🔺 پنجم، اجتماع و تحصن مخالفان در منزل امیرمؤمنان(ع) است. از طرفی برای دستگاه خلافت لازم بود برای تثبیت خلافت، بیعت حداکثری بگیرد و نگذارد کانونی از مخالفان شکل بگیرد. ششم، مراجعه به خانه علی(ع) جهت تسلیم مخالفان است. در اینجا روشن می‌شود فاطمه زهرا(س) هدف مخالفان نبود، ولی در مسیر هدف مخالفان قرار داشت. وقتی از طرف دستگاه خلافت، به خانه حضرت علی(ع) مراجعه کردند تا ایشان و دوستانش را ببرند، قطعاً آنها با طیب خاطر بیرون نمی‌آمدند و بیعت نمی‌کردند. پس معلوم است باید یک مقدار تهدید و مذاکره وجود داشته باشد. حدیث «احراق البیت» در اینجا شکل می‌گیرد؛ یعنی خلیفه تهدید کرد خانه را آتش می‌زنم. حدیث «احراق البیت» را خیلی از مورخین روایت کردند از جمله طبری، دینوری، ابن ابی الحدید. ✅ ناخشنودی و رحلت سریع حضرت زهرا(س) 🔺 درباره احراق بیت هیچ چیزی نمی‌گویم، ولی می‌گویم یکی دیگر از مسلمات تاریخی، ناخشنودی حضرت زهرا(س) بعد از رحلت رسول خدا(ص) است. این ناخشنودی از دو جهت بود: یکی از جهت فدک که ایشان ادعا می‌کرد موهبه است، ولی از ایشان گرفته شد. این جزء قطعیات تاریخی است. دوم، مسئله علی(ع) است. به هر حال فاطمه(س) به خاطر اتفاقاتی که برای امیرالمؤمنین(ع) افتاد ناخشنود بود. 🔻 یکی از نکاتی که جزء مسلمات تاریخی است مرگ سریع حضرت زهرا(س) در هجده سالگی است. باید دید چرا فاطمه(س) در جوانی فوت می‌کند؟ آیا ایشان بیمار بوده است؟ آیا کسی درباره ایشان سابقه بیماری گزارش کرده است؟ در گزارشات تاریخی نشنیدم ایشان بیمار بوده است. ایشان کار منزل را اداره می‌کرد و چهار فرزند را بزرگ کرده بود. اگر کسی بگوید شاید به جهت وفات پیامبر(ص) و در اثر تألمات روحی از پای درآمدند، می‌گوییم که مگر ایشان برای ما الگوی صبر نیست. کدام عقل قبول می‌کند کسی در اثر تألمات روحی ناشی از مرگ پدر از دنیا برود. بنابراین مرگ ایشان مرگ سریعی است. پس قدر متیقن از اخبار این است که ایشان در عنفوان جوانی و فاصله کمی پس از رحلت پیامبر(ص) از دنیا رفتند. ✅ داستان عیادت و دفن شبانه 🔻 مسئله بعد عیادت کردن خلیفه اول و دوم است که خیلی از منابع آن را نقل کردند. خب حضرت زهرا(س) به آنها اجازه ورود ندادند، آنها علی(ع) را واسطه کردند و حضرت زهرا(س) پذیرفت، ولی وقتی وارد منزل شدند، ایشان از آنها روی برگرداند. حضرت زهرا(س) در آن جلسه فرمودند شما از پیامبر شنیدند که فرمودند فاطمه(س) پاره تن من است و هر کس او را به خشم بیاورد مرا خشمگین کرده است؟ بعد فرمودند: من از شما ناراحتم و رسول خدا(ص) را ملاقات می‌کنم در حالی که از شما دو نفر ناراحت هستم. بعد حضرت زهرا(س) به علی(ع) وصیت می‌کنند که من راضی نیستم اینها در تشییع جنازه من باشند و بر من نماز بخوانند. ابن ابی الحدید هم بر صحت این گزارش تأکید می‌کند. مسئله بعد هم که جزء مسلمات تاریخ است، دفن ایشان در شب و مخفی بودن قبر ایشان است که سؤال بزرگی ایجاد کرده است که چرا باید تشییع ایشان شبانه و مخفیانه باشد. این یک نکته مجهول تاریخی است. 🔺 وقتی ما این نکته‌ها را که از وقایع صدر اسلام است مطرح می‌کنیم و همه را در رابطه با هم می‌بینیم قضیه آمدن به خانه حضرت زهرا(س) و اینکه برای ایشان اتفاقی افتاده شده باشد، مثل اینکه صدمه‌ای به ایشان وارد شده باشد معقول و منطقی است. بنابراین بدون آنکه حضرت زهرا(س) به شکل مستقیم هدف دستگاه خلافت باشند، به طور غیر مستقیم مورد هدف قرار گرفتند. این کلیت اتفاقاتی است که برای ایشان رخ داد. 🔺 سایر وقایع جزء جزئیات مسئله است که موجب انحراف است. اگر شما در تاریخ روی وقایع جزئی دست بگذارید، قابل مناقشه است، ولی اگر نگاه سیستماتیک داشتید و جایگاه فاطمه(س) را در مناسبات خلافت تازه شکل گرفته دیدید، برایتان خیلی طبیعی است که ایشان دچار تأملات روحی و جسمی شده باشد و حاصل آن یک وفات سریع و زودرس باشد، همان‌طور که امیرمؤمنان(ع) زمانی که حضرت زهرا(س) را دفن می‌کردند به این نکات اشاره کردند. ♻️ جهت مطالعه‌ی متن سخنرانی فوق در سایت اصلی بر روی لینک زیر کلیک نمائید: 🌐 https://iqna.ir/fa/news/3948284 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی 💠 لایو اینستاگرامی 🔻 موضوع: گزارشی درباره اخبار شهادت حضرت فاطمه سلام الله علیها در منابع اسلامی 🔺 سخنران: دکتر مجید معارف 🗓یکشنبه 28 دی ماه 1399 همزمان با شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها 🆔https://www.instagram.com/SCSQH/ 🆔 @ostadmaaref

