✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در تعاليم اسلامی چه سفارش هایی درباره «بی تکلف بودن» و «آسان گرفتن بر مردم در امور زندگی و برخوردهای اجتماعی» بیان شده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔹از #آيات_قرآن به خوبى استفاده مى شود كه مردم در #قيامت به دو گروه تقسيم مى شوند: گروهى هستند كه خداوند #حساب آنها را به آسانى و #سهولت رسيدگى مى كند و هيچ گونه سختگيرى در موردشان نخواهد كرد: «فَأَمَّا مَنْ أُوتِىَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ - فَسَوْفَ يُحَاسَبُ حِسَاباً يَسِيراً»؛ [۱] و به عكس كسانى هستند كه با #شدّت به #حساب آنها رسيدگى مى شود و #ذرهمثقالآن، مورد دقت قرار مى گيرد؛ چنان كه درباره بعضى از شهرها كه مردم آن، سركش و #گناهكار بودند میفرمايد: «فَحَاسَبْنَاهَا حِسَاباً شَدِيداً وَ عَذَّبْنَاهَا عَذَاباً نُّكْراً» [۲] و يا می فرمايد: «أُوْلَئِكَ لَهُمْ سُوءُ الْحِسَابِ». [۳]
🔹به خاطر اين است كه عده اى در زندگى #دنيا و رسيدگى به #حساب_ديگران فوق العاده سختگيرند، و به اصطلاح مو را از ماست مى كشند و سعى دارند حق خود را تا آخرين دينار به هر قيمتى كه شده بگيرند، و به هنگامى كه خطایی از ديگرى سر زد تا آخرين حدّ ممكن او را مجازات كنند؛ اينها كسانى هستند كه در زندگى #كمترين_گذشتی حتى در مورد زن و فرزند و برادر و دوستان ندارند، و از آنجا كه #زندگیجهانديگر بازتاب و انعكاسی از زندگى اين جهان است، #خداوند نيز در #حساب آنها چنان #سختگيرى مى كند كه بايد در برابر هر كارى كه كرده اند جوابگو باشند، بى آنكه كمترين گذشتى درباره آنها بشود!
🔹امّا به عكس، كسانى هستند #آسانگير و #پرگذشت و بزرگوار، مخصوصاً به هنگامى كه در برابر دوست و آشنا و يا كسانى كه بر آنها حق دارند و يا #افراد_ضعيف قرار مى گيرند، آنقدر بزرگوارند كه سعى مى كنند، در بسيارى از موارد خود را به #تغافل زنند و گناهان بعضى را ناديده بگيرند، البته گناهانى كه نسبت به آنها جنبه شخصى دارد، #خداوند در مورد اين گونه اشخاص آسان مى گيرد و آنها را مشمول عفو بى پايان و رحمت وسيع خود قرار مى دهد، و با #حساب_يسير و آسان آنها را محاسبه مى كند و اين درسى است بزرگ براى همه انسانها، مخصوصاً كسانى كه در مصدر كارى هستند و با گروه زيادى سر و كار دارند. [۴]
🔹اگر ما در محاسبات خود سختگيرى نكنيم، خداوند نيز #حساب ما را آسان مى گيرد و بلكه بدون حساب وارد بهشت مى كند و بدون حساب روزى مى دهد: «يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ يُرْزَقُونَ فِيهَا بِغَيْرِ حِسَابٍ». [۵] اگر انسان #سهل_الامر و خفيف المؤونه شد، خداوند كارهاى او را سريع سامان مى دهد، گاهى انسان تعجب مى كند از بعضى افراد كه چگونه كارهاى زندگى آنها سريع و راحت حلّ مى شود، گويا دست خداوند قبل از رسيدن او، گره را باز كرده است؛
🔹حتى ديده شده چنين افرادى #مرگ و كارهاى بعد از مرگشان به راحتى انجام مى گيرد و مى گويند چه مرگ راحتى كرد و چگونه كارها و قرض هايش سريع انجام و پرداخت شد، اينان هم خود #سبكبار و سبكبالند و به راحتى به سوى #آخرت پرواز مى كنند، و هم بار مردم را سبك مى كنند و تكليفى به دوش ديگران نمى گذارند، ديگران را براى كار خود به زحمت نمى اندازند. امام صادق (عليه السلام) در روايتى مى فرمايند: «#تكلّف در هر بابى و موردى از اخلاق و سيره صالحين نيست و خداوند متعال به پيامبرش فرمود: قُل لَا اَسْئَلُكُم عَلَيهِ مِن اَجرٍ وَ مَا اَنَا مِنَ المُتَكَلِّفِينَ؛ [۶] بگو بر امور رسالت خود اجر و پاداشى از شما نمى خواهم و من از #افراد_متكلّفِ سختگير نيستم».
پی نوشتها؛
[۱] انشقاق، آيه ۷ و ۸
[۲] طلاق، آيه ۸
[۳] رعد، آيه ۱۸
[۴] تفسير نمونه، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الإسلامية، چ اول، ج ۱۰، ص ۱۸۱
[۵] غافر، آيه ۴۰
[۶] مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة، امام صادق (ع)، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، چ اول، ص ۱۴۰
📕اخلاق اسلامى در نهج البلاغه، مكارم شيرازى، ناصر، تهيه و تنظيم: اكبر خادم الذاكرين، نسل جوان، قم، چ اول، ج ۲، ص ۳۸۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#متقین #پرهیزکاران #ساده_زیستی
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️در جهان بینی اسلامی «دنیا» و «آخرت» از چه جایگاهی برخوردار است؟
🔹#دنيا براى #دنياپرستان و آنها كه #آخرت را علماً و يا عملاً انكار مى كنند، تمامِ مطلوب و منتهاىِ مقصود است، و به همين دليل، تمام #ارزشها را در پاى آن قربانى مى كنند. تمام #بدبختى هاى مردم جهان مولود اين طرز فكر است كه در #عقيده و يا در #عمل، #زندگىِسراىديگر حضور نداشته باشد؛ ولى در #جهانبينی_اسلامى، #دنيا مرحله اى است گذرا و مقدّمهاى براى #آخرت، كه در روايات اسلامى با تشبيهات مختلفى آمده است: گاه «مزرعه»، گاه «پل»، و گاه «تجارتخانه» شمرده اند. [۱]
🔹ولى در بعضى از خطبه هاى «نهج البلاغه»، #دنيا تشبيه به ميدان تمرين، و #آخرت تشبيه به ميدان مسابقه شده؛ تشبيهى بسيار رسا و گويا. در واقع #انسانها در اين ميدان با آموزش هاى عقيدتى و پرورش هاى اخلاقى، چنان قوى و نيرومند مى شوند كه در ميدان مسابقه #آخرت مى توانند به سرعت در #بهشت جاى گيرند و در آسمان قرب خدا پرواز كنند. از اين تشبيه نكات زير استفاده مى شود: الف) #سعادت و #نجات در #آخرت را بى حساب به كسى نمى دهند، بلكه در پرتو #سازندگى های فكرى و اخلاقى و عملى خواهد بود.
🔹ب) با پايان دنيا، #پرونده_اعمال بسته مى شود و #قيامت جاى #حساب است نه عمل، همان گونه كه ميدان مسابقه جاى تمرين نيست. ج) #جايزه اين مسابقه، برترين جوائز است! چرا كه اين مسابقه برترين مسابقه ها است. د) تفاوت درجات و مراتب انسان ها با #اعتقاد #اعمال و #اخلاق آنها ارتباط دارد. ممكن است گروهى بهشتى باشند، ولى هر كدام در مقامى از مقامات بهشت؛ همان گونه كه شركت كنندگان در يك مسابقه، نفر اوّل و دوم و سوم دارند كه هر كدام جايزه متناسب رتبه خود مى گيرند.
