از حسین(ع) آموز
مهدیه الهی قمشهای
از حسین آموز درس عاشقی
راه و رسم رهروان متّقی
از حسین آموز تسلیم و رضا
زیر تیغ عشق، راضی بر قضا
از حسین آموز این جان باختن
پیش پای دوست سر انداختن
دیده از دنیای فانی دوختن
شمع بزم عشق را افروختن
گر قماری هست در ملک وجود
هست جانبازی، نه این سودا و سود
در قمار عشقبازان سود نیست
سود و سودا عشق را مقصود نیست
چون صلای حق شنید از راه دل
چشم پوشید از متاع آب و گِل
چشم پوشید از مقام و عزّ و جاه
تا که گردد دین احمد را پناه
آبیاری کرد با خون عشق را
عالمی در حیرت از این ماجرا
دُنیی و عُقبا به پیشش گشت سرد
این بُوَد تعلیم آن آزاد مرد
گر تو خواهی پای بوسی عشق را
شست و شویی کن ز دل، این جا بیا
سرزمینی کاو همه نور خداست
پیش عاشق، سرزمین کربلاست
معبد عشق، مهدیه الهی قمشهای، ص ۱۱۰.
#امام_حسین(ع)
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
امام حسین (ع) فرمودند:
شریفترین مردم، کسی است که پیش از پند دادن، پند پذیرد و پیش از آن که بیدارش کنند، بیدار باشد.
فرهنگ سخنان امام حسین(ع)، ص ۳۲۸.
#امام_حسین(ع)
#شریفترین_مردم
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
کی خواهد رسید؟
از محتشم کاشانی
یا رب آن شاه گرانمقدار، کی خواهد رسید؟
بر سر ملک آن جهان سالار، کی خواهد رسید؟
آن که بیرون زد ز مهد غیبت کبرا قدم
بر سر دَجّال، مهدیوار کی خواهد رسید؟
مرکز عالم که بیرون است از پرگار ضبط
از قدوم آن به آن پرگار، کی خواهد رسید؟
گشته در مصر ارادت، عشق را بازار گرم
مژدهی یوسف به این بازار، کی خواهد رسید؟
از قدوم آن مسیحادَم، نوید جان به تن
میرسد، اما به این بیمار کی خواهد رسید؟
گذری بر مناقب و تحمیدیه، ص ۲۷۴.
#مهدی(عج)
#محتشم_کاشانی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
حکمتهایی از نهجالبلاغه
روانشناسی عبادت
دلها را روی آوردن و نشاط، و پشت کردن و فراری است؛ پس آن گاه که نشاط دارند، آنها را بر انجام مستحبات وادارید و آن گاه که پشت کرده، بینشاط است، به انجام واجبات قناعت کنید.
🦋🦋🦋
پیشوایی مؤمنان و تبهکاران
من، پیشوای مؤمنانم و مال، پیشوای تبهکاران است.
🦋🦋🦋
خداترس در خلوتگاهها
از نافرمانی خدا، در خلوتها بپرهیزید؛ زیرا همان که گواه است، داوری کند.
🦋🦋🦋
نهجالبلاغه، ترجمهی محمد دشتی، حکمتهای ۳۱۲، ۳۱۶ و ۳۲۴، ص ۷۰۵ و ۷۰۷.
#نهجالبلاغه
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
خطّ خون
از موسوی گرمارودی
درختان را دوست دارم
که به احترام تو قیام کردهاند
و آب را
که مَهرِ مادر توست
خون تو، شرف را سرخگون کرده است
شفق، آینهدار نجابتت
و فلق، محرابی
که تو در آن
نماز صبح شهادت گزاردهای...
شمشیری که بر گلوی تو آمد
هر چیز و همه چیز را در کائنات
به دو پاره کرد:
هر چه در سوی تو، حسینی شد
و دیگر سو، یزیدی...
