✅ حجه الاسلام زمانی فرد در درس خارج «فقه فضای مجازی» مطرح کرد؛ ⬅️ علامه طباطبایی در کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم، اعتباریات به دو بخش قبل الاجتماع و بعد الاجتماع تقسیم کرده است. ایشان در مقاله دوم این کتاب می‌نویسد: «اعتباریات با نخستین تقسیم به دو قسم منقسم می‌شوند: اعتباریات پیش از اجتماع و اعتباریات بعد از اجتماع. ⬅️ علامه اعتبارات قبل الاجتماع را به پنج بخش تقسیم می‌کند که در ادامه به سه مورد آن اشاره می‌شود. 1️⃣ اعتبار ضرورت و غایت؛ انسان به واسطه قوه عاقله خود بسیاری از امور را به منفعت خود می‌داند؛ به عنوان نمونه انسان در هنگام تشنگی آب را به منفعت خود می‌داند یا در هنگام گرسنگی غذا را به منفعت خود می‌داند. ⬅️ اعتبار یک قرار داد ذهنی است و فرد در ذهن خود می‌گوید من گرسنه هستم باید سیر بشوم و غذا من را سیر می‌کند؛ از این جهت غذا خوردن را کمال خود می‌داند. بنابراین عقل انسان ضرورتها را در مواردی که کمال او محسوب می‌شود تشخیص می‌دهد. تعبیر آن در ادبیات فارسی «باید» می‌باشد و در میان اهل علم از تعبیر عقل عملی استفاده می‌شود. 2️⃣ اعتبار حسن و قبح فردی؛ هرگاه انسان امری را با ذات خود سازگار بداند آن را حسن می‌نامد و هر امری را ناسازگار بداند، آن را قبیح می‌نامد. 3️⃣ انتخاب اسهل؛ «هر قوه فعاله طبیعی هر گاه با دو فعل مواجه شود که از جهت نوع، متشابه ولی از جهت صرف قوه و انرژی، مختلف یعنی یکی دشوار و پر رنج و دیگری آسان و بی‌رنج بوده باشد ناچار قوه فعاله به سوی کار بی‌رنج تمایل کرده و کار پر رنج را ترک خواهد گفت متن کامل: https://b2n.ir/k10977 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فضای_مجازی #حجه_الاسلام_زمانی_فرد 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله علم الهدی در درس خارج «فقه مقاومت» بیان داشت: ⬅️ از آن رو که عنوان مقاومت در منابع شرعی استعمال نشده است، نخستین گام در بررسی حکم شرعی آن، کشف معنای لغوی این واژه و سپس معادل یابی برای مفهوم مقاومت از واژگان مستمعل در آیات و روایات می‌باشد. ⬅️ از اصیل ترین و جامع ترین کتب لغت در زبان فارسی، لغت نامة دهخدا است. وی در تبیین معنای واژة مقاومت به مفاهیم ایستادگی، برابری، مقابلی، پافشاری، استقامت و پایداری اشاره می‌کند. از میان معانی پیشگفته برای واژة مقاومت، سه مفهوم اخیر یعنی پافشاری، استقامت و پایداری از جمله مواردی است که به خط مرحوم دهخدا در یادداشت‌های وی آمده است. ⬅️ ابن منظور در کتاب لسان العرب برای واژه قاوم دو معنا آورده است: نخست برابری کردن با دیگری در زمین زدن و کشتی گرفتن و غیر آن: «قَاوَمَه فی المُصارَعة و غیرها». دوم ایستادگی عده‌ای در برابر عدة دیگر در کارزار و جنگ: «و تَقَاوَمُوا فی الحرب أی قام بعضهم لبعض». گرچه ممکن است لازمة برابری کردن استقامت باشد لیکن معنای دومی که در لسان العرب برای قاوم ذکر شده به دلالت مطابقی بر واژة استقامت تطبیق می‌کند. ⬅️ در المنجد نیز دو معنا برای قاوم ذکر شده است: معنای نخست هماهنگی و همراهی با دیگری و معنای دوم ضدیت مخالفت و مقابله با دیگری. از معنای دوم می‌توان مطابقت مقاومت با استقامت را دریافت؛ زیرا در استقامت نیز ایستادگی و پایداری به منظور مخالفت و مقابله با دیگری وجود دارد. متن کامل: https://b2n.ir/u10413 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_مقاومت #آیت_الله_علم_الهدی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ ⬅️ طرفداران انتصاب بر این باور هستند که به علت عدم حضور صحیح مردم در عموم انتخاب‌ها، مردم حق انتخاب ندارند؛ به این توضیح که حتی در ایده آل ترین انتخابات، اکثریت مردم شرکت نمی‌کنند. به عنوان نمونه زمانی که 80 درصد از واجدان شرایط در انتخابات شرکت می ‌کنند، فرد پیروز ممکن است 50 درصد به علاوه یک رای داشته یا 60 