#در_محضر_استاد 💠 توضیحی در باره روایت «کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم...» 🆔 @ostadmaaref

#مصاحبه_ها #در_محضر_استاد 💠 عنوان مصاحبه: نگاهی متفاوت به استاد محمدباقر بهبودی (ره) 🔻 قسمت اول 🔹 مصاحبه کننده: مهندس سیدجواد افتخار زاده 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی #بیان_استاد 💠 همایش بین المللی بررسی اندیشه های شهید مطهری (ره) 🔻 سخنران: دکتر مجید معارف 🔹 تاریخ: 13 بهمن 1399 🆔 @ostadmaaref

#سخنرانی #خبر_گزاری_ها 💠 نشست «تحلیل و نقد رویای رسولانه پیامبر(صلی الله علیه وآله)» 🔸 سخنران: مجید معارف 🔻 زمان: شنبه ۱۸ بهمن‌ماه 🔹 مکان: در دانشگاه الزهرا(سلام الله علیها) 🆔 @ostadmaaref

#به_زودی 💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 #معرفی_مقاله 💠 مقاله: مکتوبه‌های حدیثی در روایات امامان شیعه و نقش علی بن مهزیار در نگهداری و انتقال آن‌ها 🔻 نویسندگان: مجید معارف؛ سعیده کاظم توری 📖 چکیده: کتابت، از طرق تحمل حدیث است. راوی از طریق مکاتبه با محدثان و در شرایطی با امام(ع) ارتباط برقرار می کند و از او در خواست حدیث یا در یک مسئلۀ شرعی تقاضای فتوا می‌نماید. در روایات شیعه، پرسش و پاسخ با امام معصوم (ع) به‌صورت مکتوب و غالباً توسط پیک صورت گرفته است. برخی محدثان بر این باورند که مکتوبات حدیثی از اعتبار کمتری نسبت به مسموعات برخوردار است، اما با بررسی این دسته از روایات‌ و وجود قراین و شواهدی، بر تأیید صدور آن‌ها صحت بسیاری از مکتوبات ‌محرز می‌شود. از امتیازات مهم مکتوبات حدیثی، عدم نقل به معنا در آن‌هاست. در هر عصر و زمانی، عده‌ای از یاران ائمه(ع) مسئول جمع‌آوری سؤالات شیعیان و دریافت پاسخ کتبی آن سؤالات از امامان(ع) بوده‌اند. مکاتبات عبدالملک بن اعین با امام صادق(ع) نمونه‌ای از این موارد است. علی بن مهزیار اهوازی محدثی صاحب اندیشه و دارای ذهن دوراندیش بود که با جمع‌آوری، حفظ و صیانت شمار متعددی از مکتوبات آن را به نسل‌های بعد از خود انتقال داد. علاوه بر آن نیز او از طریق مکاتبه با امامان عصر خود از جمله امام جواد و امام هادی (ع) به دامنۀ صدور مکتوبات حدیثی در شیعه افزوده است 📘 مجله: حدیث پژوهی... 🆔 @ostadmaaref

