🔴 #در_مسیر_حسنات / جلسه ۳
✅ مقدمه دوم: ۸ راه برای بخشش گناهان
این هشت راه، هرکدام از این راههای #بخشش ، اسباب و شرایطی دارد و بحث جدایی را میطلبد. مختصرا به این موارد اشاره میکنیم:
1️⃣ توبه
خداوند در قرآن میفرماید: "ای مؤمنان! به پیشگاه خدا #توبه کنید، توبهای خالص [که شما را از بازگشت به گناه بازدارد]" [تحریم/۸]
💢 توبه مخصوص اهل ایمان است. توبه ۶ مرحله و ۸ شاخصه دارد که بحث مجزایی دارد.
2️⃣ غفران
"مسلماً خدا اینکه به او شرک ورزیده شود نمیآمرزد، و غیر آن را برای هر کسیکه بخواهد میآمرزد" [نساء/۴۸]
✅ گناه #شرک بواسطهی توبه آمرزیده میشود نه #غفران .
3️⃣ #تکفیر (پاک کردن)
"پس کسانی که [برای خدا] #هجرت کردند، و از خانه هایشان رانده شدند، و در راه من آزار دیدند، و جنگیدند و کشته شدند، قطعاً بدی هایشان را محو خواهم کرد و آنان را به #بهشت هایی که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است، وارد می کنم [که] پاداشی است از سوی خداست" [آلعمران/۱۹۵]
4️⃣ #محو
"خدا هر چه را بخواهد محو میکند و هر چه را بخواهد ثابت و پابرجا مینماید، و امّ الکتاب نزد اوست" [رعد/۳۹]
💢 گستره این محو، هم در تغییر #مقدرات انسان است و هم در بخشش گناهان او.
5️⃣ ادراء یا اِذهاب
"و همواره با نیکیِ [عبادت] زشتی و پلیدی [گناه] را دفع میکنند، اینان هستند که سرانجام نیک آن جهان، ویژه آنان است" [رعد/۲۲]
"یقیناً نیکیها، بدیها را از میان میبرند" [هود/۱۱۴]
💢 بواسطهی انجام برخی #حسنات، #سیئات از بین میروند. کدام نیکی چنین میکند؟
🔸#ولایت_امیرالمؤمنین (ع) یکی از این حسنات است. امام حسین (ع) به عبیدالله حرّ جعفی که از طرفداران معاویه بود فرمودند که اگر میخواهی #اصلاح شوی با من به #کربلا بیا. به او نفرمودند که توبه کن. فرمودند با من باش. و او با امام همراه شد و #عاقبت او ختم به #خیر شد.
🔸#زیارت_امام_رضا (ع) هم یکی دیگر از این حسنات است.
6️⃣ #تمحیص
حضرت امام رضا (ع) فرمودند: "پرداخت #خمس، کلید #روزی شما و سبب (تمحیص) پاک شدن گناهان شماست"
7️⃣ حطّ گناهان (آتش زدن گناهان)
🔸حضرت امام باقر (ع) فرمودند که یکی از راههایی که سبب میشود گناهان بسوزد و ازبین برود، پیگیری کار #برادر_مؤمن است.
💢 در #روایت است که #اشک بر #مصائب حضرت #سیدالشهداء (ع) یکی دیگر از این اسباب است.
🔸 و باز در #حدیث آمده که اگر خدا کسی را به #بلاء (سختی، بیماری، ...) #امتحان کند، این سبب از بین رفتن گناه اوست.
8️⃣ تبدّل (تبدیل گناه به نیکی)
"مگر آنان که توبه کنند و ایمان آورند و کار شایسته انجام دهند، که خدا بدی هایشان را به خوبی ها تبدیل می کند؛ و خدا بسیار آمرزنده و مهربان (رحیم) است" [فرقان/۷۰]
💢 این عالیترین مرتبه بخشش است. در سایر موارد فقط گناه آمرزیده میشد ولی در این مرتبه، خداوند علاوه بر بخشش، گناه را به نیکی تبدیل میکند. این #تبدیل و #تبدل ریشه در #رحمت_خداوند دارد.
