✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امتیازات «برهان نظم» بر سایر براهین خداشناسی
🔸اين برهان ويژگى هايى دارد كه به خاطر آنها تا اين حد در #قرآن_مجيد بر آن تأكيد و تكيه شده است. برخی از این ویژگی ها عبارتند از:
1⃣#برهان_نظم هم دانشمندان را قانع مى كند، و هم توده مردم را؛ يعنى هر گروهى به فراخور حال خويش مى توانند از آن بهره گيرند؛ چرا كه مردم در درك اسرار آفرينش متفاوتند.
2⃣#برهان_نظم، خشكى استدلالات فلسفى را ندارد، بلكه به عكس داراى #لطافت_خاصّى است كه به موازات آگاهى از آن مبدأ بزرگ، عشق و شور و نشاط به انسان مى دهد، و حالت جذبه و شوق نسبت به آن مبدأ بزرگ در او ايجاد مى كند، و او را به خضوع آميخته با عشق وا مى دارد. يا به تعبير ديگر هم عقل انسان را سيراب مى كند، و هم عواطف و اخلاق او را. بالاخره #برهان_نظم به خاطر بررسى انواع نعمت هاى الهى، ضمن بررسى نظامات اين جهان، سر از شكر «منعم» در مى آورد كه آن خود نيز انگيزه ديگرى از انگيزه هاى خداشناسى است.
3⃣#برهان_نظم يك برهان در حال رشد است؛ و يا به تعبير ديگر #پايان_نايافتنى است؛ چرا كه كبراى آن هر چند در جاى خود ثابت است، ولى صغراى آن دائما جوانه مى زند و شاخ و برگ تازه مى آورد؛ زيرا هريك از اكتشافات علمى درباره اسرار آفرينش، مصداق و صغراى تازه اى براى آن درست مى كند و به اين ترتيب هميشه تازه است و هر روز شكل جديدى به خود مى گيرد، و همدوش با پيشرفت علوم و دانش هاى بشرى حرکت مى كند.
4⃣#برهان_نظم انسان را به سير انفسى و آفاقى دعوت مى كند، و اين سير پربركت هر روز سطح #معرفت_انسان را بالا مى برد و به انديشه او شكوفایی مى بخشد؛ به خصوص اينكه پايه هاى #برهان_نظم، با زندگى انسان آميخته است و در هر گام با آن روبرو است؛ و مانند بعضى ديگر از استدلالات توحيدى نيست كه در كنار مسائل زندگى و بيرون آن قرار دارد.
5⃣#برهان_نظم تنها برهانى است كه فلاسفه تجربى را كه منكر استدلالات خالص عقلى هستند مى تواند به خضوع وادارد؛ و حربه علم را كه در توجيه مادیگرى به آن متوسّل مى شوند، بر ضد خود آنها به كار مى گيرد، و از اين نظر بسيار كارساز است. بنابراين جاى تعجب نيست اگر #قرآن_مجيد اكثريت قريب به اتفاق مباحث توحيدى خود را بر پايه آن قرار داده؛ ولى جاى تعجب است كه بعضى از پژوهندگان كه سخت تحت تأثير براهين ديگر (براهين خالص فلسفى) قرار دارند اهمّيّت فوق العاده اين برهان را ناديده گرفته اند؛ گویى از امتيازات و اثرات عميقاش آگاهى كافى ندارند.
📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ نهم، ج ۲، ص ۵۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#خدا #خداشناسی #برهان_نظم
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
⭕️«کلام نور»
🔸«أَ لَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللهُ لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۗ وَ مَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لَا نَصِيرٍ».
🔹«آیا نمیدانستی که حکومت آسمانها و زمین، از آن خداست؟! [و حق دارد هر گونه تغییر و تبدیلی در احکام خود طبق مصالح بدهد؟!] و جز #خدا، ولی و یاوری برای شما نیست [و اوست که مصلحت شما را میداند و تعیین میکند]».
📕قرآن کریم، سوره بقره، آیه ۱۰۷
#قرآن #کلام_نور
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️تجسم معنويت و فضيلت
🔹#امام_سجاد (عليه السلام) وارث معارف انبياء و زينت دل اولياى خدا است. دوره امامت #امام_سجاد (علیه السلام) مصادف با اوج دنيا گرايى در جامعه آن روزگار بود. در اين دوره #غفلت و #دنياگرايى، گريبان جامعه را چنان گرفته بود كه دين و معنويت در قربت قرار داشت، و تمام تلاش #حاكمان_بنىاميه در بازگرداندن معيارهاى ناپسند عصر جاهليت خلاصه مىشد. آرى، در اين عصر، جاهليتى كه با ظهور #رسول_اكرم (صلی الله علیه و آله)، مقهور ارزشهاى الهى شده بود، بار ديگر با تمام توان به ميدان آمده و در مقابل قرآن و معنويت صف آرايى كرده بود.
🔹#امام_سجاد (عليه السلام) به منظور مقابله با موج #دنياگرايى و جلوگيرى از گسترش معيارهاى عصر جاهليت، #منادی_معنويت در ميان جامعه اسلامى شدند و با گفتار و رفتار خويش، مردم را دعوت به خدا و معنويت كردند. سيره #امام_سجاد (عليه السلام) در آن روزگار غربت قرآن و معنويت چنان بود كه گويى تمام معنويت در وجود مقدسش خلاصه شده و گفتارهاى متعاليش آينهاى بود كه معارف قرآن را در جامعه منعكس مىكرد. رفتار #امام (عليه السلام) در آن روزگار بسان ابرى بود كه باران معنويت بر جامعه مىباريد، و گفتارش بذر حقيقت، در مزرعه دل هاى مشتاقى بود كه از غربت ارزشهاى الهى در جامعه مىناليدند.
🔹هر رفتارى كه از وجود مقدّس #امام_سجاد (عليه السلام) تجلّى مىكرد، كتاب معرفتى بود كه مردم را به #معنويت دعوت مىنمود و رفتار صحيح اسلامى را به آنها مىآموخت. يكى از وجوه بارز سيره امام، عشق و شور آن بزرگوار به #عبادت و #پرستش خداوند متعال بود. در آن زمان كه #حاكمان_اموى، دنياپرستى را در مقابل خداپرستى تبليغ مىكردند، #امام (عليه السلام) با سير در عمق درياى عبادت و رياضت، اصل اساسى #خدا_محورى را به مردم مىآموختند و شكوه زيبايى پرستش خداى يگانه را نمايان مىكردند. #امام_سجاد (عليه السلام) در عبادت خداوند به مرتبهاى رسيده بودند كه در ميان مردم به القابى همچون #سيد_العابدين، #سيد_الساجدين و #زين_العابدين شهرت داشتند.
🔹نقل كردهاند آن امام بزرگوار هر شبانه روز، #هزار_ركعت نماز مىخواند و اكثر شبها تا طلوع صبح، به عبادت خداوند متعال مشغول بودند و روزها را با روزه سپرى مىكردند. خدمتكار امام نقل كرده است: «هرگز شبها براى امام رختخوابى نگستردم و روزها برايش غذايى تهيه نكردم، زيرا آن بزرگوار شبها را به عبادت و روزها را به روزه مىگذراند». #امام_سجاد (عليه السلام) بسيارى از شبها را با حال نيايش، طواف و نماز سپرى مىكردند و در خلوت شب در برابر عظمت خالق يكتا زار #مىگريستند.
🔹عبادت مداوم امام زين العابدين (عليه السلام) برخى از ياران امام را نسبت به جان شريفش بيمناك كرده بود، و آنها به امام عرض مىكردند كه اى فرزند رسول خدا، خود را با عبادت هلاك مكن! #امام (عليه السلام) در پاسخ به اين افراد، لزوم #سپاسگزارى از خداوند را به خاطر #نعمتها پيش كشيده و مىفرمودند: آيا بنده سپاسگزار خداوند نباشم؟ مردم كه شدت عبادت حضرت را مىنگريستند، متأثر مىشدند و مىآموختند كه در برابر نعمتهاى خداوند بايد شكرگزار باشند و با عبادت خويش از خطرات دنياگرايى كه بيمارى مهلك آن عصر بود بپرهيزند.
🔹علاوه بر اين، #امام_سجاد (عليه السلام) با گفتارهاى الهى خويش مردم را دعوت به خدا مىكردند و به مؤمنان هشدار مىدادند كه مبادا #دنياطلبى دلدادگان دنيا، شما را نيز بفريبد و از #خدا و #اعمال_خير بازتان دارد. #امام_سجاد (عليه السلام) با ذكر شواهد تاريخى به مردم مىآموختند، #دنياگرايى سرانجام خوشى ندارد و آرايش هاى دنيايى #انسان را به سرمنزل مقصود نمىرساند، پس بايد به خدا و اعمال نيك انديشيد و از سرگذشت دنياطلبانى كه پيش از اين به تعيّنات دنيايى دست يافته بودند، عبرت گرفت.
🔹به هر حال، روش های الهى #امام (عليه السلام) سبب شده بود كه زشتی های حكومت #امويان بيش از گذشته آشكار شود. به همين دليل، امويان نتوانستند #امام را تحمّل كنند. در حقيقت امويان حس كردند امام زین العابدين (عليه السلام) با رفتار و گفتار الهى خويش پيام عاشوراى حسينى را به خوبى در جامعه منتشر مىكنند، و اگر اين روش ادامه يابد، به زودى روزگار ذلّت امويان فرا مىرسد. سالروز ولادت سراسر نور و سعادت #امام_زين_العابدين و #سيدالساجدين عليه السلام را به همه پيروان راهش تبريك و تهنیت باد.
منبع: وبسایت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم
#امام_سجاد
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
⭕️راه چاره در گرفتاری ها و ابتلائات
🔹در گرفتاریها و ابتلائات انسان چارهای جز توسل به #خدا و پناه آوردن آنبهآن و لحظه به لحظه به خدا، ندارد.
📕در محضر بهجت، ج۲، ص۱۶۲
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#آیت_الله_بهجت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
⭕️«کلام نور»
🔸«إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِی تَجْرِی فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَ مَا أَنْزَلَ اللهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَ بَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَ تَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ».
🔹«بی تردید در آفرینش آسمان ها و زمین و رفت و آمد شب و روز و کشتی هایی که در دریاها [با جابجا کردن مسافر و کالا] به سود مردم رواناند و بارانی که #خدا از آسمان نازل کرده و به وسیله آن زمین را پس از مردگی اش زنده ساخته و در آن از هر نوع جنبنده ای پراکنده کرده و گرداندن بادها و ابرِ مسخّر میان آسمان و زمین، #نشانههایی است [از توحید، ربوبیّت و قدرت خدا] برای گروهی که می اندیشند».
📕قرآن کریم، سوره بقره، آیه ۱۶۴
#قرآن #کلام_نور
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
⭕️وعده نصرت الهی به کسانی که در کارها نیّت خدایی دارند
🔹همهی ما بدانیم که تا در #راه_خدا و برای خدا کار میکنیم، حرکت میکنیم، حرف میزنیم، #خدا به ما کمک خواهد کرد؛ این #وعده_الهی است: «اِن تَنصُرُوا اللَهَ یَنصُرکُم»؛ «وَ لَیَنصُرَنَّ اللهُ مَن یَنصُرُه». اگر نیّت شما نصرت خدا است، بلاشک خدای متعال به شما کمک خواهد کرد؛
🔹گاهی طریقهی کمک را خودمان میفهمیم، تشخیص میدهیم، گاهی هم نمیفهمیم، میبینیم کمک شدیم، میبینیم کار راه افتاد، کار پیش رفت؛ این #کمک_الهی است. #نیّتها را خدایی کنیم. نیّت خدایی هم به این معنا نیست که هر وقت بخواهیم یک حرکتی انجام بدهیم، همان جا مثلاً فرض کنید بگوییم این کار را انجام میدهم برای رضای خدا؛
🔹نه، همین که شما به مردم رحم میکنید، این نیّت خدایی است؛ همین که شما به کشور میخواهید خدمت کنید، این یک نیّت خدایی است؛ همین که شما میخواهید یک کار هنری خلق کنید که چهار نفر را هدایت کند، این نیّت خدایی است. با نیّت خدایی که وارد بشویم، خدای متعال هم کمک خواهد کرد.
بیاناتمقاممعظمرهبری ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
منبع؛ وبسایت دفتر حفظ و نشر آثار معظم له
#امام_خامنه_ای
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) «بزرگی و عظمت خداوند» را چگونه بیان می کند؟
🔹#امام_علی (علیه السلام) در بخشی از خطبه ۱۸۵ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «لَيْسَ بِذِی كِبَرٍ اِمْتَدَّتْ بِهِ النِّهَايَاتُ فَكَبَّرَتْهُ تَجْسِيماً، وَ لَا بِذِی عِظَمٍ تَنَاهَتْ بِهِ الْغَايَاتُ فَعَظَّمَتْهُ تَجْسِيداً؛ بَلْ كَبُرَ شَأْناً، وَ عَظُمَ سُلْطَاناً» ([او بزرگ است] اما نه به اين معنا كه حد و مرز جسمش طولانى است، [او با عظمت است] اما نه به اين معنا كه ابعاد جسمانى فوق العاده بزرگ دارد؛ بلكه شأن و مقامش بزرگ و والاست و سلطه اش با عظمت!».
🔹اشاره به اينكه وقتى مى گوييم الله اكبر (خداوند از همه چيز بزرگتر است) گاه به ذهن افراد ناآگاه چنين مى آيد كه ابعاد وجودى او شرق و غرب و شمال و جنوب عالم را پر كرده است، و هنگامى كه مى گوييم خداوند عظمت دارد، فكر مى كنند نسبت به موجودات ديگر مانند كوه ها و درياها و آسمان ها چنين است؛ در حالى كه بزرگى و #عظمت_خداوند جنبه جسمانى ندارد، بلكه بزرگی و #عظمت_معنوى است؛ زيرا اگر او داراى جسم بزرگى بود حتماً اجزايى داشت و نهايتى و زمان و مكانى، حال آنكه #خداوند از همه اينها برتر و بالاتر است؛
🔹و چهزيبا فرمود #امام_صادق (عليه السلام) آنجا كه شخصى در حضورش گفت: «اَللهُ اَكْبَر»؛ حضرت از او پرسيد: «#خدا از چه چيز بزرگتر است؟ عرض كرد: «مِنْ كُلِّ شَىْءٍ»؛ (از همه چيز). امام (عليه السلام) فرمود: در اين صورت خدا را محدود [به زمان و مكان] ساختى. آن مرد عرض كرد: پس چه بگويم؟ فرمود: «بگو: «اَللهُ اَكْبَرُ مِنْ أَنْ يُوصَفَ؛ [۱] خداوند برتر از آن است كه به وصف درآيد».
🔹اشاره به اينكه ما هر وصفى براى او قائل شويم در نهايت از اوصاف مخلوقات است؛ زيرا در فكر ما بيش از اين نمى گنجد، بنابراين او برتر از همه اين اوصاف است. #قرآن_مجيد نيز مى فرمايد: «سُبْحَانَ اللهِ عَمَّا يَصِفُونَ • إِلَّا عِبَادَ اللهِ الْمُخْلَصِينَ» [۲] (منزه است خداوند از آنچه توصيف مى كنند • مگر بندگان مخلص خدا [كه او را به آنچه شايسته است وصف مى كنند]).
پی نوشت؛
[۱] الكافی، كلينى، دار الكتب الإسلامية، تهران، ۱۴۰۷ق، چ چهارم، ج ۱، ص ۱۱۷
[۲] سوره صافات، آیات ۱۵۹ و ۱۶۰
📕پيام امام امير المؤمنين (ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۷، ص ۱۴۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#الله #خدا
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«امام حسین» (علیه السلام) برای رویگردانی از گناه چه پندی دارد؟
🔹روايت شده كه مردى خدمت #امام_حسين (عليه السلام) رسيده و عرض کرد: من مردی گناهكارم كه نمیتوانم خود را از #معصيت نگه دارم؛ مرا پند و اندرزى بده. #امام_حسین (علیه السلام) فرمودند: «افْعَلْ خَمْسَةَ أَشْيَاءَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ: فَأَوَّلُ ذَلِكَ لَا تَأْكُلْ رِزْقَ اللهِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الثَّانِی اُخْرُجْ مِنْ وَلَايَةِ اللهِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَالثَّالِثُ اُطْلُبْ مَوْضِعاً لَا يَرَاكَ اللهَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الرَّابِعُ إِذَا جَاءَ مَلَكُ الْمَوْتِ لِيَقْبِضَ رُوحَكَ فَادْفَعْهُ عَنْ نَفْسِكَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الْخَامِسُ إِذَا أَدْخَلَكَ مَالِكٌ فِی النَّارِ فَلَا تَدْخُلْ فِی النَّارِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ». [۱]
🔹[ترجمه فرمایش حضرت:] (پنج كار را انجام بده، سپس هر گناهى مايلى بكن؛ اوّل از #روزى_خدا نخور، هر گناهى مايلى بكن؛ دوّم از #ولايت_خدا خارج شو، هر گناهى میخواهى بكن؛ سوّم جايى را پيدا كن كه #خدا تو را نبيند، هرچه میخواهى بكن؛ چهارم وقتى #ملك_الموت براى قبض روح تو آمد، او را از خود دور كن؛ سپس هر گناهى میخواهى بكن؛ پنجم وقتى #مالك_دوزخ تو را داخل جهنم كرد، داخل نشو، هر گناهى مايلى انجام ده).
🔹در اين حديث منطق روشنى به كار رفته است و آن اينكه #انسان در «پنج موقف» گرفتار است كه هريك از آنها براى #ترك_گناه كافى است؛ از يكسو دائماً بر سر خوان #نعمت_خدا نشسته و از رزق او استفاده میكند؛ آيا با اين حال وجدان انسانِ بيدار اجازه ميدهد #گناهى كند؟! ديگر اينكه دائماً تحت سرپرستى خداست و خدا فرشتگانى را براى حفظ او مأمور كرده است، آيا شرمآور نيست كه انسان تحت اين حفاظت، به #معصيت مولايش بپردازد؟!
🔹سوم اينكه تمام عالم، محضر خداست، آيا شرمآور نيست كه انسان در محضر او مرتكب #گناه شود؟! چهارم و پنجم اينكه انسان گنهكار چه بخواهد و چه نخواهد روزى به دست ملك الموت #قبض_روح میشود و در عرصه محشر به #حساب او میرسند و او را مجازات خواهند كرد؛ آيا میتواند در مقابل فرشته مرگ مقاومت كند و يا بر #مالك_دوزخ غلبه نمايد؟ حال كه خود را اسير دست آنها مى بيند چگونه به خود اجازه میدهد آشكارا به مخالفت فرمان خدا برخيزد و آلوده انواع #گناهان شود؟! فكر كردن در اين امور براى بازداشتن انسان از #گناه، به يقين كافى است. [۲]
🔹گناه و نافرمانى از مولا هميشه زشت است، ولى زشتترين حالات نافرمانى و عصيان اين است كه انسان نعمت هاى او را وسيله نافرمانى وى قرار دهد. در بعضى از تواريخ آمده است «سبكتكين» كه از كاركنان عزّالدوله بختيار بود، بر ضد او خروج كرد. «صابى» نويسنده معروف از طرف عزّالدوله نامهاى به او نوشت كه اى كاش میدانستم با چه وسيله اى بر ضد ما قيام كردهاى، در حالى كه پرچم ما بالاى سرت در اهتزاز است و بردگان ما در طرف راست و چپ تو قرار دارند و اسبهاى سوارى تو علامت ما را بر خود دارند و لباسهايى كه بر تن دارى به وسيله ما بافته شده است، و سلاحهايى كه براى دشمنانمان تهيه كرده بوديم در دست توست؟! [۳]
🔹از اين مثال تاريخى بخوبى روشن میشود كه چه اندازه زشت است كه انسان مشمول نعمتى از سوى ديگرى شود و همان نعمت را بردارد و بر ضد او اقدام كند. [۴] #امام_علی (علیه السلام) میفرماید: «كمترين حقى كه #خدا بر شما دارد، اين است كه با استمداد از #نعمتهايش، او را #معصيت نكنيد». [۵] امیرالمؤمنین (عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به نكته مهمى اشاره ميكند و آن اينكه «انسان در برابر #نعمتهايى كه خداوند به وى داده كمترين وظيفه اش اين است كه نعمتهايش را وسيله معصيت او قرار ندهد».
🔹پيام ديگرى كه اين گفتار حكيمانه دارد اين است كه انسان هر #گناهى كه ميكند به يقين با استفاده از يكى از #نعمتهای_الهى است؛ چشم، گوش، دست، پا، فكر، قدرت و مواهب ديگر همه نعمتهاى پروردگارند و انسان بدون استفاده از اينها نمیتواند كار خلافى انجام دهد؛ بنابراين مفهوم كلام اين میشود كه #انسان_منصف نبايد هيچ گناهى كند، زيرا هر گناهى مرتكب شود با استفاده از يكى از نعمتهاى خداست و اين كار بسيار شرمآور است. [۶]
پی نوشتها؛
[۱]بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ۲ ج۷۵ ص۱۲۶. [۲]پيام امام اميرالمومنين، ناصر مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه چ۱ ج۱۴ ص۶۵۹. [۳]شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، مكتبة آية الله المرعشی النجفی چ۱ ج۱۹ ص۲۴۲. [۴]پيام امام اميرالمومنين، همان ص۶۵۷. [۵]نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت چ۱ ص۵۳۳، حکمت۳۳۰. [۶]پيام امام اميرالمومنين، ناصر مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه چ۱ ج۱۴ ص ۶۵۸-۶۵۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#گناه #معصیت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️خدا و نظم جهان (بخش اول)
🔸«برهان نظم» چیست و چگونه از طریق آن بر وجود خدا استدلال میشود؟
🔹از نخستین واقعیت هایی که فیلسوفان و جهان شناسان بشری به آسانی بدان پی برده اند، نوعی #هماهنگی و #نظم شگفت، دقیق و ظریف، پیچیده و هدفمند در پدیده های طبیعت است. این مسئله موجب شد اندیشمندان با استفاده #برهان_نظم را، که راهی تجربی و مبتنی بر مطالعه در جهان طبیعت بود، به عنوان معروف ترین برهان برای اثبات وجود #خدا به کار برند.
🔹#قرآن مجید و #روایات نیز #نظم_جهان را به عنوان آیت الهی گوشزد کرده و انسان ها را دعوت می کنند که در نظام زیبا و شگفت هستی بیندیشند و از این راه به وجود خداوند علیم و حکیم، آگاهی یابند: «إِنَّ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ لَآیاتٍ لِلْمُؤْمِنِینَ وَ فِی خَلْقِکمْ وَ ما یبُثُّ مِنْ دابَّةٍ آیاتٌ لِقَوْمٍ یوقِنُونَ وَ اخْتِلافِ اللَّیلِ وَ النَّهارِ وَ ما أَنْزَلَ اللهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْیا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها وَ تَصْرِیفِ الرِّیاحِ آیاتٌ لِقَوْمٍ یعْقِلُونَ تِلْک آیاتُ اللهِ نَتْلُوها عَلَیک بِالْحَقِّ فَبِأَی حَدِیثٍ بَعْدَ اللهِ وَ آیاتِهِ یؤْمِنُونَ». [۱]
🔹[ترجمه آیات شریفه:](بدون شک در آسمانها و زمین #نشانههای_فراوانی است برای آنها که اهل ایماناند. و همچنین در آفرینش شما، و جنبندگانی که در سراسر زمین منتشر ساخته، نشانه هایی است برای جمعیتی که اهل یقیناند. و نیز در آمد و شد شب و روز و رزقی که خداوند از آسمان نازل کرده، و به وسیله آن زمین را بعد از مردنش حیات بخشیده، و همچنین در وزش بادها نشانه های روشنی است برای جمعیتی که اهل تفکرند. اینها آیات الهی است که ما آن را به حق بر تو تلاوت می کنیم، اگر آنها به این آیات ایمان نیاورند به کدام سخن بعد از سخن خدا و آیاتش ایمان می آورند؟!).
🔹امام صادق (علیه السلام) در باب #نظم_جهان خطاب به مفضل می فرماید: «ای مفضل، نخستین عبرت و دلیل بر خالق - جل و علا - هیئت بخشیدن به این عالم و گردآوری اجزا و #نظم_آفرینی در آن است. از این رو اگر با اندیشه و خرد در کار عالم، نیک و عمیق تأمل کنی، هر آینه آن را چون خانه و سرایی می یابی که تمام نیازهای بندگان خدا در آن آماده و گرد آمده است. اینها همه دلیل آن است که جهان هستی با اندازه گیری دقیق و حکیمانه و نظم و تناسب و هماهنگی آفریده شده است. #آفریننده آن یکی است و او همان شکل دهنده، #نظم_آفرین و هماهنگ کننده اجزای آن است». [۲] #ادامه_دارد...
پی نوشتها:
[۱] سوره جاثیه، آیات ۳ تا ۶
[۲] بحارالانوار، دارالاحیاء التراث العربی، ج ۳، ص ۶۱
📕دفتر اول پرسش ها و پاسخ ها «خدا شناسی»، محمدرضا کاشفی
منبع؛ پرسمان
#خدا #خداشناسی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️خدا و نظم جهان (بخش دوم)
🔸«برهان نظم» چیست و چگونه از طریق آن بر وجود خدا استدلال میشود؟
💠«تعریف نظم»
🔹برای روشن تر شدن موضوع ابتدا باید تعریف #نظم را بررسی و سپس دلالتش بر وجود خدا را کاوید. آیت الله العظمی سبحانى در تعریف نظم آورده اند: «#نظم عبارت است از نوعى پیوند و همکارى بین اجزاى یک مجموعه، در راستاى تحقق هدفى معین، به گونه اى که هر جزئى از اجزاء، مکمل دیگرى بوده و فقدان هر جزء موجب می شود که مجموعه اثر مطلوب و هدف مورد نظر را فاقد باشد». [۱]
🔹ایشان همچنین آورده است: «واقعیت #نظم در یک پدیده طبیعى، جز این نیست که اجزاى مختلفى از نظر کیفیت و کمیت دور هم گرد آیند، تا در پرتو همکارى اجزاى آن، هدف مشخص تحقق یابد». [۲] واکاوى مفهوم نظم و تعاریف آن نشان می دهد که تحقق #نظم در گرو چند رکن اساسى است: ۱) وجود اشیاء یا اجزاى مختلف با کمیت و کیفیت مناسب؛ ۲) چینش، آرایش و ترتیب ویژه بین آنها؛ ۳) وجود عامل ربط دهنده و برقرار کننده پیوند خاص بین آنها؛ ۴) وجود هدفى معین؛ ۵) تأثیر نسبى هر یک از اجزاء در تحقق هدف و وابستگى تحقق هدف به اجتماع آنها.
💠«تقریر برهان»
🔹بر اساس آنچه گذشت «سامانمندی» و «هدفداری» دو رکن اساسی #برهان_نظم است. در این نگرش، #جهان یک واحد #نظاممند و #هدفدار است. استاد مطهرى در این باره آورده است: « ...نوعى #هماهنگى در هدف در میان اجزاى جهان مشاهده می شود؛ مثلاً در قسمتى از جهان که ما زندگى می کنیم، اوضاع و احوال نشان می دهد که زمین، گازهاى مجاور آن، آب هاى آن، گیاه ها، حیوانات، ماه که به دور زمین می گردد، خورشید که زمین به دور آن می گردد، با یکدیگر نوعى #هماهنگى و #انطباق دارند و مجموعاً هدف یا هدف هایى مشخص را تأمین می کنند». [۳]
🔹مقدمه دیگر #برهان_نظم این است که هر مجموعه منظمى، معلول علتى آگاه، حکیم و دلیل بر وجود ناظمى با شعور، مدبر و هدفدار است؛ به عبارت دیگر گزینش اشیاء یا اجزاى مختلف، با کمیت و کیفیت مناسب، ایجاد ترتیب و آرایش و پیوند مناسب بین آنها در راستاى تأمین هدفى معین، عین تدبیر است، و استناد آن به غیرفاعل هوشمند چیزى جز تصادف گروى و یا تناقض گویى نیست. نتیجه آنکه «رابطه نظم جهان با ناظمى باشعور و هدفدار امرى قطعى و انکارناپذیر است».
🔹آیت الله العظمی سبحانى در تلازم منطقى #نظم و #شعور می نویسد: «عقل و خرد به روشنى درک می کند که یک نوع رابطه منطقى میان نظم و دخالت عقل و یا هماهنگى و آگاهى و نیز هدفدارى و شعور وجود دارد، و هرگز معقول نیست که بخش نخست از هر یک از این سه معادله بدون دومى پدید آید». [۴]
🔹ایشان راز چنین تلازمى را وجود فرایند محاسبه و اندازه گیرى کمى و کیفى در جهت ایجاد تناسب و هماهنگى بین پدیده ها دانسته که بدون آن #نظم از اساس منتفى است. محاسبه و اندازه گیرى نیز به هیچ روى از عنصر ناآگاه ساخته نیست. «به دیگر سخن، عقل و خرد، در هر پدیده منظمى سه عنصر را لمس می کند: ۱) برنامه ریزى. ۲) سازماندهى. ۳) هدفدارى.
🔹از طرف دیگر عینیت بخشیدن به هر یک از این سه عنصر، به محاسبه و اندازه گیرى و انتخاب اجزاى پدیده ها از نظر کمیت و کیفیت و بینش صحیح و هماهنگ نیاز دارد، به گونه اى که اگر یکى از این عملیات درست انجام نگیرد، #نظم دچار خلل می گردد، ماهیت چنین عملیاتى جدا از #علم و #آگاهى نیست و هرگز نمی توان چنین عملیاتى را از طریق عامل ناآگاه که درست نقطه مقابل این نوع عملیات است تفسیر کرد». [۵]. به گفته نیوتون: «این زیباترین سیستم خورشید و سیّارات و ستارگان تنها می تواند از تدبیر و حاکمیت یک موجود دانا و توانا نتیجه شود». #ادامه_دارد...
پی نوشتها:
[۱] جعفر سبحانی، مدخل مسائل جدید در علم کلام، ص ۷۳. [۲] همان. [۳] طباطبایى، محمد حسین (علامه) و مطهرى، مرتضى، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج ۵، ص ۹۲، پاورقى. [۴] جعفر سبحانى، مدخل مسائل جدید در علم کلام، ص ۷۵و۷۶. [۵] همان، ص ۷۶
📕دفتر اول پرسش ها و پاسخ ها «خدا شناسی»، محمدرضا کاشفی
منبع؛ پرسمان
#خدا #خداشناسی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️خدا و نظم جهان (بخش سوم)
🔸«برهان نظم» چیست و چگونه از طریق آن بر «وجود خدا» استدلال میشود؟
💠«گونه های برهان نظم»
🔹#برهان_نظم گونه ها و تقریرهای مختلفی دارد که در پایین به اختصار به برخی از آنها اشاره می شود. [جهت آگاهی بیشتر در این باره بنگرید: الف: احمد دیلمى، طبیعت و حکمت، (پژوهشى در برهان نظم)، قم: معارف، ۱۳۷۶. ب: حمیدرضا شاکرین، براهین اثبات وجود خدا در نقدی بر شبهات جان هاسپرز، تهران، موسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، ۱۳۸۵].
1⃣«برهان مبتنی بر علیت»
🔹استدلال از #نظم موجود در عالم هستی، دو نتیجه می توان گرفت: «اثبات وجود ناظم و «اثبات ویژگیهای او مثل علم، عقل و شعور». برای اثبات وجود #ناظم می گوییم: «در عالم طبیعت، #نظم برقرار است، و هر نظمی به دست #ناظمی است، پس باید ناظمی این نظم را در طبیعت قرار داده باشد»؛ و برای اثبات ویژگی های ناظم می گوییم: «در طبیعت #نظم وجود دارد و هر نظمی برخاسته از #شعور و #آگاهی است، پس بایستی #ناظم جهان طبیعت دارای شعور و آگاهی باشد».
🔹اساس این استدلال بر اصل علیت استوار است و اینکه «هر پدیده ای محتاج پدیدآورنده است» و چون #نظم پدیده است، پس محتاج پدیدآورنده ای یعنی #ناظمی است، و چون نظم و سامان دادن به یک مجموعه نیازمند آگاهی و شعور است، پس این ناظم دارای این ویژگی هاست. [جعفر سبحانی، الالهیات، قم، موسسه امام صادق (ع)، چ ششم، ۱۳۸۴، ج ۱، ص ۳۳-۳۵؛ و محسن غرویان، سیری در ادله اثبات وجود خدا، ص ۸۰، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۷۷]
2⃣«برهان انسجام محور»
🔹مجموعه های عالم طبیعت دارای انسجام و اتصال شگفت آوری هستند، به گونه ای که گاهی یک جزء کوچک در کل عالم طبیعت تأثیر می گذارد. اکتشافات علمی همچون اثبات تأثیر نجوم در حیات موجودات روی زمین و دیگر دستاوردهای علمی، این اتصال و انسجام را آشکارتر می سازد. این ارتباط و تنیدگی مجموعه ها در همدیگر، دلالت بر وجود #شعور و دخالت #عقلی_بزرگ در ساختار جهان می کند. [الالهیات، همان، ص ۴۳]
📕دفتر اول پرسش ها و پاسخ ها «خدا شناسی»، محمدرضا کاشفی
منبع؛ پرسمان
#خدا #خداشناسی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️خدا و نظم جهان (بخش چهارم و پایانی)
🔸برهان نظم چیست و چگونه از طریق آن بر وجود خدا استدلال میشود؟
💠گونه های برهان نظم
🔹#برهان_نظم گونه ها و تقریرهای مختلفی دارد که به اختصار برخی از آنها اشاره می شود. [جهت آگاهی بیشتر در این باره بنگرید: الف. احمد دیلمى، طبیعت و حکمت، (پژوهشى در برهان نظم)، قم: معارف، ۱۳۷۶؛ ب. حمیدرضا شاکرین، براهین اثبات وجود خدا در نقدی بر شبهات جان هاسپرز، تهران، موسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، ۱۳۸۵].
3⃣«استدلال بر اساس حساب احتمالات»
🔹حیات روی زمین نتیجه شروط و قیود فراوانی است، و علل گوناگونی با یکدیگر هماهنگ شده اند تا حیات کنونی، #نظم و سامان یافته، به گونه ای که فقدان هریک از این شرایط موجب بی نظمی و فساد این عالم می شود. این #قیود و #شروط به قدری فراوانند که احتمال صُدفه و اتفاق در ایجاد این نظم و هماهنگی را بسیار ضعیف و در حدّ صفر می کند، و احتمال دخالت شعور و قصد در ایجاد این مجموعه های زنجیره وار بسیار بالاست. [همان، ص ۵۱]
4⃣«برهان هدف مدارانه»
🔹با دقت در مجموعه نظامات عالم هستی متوجه می شویم که برخی از این نظام ها در خدمت نظامی دیگر قرار دارد، به طوری که در صورت نبودن نظام اول، نظام دوم از بین خواهد رفت. به عبارت دیگر نظام اول هدف و غایتی دارد که آن تأمین احتیاجات نظام دوم است، و بدین ترتیب، #ارتباط_تنگاتنگی بین نظام های عالم هستی وجود دارد. مثلاً ساختار وجودی مادر و وجود پستان او برای تأمین احتیاجات غذایی نوزاد است. مشخص است که این هدفمندی و ارتباط در عالم، نشان دهنده موجود عالم و باشعوری است که چنین ارتباط و هدفمندی را در عالم به وجود آورده است. [همان، ص ۴۷]
5⃣«استدلال مبتنی بر تنظیم ظریف ثابت های طبیعت»
🔹امروزه #برهان_نظم اسلوب های جدیدتری یافته، که از مهمترین آنها تقریر مبتنی بر تنظیم ظریف ثابت های طبیعت است. در سال ۱۹۸۶ دو کیهان شناس انگلیسی، جان بارو و فرانک تیپلر، تقریری از «تنظیم ظریف ثابت های طبیعت» ارائه کردند که مقدمه اسلوب جدیدی از برهان نظم شد. آن دو در کتاب «اصل کیهان شناختی انسان محور» [John Barrow, Frank Tipler & John Wheeler, The Anthropic Cosmological Principle (Oxford Paperbacks,1987)] استدلال کردند که جهان به نحو خاصی برای پیدایش انسان تنظیم ظریف شده است. [جهت آگاهی بیشتر در این زمینه بنگرید: مهدی گلشنی، خداباوری و دانشمندان معاصر غربی، ص ۷۷-۱۱۲، تهران، انتشارات کانون اندیشه جوان، ۱۳۹۵] و در عین حال تقریر اخیر را می توان زیرگونه ای از برهان هدف مدارانه و بیانی نو از چگونگی #هدفمندی_جهان به حساب آورد.
📕دفتر اول پرسش ها و پاسخ ها «خدا شناسی»، محمدرضا کاشفی
منبع؛ پرسمان
#خدا #خداشناسی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد