⭕️ ما و قصه صوفیه در جهان اسلام!
👳♂ جدال فقیه و #صوفی از قدیمی ترین دعواها در فضای فکری جامعه ماست. هر کس چند بیت از حافظ خوانده باشد فورا وارد این فضا می شود و نوعا گله های عارف به فقیه را می بیند! در طرف منتقد صوفیه نیز چنین مساله ای پررنگ است. تا جایی که اساسا کلمه #صوفی در جامعه مذهبی ایران و خصوصا حوزه های علمیه، بارمعنایی منفی یافته است.
⚠️ هنوز هم نگاه فقهای ما به تصوف، تابع همان نگرش #تاریخی است که آنها را جریانی انحرافی و دارای بدعت های متعدد در دین می داند. شبیه همین نگاه را می توان در برخی جریانات #اهل_سنت نسبت به جریانات صوفی شان به وفور یافت!
👈 البته ضعف جریان #عرفانی فلسفی در حوزه را نیز نباید در توسعه این نگاه بی تاثیر دانست که در جای خود باید مورد بررسی بیشتری قرار بگیرد که چرا جریان عرفانی ما نتوانسته بر مبنای مسائل مشترک خود با صوفیه به توسعه تعامل با جریانات صوفی جهان اسلام که بیش از نیمی از #جمعیت مسلمان را شامل می شوند، همت گمارد.
🔶 از سویی دیگر نگرش جریان انقلابی نیز به #تصوف، توصیف آنان به مثابه پیروان #اسلام_آمریکایی و پروژه ای در دست حکام وابسته و #سکولار جهان اسلام بوده و هنوز تا حدودی چنین است. همین نوع نقدها از طرف جریان اسلام سیاسی یا اخوانی اهل سنت نیز به سنی های صوفی مطرح بوده و همچنان، هست!
🔻 یک تناقض هم در درون همین دعواهای فکری هست و آن اینکه عمده جریانات شیعی که در نظر، جریان صوفیه را به طور جدی رد می کنند، در عمل او را بر جریانات دیگر ترجیح می دهند! شاید دلیل اصلی آن هم بروزات حبی شدیدتر این جریان نسبت به #اهل_بیت پیامبر صلی الله علیهم اجمعین باشد که تربیت مناسکی و هیئتی ما حس بهتری با آن برقرار می کند.
🔷 بنظر می رسد یکی از ریشه های وضعیت فوق الذکر، #عدم_شناخت کافی از جریانات متنوع تصوف در جهان اسلام می باشد. تصویر صوفیه با برساخت رسانه ای یا تاریخی آن، که شامل مجموعه ای از بدعت های حرام غیرشرعی است در شرایط فعلی مصداق زیادی ندارد چرا که مساله #انطباق_شریعت، دغدغه بخش عمده جریانات صوفیه کنونی جهان اسلام می باشد و اعمال غیرشرعی تا حد زیادی رخت بربسته است.
📣 یا تصور غیر سیاسی بودن همه جریانات متصوفه نیز بار دیگر از عدم شناخت بسیاری از جریانات دغدغه مند صوفی که اثربخشی #سیاسی در جهان اسلام دارند ناشی می شود که امروزه در حال توسعه این اثربخشی نیز می باشند.
🔴 امروزه و پس از تجربه داعش، زمزمه لزوم روی گردانی به صوفیه در کشور ما نیز از طرف برخی نگرش های غلط و #پراگماتیستی و غیرتمدنی در حال مطرح شدن است که مبنایی سکولاریستی را انتخاب کرده است! یعنی از زبان مدعیان انقلاب، همان رویکرد اماراتی – آمریکایی در تمایل به صوفیه در حال طرح است!
🔷 حال آنکه چنانچه گفتیم بخش مهمی از صوفیه مبرا از اشکالات فوق الذکر هستند و در صورت وجود برخی اشکالات هم، تعامل با آنان نیاز به اهداف پراگماتیستی یا توجیهات سیاسی ندارد و با مبانی #انقلاب اسلامی نیز می توان به این مساله به طور جدی وارد شد چنانچه خود حضرت #امام بعنوان یک عارف وارد عرصه سیاست شده بودند و مبانی فکری ایشان برای تعامل با دستگاه فکری صوفیه از استعداد تفاهم بخشی بالایی برخوردار است.
◀️ طبعا انحرافات فکری و عملی نیز جز با داشتن ارتباطات فکری فرهنگی و تعاملات اجتماعی و نخبگانی قابل اصلاح نیست. ما با خالی کردن این میدان، صرفا راه را برای فعال شدن پروژه های اماراتی #غربی باز کرده ایم که با شعار اسلام معتدل، اسلام رحمانی، اسلام وسطی و... اقلا از آغاز دهه گذشته میلادی در حال برنامه ریزی برای ضریب دهی به جریان #صوفی_سکولار در جهان اسلام و مرجعیت سازی برای آنان می باشند!
