✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️کدام یک از آیات قرآن به #آيه_حكمت معروف است و در شأن چه كسی نازل شده است؟
🔷در آيه ۲۶۹ سوره «بقره» مى خوانيم: «يُؤتِى الْحِكْمَةَ مَنْ يَشاءُ وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كثيراً؛ خداوند #دانش و #حكمت را به هركس بخواهد [و شايسته باشد] مى دهد و به هر كس دانش داده شود خير فراوانى داده شده است». حاكم حسكانى در «شواهد التنزيل» از ربيع بن خيثم نقل مى كند كه نام #على (عليه السلام) را نزد او بردند، گفت: «لَمْ اَرِهِم يَجِدُونَ عَلَيْهِ فى حُكْمِهِ وَ اللهُ تَعالى يَقُول وَ مَنْ يُؤتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ اوتِىَ خَيْراً كَثيراَ؛ نديدم كسى از مردم بتواند ايرادى بر حكم و داورى آن حضرت بگيرد و خداوند متعال مى گويد كسى كه دانشى به او داده شده است خير فراوانى به او داده شده است». [۱]
🔷در همان كتاب چند حديث ديگر به همين معنى يا نزديك به آن نقل شده است. در ضمن از ابن عباس نيز نقل مى كند كه #پيامبر_اكرم (ص) فرمود: «مَن اَرادَ اَن يَنْظُرَ اِلى اِبْراهِيْمَ فى حِلْمِهِ وَ اِلى نُوْحِ فى حِكْمَتِهِ وَ اِلى يُوسُفَ فى اِجْتِماعِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلىِّ بْنِ اَبى طالِب؛ كسى كه مى خواهد به ابراهيم در حلمش، و به نوح در حكمتش، و به يوسف در مردم داريش بنگرد؛ نگاه به #على_بن_ابیطالب (ع) كند». [۲]
🔷و در جاى ديگر از ابى العمراء نقل مى كند كه: ما نزد پيامبر (ص) بوديم، #على (ع) به سوى ما آمد، #رسول_خدا (ص) فرمود: «مَنْ سَرَّهُ اَنْ يَنْظُرَ اِلى آدَمَ فى عِلْمِهِ وَ نُوح فى فَهْمِهِ وَ اِبْراهيمَ فى خُلَّتِهِ فَلْيَنْظُر اِلى عَلِىِّ بْن اَبيطالب؛ كسى كه خشنود مى شود كه به آدم (ع) در علمش نگاه كند و به نوح (ع) در فهمش و به ابراهيم در مقام خليل اللّهي اش پس نگاه به #على_بن ابیطالب (ع) كند [كه همه اين صفات در او جمع است]». [۳] و نيز از عبدالله بن عباس نقل مى كند كه نزد رسول خدا (ص) بودم، درباره #على (ع) از او سؤال شد فرمود: «قُسِّمتِ الْحِكْمَةُ عَشَرَةِ اَجْزاءَ فَاُعْطِىَ عَلى تِسْعَةُ اَجْزاءَ وَ اُعْطِىَ النّاسُ جُزْءً واحِداً؛ #دانش و #حكمت به ده قسمت تقسيم شده، نه قسمت آن به #على (ع) داده شده و يك قسمت آن به همه مردم». [۴]
🔷اين تعبيرات به خوبى نشان مى دهد كه در #امت_اسلامى بعد از #پيامبر_اكرم (ص) كسى در #علم و #دانش و #حكمت، به پاى #على (ع) نمى رسد و از آنجا كه مهمترين #ركن_امامت، #علم و #حكمت است، لايقترين فرد براى #امامت و #خلافت بعد از #پيامبر_گرامى_اسلام (ص) او بوده است. در صحيح ترمذى نيز آمده است كه #پيامبر_اكرم (ص) فرمود: «اَنَا دارُ الْحِكْمَةِ وَ عَلِىٌّ بابُها؛ من خانه دانشم و #على (ع) درب آن خانه است». [۵] مسلّم است كه هر كسى بخواهد وارد خانه اى شود بايد از در وارد گردد، همانگونه كه #قرآن_مجيد نيز دستور داده است: «وَ أتُوا الْبُيُوتَ مِنْ اَبْوابِها؛ و از در خانه ها وارد شويد». [بقره، ۱۸۹] بنابراين هر كس مى خواهد به #خزائن_علم و #دانش #پيامبر_اسلام (ص) راه يابد، بايد از #على (ع) آغاز كند و كليد اين گنجينه را از او بطلبد.
