🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 37 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: Ms Add.1111
✓ محل نگهداری: کتابخانه دانشگاه کمبریج
✓ خط: #کوفی ، دسته D
✓ تعداد برگهها: 83 برگه (شامل آیات سور حمد و بقره 1 تا 228)
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 7 سطر
✓ ابعاد هر برگه: 133*160 میلیمتر
✓ جنس برگهها: پوست
✓ نشان پایان آیات: ندارد
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به قلم زر
✓ علامت تعشیر: یک گل هشتپر طلایی
✓ نام سورهها و تعداد آیات: در یک قاب مستطیل طلاکاریشده با خط #کوفی و به رنگ طلا نوشته شده است.
✓ نقط الاعجام: نقطههای مستطیلشکل
✓ روش علامتگذاری: نقاط مدور قرمزرنگ به شیوه #ابوالاسود و نقاط مدور سبزرنگ برای نشان دادن سایر #قرائات
✅ در دو صفحه نخست، سوره حمد با قلم زر در یک قاب طلاکاری مستطیلشکل مذهّب نوشته شده است، سپس دو صفحه آغازین مذهّب و پس از آن سوره بقره قرار دارد.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 40 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: Arabe 372
✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه
✓ خط: #کوفی ، دسته D
✓ تعداد برگهها: 55 برگه
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 6 سطر
✓ ابعاد هر برگه: 153*190 میلیمتر
✓ جنس برگهها: پوست
✓ نشان پایان آیات: ندارد
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به قلم زر
✓ علامت تعشیر: یک گل دوازدهپر طلایی
✓ نام سورهها و تعداد آیات: با خط #کوفی و به رنگ طلا
✓ نقط الاعجام: نقطههای مستطیلشکل مشکی
✓ روش علامتگذاری: نقاط مدور قرمزرنگ به شیوه #ابوالاسود و نقاط مدور سبزرنگ برای نشان دادن سایر #قرائات
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 44 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: Wetzstein II 1913 کتابخانه ایالتی برلین
✓ تعداد برگهها: 210 برگه
✓ ابعاد هر برگه: 270*340 میلیمتر
✓ جنس برگه: پوست
✓ نوع خط: به نظر میرسد که این نسخه جزء مصاحف حجازی باشد ولی فرانسوا دروش آن را در دسته مصاحف به سبک #کوفی B.Ia قرار میدهد.
✓ تعداد سطور در هر صفحه: مختلفالسطر بوده و بین 23 تا 25 سطر است.
✓ نقط الاعجام: مانند سایر مصاحف حجازی، برخی از حروف دارای نقطههای مستطیلشکل با رنگ مشکی هستند.
✓ روش علامتگذاری: نقاط مدور قرمزرنگ به شیوه #ابوالاسود
✓ نشان پایان آیات: چند نقطه مستطیلشکل مورب که در کنار هم قرار گرفتهاند.
✓ علامت تخمیس: ندارد
✓ علامت تعشیر: یک دایره مشکیرنگ که با نقطههای قرمز، محاط شده است.
✅ این نسخه توسط یوهان وتس اشتاین (1905-1815) در دمشق به دست آمده است و تقریباً 85% متن قرآن را در بر میگیرد. احتمالاً نسخه کامل آن از 245 تا 250 برگه تشکیل شده و 6 برگ موجود در کتابخانه ملی فرانسه با شماره 6087 arabe به احتمال زیاد از همین نسخه است.
❇️ با توجه به #آزمایش_کربن_14 روی نسخه، سالهای تولید آن با احتمال 95% بین سالهای 663 تا 703 میلادی (سالهای 42 تا 83 هجری) است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 45 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: arabe 334 (j)
✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه
✓ نوع خط: #کوفی سبک D
👈 البته نوع خط این مصحف، خاص بوده و با کوفیهای معمول، متفاوت است، ما این نوع را #کوفی_مدور مینامیم.
✓ تعداد برگهها: 53 برگ
✓ ابعاد هر برگه: 287*390 میلیمتر
✓ جنس برگه: پوست
✓ نشان پایان آیات: در اصل کتابت، محلی برای انتهای آیات وضع نشده و فاقد علامت است، اما در دوران متأخر، از یک گل هشتپر طلاییرنگ با نقاط قرمزرنگ استفاده شده است.
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» کوفی طلاییرنگ
✓ علامت تعشیر: یک دایره مذهّب طلاییرنگ که تعداد آیات، به حروف، داخل آن نوشته شده است.