درصد آرا را به خود اختصاص داده باشد، در این صورت اکثریت محقق نشده است. ⬅️ نکته اول: با توجه به اینکه معیار در نزد ما رضایت مردم می‌باشد نه انتخاب؛ از این رو باید میان مواردی که عدم حضور افرادی در انتخابات به علت اعتراض یا نا امیدی است و مواردی که انتخابات برای آنها اهمیت ندارد، تفاوت گذاشت. همچنین باید به این نکته توجه کرد که رابطه میان رضایت و رأی دادن، عام و خاص من وجه است؛ بر اساس معیار مذکور می‌توان گفت اگر مردم به شخصی رأی نداند اما او خوب کار کرد، این افراد نیز از او راضی می‌شوند. ⬅️ در معاملات و حتی در غیر معاملات بحثی به نام میزان تاثیر داعی وجود دارد به این معنا که میزان اثر گذاری انگیزه چقدر می‌باشد؟ به عنوان نمونه فردی هدیه‌ای را با این داعی به دیگری می‌دهد که کاری را برای او انجام بدهد اما شخص از انجام آن خود داری می‌کند، در این صورت نمی‌توان گفت هبه باطل است. با توجه به این مطلب است که اگر مردم بدون اکراه به شخصی رأی دادند، نمی‌توان گفت به دلیل اینکه شخص منتخب تبلیغات و ظاهرسازی کرده، رأی مردم اعتبار ندارد. اینکه تبلیغات را علت بی‌ارزش بودن انتخابات بدانیم، دلیل حقوقی و فقهی ندارد. 📝متن کامل: https://b2n.ir/k18207 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله هادی عباسی خراسانی در درس خارج فقه مسائل بانکداری و معاملات جدید بیان کرد: ⬅️ با توجه به اینکه تأسیس بانک‌ها به وسیله کشورهای غربی‌ صورت گرفته است، منافاتی ندارد که اسلام مؤید آن باشد. با مبنایی که در سال‌های گذشته عرض شد، در علم فقه و مسائل اسلامی، تمثیل جریان دارد نه تخصیص؛ از این رو بیشتر احکام مثالیه هستند نه تخصیصیه. ⬅️ بحث بانکداری از جمله مسائل مستحدثه‌ای است که بیشترین مسائل اقتصادی اسلام در آن مطرح می‌گردد؛ به تعبیر دیگر بحث کنونی ما بحث از سیره و روش مشروعیت، یا نامشروعیت معاملاتی است که در بانک‌ها مطرح می‌شود. ⬅️ در معاملات قائل به امضا و تجدید هستیم و مبنای تأسیسی بودن آن را نمی‌پذیریم؛ بر این اساس معاملات در نزد ما منحصر در معاملاتی که شارع مؤسس آنها بوده، نمی‌باشد. با توجه به این مبنا است که اگر بتوان از سنت و آیات دلیلی برای مشروعیت بانک اقامه کرد، برای معتبر بودن آن کافی است؛ زیرا در حجیت این معاملات، نبود مانع کفایت می‌کند. معاملات از نگاه ما استقرایی است به این معنا که در طول زمان متغییر و قابل کم و زیاد است؛ چه بسا معاملاتی که قبلا نبوده و الان هست یا برعکس آن یعنی کالاهایی که قبلا بود و الان نیست. ⬅️ برخی بر این باور هستند که مبنای مسائل مستحدثه برای زمان گذشته است و ما باید برای عصر خود بنای جدید آنها را استخراج کنیم، ولی به نظر ما هرچند مسأله‌ای موضوعا جدید است اما جدید بودن دلیل بر حکم جدید نیست. موارد مختلف است؛ اگر تطبیقات با نظر شارع داشته باشیم، حکمش قدیمی است. متن کامل: https://b2n.ir/j17074 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_مسائل_بانکداری #آیت_الله_هادی_عباسی_خراسانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ حجه الاسلام سید محسن حسینی فقیه در درس خارج فقه حکومتی بیان داشت: ⬅️ از جمله مهمترین سوال که در بحث فقه حکومتی مطرح می‌باشد، این است که آیا تعالیم اسلام منحصر در مسائل فردی و رابطه انسان با خدا است یا اینکه به تمام امور بشریت مانند مسئله حکومت، اداره جامعه و روابط انسان‌ها نیز پرداخته است. ⬅️ حکومت در لغت به معنای منع و بازداشتن، کار محکم و استوار، داوری کردن، فیصله دادن و فرمانروایی کردن و ... آمده است. واژه حکومت از حکم گرفته شده. حکم به معنای حکومت، فرمانروایی کردن، قاطعیت و درنگ می‌باشد. در اصطالح علوم سیاسی و اجتماعی گفته شده است که حکومت و حکم به معنای فن کشورداری، تدبیر، اندیشه و تنظیم امور داخلی و خارجی یک کشور است. در اصطالح فقه و آموزه های دینی