پی نوشت ها:
[۱] شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، حسكانى، عبيد الله بن احمد، تحقيق: محمد باقر محمودى، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، چ اول، ۱۴۱۱ ق، ج ۱، ص ۱۳۸، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۵۰
[۲] همان، ص ۱۳۷، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۷
[۳] همان، ص ۱۰۰، [سوره بقره، آيه ۳۱]، ح ۱۱۶
[۴] همان، ص ۱۳۵، [سوره بقره، آيه ۲۶۹]، ح ۱۴۶
[۵] الجامع الصحيح سنن الترمذي، محمد بن عيسى أبو عيسى الترمذي السلمي، تحقيق: أحمد محمد شاكر و آخرون، دار إحياء التراث العربي بيروت، بی تا، ج ۵، ص ۶۳۷، كتاب المناقب، باب مناقب على بن ابيطالب، ح ۳۷۲۳
📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از فضلا و دانشمندان، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۸۶ ش، چ ششم، ج ۹، ص ۲۷۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_علی #امیرالمؤمنین #علی
✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨
✨
⭕️طبق روایات و تفاسیر اهل سنت #آيه_انفاق در شأن چه کسی نازل شده است؟
🔷در آيه ۲۷۴ سوره «بقره» میخوانیم: «اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوالَهُمْ بِاللَّيلِ وَ النَّهارِ سِرّاً وَ عَلانِيَةً فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لَاخوفٌ عَلَيْهِمْ وَ لَا هُمْ يَحْزَنُونَ؛ كسانى كه #اموال_خود را شب يا روز، پنهان يا آشكار انفاق مى كنند، مزدشان نزد پروردگارشان [محفوظ] است؛ نه ترسى بر آنهاست و نه اندوهگين مى شوند». بدون شك مفهوم آيه كلّى و جامع است و تشويق به انفاق در راه خدا در اشكال مختلف است، آشكارا و پنهان، در شب و روز و به كسانى كه انفاق مى كنند بشارت عظيمى مى دهد که هم پاداششان نزد پروردگارشان بزرگ است و هم [اين كه] خوف و اندوهى از گذشته و آينده نخواهند داشت؛ ولى از #روايات_اسلامى استفاده مى شود كه #فرد_شاخص_آن، #امیرالمؤمنین #امام_على (ع) است؛ زيرا در #شأن_نزول اين آيه، #روايات_بسيارى وارد شده كه نشان مى دهد نخستين بار درباره #امام_على (ع) نازل گشت.
🔷ابن عبّاس مى گويد: اين آيه درباره #على_بن_ابيطالب (ع) نازل شد او فقط #چهار_درهم داشت، درهمى را در #شب، درهمى را در #روز، درهمى را #آشكارا و درهمى را #پنهان در راه خدا انفاق كرد. #رسول_خدا (ص) فرمود: «ما حَمَلَكَ عَلى هذا؟؛ چه چيز تو را بر اين كار واداشت؟»، عرض كرد: «حَمَلَنى عَلَيْها رَجاءَ اَنْ اَسْتَوجِبُ عَلَى اللهِ ماوَعَدَنى؛ براى اين بود كه وعده اى را كه خدا به من داده است استحقاق پيدا كنم»، #رسول_خدا (ص) فرمود: «اَلا ذلِكَ لَكَ؛ آگاه باش كه اين وعده درباره تو تحقّق يافت»، در اين هنگام #آيه_فوق نازل گشت. اين حديث را حاكم حسكانى در «شواهد التنزيل» به اضافه هفت حديث ديگر! به همين مضمون از طرق مختلف آورده است. [۱]
🔷سيوطى در «الدّرالمنثور» از طرق متعدّد، همين مضمون را از ابن عبّاس نقل مى كند، كه اين #آيه درباره #على_بن_ابيطالب (ع) نازل شده، #حضرت_علی (ع) چهار درهم داشت، درهمى را در شب، درهمى را در روز، درهمى را پنهان و درهمى را آشكارا انفاق كرد و اين آيه نازل شد. [۲] معنى اين حديث آن است كه #امام_على (ع) براى جلب #خشنودى_خداوند بوسیله #مسأله_انفاق از هر درى وارد مى شد؛ اوّلا: آنچه در بساط داشت در راه خدا #انفاق كرد، ثانياً در شب و در #حال_مختلف (پنهان و آشكار) #انفاق كرد و در روز نيز در دو حالت مختلف (پنهان و آشكار) انفاق نمود. اين ايثار و اخلاص آميخته با اشتياق فراوان براى جلب رضاى خداوند از هر طريق ممكن، مقبول درگاه الهى واقع شد و آيه شريفه نازل گشت. از كسانى كه روايت فوق را نقل كرده اند، محبّ الدين طبرى در «ذخائر العقبى» و سبط بن جوزى در «تذكره» و علامه گنجى در «كفاية الطّالب» و مفسّر معروف قرطبى در تفسيرش و گروهى ديگر اين حديث را به عين همان عبارت يا با تفاوت مختصرى در كتاب هاى خود آورده اند.