🔹هـ) هيچ چيز از #اعمال و #رفتار ما در دنيا از ميان نمى رود و آثار همه باقى مى ماند. همان گونه كه آثار همه تمرينات براى مسابقه دهندگان محفوظ است. اين همان است كه #قرآن_مجيد مى فرمايد: «فَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْراً يَرَهُ - وَ مَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرّاً يَرَهُ». [زلزال، ۷و۸] در حديثى از #امامحسنمجتبى (عليه السلام) می خوانیم كه: «حضرت بعد از آنكه ماه رمضان را به عنوان مضمار خلق و ميدان تمرين مى شمرده، مى فرمايد: «وَ ايْمُ اللهِ لَوْ كُشِفَ الْغِطَاءُ لَعَلِمُوا أَنَّ الْمُحسِنَ مَشْغُولٌ بِإِحْسَانِهِ، وَ الْمُسِيئَ مَشْغُولٌ بِإِسَائَتِهِ» [۲] (به خدا سوگند! اگر پرده برداشته شود، مردم خواهند دانست كه #نيكوكار، بهره مند از نيكوكارى خود و #بدكار، درگير بدكارى خويش است).
پی نوشتها؛
[۱] رجوع کنید به: نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، ۱۴۱۴ ق، چ ۱، ص ۷۱، (خطبۀ ۲۸)
[۲] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۷۵، ص ۱۱۰، باب ۱۹
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۴، ص ۴۷۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#دنيا #آخرت #قيامت #اعمال
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️منظور از «سريع الحساب» بودن خداوند در آخرت چیست؟
🔹يكی از صفات خداوند «سريع الحساب» بودن اوست، و در #آخرت به سرعت به #حساب_بندگان رسيدگى میكند. #قرآن_کریم در «سوره ص»، آیه ۵۳ بعد از اشاره به باغ هاى جاودانى بهشت و نعمت هاى گوناگون آن، مى فرمايد: «هَذا مَا تُوعَدُونَ لِيَوْمِ الْحِسَابِ» (اين، چيزى است كه براى #روز_حساب به شما وعده داده مى شود). يعنى مسئله «حساب» و رسيدگى به #اعمال در آن روز به قدرى روشن است كه آن روز «روز حساب» ناميده شده است.
🔹در «سوره مائده»، آيه ۴ سخن از #سرعت_حساب به ميان آمده، مى فرمايد: «اِنَّ اللهَ سَرِيعُ الْحِسابِ» (خداوند #سريع_الحساب است). اين مطلب كه خداوند با سرعت حساب بندگان را رسيدگى مى كند در آيات متعدّدى از #قرآن_مجيد ديده مى شود. [۱] این تکرار، نشانه اهمیّت موضوع است؛ زیرا از یک سو #بشارتی است برای #نیکوکاران که در آن روز به سرعت #پاداش خود را دريافت مى دارند، و از سوى ديگر #تهديدى است براى #بدكاران که #مجازاتشان هرگز به تأخير نمى افتد، به سرعت حسابشان را مى رسند و حقّشان را در دستشان مى گذارند!...
🔹درباره #سرعتحسابالهى در آن روز تعبيراتى در بعضى از روايات ديده مى شود كه بسيار تكان دهنده است. در حديثى از امیرالمؤمنین #امام_علی (علیه السلام) آمده است: «اِنَّه سُبْحانَهُ يُحاسِبُ جَميْعَ عِبادِهِ عَلَى مِقْدارِ حَلْبِ شَاةٍ» [۲] (خداوند #حساب تمام بندگانش را در زمان كوتاهى به اندازه زمان دوشيدن يك گوسفند رسيدگى مى كند). اين تشبيه در حقيقت براى نشان دادن كوتاهى زمان #حساب است، لذا در روايت ديگرى آمده: «اِنَّ الله يُحاسِبُ الْخَلائِقَ كُلَّهُمْ فِي مِقْدارِ لَمْحِ الْبَصَرِ» [۳] (خداوند #حساب همه بندگان را تنها در يك چشم بر هم زدن رسيدگى مى كند!).
🔹دليل اين سرعت روشن است؛ زيرا #حساب منوط به #علم و #آگاهی_كامل، #قدرت_فوقالعاده و رعايت #عدالت از هر نظر است، و چون #خداوند_متعال همه اين صفات را در حد اكمل داراست مى تواند در يك چشم بر هم زدن #حساب همگان را برسد. اصولا وضع #اعمال_انسانها و آثارى كه از خود در روح و جسم ما به يادگار مى گذارد چنان است كه خود به خود #حساب همه كارها را حفظ مى كند،
🔹و از اين نظر مى توان آنها را به اتومبيل ها، هواپيماها و كشتى هايى تشبيه كرد كه با داشتن دستگاه هاى كيلومترسنج هميشه حساب تمام مسيرهايى را كه در گذشته عمر خود داشته اند حفظ مى كند و با يك نگاه مى توان فهميد آنها در تمام عصر خود چقدر راه پيموده اند، منتهی ديده اى مى خواهد كه اين مسافت سنج ها را در #وجود_انسان، در چشم، گوش، دست، پا، روح و جان او ببيند و بخواند! اين تعبيرات همه داراى #پيامهای_تربيتى مهمّى است كه با اندكى دقت روشن مى شود.
پی نوشتها؛
[۱] علاوه بر آيه فوق در سوره مائده، آيه ۴؛ سوره ابراهيم، آيه ۵۱؛ سوره غافر، آيه ۱۷ عين همين تعبير ديده مى شود.
[۲] مجمع البيان فى تفسير القرآن، طبرسى، فضل بن حسن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، ۱۳۷۲ ش، چ سوم، ج ۴، ص ۴۸۴
[۳] مجمع البيان فى تفسير القرآن، همان، ج ۲، ص ۵۳۱
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ ش، چ نهم، ج ۶، ص ۱۲۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#آخرت #قیامت #حساب #اعمال
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام حسین (علیه السلام) برای رویگردانی از گناه چه پندی دارد؟
🔹روايت شده كه مردى خدمت #امام_حسين (عليه السلام) رسيده و عرض کرد: من مردی #گناهكارم كه نمیتوانم خود را از #معصيت نگه دارم؛ مرا پند و #اندرزى بده. #امام_حسین (علیه السلام) فرمودند: «افْعَلْ خَمْسَةَ أَشْيَاءَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ: فَأَوَّلُ ذَلِكَ لَا تَأْكُلْ رِزْقَ اللهِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الثَّانِی اُخْرُجْ مِنْ وَلَايَةِ اللهِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَالثَّالِثُ اُطْلُبْ مَوْضِعاً لَا يَرَاكَ اللهَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الرَّابِعُ إِذَا جَاءَ مَلَكُ الْمَوْتِ لِيَقْبِضَ رُوحَكَ فَادْفَعْهُ عَنْ نَفْسِكَ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ، وَ الْخَامِسُ إِذَا أَدْخَلَكَ مَالِكٌ فِی النَّارِ فَلَا تَدْخُلْ فِی النَّارِ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ»؛ [۱]
🔹[ترجمه روایت:] (#پنج_كار را انجام بده، سپس هر گناهى مايلى بكن؛ اوّل از #روزى_خدا نخور، هر گناهى مايلى بكن؛ دوّم از #ولايت_خدا خارج شو، هر گناهى میخواهى بكن؛ سوّم جايى را پيدا كن كه #خدا تو را نبيند، هر چه میخواهى بكن؛ چهارم وقتى #ملك_الموت براى #قبض_روح تو آمد، او را از خود دور كن؛ سپس هر گناهى میخواهى بكن؛ پنجم وقتى #مالك_دوزخ تو را داخل جهنم كرد، داخل نشو، هر گناهى مايلى انجام ده).
