربین)
🔷جَزَاءً ولَا : لام ترقیق و الف مدی نیز طابع حرف ماقبل(ترقیق)
وَلَا / شُكُورًا #شُ : عقب تر از سر زبان در حالیکه شیار شیار به سخت کام نزدیک میشود و جزء حروف همسی است و بدون ارتعاش تارهای صوتی تلفظ میشود نباید در تولید حرف ش فشار وارد نمود🔻یا تکرار شود #آسیب تجویدی ❌ #مهمّ
كُو/ ضمهّ و واو مدّی مثل هم تلفظ می شود و تنها تفاوتشان در میزان کشش می باشد #کمیّت دارند/
#شکوراً🔻 رًا : نیز در هنگام #وقف در بالا ترین حالت تفخیم است چرا که بعدش الف آمده #اما این تفخیم نباید موجب درشتی الف شود چرا که الف از حروف رقیق و یک حرف جوفی است #دقت شود /
👌نوع وقف : #ابدال و مد طبیعی "۲" حرکت می باشد.
🔰⚜🔰
#إِنَّمَا_نُطْعِمُكُمْ_لِوَجْهِ_اللَّهِ_لَا_نُرِيدُ_مِنْكُمْ_جَزَاءً_وَلَا_شُكُورًا_
https://eitaa.com/eshragholqoran
❇️ اینگونه تجوید را فرا گیرید تا ماندگارگردد. 🌷🌿