⛔️ امارات از حوالی 11 سپتامبر در حال اجرای پروژه ای غربی است که ذیل آن دهها همایش بین المللی برگزار و چند موسسه بزرگ به راه انداخته است و هدف همه آنها ایجاد جریانی موازی جریان #اسلام_سیاسی در جهان اسلام می باشد. اتفاقی که همزمان اسلام سیاسی سنی متمثل در #اخوان و اسلام سیاسی شیعی متمثل در انقلاب اسلامی را به حاشیه خواهد راند و اسلام متعامل و همسو با غرب را بعنوان گفتمان اصلی جهان اسلام جایگزین خواهد کرد.
⚠️ این همان رویه ای است که امارات سعی کرده حتی در عربستان سعودی پیاده کند و اصلاحات غربگرایانه در سعودی و دستگیری علمای مخالف یا متمایل به اسلامگرایان در همین راستا می باشد. اخیرا حتی همایشی در دل #وهابیت برگزار شد که نمایندگانی از صوفی ها و شیعه نیز در آن حضور داشتند!
✅ کم توجهی ما به بدنه متنوع جهان اسلام رهاوردی جز تقویت جبهه مقابل را ندارد چون #دشمن بیدار است: من نام لم ینم عنه!
📍 @komeilialireza
📜ایران فرهنگی جذاب تر از ایران موشکی!
"تاملی درباره برندینگ ایران امروز"
📔 حتما حاج قاسم ها نماد عزت ما هستند و چون ایران در معرض تهدید دائمی است به #موشک هم نیاز مبرم داریم ولی توسعه یک فکر در جوامع نیازمند مشهورسازی و توسعه آثار #متفکران و شعرا و اهل علم است.
👈 همین امروز هم اگر به #ایران_فرهنگی که جغرافیایی به وسعت دهها کشور را شامل می شود بروید، آنچه از ما باقی مانده و با وجود تفاوت زبانی، همچنان زنده است و زمزمه می شود #شعر است.
💠 اشعاری با محتوای #عرفانی که متصوفه مسلمان، روح بلند انسانیت و مکارم اخلاقی و #سلوک الي الله را در قالب نظم و نثر درآورده و این معانی فطری و همه پسند را به اقصی نقاط جهان #صادر کرده اند.
✅ اگر نگارنده همین حالا هم در مدارس دینی دیوبند و بریلوی #پاکستان، اشعار #سعدی را جزء کتب درسی می بیند، چه جای تعجب است؟ انتظار داریم مباحث سیاسی یا منازعات خسته کننده کلامی طرفداران گسترده ای بیابند یا اختلافات طبیعی فقهی مورد استقبال واقع شوند؟
⭕️ انقلاب اسلامی بشدت از این مشکل رنج می برد که به مدیریت #تصویر خود در جهان توجه نداشته است و شاید بتوان گفت از باب انفعال درگیر مسائلی شده که بعد #فعال او را تحت الشعاع قرار داده است. نمی گویم #استبکارستیزی برای مردمان جذاب نیست که اتفاقا هست ولی آموزه هایی که به #زندگی نزدیک ترند بیشتر مورد پسند اند تا جنگ و درگیری.
💎 گنجینه بزرگ عرفانی و صوفیانه ما، اشعار پرمضمون، بزرگان علم و ادب و.. در #برندینگ ایران امروز باید بیشتر مورد توجه باشند. چیزی که #ترکیه بدون این پشتوانه ولی سعی دارد بدان عنوان خود را بشناساند و ما از آن غافلیم!
📍 @komeilialireza
✔️ نقدی بر مناقشه حضرات آیات اراکی و حیدری!
🔰 تندی در نقد، محتوای نقد را زایل می کند
نگارنده گرچه خود را منتسب به جریان تقریبی می داند ولی از برخی موضع گیری های آیت الله سید #کمال_حیدری گله مند است اما نوع ادبیات نامناسب آیت الله #محسن_اراکی درباره سخنان ایشان چنان تعجب برانگیز بود که تصمیم گرفتم هم زمان به هر دو مساله بپردازم! البته ایشان در مقابل جریان افراطی #شیرازی هم از ادبیات مشابهی استفاده می کردند که باز هم درست نبود.
⛔️ ادبیات تکفیر در محیط علمی بی معناست
یادم هست حدود یک دهه قبل، اطلاعیه ای روی دیوارهای قم خودنمایی کرد که در آن از چهار مرجع درباره حکم حضور در درس #عرفانی یکی از شاگردان آیت الله #حسن_زاده_آملی که به مساله «وحدت وجود» می پرداخت سوال شده بود و همگی آنرا حرام اعلام کرده بودند! البته این نگاه همه مراجع نیست ولی برخی خب نگاه ضد عرفانی و حتی ضد #فلسفی دارند تا جایی که برخی طلاب به ادعای تقلید از ایشان، لزومی به خواندن بدایه و نهایه الحکمه #علامه را نداشتند!