🔹در اين حديث منطق روشنى به كار رفته است و آن اينكه #انسان در #پنج_موقف گرفتار است كه هريك از آنها براى #ترك_گناه كافى است؛ از يكسو دائماً بر سر خوان #نعمت_خدا نشسته و از #رزق او استفاده میكند؛ آيا با اين حال #وجدانانسانِبيدار اجازه ميدهد #گناهى كند؟! ديگر اينكه دائماً #تحت_سرپرستى خداست و خدا فرشتگانى را براى حفظ او مأمور كرده است، آيا #شرم_آور نيست كه انسان تحت اين حفاظت، به #معصيت مولايش بپردازد؟!
🔹سوم اينكه #تمام_عالم، محضر خداست، آيا شرمآور نيست كه انسان در محضر او مرتكب #گناه شود؟! چهارم و پنجم اين كه انسان گنهكار چه بخواهد و چه نخواهد روزى به دست #ملك_الموت قبض روح میشود و در عرصه محشر به #حساب او میرسند و او را #مجازات خواهند كرد، آيا میتواند در مقابل فرشته مرگ مقاومت كند و يا بر #مالك_دوزخ غلبه نمايد؟ حال كه خود را اسير دست آنها مى بيند چگونه به خود اجازه میدهد آشكارا به #مخالفتفرمانخدا برخيزد و آلوده انواع #گناهان شود؟! فكر كردن در اين امور براى بازداشتن انسان از #گناه، به يقين كافى است؛ [۲]
🔹#گناه و #نافرمانى از مولا هميشه زشت است، ولى #زشتترين حالات نافرمانى و #عصيان اين است كه انسان #نعمتهاى او را وسيله نافرمانى وى قرار دهد. در بعضى از تواريخ آمده است «سبكتكين» كه از كاركنان عزّالدوله بختيار بود، بر ضد او خروج كرد. «صابى» نويسنده معروف از طرف عزّالدوله نامهاى به او نوشت كه اى كاش میدانستم با چه وسيله اى بر ضد ما قيام كردهاى، در حالى كه پرچم ما بالاى سرت در اهتزاز است و بردگان ما در طرف راست و چپ تو قرار دارند و اسبهاى سوارى تو علامت ما را بر خود دارند و لباسهايى كه بر تن دارى به وسيله ما بافته شده است، و سلاحهايى كه براى دشمنانمان تهيه كرده بوديم در دست توست؟! [۳]
🔹از اين مثال تاريخى بخوبى روشن میشود كه چه اندازه #زشت است كه #انسان مشمول #نعمتى از سوى ديگرى شود و همان نعمت را بردارد و بر ضد او اقدام كند. [۴] #امام_علی (علیه السلام) میفرماید: «كمترين حقى كه #خدا بر شما دارد، اين است كه با استمداد از نعمتهايش، او را #معصيت نكنيد». [۵] امیرالمؤمنین (عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به نكته مهمى اشاره ميكند و آن اينكه «#انسان در برابر #نعمتهايى كه خداوند به وى داده كمترين وظيفه اش اين است كه نعمتهايش را #وسيله_معصيت او قرار ندهد».
🔹پيام ديگرى كه اين گفتار حكيمانه دارد اين است كه انسان هر #گناهى كه ميكند به يقين با استفاده از يكى از #نعمتهای_الهى است؛ #چشم، #گوش، #دست، #پا، #فكر، #قدرت و مواهب ديگر همه نعمتهاى پروردگارند و انسان بدون استفاده از اينها نمیتواند كار خلافى انجام دهد؛ بنابراين مفهوم كلام اين میشود كه #انسان_منصف نبايد هيچ #گناهى كند، زيرا هر گناهى مرتكب شود با استفاده از يكى از نعمتهاى خداست و اين كار #بسيارشرمآور است. [۶]
پی نوشتها؛
[۱]بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ۲ ج۷۵ ص۱۲۶؛ [۲]پيام امام اميرالمومنين، ناصر مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه چ۱ ج۱۴ ص۶۵۹؛ [۳]شرح نهج البلاغة، ابن أبی الحديد، مكتبة آية الله المرعشی النجفی چ۱ ج۱۹ ص۲۴۲؛ [۴]پيام امام اميرالمومنين، همان ص۶۵۷؛ [۵]نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت چ۱ ص۵۳۳، حکمت۳۳۰؛ [۶]پيام امام اميرالمومنين، ناصر مكارم شيرازى، دارالكتب الاسلاميه چ۱ ج۱۴ ص ۶۵۸-۶۵۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_حسین #گناه #معصیت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه روايات نخستين چيزهايی كه در «قيامت»، از انسان سؤال میشود چيست؟
🔹روايات زيادى داريم كه درباره نخستين امورى كه در #قیامت مورد سؤال و #حساب قرار مى گيرد بحث مى كند، كه هر كدام تعبير پرمعنايى مخصوص به خود دارند و مطالعه آنها در #تربيت_انسان و نشان دادن ارزش هاى اسلامى بسيار مؤثر است؛ از جمله در حديثى از #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) آمده است: «لَا تَزُولُ قَدَما عَبْدٍ يَوْمَ الْقِيامَةِ حَتَّى يُسْئَلَ عَنْ عُمْرِهِ فَيْمَا اَفْنَاهُ وَ شَبَابِهِ فِيمَا أَبْلَاهُ وَ عَنْ مَالِهِ مِنْ اَيْنَ اِكْتَسَبَهُ وَ فِيمَا اَنْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنَا اَهْلَ الْبَيْتِ» [۱] (در #قيامت هيچ يك از بندگان قدم از قدم بر نمى دارد، تا از چهار چيز بازپرسى شود: از #عمرش كه در چه راهى آن را صرف كرده، و از #جوانيش كه در چه راهى آن را از دست داده، و از #مالش كه از كجا آورده و در چه راهى مصرف كرده و از محبت ما #اهلبيت!).
🔹درحديثديگرىاز #رسول_اکرم (صلی الله علیه و آله) آمده است كه: «روز #قيامت براى هر بنده اى از بندگان خدا براى هر روزى از ايام #عمرش بيست و چهار خزانه گشوده مى شود به تعداد ساعات شب و روز؛ خزانه اى را مملو از #نور و سرور مى بيند، و به هنگام مشاهده آن، چنان #خوشحالى و انبساطى به او دست مى دهد كه اگر بر تمام اهل دوزخ تقسيم كنند درد آتش را فراموش مى كنند، و اين همان ساعاتى است كه #پروردگارش را #اطاعت كرده است.
🔹سپس ديگرى را براى او مى گشايند، آن را #تاريك و متعفن و ترسناک مى يابد و چنان ترس و وحشتى به او دست مى دهد كه اگر [آن] تقسيم بر اهل بهشت شود، لذت نعمت هاى آن را فراموش مى كنند، و آن ساعتى است كه در آن #معصيت خدا را كرده است! سپس خزينه ديگرى را براى او مى گشايند، آن را خالى مى بيند، نه در آن اسباب سرور است و نه ناراحتى، و اين ساعتى است كه در آن خوابيده يا مشغول اعمال مباح دنيا بوده، چنان حالت تأسف و احساس #غبن به او دست مى دهد كه قابل توصيف نيست، زيرا مى توانست آن را از #حسنات پر كند و نكرد و اين است كه خداوند مى فرمايد: «ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ». [۲]
🔹درحديثديگرىاز #نبی_اكرم (صلی الله علیه و آله) آمده است كه: «اَنَا اَوَّلُ قَادِمٍ عَلَى اللهِ ثُمَّ يَقْدِمُ عَلَيَّ كِتابُ اللهِ ثُمَّ يَقْدِمُ عَلَىَّ اَهْلُ بَيْتِی، ثُمَّ يَقْدِمُ عَلَىَّ اُمَّتِی، فَيَقِفُونَ، فَيَسْئَلُهُمْ مَا فَعَلْتُمْ فِی كِتَابِی وَ اَهْلِ بَيْتِ نَبِيِّكُمْ» [۳] (من نخستين كسى هستم كه به پيشگاه خدا حاضر مى شوم، سپس #كتاب_الله [قرآن] بر من وارد مى شود، پس #اهل_بيتم وارد مى گردند، بعد امتم بر من وارد مى شوند، آنها مى ايستند، و خداوند از آنها مى پرسد با كتاب من و اهل بيت پيامبرتان چه كرديد؟).