____________________
🔹استاد #علوی_تهرانی
📂 #در_مسیر_حسنات
❇️ مسجد حضرت امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ۵
✅ موجودات دارای شعور تکلیفی سه گروه هستند: ملائکه، #انسان ، جنّ
⭕️ خداوند در ۶ آیه از #قرآن از همه ملائکه خود تمجید میکند:
💠 بندگان خداوند هستند. [زخرف/۱۹]
💠 بندگان شایسته خداوندند. [انبیاء/۲۶]
💠 #خدا_ترس هستند. [نحل/۵۰]
💠 #تکبر در #بندگی ندارند. [نحل/۴۹]
💠 از تسبیح خداوند خسته نمیشوند. [فصلت/۳۸]
💠 نافرمانی خدا را نمیکنند. [تحریم/۶]
⭕️ اما خداوند در قرآن در رابطه با انسان اینطور فرموده است:
🔹۱. انسان #ستمگر و #ناسپاس است. [ابراهیم/۳۴] و [عبس/۱۷]
🔹۲. #خلقت انسان از #عجله است (و هر بلایی هم سرش آمده از عجله است). [انبیا/۳۷] و [إسرا/۱۱]
🔹۳. اهل #مجادله است. [کهف/۵۴]
🔹۴. "آیا انسان نمیداند که ما او را از نطفهای بیارزش آفریدیم؟! و او (چنان صاحب قدرت و شعور و نطق شد که) به مخاصمه آشکار (با ما) برخاست!" [یس/۷۷]
🔹۵. "به #یقین انسان طغیان میکند وقتی بینیازی را در خودش ببیند" [علق/۶ و ۷]
🔹۶. اهل #شکر، اهل #علم و اهل #ایمان نیست. [هود/۱۷] و [اعراف/۱۸۷] و [غافر/۶۱]
🔹۷. اهل #غفلت است. [روم/۷] و [اعراف/۲۰۵]
🔹۸. #بخیل و #حریص و کمطاقت است. [معارج/۱۹ تا ۲۱]
🔹۹. #ظالم و #نادان است. [احزاب/۷۲]
📌 با وجود این آیات، به ما ثابت میشود که حقیقت انسان، موجود ارزشی نیست. چگونه میشود که انسان اشرف موجودات باشد و این آیات در مورد او نازل شده باشد؟!
♻️ اشرف موجودات از منظر خداوند متعال، محمّد و آل محمد (ص) هستند.
💢 سیّدالشهداء (ع) فرمودهاند: اگر مرگ و #فقر و بیماری در زندگی بشر نبود هرگز سر به #سجده نمیگذاشت.
شخص زندگیاش را جوری چیده که انگار اصلاً به #آخرت ورود پیدا نمیکند. برای زندگیاش در دنیا پر از برنامه هست ولی برای ابدیّت هیچ برنامهای ندارد. ریشه تمام بدبختیهای انسان #شیطان و #نفس و #دنیا هستند اما زمانیکه ما دچار غفلت بشویم میتوانند عمل کنند.
🔺از دیدگاه بزرگان، انسان به دو دسته تقسیم میشود:
#انسان_عرفی: به همه مردم گفته میشود و عام است.
#انسان_عرفانی:،انسانی که به #تکامل و #رشد معنوی رسیده باشد.
💠 در روایات داریم که "محل قلب، محل نظر خداست" اگر خدا بخواهد به کسی نگاه کند به قلب او نگاه میکند که خائف و خاشع هست یا نه؟ به زیبایی و مقام او نگاه نمیکند.
امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: "چهره ظاهر او چهره انسان، و قلبش #قلب حیوان درنده است، راه #هدایت را نمی شناسد که از آن سو برود، و راه خطا و #باطل را نمیداند که از آن بپرهیزد، پس مردهای است در میان زندگان"
💢 علماء برای رشد معنوی انسان، به #سلوک_عملی توصیه میکنند.