خلافت و ولایت از سوی خداوند برای هدایت و به کمال رسیدن بشر معنا شده است. ⬅️ نوع بشر، تشکیل حکومت را برای اداره اجتماع یک امری ضروری می‌داند و علماء بزرگی چون خواجه نصیرالدین طوسی، ارسطو، افلاطون، ابن‌سینا، ابن خلدون، علامه طباطبایی مفسر بزرگ قرآن و حضرت امام به آن تصریح کرده‌اند. ⬅️ مقوله تشکیل حکومت یک بحث است و اینکه اسلام جامعه را دعوت به تشکیل حکومت کرده، بحث دیگری است که علامه نیز میان این دو تفکیک قائل شده است. هر چند وظیفه حکومت در گام اول ایجاد امنیت، نظم و اجرای عدالت است ولی مقصد عالی از آن فراهم کردن زمینه دست یابی انسان به سعادت ابدی می‌باشد. متن کامل: https://b2n.ir/a22806 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_حکومتی #حجه_الاسلام_سید_محسن_حسینی_فقیه 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله سید محمد موسوی در درس خارج «فقه» ذکر کرد: ⬅️ با تأمل در فرمایش پیامبر اسلام صل‌الله‌علیه‌و‌آله در خصوص قاعده لاضرر، متوجه می‌شویم که هر ضرری نفی شده است و تفاوتی ندارد که «لا» در لاضرر، لای نفی یا لای نهی باشد، یا اینکه محذوفی در نظر بگیریم و بگوییم« لاضرر متدارک »یا اینکه نظر امام خمینی رحمت الله علیه را بپذیریم که میفرماید؛ «در این روایت پیامبرصل‌الله‌علیه‌و‌آله یک حکم حکومتی صادر کرده است» ⬅️ با توجه به مطلب بیان شده در رابطه با دریافت دیرکرد توسط بانک‌ها نیز می‌توان گفت اگر شخصی که تسهیلاتی را از بانک دریافت کرده اما در پرداخت مبلغ تسهیلات کوتاهی می‌کند یا اصلا پرداخت نمی‌کند، به دلیل اضرار به غیر از سوی حاکم شهر مکلف به پرداخت خسارت می‌شود. پس با حکم حاکم اسلامی مبلغی به عنوان دیرکرد از او دریافت می‌شود که به آن خسارت تأخیر تادیه گفته می‌شود. نباید دریافت این مبلغ تحت عنوان جریمه باشد؛ زیرا دریافت جریمه جایز نیست. ⬅️ به نظر می‌رسد بیان فوق خالی از اشکال نیست. اشکال اول این است که؛ مالکیت مبلغی که به مشتری پرداخت شده است، سرمایه‌گذاران بانک است نه بانک؛ بنابراین باید خسارت به سرمایه‌گذاران تعلق بگیرد در حالی که امروزه بانک خسارت را برای خود دریافت می‌کند. ⬅️ اشکال دوم؛ نوعاً در این موارد خسارتی در کار نیست؛ زیرا سرمایه گذار به بانک وکالت داده است که با سرمایه او فعالیت اقتصادی انجام بدهد. حال اگر از اصل سرمایه مبلغی کسر شود، خسارت به مشتری وارد شده است اما اگر اصل سرمایه تغییری نداشته باشد، خسارتی به سرمایه‌گذار وارد نشده است لکن سودی به او داده نمی‌شود. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/j47100 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #بانک #آیت_الله_سید_محمد_موسوی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد؛ ⬅️ از جمله اهداف دولت، تحقق اهداف اقتصادی است. اما باید توجه داشت که تحقق این هدف منحصرا بر عهده دولت نیست بلکه مردم نیز در تحقق آن دخیل هستند. اما در این میان دولت باید آن را مدیریت کند و پاسخگو باشد. ⬅️ عدالت یکی از اهداف اقتصاد می‌باشد که دو شاخصه رفاه عمومی و تعدیل ثروت در آن لحاظ شده است. مردم در تحقق عدالت به خصوص در بخش تعدیل ثروت به وسیله پرداخت مالیات شرعی مانند خمس و زکات، پرداخت مالیاتهایی که دولت تعیین می‌کند و کمک های بلاعوضی که به اقشار ضعیف‌تر می‌کنند، نقش دارند. ⬅️ تعدیل ثروت برای رفاه عمومی داری ملازمه‌ای می‌باشد. زمانی که بخشی از امول دهک‌های بالای جامعه به سمت دهک‌های پایین جامعه می‌رود، هم تعدیل ثروت رخ می‌دهد؛ یعنی فاصله میان فقیر و غنی کاهش پیدا می‌کند و هم زمینه رفاه عمومی فراهم می‌شود. ⬅️ بخش خصوصی و مردم به صورت عام اگر فعالانه به صحنه اقتصاد قدم بگذارند، دولت می‌تواند به رشد اقتصادی برسد؛ بنابراین دولت برای رشد و دست یابی به قدرت، نیاز به مشارکت مردم دارد. از نگاه اقتصاد اسلامی چنین همکاری مردم با دولت، از وظایف آنها محسوب می‌شود. ⬅️ حق، آزادی فعالیت اقتصادی در چارچوب قوانین، حقی برای همه مردم است و به عنوان یکی از مبانی اقتصاد به شمار می‌رود. مردم آزاد هستند که به عنوان فعالیت اقتصادی هر کاری که می‌توانند را انجام بدهند. ⬅️ آزادی فعالیت اقتصادی، در مفاهیم اسلام یک مفهوم کلی است که امروزه در قالب شاخصه های مشخص، عینیت پیدا کرده است که همه آنها مورد پذیرش اقتصاد اسلامی می‌باشد. همه آن شاخصه‌ها باید تامین شود تا بتوان گفت اقتصاد اسلامی آزاد است. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/j00656 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله ملک زاده در بیانی مطرح کرد؛ ⬅️ تفقّه جامع، یک نظریه، بلکه یک کلان‌نظریه یا فرانظریه در حوزه دین‌پژوهی، معرفت دینی و اسلام‌شناسی است. ⬅️ توصیف این نظریه با عنوان کلان‌نظریه به جهت گستردگیِ قلمرو آن است. بهره‌گیری از عنوان فرانظریه برای آن، با لحاظ این نکته است که تفقه جامع، خود به تنهایی دربردارنده نظریات متعددی در حوزه دین‌پژوهی و معرفت دینی و شامل طراحی چارچوب‌ها و الگوهایی جهت جریان و تحقق دین در حیات فردی و اجتماعی بشر و در واقع یک بسته نظری، معرفتی و روشی و مجموعه‌ای از نظریات، چارچوب‌ها، الگوها، تبیین‌ها، تعریف‌ها، بازتعریف‌ها، تقسیم‌ها و صورت‌بندی‌ها در زمینه اسلام‌پژوهی و اسلام‌شناسی تخصصی و اجتهادی در گسترده‌ترین پهنۀ ممکن است. ⬅️ در خور اشاره است که تاکنون در زبان فارسی، تعبیر کلان‌نظریه یا نظریۀ کلان، به صورت موردی و از سوی چند نویسنده، به عنوان معادلی برای «Grand Theory» و یا حتی «Paradigm» و نیز در مواردی از سوی نویسندگانی دیگر، برای اشاره به مصطلحات و مفاهیمی متفاوت به کار رفته است. همچنین تعبیر فرانظریه نیز گاهی به عنوان ترجمه‌ای برای «Meta-Theory» مورد استفاده قرار گرفته است. اما در این کتاب، منظور از کلان‌نظریه و فرانظریه، همان است که در سطور پیشین و در وجه توصیف تفقه جامع به کلان‌نظریه یا فرانظریه بیان گردید، که چه بسا وجوه قرابت و تشابهی با تعریف اصطلاحی کلماتی همچون «Grand Theory»، «Paradigm» و «Meta-Theory» داشته باشد اما لزوماً با آنها یکی نیست. ⬅️ دانستیم که منظور از «تفقّه جامع» یا «اسلام‌شناسیِ اجتهادی جامع»، تحقیق در همه دین، برای تحقّق در همه زندگی است. پس متعلَّق جامعیت در تفقّه جامع، دو امر دین و زندگی است. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/g24548 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #بیانات #تفقه_جامع #آیت_الله_محمد_حسین_ملک_زاده 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد: ⬅️ یکی از بهترین آیات، سه آیه مبارکه سوره شوری می‌باشد. چند عنوان در آیات مذکور وجود دارد که باید مورد توجه قرار بگیرد. نخست اینکه مفاد تشریع است؛ «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا»، خطاب «لَكُمْ» به مسلمانان می‌باشد؛ به این معنا که برای شما مسلمان‌ها، أی نهج أی أوضح أی بیّنَ، خداوند متعال دینی را آورده است. خدا از دین، «مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى» را تشریع کرده است. ⬅️ دومین مفاد معنای «مَا وَصَّى» است که دو احتمال برای آن مطرح شده است. 1️⃣ جامعیت اسلام. بگوئیم خدا می‌فرماید دینی را که برای شما تشریع کردم، متضمن توصیه‌هایی است که به نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی و عیسی کردم؛ در این صورت یعنی اسلام جامع همه‌ی ادیان پیامبران اولوالعزم است. 2️⃣ اشتراک اسلام با ادیان پیشین. خداوند می‌خواهد بگوید روح همه ادیان یکی است. بسیاری از بزرگان اهل‌سنت طرفدار این نظر می‌باشند. ⬅️ به نظر می‌رسد احتمال اول که جامعیت دین را بیان می‌کرد صحیح باشد؛ بنابراین جمله «مَا وَصَّى» تا پایان این فراز از آیه، چنین معنا می‌شود؛ تشریعی را که برای مسلمین بیان شده، جامعٌ لجمیع الشرایع السابقه می‌باشد. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/d18797 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_محمد_جواد_فاضل 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله محسن فقیهی در درس خارج «فقه پیشگیری از جرم» بیان کرد: ⬅️ آیا بحث پیشگیری از جرم، یک بحث روایی است یا قرآنی؟ این بحث در آیات زیادی وارد شده که نشان می‌دهد اهمیت زیادی دارد. در خصوص آثار این بحث چند دیدگاه وجود دارد: 1️⃣ محقق خویی و برخی از شاگردان ایشان معتقد هستند که دفع منکر واجب نیست بلکه رفع منکر واجب است. در این صورت لازم نیست مقدمات منکری از بین برود بلکه اگر منکری در خارج محقق شد، باید از آن جلو شود. 2️⃣ دفع منکر واجب است؛ یعنی وظیفه داریم قبل از این‌که جرمی در خارج محقق شود، از آن جلوگیری کنیم. ⬅️ آثار زیادی بر هر کدام از این دو دیدگاه بار می‌شود؛ به عنوان نمونه پلیس به خودرویی مشکوک شود آیا اجازه دارد که آن را بازرسی کند؟ با این‌که مالک، خلافی را مرتکب نشده اما آیا می‌توان وارد حریم خصوصی او شد؟ اگر گفته شود دفع منکر واجب نیست، پلیس حق بازرسی خودرو را ندارد. اما اگر گفته شود دفع منکر واجب است پلیس می‌تواند با وجود قرائن یا گزارشات و با ظن به وجود جرم، خودرو را بازرسی کرد. ⬅️ آیا مبنای جمهوری اسلامی بر وجوب رفع منکر است یا دفع منکر؟ اگر وجوب رفع منکر باشد، بسیاری از اقدامات مانند استراق سمع جایز نیست، امر به معروف هم فقط در حد تذکر است. اما اگر قائل به وجوب دفع منکر باشد،‌ باید مقدمات زیادی فراهم کنید که مردم به گناه آلوده نشوند. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/y32469 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_پیشگیری_از_جرم #آیت_الله_محسن_فقهی 🔎@fiqhenezam_com

انا لله و انا الیه راجعون ▪️ارتحال حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی را به محضر امام زمان علیه السلام و مقام معظم رهبری و عموم شیعیان و دوستان اهل بیت علیهم السلام تسلیت عرض می نماییم. 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علی‌اكبر رشاد در درس خارج «فقه الولایه» بیان کرد: ⬅️ واژه «ولایّت» که در حوزه عرفان و سلوک عنوان می‌شود، وجه سیاسی ندارد و نمی‌توان آن را با ولایّت در حوزه سیاسی و حکومت به یک معنا دانست؛ به همین جهت «ولایّت» در علوم مختلف معنا و دلالت خاص خود را دارد که اصطلاح متناسب با آن علم و عرف را باید از آن توقع داشت. 🔻«ولایّت» به معنی عام به پنج قسمت تقسیم می شود: ⬅️ ولایت تکوینیه: مراد از آن رابطه علّی‌معلولی است که بین علّت و معلول برقرار می‌باشد. منشأ اعمال ولایت «ولیّ‌» دارای ولایّت تکوینیّه، «قُرب» می‌باشد؛ یعنی پیوند نزدیک و تأثیر- تأثری. ⬅️ ولایّت تشریعیّه نیز به همین ترتیب است؛ یعنی در قلمرو شریعت (شریعت به معنای اصطلاحی آن) آن کسی که بی واسطه می‌تواند تصرف کند، خداوند متعال و رسول گرامی اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله می‌باشد. این نسبت میان خداوند متعال و رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم با مرتبه شریعت و احکام شرعی نیز وجود دارد و به همین دلیل است که پیامبر در احکام شرعی تصرف می‌کند. ⬅️ ولایّت حضانیّه و قیومیّه: مراد این است که بین کسی که دارای شأنیّت ولایی است با مولی علیه، یک پیوند و رابطه عمیقی وجود دارد و بر اثر آن، «ولیّ» حق تصرف، نقل و انتقال اموال، حفظ حقوق و اداره شئون او را برعهده دارد و باید مصالح او را تأمین کند. ⬅️ الولایه السیاسیّه و الحکومیّه : این معنا محل بحث می‌باشد. کاربرد ماده «ولایّت» در مسائل سیاسی و در ادبیات فقهی از ظرافت‌هایی برخوردار است؛ به این که میان «ولیّ» و «مُولّی علیه» رابطه وثیقی به نام «رابطه حبّی» وجود دارد. این پیوند عاطفی و اعتقادی است. 📝 متن کامل: https://b2n.ir/u68969 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_الولایه #آیت_الله_علی_اکبر_رشاد 🔎@fiqhenezam_com