#مصاحبه_ها #در_محضر_استاد 💠 عنوان مصاحبه: نگاهی متفاوت به استاد محمدباقر بهبودی (ره) 🔻 قسمت دوم 🔹 مصاحبه کننده: مهندس سیدجواد افتخار زاده 🆔 @ostadmaaref

#مصاحبه_ها #در_محضر_استاد 💠 عنوان مصاحبه: نگاهی متفاوت به استاد محمدباقر بهبودی (ره) 🔻 قسمت سوم 🔹 مصاحبه کننده: مهندس سیدجواد افتخار زاده 🆔 @ostadmaaref

#مصاحبه_ها #در_محضر_استاد 💠 عنوان مصاحبه: نگاهی متفاوت به استاد محمدباقر بهبودی (ره) 🔻 قسمت چهارم 🔹 مصاحبه کننده: مهندس سیدجواد افتخار زاده 🆔 @ostadmaaref

💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 #معرفی_مقاله 💠 مقاله: معرفی «معجم احادیث الامام المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)» در پرتو اصول حاکم بر جوامع حدیثی 🔻 نویسندگان: مجید معارف؛ فرزانه روحانی مشهدی 📖 چکیده: موسوعه‌ها یا دایره‌المعارف‌های حدیثی مجموعه‌های کلان حدیثی با کارکردهای مختلف است که دانشمندان حوزه علم حدیث درعصر حاضر به منظور جمع‌آوری و تبویب موضوعی احادیث معصومین متناسب با نیازهای گوناگون بدان روی آورده‌اند. این مجموعه‌ها درواقع گونه‌ای از تألیفات حدیثی شمرده می‌شود که با عنوان «جامع حدیثی» سابقه آن به اواخر قرن دوم می‌رسد. مؤلفان جوامع حدیثی ازدیرباز گاه در صدد جمع مطلق احادیث معصومین علیهم‌السلام بوده‌اند و گاه تنها در موضوعی خاص به گردآوری احادیث پرداخته‌اند. از این‌روجامع حدیثی گاه «جامع مطلق» و گاه «جامع نسبی» محسوب می‌شود. دانشمندان حوزه حدیث در بررسی و شناسایی این جوامع ملاک‌های گوناگونی را مورد نظر قرار می‌دهند. در این مقاله موسوعه «معجم احادیث الإمام المهدی علیه‌السلام» از منظر این ملاک‌ها بررسی و معرفی شده‌است. 📘 مجله: سفینه زمستان 1391 - شماره 37 علمی-ترویجی (صفحه - از 158 تا 174 ) 🆔 @ostadmaaref

💠 معرفی «معجم احادیث الامام المهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)» در پرتو اصول حاکم بر جوامع حدیثی 🖌 نویسندگان: مجید معارف؛ فرزانه روحانی مشهدی #ﺣﺪﻳﺚ #جامع_حدیثی #موسوعه #مهدویت #امام_مهدی_علیه_السلام #شیخ_علی_کورانی 🆔 @ostadmaaref

