❇️توثیق روایات علی بن حمزه بطائنی
آیتالله شبیری زنجانی:
🔹 #علی_بن_ابی_حمزه با اینکه جزء ائمهی ضلال است و اصلا #وقف را او تأسیس کرده است، ولی ظن متاخم بالعلم است که تا قبل از اینکه مسائل مالی برایش پیش بیاید جزء موثقین و مورد قبول اشخاص بوده و #وکیل حضرت و مورد اعتماد عموم بوده است و بعدا مسائل مالی سبب انحرافش شد. ولی قبل از وقف مورد قبول بوده و #علی_بن_حکم روایات را یا از خود او در موقع استقامتش و یا از کتابش که مسلّم الانتساب بوده و در حال استقامت نوشته بوده است، اخذ کرده است.
🔸لذا به نظر من روایاتی که علی بن ابی حمزه در آنها واقع شده، به ظنّ قوی در ایام استقامت از او اخذ شده است و باید اینها را #صحیحه تعبیر کرد و اینکه روایات علی بن ابی حمزه و امثال این اشخاص را موثّقه تعبیر میکنند، صحیح نیست.
چون اعتبار روایت را باید بر اساس ایام اخذ حساب کرد که آیا آن وقت منحرف بودهاند یا نه و اگر ثابت شد که بعد از انحرافش اخذ شده است، اگر قائل به وثاقتش شدیم، روایت #موثقه میشود.
🔹حاجی #نوری میگوید ممکن است بعد از انحراف، از او اخذ کرده باشند و حداقل نسبت به نقل برخی از رواة از او مدعی چنین مطلبی است. ولی برای ما این مطلب ثابت نیست و به احتمال بسیار قوی همه اینها قبل از انحراف از او اخذ کردهاند؛ چون فاصلهی بین #واقفیه و #امامیه به قدری شدید بوده است که امکان نداشته است که امامیه پیش چنین افرادی بروند و شاگردی کنند.
🔸نتیجه اینکه اظهر این است که این روایت را صحیحه بدانیم و لذا اگر کسی #ایمان را جزء شرائط اخذ حدیث بداند، همانطور که بعضیها معتبر دانستهاند، میتواند به این احادیث اخذ کند؛ همچنین اگر کسی در مقام #تعارض، مابین روایت امامی و غیرامامی قول امامی را مقدم بداند، همانطور که شیخ #طوسی گفته است، روایت علی بن ابی حمزه جزء روایتهای امامی محسوب میشود، چون زمان اخذ حدیث از او را باید حساب کرد.
🔹دلیل #وثاقت علی بن حمزه نیز وکالت مالی از جانب حضرت نیست. آن وکالت مربوط به امین بودن از جهت مالی است و وثاقت در احادیث و امثال آن برای وکیل لازم نیست؛ بلکه کافی است که راجع به مسائل مالی مورد اطمینان باشد.
🔻 دلیل #توثیق او این است که شیعه او را قبول کرده بوده و خیلی مورد اعتبار بوده است. اینکه عده کثیری او راقبول کردند نشانه وثاقت اوست. او با مسئله وقف خطر عظیمی ایجاد کرد و چنین خطر عظیمی را یک آدم معمولی متعارف دروغگو که مردم به وثاقت نمیشناسند احداث نمیکند؛ #بزنطی و امثال او، همگی جزء واقفیة شدند و حضرت #رضا بعدا آنها را قانع کرد و عدهای که واقفیه شده بودند برگشتند.
▪️ آیتالله شبیری زنجانی، کتاب الحج، ص۳۳۶
@rejal_shobeiri
#نکات_رجالی
#تقسیم_بندی_روایات
💠 در تقسیم حدیث باید به سه عنصر توجه کنیم:
1️⃣ وثاقت (صداقت و ضبط)
2️⃣ مذهب
3️⃣ مسند بودن (اتصال و پیوستگی راویان به هم -بحث طبقه)
🔻 نکته: عنصر مشترک بین سه دستۀ از روایات (صحیحه و موثقه و حسنه) اتصال و پیوستگیِ راویان است.
🔹 #صحیحه: حدیث مسندی که تمام راویانش #ثقه و #امامی صحیح المذهب باشند (نمیگوییم 12 امامی چون در زمان هر امام، فرد اگر تا آن امام را قبول داشته باشد کافی است و هیچ دلیل کلامی نداریم که مثلاً زراره باید تا امام دوازدهم را قبول داشته باشد).
🔸#موثقه: حدیث مسندی که بعض راویانش #ثقه و غیر صحیح المذهب باشند (این عنوان شامل امامی غیر صحیح المذهب هم میشود، مثل فطحیها و همچنین شامل عامه هم میشود).
🔹#حسنه: حدیث مسندی که بعض راویانش #ممدوح (با الفاظی که نه صریح و نه ظاهر در توثیق باشد بلکه فقط تعریف کردهاند از او مثل عالم، فاضل) و #صحیح_المذهب باشند.
📚برگرفته از کلاس رجال استاد حسینی شیرازی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
📌 ارسالی از حجت الاسلام حسین موحدی
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
💠 اشکال به مرحوم آقای خویی در صحیحه دانستن روایت عمار بن مروان کلبی
👤 #استاد_علیدوست
در بحث جواز یا عدم جواز دریافت وجه از طرفین دعوا توسط #قاضی، روایتی از #عمار_بن_مروان مبنی بر حرمت آن وجود دارد.
انتهای سند این روایت به این صورت است: «... عن الحسن بن محبوب عن أبي أيوب عن عمار بن مروان»
مرحوم آقای #خویی این روایت را #صحیحه تعبیر کرده است، در حالی که طبق مبنای رجالی ایشان این روایت نمی تواند صحیحه باشد و اشکال سند عمار بن مروان می باشد. دو عمار بن مروان وجود دارد. یکی عمار بن مروان یشکری که ثقه است و دیگری عمار بن مروان کلبی که ثقه نمی باشد. مرحوم آقای خویی در مواردی که راوی از عمار بن مروان، ابو أيوب خزاز و قبل از آن حسن بن محبوب باشد، عمار را عمار بن مروان کلبی دانسته است که ثقه نمی باشد. در نتیجه تعبیر صحیحه طبق مبنای خود ایشان صحیح نمی باشد.
📚 درس خارج فقه، ۱۰ و ۱۱ مهر ۱۴۰۱
✅ ادامه این مطلب و مباحثه علمی در این موضوع را در لینک زیر دنبال کنید.👇
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2809
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
https://t.me/rejal_shobeiri