نام تو، خواب را بر هم میزند
آب را طوفان میکند
کلامت، قانون است
خرد در مَصاف عزم تو، جنون
تنها واژهی تو خون است، خون
ای خداگون!...
مرگ سرخت
تنها نه نام یزید را شکست
و کلمهی ستم را بیسیرت کرد
که فوج کلام را نیز در هم میشکند
هیچ کلام بشری نیست
که در مصاف تو نشکند
ای شیرافکن!
خون تو، بر کلمه فزون است
خون تو، بر بستری از آن سوی کلام
فراسوی تاریخ
بیرون از راستای زمان
میگذرد
خون تو، در متن خدا جاری است...
تو کلاس فشردهی تاریخی
کربلای تو، مصاف نیست
منظومهی بزرگ هستی است
طواف است...
صدای سبز، با تلخیص ص ۱۶۶ - ۱۷۶.
#امام_حسین
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
از پاکان بد مگو
از مثنوی مولوی
۱ - چون خدا خواهد که پردهی کس دَرَد
میلش اندر طعنهی پاکان بَرَد
۲ - ور خدا خواهد که پوشد عیب کس
کم زند در عیب معیوبان نفس
۳ - چون خدا خواهد که مان یاری کند
میل ما را جانب زاری کند
آموزههای اخلاقی در مثنوی، ص ۴۲.
#مثنوی_مولوی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
دو رباعی از امیر عاملی
شب مانده شد و درِ سحر باید زد
با دیدن صبح، بال و پر باید زد
با یاد رقیّه آن عزیز زینب
آهنگ شکستهای دگر باید زد
🦋🦋🦋
ما زایر کوی زینب کبراییم
چون قطره تمام راهی دریاییم
دیوانه اگر چه هست دور حرمش
دیوانهترینِ عشقبازان ماییم
🦋🦋🦋
عشق، عطش، انتظار، امیر عاملی، ص ۱۹۲ و ۱۹۳.
#زینب(س)
#رقیه(س)
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
آرایههای ادبی
حُسنِ اِعتذار
گاهی شاعر، در قبال خطایی که از او سر زده، عذری لطیف و شاعرانه میآورد که به آن، حسن اعتذار میگویند.
سعدی گفته است:
نه خلاف عهد کردم که حدیث جز تو گفتم
همه بر سرِ زبانند و تو در میانِ جانی
بدیع در شعر فارسی، دکتر عقدایی، ص ۱۵۳.
#آرایههای_ادبی
#حسن_اعتذار
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
بیتهای گلچینشده از صائب تبریزی
جمعی که چون قلم پیِ گفتار میروند
چون طفل نیسوار، به جایی نمیرسند
🦋🦋🦋
دهن خویش به دشنام میالا هرگز
کاین زرِ قلب، به هر کس که دهی، بازدهد
قلب: تقلّبی.
🦋🦋🦋
در مطلب بلند، به سختی توان رسید
در کوه، پیچ و تاب خورَد راه بیشتر
گزیدهی اشعار سبک هندی، ذکاوتی قراگزلو، ص ۲۶۴، ۲۶۶ و ۲۷۰.
#صائب_تبریزی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
امام حسین - علیه السلام - فرمودند:
اگر مردم، مرگ را درست درک میکردند و به آن میاندیشیدند، آن گونه که باید و شایسته است، هرآینه، دنیا خراب میشد.
(زیرا همه به دنیا، بیاعتنا میشدند و رغبتی در آبادانی دنیا نداشتند.)
فرهنگ سخنان امام حسین(ع)، ص ۳۲۹.
