زبان تکلم حضرت آدم (ع).mp3
10.78M
📌فصل دوم: چگونگی شکل گیری واژگان
#جلسه 17/1
#نتایج_نظریات_سه_گانه
🔰زبان تکلم حضرت آدم (ع) چه بوده است؟
🔰زبان وحی چه بوده است؟ آیا زبان وحی غیر از زبان کتاب های آسمانی است؟ آیا زبان وحی حتماً باید یک چیز باشد؟
🔰نتیجه تفکیک زبان وحی از زبان کتاب آسمانی در ترجمه چیست؟
🔰آیا امکان دارد که بتوان یک متن را در زبان دیگر با ساختار همان زبان ترجمه کرد؟
#زبان_وحی
#برتری_زبان_عربی
#برتری_زبان_عبری
#تفسیر_ابوالفتوح_رازی
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
گستره ساخت الهی.mp3
16.11M
📌فصل دوم: چگونگی شکل گیری واژگان
#جلسه 17/2
#گستره_ساخت_الهی_لغات
#نتایج_پذیرش_نظریات_سه_گانه_در_فهم_قرآن_و_حدیث
🔰چه میزان از لغات و ساختارها به آدم (ع) تعلیم داده شد؟
🔰 ساخت الهی معادل وضع تعیینی در اصطلاح علم اصول است
↙️لزوم مراجعه به واضع در لغاتی که واضع آنها مشخص است
🔰 آیا مشخص است که کدام لغات ساخت الهی دارند؟
↙️روش تخمین واضع لغات چیست؟
🔰طبق نظریه ساخت تدریجی، برای شناخت مفهوم لغت به واضع آن مراجعه می شود؛ بر خلاف نظریه ساخت الهی
#وضع_تعیینی #وضع_تعینی
#وضع_واژگان #ارتقای_واژگان
#واژگان_فروع_دین #حقیقت_شرعیه #حقیقت_عرفیه
#نظریه_دکتر_سروش
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
18.MP3
11.38M
📌فصل دوم: چگونگی شکل گیری واژگان
#جلسه 18
#چگونگی_گسترش_واژگان_بعدی
🔰 روش بشر در گسترش واژگان، همان روشی است که امروز با آن روش واژه تولید می شود:
تلاش می کند که بین شئ جدید و اشیاء قبلی، مفهوم جدید و مفاهیم قبلی و مشابهات آنها ارتباط برقرار کند و بعد از برقراری این ارتباط، واژه ای شبیه واژه قبلی وضع میکند.
🔰ابن فارس به این مطلب تصریح کرده است؛ روش تغالیب خلیل بر همین مبنا استوار است؛ روش مرحوم مصطفوی در «التحقیق فی کلمات القرآن» نیز طبق همین مبنا است.
🔰نقد روش التحقیق:
در همه کلمات نمی توان ادعا کرد که از مفهومی مشابه گرفته شده است؛ این کار مستلزم تحمیل بر قرآن و حدیث است.
این حرف به معنای نفی امکان نیست بلکه این ادعا در نزدیک به 500 واژه مشکل است و در حدود 800 واژه قابل ادعا است.
🔰 دو تحلیل از ابن فارس در توجیه واژگانی که نمی توان ادعا کرد از واژه قبلی گرفته شده است:
1️⃣ این مفهوم با چند واسطه از واژه قبلی گرفته شده است
2️⃣ ارتباط زبان ها و اختلاط آنها با هم این واژگان را تولید کرده است.
↙️ همچنان این سؤال وجود دارد که زبان های دیگر چگونه به وجود آمده اند؟
🔰 مستند آمار تقریبی 50 واژه برای لغات ابتدایی بشر، مراجعه به مناطق دور افتاده است.