در مراتب سلوک عملی، ۶ مرتبه برای نفس ذکر شده است:
#مجاهده، #تطهیر، #اصلاح، #تهذیب، #تربیت، #تزکیه
__________________________
حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی
موضوع: #نفس / جلسه ۵
#مسجد_حضرت_امیر (ع)
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۴۳
✅ حضرت زینالعابدین (ع) در فراز دیگری از دعای مکارم الأخلاق از خداوند درخواست میکنند: «وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّي؛ و به #قدرت خود آنچه از من فاسد و تباه گشته را اصلاح فرما.»
🔸 #اصلاح را با واژه «استصلاح» خواستهاند که معنای تدریج دارد. یعنی آنچه از من فاسد شده است را به تدریج اصلاح کن. یعنی با من #مدارا کن.
❇️ در «مَا فَسَدَ مِنِّي» دو احتمال وجود دارد. احتمال اول درباره #عمل است. عمل به سبب یک سری از مسائل فاسد میشود:
✴️ برخی امور باعث #حبط عمل میشوند. [مائده / ۵]
📌 مهمترینِ این دسته از امور #کفر و #شرک و #تکذیب آیات الهی است.
✴️ بعضی باعث #بطلان_عمل میشوند. [بقره / ۲۶۴]
✴️ یک سری از امور باعث #صحت_عمل میشود. اگر اینها نباشند آن #عمل_صحیح نیست مانند #عقل و بلوغ و #ایمان و #علم.
✴️ برخی دیگر اگر نباشد، عمل قبول نمیشود. مثل #تقوا. [مائده / ۲۷]
✴️ بعضی علت فساد عمل است. بیشترین اموری که باعث فساد عمل میشود دو چیز است که یکی از آنها عُجب است.
🔹 #عجب یعنی خود را بزرگ دیدن. عجب با کِبر تفاوت دارد. #کبر، برتری دادن خود نسبت به دیگران است. یعنی شخص خودش را با دیگران مقایسه میکند و میگوید من بالاتر هستم؛ ولی عجب در #نفس خود شخص اتفاق میافتد.
✳️ عجب دو نوع منشأ دارد:
🔸 گاهی درونی است. مثلاً یک صفت کمالی در شخص وجود دارد. مانند علم و #شجاعت و #تواضع.
🔸 گاهی اوقات منشأ بیرونی دارد. مثل #ثروت و زیبایی.
💠 در همین دعای مکارم حضرت زینالعابدین (ع) به خداوند عرضه میدارند:
«لَا تَرْفَعْنِي فِي النَّاسِ دَرَجَةً إِلَّا حَطَطْتَنِي عِنْدَ نَفْسِي مِثْلَهَا وَ لَا تُحْدِثْ لِي عِزّاً ظَاهِراً إِلَّا أَحْدَثْتَ لِي ذِلَّةً بَاطِنَةً عِنْدَ نَفْسِي بِقَدَرِهَا؛ مرا نزد #مردم بالا مبر مگر اینکه به همان اندازه نزد خودم پایین بیاوری و به من #عزت مده مگر اینکه مرا در نزد خودم خوار کنی.»
💠 در حدیث قدسی آمده است: خداوند به داود (ع) #وحی کرد، به گنهکاران #بشارت بده و به مؤمنان راستین هشدار. داود (ع) عرض کرد: چگونه به گنهکاران بشارت بدهم و چطور به مؤمنین راستین هشدار بدهم؟ خداوند فرمود: به گنهکاران بشارت بده که من #توبه را میپذیرم ولی مؤمنین را #انذار کن و بگو به اعمالشان عجب نکنند؛ چون به #هلاکت کشیده میشوند.