🔹در حديثى از #امام_باقر (عليه السلام) آمده است: «اَوَّلُ مَا يُحَاسَبُ بِهِ العَبْدُ الصَّلَاةُ فَاِنْ قُبِلَتْ قُبِلَ مَا سِوَاهَا» [۴] (نخستين چيزى كه بندگان بايد حساب آنرا پس دهند #نماز است كه اگر قبول شود بقيه قبول خواهد شد). در حديث ديگرى آمده است: «نخستين چيزى كه بنده در #قيامت از آن سؤال مى شود درباره #همنشينان اوست». [۵] ممكن است در ميان احاديث مربوط به نخستين چيزى كه انسان از آن سؤال مى شود تضادّى احساس شود كه اگر اين يكى اوّل است آن يكى چگونه اوّل مى تواند باشد؟ ولى ظاهراً منظور اين است كه يك گروه از كارهاست كه در مرحله اوّل از آنها سؤال مى شود، و تمام آنچه در اين احاديث آمده جزو همان گروه است.
🔹ضمناً اين احاديث اهميّت موضوعات مزبور را از ديدگاه اسلام روشن مى سازد، يعنى «مسئله توحيد، ايمان به نبوت، محبت اهل بيت، نماز، همنشين و...». اين احتمال نيز وجود دارد كه در #قيامت مواقفى است كه در هر موقف اولين چيزى كه از آن سؤال مى شود يكى از اين امور است. در حديثى نيز امير مؤمنان #امام_علی (علیه السلام) فرمود: «از خدا بترسيد و #پرهيزكارى را در مورد بندگان خدا و شهرها و آباديش پيشه كنيد؛ چرا كه شما در پيشگاه خدا حتى از اراضى و حيوانات سؤال مى شويد». [۶] اين حديث نشان مى دهد كه #انسان حتى در برابر ويران كردن محيط زيست و كشتن بى دليل حيوانات مسئوليت دارد و در آن روز باز خواست مى شود.
پی نوشتها؛
[۱] الخصال، ابن بابويه، ج ۱، ص ۲۵۳. [۲] عدة الداعی و نجاح الساعی، حلّى، ص ۱۱۳. [۳] بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد (ص)، صفار، ج ۱، ص ۴۱۲، باب ۱۷. [۴] تهذيب الأحكام، طوسى، ج ۲، ص ۲۳۹، باب ۱۲. [۵] الدّر المنثور فى تفسير المأثور، سيوطى، ج ۵، ص ۲۷۳. [۶] نهج البلاغة، صبحی صالح، ص ۲۴۲ (خطبه ۱۶۷)
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ نهم، ج ۶، ص ۱۳۷
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#قیامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️اثر تربیتی «معاد باوری» در روایات اسلامی چگونه بیان شده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸در #روايات_اسلامى اين موضوع، بازتاب گسترده اى پيدا كرده است و رابطه عميق و ريشه دار و مستمر اين دو را با يكديگر روشن مى سازد، به عنوان نمونه به روايات زير توجه كنيد:
4⃣در حماسه هاى «كربلا» و «عاشورا» نيز مى خوانيم كه #امام_حسين (عليه السلام) روز #عاشورا ياران خود را مخاطب ساخته فرمود: «صَبْراً بَنِى الْكِرامِ فَمَا الْمَوْتُ اِلاّ قَنْطَرَةٌ تَعْبُرُ بِكُمْ عنِ الْبُؤْسِ وَ الضَّراءِ اِلَى الْجِنانِ الْواسِعَةِ وَ النَّعيمِ الدّائِمَةِ فَاَيُّكُمْ يَكْرَهُ اَنْ يَنْتَقِلَ مِنْ سَجْن اِلى قَصْر» (#استقامت كنيد اى بزرگ زادگان! چرا كه #مرگ [و شهادت] تنها پلى است كه شما را از ناراحتى ها و رنج ها به سوى باغ هاى وسيع و نعمت هاى جاويدان #بهشت عبور مى دهد، كداميك از شما ناخشنوديد كه از زندانى به قصرى منتقل شويد؟).
🔹اين سخن را #امام_حسين (عليه السلام) در حالى بيان فرمود كه هر قدر دايره محاصره او و لشكريانش تنگتر مى شد و مشكلات ميدان جنگ شديدتر مى گشت چهره هايى برافروخته تر و #حالتى_آرامتر داشتند. در اينجا بعضى از يارانش به بعضى ديگر اشاره كرده، مى گفتند: «اُنْظُرُوا لا يُبالى بِالْمَوْتِ» (بنگريد او به #مرگ اعتنا نمى كند و هراسى از آن ندارد). #امام (عليه السلام) اين معنا را شنيد و سخنان فوق را بيان فرمود و سپس افزود: پدرم از رسول خدا (صلی اللله عليه و آله) چنين نقل كرد:
🔹«اِنَّ الدُّنْيا سِجْنُ الْمُؤْمِنِ وَ جَنَّةُ الْكافِرِ وَ الْمَوْتُ جِسْرُ هؤُلاءِ اِلى جِنانِهِمْ وَ جِسْرُ هؤُلاءِ اِلى جَحيمِهِمْ ما كَذِبْتُ وَ لا كُذِّبْتُ» [۱] (#دنيا، زندان مؤمنان و بهشت كافران است و #مرگ، پلى است براى گروه اوّل به سوى #بهشت، و پلى است براى گروه دوّم به سوى #دوزخ [اين يك حقيقت است] نه دورغ مى گويم و نه به من دروغ گفته شده است). رَمز حماسه هاى عاشورا و شجاعت بى نظير #امام_حسين (عليه السلام) و يارانش را كه در تاريخ با خطوط زرين و درخشان ثبت شده است بايد در همين راستا و در #ايمان_قوى و مستحكم آنان نسبت به #معاد و زندگى جاويدان #آخرت جستجو كرد.
5⃣تأثير ايمان به #معاد در حسن اعمال به قدرى روشن و آشكار است كه اميرمؤمنان #امام_على (عليه السلام) تعجب مى كند از كسى كه ايمان به #آخرت دارد و در #حسن_اعمال خويش نمى كوشد مى فرمايد: «عَجِبْتُ لِمَنْ يَعْلَمُ اَنَّ لِلاعمالِ جَزاءاً كَيْفَ لا يُحْسِنُ عَمَلَهُ». [۲]
6⃣اين سخن را با حديث پرمعنايى از #رسول_اكرم (صلى الله عليه و آله) پايان مى دهيم: آنجا كه در نشانه ها و علائم #اهل_يقين فرمود: از نشانه هاى آنها اين است: «اَيْقَنَ بِاَنَّ الْجَنَّةَ حَقٌّ فَاشْتاقَ اِلَيْها وَ اَيْقَنَ بِاَنَّ النّارَ حَقٌّ فَظَهَرَ سَعْيُهُ لِلنِّجاةِ مِنْهاوَ اَيْقَنَ بِانَّ الْحِسابَ حَقُّ فَحاسَبَ نَفْسَهُ» [۳] (آنها به #بهشت ايمان دارند، لذا مشتاق آنند [و براى رسيدن به آن در نيكى ها تلاش دارند] و به #آتش_دوزخ يقين دارند، لذا براى رهايى از آن سعى مى كنند [و گِرد گناه نمى گردند] و يقين دارند كه #حساب روز #قيامت حق است، لذا به حساب خويش مى رسند [پيش از آنكه به حساب آنها برسند]). احاديث در اين زمينه بسيار فراوان است و آنچه در بالا گفته شد، تنها گوشه كوچكى از آنها محسوب مى شود و همگى تأكيد بر تأثير عميق #ايمان به سراى #آخرت در تربيت انسان دارد.
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربى، چ ۲، ج ۴۴، ص ۲۹۷، باب ۳۵
[۲] غرر الحكم و درر الكلم، دارالكتاب الإسلامی، قم، چ ۲، ص ۴۶۱، قصار ۲۵
[۳] مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، مؤسسة آل البيت(ع)، قم، چ ۱، ج ۱۱، ص ۱۹۷
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۹، ج ۵، ص ۳۲۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#معاد #آخرت #قيامت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️#امام_علی (علیه السلام) در خطبه ۱۵۷ نهج البلاغه برای تشويق مردم به «انجام نیکیها» و «ترک بدیها» چه می فرمايد؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در خطبه ۱۵۷ #نهج_البلاغه در ادامه کلامی که درباره اهمیّت #تقوا و فراهم کردن #توشه برای #آخرت فرموده، براى ترغيب و تشويق مردم به #خيرات و #نيكی ها و پرهيز از #بدى ها از دو منطق مؤثر بهره مى گيرد. نخست مى فرمايد: «عِبَادَ اللهِ، إِنَّهُ لَيْسَ لِمَا وَعَدَ اللهُ مِنَ الْخَيْرِ مَتْرَكٌ، وَ لَا فِيمَا نَهَى عَنْهُ مِنَ الشَّرِّ مَرْغَبٌ» (اى بندگان خدا! آنچه را خداوند #وعده_نيك بر آن داده است، جاى ترك نيست، و آنچه را از #بدیها نهى كرده قابل دوست داشتن نمى باشد!).
🔹اشاره به اينكه آن كس كه #امر و #نهى كرده و وعده #پاداش و #كيفر داده يك فرد عادى نيست كه جاى گفتگو و ترديد در آن باشد؛ #خداوندِقادرقهار چنين فرموده است.
و در تعبير دوّم مى فرمايد: «عِبَادَ اللهِ، احْذَرُوا يَوْماً تُفْحَصُ فِيهِ الْأَعْمَالُ، وَ يَكْثُرُ فِيهِ الزِّلْزَالُ، وَ تَشِيبُ [۱] فِيهِ الْأَطْفَالُ» (اى بندگان خدا! از روزى كه #اعمال بررسى دقيق مى شود، بر #حذر باشيد؛ روزى كه تزلزل و #اضطراب در آن بسيار است و كودكان در آن پير مى شوند).
🔹در آن روز، تمام #اعمال، هر چند ظاهراً كوچك و #ناچيز باشد، با دقت و #سختگيرى بررسى خواهد شد؛ همان گونه كه #قرآن_مجيد مى فرمايد: «يَا بُنَىَّ إِنَّهَا إِنْ تَكُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ فِى صَخْرَةٍ أَوْ فِى السَّمَاوَاتِ أَوْ فِى الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللهُ إِنَّ اللهَ لَطِيفٌ خَبِيرٌ» (اگر به اندازه سنگينى #دانه_خردلى [كار نيك يا بد] باشد و در دل سنگى يا در [گوشه اى از] آسمان ها و زمين قرار گيرد خداوند آن را [در قيامت براى #حساب] مى آورد؛ خداوند دقيق و آگاه است).
🔹و منظور از فزونى زلزله در آن روز، تزلزل افكار و لرزيدن دلها از هول محشر و وحشت از نتيجه #اعمال است. درست است كه در پايان اين جهان، #زلزله به معناى حقيقى، تمام جهان را به لرزه در مى آورد و همه چيز زير و رو مى شود، ولى آنچه در بالا آمده مربوط به #صحنه_محشر است كه در آنجا زلزله به معناى حقيقى آن وجود دارد؛ بلكه هر چه هست اضطراب است و وحشت و تزلزل خاطرها. تعبير به «تَشِيبُ فِيهِ الْأَطْفَالُ» كنايه از #شدّت و عمق وحشت آن صحنه است كه در تعبيرات روزمرّه نيز به كار مى رود.
🔹مى گوييم حادثه به اندازه اى سنگين است كه انسان را پير مى كند؛ همان گونه كه در «قرآن مجيد» مى فرمايد: «فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْماً يَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِيباً» [۱] (اگر كافر شويد، چگونه خود را [از عذاب الهى] بر كنار مى داريد، در آن روز كه #كودكان را #پير مى كند؟!). بعضى چنين پنداشته اند كه پير شدن اطفال در آنجا به معناى حقيقى آن است، نه معناى كنايى، ولى اين احتمال بسيار بعيد است؛ زيرا در آن روز طفلى كه محكوم به مجازات الهى باشد و بر اثر وحشت گرفتار پيرى زودرس شود، وجود ندارد. [۴]
پی نوشت:
[۱] «تشيب» از ماده «شيب» (بر وزن عيب) در اصل به معناى سفيد شدن مو است و معمولا به پيرى اطلاق مى شود و «شيب» (بر وزن سيب) جمع «اَشْيَب» به معناى پيران يا سپيدمويان است در مقابل «شباب» و «شبيبة» كه به معناى جوانى است.
[۲] سوره لقمان، آيه ۱۶
[۳] سوره مزّمّل، آيه ۱۷
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۶، ص ۱۷۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#تقوا #اعمال #آخرت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در حکمت ۲۰۸ نهج البلاغه، درباره لزوم «حسابرسی اعمال» چه می فرماید؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در بخشی از حکمت ۲۰۸ #نهج_البلاغه مى فرمايد: «مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ، وَ مَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ». (هر كس به #حساب خود برسد #سود مى برد و آن كس كه #غافل بماند #زيان مى بيند). هميشه مسئله #حسابرسى در زندگى ماديِ مردم، وسيله اى براى پرهيز از #زيانها بوده است و وسايل مختلفى براى ثبت و ضبط حساب ها از قديم الايام فراهم كرده اند. در عصر و زمان ما اين وسايل بسيار متنوع و پيچيده شده و دقيق ترين حساب ها را نگهدارى مى كند. بررسی حساب سبب مى شود كه اگر انسان احساس #زيان كرد، به سراغ نقطه هاى آسيب پذير برود و آنها را #اصلاح كند تا #زيان، تبديل به سود گردد.
🔹اصولاً تمام اين #جهان بر اساس #حساب و #نظم آميخته با آن قرار گرفته است. هر گاه درون بدن خود را ملاحظه كنيم در منطقه خون ما حساب دقيقى حكمفرماست؛ بيش از بيست فلز و شبه فلز و مواد مختلف حاصل از آن خون ما را تشكيل مى دهد و به مجرد اين كه نظم آن به هم بخورد بيمارى حاصل مى شود. به همين دليل پزشكان اولين دستورى را كه مى دهند محاسبه اجزاى تشكيل دهنده خون از طريق آزمايش است، تا به وسيله اين حسابگرى جلوى بيمارى را بگيرند.
🔹آن كس كه اين آزمايشها را به فراموشى بسپارد ممكن است زمانى متوجه شود كه #خسارت و #زيان وسيعى دامن او را گرفته، در امور مادى دنيا ورشكست و در مسائل طبيعى مانند سلامتى جسم گرفتار بيمارى هاى غير قابل علاج شده است. #اسلام مى گويد: در «امور معنوى» نيز بايد همين گونه، بلكه دقيق تر به «حساب خويش» رسيد. آن كس كه مراقب #اعمال خويش باشد و #حسابرسى دقيق كند «سود معنوى» مى برد، و كسى كه از آن #غافل گردد گرفتار #خسران و #زيان در دنيا و آخرت مى شود.
🔹از این رو #رسول_اكرم (صلى الله عليه و آله) در حديثى می فرمایند: «لَا يَكُونُ الْعَبْدُ مُؤْمِناً حَتّى يُحاسِبُ نَفْسَهُ أشَدَّ مِنْ مُحاسَبَةِ الشَّريكِ شَرِيكَهُ وَ السَّيِّدُ عَبْدَهُ» [۱] (#انسان فرد باايمانى نخواهد بود، مگر زمانى كه با دقت #اعمال خود را #محاسبه كند، دقيق تر از آنچه شريك به حساب شريك خود مى رسد يا مولا به حساب بنده خويش).
🔹#حسابگرى در «مسائل معنوى و امور اخروى» بايد شديدتر و دقيقتر باشد؛ زيرا غير ما #حسابگرانى هستند كه حساب دقيق #اعمال ما را دارند، در حالى كه در امور مادى، هر كس خودش حسابگر خويش است و معمولاً كسى بر او نظارتى ندارد. #قرآن_مجيد در این رابطه مى فرماید: «وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحَافِظِينَ • كِرَاماً كَاتِبِينَ • يَعْلَمُونَ مَا تَفْعَلُونَ» [۲] «و به يقين #نگاهبانانى بر شما گمارده شده • والامقام و #نويسنده [اعمال نيك و بد شما] • كه میدانند شما چه مى كنيد).
🔹همچنین در آیه ديگر، در صحنه #قیامت خطاب به #گناهكاران، مى فرماید: «هَذَا كِتَابُنَا يَنطِقُ عَلَيْكُمْ بِالْحَقِّ إِنَّا كُنَّا نَسْتَنسِخُ مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ» [۳] (اين #نامه_اعمال شماست كه ما نوشته ايم و به #حق بر ضدّ شما سخن مى گويد، ما آنچه را انجام مى داديد مى نوشتيم). در روايات اسلامى تأكيد شده است كه همه روز به #حساب خود برسيد، يعنى شب هنگام، همان گونه كه معمولا بسيارى از بازرگان ها و تجار دفاتر خود را به خانه مى برند و به حساب روز خود مى رسند، شما هم شب هنگام به #اعمالى كه در روز انجام داديد نگاهى #حسابگرانه بيفكنيد، اگر خطايى بوده #توبه كنيد و اگر كار خوبى بوده #شكر خدا به جا آوريد و آن را تكرار نماييد.
🔹#امام_كاظم (عليه السلام) در حديثى مى فرمايند: «لَيْسَ مِنّا مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهُ فِی كُلِّ يَوْمٍ فَإنْ عَمِلَ خَيْراً اِسْتَزادَ اللهَ مِنْهُ وَ حَمِدَ اللهَ عَلَيْهِ وَ إنْ عَمِلَ شَرّاً اِسْتَغْفَرَ اللهَ مِنْهُ وَ تابَ إلَيْهِ» [۴] (كسى كه همه روز به #حساب خود نرسد از ما نيست؛ اگر كار خيرى انجام داده از خداوند #توفيق فزونى بطلبد و خدا را بر آن #شكر بگويد، و اگر كار بدى انجام داده #استغفار كند و توبه نمايد و به سوى خدا باز گردد). ارباب سير و سلوك نيز براى پيمودن مسير قرب خدا از نخستين توصيه هايى كه به رهروان اين راه مى كنند #مراقبت_اعمال و سپس #محاسبه آن است، چرا كه بدون آن، پيمودن اين راه پر خوف و خطر امكان پذير نيست.
پی نوشتها؛
[۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربی، چ ۲، ج ۶۷، ص ۷۲، باب ۴۵
[۲] قرآن کریم، سوره انفطار، آيه ۱۰ تا ۱۲
[۳] همان، سوره جاثيه، آيه ۲۹
[۴] بحارالأنوار، همان.
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۱، ج ۱۳، ص ۵۹۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#حساب #حسابرسی #اعمال
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
تبیین
⭕️شرط اولقدم
💠آیت الله العظمی بهجت (ره):
🔹تا انسان #قلب خود را از غیر خالی نکند، #خدای در آن جای نگیرد؛ «ما جَعَلَ اللهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ في جَوْفِه». [۱] #توبهای_حقیقی و راستین نیاز است تا انسان را از هر آنچه سبب دوریش از خداست، #خالص گرداند، تا به سراپردهی محبوب درآید.
🔹«كُلُّ تائِبٍ مُتَطَهِّرٌ لأنَّ التَّوْبَةَ تَخْلِيَةٌ وَ تَطْهيرٌ مِنَ الذُّنوُبِ؛ فَالتَّوْبَةُ تَخْلِيَةٌ وَ تَحْلِيَةٌ بِالطَّهارَةِ، وَالتَّطْهيرُ وَالتَّوْبَةُ تَحْلِيَةٌ. وَالتَّحْلِيَةُ لُبْسٌ لِلْمُتَطَهِّرِ، فَهُوَ لُبْسٌ بَعْدَ لُبْسٍ»؛ (هر #توبه_كنندهاى پاكيزه است، زيرا #توبه تخليه و پاكيزگى از #گناهان است؛ پس توبه، #تخليه و #تحليه و آراسته شدن به #طهارت است، و پاكيزگى و توبه #تحليه است؛ و #تحليه يك نوع #پوشش براى شخص پاكيزه است؛ پس #توبه، پوششِ بعد از پوشش است).
🔹 #توبه دارای مراتبی است و تنها #لقلقه_زبان جز خسارت دنیا و آخرت ثمری ندارد. شرط اول نیز ادای #حقّالناس است و پس از آن، خروج از #گناهان فردی. «البته #توبهى هر چيز به حسب خود آن چيز است؛ اگر #مال كسى را از بين برده باشيم، بايد اول آن را به #صاحبش برگردانيم، سپس از آن #استغفار كنيم».
🔹 #سالکالیالله باید به #مراقبه_کامل از #اعمال خویش بپردازد، و خود را هر لحظه به #حساب بکشد که «لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُحَاسِبْ نَفْسَهُ فِي كُلِّ يَوْم». [۲] #سالک تمام #اعمال و حرکات و #سکنات خود را به #حولوقوهیالهی میداند؛ از اینرو وقتی عمل #حسنهای در کارنامه خود میبیند، به خود نمیبالد و از خدا توفیق بیشتر میطلبد، و چون کار #ناپسندی از او سر زد، به تضرع و #توبه سعی در جبران گذشته دارد.
🔹«ما بايد اهل #محاسبه باشيم، هر چند اهل توبه نباشيم و تدارك نكنيم، خود #محاسبه مطلوب است. اگر بدانيم فلان روز #حسينى و فلان روز #يزيدى هستيم، بهتر از اين است كه اصلاً ندانيم يزيدى هستيم يا حسينى. سرانجام ممكن است روزى به خود بياييم و بخواهيم تدارك كنيم».
پی نوشتها؛
[۱] أمالی شیخ مفيد، ص۲۳۳؛ بحارالأنوار، ج۲۴، ص۳۱۸. [۲] کافی، ج۲، ص۴۵۳؛ وسائل الشيعة، ج۱۶، ص۹۵
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#آیت_الله_بهجت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«مشاهده اعمال» در قیامت به چه معناست؟
🔹پاسخ این سؤال در «آیات ۶ تا ۸ سوره زلزله» آمده، نخست مى فرماید: «یَوْمَئِذ یَصْدُرُ النّاسُ أَشْتاتاً لِیُرَوْا أَعْمالَهُمْ». (در آن روز، #مردم به صورت گروه هاى پراکنده [از قبرها] خارج مى شوند تا #اعمالشان به آنها #نشان داده شود!). منظور از جمله «لِیُرَوا أَعْمالَهُمْ». (تا اعمالشان را به آنها نشان دهند) مشاهده #جزاى_اعمال است، یا مشاهده #نامه_اعمال، که هر نیک و بدى در آن ثبت است، یا #مشاهده_باطنى، به معنى معرفت و شناخت چگونگى اعمالشان است. و یا به معنى #تجسم_اعمال و مشاهده خود اعمال است.
🔹تفسیر اخیر با ظاهر آیه از همه موافق تر است و این آیه، یکى از روشن ترین آیات بر مسأله «تجسم اعمال» محسوب مى شود، که در آن روز #اعمال آدمى به صورت هاى مناسبى #تجسم مى یابد و در برابر او حضور پیدا مى کند، و همنشینى با آن مایه نشاط یا رنج و بلا است. پس از آن، به سرانجامِ کارِ هر یک از این دو گروه #مؤمن و #کافر، #نیکوکار و #بدکار، اشاره کرده، و مى فرماید: «فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ». (پس کسى که به اندازه سنگینى ذرهاى #کار_خیر انجام داده آن را مى بیند). «وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یَرَهُ». (و هر کس به اندازه سنگینى ذره اى #کار_بد کرده آن را مى بیند!).
🔹باز در اینجا تفسیرهاى مختلفى ذکر شده که، آیا «جزاى اعمال» را مى بیند؟ یا «نامه اعمال» را مشاهده مى کند؟ و یا خود «عمل» را؟. ظاهر این آیات نیز تأکید مجددى است بر مسأله #تجسم_اعمال و مشاهده خود عمل، اعم از نیک و بد در روز قیامت، که حتى اگر سر سوزنى کار #نیک یا #بد باشد، در برابر صاحب آن مجسم مى شود و آن را مشاهده مى کند. #مثقال در لغت، هم به معنى ثقل و سنگینى آمده و هم ترازویى که با آن سنگینى اشیاء را مى سنجند، و در اینجا به همان معنى اول است.
🔹براى #ذرّة نیز در لغت و کلمات مفسران، تفسیرهاى گوناگونى ذکر شده است؛ گاه به معنى مورچه کوچک، گاه گرد و غبارى که وقتى دست را بر زمین بگذاریم و برداریم به آن مى چسبد، و گاه به معنى ذرات بسیار کوچک غبار که در فضا معلق است و به هنگامى که آفتاب از روزنه اى به اطاق تاریک مى تابد آشکار مى گردد، تفسیر شده است. مى دانیم: امروز کلمه «ذرّه» را به «اتم» نیز اطلاق مى کنند و «بمب اتمى» را «اَلْقُنْبُلَةُ الذَّرِّیَّة» مى گویند، «اتم» به قدرى کوچک است که نه با چشم عادى، و نه با دقیق ترین میکروسکوپ ها قابل مشاهده نیست،
🔹و تنها آثار آن را مشاهده مى کنند، و حجم و وزن آن با محاسبات علمى قابل سنجش است، و به قدرى کوچک است که چند میلیون واحد آن، روى نوک سوزنى جاى مى گیرد! مفهوم #ذره هر چه باشد، منظور در اینجا کوچک ترین وزن ها است. به هر حال، این آیه از آیاتى است که پشت را مى لرزاند و نشان مى دهد: #حسابرسى_خداوند در آن روز، فوق العاده #دقیق و #حساس است، و ترازوهاى سنجش عمل در #قیامت، آن قدر ظریف است که حتى کوچک ترین #اعمال_انسانى را #وزن مى کنند و به #حساب مى آورند.
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازي، دارالکتب الإسلامیه، چاپ سی و ششم، ج ۲۷، ص ۲۴۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#قیامت #اعمال
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا با مرگ، پرونده اعمال انسان بسته می شود؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در پايان خطبه ۴۲ به مهمترين تفاوت #دنيا و #آخرت اشاره كرده، مى فرمايد: «وَ إِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لاَ حِسَابَ وَ غَداً حِسَابٌ وَ لاَ عَمَلَ» (امروز روز #عمل است نه حساب، و فردا وقت #حساب است نه عمل!). اين سخن از يك سو بيانگر اين واقعيت است كه تا #فرصت در دست داريد، بر حجم #اعمال_صالحه خود بيفزاييد، و اگر مى بينيد نيكوكاران و بدكاران، پاكان و ناپاكان، اولياءالله و اشقياء، حزب خدا و حزب شيطان، در اين جهان در كنار هم زندگى مى كنند، بى آن كه بدكاران مورد مجازات الهى قرار گيرند و نيكوكاران مشمول پاداش خير شوند، به خاطر آن است كه اين جهان تنها #ميدان_عمل است نه حساب و جزا.
🔹و از سوى ديگر هشدار مى دهد كه با پايان #عمر، پروندههاى اعمال براى هميشه بسته مى شود و راهى به سوى بازگشت و جبران نخواهد بود، و پشيمانى كمترين سودى نخواهد داشت، همان گونه كه #امام_على (عليه السلام) در کلامی ديگر مى فرمايد: «لا عَنْ قَبِيْح يَسْتَطيعُونَ اِنْتِقالا وَ لا فِي حَسَن يَسْتَطيعُونَ اِزْدِياداً». [۱] (نه مى توانند از #اعمال_زشتى كه انجام داده اند بر كنار شوند، و نه مى توانند #كار_نيكى بر نيكى هاى خود بيفزايند!).
🔹نه براى فرياد «رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا». [۲] (پروردگار من! مرا بازگردانيد، شاید در آنچه ترک کردم [و کوتاهی نمودم] #عمل_صالحی انجام دهم!)، پاسخى مى شنوند و نه آرزوى «فَلَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ». [۳] (ای کاش بار دیگر [به دنیا] بازگردیم و از #مؤمنان باشیم!) هرگز به واقعيت مى پيوندد! از اين آيات، و روايات مشابه آن كه در خطبه بالا آمد، به خوبى نتيجه مى گيريم كه اين، يك سنّت تخلفناپذير الهى است كه #پرونده_اعمال با #مرگ يا زمانى كه انسان در آستانه مرگ قطعى قرار مى گيرد، بسته مى شود و راهى به سوى بازگشت و جبران نيست!
🔹در اينجا اين سؤال پيش مى آيد كه در بسيارى از روايات آمده كه آثار كارهاى نيك و بد انسان بعد از مرگ، نیز به او مى رسد و به اين ترتيب #پرونده_اعمال او از نظر حسنات يا سيّئات سنگين تر مى شود؛ رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مى فرماید: «سَبْعَةُ اَسْباب يُكْتَبُ لِلْعَبْدِ ثَوابُها بَعْدَ وَفاتِه، رَجُلٌ غَرَسَ نَخْلا اَوْ حَفَرَ بِئْراً اَوْ اَجْرى نَهْراً اَوْ بَنى مَسْجِداً اَو كَتَبَ مُصْحَفاً اَوْ وَرَّثَ عِلْماً اَوْ خَلَّفَ وَلَداً صالِحاً يَسْتَغْفِرُ لَهُ بَعْدَ وَفاتِه». [۴] (هفت سبب [از اسباب خير] است كه ثوابش براى بنده خدا بعد از #مرگ او نوشته مى شود: كسى كه نخلى بكارد يا چاه آبى حفر كند يا نهرى به جريان اندازد يا مسجدى بنا كند يا قرآنى و يا كتابى سودمند بنويسد يا علمى از خود به يادگار بگذارد يا فرزند صالحى بعد از او بماند كه پس از درگذشت وى برايش استغفار كند).
