🔰یادداشت محقق ✅ وجه عدم ذکر مواشی در یک روایت 🔆 متعلق زکات در اسلام برای بالغین عاقلین غلات اربعه، مواشی و نقدین است. روایتی در وجوب زکات بر صبی وارد شده که زکات در نقدین نفی شده و در غلات اثبات شده است و سخنی از مواشی نیامده است. آیا می توان از این روایت حکم زکات مواشی طفل را برداشت کرد؟ 🔹 عَنْ زُرَارَةَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ وَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّهُمَا قَالا مَالُ الْيَتِيمِ لَيْسَ عَلَيْهِ فِي الْعَيْنِ وَ الصَّامِتِ شَيْ‌ءٌ، فَأَمَّا الْغَلَّاتُ فَإِنَّ عَلَيْهَا الصَّدَقَةَ وَاجِبَةً. عین، ذهب و دینار است، صامت هم درهم است، لذا این روایت به حسب ظاهر متعرض ذهب و دینار و درهم و غلات است و اسمی از مواشی نبرده است. 🔸 پنج احتمال در روایت قابل طرح است؛ 1️⃣ احتمال اول: یکی از معانی عین، خیار الشیء است و مواشی چنانکه در بعضی از کلمات فقها هم ذکر شده خیار اموال عرب، به شمار می رود و صامت هم اختصاص به درهم ندارد، بلکه دینار را هم شامل است... 2️⃣ احتمال دوم: یکی دیگر از معانی عین، العتیق است، العتیق من الخیل المعدّی للجری، مراد از عین، چیزی است که جری دارد، که کنایه از مواشی است. 3️⃣ احتمال سوم: ممکن است در آن زمان، حکم مواشی نفیا و اثباتا روشن بوده است... 4️⃣ احتمال چهارم: اگر برای لفظی در صدر کلام ظهوری باشد، مثلا مفهومی داشته باشد و در ذیل مواردی ذکر شود، از مصادیق صدر به شمار می رود و از باب ذکر مثال است، نه اینکه عدول از آن صدر باشد... 5️⃣ احتمال پنجم: شرط مواشی این است که تمام سال را باید سائمه باشند، و در مثل مدینه که زرراه و محمد بن مسلم ساکن بودند و از حضرت سوال کردند کمتر اتفاق می افتاده که مواشی در تمام سال سائمه باشند... 🔆متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/y04166 #یادداشت_محقق #فقه #روایت #درایت --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

#تازه_های_نشر 🔸 این اثر تقریر مباحث اصولی آیت‌الله العظمی حاج سید ابوالحسن اصفهانی است که به قلم آیت‌‎الله شیخ حسین حلی نگاشته شده است. 👈 برای تهیۀ اثر در ایران، به آدرس زیر مراجعه نمایید: قم، مجتمع ناشران، طبقۀ همکف، غرفۀ 7، انتشارات امام خوئی #خبرنامه_پژوهشی #اصول #سید_ابوالحسن_اصفهانی --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۲ ذی الحجة رحلت آیت الله العظمی حاج سید محمد محقق داماد (م ۱۳۸۸ هـ.ق) آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: در درس مرحوم آقای داماد طلبه‌های ممتاز شرکت می‌کردند. علّتش ویژگی‌هایی بود که در خود مرحوم آقای داماد و درسش بود: یکی این‌که رئیس نبود و لذا مطامع غیرعلمی در میان نبود تا شخص برای آنها در درس وی حاضر شود. افراد صرفاً برای استفاده علمی در درس وی حاضر می‌شدند. از طرفی آقای داماد بیان خیلی روشنی نداشت و خیلی احتیاج به مقدمات مطویّه داشت و لازم بود طلبه مقدّمات دیگری برای فهم مطالب در ذهن داشته باشد. از طرف دیگر مطالب ایشان نوعاً مشکل بود، چون دقیق‌النظر بود. در میان شاگردان درس آقای داماد، آقای بهشتی از شاگردان درجه یک وی بود. آقای مطهری که قبل از او در درس آقای داماد شرکت می‌کرد، او هم درجه یک بود. آسید موسی صدر هم درجه یک بود. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۵۲۲ #پوستر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: من حدود 21 سال در درس فقه آقای داماد شرکت کردم. سه چهار سال هم در درس خارج اصول ایشان شرکت کردم. یکی دو سال هم در درس کفایۀ ایشان شرکت کردم که اسم سطح داشت ولی فی الواقع خارج بود. در آن درس آقا موسی صدر هم شرکت می‌کرد. البته بیان آقای داماد خوب نبود ولی دقّت نظر داشت و در ریزه‌کاری مطالب خیلی خوب بود. جرعه‌ای از دریا، ج3، ص522 #پوستر #سید_داماد —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۳ ذی الحجة میرزا محمد تقی شیرازی (میرزای دوم) / (م ۱۳۳۸ هـ.