🗓️ سهشنبه 24 مهر 1403
🔅 وَ اِن كُنتُم فی رَيبٍ مِمّا نَزَّلنا عَلیٰ عَبدِنا فَأتوا بِسورَةٍ مِن مِثلِهٖ وَادعوا شُهَدآءَكُم مِن دونِ اللهِ اِن كُنتُم صٰدِقينَ (بقره/23)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ شرح تفسیری
5️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه بیست و سوم سوره مبارکه بقره)
❇️ بخشی از این نسخه به شماره arabe350a در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری میشود. محل کتابت نخستین این نسخه مشخص نیست اما به نظر میرسد قرنها در کتابخانه عمرو بن العاص در فسطاط مصر نگهداری میشده است. سپس در قرن هفدهم تا نوزدهم، اوراق این قرآن به افراد مختلفی فروخته شده و در مجموعههای متعددی از کتابخانهها و موزههای جهان نگهداری میشود.
❇️ هر صفحه دارای 5 سطر و ابعاد هر برگه 310 در 232 میلیمتر است. خط نسخه بر اساس دستهبندی دروش، DI بوده و بر روی حروف #معجمه (حروفی که نیاز به نقطه دارند) نقاط مستطیلشکل و به رنگ مشکی قرار داده شده است.
❇️ برای علامتگذاری کلمات نیز از نقاط قرمزرنگ به شیوه #ابوالاسود استفاده شده و برای نشان دادن سایر قرائات از نقاط سبز و زرد بهره گرفته شده است.
❇️ برای نشان دادن پایان آیات، یک گل طلاییرنگ و برای #تخمیس ، حرف «هاء» به کار رفته و کاتب برای #تعشیر نیز از دایرههای مُذَهَّب و طلاییرنگ که تعداد آیات به حروف در آن نوشته شده استفاده کرده است مانند «مائة و …».
❇️ در ابتدای هر سوره، نام سوره و تعداد آیات آن در یک قاب مستطیلشکل که تذهیب و تزیین شده است به خط #کوفی و با رنگی مانند طلا نوشته شده است.
💢 برای آگاهی از تصاویر این نسخه و سایر بخشهای باقیمانده از آن میتوانید به نشانی http://digitalmushaf.bodleian.ox.ac.uk/ مراجعه کنید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/23)
رَيبٍ مِمّا: شک نسبت به آنچه...
👈 با دقت در مواضع کاربرد #ريب و #شک در قرآن به دست میآيد که هر جا قرآن درصدد نفی شک است، اين دو ماده را با «فی» به کار برده، مانند آل عمران/9 و 25 و ابراهيم/10، اما در غير اين صورت با «مِن» به کار رفتهاند، مثل همين آيه و ابراهيم/9 که مانند آیه 21 سوره سبأ میتوان بهراحتی، کنایه از #انکار را برداشت کرد نه #تردید داشتن را.
فَأتوا بِسورَةٍ: پس بياوريد سورهای را...
مِن مِثلِهٖ: [سورهای] مثل آن [يعنی مثل قرآن]
ادعوا: فرابخوانيد.
شُهَدآءَ: اعوان و انصار
مِن دونِ: بهجای
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص22
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/23)
❇️ عَنِ الحَسنِ العَسکَرِيّ عَلَیهِالسَّلامُ: فَاِن کُنتُم فی رَیبٍ مِن هٰذِهِ الآیاتِ فَأتوا مِن مِثلِ هٰذَا الرَّجُلِ بِمِثلِ هٰذَا الکَلامِ لِیُبَیّنَ اَنَّه کاذِبٌ لِاَنَّ کُلَّ ما کانَ مِن عِندِ غَیرِ اللَّهِ فَسَیوجَدُ لَه نَظیرٌ فی سائِرِ خَلقِ اللَّهِ.
❇️ امام حسن عسکری علیهالسلام: اگر نسبت به این آیات شک دارید از فردی مثل او سخنی شبیه قرآن و معجزات او بیاورید تا معلوم شود که آیا پیامبر دروغ میگوید؟ زیرا هرچه از جانب خدا نباشد نظیرش در میان مردم پیدا خواهد شد.