#امام_حسین(ع)
#مرگ
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
حُرّ
حرّ، شخص نیست
فضیلتی است
از توشهبار کاروان مهر جدا مانده
آن سوی رود پیوستن
و کلام و نگاه تو
پلی است
که آدمی را به خویش باز میگرداند
و توشه را به کاروان
و اما دامنت
جمجمههای عاریه را
در حسرت پناه یافتن
مشتعل میکند
از غبطهی سر گلگون حرّ
که بر دامن توست
(موسوی گرمارودی)
🦋🦋🦋
حسن حسینی نیز از حرّ چنین میگوید:
روزی که ز دریای لبش دُر میرفت
نهر کلماتش ز عطش پُر میرفت
یک جوی از آن شطّ عطشسوز زلال
آهسته به آبیاری حُر میرفت
🦋🦋🦋
عاشورا در شعر معاصر و فرهنگ عامه، دکتر مرضیه محمدزاده، ص ۲۹۰ و ۲۹۱.
#حرّ
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
اصطلاحات عرفانی
باران
باران، کنایه از فیض حق تعالی و رحمت شاملهی اوست که از عالم غیب، بر ممکنات فایض گردد و ممکنات، برحسب مراتب استعداد، استفاده نمایند. غلبهی عنایات را نیز که در احوال سالک حاصل شود از فَرَح و تَرَح، باران گویند.
مولوی گوید:
غیب را ابری و آبی دیگر است
آسمان و آفتابی دیگر است
ناید آن اِلّا که بر خاصان پدید
باقیان، فی لَبسِ مِن خَلقِِ جَدید
هست باران از پیِ پروردگی
نیست باران از پیِ پژمردگی
نکات:
فرح: شادی.
ترح: غم و اندوه.
فی لبس...: بخشی از آیهی سورهی ق (۵۰) است: اَفَعَیینا بِالخَلقِ الاَوّل بَل هُم فی ... .ترجمه: آیا ما از آفرینش نخستین عاجز بودیم؟ نه، آنها از آفرینش تازه تردید دارند.
#اصطلاحات_عرفانی
#باران
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
تعزیه، نمایشی آیینی
تعزیه، نوعی نمایش مذهبی و سنتی ایرانی - شیعی است که عمدتاً در بارهی شهادت امام حسین و مصائب اهل بیت - علیهم السلام - میباشد و معمولاً در دههی اول محرم اجرا میشد.
ریشهی تعزیهداری در ایران، به روزگار دیلمیان در میانهی قرن چهارم هجری که شیعی مذهب بودند، میرسد که در آن زمان، با کاهش نفوذ خلفای عباسی در ایران، شیعیان برای اجرای مراسم سوگواری شهدای کربلا، آزادی یافتند و آیینهای عزاداری رسمیت پیدا کرد.
آنان داستان کربلا را به صورت شبیه، مجسم میکردند. این نمایشها یا تعزیهخوانیها، همراه با شعر و آواز اجرا میشد.
بعدها با روی کار آمدن دولت صفویه و رسمی شدن تشیع، برگزاری هر چه باشکوهتر مراسم عزاداری، شکل منظم و سازمانیافتهای پیدا کرد و در اواخر دورهی صفویه، به شکل نمایشی تحولیافته در آمد.
با تلخیص از عاشورا در شعر معاصر و فرهنگ عامه، ص ۳۴۹ - ۳۵۵.
#تعزیه
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
حکایتی از گلستان
پارسایی را دیدم بر کنار دریا که زخم پلنگ داشت و به هیچ دارو، بِه نمیشد. مدتها در آن رنجور بود و شکر خدای - عزّ و جلّ - علیالدوام گفتی. پرسیدند که شکر چه میگویی؟ گفت: شکر آن که به مصیبتی گرفتارم؛ نه معصیتی.
گر مرا زار به کشتن دهد آن یار عزیز
تا نگویی که در آن دم، غمِ جانم باشد
گویم از بندهی مسکین چه گنه صادر شد
کاو دلآزرده شد از من؟ غمِ آنم باشد
کلیات سعدی، گلستان، باب دوم در اخلاق درویشان، ص ۷۷.