💠 حضرت امیر (ع) فرمودند: #اهل_دین، کسانی هستند که خودشان را مقصر میدانند. از اعمالی که انجام دادهاند ترس دارند که مبادا خداوند اعمالشان را نپذیرد. وقتی کسی آنها را مدح کند، میترسند و میگویند:
«أَنَا أَعْلَمُ بِنَفْسِي مِنْ غَيْرِي وَ رَبِّي أَعْلَمُ بِي مِنْ غَيْرِي اللَّهُمَّ لَا تُؤَاخِذْنِي بِمَا يَقُولُونَ وَ اجْعَلْنِي خَيْراً مِمَّا يَظُنُّونَ وَ اغْفِرْ لِي مَا لَا يَعْلَمُونَ؛ من بهتر از اینها میدانم چه کسی هستم و خداوند بهتر از من میداند که من چه کسی هستم. خدایا، به خاطر این حرفی که در مورد من میزنند مرا مؤاخذه نکن و مرا بالاتر از آنچه که #فکر میکنند ببر و از آنچه که اینها نمیدانند بگذر»
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۴۳
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir
Fares.ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۴۷
✅ از نظر عالمان #علم #اخلاق راه مبارزه با #عجب، انکسار #نفس است یعنی شکستن خویشتن.
🔸 عجب به دلایل مختلفی پدیدار میشود:
۱. گاهی به کمالاتِ بیرون از ذات #انسان است. مانند #ثروت و #دانش و موقعیت اجتماعی.
۲. گاهی به کمالات درونی است. مانند زیبایی و حسب و نسب.
۳. گاهی به حسب #عمل عبادی است. مانند #نماز_شب را به جا آورده است و میگوید چه کسی مانند من است؟
۴. بدترین نوع عجب این است که شخصی کار زشت انجام داده باشد؛ ولی تصورش این باشد که کار خوبی بوده و به این دلیل خودش را از دیگران برتر ببیند.
💠 سوره فاطر آیه ۸ میفرماید: آیا کسی که کردار زشتش برای او زینت داده شده و به این سبب آن را خوب دیده [مانند کسی است که در پرتو #ایمان، خوب و بد را تشخیص داده است؟]
💢 اگر #فکر و #عقیده انسان که سازنده #جهانبینی اوست، گرایشها و تمایلات و #رفتار او با #اطاعت خدا و پیامبر امام همسو بود، انسان در مسیر #اصلاح قرار دارد و اگر به دور از اطاعت و خدا و پیامبر و امام بود در میدان #فساد است.
💠 حضرت سیدالشهداء (ع) فرمودند: «إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلَاحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي؛ تنها برای اصلاح در امت جدم(ص) #قیام کردم».
👈 یعنی من میخواهم شما را از #تبعیت معاویه به تبعیت پیامبر برگردانم. میخواهم شما را از تبعیت #شیطان به تبعیت خدا برگردانم.
📌 بنا بر آیه ۱۱ سوره بقره میدان اصلاح، اطاعت از خدا و پیامبر و امام علیه السلام است. بدون خدا و پیامبر و تعالیم #اهل_بیت (ع) نمیشود اصلاح کرد. اصلاً امکان ندارد.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۴۷
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir
🔴 مجموعه مباحث #مکارم_اخلاق / جلسه ۴۸
✅ دو چیز باعث #فساد_عمل میشود. یکی بحث #عجب بود و دیگری بحث #ریا.
👈 برخی از بزرگان ذکر «لا إله إلا الله» را میگفتند که نه #تسبیح بگردانند و نه لبشان تکان بخورد. میگفتند به این حد هم در بین #مردم شهرت نداشته باشیم که فلانی #اهل_ذکر است.
🔸 اصلاح و افساد مانند #کفر و #ایمان، #هدایت و #ضلالت، #نور و #ظلمت، #توحید و #شرک، #خیر و #شر و.... از واژههای زوج و دوگانه قرآن هستند که باید یکی از آنها تحقق پیدا کند و دیگری نباید تحقق پیدا کند.
🖌 #اصلاح یعنی سامان بخشیدن به امور. #افساد یعنی نابهسامانی در امور.