#خبر_گزاری 💠گزارشی از سخنان دکتر معارف در گفت‌وگو با خبرنگار ایبنا پیرامون «نهج البلاغه» 🗒 ۲۹ دی ۱۳۹۶ 🔻ارتباط نهج‌البلاغه با قرآن، یک مصداق از ارتباط کلی قرآن با حدیث یا همان کتاب با سنت است؛ براساس روایاتی که از پیامبر (ص) در دست داریم و به وسیله امامان شیعه مانند امام محمدباقر (ع) و امام صادق (ع) بازگو شده‌اند، به‌طور کلی یکی از معیارهای اعتبار حدیث، همسویی آن با قرآن کریم است. 🔺طبق این روایات، پیامبر (ص) به ما آموزش داده که اگر حدیثی را شنیدیم برای اطلاع از صحت و سقم، آن‌را با قرآن تطابق دهیم، اگر با قرآن موافق بود می‌توان به عنوان حدیث صحیح و معتبر پذیرفت، در غیر این‌صورت باید آن‌را کنار گذاشت، چون فرض دینی ما این است که پیامبر (ص) و ائمه (ع) برخلاف قرآن حرف نمی‌زنند. 🔻اعتبارسنجی حدیث با قرآن، همیشه برای حدیث‌پژوهان بحث مهمی بوده است. ارتباط احادیث با قرآن را برای احراز صحت یا نادرستی حدیث به‌عنوان یک قاعده کلی باید بسنجیم. نهج‌البلاغه که سخنان امیرالمومنین (ع) بوده، مصداقی از حدیث است و گفتیم که قول و تقریر معصوم نیز همان حدیث است و نهج‌البلاغه هم خارج از قول و سیره امام علی (ع) نیست. نهج‌البلاغه شامل سه بخش خطبه‌های امیرالمومنین (ع)، نامه‌های حضرت امیر (ع) خطاب به قضات، امرا، مسئولان و استانداران و همچنین حکمت‌های امیرالمومنین (ع) است. بنابراین نهج‌البلاغه یکی از مصادیق حدیثی است که باید اعتبار آن را با قرآن بسنجیم. 🔺در این ارتباط چند موضوع مهم مشخص می‌شود که نخستین آن‌ها مسئله احراز همسویی نهج‌البلاغه با قرآن است. مجموعه آموزه‌های نهج‌البلاغه، هیچ‌گونه مغایرتی با آموزه‌های قرآن ندارد. نهج‌البلاغه از نظر موضوعی به مسائلی همچون توحید و خداشناسی، اهل‌بیت، نبوت، معاد و مسائل اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، عبادی، عرفانی و فلسفی اشاره دارد. امیرالمومنین (ع) در مناسبت‌های مختلف صحبت‌هایی درباره این موضوعات بیان کرده که قرآن هم این موضوعات را دربردارد. در این مقایسه می‌بینیم که چقدر نهج‌البلاغه و قرآن همسو هستند و خواننده گاهی احساس می‌کند نهج‌البلاغه به‌مثابه تفسیری برای قرآن است. به این مضمون که موضوعی به‌طور مجمل در قرآن بیان شده و همان موضوع در نهج‌البلاغه به‌طور تفصیلی ارائه شده است. 🔻پس از اینکه از نظر محتوایی، همسویی این دو را احراز می‌کنیم، این تطبیق، سند و دلیلی بر اعتبار و عظمت نهج‌البلاغه می‌شود. وقتی این همسویی احراز شود، اعتبار و اصالت به نهج‌البلاغه تعلق می‌گیرد و در سایه آن بسیاری از شک و شبهه‌ها را می‌توان برطرف کرد. هنوز هم افرادی هستند که در خطبه‌های نهج‌البلاغه شک می‌کنند که می‌توانند با مقایسه آن با قرآن، میزان موافقت یا مخالفت را احراز کنند. نهج‌البلاغه از زبان کسی صادر شده و به قلم کسی نوشته شده که شاگرد و تربیت‌شده مکتب قرآن است. ما شیعیان تردیدی نداریم که حضرت علی (ع) هرجمله‌اش برداشت و دریافت و استنباط قرآن است. اما هستند کسانی که ممکن است نسبت به اعتبار و اصالت نهج‌البلاغه به‌عنوان یک متن حدیثی شبهاتی داشته باشند. 🔺بخشی از کتاب «ارتباط نهج‌البلاغه با قرآن» به این موضوع اختصاص دارد که قرآن چه حضور و کاربردی در نهج‌البلاغه دارد و کلمات امیر‌المومنین (ع) تا چه میزان می‌تواند آیات و مفاهیم قرآن را بازتاب دهد. حضرت علی (ع) به‌عنوان یک شاهد وقتی می‌خواهد «زهد» را معنی کند می‌گوید که زهد مابین دو جمله است؛ نسبت به آنچه از دست‌تان رفت غمگین نباشید و تأسف نخورید و نسبت به آنچه از نعمات و موقعیت‌ها به‌دست شما می‌رسد، ذوق‌زده نشوید. از این‌گونه آموزه‌ها در نهج‌البلاغه فراوان است. ♻️ جهت مطالعه‌ی متن گفتگوی فوق در سایت اصلی بر روی لینک زیر کلیک نمائید: 🌐 http://www.ibna.ir/fa/longint/256810 🆔 @ostadmaaref

💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷 #معرفی_مقاله 💠 مقاله: نقد و بررسی حدیثی در فضیلت ایرانیان 🔻 نویسندگان: مجید معارف؛ یحیی میرحسینی 📖 چکیده: راویان و جامعان روایی، احادیثی را به پیامبر(ص) نسبت می دهند كه درون مایه آن، به نوعی به فضیلت و برتری اهل فارس اشاره دارد تا حدی كه می گوید اگر علم در ستاره ثریا هم باشد، اهل فارس بدان نائل خواهند شد. این فضل و برتری در روایات، حداقل با سه واژه «ایمان»، «علم» و «دین» آمده است. این احادیث را می توان در مجامع حدیثی، كتاب های تاریخی و تفاسیر شیعه و اهل سنت جستجو كرد. در این مقاله، نخست، گستره انعكاس روایات اهل سنت كه از بسامد بیشتری برخوردار است، مورد بررسی قرار گرفته، سپس به نقل های امامیه پرداخته می شود. آنگاه محتوای آن ها بررسی و دیدگاه های گوناگون درباره مصادیق آن ها مورد بحث قرار خواهد گرفت. در ارزیابی این روایات، چند دیدگاه اساسی مطرح شده است، به این صورت كه گروهی با اعلام صحت و یا سكوت، موافقت خود را با آن ها ابراز داشته و برخی دیگر كه تماماً از متاخران هستند، مخالف این احادیث اند و تمام آن ها را جعلی می پندارند. در این میان، دیدگاه بینابینی وجود دارد كه برخی از این احادیث را صحیح و برخی را تحریف شده می داند. در پایان، با بررسی رجالی و سندی روایات، به این نتیجه دست یافتیم كه این احادیث از دید اهل سنت، صحیح و مطابق علم الحدیث شیعیان، ضعیف است. 📘 مجله: حدیث پژوهی؛ سال دوم - پاییز و زمستان 1389 - شماره 4 🆔 @ostadmaaref

💠 معرفی نقد و بررسی حدیثی در فضیلت ایرانیان 🖌 نویسندگان: مجید معارف؛ یحیی میرحسینی #ﺣﺪﻳﺚ #سلمان #فضایل #اهل_فارس #اعتبار #سند_و_متن 🆔 @ostadmaaref

#وبینار #نشست_علمی 🔹 سلسله جلسات سخنرانی شب‌های ماه مبارک رمضان به میزبانی انجمن‌های علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه‌های تهران و مذاهب اسلامی و با همکاری مرکز مطالعات عالی اسلامی: 🔹 موضوع: جایگاه قرآن در نهج البلاغه 🔹 سخنران: دکتر مجید معارف 🔹زمان: یک شنبه ۱۴۰۰/۱/۲۹ - ساعت ۲۲ الی ۲۳ 🔹لینک ورود به جلسه: https://online.mazaheb.ac.ir/ch/quran 🔹 ورود برای عموم آزاد و رایگان است. 🆔 @KADmazaheb 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی #وبینار #نشست_علمی 🔹 سلسله جلسات سخنرانی شب‌های ماه مبارک رمضان به میزبانی انجمن‌های علمی علوم قرآن و حدیث دانشگاه‌های تهران و مذاهب اسلامی و با همکاری مرکز مطالعات عالی اسلامی: 🔹 موضوع: جایگاه قرآن در نهج البلاغه 🔹 سخنران: دکتر مجید معارف 🔹زمان: یک شنبه ۱۴۰۰/۱/۲۹ 🆔 @ostadmaaref