اینکه چنین اتفاقاتی در قم و حوزه ای رخ بدهد که پسوند «علمیه» دارد جای تعجب دارد نه اینکه بخواهیم یکی را ارج نهاده و دیگری را قدح کنیم! تنوع تفکرات، امری بشری است ولی آیا در محیط #علمی هم نمی شود و نباید اجازه طرح مسائل متفاوت از نگاه جمهور علما را داد یا نحوه مواجهه ما با نظریات علمی باید طوری باشد که شخصی در حد #علامه_عسکری هم وقتی از ضعف سند برخی روایات مشهور و رایج میان جامعه سخن بگوید با اهانت ها و تجمع های خیابانی روبرو بشود!؟
😞 متاسفانه با وجود آشفتگی عجیب فضای فکری، ناشی از توسعه شبکه های اجتماعی، هنوز #آزاداندیشی پاشنه آشیل حوزه است. حوزه ای که شاید حواسش نیست که دارد با سرعت از مرجعیت علمی و دینی خود دور می شود و این درحالی است که استعدادهای عجیب و جوانان نخبه زیادی در آن وجود دارند که گاها اجازه طرح دیدگاه نیز ندارند. اگر حوزه به نکاتی که رهبری در سال 81 برای آزاداندیشی و 86 برای #تحول در #حوزه برگردد خیلی اتفاقات خوبی رخ خواهد داد.
🚨 نقدی بر روش علامه حیدری
و اما نقد بنده به برخی سخنان آیت الله سید کمال حیدری این است که گرچه ساحت طرح مسائل در منظر ایشان #علمی است و سعی می کنند وارد حاشیه های دیگر نشوند ولی مساله علمی وقتی در محیط #رسانه_ای مطرح می شود بر اساس همان مناطی که سخنان علمای افراطی شیعه و سنی را اشتباه می دانیم برخی از این سخنان را نیز ناروا می دانیم.
یعنی اگر کسی از جریانات افراطی آمد و در محیط علمی، اثبات کفر خلفا را کرد و فیلم آنرا نشر داد یا کسی آمد و در محیط علمی، اثبات کفر شیعه کرد و فیلم آنرا نشر داد محرک نیست و جایز است؟ نگارنده قائل به انسداد نیست و طرح هر مساله جدید یا نقد اساسی را کاملا منتفی نمی داند ولی وقتی ما مدعی می شویم عمده علمای شیعه قائل به کفر ظاهری یا #باطنی اهل سنت بوده و هستند چه نگاهی در بدنه #اهل_سنت جهان ایجاد می کنیم؟
💎 پیشنهادی برای طرح مباحث خلاف جمهور
طرح چنین مسائلی باید در محیط کاملا علمی و بنظر من حتی الامکان در کتاب ها باشد و حتما هم #ادبیات_تخصصی در ارایه ها پررنگ تر بشود که بخشی از جامعه اساسا حوصله شنیدن یا خواندن آنها را نداشته باشد و تبدیل به یک درگیری غیرعلمی عوامانه در کف جامعه نشود!
حال آنکه ایشان در گفتگو با شبکه #العراقیه که شبکه ای خبری تحلیلی است مباحثی اینچنینی را مطرح نموده اند! نمی توان به اسم اینکه پس چه زمانی باید این نقدها را مطرح کرد رفت و وسط میدان های عمومی این سخنان را زد چرا که عدم تحریک جامعه، ملاک اصلی منعی بوده که برای دیگران متوقع بوده ایم و از ایشان نیز چنین توقع می رود.
⚠️ نقدی بر ادعای منتسب به علمای شیعه
کما اینکه در باب محتوای مطروحه نیز باید گفت: نگرش های گذشتگان چه در شیعه چه در سنی، مربوط به شرایط تاریخی خودشان بوده و گرچه از نظر ما اشتباه است ولی تسری به حال ندارد. حتی #امام وقتی هنوز امام نبود سخنانی را زده اند که با ارتقاء به جایگاه تمدنی، از آنها عدول کرده اند. رهبری معظم انقلاب که تکامل یافته همان اندیشه اند نیز شجاعانه در فقه شان، کفر باطنی را نیز مردود دانسته اند و غیبت انان را نیز جائز نمی دانند.
در باب گذشتگان نیز مساله اصلی نحوه رفتار است. وقتی آنان ذبیحه و نکاح و سوق اهل سنت را حلال بدانند و معامله مسلمان با او بکنند دیگر مهم نیست که برای آخرت او چه تصویری دارند که خداوند بدان عالم تر است. چنانچه در میان علمای اهل سنت نیز چنین بوده و مساله مهم همین اصلاح رفتارهاست و چنانچه می دانیم سیره تقریبی علمای بزرگ شیعه و سنی همگی بر این مبنا سوار شده است.
متاسفانه بنظر می رسد نوع طرح مباحث از سوی ایشان با اشکالات فوق الذکر روبروست و این نوع ورود بعید است با هدف ایشان که #اصلاحگری است قابل تطبیق باشد!
📍 @komeilialireza