↙️ ماجرای جالب سفر استاد به مناطق دورافتاده
#گسترش_واژگان
#التحقیق_فی_کلمات_القرآن
#روش_تغالیب
#اختلاط_زبان_ها
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
ج19.mp3
19.74M
📌فصل دوم: چگونگی شکل گیری واژگان
#جلسه 19 (پایان سرفصل دوم فقه اللغة)
#روش_و_مراحل_کشف_معنا_در_واژگان_ساخت_الهی
🔰 تشریح مراحل عملیات وضع
🔰جایگاه لغوی در کشف معنای واژه
🔰 هدف از کشف معنا
🔰مراحل کشف معنای حقیقی در واژگان دینی :
#مرحله_اول: مراجعه به دینداران و متشرعه
#مرحله_دوم: مراجعه به استعمالات شرعی و مهندسی معکوس
🔰 نمونه های تطبیقی از اهمیت کشف معنای حقیقی
1️⃣ واژه «صلاة»
2️⃣ واژه «جهاد»
3️⃣ واژه «مقراض»؛ آیا بنی اسرائیل برای تطهیر خود، بدنی خود را قیچی می کرده اند؟
4️⃣ واژه «اختلاط»
علت حرمت زنا، «اختلاط المیاه» بیان شده است؛ آیا اکنون که آب افراد مختلف از هم تشخیص داده می شود، حکم حرمت زنا برداشته می شود؟
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
20.MP3
27.03M
🏭 فصل سوم: گونه های واژگان از حیث ساخت
#جلسه 20
#واژگان_موضوعه_پیشینی_تعیینی
#واژگانی_موضوعه_پسینی_تعیینی
🔻واژگان موضوعه پیشینی همان بسته اولیه ای است که در اختیار آدم (ع) قرار گرفت (حدود پنجاه واژه)
🔻واژگان موضوعه پسینی واژگانی هستند که بر اساس واژگان قبلی ساخته شده اند؛ از آنجا که واضع لغات شرعی معلوم است، بنابراین تعداد قابل توجهی از آنها وضع تعیینی دارند.
🔻با توجه به تولید واژگان پسینی از پیشینی، می توان بین آنها تناسب و ارتباط برقرار کرد. برقراری این ارتباط در اول امر تنها برای اقناع شخص هست و تنها فائده علمی دارد.
اگر این رابطه از روی استعمالات در یک محدوده مشخص کشف شود، می توان به فرهنگ استعمال واژگان موضوعه پسینی تعیینی دست پیدا کرد که دارای فواید مهمی در فهم معنای قرآن و حدیث است.
اشکال #التحقیق این نیست که در صدد برقراری تناسب بین کلمات و ریشه های معنایی است؛ اشکال در این است که گاهی بدون کشف این منابسبت، آن چه را که به ذهن خود رسیده است به قرآن تحمیل می کند.
🔻رابطه بین دو مفهوم ممکن است:
1. با کشف گوهر معنا کشف شود؛ اما علاوه بر این که این روش خطاهایی دارد، همیشه استعمال در مفهوم جدید به جهت گسترش مصادیق آن مفهوم نیست.
2. مشابهت بین دو مفهوم باعث می شود که این واژه در مفهوم جدید استعمال شود.
3. کاربر با توجه به هدف خاصی از واژه ی مفهوم دیگر استفاده می کند. این هدف همان ذهنیت مخاطب از آن مفهوم است که کشف آن به جهاتی مهم تر از کشف گوهر معنا است
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
قسمت اول جلسه 21.mp3
14.4M
🏭 فصل سوم: گونه های واژگان از حیث ساخت
#جلسه 21/1
#مفهوم_شناسی_تعیین_و_تعین
#وضع_تعیینی
#وضع_تعینی
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
قسمت دوم جلسه 21.MP3
27.86M
🏭 فصل سوم: گونه های واژگان از حیث ساخت
#جلسه 21/2
#حقیقت_و_مجاز
گفتگوگی تفصیلی (و البته ناقص) در باب استعمالات حقیقی و مجازی
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
22.MP3
24.09M
🏭 فصل سوم: گونه های واژگان از حیث ساخت
#جلسه 22
#روش_برداشت_معنا_در_گونه_های_مختلف_واژگان
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
جلسه 23؛ بخش اول .MP3
17.94M
🏭 فصل سوم: گونه های واژگان از حیث ساخت
#جلسه 23/1
ساخت اوزان، مقایس، اعاریب و هیئت ها
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
جلسه 23؛ بخش دوم.mp3
8.36M
🏭 فصل سوم: گونه های واژگان از حیث ساخت
#جلسه 23/2
#مصطحات_و_سماعیات
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
جلسه 23؛ بخش سوم.MP3
8.22M
🏭 فصل سوم: گونه های واژگان از حیث ساخت
#جلسه 23/3
#نتیجه_گیری_کاربردی
فایده عملی هفت جلسه قبلی (4 جلسه یک و نیم ساعته) در این قطعه صوتی بیان شده است.
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
قسمت اول جلسه 24.MP3
21.54M
#جلسه 24/1
#تمرین_عملی_کشف_معنا
📜و قیل یا أرض ابلعی ماءک و یا سماء أقلعی و غیض الماء و قضی الأمر ... (هود/44)
ترتیب مراجعه به معاجم لغوی برای کشف معنای واژه به ترتیب زیر است:
1️⃣معجم مقاییس اللغة؛ به منظور شناخت ریشه ها و معانی .