#وبینار #نشست_علمی 🔹 سلسله نشست‌های فرهنگی-آموزشی دانشگاه بیرجند و بنیاد بین المللی نهج البلاغه 🔹 موضوع: ارتباط نهج البلاغه با قرآن کریم 🔹 سخنران: دکتر مجید معارف 🔹زمان: سه شنبه ۱۴۰۰/۱/۳١ - ساعت ۲۱ 🔹لینک ورود به جلسه: ac5.birjand.ac.ir/farhangimeeting 🔹 ورود برای عموم آزاد و رایگان است. 🆔 @ostadmaaref

#وبینار #نشست_علمی 🔹 سلسله نشست‌های فرهنگی-آموزشی دانشگاه بیرجند و بنیاد بین المللی نهج البلاغه 🔹 موضوع: ارتباط نهج البلاغه با قرآن کریم 🔹 سخنران: دکتر مجید معارف 🔹زمان: چهار شنبه ۱۴۰۰/٢/۸ - ساعت ۲۱ 🔹لینک ورود به جلسه: ac5.birjand.ac.ir/farhangimeeting 🔹 ورود برای عموم آزاد و رایگان است. 🆔 @ostadmaaref

#وبینار #نشست_علمی 🔹 نشست نقد و بررسی کتاب تأسیس علوم القرآن عند الإمام علی علیه السلام 🔹 ناقد: دکتر مجید معارف 🔹زمان: دو شنبه ۱۴۰۰/٢/۶ 🆔 @ostadmaaref

#فایل_صوتی #وبینار 🔹هم اندیشی اساتید نهاد رهبری دانشگاه الزهرا(س) برگزار میکند: 🔹سلسله نشست های هم اندیشی اساتید 🔹موضوع: شهید مطهری و قرآن - نوآوری در وحی و اعجاز 🔹سخنران: استاد دکتر معارف 🔹زمان: چهارشنبه ١۴٠٠/٢/١۵ 🆔 @ostadmaaref

#وبینار #نشست_علمی 🔹 سلسله نشست‌های ایمان و چالش‌های عصر جدید 🔹 موضوع: ایمان و اسلام و شاخصه‌های آن در روایات امامیه 🔹 سخنران: دکتر مجید معارف 🔹زمان: سه شنبه ۱۴۰۰/٢/٢١ - ساعت ۲۱ 🔹لینک ورود به جلسه: https://marref.ir/ikq 🔹 ورود برای عموم آزاد و رایگان است. 🆔 @ostadmaaref