🔸منبع: البرهان، ج1، ص154
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
🔸 وَ اِن كُنتُم فی رَيبٍ مِمّا نَزَّلنا عَلیٰ عَبدِنا فَأتوا بِسورَةٍ مِن مِثلِهٖ وَادعوا شُهَدآءَكُم مِن دونِ اللهِ اِن كُنتُم صٰدِقينَ (بقره/23)
اگر در (آسمانی بودن) آنچه بر بنده خود نازل کردهایم، شک دارید، سورهای مانند (سورههای) آن بیاورید، و بهجای خدا، (همه) یاورانتان را فراخوانید اگر راست میگویید.
✅ خداوند در این آیه و آیات دیگر از قرآن (یونس/38، هود/13و14، اسراء/88 و طور/33و34) تمام موجودات باشعور اعم از انسان و جن را از آوردن کتابی مانند قرآن بلکه آوردن 10 سوره و حتی یک سوره مانند آن، عاجز و ناتوان میداند و همه را با قاطعیت تمام، به آوردن کلامی مانند قرآن دعوت میکند.
✅ بیشک دشمنان قسمخورده اسلام و قرآن که برخی علنی کفر میورزیدند و برخی منافقانه ضربه میزدند و بعضی در راه دشمنی با اسلام، جان خود را نیز از دست دادند اگر میتوانستند سورهای مانند سورههای قرآن بیاورند، میآوردند و این آیه و آیات مشابه آن را باطل میکردند.
✅ این واقعیت که پس از گذشت بیش از 1400 سال از دعوت پیامبر اکرم و نزول قرآن، هیچ سخنی نتوانسته است مانند قرآن در میان انسانها رواج یابد و روزبهروز شکفتهتر شود، بهگونهای که روح آدمی را پر از اعجاب و تحسین سازد و عقلها را در برابر خود به تعظیم وادار کند، بزرگترین سند وحیانی بودن قرآن و حقانیت رسالت حضرت محمد صلی الله علیه و آله است.
🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، چاپ مرکز طبع و نشر قرآن کریم، ص 4
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/23)
💢 «فَأتوا»:
این کلمه در واقع به این صورت است: «فَ + ائتوا». همزۀ اول، همزۀ وصل بوده که در تلفظ، محذوف است و همزۀ دوم، اصطلاحا «همزۀ اصل» یعنی از حروف اصلی کلمه و ساکن است. از همینرو است که این کلمه در آیۀ 4 سورۀ احقاف در هنگام ابتدا، بهصورت «ایتونی» تلفظ و قرائت میشود. برای اطلاعات بیشتر، روی اینجا، ضربه بزنید.
❇️ مطابق قواعد رسمالمصحف، اگر این کلمه بلافاصله بعد از «واو» یا «فاء» بیاید، همزۀ وصل، حذف شده و همزۀ اصل آن روی پایهای بر مبنای حرکت حرف قبلی قرار میگیرد که در اینجا به دلیل حرکت فتحۀ حرف فاء، همزه بر روی پایۀ الف آمده است.
✓ علامتگذاری این کلمه در ضبط #مصری ، همزه بر روی پایۀ الف همراه با علامت سکون بر روی آن است. (فَأْتوا)
✓ در ضبط #هندی و #ایرانی، همزه به شکل آنچه در فارسی به آن الف گفته میشود (ا) آمده و روی آن علامت سکون قرار داده شده است (فَاْتوا).