#گلستان_سعدی
#شکرگزاری
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
امید
هر که نومید است، نفسی زایل است
ناامید از اصل معنی غافل است
هان بکوش و با امید اندر جهان
جهل و نومیدی ز پایه باطل است
🦋🦋🦋
مکن نومید مردم را به دوران
رسد بر جان تو رنج فراوان
اگر دانی، امید مردمان باش
که یزدان میدهد فیض دو چندان
🦋🦋🦋
دوبیتیهای پیوسته، حسن ابن علیپور الموتی، انتشارات سایهگستر، قزوین، ۱۳۹۵، ص ۸۶ و ۸۷.
#امید
#دوبیتی_پیوسته
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
نمادها و رمزهای گیاهی در شعر فارسی
نرگس
در سنت شعری و نثری ادب فارسی، نرگس، نماد چشم است؛ اما صفاتی که به نرگس به عنوان این نماد نسبت داده شده، عبارتند از : فریبندگی، فتنهانگیزی، خوشی، خندیدن، خفته بودن، بیماری، دینارداری، شکم خالی و بخشنده بودن، دوراندیشی و ... .
در پیکر باغ، شکل نرگس
چشمی است که ریخته است مژگان
( خاقانی)
گشت بیمار که چون چشم تو گردد نرگس
شیوهی تو نشدش حاصل و بیمار بماند
(حافظ)
درونت حرص نگذارد که زر بر دوستان پاشی
شکمخالی چو نرگس باش تا دستت دِرَم گردد
(سعدی)
درم: پول نقره در قدیم.
نمادها و رمزهای گیاهی در شعر فارسی، دکتر زمرّدی، با تلخیص ص ۲۹۰ - ۲۹۳.
#نرگس
#نماد
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
امام علی - علیه السلام - فرمودند:
شرم از خداوند، بسیاری از گناهان را از بین میبرد.
غرر الحکم، ج ۱، ص ۵۹.
#امام_علی(ع)
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
بیوفایی مردم کوفه
از طاهره صفّارزاده
و مسلم بن عقیل
در کوچههای کوفه
بیوفایی
و بیثباتی مردم را چون دید
در ذهن زخمخورده، مروری کرد
آیندهبینی گیتی را در کلام نبی(ص) و علی(ع)
کلامهای متصل به وحی الهی
در باب فتنهگریهای مشرکان
در هر زمان
تا آخرین زمان
با چشم ظاهر و باطن دید
وقتی که از هزاران دعوتگر
حتی یکی همراه او نبود
هجومهای بغض و بهت و تازیانهی مزدوران
او را به بارگاه" زیادی"ها بردند
عاشورا در شعر معاصر و فرهنگ عامه، ص ۲۹۲.
#مسلم_بن_عقیل
#کوفه
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303
گزیدهای از مثلهای فارسی
۱ -دشمن اگر پشه است، فیل بشمارش.
۲ - دعا کن الفبا بمیرد؛ وگر نه استاد، بسیار است.
۳ - دلا خو کن به تنهایی که از تنها بلا خیزد
(قاآنی)
۴ - دَلّاکی را میخواهد از سرِ کچل دیگران یاد بگیرد.
۵ - دل در خلق مبند که خسته شوی؛ دل در حق بند تا رَسته شوی.
(خواجه عبدالله انصاری)
۶ - دل که رنجید از کسی، خرسند کردن مشکل است
(صائب تبریزی)
۷ - دلِ مادر به بچّه، دل بچّه به کوچه!
۸ - دل نرنجانی که دل، عرش خداست.
۹ - دنیا، اگر چه سرای آفات است، اما دار مکافات نیز هست.
۱۰ - دنیا، پُل راهگذر برای سفر آخرت است.
دوازده هزار مثل فارسی، دکتر شکورزاده، ص ۵۲۵، ۵۲۹ - ۵۳۳، ۵۳۶ و ۵۳۷.
#مثل_فارسی
https://eitaa.com/joinchat/3003253043Ce1ab333303