2️⃣العین؛ به منظور بررسی استعمالات اصیل
3️⃣صحاح؛ برای بررسی معانی استعمالی
4️⃣ لسان العرب؛ مشاهده تنوع استعمالات
5️⃣تاج العروس؛ استخراج مراد جدی متکلم (به این مرحله پرداخته نشده است)
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
قسمت دوم جلسه 24.mp3
27.03M
#جلسه 24/2
#تمرین_عملی_کشف_معنا
📜و قیل یا أرض ابلعی ماءک و یا سماء أقلعی و غیض الماء و قضی الأمر ... (هود/44)
🔰 معناشناسی واژگان
1. بلع
2. سماء
3. قلع و أقلع
4. غیض الماء
🔰مقایسه تصویر به دست آمده از معاجم لغوی با استعمالات قرآن + استعمالات حدیث (مبین قرآن)
🔰مقایسه تصویر نهایی با ترجمه های مشهور فارسی
ما را در کانال کارگاه فقه اللغة استاد احسانی فر دنبال نمایید👇👇👇
https://eitaa.com/feghhalloghat
مقدمه مراتب معنا.mp3
7.38M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 25/1
#مقدمه_مراتب_معنا
🔸مراتب معنا در مقابل عینیت استعمال هست؛ یعنی کاربران محدودیت ندارند یک واژه را تنها در یک معنا (مثلا موضوع له) به کار برند بلکه می توانند در معانی دیگر به کار برند.
🔸یک کاربر می تواند علاوه بر استفاده از این لفظ برای مصداق دیگر از این معنا، برای مصادیق مشابه و یا حتی مفهوم مشابه به کار ببرد.
🔸#مراتب_معنا: کاربری واژه در مصادیق متفاوت با مقوّمهای یکسان
اگر قرار باشد که برای مفاهیم ولو غیر مشابه نیز وضع واژه صورت بگیرد، تعداد واژگان به صدها هزار و میلیون ها خواهد رسید؛ کما اینکه در بعضی از زبانها مثل زبان چینی، این اتفاق افتاده است.
🔸آنچه محل بحث است، #طیفی از معناست که حول یک واژه شکل گرفته است.
هسته مرکزی معنای ماده (گوهر معنا) هست که معنای استعمالی، مراد جدی و ... همگی حول آن شکل گرفته اند.
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
معنای ماده 1.mp3
13.3M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 25/2
#معنای_ماده (1)
🔸تصوری که از گوهر معنا وجود دارد این است که منظور از گوهر معنا، مفهوم نخستینی که واضع واژه را برای آن وضع کرده است.
🚫به دو دلیل این تصور اشتباه است:
1. واضع بسیاری از لغات شناخته شده نیست
2. بر فرض شناخت، واضع به عنوان کاربر آن واژه اجازه دارد که در معنای آن واژه تغییراتی ایجاد کند.
✅بنابراین معنای ماده عبارت است از:
«مفهوم مشترک موجود در کاربری کاربران» که از مراجعه به استعمالات مردم به دست می آید.
🔸مطلب بعدی این است که محدوده کشف معنای ماده چیست؟ چه زمانی؟ چه مکانی؟ کدام گروه و صنف؟
🔸سؤال بعدی این است که چه میزانی از اشتراک کاربری ها منظور هست؟آیا می توان مفهوم مشترک را از روی تحلیل به دست آورد یا آن که حتماً باید خبری باشد؟ اگر تحلیل حجت است، در این صورت همه چیز را می توان به همه چیز ربط داد و ... .
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
بخش دوم جلسه 25.mp3
15.35M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 25/3
#معنای_ماده (2)
🔸وقتی مقوم معنا موجود نباشد، عرف آن را شئ و مفهوم دیگری میانگارد.
☑️ سوال این است که ماهیت یک چیز الزاماً اجزای مادی آن شئ است؟ یا اینکه منظور از مقومات همان جنس و فصل منطقی است؟ یا چیزهای دیگر؟
🔸ملاک های سه گانه کشف مفهوم مشترک
🔸روش کشف معنای ماده در مفاهیم انتزاعی
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
مجموعه علمی ابن سکّیت اهوازی (ره)
📀 فصل چهارم: مراتب معنا #جلسه 25/3 #معنای_ماده (2) 🔸وقتی مقوم معنا موجود نباشد، عرف آن را شئ و مفه
161128_002.MP3
29.99M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 26
#معنای_استعمالی(1)
🔶 واژهای وجود ندارد که فاقد «معنای ماده» باشد ولی دارای مرتبه معنایی «معنای استعمالی» باشد؛ نیز واژهای نیست که بدون «معنای استعمالی» باشد اما در عین حال دارای «معنای ماده» باشد.