جلسه فوق در شرف برگزاریست

🍃🌸 بسم الله الرحمن الرحیم 🌸🍃 #خبر_گزاری 💠گزارشی از سخنرانی دکتر مجید معارف در نشست علمی «ایمان و اسلام و شاخصه‌های آن در روایات امامیه» ♦️ ۲۳ ارديبهشت ۱۴۰۰ ✅ کتاب صحیح مسلم با کتاب ایمان شروع می‌شود، ۵۷ حدیث را در ۴۲ باب آورده و شاخصه‌ای ایمان و اسلام را در روایات پیامبر بیان کرده است؛ صحیح بخاری هم دومین کتابش، کتاب ایمان است که ۳۸۰ حدیث در ۹۶ باب آورده شده است. سنن ترمذی هم ۳۸ روایت را در باب کتاب ایمان خود بیان کرده است. ✅ کافی هم بیش از ۵۰۰ حدیث را در زمینه ایمان ذکر کرده است؛ بحارالانوار هم شش جلد را به ایمان و کفر اختصاص داده و شاید هزاران حدیث را شامل شود؛ اینها نشان می‌دهد ایمان و اسلام جایگاه والایی در معارف حدیثی فریقین دارد. ✅ با پیدایش فرقه‌های معتزله و اشاعره و در دوره صادقین(ع)، ایمان و اسلام از مسائل روز کلامی و نقل زبان فرقه‌های مختلف بود، در کنار این دو، دو مقوله عمل و بی عملی و معصیت و نقش آن در ایمان و اسلام هم مطرح است. 🔻 دیدگاه مرجئه و خوارج در مورد ایمان ✅ خوارج ابتدا حکمیت را به امام علی(ع) تحمیل کردند ولی بعد که نتیجه آن باب طبع آنها نبود توبه کردند و به امام فرمودند که شما هم باید توبه کنید و چون امام توبه نکرد او را تکفیر کردند و کم کم این عقیده در آنها شکل گرفت که ایمان عین عمل است و تخلف از عمل مساوی با کفر است؛ بنابراین مؤمن غیرعامل به مسائل شرعی از نظر اینها کافر است. ✅ در برابر این گروه طایفه مرجئه هستند که ۱۸۰ درجه تفاوت فکر دارند و می‌گویند اصلا ایمان ارتباطی با عمل ندارد زیرا ایمان قلبی است و عمل جوارحی است؛ اگر کسی مؤمن باشد و کار زشتی بکند ضرری به ایمانش وارد نمی‌شود. بعدها در شیعه طایفه‌ای از غالیان ظهور کردند معرفت امام کفایت از نماز و روزه و حج می‌کند؛ امام صادق(ع) در تعریف غالی فرمودند غالی عادت کرده به ترک نماز و روزه و ... به گونه‌ای که حاضر به ترک عادت نیست، لذا امام مقصر را می‌پذیرد ولی غالی را رد می‌کند. ✅ گروه سومی هم در اهل تسنن به نام معتزله شکل گرفتند، اینها بین خوارج و مرجئه راه میانه نشان دادند و می‌گویند مرتکب کبیره نه کافر است مانند خوارج و نه مانند مرجئه بی گناه بلکه فاسق است و اگر فرد توبه کرد ملحق به مؤمنین است و اگر توبه نکند به کفار ملحق خواهد شد به این اندیشه متعزله می‌گویند فاسق موقعیتی را بین دو موقعیت مؤمن و کافر اشغال می‌کند. ✅ در چنین شرایط فکری روایات امامیه اسلام و ایمان را با رشته‌های مختلفی از معانی بیان کرده است؛ اسلام و مسلمانی با تعبیر رنگ و شهادتین در اهل تسنن و شیعه بیان شده است؛ مثلا در روایات اهل تسنن آمده که اسلام شهادت به یگانگی خدا و نبوت پیامبر و اقامه نماز و زکات و ... است؛ در روایات کافی هم بیان شده که امام باقر و صادق فرمودند اسلام بر ۵ چیز استوار است؛ نماز و صوم و ... و ولایت؛ این دو قابل جمع است زیرا در دوره پیامبر امامت و ولایت اهل بیت مطرح نبود و خود پیامبر، رسول و ولی جامعه و اولی هم بود. در روایت نبوی و روایات صادقین(ع) موارد مشترک زیاد است. 🔻 نسبت اسلام و ایمان در روایات امامیه ✅ روایت صریح داریم که اسلام اقرار بدون عمل است و خون فرد مسلمان محترم است و می‌توان او را در مزار مسلمین دفن کرد و ازدواج با مسلمه و مسلم جایز است ولی اسلام ایمان را شامل نمی‌شود؛ اسلام آوردن به ورود به مسجدالحرام تشبیه شده است یعنی فردی که وارد مسجدالحرام شود خون و مالش محترم است ولی کعبه به منزله ایمان است. براین اساس هر کسی وارد مسجدالحرام شود معلوم نیست به کعبه هم راه یابد ولی برعکس هر کسی وارد کعبه شد وارد مسجدالحرام هم شده است. ✅ همنشین‌هایی برای ایمان در آیات و روایات بیان شده است؛ سکینه؛ روح تایید الهی، عروة الوثقی، کلمة التقوی، رخنه در قلب، ملازمت با عمل شرعی، الایمان هو العمل؛ جاری بودن ایمان در اعضاء و جوارح؛ دست و گوش و پای فرد می‌تواند ایمان داشته باشد؛ ایمان شدت و ضعف دارد ولی اسلام ندارد؛ التزام عملی در ایمان وجود دارد و هم اقرار و هم عمل است و اقرار نازلترین مرتبه عمل است. از امام صادق در مورد شهادت‌دادن سؤال شده که آیا عمل است و ایشان فرمودند گام اول عمل است. ✅ نسبت ایمان و اسلام این طور است که اگر کسی مؤمن باشد حتما مسلمان است ولی مسلمان معلوم نیست مؤمن باشد. اسلام با شهادتین محقق می‌شود؛ در روایت در ذیل آیه اعراب آمنا؛ کاملا میان اسلام و ایمان تفکیک شده است؛ البته اگر اسلام را به معنای تسلیم در برابر خدا بگیریم ایمان و اسلام بر هم منطبق خواهند بود.