✓ در ضبط #کم_علامت که اساساً علامت رأسالعین روی پایۀ الف، حرف ساکن تلقی شده و بینیاز از علامت سکون در نظر گرفته میشود، این کلمه به شکل «فَأتوا» نگارش شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🗓️ چهارشنبه 25 مهر 1403
🔅 اِنَّ اللهَ لايَستَحیےٓ اَن يَضرِبَ مَثَلًا ما بَعوضَةً فَما فَوقَها فَاَمَّا الَّذينَ ءامَنوا فَيَعلَمونَ اَنَّهُ الحَقُّ مِن رَبِّهِم وَاَمَّا الَّذينَ كَفَروا فَيَقولونَ ماذآ اَرادَ اللهُ بِهٰذا مَثَلًا يُضِلُّ بِهٖ كَثيرًا وَيَهدی بِهٖ كَثيرًا وَما يُضِلُّ بِهٖٓ اِلَّا الفٰسِقينَ (بقره/26)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ شرح تفسیری
5️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه بیست و ششم سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: arabe5122
✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه
✓ خط: #کوفی BII (بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش)
✓ نشان پایان آیات: چند نقطه مستطیلشکل بهصورت مورب روی هم
✓ علامت #تخمیس : حرف «هاء»
✓ علامت #تعشیر : یک دایره طلاییرنگ که با رنگ قرمز و سبز ترکیب شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: قلم زر و به خط #کوفی
✓ تعداد برگههای نسخه: 300 برگ، 83×125 میلیمتر
✓ تعداد سطور هر صفحه: 15 سطر
✅ نسخه فاقد #نقط_الاعجام بوده و برای علامتگذاری از نقاط قرمزرنگ مطابق شیوه #ابوالاسود استفاده شده است.
✅ نسخه تقریباً کامل بوده و از ابتدا یا انتها نقصانی ندارد، هرچند در برخی مواضع، کتابت را بازنویسی کردهاند.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/26)
لايَستَحیے: خجالت نمیکشد.
يَضرِبَ: بيان کند، ذکر کند.
مَثَلًا ما: هر مطلب و نکتهای هر چه باشد (حرف «ما» بعد از اسم نکره، ابهام آن را بيشتر میکند).
بَعوضَةً: پشهای
فَما فَوقَها: پس از آن و در مرحله بعد، آنچه بالاتر [و بزرگتر] از آن است، و بالاتر از آن (حرف «فاء»، ترتيب را نشان میدهد).
بِهٰذا مَثَلًا: با اين مطلب و نکته
الفٰسِقينَ: کسانی که [از راه دين،] منحرف و خارج شدهاند.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص23
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/26)
❇️ عَنِ الصّادِقِ عَلَیهِ السَّلامُ: اِنَّما ضَرَبَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ المَثَلَ بِالبَعوضَةِ لِاَنَّ البَعوضَةَ عَلىٰ صِغَرِ حَجمِها خَلَقَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ فيها جَميعَ ما خَلَقَ فِی الفيلِ مَعَ كِبَرِهٖ وَزِيادَةَ عُضوَينِ آخَرَينِ فَاَرادَ اللهُ سُبحانَه اَن يُنَبِّهَ بِذٰلِكَ المُؤمِنينَ عَلىٰ لُطفِ خَلقِهٖ وَعَجيبِ صُنعِهٖ.
❇️ امام صادق علیه السلام: خداوند عزوجل به پشه مثال زده است با اینکه پشه از نظر جسم، بسيار كوچک است؛ ولى از نظر ساختمان، همان دستگاه هايى را دارد كه فیلِ با آن بزرگی دارد و علاوه بر آن، دو عضو ديگر (شاخک ها و بال ها) در پشه است كه فيل آنها را ندارد. خداوند عزوجل میخواهد با اين مثال، ظرافت و شگفتی آفرينش خود را براى مؤمنان بيان كند.
🔸منبع: مجمع البیان، ج1، ص165
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
🔸 اِنَّ اللهَ لايَستَحیےٓ اَن يَضرِبَ مَثَلًا ما بَعوضَةً فَما فَوقَها ... (بقره/26)
خداوند از اینکه هر چیزی را بیان کند، شرم ندارد؛ (خواه) پشهای باشد یا کوچکتر از آن...
✅ در شأن نزول این آیه چنین نقل شده است که هنگامیکه خداوند آیاتی را نازل فرمود و در آنها به مگس و عنکبوت مثال زد، جمعی از مشرکان، این موضوع را بهانه قرار داده، زبان به انتقاد گشودند و مسخره کردند که این چگونه وحی آسمانی است که سخن از عنکبوت و مگس میگوید؟ خداوند نیز این آیه را در جواب آنها نازل فرمود.