💠 در منطق #قرآن، اصلاح #واجب است و افساد نباید تحقق پیدا کند. [اعراف/۱۴۲]
👈 اگر کسی بخواهد چیزی را اصلاح بکند باید آن چیز را به کمال برساند.
🔆 کمال #انسان چیست که اگر به آن برسد به مرتبه اصلاح رسیده است؟ از انسان سه توقع میشود:
۱. خودت از خودت چه توقعی داری؟
۲. جامعه از تو چه توقعی دارد؟
۳. خالق از تو چه توقعی دارد؟
💢 ممکن است بگویید نباید #دروغ بگوییم. این، #کمال_شخصی شماست. ممکن است #جامعه بگوید شما باید آدم مفیدی باشید. این #کمال_اجتماعی شماست. ممکن است برخی این دو مرتبه از کمال را داشته باشند ولی کمالی که خالق از آنها توقع دارد را نداشته باشند. دروغ نگفتن و مفید بودن بد است بلکه لازم است ولی کافی نیست. چون شما کمال فردی و اجتماعی را ایجاد کردهاید اما #کمال_حقیقی را ایجاد نکردهاید.
💠 سوره بقره آیه ۳۰ میفرماید: «خداوند به ملائکه فرمود: من میخواهم در زمین #جانشین قرار بدهم.»
👈 از ما توقع را دارند که به مقام خلیفة اللهی برسیم. اگر کسی به این مقام برسد یعنی به کمالش رسیده است. ولی اگر مثلاً دانشمند خوب شدید فقط یک کمال اجتماعی است. اگر یک انسانی بودید که دروغ نگفتید یعنی کمال فردی دارید.
🔆 پس اگر کسی به کمال انسانی برسد میتواند منشأ اصلاح بشود.
💠 قرآن کریم گاهی #فساد را در کنار نقض #عهد و پیمانشکنی و #قطع_رحم مطرح میکند. [بقره / ۲۷]
💠 گاهی فساد را در کنار نابودی زراعت و نسل قرار میدهد. [بقره / ۲۰۴ و ۲۰۵]
💠 گاهی فساد در کنار جنگ با خدا و پیامبر مطرح میشود. [مائده /۳۰]
💠 گاهی فرعون را به عنوان مفسد معرفی میکند. [یونس /۹۰ و ۹۱]
💠 #کمفروشی نیز فساد معرفی میشود. [هود / ۸۴ و ۸۵]
💠 گاهی #سرقت را فساد معرفی میکند. [یوسف / ۲۰ تا ۲۳]
💠 گاهی اوقات شریک قرار دادن برای خداوند، افساد در زمین است. [انبیاء/۲۱و۲۲]
💠 غوطهور شدن در #دنیا را نیز فساد معرفی کردهاند. [قصص / ۷۶ و ۷۷]
💠 برتریجویی در جامعه ازمصادیق فساد معرفی شده است. [قصص / ۸۳]
⭕️ پس دایره فساد و مفسدین از نظر قرآن کریم بسیار وسیع است ولی نقطه مشترک این موارد ایجاد نابهسامانی است. هر حقیقتی که به کمال خودش نرسیده باشد ایجاد نابهسامانی میکند.
🔆 ما باید به دنبال این باشیم که #کمال_انسان در چیست و چگونه میتوان به این کمال رسید. از این روی حضرت زینالعابدین (ع) به حضرت حق عرض میکنند: «وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِكَ مَا فَسَدَ مِنِّي». یعنی مرا از آنچه کمالم نیست خارج کن و کمکم کن تا به کمال برسم تا آن اصلاحی که مد نظر تو است محقق شود.
📌 حضرت کمال اجتماعی را نمیخواهند. کمال حقیقی را میخواهند.
___________________
حجةالاسلام و المسلمین #علوی_تهرانی
جلسه هفتگی صبحهای جمعه | جلسه ۴۸
حسینیه آیت الله علوی تهرانی
@Fares_ir