✅ روایات امامیه در این زمینه دو گونه هستند؛ روایات ابتدایی که این دو را تعریف کرده‌اند و روایات ناظر به سؤالات افراد است که ناظر به اختلافات و بروز عقاید مختلف است. براساس روایات امامیه، ایمان به اسلام مستقرشده در قلب گفته می‌شود؛ در روایت بیان شده که اولین گام ایمان، شهادتین و اقرار به زبان است، مرحله دیگر نهادینه شدن در وجود و مرحله دیگر نمود آن در عمل است. 🔻 بی ایمانی مؤمن در لحظه ارتکاب معاصی ✅ اگر مؤمنی صغیره و کبیره مرتکب شود لباس ایمان از هیکل او فرو می‌ریزد؛ در روایت بیان شده که زانی و سارق در لحظه وقوع معصیت مؤمن نیست؛ این سخن در برابر مرجئه جبهه دارد زیرا آنها معاصی را باعث خدشه در ایمان نمی‌دانستند. همچنین در برابر خوارج و معتزله هم جبهه دارد. ✅ امام صادق(ع) تعبیر فاسق را در مورد این افراد به کار نمی‌برند و می‌فرماید اگر این فرد توبه کرد به دار ایمان بازخواهد گشت و انسان معصیت کار زمانی کافر است که حلال خدا را حرام و حرام خدا را حلال اعلام کند؛ افرادی هستند که ممکن است نماز نخوانند و حجاب نداشته باشند ولی ادب در برابر دین دارند و آن را حلال نمی‌دانند. از دید روایات امامیه، فرد مسلمان در رفت و آمد میان اسلام و ایمان است. ✅ از امام علی(ع) نقل شده است که فرمودند: شهادتین برای ایمان کافی نیست زیرا حساب و کتاب فرائض نادیده گرفته می‌شود؛ ایمان دو مؤلفه کلی در روایات امامیه دارد که اگر یکی از این دو سست شود فرد وارد فاز مسلمانی شده است؛ اول التزام عملی به فرائض در حدی که در روایتی از امام صادق گویا تنها مؤلفه است؛ ایشان فرمودند: ایمان اطاعت خدا و معصیت نکردن است. ایمان چشم کنترل نگاه، ایمان گوش غیبت نشنیدن و ایمان زبان تهمت نزدن است. البته ایمان ذومراتب است. 🔻 ولایت؛ مولفه اصلی ایمان ✅ مؤلفه دوم مسئله ولایت اهل بیت(ع) است؛ در روایت بیان شده که اسلام بر ۵ اصل بیان شده که ولایت اولویت دارد؛ در روایت دیگری بیان شده که اگر فردی هر شب کل شب را به عبادت سپری کند، هر روز را هم روزه بگیرد، همه مالش را هم صدقه بدهد نه فقط خمس و زکات و هر سال حج برود، ولی ولایت ولی خدا را نمی‌پذیرد و به ولی خدا اظهار موالات نمی‌کند، مؤمن نیست و نمی‌تواند از خدا مطالبه ثواب کند زیرا در زمره مؤمنین نیست. ✅ البته امام فرمودند اگر چنین فردی این کارها را به قصد اخلاص کرده باشد و در دل دشمنی با ولایت ندارد ممکن است خدا با رحمت‌های سرریز خود او را وارد بهشت کند نه اینکه او با جزای اعمالش بخواهد وارد بهشت شود؛ نعمت ولایت اهل بیت را انسان در لحظه احتضار متوجه خواهد شد. ♻️ جهت مطالعه‌ی متن گفتگوی فوق در سایت اصلی بر روی لینک زیر کلیک نمائید: 🌐 iqna.ir/fa/news/3971408 🆔 @ostadmaaref