✅ هدف از مثال زدن به چیزهای گوناگون، فهماندن حقایق و نزدیک کردن مفاهیم سخت به فکر و ذهن افراد است و این مطلب در سخنان و کتابهای دانشمندان و بزرگان زیاد است. انسان هر چه سادهاندیشتر باشد، بیشتر به مثال احتیاج دارد، به همین دلیل اگر مثلا استاد ریاضی بخواهد مسائل هندسی را برای نوآموزی مطرح کند، حتما باید از مثال کمک بگیرد. قرآن کریم نیز در ارائه معارف گوناگون خود، از مثالهای متعدد استفاده کرده است.
🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص5
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/26)
💢 «لا یَستَحیےٓ»:
از لحاظ نگارشی نسبت به آنچه تلفظ میشود در این کلمه یک حرف، حذف شده است و آن، یاء آخر کلمه است که در قرائت تلفظ میشود ولی بر اساس قواعد رسمالمصحف، در کتابت نوشته نمیشود.
✓ مطابق قواعد رسمالمصحف، نگارش دو حرف همانند هم و پیدرپی در یک کلمه صحیح نیست، بر این اساس حرف یاء آخر این کلمه را -که در واقع نقش صدا دارد تا یک حرف از الفبا- حذف کرده و صدای یاء آخر کلمه را با یکی از علائمی که در ضبطالمصحف وجود دارد نشان میدهند.
✓ در شیوههای علامتگذاری #مصری و #کم_علامت برای نشان دادن صدای یاء مدی آخر کلمه از حرف یاء معکوس بلافاصله بعد از حرف یاء بزرگ استفاده شده است.
با توجه به وجود علامت #مد در انتهای این کلمه، در دو شیوهٔ بالا، این علامت بر روی حرف یاء معکوس گذاشته شده است و با توجه به قواعد ضبط مصری، در این شیوه علامتگذاری در زیر حرف یاء بزرگ آخر کلمه، حرکت کسره قرار گرفته (یَسْتَحْیِےٓ) و در شیوه کمعلامت، طبق روال، از گذاشتن حرکات همراه صداهای مدی (کسره قبل از یاء مدی) صرفنظر شده است. (یَستَحیےٓ)
✓ در ضبط #هندی صدای یاء مدی با علامتی شبیه به الف کوچک (ــٖـ) در زیر یاء آخر کلمه نشان داده شده و علامت مد، بالای حرف یاء قرار گرفته است (یَسْتَحْیٖٓ).
✓ در شیوههای علامتگذاری #ایرانی و #ترکی ، قواعد رسمالمصحف رعایت نشده و دو حرف یاء در کنار هم نگارش شده است. همچنین در زیر یاء اول، علامت کسره اشباعی و روی یاء دوم، علامت مد آمده است (یَسْتَحْیٖیٓ).
💢 «الفٰسِقینَ»:
الف در این کلمه بر اساس قاعدهٔ حذف الف از کلمات جمع سالم مذکر و مؤنث در رسمالمصحف حذف شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)
💢 این قرآن که با تلاش و نظارت عالی جمعی از کارشناسان علوم قرآنی در شورای تحقیق و پژوهش مرکز طبع و نشر قرآن کریم تدوین شده است، دارای ویژگیهای زیر است:
1️⃣ استفاده از روش نگارش و #علامت_گذاری مصحف جمهوری اسلامی ایران در نوشتن کلمات.
2️⃣ #ترجمه آیات و #توضیحات تفسیری برخی از آیات در هر صفحه (تفسیر یک جلدی).
3️⃣ رعایت #اختصار در شرح آیات و پرهیز از حواشی و مطالب زائد.
4️⃣ ارائه #فهرست_موضوعی تفصیلی از نکات و توضیحات در پایان قرآن.
5️⃣ استفاده از منابعی همچون: المیزان، اطیب البیان، نمونه، برخی از تفاسیر موضوعی و...
6️⃣ قابلیت استفاده این تفسیر یک جلدی در جلسات قرائت قرآن، مساجد، محافل و منازل جهت ارتقای سطح #معلومات_قرآنی عمومی افراد.
🔴 علاقهمندان برای تهیه این مصحف ارزشمند با ادمین کانال در ارتباط باشند.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🗓️ شنبه 28 مهر 1403
🔅 اؘلَّذينَ يَنقُضونَ عَهدَ اللهِ مِن بَعدِ ميثاقِهٖ وَيَقطَعونَ مآ اَمَرَ اللهُ بِهٖٓ اَن يوصَلَ وَيُفسِدونَ فِی الاَرضِ اُولـٰٓئِكَ هُمُ الخـٰسِرونَ (بقره/27)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ شرح تفسیری
5️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه بیست و هفتم سوره مبارکه بقره)
💢 این نسخه به شماره MS Or 186 در کتابخانه دانشگاه کلمبیا نگهداری میشود.
✓ نسخه دارای ۲۴۱ برگه و هر برگه به ابعاد ۱۵۶×۹۸ میلیمتر و در هر صفحه ۱۴ سطر کتابت شده است.
✓ کتابت آن توسط یارمحمد اصفهانی در سال ۱۰۹۱ هجری انجام گرفته است.
✓ خط این مصحف شریف نسخ قرن یازدهم است و طبق قرآنهای کتابت شده در این دوره رسم المصحف معمولاً به طور کامل رعایت نشده است.
✓ از آنجا که منطقه کتابت نسخه به احتمال زیاد ایران است شیوه علامت گذاری کلمات مطابق با #ضبط_ایرانی انجام شده است.
🟡 برای نشان دادن پایان آیات از یک گوی طلایی رنگ استفاده شده است.
🟥 #تخمیس و #تعشیر با نوشتن کلمه «خمس» و «عشر» مشخص شده و علامت مد و رموز وقف سجاوندی به رنگ قرمز در متن نوشته شده است.
✳️ همچنین اطلاعات مختصری در باب قرائات و ترجمه بعضی کلمات در حاشیه مصحف دیده میشود.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/27)
يَنقُضونَ: نقض میکنند، میشکنند.
عَهدَ اللهِ: پيمان الهی، يعنی پيمانی که با زبان فطرت با خدا بستهاند.
ميثاقِهٖ: محکم کردن او [يعنی محکم کردن ميثاق توسط خدا] يا محکم کردن يا محکم شدن آن.
يَقطَعونَ: قطع رابطه میکنند.
اَمَرَ اللهُ بِهٖ: امر کرده است [مردم را] به آن [يعنی به ارتباط برقرار کردن با آن].
اَن يوصَلَ: که با آن پيوند و ارتباط برقرار شود.
اُولـٰٓئِكَ هُمُ الخـٰسِرونَ: فقط آنها هستند که زيان کردهاند [نه ديگران]؛ ضمير فصل و الف و لام در خبر، #حصر را میرساند.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص24
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/27)
❇️ عَن عُمَرَ بنِ زيدَ قالَ: قُلتُ لِاَبی عَبدِ اللهِ عَلَیهِ السَّلامُ «وَالَّذینَ يَصِلونَ مآ اَمَرَ اللهُ بِهٖٓ اَن يوصَلَ» قالَ نَزَلَت فی رَحِمِ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَيهِ وَآلِهِ السَّلامُ وَقَد تَكونُ فی قَرابَتِكَ.
❇️ عمر بن زید گفته است: از امام صادق علیهالسلام درباره آیه «همان ها که روابطی را که خدا به پیوند آنها دستور داده، برقرار میکنند» (رعد/21) سؤال کردم. امام فرمودند: درباره ارتباط با خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله نازل شده و در رابطه با خویشاوندانتان نیز صادق است.
🔸منبع: کافی، ج3، ص401
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
🔸 اؘلَّذينَ يَنقُضونَ عَهدَ اللهِ مِن بَعدِ ميثاقِهٖ وَيَقطَعونَ مآ اَمَرَ اللهُ بِهٖٓ اَن يوصَلَ وَيُفسِدونَ فِی الاَرضِ اُولـٰٓئِكَ هُمُ الخـٰسِرونَ (بقره/27)
کسانی که پیمان خدا را پس از محکم کردن آن میشکنند و روابطی را که خدا به پیوند آنها دستور داده است، قطع میکنند و در زمین به فساد روی میآورند، زیانکاران (حقیقی،) همانان هستند.