🔷شبلنجى در «نورالابصار» و شيخ سليمان قندوزى در «ينابيع المودة» نيز آن را ذكر كرده اند. نويسنده فضائل الخمسه در كتاب خود اين حديث را از گروه ديگرى نيز نقل مى كند از جمله ابن اثير در «اسد الغابه» و ابن حجر در «الصّواعق المحرقه» و واحدى در «اسباب النّزول». اين احاديث را با جمله اى از ابن ابى الحديد معتزلى پايان مى دهيم: او به هنگام برشمردن #صفات_والاى #امام_علی (ع) هنگامى كه به مسأله جود و سخاوت مى رسد، بعد از اشاره به آيات سوره «هَل آتى» مى گويد: «وَ رَوَى الْمُفَسِّرونَ اَنَّهُ لَم يَمْلِكْ اِلاّ اَرْبَعَةَ دَراهِمَ، فَتَصَدَّقَ بِدِرْهَم لَيْلا، وَ بِدِرْهَمِ نَهاراً، وَ بِدِرْهَمِ سِرّاً، وَ بِدِرْهَمِ عَلانِيَةً، فَاَنْزِلَ فيهِ اَلَّذينَ يُنْفِقُونَ اَمْوالُهُمْ...؛ مفسّران نقل كرده اند كه #على (ع) فقط #چهار_درهم داشت، درهمى را در #شب و درهمى را در #روز، درهمى #پنهانى و درهمى #آشكار #انفاق كرد و خداوند اين آيه را درباره او نازل فرمود». [۳] اين تعبير نشان مى دهد كه مسأله در ميان مفسّران مورد اتفاق يا لااقل مشهور است.
پی نوشت:
[۱] شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، حسكانى، عبيدالله بن احمد، تحقيق: محمودى، محمد باقر، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى، ۱۴۱۱ ق، چ اول، ج ۱، ص ۱۴۰
[۲] الدر المنثور فى تفسير المأثور، سيوطى، جلال الدين، كتابخانه آية الله مرعشى نجفى، قم، ۱۴۰۴ ق، ج ۱، ص ۳۶۳
[۳] شرح نهج البلاغة، ابن أبي الحديد، محقق / مصحح: محمد ابراهيم، کتابخانه آية الله مرعشي نجفي، قم، ۱۴۰۴ ق، چ اول، ج ۱، ص ۲۱، (القول فى نسب أمير المؤمنين علی(ع) و ذكر لمع يسيرة من فضائله).
📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، با همکاری جمعی از فضلا و دانشمندان، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۸۶ ش، چ ششم، ج ۹، ص ۳۷۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_علی #امیرالمؤمنین #علی
هدایت شده از mesaghمیثاق
🛑📢بر اساس آیات قرآن کریم «شاهد بر خلق» در هر عصر و زمان بايد دارای چه صفاتی باشد؟
🔹در «قرآن مجيد»، آياتی هست كه به صراحت می گوید خداوند در ميان هر امتى كسى را به عنوان «شاهد» قرار داده تا در روز قيامت بر آنها احتجاج كند؛ به عنوان نمونه در «آیه ۸۹ سوره نحل» آمده: «وَ یَوْمَ نَبْعَثُ فی کُلِّ اُمَّهٍ شَهیداً عَلَیْهِمْ مِنْ اَنْفُسِهِمْ وَ جِئْنا بِکَ شَهیداً عَلى هوُلاءِ؛ روزى که ما در هر امتى از میان خودشان گواهى بر آنان برانگیزیم و تو را [اى محمد] بر این امت گواه آوریم». از آيات قرآن استفاده مى شود كه شاهد بر امت یعنی همان #حجت_معصوم بايد داراى صفاتى چند باشد. از جمله اينكه:
1⃣از جنس بشر باشد: «شَهيداً عَلَيْهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِم». [نحل، ۸۹]
2⃣در هر زمان يكى باشد؛ زيرا از صيغه مفرد استفاده شده است: «شَهِيداً».
3⃣داراى احاطه علمى باشد.
4⃣داراى علم به كتاب باشد: «وَ يَقُولُ الَّذينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ كَفى بِاللهِ شَهيداً بَيْنی وَ بَيْنَكُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتاب؛ [رعد، ۴۳] و كافران بر تو اعتراض می كنند كه تو رسول خدا نيستى، بگو تنها گواه بين من و شما، خدا و كسانى كه نزدشان علم كتاب است خواهد بود». ابو سعيد خدرى مى گويد: «از رسول خدا (صلى الله عليه و آله) درباره اين آيه سؤال كردم كه مقصود از آن كيست؟ فرمود: آن، برادرم #علی_بن_ابیطالب است». [۱]
پی نوشت:
[۱] الميزان فى تفسير القرآن، طباطبايى، سيد محمد حسین، ج ۱۱، ص ۳۸۸
📕موعود شناسی و پاسخ به شبهات، رضوانی، علی اصغر، مسجد مقدس جمکران، چ هفتم، ۱۳۹۰ش، ص ۲۹۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#قرآن #امام_علی #امیرالمومنین