مدرسه مجازی رویش اندیشه
💠 نظریه #ولایت_فقیه در گذر تاریخ (۲) ✅ علامه علی بن عبدالعالی کرکی معروف به #محقق_کرکی، که در قرن د
💠 نظریه #ولایت_فقیه در گذر تاریخ (٣)
✅ علامه علی بن عبدالعالی کرکی معروف به #محقق_کرکی - (بخش دوم)
❓شاید بعضی تصور کنند که محقق کرکی، شیخ الاسلام، منصوب شاه بوده و ولایتی بر او نداشته است و نزدیک شدن وی به دربار خالی از اشکال نیست.
☑️ در پاسخ می گوییم :
🔹اولا با توجه به استدلال #شیخ_مفید، پذیرفتن منصب از طرف غیرمعصوم نه تنها اشکال ندارد، بلکه گاهی واجب نیز میباشد.
🔹ثانیاً چنین نیست که محقق بر شاه #ولایت نداشته باشد؛ زیرا شاه به محقق می گفته: شما به حکومت و تدبیر امور مملکت سزاوارتر از من می باشید؛ زیرا شما نایب امام زمان سلام الله علیه هستید و من یکی از حکام شما هستم و به امر و نهی شما عمل می کنم. وی سپس ریاست عالی مملکتی را به محقق ثانی (شیخ کرکی) تقدیم کرده، و در نامه خود میگوید :
✅ «هرکس از دست اندرکاران امور شرعی در ممالک تحت اختیار و از لشکر پیروز این #حکومت را عزل کند، بر کنار خواهد بود و هر که را مسئول منطقه ای نماید، مسوول خواهد بود و مورد تأیبد است و در عزل و نصب ایشان، احتیاج به سند دیگری نخواهد بود و هرکس را ایشان عزل کند، تا هنگامی که از جانب آن عالی منقبت نصب نشود، برکار نخواهیم گمارد.»
🔻البته نباید انتظار داشته باشیم که پس از مدت کمی که تشیع در ایران به وسیلهٔ فعالیت #صفویه گسترش یافته، محقق کرکی بر سر انتقال قطعی قدرت به یک « #فقیه » با شاه طهماسب به چالش برخیزد. آن هم زمانی که به قول مورخان، مردم از مسائل مذهب حق جعفری و قوانین آن اطلاعی نداشته اند. شیعیان از دستورهای دینی خود بی خبر بودند؛ زیرا از کتاب های فقه امامیه چیزی در دست نبود و فقط کتاب های فقهی #علامه_حلی بود که تعلیم و تعلم مسائل دینی از روی آن صورت می گرفت.
📚 احمد جهان بزرگی، کتاب درآمدی بر تحول نظریه دولت در اسلام
#حکومت_اسلامی #اندیشه_سیاسی
@rouyesh_andishe
💠 نظریه #ولایت_فقیه در گذر تاریخ (۷)
✅ شيخ طائفه شيعه ( #شیخ_طوسی ) (۴۶۰ ه. ق) - بخش دوم
🔸مطلبی را که در بررسی آرای شیخ طوسی، در مورد ولایت فقیهان بر جامعه باید در نظر بگیریم، این است که وقتی شأنی از شؤون امام (ع) را مطرح می کند، به دو دلیل نظری به ولایت فقیهان در همان شأن بر جامعه نیز دارد :
1⃣ شیخ با توجه به شرایط « #تقیه » شدید در آن دوره که شرحش گذشت، برای معین کردن متصدی ولایت شأنی از شوؤن جامعه، از الفاظ مختلفی مانند « #سلطان »، «سلطان از جانب خدا»، « #ناظر در امر مسلمانان»، « #امام»، «امام مسلمانان» و « #والى » استفاده می کند تا بفهماند مقصود از حاکم در اینجا امام معصوم (علیه السلام) نیست؛ بلکه سلطان حق و ولی مأذون (یعنی #فقیه) نیز می تواند چنین ولایتی را بر جامعه داشته باشد.
2⃣ او در جایی که پذیرش ولایت سلاطین جور در عصر غیبت از سوی فقيهان را بحث و بررسی می کند، با عباراتی مشخص می کند که کس دیگری جز #فقيه_جامع_الشرایط حق اقامه حدود را ندارد؛ اما وقتی به توضیح و تشریح مسائل مربوط به «حدود» می پردازد، در آنجا به هیچ وجه متعرض لفظ فقیه نمی شود؛ بلکه مکررا از لفظ امام استفاده می کند و به این صورت و به طور غیر مستقیم می فهماند که جانشین امام معصوم(ع) در این مسائل، فقط فقیه آگاه به حدود و احکام است.
3⃣ وی حتی در اموری مانند #قصاص، #دیه و #مجازات شاهد دروغگو که ولایت در آنها فقط از #قاضی است، از قاضی با عناوین «امام» و «ناظر امور مسلمانان» نام می برد تا بفهماند فردی که برای قضاوت نصب می شود، ولایت های دیگری نیز دارد.
☑️ شیخ طوسی در کتاب های خود به ویژه نهایه، #مهم ترین_ارکان_جامعه یعنی #فتوا، #جهاد، #قضاوت، #اقامه_حدود و... را حق فقیهان دانسته، قبول ولایت از جانب سلطان جائر را برای آنان جایز می شمرد.
📚 احمد جهان بزرگی، کتاب درآمدی بر تحول نظریه دولت در اسلام
#حکومت_اسلامی #اندیشه_سیاسی
@rouyesh_andishe