✅ مراد از پیوندهایی که خدا دستور داده، تمام چیزهایی است که خداوند به پیوند با آنها امر فرموده است؛ اعم از پیوند با پیامبر، پیوند با امام معصوم، پیوند با خویشاوندان، پیوند با برادران ایمانی، پیوند با همسایه و...
✅ هرچند این آیه از احترام به همه پیوندهای الهی سخن میگوید، ولی بدون شک، پیوندهای خویشاوندی یکی از مهمترین مصادیق است. قرآن کریم درباره کسانی که پیوند خویشاوندی را به هم میزنند، تعبیرات شدیدی دارد و احادیث اسلامی نیز آنها را سخت سرزنش کرده است. خداوند در آیه 22 سوره محمد «ص» میفرماید: «اگر (به دستورهای خدا و پیامبر) پشت کنید، آیا (جز این) از شما انتظار میرود که در زمین فساد کنید و با خویشاوندانتان قطع رابطه کنید؟» از پیامبر اسلام «ص» پرسیدند که مبغوضترین عملها در پیشگاه خداوند کدام است؟ در پاسخ فرمودند: «شرک به خدا». پرسیدند بعد از آن؟ فرمودند: «بریدن از خویشاوندان».
🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص5
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/27)
💢 «اؘلَّذينَ»:
با ملاحظۀ این کلمه در خط اول آیه در تصویر ابتدایی مطلب امروز، توجهمان به حرکت فتحه جلب میشود که بهصورت #ریز در ابتدای کلمه روی همزه قرار گرفته است. چنانکه قبلا نیز گفته شد، در ضبط کمعلامت، شکل ریز حرکات کوتاه بر روی کلماتی که با همزۀ وصل شروع میشوند و در موضع ابتدا (بعد از شماره آیه یا بعد از محل وقف) قرار دارند گذاشته میشود تا به قرائتکننده برای تشخیص حرکت همزۀ وصل در ابتدا کمک کند.
✓ این همزه در ضبط #مصری به شکل «ٱ»، در ضبط #هندی بدون حرکت -به استثناء لفظ جلالۀ «الله» که با حرکت فتحهٔ کامل آمده- و در ضبط #ایرانی و #ترکی با حرکت کامل فتحه نوشته شده است.
💢 «اُولـٰٓئِكَ»:
بر اساس اتفاقنظری که میان همۀ علمای #رسم_المصحف وجود دارد؛ این کلمه در تمام متون عربی، اعمّ از قرآن و غیر قرآن، به این شکل نگارش شده و صدای الف مدی در آن، با الف کوچک نشان داده میشود.
✓ در زمینۀ قرائت این کلمه میبایست به ناخوانا بودن حرف واو، دقت ویژه داشت که دخالتی در لفظ نداشته و صدای کوتاه ضمه در الف، تبدیل به صدای کشیده واو مدی نشود. برای توضیح بیشتر اینجا ضربه بزنید.
💢 «الخـٰسِرونَ»:
بر اساس قاعدۀ رسم المصحف، کلیۀ کلماتی که مانند این کلمه، بر #جمع_سالم مذکر و مؤنث دلالت دارند با حذف الف نگارش میشوند؛ البته این قاعده دارای تبصرههایی نیز هست که در جای خود به آنها خواهیم پرداخت.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🗓️ یکشنبه 29 مهر 1403
🔅 هُوَ الَّذی خَلَقَ لَكُم ما فِی الاَرضِ جَميعًا ثُمَّ استَویٰٓ اِلَی السَّمآءِ فَسَوّىٰهُنَّ سَبعَ سَمٰوٰتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَیءٍ عَليمٌ (بقره/29)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ شرح تفسیری
5️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه بیست و نهم سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: MS 0742
✓ محل نگهداری: دانشگاه #جانز_هاپکینز آمریکا. این نسخه از ابتدای قرآن تا پایان سوره کهف را دربرمیگیرد و نیمه دوم آن در کتابخانه #نور_عثمانیه ترکیه نگهداری میشود.
✓ خط: #کوفی با قلم زر (از معدود نسخههایی است که متن مصحف با رنگ طلا کتابت شده است.)