🔶#گونه_های معنای استعمالی:
1. معنای هیئت
2. استعمال واژه در معنایی که شبیه معنای موضوع له است.
🔶 #روش_کشف معانی استعمالی:
همیشه برای #کشف لازم است که ابتدا هندسه ذهنی موجد، مخترع یا متکلم شناخته شود. بر این اساس دو روش متصور است:
◀️با توجه به این که هیئت ها معنایی را به معنای اولیه می افزایند، توجه به گوهر معنا و معنایی که به آن افزوده شده است، معنای هیئت را می توان کشف کرد.
⏪ توجه به مشابهت ها (بررسی در #جلسه_بیست_هفت)
🔶 دو قاعده کاربردی مهم تفسیری و فقهی با توجه به مرتبه معنایی استعمالی:
👈🏼 «افزایش و کاهش معنا در استعمال نشان دهندهی #تفاوت_مقطعی تصور متکلم نسبت به واضع است». (قاعده تفسیری)
👈🏼«تعدد استعمال یک واژه در جاهای مختلف نشان دهندهی یکی بودن موضوع آنها است». (قاعده فقهی)
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
161205_002.MP3
16.34M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 27/1
#معنای_استعمالی(2)
🔶 نوع دوم از معنای استعمالی مرتبه ای دیگر از معناست؛ اما مثل نوع اول (معنای هیئت) همیشه کاربرد ندارد.
🔶 در این نوع معنای استعمالی به واسطه مشابهت بین دو معنا، واژه معنای اول برای معنای دوم به کار می رود؛ [چه معنای دوم واژه ای برای آن وضع شده باشد و چه نشده باشد].
🔶 این معنا اگر در مقام تخاطب قابل فهم باشد، صحیح است؛ اما اگر عرف نیز آن را بپذیرد استعمال شیوع پیدا می کند.
🔶 کاربری واژه در معنایی دیگر از موضوع له به این معناست که در بخشی از مقومات معنا مشترک هستند و بخش دیگر نادیده گرفته می شود. حذف مقوم معنا در هر واژه ممکن است منجر به شکل گیری #معنای_استعمالی جدید و در بعضی موارد منجر به #مجاز شود.
🔶 #مثال_کاربردی:
بررسی مقومات معنای چهارتایی #حرص، #طمع، #ولع، #شجع
به علاوه
بررسی کاربری این واژگان به جای یک دیگر
مطالب کارگاه فقه اللغة👇👇👇
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
161205_003.MP3
29.38M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 27/2
#معنای_استعمالی(2)
🔶 ادامه بررسی استعمالات و مقومات معنای چهارگانه حرص، طمع، ولع و شجع
🔶تطبیق موارد چهارگانه با توجه به مقومات معنا
🔶تبیین چگونگی شکل گیری معنای استعمالی
🔶#نتایج_کاربردی:
1. تبیین چگونگی شکل گیری مترادف ها
پاسخ به شبهه #دور در نقد معاجم لغوی
2. تبیین چگونگی شکل گیری متضادها
3. نقد مبانی نظریه دکتر سروش
4. تببین چگونگی شکل گیری حقیقت شرعیه و متشرعیه و ... با تطبیق بر واژه #صحابی (به همراه بررسی تطور این واژه و پاسخ به شبهات اهل سنت)
مطالب کارگاه فقه اللغة👇👇👇
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
161212_001.MP3
22.89M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 28/1
#معنای_استعمالی(2)
🔶 رابطه معنای استعمالی (اصطلاح دوم) با معنای مجازی
🔶 ملاک تشخیص معنای استعمالی از معنای مجازی
🔶 معنای استعمالی در دایره زبان معیار
🔸رابطه معنای استعالی با زبان معیار و لهجه ها
مطالب کارگاه فقه اللغة👇👇👇
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
161212_002.MP3
21.06M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 28/2
#طیف_معنا
🔶 کاربری در معنای جدید به جهت مشابهت به چند شکل قابل تصویر است:
🔹مخاطب بتواند آن را بفهمد ولی مورد پذیرش عرف واقع نشود؛ مثل تخاطب دو هم حجره ای!
🔹این کاربری مورد پذیرش عرف عموم واقع شده و شهرت بیابد؛ در این جا #معنای_استعمالی شکل می گیرد.