ق) مجسمه فکر آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: آقای حاج آقا عزّالدین زنجانی می‌گفت: آسید کاظم عصّار که در دقت نظر ممتاز بود و کمتر کسی را به علمیت قبول داشت، راجع به آمیرزا محمد تقی شیرازی می‌فرمود: ایشان مجسّمه فکر بود. جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص ۴۵۵ #پوستر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ وظیفۀ حاجی هنگام شک در اتیان یکی از عقبه‌های سه‌گانه 🔸 اگر کسی رمی یکی از جمرات را انجام نداده است، ولی نمی‌داند که کدام یک است، آیا فقط باید رمی جمرۀ ثالثه را انجام دهد؟ یا رمی جمرۀ وسطی را نیز باید قضا کند؟ 🔹نسبت به عقبۀ اولی بی شک قضا ندارد؛ چون هم بعد از وقت است و هم قاعدۀ تجاوز نسبت به آن جاری است. نسبت به جمره ثالثه هم شکی نیست که باید انجام دهد؛ زیرا یا این را نیاورده یا قبلی‌ها را نیاورده است که بالتبع ثالثه باطل می شود. پس قطعاً امر جمره ثالثه باقی است؛ مگر اینکه قاعدۀ تجاوز را شامل آن بدانیم که در این صورت چیزی بر عهده او نیست. 👈 توضیح این بحث را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/a69386 #حج #رمی_جمرات --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۵ ذی الحجة سالروز ارتحال آیت الله شیخ محمدحسین غروی اصفهانی (م ۱۳۶۱هـ.ق) عرفیِ محض آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: حاشيه مكاسب آشيخ محمد حسين عرفى نيست، ولى از آقاى آشیخ نصرالله خلخالى شنيدم: آقاى ميلانى جلسه استفتايى را بر عهده آشيخ محمد حسين گذاشته بود. در آن جلسه استفتا مرحوم آشيخ محمد حسين عرفىِ محض بود! آشيخ محمد حسينِ كتابها، غير از آشيخ محمد حسينِ جواب استفتا بود. از آقاى طباطبايى شنيدم كه مى‏فرمود: مقام ثبوت آقاى آشيخ محمد حسين در اصول، اقواى از مقام اثبات ايشان بود و در فلسفه بر عكس بود. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص ۵۲۲ #پوستر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۵ ذی الحجة سالروز ارتحال آیت الله شیخ محمدحسین غروی اصفهانی (م ۱۳۶۱هـ.ق) سجده‌های طولانی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: شنیده‌ام مرحوم آشیخ محمد حسین (غروی اصفهانی) سجده‌های خیلی طولانی داشت؛ مثلاً از شب تا صبح در سجده بود. همچنین میان ایشان و آسید احمد کربلایی مکاتباتی ردّ و بدل شده است. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص ۵۲۲ #پوستر #غروی_اصفهانی #عبادت —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

📹 #کلیپ ویژه شهادت حضرت #امام_باقر علیه‌السلام 👆 (بیانات آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی درباره نهضت علمی آن حضرت) ▪️حضرت امام صادق علیه‌السلام فرمودند: "كانت الشيعة قبل أن يكون أبو جعفر، وهم لا يعرفون مناسك حجهم، وحلالهم وحرامهم، حتى كان أبو جعفر ففتح لهم وبيّن لهم مناسك حجهم، وحلالهم وحرامهم، حتى صار الناس يحتاجون إليهم من بعد ما كانوا يحتاجون إلى الناس و هکذا یکون الامر" «شیعیان پیش از ابوجعفر [امام باقر علیه‌السلام] مناسك حج ّو حلال و حرام خود را نمى‌دانستند. آن حضرت، درِ علم را بر ایشان گشود و مناسك حجّ و حلال و حرام مردم را بیان فرمود، تا آنجا كه مردمى كه شیعه به آنها محتاج بودند (در امر مناسك و حلال و حرام ) خودشان محتاج شیعه گشتند، و امر امامت این‌گونه است!» 🔺کافی، ج۲، ص۲۰ @zanjani_net