🔹روشن است كه آنچه در اين حديث آمده نمونه هاى بارز #كار_خير است، وگرنه تمام آثار نيك و سنّت هاى حسنه اى كه از انسان باقى مى ماند همين اثر را دارد. با این وصف، آيا اينها با آنچه در بالا گفته شد منافاتى ندارد؟ پاسخ اين سؤال روشن است؛ سخن امام (علیه السلام) بدین معنا است که انسان بعد از #مرگ، عمل تازه اى نمى تواند انجام دهد، نه اين كه آثار اعمال گذشته به او نمى رسد، آرى پرونده اعمال جديد بسته مى شود و چيزى بر آن افزوده نمى گردد؛
🔹ولى پرونده اعمال پيش از مرگ همواره گشوده است و انسان از ميوه هاى درخت هاى #اعمال_صالحهاش در برزخ و قيامت بهره مند مى شود. حتى از اعمالى كه فرزند صالح او انجام مى دهد و از آثار تربيت صحيحى است كه او در حال حياتش در مورد فرزند انجام داده بهره اى به او مى رسد و طبيعى است كه انسان از ميوه هاى درخت برومندى كه نشانده است بهره ببرد.
پی نوشتها
[۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، ۱۴۱۴ق، چ ۱، ص ۲۷۹، (خطبه ۱۸۸)
[۲] قرآن کریم، سوره مؤمنون، آيات ۹۹ و ۱۰۰
[۳] همان، سوره شعراء، آيه ۱۰۲
[۴] تنبيه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورّام)، ورام بن أبي فراس، مكتبة فقيه، قم، چ ۱، ج ۲، ص ۱۱۰
📕پيام امام امير المومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۲، ص ۴۷۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#عمر #مرگ #اعمال #آخرت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چرا خداى متعال دستور مطالعه در «آفرینش آسمانها» را به انسانها مى دهد؟
🔹#قرآن_مجید در «آیات ۳ و ۴ سوره ملک»، به نظام کلى جهان پرداخته، و انسان را به «مطالعه مجموعه #عالم_هستى» دعوت مى کند، تا از این طریق، خود را براى آن #آزمون_بزرگ آماده کند؛ مى فرماید: «الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَماوات طِباقاً» (همان خدایی که #هفت_آسمان را بر روى یکدیگر آفرید). و به دنبال آن، مى افزاید: «ما تَرى فِی خَلْقِ الرَّحْمنِ مِنْ تَفاوُت» (در خلقت خداوند رحمان هیچ #نقص و #تضاد و #عیبى نمى بینى). با تمام عظمتى که #عالم_هستى دارد، هر چه هست #نظم است و #استحکام، #انسجام، و ترکیبات حساب شده، و #قوانین_دقیق، و اگر بى نظمى در گوشه اى از جهان راه مى یافت، آن را به نابودى مى کشید.
🔹از #نظام_عجیب و شگفت انگیزى که بر یک دانه اتم، و #ذرات_الکترون و پروتون حاکم است، گرفته، تا نظامات حاکم بر کل منظومه شمسى، و منظومه هاى دیگر و #کهکشانها، همه در «سیطره قوانین دقیقى» قرار دارند که، آنها را در مسیر خاصى پیش مى برند، خلاصه، همه جا »#قانون است و #حساب، و همه جا #نظم است و #برنامه.
و در پایان آیه، براى تأکید بیشتر مى فرماید: «فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرى مِنْ فُطُور» (بار دیگر نگاه کن و عالم را با #دقت بنگر، آیا هیچ شکاف، #خلل و اختلافى در جهان مشاهده مى کنى؟!). #فُطُور از ماده «فطر» (بر وزن سطر) به معنى شکافتن از طول است، و به معنى شکستن (مانند افطار روزه) و #اختلال و فساد نیز مى آید، و در آیه مورد بحث به همین معنى است.
🔹منظور این است که: هر چه انسان در #جهان_آفرینش دقت کند، کمترین خلل و #ناموزونى در آن نمى بیند. لذا، در آیه بعد، براى تأکید همین معنى مى افزاید: «ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ کَرَّتَیْنِ یَنْقَلِبْ إِلَیْکَ الْبَصَرُ خاسِئاً وَ هُوَ حَسِیرٌ» (بار دیگر دیده خود را باز کن، و دو مرتبه به #عالم_هستى بنگر، سرانجام #چشمانت به سوى تو باز مى گردد در حالى که خسته و #ناتوان شده، و در جستجوى خلل و #نقصان در این عالم بزرگ #ناکام مانده است!). #کَرَّتَیْن از ماده «کرّ» (بر وزن شرّ) به معنى توجه و بازگشت به چیزى است، و «کرة» به معنى تکرار و «کَرَّتَیْن» تثنیه آن است، ولى بعضى از مفسران گفته اند: منظور از «کَرَّتَیْن» در اینجا معنى تثنیه نیست، بلکه، منظور #توجههاى_مکرّر، پى درپى و متعدد است.
🔹بنابراین، حداقل #قرآن در این آیات دستور به مردم مى دهد: سه بار در #عالم_هستى بنگرند، و #اسرار_آفرینش را مطالعه کنند، و به یک معنى بارها و بارها دقیق شوند، و هنگامى که نتوانستند کمترین #خلل و نقصانى در این نظام عجیب بیابند، به #آفریننده این دستگاه و #خالق این جهان و علم و قدرت بى پایان #آشناتر شوند. به هر حال، از این آیات، دو نتیجه مهم مى توان گرفت: نخست این که: #قرآن به همه رهروان راه حق، #دستور_مؤکد مى دهد: هر چه مى توانند در #اسرارعالمهستى و شگفتى هاى جهان آفرینش بیشتر #مطالعه و #دقت کنند، و به یک بار و دو بار قناعت ننماید، چه بسیار #اسرارى که در نگاه اول و دوم خود را نشان نمى دهد، #دیدههاى_تیزبین لازم است که بعد از چندین نگاه آنها را بیابد.
🔹دیگر این که: هر قدر انسان در این نظام دقیق تر و باریک تر شود، #انسجام آن را بهتر درک مى کند، انسجامى خالى از هرگونه #نقص، #خلل، کژى و اعوجاج. و اگر، در نظر سطحى و ابتدایی بعضى از پدیده هاى این جهان به عنوان شرور، آفات و فساد دیده مى شود (همچون زمین لرزه ها، سیلاب ها، بیمارى ها و حوادث ناگوارى که گهگاه در زندگى انسان ها رخ مى دهد) در مطالعات دقیق تر روشن مى شود: آنها نیز #اسرار و #فلسفههاىدقیق و مهمى دارند. [۱]
🔹این آیات اشاره روشنى به #برهان_نظم دارد که مى گوید: وجود #نظم در هر دستگاه، نشانه وجود #علم و #قدرتى در پشت آن دستگاه است، و گرنه، حوادث اتفاقى حساب نشده، و تصادف هاى کور و کر، هرگز نمى توانند «مبدأ نظام و حساب» گردد، همان گونه که در حدیث معروف «مفضّل» از #امام_صادق (علیه السلام) آمده است: «إِنَّ الاِْهْمالَ لایَأْتِى بِالصَّوابِ، وَ التَّضادَ لایَأْتِى بِالنِّظامِ»؛ (#مهمل_کارى، هرگز نتیجه درست نمى دهد، و تضاد، مبدأ نظام نمى گردد!). [۲]
پی نوشتها؛
[۱] شرح این مطلب را در مباحث «اثبات وجود خدا» در پاسخ به دلائل مادّیین در زمینه «آفات و بلاها» ذکر کرده ایم، به کتاب «آفریدگار جهان» مراجعه کنید.
[۲] بحار الانوار، ج ۳، ص ۶۳
📕تفسیر نمونه، آيت الله العظمی مکارم شيرازى، دارالکتب الإسلامیه، چ ۲۹، ج ۲۴، ص ۳۲۹
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#آفرینش #خلقت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکموردرضایتنمیباشد