❓پرسش116:
مسئله «ترتب» در کجا مطرح شده و مقصود از آن چیست؟
✍️ پاسخ:
🌀 توضیح اجمالی ترتب:
#ترتب، در لغت به معنای توقف وجود چیزی بر دیگری است و در اصطلاح، به معنای اجتماع دو حکم فعلی در موضوع واحد و یا اجتماع دو حکم فعلی در دو موضوع در یک زمان میباشد، به گونهای که مکلف قادر به امتثال هر دو با هم نیست و این در جایی است که یکی از دو حکم، مطلق و دیگری مشروط به عصیان حکم مطلق یا مشروط به بنای مکلف بر عصیان حکم مطلق باشد.
🍀مثال1: اجتماع دو امر فعلی در دو موضوع، مثل آن که دو نفر در حال غرق شدن باشند، ولی یکی مؤمن و دیگری منافق باشد.
🍀مثال2: اجتماع دو امر فعلی در یک موضوع، مثل آن که ورود در ملک غیر، بی اذن مالک، به عنوان مقدمه نجات دادن غریق، واجب گردد؛ در این مورد، هر گامی که در ملک غیر بر میدارد از جهت مقدمه برای نجات دیگری واجب و از جهت غصب ملک دیگران حرام است.
♨️ تاریخچه:
نظریه #ترتب، اولین بار توسط مرحوم #محقق_کرکی در کتاب #جامع_المقاصد_فی_شرح_القواعد، ذیل فرع فقهی (نماز فرد مدیون در اول وقت در صورتی که طلبکار طلب اش را مطالبه کند صحیح نمی باشد.) ، مطرح شده است.
💠 محقق کرکی در شرح کلام #علامه«رحمه الله» ، وجه بطلان را دو مبنای« امر به شی مقتضی نهی از #ضد» و « #نهی_از_عبادت اقتضاء فساد» میداند.
🌀 نکته:محقق کرکی استحاله #طلب_ضدین را به #تکلیف_به_محال (یعنی امتثال این تکلیف محال است)برگرداند اما مرحوم اخوند این استحاله را به #تکلیف_محال (یعنی جعل این تکلیف محال است)برمیگرداند زیرا امر هر یک از ضدین طارد ونافی امر به دیگری است.
☀️ به طور خلاصه نظریه ترتب برای تصحیح این است که چگونه میشود ضدین در آن واحد مامور به بوده و دارای امر باشند وچنانچه یکی از ان دو از امور عبادی باشند انجام ان با #قصد_قربت صحیح باشد.
قائلین این نظریه میگویند امر به ضدین در عرض هم صادر نمیشوند بلکه مترتب بر هم ودر طول هم صادر میشوند به این بیان که: امر، به ضد اهم مطلقا تعلق گرفته ولی به مهم در صورتی که مکلف امر به اهم را عصیان کند یا بناء بر عصیان گذاشته باشد تعلق میگیرد وفعلیت مثلا در مثال بالا امر به اداء دین مطلقا تعلق میگیرد وبه انجام نماز درصورتی که مکلف اداء دین انجام ندهد تعلق میگیرد.
🔅مرحوم #آخوند به نظریه ترتب اشکال میگیرند که نظریه ترتب نیز مانند امر به ضدین در عرض واحد موجب محال میشود وشارع چنین تکلیفی را جعل نمیکند زیرا ان مناطی که موجب استحاله طلب دو ضد در عرض هم میشود همان مناط موجب استحاله طلب دو ضد در طول هم میشود.
♨️ توضیح تفصیلی ترتب در ضمن مثال کاربردی:
در تزاحم امر به ازاله نجاست از مسجد و امر به نماز، اگر مکلفی به جای اشتغال به ازاله نجاست، مشغول خواندن نماز شود، طبق نظر بعضی آن نماز باطل است، زیرا بنا بر #قاعده_اقتضا، امر به شیء مقتضی نهی از ضد آن است و لذا نماز منهی عنه و نهی در عبادت، مقتضی فساد است.
بعضی خواستهاند صحت این نماز را از راه ترتب درست نمایند و در این باره گفتهاند: آن دو امر در رتبه واحد و در عرض یک دیگر نیستند، بلکه یکی از آن دو در طول دیگری و در رتبه متأخر از آن است؛ یعنی امر متعلق به ازاله نجاست در رتبه اول واقع شده، و واجب مطلق است و هیچ قید و شرطی ندارد، اما امر به نماز، مشروط به شرطی است که از امر به ازاله نجاست تأخر دارد و آن شرط، عصیان نسبت به ازاله نجاست است و بدیهی است که عصیان تکلیف، از خود تکلیف تأخر دارد، بنابراین، امر به نماز، بر عصیان امر به ازاله نجاست معلق میگردد. ولی برای این که هنگام تحقق امر به نماز، امر به ازاله نجاست هم تحقق داشته باشد، گفتهاند: عصیان به صورت شرط متأخر، شرطیت دارد. اما اگر توجیه شرط متأخر پذیرفته نگردد، میتوان قید امر به نماز را چنین تصور نمود که به جای عصیان، ' بنای بر معصیت ' شرط قرار داده شود که در نتیجه، دو امر تحقق دارد که امر اول بدون قید و شرط، و امر دوم معلق بر تصمیم به معصیت است و فرض این است که تصمیم به معصیت تحقق دارد.
💎اقوال و ادله به اجمال:
🔵معتقدان به بطلان ترتب، میگویند: توجه دو حکم متضاد فعلی به یک فرد، در آنِ واحد محال است، چون انجام دو ضد در یک زمان، ممکن نیست و خداوند حکیم چنین تکلیف غیر مقدوری صادر نمیکند.
🔵اما طرفداران صحت ترتب میگویند: از آن جا که مکلف میتواند با عدم مخالفت #امر_اهم ، #امر_مهم را متوجه خود نکند، تکلیف غیر مقدوری نخواهد بود، زیرا دو مطلوب، هم ردیف و در عرض هم نیستند، بلکه در صورت انجام اهم، فقط اهم مطلوب است و مطلوبیت مهم مشروط به عدم اهم میباشد. پس صدور امر ترتبی در نظر عقل محال نیست.
#ترتب
#کفایه #اصول_مظفر
#اصول_فقه
📚کفایه الاصول، ج1، ص189
📚جامع المقاصد، ج5، ص12تا14
🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯
دلم میخواد ده روز چشم انتظار بذارمتون تا قدر این بشارت رو بدونید ولی دلم نمیخواد حتی یک لحظه دیرتر بهش برسید👇
#بشارت🎉🎊🎉🎊
☺️سلام به همۀ طلاب عزیز و گرامی
🌺 بهتون گفته بودم منتظر بشارتهای بعدی مون باشید. حالا در #عید_الله_الاکبر ، #غدیر_خم، سومین #بشارت کانال رونمایی میکنم🎉🎉🎉
عده ای از اساتید و دوستان ما، خدمت جدیدی رو رقم زدند و کانال فوق العاده مفید و پرمغزی رو در ایتا راه اندازی کردند تا از شما یک پژوهشگر درجه یک ساخته بشه👇
#پژوهشکده_سراج
🔅منتظر بشارت های بعدی ما باشید🤩
📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚
🌐کانال پژوهشکده سراج:
https://eitaa.com/seraj_research
🔰شک نکنید هر دانشجو و طلبه و محقق به این کانال نیاز داره🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
پاسخگو
#بشارت🎉🎊🎉🎊 ☺️سلام به همۀ طلاب عزیز و گرامی 🌺 بهتون گفته بودم منتظر بشارتهای بعدی مون باشید. حالا د
🔰 آیا می دونید🧐
✅پشتوانه کانال پژوهشکده سراج:
🔷 اساتید مهارت های پژوهش در حوزه و دانشگاه
🔷 از برگزیدگان جشنواره علامه حلی و دیگر رقابت های ملی
🔷 از برگزیدگان کنفرانس های بین المللی
🔷 صاحب تالیف در مباحث مهارت های پژوهشی
🔷داور و ارزیاب مقالات و نشست های علمی
🔷 مشاور مقاله و پایان نامه
🔷 از کشور ایران و لبنان
🔵 در خدمت پژوهشگران دغدغه مند هستند
🌺 هدف ما این ترویج معارف و دفاع از مکتب اهل بیت علیهم السلام با تسلط به زبان انتقال علم یعنی مقاله در سراسر عالم توسط شما پژوهشگران است.
🌐کانال پژوهشکده سراج
━━🔸 💠🔸━━
👇👇👇
🆔https://eitaa.com/seraj_research
May 11
May 11
5.27M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
❌منبری که 400 کشته داد😱😱😱
#امیرالمؤمنین «علیه السلام»
کلیک نکردید🧐
نترسید، خطری برای شما نداره 😂
🍀🌸🍀🌸🍀🌸🍀🌸🍀🌸
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀📚❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
پاسخگو
❓پرسش116: مسئله «ترتب» در کجا مطرح شده و مقصود از آن چیست؟ ✍️ پاسخ: 🌀 توضیح اجمالی ترتب: #ترتب، در
📩 #نظرات_شما
✏️یکی از دوستان عزیز پیام داده بودن که پرسش ها رو موضوع بندی کنیم.
✅این کار انجام میشه اما نسبت به پرسش 116 فراموش شده بود که ویرایش شد
💢 ممنون از همراهی و نظرات سازنده تون🌹
❓پرسش117:
راه یافتن ریشه افعال و کلمات، خصوصا کلمات معتل چگونه است؟
#ریشه_کلمات
#صرف #لغت
#ادبیات_عرب
🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