✓ نقط الاِعجام: نقطههای مستطیلشکل مشکیرنگ
✓ نقط الاِعراب:
← نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود
← همزه: نقطههای مدوّر سبز
← سایر قرائات: نقطههای آبی و زردرنگ
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 48 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: (507623)،(3)
✓ محل نگهداری: آستان مقدس حضرت ابوالفضل العباس علیهالسلام- کربلا
✓ خط: #ثلث با قلم زر
✓ تعداد برگهها: 53 برگ
✓ ابعاد برگهها: 164*217 میلیمتر
✓ جنس برگهها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 5 سطر
✓ نشان پایان آیات: در زمان کتابت، علامتی برای انتهای آیات وضع نشده، اما در دوران متأخر یک گل 8 پر طلایی به این منظور استفاده شده است.
✓ علامت تخمیس: وضع یک گل به شکل قطره اشک که در میان آن، حرف «هاء» آمده و رسم یک شمسه منقش و مذهّب در حاشیه که در میان آن، کلمه «خمس» نوشته شده است.
✓ علامت تعشیر: وضع یک دایره طلایی که شماره آیه به حساب ابجد، داخل آن آمده و رسم یک دایره منقش طلایی در حاشیه که در میان آن، عدد آیات به حروف نوشته شده است مانند «عشرون، ثلاثون و …»
✓ نقط الاعجام: تمام حروف دارای نقطه هستند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از حرکات به شیوه خلیل بن احمد فراهیدی
✓ قرائت نسخه: بر اساس قرائت ابوعمرو بصری کتابت شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به قلم زر و به خط #کوفی و با یک حاشیه تزیینی
✅ نسخه، حاوی جزء اول قرآن کریم است.
❇️ #عتبه_عباسیه در سال 2015 این نسخه را همراه با توضیحات آقای علی الصفار بهصورت عکسی منتشر کرده است. دیدگاه محقق چنان بوده که این نسخه به خط ابن بواب، کاتب مشهور دوران عباسی است، اما به نظر میرسد این انتساب صحیح نباشد زیرا چنانکه قبلاً گفته شد این نسخه شامل تنها یک جزء از قرآن کریم بوده و برخی از اجزای آن در کتابخانهها و موزههای دیگر یافت شده است، بهعنوان مثال جزء 26 در کتابخانه ملی فرانسه، جزء 18 در موزه هنرهای زیبا (بوستون) و جزء 28 در مجموعه ناصر خلیلی در لندن نگهداری میشود. بر اساس نسخه مجموعه خلیلی این مصحف شریف در سال 607 هجری قمری برای یکی از سلاطین زنگی در شهر سنجار به نام قطب الدین محمد بن زنگی کتابت شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 49 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 661go
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ خط: #کوفی تکاملیافته همراه با ترجمه فارسی به خط #نسخ کهن
✓ تعداد برگهها: 224 برگ
✓ ابعاد هر برگه: 27*37 سانتیمتر
✓ جنس برگهها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 17 سطر
✓ کاتب: ابوعلی حسن بن محمد بن حسین الخطیب در تاریخ 13 صفر سال 556 ه.ق
✓ نشان پایان آیات: دایره زردرنگ
✓ علامت تخمیس: یک شکل منقش در حاشیه
✓ علامت تعشیر: یک دایره سبزرنگ که با 12 دایره طلایی احاطه شده و در کنار این دایرهها نیز نقاط سبز و قرمز تزیینی آمده است. در میان دایره سبزرنگ نخست، حرف «یاء» به نشانه عدد 10 بر اساس حساب ابجد نوشته شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به قلم زر و به خط #نسخ
✓ نقط الاعجام: تمام حروف دارای نقطه هستند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از حرکات به شیوه خلیل بن احمد فراهیدی
✅ استفاده از رنگ سبز برای نمایش سایر #قرائات و استفاده از رنگ قرمز برای نمایش علامت مد، علائم #وقف سجاوندی
❇️ نسخه تقریبا کامل بوده و از ابتدا تا انتهای قرآن را شامل میشود و یکی از مهمترین قرآنهای دارای ترجمه فارسی در کتابخانه آستان قدس رضوی به شمار میرود، چرا که بازتاب زبان و ادبیات #فارسی در قرن ششم هجری است و از جهات مختلف میتواند مورد تحقیق و پژوهش قرار گیرد که متأسفانه تاکنون مغفول مانده است.
❇️ نسخه از جهات علوم قرآنی (رسم، قرائات، ضبط، علائم وقف) نیز حاوی اطلاعات ارزشمندی است که شایسته تحقیق میباشد. عزیزانی که تمایل به #تحقیق روی نسخه را دارند میتوانند با مدیر کانال در ارتباط باشند.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 50 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: Ma VI 151
✓ محل نگهداری: دانشگاه توبینگن آلمان
✓ نوع خط: #کوفی نوین، فرانسوا دروش این سبک را جدید (New style) مینامد.
✓ تعداد برگهها: 38 برگه
✓ ابعاد برگهها: 14.5*21 سانتیمتر
✓ جنس برگه: پوست
✓ تعداد سطور: 15 سطر
✓ نشان پایان آیات: گل طلاییرنگ
✓ علامت تخمیس: ندارد.
✓ علامت تعشیر: گل طلاییرنگ 8پر بزرگ همراه با نقطههای قرمزرنگ
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به خط #کوفی و با قلم زر
✓ نقط الاعجام: در اصل، فاقد نقطه برای حروف است مگر در مواضع بسیار معدود که با قلم لاجورد به صورت نقط مستطیل، اعجام شده است.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود
✅ نمایش #همزه با استفاده از نقاط مدوّر زردرنگ
❇️ صفحات زیادی از نسخه در دوران متأخر #بازنویسی شده است بدین صورت که در صفحات داخلی پوست (لایهای که به گوشت متصل بوده است) به جهت رنگپریدگی مرکب، توسط قاریان یا کاتبان دورههای بعد دوباره با مرکب جدیدی بازنویسی و پررنگ شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 54 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: W559
✓ محل نگهداری: موزه والترز آمریکا
✓ نوع خط: #نسخ به همراه ترجمه فارسی به خط نسخ و با رنگ قرمز
✓ تعداد برگهها: 432 برگه
✓ ابعاد هر برگه: 13.5*18.5 سانتیمتر
✓ جنس برگه: کاغذ
✓ تعداد سطور: 15 سطر
✓ کاتب نسخه: مبارک شاه بن قطب تبریزی ملقب به زرینقلم و از شاگردان یاقوت مستعصمی
✓ تاریخ کتابت: شعبان سال 723 ه.ق
✓ نشان پایان آیات: گل ششپر طلاییرنگ
✓ علامت تخمیس و تعشیر: ندارد.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به خط #توقیع و به رنگ طلا
✓ روش علامتگذاری: مانند شیوه متأخرین از علامات #خلیل بن احمد فراهیدی استفاده کرده است.
✓ تقسیمات: نشانههای جزء، نصفالجزء و ربعالجزء در یک دایره منقّش و مذهّب با قلم #ثلث طلایی کتابت شده است.
✓ علامت رکوع (پایان مطلب): در حاشیه و با علامت اختصاری «ع»، به قلم قرمز نوشته شده است.
✅ در حاشیه برخی صفحات به مسائل علم قرائات به صورت خیلی مختصر اشاره شده است.
✳️ تذهیب در صفحه نخست مصحف مربوط به دوره ایلخانی است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 57 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 44go
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ نوع خط: #کوفی سبک #نوین احتمالاً اوایل سده چهارم هجری
✓ تعداد برگها: 260 برگ
✓ ابعاد هر برگ: 12*17 سانتیمتر
✓ جنس برگه: پوست
✓ تعداد سطور: 23 سطر در هر صفحه
✓ واقف نسخه: شاهطهماسب صفوی
✓ نشان پایان آیات: در اصل، فاقد علامت است و بعدها سه دایره طلاییرنگ کوچک به شکل مثلث در پایان آیات اضافه شده است.
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به خط #کوفی و به قلم طلایی
✓ علامت تعشیر: یک دایره طلایی که شماره عدد، به حروف درون آن نوشته شده است، مانند: ثلاثون، اربعون، خمسون و...
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به خط #کوفی و به قلم زر به همراه یک نقش مذهّب و در حاشیه؛ البته در برخی سورههای ابتدا و انتهای مصحف، این نام، درون یک مستطیل طلاییرنگ مذهّب آمده است.
✓ نقط الاعجام: نسخه فاقد نقط الاعجام است.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدور به شیوه #ابوالاسود
✓ تقسیمات: نشانههای تقسیمات 30گانه و 150گانه در حاشیه مصحف در یک کادر منقش و مذهّب نوشته شده است.
✅ چهار صفحه نخست، دارای تذهیبهای ابتدایی است، استفاده از مربعهای کوچک در کنار یکدیگر که با طلا و نقاط مشکی و قرمزرنگ پر شده است و یک تاج گل در کنار آن از مشخصههای این صفحات است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 58 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 1
✓ محل نگهداری: حرم امیرالمؤمنین امام علی علیهالسلام، نجف اشرف
✓ نوع خط: #کوفی BII بر اساس طبقهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 309 برگ
✓ ابعاد هر برگ: 12.3*18.2 سانتیمتر
✓ جنس برگ: پوست
✓ تعداد سطور در هر صفحه: از ابتدا تا پایان صفحه 74 در هر صفحه 16 سطر و پس از آن در هر صفحه 17 سطر
✓ نشان پایان آیات: ندارد
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به خط کوفی و قلم طلایی
✓ علامت تعشیر: دو دایره که دایره میانی با طلا و نقاط سبز و قرمز تزیین شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به قلم زر و با خط #کوفی
✓ نقط الاعجام: نسخه، فاقد نقطالاعجام است.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود
✅ در پایان نسخه نوشته شده است: «كتبه علی بن ابی طالب فی سنة اربعين من الهجرة» و همین امر سبب اشتهار این نسخه و انتساب کتابت آن به امام علی علیهالسلام شده است.
❇️ در صفحه نخست نسخه، وقفنامهای با خط نستعلیق نوشته شده که نشان میدهد این نسخه تا اواخر قرن دوازدهم هجری در حرم علوی قرار نداشته بلکه در سال 1189 ه.ق از سوی واقفی به نام محمد مهدی در این مکان وقف شده است.
✴️ جهت آشنایی بیشتر با این نسخه و ویژگیهای کامل آن به کتاب #قرآن_های_کوفی_در_ایران ، صفحات 189 تا 227 مراجعه کنید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 60 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: MS. Arab. d. 98
✓ محل نگهداری: کتابخانه بادلیان
✓ نوع خط: #نسخ
✓ تعداد برگها: 301 برگ
✓ جنس برگ: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15سطر
✓ نشان پایان آیات: گل ششپر طلاییرنگ
✓ علامت تخمیس: تذهیب لاجوردی و طلایی
✓ علامت تعشیر: یک ستاره طلایی که در میان آن، نقوشی با رنگهای آبی و نارنجی و زرد رسم شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به قلم زر و با خط #رقاع
✓ نقط الاعجام: دارد
✓ روش علامتگذاری: استفاده از علائم #خلیل بن احمد.
کلمه الله در کل مصحف و همچنین علامت مد با قلم قرمز نوشته شده است.
✅ در حاشیه نسخه، #اختلاف_قرائت با علائم اختصاری ذکر شده و در متن مصحف با قلم قرمز مشخص شده است.
✅ علائم وقف بر اساس رموز #سجاوندی و با رنگ قرمز نوشته شده است.
✅ تقسیمات جزء و حزب و رکوعات نیز در حاشیه با قلم قرمز نوشته شده است.
✅ از ویژگیهای مهم این نسخه که آن را از سایر قرآنها متمایز میسازد، آیینهای بودن سطور آن است، بدین صورت که حرف اول سطر اول با حرف اول سطر 15 و حرف اول سطر دوم با حرف اول سطر 14ام و به همین ترتیب در بقیه سطرها یکسان و متقارن است، حتی در بعضی سطور، یک یا چند کلمه با هم یکسان هستند.
✅ نسخه از جهت #تذهیب و تزیینات هنری، بسیار نفیس و فاخر بوده و به احتمال زیاد در دورهٔ #صفوی کتابت و تذهیب شده است.
✴️ برای دریافت تصاویر این مصحف میتوانید اینجا را کلیک فرمایید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 62 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: TIEM458
✓ محل نگهداری: موزه هنرهای ترک و اسلامی ترکیه
✓ نوع خط: #کوفی BII بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 382 برگ
✓ جنس برگها: پوست
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 16 سطر
✓ نشان پایان آیات: چند نقطه مستطیلشکل که بهصورت مورب روی هم قرار گرفته است.
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به خط #کوفی و به قلم زر در متن و یک شمسه طلایی در حاشیه که در میان آن، کلمه «خمس» نوشته شده است.
✓ علامت تعشیر: یک گل ششپر طلایی در متن که با نقطههای قرمز و سبز محاط شده است و یک شمسه طلایی در حاشیه که در وسط آن، کلمه «عشر» نوشته شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به خط #کوفی و به قلم زر
✓ نقط الاعجام: نسخه در اصل، فاقد نقطالاعجام بوده است لکن در دورانی متأخر با قلم و مرکبی دیگر، حروف با نقاط مدوّر مشکی، نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: برای علامتگذاری از نقطههای قرمزرنگ مطابق نظام #ابوالاسود استفاده شده است.
✴️ نسخه بر اساس رقم پایانی آن منسوب به امام علی علیهالسلام است اما این احتمال با توجه به نوع خط و نظام نگارش کلی، بعید به نظر میرسد و به احتمال زیاد در اواخر قرن اول یا اوایل قرن دوم کتابت شده است.
✅ صفحه اول و آخر مصحف دارای #تذهیب بسیار زیبا و پیشرفتهای است که به احتمال زیاد در دورانی متأخر (حدود قرن 9 و 10) به نسخه افزوده شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 63 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: IS1405A
✓ محل نگهداری: کتابخانه چستربیتی ایرلند
✓ نوع خط: #کوفی D ، بر اساس طبقهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 2 برگ
✓ ابعاد هر برگ: 286*376 میلیمتر
✓ جنس برگ: پوست
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک دایره تزیینی که در اصل، طلایی بوده و بعدها پاک شده است.
✓ علامت تخمیس: باتوجه به محدود بودن صفحات، علامتی یافت نشد.
✓ علامت تعشیر: یک دایره طلایی در متن مصحف که در میان آن، شماره آیه بر اساس حساب ابجد نوشته شده است و در حاشیه نیز یک شمسه منقش رسم شده که بعدها پاک شده است.
✓ نقط الاعجام: بیشتر حروف، فاقد نقطه بوده ولی بعضی از حروف مانند «ن» نقطهدار هستند.
✓ علامتگذاری: نسخه فاقد هرگونه علامت چه به شیوه ابوالاسود و چه به شیوه خلیل بن احمد است.
📘 این نسخه معروف به #قرآن_آبی میباشد و علت این نامگذاری رنگ پوستی است که قرآن روی آن کتابت شده است. ویژگی دیگر، #مرکب طلاست که برای کتابت از آن استفاده شده و در نوع خود نیز کمنظیر است.
❇️ درباره خاستگاه جغرافیایی این نسخه نیز احتمالاتی وجود دارد برخی آن را متعلق به عراق دوره عباسی، برخی نیز متعلق به شمال آفریقا در دوره فاطمی میدانند ولی بهطور قطع نمیتوان نتیجه گرفت و نیازمند بررسی بیشتری است.
✅ در حال حاضر حدود 130 برگ از این قرآن شناخته شده است که میتوانید فهرست و ویژگی آنها را در اینجا ببینید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 65 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: arabe 367 (h)
✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه
✓ نوع خط: #کوفی BIII بر اساس طبقهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 3 برگ
✓ ابعاد هر برگ: 102*151 میلیمتر
✓ جنس برگ: پوست
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 9 سطر
✓ نشان پایان آیات: ندارد
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به خط #کوفی و قلم زر
✓ علامت تعشیر: یک دایره با تزئینات ساده و ابتدایی
✓ نقط الاعجام: نسخه، فاقد نقطالاعجام است.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود
✅ اشاره به سایر قرائات با استفاده از نقاط مدوّر سبزرنگ
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 67 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 42gom
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ نوع خط: #کوفی تحولیافته یا کوفی نوین بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 208 برگ
✓ جنس برگ: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 25 سطر
✓ نشان پایان آیات: دایرههای طلاییرنگ که در دورانی متأخر از کتابت نسخه اضافه شده است.
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به قلم #کوفی و با رنگ طلا
✓ علامت تعشیر: دایرههای طلاییرنگ با نقوش گل در حاشیه که در دایره میانی، تعداد آیات به حروف نوشته شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به خط #کوفی و به قلم زر و با یک نقش تزیینی و تذهیبی در حاشیه مصحف
✓ نقط الاعجام: نسخه در اصل، فاقد نقطالاعجام است ولی ظاهراً در دورانی متأخرتر برخی از حروف با قلم و مرکبی دیگر نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمز مدور به شیوه #ابوالاسود
✅ این نسخه در سال 1009 هجری قمری توسط شاه عباس صفوی، وقف آستان قدس رضوی شده است. وقفنامه آن توسط شیخ بهایی تنظیم و کتابت گردیده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 71 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: smith-Lesouëf214
✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه
✓ نوع خط: #کوفی تحولیافته یا کوفی نوین بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ کاتب: عبدالله بن محمد بن الحسین المعلم
✓ سال کتابت: 516 ه.ق
✓ تعداد برگها: 218 برگ
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 19 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک دایره طلاییرنگ با چهار نقطه قرمز در اطراف آن که در دورانی متأخرتر از کتابت نسخه، اضافه شده است.
✓ علامت تخمیس: یک اشک طلایی منقش در حاشیه که اطراف آن با یک نوار به قلم لاجورد احاطه شده است.
✓ علامت تعشیر: یک شمسه مذهّب طلاییرنگ که با یک دایره بزرگ لاجوردی همراه با نقطههای سبز و قرمز لاجورد احاطه شده است. در مرکز دایره مبانی شماره آیات با حروف ابجد کتابت شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: در یک قاب مستطیل طلاییرنگ با خط #رقاع و به قلم سفید کتابت شده است.
✓ نقط الاعجام: تمام حروف معجمه در این مصحف دارای نقطه هستند.