♦️جایگاه ولایت در خانواده / ولایت در خانواده منشعب از ولایتی است که جامعه به طور عام به آن نیاز دارد ✅ آیت‌الله سید منذر حکیم در درس خارج «نظام جامع خانواده» مطرح کرد؛ ⬅️ همانگونه که جامعه بدون ولایت را نمی‌توان مدیریت کرد، خانواده بدون ولایت نیز قابل مدیریت نیست. جایگاه ولایتی که خداوند پسندیده است عبارت می‌باشد از «الْیوْمَ أَکمَلْتُ لَکمْ دینَکمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکمُ الْإِسْلامَ دیناً» یعنی این دین با این ولایت کامل می‌شود و بدون ولایت گویا هیچ اتفاقی نیافتاده است؛ به‌عبارت‌دیگر اگر ولایت از دین گرفته شود، مانند دیگر مکتب‌ها، غیرالهی و مادی شده و هیچ اتفاق خاصی برای بشریت به وجود نخواهد آورد. ⬅️ ارتباط سوره کوثر با سوره‌های قدر و فتح است. این سوره‌های مبارکه، با «إنّا» آغاز شده و ترتیب و شأن نزول آنها نیز قابل‌تأمل است. می‌فرماید ما هستیم که به تو کوثر دادیم «إِنَّا أَعْطَیناک الْکوْثَرَ» و ما هستیم که قرآن را بر تو در شب قدر نازل کردیم «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ». این قرآن خیر کثیر مستمر می‌باشد زیرا تا ابد ماندگار است و پایانی ندارد. ⬅️ اگر با این زاویه سوره‌های مذکور را مورد بررسی قرار بدهیم، به این نتیجه می‌رسیم که نیتجه این چنین نظامی، یک فتح مبین خواهد بود و ما هستیم که این فتح مبین را با این نظام و با این رویکردی که در این نظام داریم به وجود آورده ایم «إِنَّا فَتَحْنا لَک فَتْحاً مُبیناً». این فتح و پیروزی در فتح مکه، در فتح کربلا و حتی در فتحی که در عصر حضرت مهدی (علیه‌السلام) به وقوع می پیوندد هم صدق می‌کند. ⬅️ با این زاویه دید می‌توان ارتباط سوره کوثر را با بحث خانواده و نظام خانواده که بخشی از یک نظام اجتماعی جامع می‌باشد، مشخص کرد. باید نظام خانواده، همیشه در پرتو آن نظام جامع که خط شاقول آن، ولایت اولیاءالله با مصداق خانواده رسالت می‌باشد، دیده شود متن کامل: https://b2n.ir/q22585 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_جامع_خانواده #آیت_الله_سید_منذر_حکیم 🔎@fiqhenezam_com

✅ حجه الاسلام محمد رضا عصمتی در درس خارج «فقه التقنین» بیان کرد: 🔻در خصوص منشا پیدایش حاکمیت نظریات مختلفی بیان شده است که مهمترین آنها عبارتند از؛ 1️⃣ برخی مردم از جهت فکری و جسمی قوی و برخی دیگر ناتوان بودند. افراد قوی اعم از یک شخص یا گروه بر افراد ضعیف استیلاء پیدا کردن و حکومت تشکیل دادند. اهداف این افراد در تشکیل حکومت متفاوت بود. گاهی هدف آنان استثمار و گاهی اصلاح جامعه بود. 2️⃣ انسان به حسب فطرت خود به دنبال عائله بود؛ از این رو اولین و کوچکترین نظام اجتماعی (از جهت کمیت)، خانواده است. این مطلب یک امر طبیعی فطری انسانی می‌باشد؛ بنابراین انسان بر اساس خواسته‌های فطری نظام کوچکی به نام خانواده را تشکیل داد. 3️⃣ انسان‌ها در ابتدا به شکل غریزی به صورت آزاد و بدون هیچ قید و شرطی زندگی می‌کردند. با گذر زمان به این نتیجه رسیدند که ادامه این روند موجب تضاد منافع، فساد و تضییع حق دیگران می‌شود که نتیجه آن به خطر افتادن حیات نوع انسان‌ها می‌شود؛ از این رو عقلای قوم قوانینی را وضع کردند و نظام اجتماعی و حاکمیت را در یک شکل ساده آغاز کردند. 4️⃣ بر اساس آموزهای قرآنی تشکیل حکومت ریشه در وحی الهی دارد لکن دولتها در ابتدا ساده بودند و به مرور زمان کارها پیچیدگی خاص خود را پیدا کرد بعد حاکمیت به شکل امروزی در آمد. البته در این میان مفاسد نیز بود و موجب کنار گذاشتن دین و آموزهای الهی شدند اما اصل و منشا تشکل حکومتها وحی الهی می باشد. متن کامل: https://b2n.ir/q43607 ——————————————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تقنین #حجه_الاسلام_محمد_رضا_عصمتی 🔎@fiqhenezam_com

♦️اگر قراردادهای جدید مانند مانند بیمه یا فیوچرز از سوی عرف عمومی پذیرفته شده باشد و عناوین ممنوعه شرعی بر آن صدق نکند، صحیح هستند ✅ آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب و نظام اقتصادی اسلام» ذکر کرد؛ ⬅️ اگر قرارداهایی خارج از این عناوین شکل بگیرد در صورت دارا بودن دو شرط صحیح می‌باشند؛ نخست اینکه از سوی عرف عمومی پذیرفته شده باشد. دوم اینکه عناوین ممنوعه شرعی بر آن صدق نکند. ⬅️ قاعده مذکور دست بخش خصوصی به صورت خاص و بخش دولتی به صورت عام را برای انجام قراردادهای مختلف باز می‌گذارد. ⬅️ اگر قراردادهای جدیدی مانند مانند بیمه یا فیوچرز شکل بگیرد، در صورتی که عناوین ممنوع شرعی اکل مال به باطل، غرر و امثال آن صدق نکند، مشکل شرعی ندارند. ⬅️ در موضوع فیوچرز، همه فقهای اهل سنت قائل هستند از مصادیق بیع کالی به کالی است؛ یعنی بیعی که هر دو طرف آن زمان دار می‌باشند که در اسلام نهی شده است. ⬅️ اما به نظر می‌رسد فیوچرز به این شکلی که آنها مطرح می‌کنند، مشکل کالی به کالی دارد اما می‌شود آن را در قالبهای دیگری مطرح کرد که مشکل کالی به کالی نداشته باشد. که ما چهار یا پنج قالب را پیشنهاد کرده‌ایم. ⬅️ شکل گیری نهادها معوض و بلا معوض در یک جامعه ضرورتی است که ما را به اهداف اقتصادی می‌رساند؛ از این رو اگر این نهادها در جامعه شکل نگیرد، اهداف محقق نمی‌شوند. بنابراین ما باید اقداماتی انجام بدهیم که قرض الحسنه نیز در جامعه شکل بگیرد. متن کامل: https://b2n.ir/h13559 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #اقتصاد #آیت_الله_هادوی_تهرانی 🔎@fiqhenezam_com

انجمن علمی دانشجویی الهیات دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار می کند: 🔷 نظام مسائل و چالش های فقه حکمرانی ✅ سخنران: حضرت آیت الله محسن اراکی 🔰 دبیر نشست: حجت الاسلام سپهر کرد دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق دانشگاه امام صادق (علیه السلام) ‌ ⏰ زمان برگزاری: پنجشنبه، ۱۸ فرودین ماه ۱۴۰۱ ، ساعت ۱۷:۳۰ 🌐 لینک جلسه: vc.isu.ac.ir/ch/4002-511273301 ============================= #فقه_نظام #نشست #فقه_حکمرانی #آیت_الله_محسن_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

♦️ جایگاه دارو در نظام زندگی ✅ حجه الاسلام محسن ملکی ابرده در درس خارج «فقه الطبابه» بیان کرد: ⬅️ برای تبیین جایگاه دارو در نظام زندگی انسان ابتداء باید دو مسأله مورد بررسی قرار بگیرد؛ اوّلاً نظام چیست و حفظ نظام به چیست؟ ثانیاً نقش دارو و داروسازی در حفظ نظام چیست؟ ⬅️ در اینکه مقصود از نظام در این قاعده چیست؟ سه احتمال وجود دارد: 1️⃣ نظام اجتماعی؛ یعنی نظامی که زندگی انسان با آن شکل می‌گیرد و اگر نباشد زندگی انسان مختلّ و بشر نمی‌تواند در رفاه نسبی باشد؛ به تعبیر دیگر نوعی نظم بخشی در چینش مسائل مختلف و در کنار هم قرار دادن آنها برای دست یابی انسانها به یک زندگی همراه با رفاه و دوری از سختیها است. 2️⃣ کیان دین اسلام با قطع نظر از زندگی مادی و معیشت؛ حفظ کیان اسلام واجب است. کیان اسلام یعنی آنچه را که اگر رعایت نشود موجب از بین رفتن دین و ایجاد ضررهای غیرقابل جبران می‌شود. 3️⃣ نظام سیاسی؛ یعنی تأسیس یک حکومت و حفظ آن. تأسیس حکومت نیازمند قاعده و قانون است. اگر گفته می‌شود حفظ نظام سیاسی واجب است به این معنا می‌باشد که قوانین آن بر مبنای اسلام تدوین و اجراء شود. تأسیس حکومت به دست شارع است و تا زمانی که شارع آن حکومت را امضاء نکند، حکومت معنا ندارد. ⬅️ مقصود ما در بحث فقه الطبابه، احتمال اوّل است؛ یعنی حفظ نظام معیشتی انسان در زندگی دنیا. حفظ این نظام واجب است و همه افراد بشر این را می‌فهمند. اختراعات و اکتشافات در همین زمینه است و حاکی از اهمّیّت نظام اجتماعی است و این فارغ از شریعت، یک مسأله مفروغ‌عنه است که هدایت آن به دست شریعت است. متن کامل: https://b2n.ir/r37323 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_الطبابه #حجه_الاسلام_محسن_ملکی_ابرده 🔎@fiqhenezam_com

