فلسفه نظری
🔻 هرمسهاس تاریخ در تاریخ سه هرمس معروف داریم: ۱)هرمِسُ الهَرامس یا هرمسَ الهَرامیشا: [ Hirmis a
🔻ماهیت کامل در فلسفه هرمسی
فلسفه #هرمسی در قرن ششم هجری وارد فلسفه اشراقی #سهرودی شد. نفوذ مکتب هرمسی در اشراقیون بعدی و در میان دیگر هواداران این مکتب مثل قطب الدین شیرازی، جلال الدین دوانی و صدرالدین شیرازی آشکار است.
از جمله جنبههای مکتب هرمسی که در #فلسفه_اسلامی به ویژه در مکتب #اشراقی نفوذ کرده و در بسیاری از آثار اشراقی پس از قرن ششم هجری دیده می شود، اعتقاد به یک راهنمای آسمانی است که انسان را در جستجوی حقیقت یاری میکند. این پیشروی معنوی، درواقع مقصد سلوک عرفانی انسان است، که انسان در سیر و سلوک سرانجام با آن متصل و سپس متحد میشود.
نام این راهنمای آسمانی، که #ابن_سینا او را (حی بن یقظان) مینامید و برخی از متصوفه قرن هفتم هجری او را (شاهدآسمانی_شاهد فی سماء) میخواندند در مکتب هرمسی (ماهیت کامل) نامیده میشود. چنانکه سهروردی در مطارحات میگوید:
(هرمس گفت من موجودی روحانی یا آسمانی را ملاقات کردم که علوم اشیاء را به من منتقل کرد. من پرسیدم کیستی؟ او گفت: من ماهیت کامل هستم.)
مهمترین بحث مفصل راجع به ماهیت کامل در میان منابع اسلامی در کتاب غایت الحکیم است که یکی از معروفترین آثار علم کیمیا به زبان عربی است.
از بررسی این کتاب و بخشهایی از منابع دیگری که درباره این موضوع است، به نظر میرسد که «ماهیت کامل» هرمسی همان همزادِ روح انسان در آسمان میباشد. به عبارتی روح انسان دارای معادل و بخش دیگری است که از آن به همزاد یا منِ دیگر یاد میشود، براین اساس وقتی روح انسان در بدن هبوط کرده آن معادل و منِ دیگر در آسمان باقی میماند. به این دلیل روح همیشه در پی نیمه دوم خود برای کامل کردن وجود خویش است.
باور به وجود روح انسانی در دنیای روحانی و جدایی آن از نیمه آسمانی خود پس از ورود به این دنیا، در دین #زرتشتی کاملاً شناخته شده بود، به عقیده زرتشتیان نیمه آسمانی روح، همان فرشته نگهبان آن در روی زمین است. نیمه دیگر آسمانی روح انسانی (دآئِنا_Da ena) نامیده میشود که در مزدیسنا همچون دختری جوان و زیبا جلوهگر میشود.
شباهت بسیار زیاد بین شخص دائنا و ماهیت کامل هرمس نشانه دیگری از ارتباط بین مکتب هرمسی و حکمت ایران باستان است.
در غایت الحکیم، ماهیت کامل رازی پنهان در قلب #فلسفه لحاظ شده که فقط برای کسانی که به مقامات بالای #حکمت میرسند آشکار می شود. ماهیت کامل منبع قدرت است که انسان به وسیلۀ آن در کسب معرفت و علم و فلسفه تعالی می یابد.
در واقع این ماهیت کامل است که انسان را در زندگی راهنمایی و کمک مینماید تا بر مشکلات خود غلبه کند، به همان نحوی که #ارسطو پیروزی #اسکندر بر #ایران را به خاطر غلبه ماهیت کامل او پیشگویی کرد.
📖برگرفته از مقاله:
تأثیر علم و فلسفه هرمسی بر متفکرین مسلمان
👤دکتر سید حسین نصر
╰๛---๛---๛---------------
@falsafeh_nazari
🔻 #سهروردی در کتاب #مطارحات رمزوار به چگونگی انتقال #حکمت_اشراق از عهد باستان تا زمان خود اشاره میکند. چنانکه از این اشارات برمی آید در نظر او حکمت حقیقی یکی است و حکیمانی که نام میبرد. همه شارحان یک حقیقت و مفسران یک پیام بوده اند. خمیرهی این #حکمت_خالده که اساس آن توسط #هرمس (والد الحکماء) از طریق وحی و مکاشفه دریافت شده به وسیله ی دو سلسله از حکیمان ادامه یافته است:
۱_ دانایان یونان و
۲_ فرزانگان ایران پس از اسلام
#ذوالنون_مصری در شاخهی یونانی و #فیثاغورس و #بایزید_بسطامی در شاخه ی ایرانی و خسروانی وارثان معنوی این حکمت میشوند.
خمیرهای از حکمای خسروانی با طریقهای از جریان فیثاغوری و یونانی به هم می پیوندد و به حکیمانی میرسد که به سکینه یا مقام تمکین و یقین دست یافتهاند. به نظر میرسد که مراد سهروردی از اصحاب و "سکینه ی کبرا" و "سكينهى الاهيه" کسانی باشند که از آنان به حکیمان الهی متوغل در بحث و تأله تعبیر میکند یعنی کسانی که هم در حکمت بحثی سرآمداند و هم در حکمت ذوقی گامی استوار دارند و به مقام تمکین و يقين رسیدهاند؛ و سهروردی خود نیز یکی از آنان است که میراث #حکمت_اشراقی به او رسیده و از اینجاست که خود را ادامه دهنده و زنده کننده ی آن میداند با توجه به اینکه این میراث در دست سهروردی به مکتب جدیدی دست پیدا میشود که فلسفه #افلاطون و #ارسطو را با آئین #زرتشتی وعقاید #هرمسی و #نو_افلاطونی به هم میآمیزد و کل این ترکیب را در چارچوب تصوف جای میدهد.
📖 نگاهی به سرچشمههای حکمت اشراق و مفهومهای بنیادی آن
👤 دکتر صمد موحد
️╰๛---๛---๛------------------
⌜@falsafeh_nazari⌟