🔹این کاربرد همیشگی و جایگزین معنای قبلی شود؛ در این صورت حقیقت ثانویه شکل میگیرد.
🔶 حقیقت ثانویه خود بر دو گونه هست:
🔹کاربری همیشگی این واژه در این معنای استعمالی، اختصاص به متکلم خاص یا گروهی از متکلمان (عرف خاص) دارد. مثل حقیقت_شرعیه، #حقیقت_متشرعه و یا اصطلاحات خاص
🔹این کاربری همیشگی، همگانی است
🔶 حقیقت ثانویه در جایی شکل میگیرد که قبل از آن حقیقت اولیهای وجود داشته باشد. با این حساب همیشه قبل از حقیقت ثانویه یک حقیقت متروک وجود دارد. اینک دو سؤال مطرح می شود:
1. آیا اجازه هست که واژه را در آن حقیقت متروک (حقیقت اولیه) به کار برد؟
2. کاربری واژه در حقیقت اولیه مجاز محسوب می شود؟
🔹پاسخ به سؤال دوم نیاز به بازنگری در معنای حقیقت و مجاز دارد؛ مطلبی که در بحث #گونه_های_واژگان بحث خواهد شد (انشاءالله).
🔶 #طیف_معنا: مجموعه حقائق ثانویهای که حول حقیقت معنای ماده (معنای اولیه) شکل میگیرد و در هر مرحله، بهرهای از حقائق پیشین را داراست.
مطالب کارگاه فقه اللغة👇👇👇
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
حدیث آغازین ج29.mp3
4.48M
🎙 #حدیث_آغازین
#جلسه 29
📜 امام صادق ع: نماز شب دأب صالحین و اولیای خدا بوده است.
29.1.MP3
11.84M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 29/1
#مراد_جدی_متکلم
🔶 عالی ترین مرتبه فهم، مراد جدی متکلم است. بیان مراتب پیشین مقدمه ای بود برای چگونگی دست یابی به مراد جدی.
🔶#زمینه_های_فهم_مراد_جدی
1. قواعد موضوعه متکلم
2. قواعد عام تخاطب
3. قواعد خاص تخاطب (عرف تخصصی)
🔶 عناصر اثرگذار بر مراد جدی متکلم
1. مکان
2. زمان
3. موقعیت گوینده
4. موقعیت مخاطب (شنونده و غیر آن)
5. همنشینی واژگان (سیاق)
🔹مجموع این عناصر با یک دیگر #مقام_تخاطب را می سازند.
🔹این یک تقریر از مقام تخاطب هست و در ادامه (#جلسه 31) تقریر دوم از مقام تخاطب ارائه خواهد شد.
مطالب کارگاه فقه اللغة👇👇👇
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
قسمت اول جلسه 29.2mp3.mp3
24.27M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 29/2 (قسمت اول)
#مراد_جدی_متکلم
🔶 نقش عناصر مقام تخاطب در مراد جدی متکلم
🔹نقش مکان
🔹نقش زمان
🔹نقش موقعیت گوینده
🔹نقش موقعیت شنونده (به عبارت دقیق تر، مخاطب)
مطالب کارگاه فقه اللغة👇👇👇
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat
قسمت دوم جلسه 29.2.mp3
12.68M
📀 فصل چهارم: مراتب معنا
#جلسه 29/2 (قسمت دوم)
#مراد_جدی_متکلم
🔶 نوع تأثیرگذاری عنصر #همنشینی_واژگان متفاوت از سایر عناصر است. این عنصر در واقع خروجی مجموع چهار عنصر دیگر است.
🔶 چهار عنصر قبلی اجزای پیشینی #مقام_تخاطب است؛ اما همنشینی و نوع واژگان، جزء پسینی #مقام_تخاطب محسوب می شود.
🔶 تطبیق
🔹(لعلک باخع نفسک ألا یکونو مؤمنین)؛ آیا دال بر توبیخ رسول الله (ص) است؟
🔹(بل یداه مبسوطتان)؛ چرا «یداه»؟
🔹 (لا تقربوا الصلاة و أنتم سکاری)؛ آیا می توان شراب نوشید و مست شد ولی رعایت کرد که زمان مستی با زمان نماز تداخل پیدا نکند؟
👈👈👈 توصیه تحصیلی: بعد از تحصیل یک دوره اصول، لازم است نظریات اصولیانی مثل شهید صدر و آقاضیاء عراقی نیز مطالعه شود.
مطالب کارگاه فقه اللغة👇👇👇
🆔https://eitaa.com/feghhalloghat