♦️ اراده خداوند متعال به برقراری عدل یا فرصت عدل در جامعه ✅ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه فرهنگ» مطرح کرد؛ ⬅️ اصل ششم عبارت است از اراده خداوند متعال به برقراری عدل یا فرصت عدل در جامعه. این اصل مهم الهی است که خدای متعال اراده کرده در جامعه بشری عدل یا فرصت عدل برقرار باشد. یا باید در جامعه‌ عدل برقرار شود و یا جامعه بتواند بستری برای عدل فراهم کند که ما از آن به فرصت عدل تعبیر می کنیم. ⬅️ خداوند متعال در دو صورت جوامع را حفظ می‌کند، یا عدل در آن جامعه باشد یا فرصت عدل. اگر جامعه‌ای چنین نشد، منقرض خواهد شد. تمام آیات قرآنیه در خصوص عذاب اقوام گوناگون، برای زمانی است که یک آن جامعه نه خود بالفعل جامعه عدلی بوده و نه بستر جامعه عدلی در آینده داشته است. ⬅️ هر چند قوم حضرت نوح با او مخالت نموده اما عذاب الهی سریع بر آنان نازل نشد. در برخی از روایات ذیل آیه 37 سوره هود آمده است، زمانی که حضرت نوح به مردم وعده عذاب الهی را داد، جبرائیل از بهشت هسته خرمایی را برای حضرت آورد و گفت این هسته را بکار تا رشد کند. در بعضی از روایات آمده است که رشد و ثمر دهی این هسته چهل سال به طول انجامید و بار دیگر به حضرت وحی شد که از هسته این نخل صدها نخل دیگر بکار، سپس دستور آمده با چوب این نخل‌ها کشتی بساز. ⬅️ این مسئله با قیام سیدالشهداء مرتبط است. یکی از مهمترین فلسفه های قیام حضرت، نگه داری فرصت عدل در جامعه اسلامی بود؛ به این معنا که اگر قیام امام حسین علیه‌السلام رخ نمی‌داد، جامه‌ای که بنی امیه می‌ساخت نه تنها جامعه عدلی نبود بلکه تا روز قیامت جامعه فاسد و غیر قابل اصلاح بود و از این رو عذاب بر آنان نازل می شد. متن کامل: https://b2n.ir/e00943 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_فرهنگ #آیت_الله_محسن_اراکی 🔎@fiqhenezam_com

♦️ از نگاه برخی از روشنفکران جدید معروف یعنی هرآنچه که عرف می‌پسندد ✅ حجه الاسلام خطاط در درس خارج «سبک زندگی اسلامی» مطرح کرد؛ ⬅️ آداب عرفیه یعنی آدابی که در جوامع مورد توجه قرار می‌گیرد. واژه ادب در قرآن استعمال نشده گویا در زمان جاهلیت نیز مورد استعمال قرار نمی‌گرفته است. اما در دوره گذار از زمان جاهلیت به اسلام، استعمال دارد؛ یعنی در بیانات پیامبر و اهل بیت علیهم‌السلام واژه ادب استعمال شده است. ⬅️ بنابراین واژه ادب یا ریشه در دعوت دارد یا ریشه در ظرافت یا ریشه در هر دو دارد. با رجوع به متون دینی مشاهده می‌شود که ادب به معنای حد نگاه داشتن یا حد هر چیزی را رعایت کردن است؛ به عنوان نمونه امیرالمومین علیه اسلام می‌فرماید «أفضل‏ الأدب‏ أن‏ يقف‏ الإنسان‏ عند حدّه‏ و لا يتعدّى‏ قدره‏» انسان تا زمانی که حد خود را نشناسد، ادب لازم آن را هم نمی‌شناسد. ⬅️ کلمه مروت است. این کلمه نیز همانند کلمه ادب در قرآن کریم به کار نرفته اما در روایات وجود دارد. در کلمات فقها به عنوان شرط عدالت مطرح شده است. برخی مروت را واجب و بعضی شرط پذیرش شهادت دانسته‌اند. با کنار هم قرار دادن مثالهایی که برای این کلمه ذکر شده، به این نتیجه می‌رسیم که مورت به معنای شخصیت است. ⬅️ به نظر می‌رسد در روایات، مروت مصداقی از ادب محسوب شده است. آنچه از این کلمه به دست می‌آید نزدیکی آن به ادب است با این تفاوت که از پشتوانه روحی بهره‌مند می‌باشد. ادب فقط اشاره به جنبه ظاهری دارد اما مودت اشاره به حالت درونی دارد که انعکاس بیرونی پیدا کرده. متن کامل: https://b2n.ir/w94038 ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #سبک_زندگی #حجه_الاسلام_خطاط 🔎@fiqhenezam_com