✓ نشان پایان آیات: چند خط مورب روی هم
✓ علامت #تخمیس : حرف «هاء»
✓ علامت #تعشیر : یک مربع طلاییرنگ که عدد آن بر اساس حروف ابجد در داخل نوشته شده است.
✓ کادربندی صفحات: استفاده از یک کادر منقش و رنگارنگ که با یک شکل در سمت راست و چپ تزیین شده است.
✓ روش علامتگذاری: شیوه #ابوالاسود (حرکات و تنوینها با نقاط مدور آبیرنگ و همزهها با نقطه مدور قرمزرنگ مشخص شدهاند.)
✅ نسخه در اصل، فاقد #نقط_الاعجام بوده که در دوران متأخر، نقاط حروف به شکل مستطیل و با رنگ آبی اضافه شده است.
❇️ نسخه از نظر #رسم_المصحف دارای قدمتی قابل توجه است و از معدود قرآنهای به خط کوفی است که تبار آن به #مصاحف_مدینه شبیه است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/29)
استَویٰٓ اِلَی...:
مستقیما به سراغ ... رفت.
فَسَوّىٰهُنَّ:
آنها را کامل و بی کم و کاست قرار داد، مرتب کرد.
سَبعَ سَمٰوٰتٍ:
بهصورت هفتآسمان
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، صص24و25
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/29)
❇️ اَمیرُالمُؤمِنینَ عَلَیهِ السَّلامُ: «هُوَ الَّذی خَلَقَ لَکُم ما فِی الاَرضِ جَمیعًا» لِتَعتَبِروا بِهٖ وَتَتَوَصَّلوا بِهٖ اِلیٰ رِضوانِهٖ وَتَتَوَقَّوا بِهٖ مِن عَذابِ نیرانِهٖ.
❇️ امام علی علیه السلام: «خداوند، کسیست که هر آنچه را که در زمین است، برای شما آفرید» تا از آن عبرت گیرید و به سبب آن، راه بهشت را بیابید و بدانوسیله، خود را از عذاب دوزخ او حفظ کنید.
🔸منبع: بحارالانوار، ج3، ص40
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
🔸 هُوَ الَّذی خَلَقَ لَكُم ما فِی الاَرضِ جَميعًا ثُمَّ استَویٰٓ اِلَی السَّمآءِ فَسَوّىٰهُنَّ سَبعَ سَمٰوٰتٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَیءٍ عَليمٌ (بقره/29)
او کسیست که هر آنچه را که در زمین است، برای شما آفرید، و (پیش از آن،) به (آفرینش) آسمانها رو کرد و آنها را در هفت آسمان مرتب کرد، و او هر چیزی را بهخوبی میداند.
✅ برخی از نکات آیه شریفه:
1- #کمال_زمین_و_آسمان در این است که در خدمت انسان باشد و #کمال_انسان در عبادت و پرستش خداوند است. خداوند در عین حال که تسخیر عالم توسط انسان را مطرح میکند، اما هدف نهایی آفرینش را #تهذیب_نفس و #عبودیت_پروردگار بازگو میکند. در روایتی با اشاره به این آیه شریفه آمده است که خداوند آنچه را در زمین است برای شما آفرید تا به واسطه آنها به خدا برسید و صلاح دنیا و آخرت خود را تأمین کنید.
2- از آیات قرآن چنین استفاده میشود که تمام ستارگان و سیارههایی که ما میبینیم، همه جزء #آسمان_اول است و در ماورای آن، شش عالَم دیگر وجود دارد که از محدوده دید و ابزارهای علمی ما بیرون است و در مجموع، هفت عالَم میشوند. شاهد این سخن آن است که قرآن در آیه 12 سوره فصلت میفرماید: «و آسمانی را که (به زمین) نزدیکتر است، با چراغهایی (از ستارگان) آراستیم.» در آیه 6 سوره صافات هم میخوانیم: «ما آسمانی را که (به زمین) نزدیکتر است، به زیور ستارگان آراستیم.»
🔸 منابع: قرآن حکیم (ویژه دانشجویان)، ص5؛ قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص5
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