✓ نقط الاعراب: استفاده از نقاط قرمز مدور به شیوه #ابوالاسود برای حرکات کوتاه و تنوینها
← نگارش « ّ ، ء ، ~ » با قلم لاجورد و به شیوه #خلیل بن احمد
✅ استفاده از نقاط سبزرنگ مدوّر برای نشان دادن سایر قرائات و اشاره به نام قراء در حاشیه مصحف
✅ استفاده از دایره کوچک توخالی (o) به رنگ لاجورد برای نشان دادن محل وقف
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 72 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 138go
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ نوع خط متن: #نسخ ایرانی
✓ نوع خط ترجمه: #نستعلیق
✓ واقف: محمدهاشمخان در سال 1231 آن را به آستان قدس رضوی وقف نموده است.
✓ تعداد برگها: 631 برگ
✓ ابعاد برگها: 16*26 سانتیمتر
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 10 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک دایره طلاییرنگ که یک گل منقش در میان آن رسم شده است.
✓ علامت تخمیس: ندارد
✓ علامت تعشیر: در متن، فاقد علامت است ولی در حاشیه، یک تذهیب بلند و متقارن کشیده شده است.
✓ نام سوره و تعداد آیات: در یک قاب مستطیل مذهّب با لاجورد و طلا به خط #رقاع و به قلم سفید نوشته شده است.
✓ روش علامتگذاری:
← استفاده از علائم #خلیل مبتنی بر شیوه علامتگذاری ایرانی در ضبطالمصحف
← استفاده از رموز #سجاوندی برای نشان دادن علائم وقف
✅ دو صفحه ابتدایی هر جزء با یک تذهیب بسیار زیبا و پیشرفته تزیین شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 76 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: Wetzstein II 1952
✓ محل نگهداری: کتابخانه ایالتی برلین
✓ نوع خط متن: #کوفی تحولیافته یا کوفی نوین بر اساس دستهبندی دروش
✓ تعداد برگها: 14 برگ
✓ ابعاد برگها: 18.2*12.5 سانتیمتر
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 8 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک دایره طلاییرنگ
✓ علامت تخمیس: ندارد
✓ علامت تعشیر: یک گل 12پر با نقاط قرمز در اطراف آن
✓ نام سوره و تعداد آیات: ندارد
✓ روش علامتگذاری:
← استفاده از نقاط مدوّر قرمزرنگ به شیوه #ابوالاسود
← استفاده از « ّ ، ء ، ٓ » با رنگ لاجورد به شیوه #خلیل بن احمد
✅ برای مشاهده تصاویر این نسخه، اینجا را ببینید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 79 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 18go
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ نوع خط: #حجازی
✓ تعداد برگها: 129 برگ
✓ ابعاد برگها: 34.5*46.2 سانتیمتر
✓ جنس برگها: پوست
✓ تعداد سطور: مختلف السطر
✓ نشان پایان آیات: شش نقطه مستطیلی مورب که بهصورت مثلث، در کنار هم قرار گرفتهاند.
✓ علامت تخمیس: ندارد
✓ علامت تعشیر: یک دایره قرمزرنگ
✓ نقط الاعجام: تقریباً تمام حروف معجمه در این نسخه، نقطهگذاری شدهاند.
✓ ضبط المصحف: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود
✓ نام سوره و تعداد آیات: به خط #کوفی و با مرکب قرمزرنگ نوشته شده است.
← از آنجا که ترتیب اصلی سورهها در این نسخه، ترتیب ابنمسعود بوده است، در دورانی متأخرتر از کتابت، نسخه بازسازی شده و ترتیب آن بهصورت مصاحف فعلی درآمده است؛ به همین دلیل در ابتدا و انتهای بسیاری از سورهها متن اصلی پاک و آیات، بازنویسی شده است.
✅ این نسخه یکی از مهمترین مصاحف کهن در دنیا بوده و اهمیت آن به چند دلیل است:
🔘 اول: قدمت نسخه، که بر اساس آزمایش کربن14، قدمت آن به قرن اول هجری برمیگردد.
🔘 دوم: کامل بودن نسخه، که در میان نسخههای حجازی، بیشترین حجم از متن قرآن را به خود اختصاص داده است.
🔘 سوم: نسخه از جهت رسمالمصحف و قرائات، دارای اهمیت فراوان است و در بیان تاریخ کتابت، منبع مهم به شمار میرود.
❇️ بخش دیگری از این نسخه در همین کتابخانه آستان قدس به شماره 4116 نگهداری میشود.
✅ این مصحف (هر دو نسخه) توسط محقق گرامی جناب آقای دکتر کریمینیا تحقیق و منتشر شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 80 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 2752goj
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ خط متن و ترجمه: #نسخ کهن
✓ تعداد برگها: 41 برگ
✓ ابعاد برگها: 16.5*20.3 سانتیمتر
✓ جنس برگها: کاغذ سمرقندی
✓ تعداد سطور در هر صفحه: متن و ترجمه هر کدام 5 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک گوی زرین با یک خط قرمز در اطراف آن که به شکل گل درآمده است.
✓ علامت تخمیس: یک ترنج طلایی در حاشیه که با یک نوار لاجورد تزیین شده است.
✓ علامت تعشیر: یک شمسه طلایی در حاشیه که در میان آن، تعداد آیات به حروف ابجد نگارش شده است.
✓ نقط الاعجام: تمامی حروف معجمه در این مصحف، دارای نقطه هستند. از ویژگی این نسخه این است که برای حروفی که امروزه فاقد نقطه هستند، نقطه وضع شده است؛ مانند «س» سه نقطه در زیر، دال و راء یک نقطه در زیر، «ص» یک نقطه در زیر.
✓ روش علامتگذاری:
← حرکات کوتاه و تنوینها: نقاط قرمز مدوّر به شیوه #ابوالاسود
← علائم ساکن ( ْ )، تشدید ( ّ )، مد ( ~ ) و همزه ( ء ) به رنگ آبی و به شیوه #خلیل بن احمد
← نگارش کلمه «وقف» برای نشان دادن مواضع وقف
✓ نام سوره و تعداد آیات: به خط #رقاع و به قلم زر به همراه یک نقش تزیینی در حاشیه مصحف
✅ ترجمه فارسی موجود در قرآن را از جهات مختلف میتوان کهن به شمار آورد و برخی از محققان آن را متعلق به قرن پنجم هجری دانستهاند که به نظر، قریب به واقع است.
❇️ این مصحف شریف در اصل در 30 بخش (جزء) کتابت شده است که تاکنون 17 پاره مختلف از آن در کتابخانه آستان قدس رضوی، مجلس شورای اسلامی، کتابخانه دانشگاه تهران و حراج ساتبیز یافت شده است.
✅ این نسخه توسط خانم «خراسان بنت ابیالقاسم بن علی بن مانکدیم» احتمالاً در قرن ششم، وقف کتابخانه آستان قدس رضوی شده است.
❇️ این نسخه از ابعاد رسم المصحف، قرائات و ترجمه قرآن کریم، حاوی اطلاعات ارزشمندی است که آن را شایسته تحقیق میکند. البته جناب آقای دکتر کریمینیا درباره این نسخه مقالاتی نگاشته است که علاقمندان میتوانند به آن مراجعه کنند.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 81 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: arabe 348 (e)
✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه
✓ خط: #کوفی D بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 50 برگ
✓ ابعاد برگها: 245*175 میلیمتر
✓ جنس برگها: پوست
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 7 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک گل ششپر
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به خط #کوفی و قلم طلا
✓ علامت تعشیر: یک شمسه طلایی که در میان آن، تعداد آیات به حروف نگارش شده است.
✓ نقط الاعجام: برخی حروف معجمه در این مصحف، دارای نقطه هستند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمز، سبز، آبی و زرد مدوّر به شیوه #ابوالاسود
✅ برای مشاهده تصاویر این نسخه میتوانید به سایت زیر مراجعه کنید.
https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b52513903f/f1.item.r=arabe348
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 83 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: No. 1
✓ محل نگهداری: کتابخانه رضا رامپور، هند
✓ خط: #کوفی C.III بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 345 برگ
✓ ابعاد برگها: 287*202 میلیمتر
✓ جنس برگها: پوست
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15 و 16 سطر
✓ نشان پایان آیات: دو نقطه مستطیل که به شکل مورّب روی هم قرار گرفتهاند.
✓ علامت تخمیس: ندارد
✓ علامت تعشیر: یک دایره طلاییرنگ که در میان آن، یک گل ششپر با رنگهای قرمز و مشکی رسم شده است.
✓ نقط الاعجام: نسخه در اصل، فاقد نقطالاعجام است اما در برخی صفحات در دوران متأخر از کتابت، برخی از حروف، نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمز مدوّر به شیوه #ابوالاسود
❇️ این نسخه، منسوب به امام علی علیهالسلام است که با توجه به نوع خط و ویژگیهای مصحف، این انتساب بعید به نظر میرسد.
✅ برای مشاهده تصاویر این نسخه میتوانید به سایت زیر مراجعه کنید.
https://corpuscoranicum.de/en/manuscripts/878/page/2v?sura=1&verse=1#manuscript_page
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه
💢 شماره نسخه: 51go
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی مشهد
✓ خط: #کوفی تحول یافته یا سبک نوین بر اساس دسته بندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 248 برگ
✓ ابعاد برگها: 85*109 میلیمتر
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 21 سطر
✓ نشان پایان آیات: چهار نقطه مستطیل که به شکل لوزی روی هم قرار گرفتهاند.
✓ علامت تخمیس: حرف هاء در متن و یک قندیل مذهب و طلایی با نوار لاجورد در حاشیه
✓ علامت تعشیر: یک دایره طلاییرنگ در متن و یک شمسه زرین در حاشیه که در میان آن، کلمه عشر رسم شده است.
✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از علائم خلیل بن احمد
❇️ استفاده از یک دایره قرمز رنگ برای نشان دادن مواضع وقف
✅ نام و تعداد آیات سوره در یک قاب مستطیل و مذهب نوشته شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 86 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 67go
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی، مشهد
✓ نوع خط: #کوفی تحولیافته یا سبک نوین بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 247 برگ
✓ ابعاد برگها: 175*273 میلیمتر
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 21 سطر
✓ نشان پایان آیات: در اصل نسخه فاقد نشان پایان آیه میباشد اما در دورانی متأخرتر از کتابت، یک دایره زردرنگ در بالای کلمه آخر آیه رسم شده است.
✓ علامت تخمیس: ندارد.
✓ علامت تعشیر: یک دایره منقش در حاشیه که با دو دایره بزرگتر محاط شده و روی دایره بیرونی، نقاط سبز و قرمز رسم شده است.
✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری:
← استفاده از نقاط مدوّر قرمزرنگ برای نشان دادن حرکات و تنوینها به شیوه #ابوالاسود
← استفاده از علائم مد، تشدید، همزه و سکون به رنگ سبز و به شیوه #خلیل بن احمد
✓ نام سور و تعداد آیات: خط #کوفی و به قلم زر
❇️ استفاده از یک دایره سبزرنگ برای نشان دادن مواضع #وقف
✅ در حاشیه مصحف به #قرائات مختلف و با رموز قراء اشاره شده است.
❇️ نسخه را شخصی به نام محمد بن محمد در روستای #بان از آبادیهای #ارغیان در سوم شوال سال 606 ه.ق کتابت کرده است.
سمعانی، ارغیان را ناحیهای از نواحی #نیشابور دانسته و قریههایی همچون سبنج، بان و راونیر را از آبادیهای این ولایت نام برده است. (الانساب، ج1، ص186)
طبق نوشتهای که در پایان این مصحف آمده این کاتب پیش از این، 20 مصحف دیگر کتابت کرده و این نسخه، قرآن بیست و یکمی است که او توفیق نگارش آن را پیدا کرده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه ( تصویر مربوط به مطالب آیه 87 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 4129
✓ محل نگهداری: کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران
✓ نوع خط: #نسخ کهن
✓ تعداد برگها: 333 برگ
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 13 سطر
✓ نشان پایان آیات: گلآیه زرین 5 یا 6 پر
✓ علامت تخمیس: ندارد.
✓ علامت تعشیر: ندارد، ولی در میان متن، کلمه «عشر» در انتهای آیه نوشته شده است.
✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از علائم متعارف #خلیل بن احمد
✓ نام سور و تعداد آیات: هر سوره با یک مستطیل طلاییرنگ از سوره قبل جدا میشود. در آغاز هر سوره، کاتب مطابق سنتی بسیار کهن، توضیحاتی در معرفی سوره میآورد و در آن به شماره آیات، تعداد کلمات و حروف سوره اشاره میکند، سپس در پایان، روایتی در فضل قرائت سوره از پیامبر «ص» آورده میشود.
❇️ استفاده از رموز #سجاوندی برای نشاندادن مواضع وقف به رنگ قرمز
✅ متن قرآن از حیث رسم و هجای کلمات از قواعد علم #رسم_المصحف تبعیت نمیکند.
❇️ در حاشیه مصحف به #قرائات مختلف و با رموز قراء اشاره شده است.
✅ یکی از ویژگیهای مهم این نسخه، #حواشی_تفسیری در اطراف برگههاست. با توجه به تاریخ کتابت این مصحف، این توضیحات تفسیری متعلق به نیمه قرن ششم هجری است. بر اساس مقاله محقق ارجمند جناب آقای دکتر کریمینیا این توضیحات تفسیری احتمالاً متعلق به ابوالرضا راوندی است.
❇️ نسخه را شخصی به نام محمد بن جعفر بن بنجیر در سال 583 ه.ق کتابت کرده است.
✴️ برای آشنایی بیشتر با ویژگیهای نسخه میتوانید به مقاله جناب آقای دکتر کریمینیا با عنوان «نسخهشناسی مصاحف قرآنی» شماره 8 (نسخه قرآن 4129 مجلس شورای اسلامی) مراجعه فرمایید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