🔆 13 ذی الحجة، سالروز ارتحال حاج آقا بزرگ تهرانی ✅غرق در مطالعه آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔰آقای اُکتایی مدت‌ها مسئول کتابخانۀ آستانۀ مشهد بود. از آشیخ آقا بزرگ شنیدم که او به کتابخانۀ آستانه می‌رفت و از اول وقت تا آخر وقت مشغول مطالعه بود و متوجه نبود که وقت تعطیلی کتابخانه کی است و اکتایی و دیگران تأدّب می‌کردند و به ایشان نمی گفتند که وقت تمام شده است. آشیخ آقا بزرگ بعداً متوجه می‌شود که وقت می‌گذرد و آنها رعایت می‌کنند، لذا خواهش کرده بود که شما پایان وقت را به من اعلام کنید. 🔹جرعه‌ای از دریا، ج2، ص597 #پوستر #آقا_بزرگ_تهرانی #مطالعه —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ حل مشکل عبارت روایتی از کتاب الوصایای کافی 🔹 روایتی در کتاب الوصایای کافی وارد شده که متن پیچیده‌ای و مستغربی دارد، به طوری که تصحیح آن سخت و دشوار است. 🔸 عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ علیه السلام عَنْ رَجُلٍ مَاتَ وَ لَهُ عَلَيَّ دَيْنٌ وَ خَلَّفَ وُلْداً رِجَالًا وَ نِسَاءً وَ صِبْيَاناً فَجَاءَ رَجُلٌ مِنْهُمْ فَقَالَ أَنْتَ فِي حِلٍّ مِمَّا لِأَبِي عَلَيْكَ مِنْ حِصَّتِي وَ أَنْتَ فِي حِلٍّ مِمَّا لِإِخْوَتِي وَ أَخَوَاتِي وَ أَنَا ضَامِنٌ لِرِضَاهُمْ عَنْكَ، قَالَ یکون -در بعضی نسخ تَكُونُ است که صحیح است- فِي سَعَةٍ مِنْ ذَلِكَ وَ حِلٍّ، قُلْتُ فَإِنْ لَمْ يُعْطِهِمْ قَالَ كَانَ ذَلِكَ فِي عُنُقِهِ، قُلْتُ فَإِنْ رَجَعَ الْوَرَثَةُ عَلَيَّ فَقَالُوا أَعْطِنَا حَقَّنَا فَقَالَ لَهُمْ ذَلِكَ فِي الْحُكْمِ الظَّاهِرِ فَأَمَّا بَيْنَكَ وَ بَيْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَنْتَ مِنْهَا فِي حِلٍّ إِذَا كَانَ الرَّجُلُ الَّذِي أَحَلَّ لَكَ يَضْمَنُ لَكَ عَنْهُمْ رِضَاهُمْ فَيَحْتَمِلُ الضَّامِنُ لَكَ -فیُحمَل لما ضمن لک، بنابر اختلاف نسخ-قُلْتُ فَمَا تَقُولُ فِي الصَّبِيِّ لِأُمِّهِ أَنْ تُحَلِّلَ قَالَ نَعَمْ إِذَا كَانَ لَهَا مَا تُرْضِيهِ أَوْ تُعْطِيهِ قُلْتُ فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهَا قَالَ فَلَا قُلْتُ فَقَدْ سَمِعْتُكَ تَقُولُ إِنَّهُ يَجُوزُ تَحْلِيلُهَا فَقَالَ إِنَّمَا أَعْنِي بِذَلِكَ إِذَا كَانَ لَهَا مَالٌ قُلْتُ فَالْأَبُ يَجُوزُ تَحْلِيلُهُ عَلَى ابْنِهِ فَقَالَ لَهُ مَا كَانَ لَنَا مَعَ أَبِي الْحَسَنِ ع أَمْرٌ يَفْعَلُ فِي ذَلِكَ مَا شَاءَ. 🔹 اینکه حضرت با پدرشان این حرفها را نداشتند چون پدرشان معصوم بود و می دانست چگونه عمل کند، لذا این ربطی به غیر از معصوم ندارد. بحث ولایت بر صغیر هم منتفی است؛ چون روایت مطلق است و حتی وقتی امام رضا ع بالغ بوده‌اند را شامل است. 🔸 آنچه می توان در توجیه این فراز از روایت گفت این است که حضرت می خواهد به «أنت و مالک لأبیک» که در بعضی روایات است اشاره کند و از جواب فقهی مسئله فرار کند. لذا جوابی اخلاقی به راوی می دهد که بین پدر و پسر از این حرفها نباید باشد. 🔹شاید گفته شود «له»، متعلق «قال» نیست، بلکه جواب فقهی حضرت به سوال باشد، یعنی فرموده: پدر چنین حقی دارد، و در ادامه گفته: ما کان لنا.. ، شاهدی هم که می توان برای این مطلب بیان کرد فرازهای قبلی روایت است که «قال» را بدون «له» بیان کرده است. 🔸 ولی این احتمال خیلی بعید به نظر می رسد؛ زیرا در بعضی از نسخ معتبر، کلمه «له» نیست. علاوه بر اینکه اگر بخواهد متعلق «قال» باشد، باید «لی» گفته شود، یعنی در جواب من گفت. لذا به احتمال قوی کلمه «له» زائد است. 👈 متن این یادداشت را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/p85981 #یادداشت_محقق #فقه_الروایة --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰 حجیت اجماع 🔹 «اجماع» چه مدرکی باشد و چه نباشد، اگر اتصال آن به زمان معصوم‏ ثابت شود، صلاحیت استناد دارد؛ هرچند اجماع مدرکی باشد و حتی خود مدرک، صلاحیت استناد نداشته باشد؛ زیرا دلیل عمده برای حجیّت اجماع، تقریر معصوم است. 🔸 یعنی مطلبی که در تمام ازمنه و از جمله دوران معصوم محل ابتلا بوده و ردع نشده، حجّت می‌‏باشد و حمل بر تقیّه نیز نمی‌‏توان کرد؛ زیرا تقیّه در مورد یک مسأله در تمام ازمنه نبوده است. 🔹 البته بسیاری از اجماعات متأخرین مستند به استدلالات آنها بوده و اتصال به زمان معصوم را نمی‌‏توان احراز کرد. 👈 خارج نکاح، 22 شهریور 1377 --- 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi