✨🔸✨🔸✨🔸✨🔸✨ ✨ ⭕️اسراف و تبذير در قرآن (بخش دوازدهم) 💠چرا #مسرفين مبغوض خدا و #مبذرين برادران شيطان شمرده شده‏‌اند؟ 🔷علت اين مطلب را بايد در جهان‌‏بينی و اعتقادات اسلامی جستجو كرد و تبيين آن، در مورد #مسرفان مي‏تواند چنين باشد كه خداوند امر به عدالت و احسان مي‏كند و طبعا #صاحبان_عدالت را دوست مي‏دارد. «إِنَّ اللَّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ‏» و از آنجا كه #اسراف‌كاران از اين فرمان سرپيچی كرده و بی عدالتی در مصرف را پيشه خود ساخته‌‏اند، قهرا مورد خشم و دشمنی خداوند قرار خواهند گرفت، 🔷ولی در مورد #تبذيركاران علت همدست‏ بودن و شباهتشان به #شيطان را از آيه شريفه مي‏توان استنباط كرد آنجا كه مي‏فرمايد: «#مبذران #برادران‌شيطانند» و تعبير برادر در لغت عرب، به معنی مشابه و نظير هم می‌آيد و شيطان در برابر پروردگارش ناسپاس است، و از طرف ديگر #تبذير به معنای #ضايع‌كردن‌نعمت های خداوند است و خود نوعی ناسپاسی است، نسبت ‏به آن نعمت ها، 🔷و #شيطان نخستين فردی است كه همه چيز را ناديده گرفت و تمرد از فرمان خدا كرد و راه #ناسپاسی را باز نمود، لذا آنها كه مبتلا به اين #خصلت‌ناروا باشند از همكاران و همدستان ‌شيطان خواهند بود و از آنان با عنوان #برادران_شيطان ياد شده است و اين است رمز تعبير زيبای #قرآن. #ادامه‌دارد... نویسنده: محمدرضا عطايی - مجلة مشكاة، ش ۵۵ منبع: وبسایت‌مرکزمطالعات و پاسخ‌گویی به شبهات #اسراف @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️چگونه انسان می تواند به درمان «ناسپاسی» در وجود خویش بپردازد؟ 🔹نخستين راهکار برای تقویت حس #شكرگزارى در انسان، افزایش #معرفت و #تفكّر در صنایع الهیه و انواع «نعمت هاى ظاهرى و باطنى» او است. [۱] راهکار ديگر، دقت در «زندگی افرادى است كه در سطح پایین‌ تری از انسان زندگی می کنند». با افزایش دقت در زندگى آنان، روح #شكرگزارى افزایش می یابد، در حالى كه اگر به بالادست خود بنگرد وسوسه‌ هاى شيطانى و روحیه #ناسپاسى در او آشكار مى شود. 🔹از سوى دیگر، انسان ها باید در هر #مصيبت و بلايى از بلاهاى دنيا، با خود بیاندیشند که سخت‌تر از آن نیز قابل تصوّر است؛ این اندیشه، انسان را به #شكرگزاری ترغیب می كند كه گرفتار مصیبتی بدتر از آن نشده است. نقل شده که فردی برای شکایت به حضور یکی از بزرگان رسید و گفت: دزد به خانه من آمده و همه چيز را با خود برده است، آن شخص فرهیخته در پاسخ به او گفت: برو #شكر خدا كن كه اگر به جاى آن دزد، #شيطان به خانه تو مى آمد و #ايمان تو را مى برد، چه مى كردى؟ [۲] 🔹#امام_صادق (عليه السلام) در كتاب معروف «توحيد مفضّل» با عباراتی گويا و دلايل روشن و تحليل هاى شگفت انگيز، به بیان #حقايق_توحيد می پردازد، اما گاه در ضمن بحث به ذكر #نعمتهاى‌بزرگ‌الهى مى پردازد، تا از اين طريق انسان ها را به شناخت «منعم حقيقى» آشنا سازد. آن حضرت در بخشى از سخنان خود با اشاره به دو نعمت «سخن گفتن» و «نوشتن»، به عنوان دو رکن اصلى تمدّن انسانى، مى فرمايد: «اگر خداوند ابزار اين دو كار را در اختيار او نگذاشته بود، نه توان بر سخن گفتن داشت نه نوشتن. 🔹آرى #خداوند زبان و دهانى در اختيار بشر گذارده كه به كمك آن دو مى تواند #سخن بگويد، و دست و انگشتانى به او بخشيده كه قلم به دست بگيرد و امور مختلف را #بنويسد. اگر اين دو نبود انسان همچون چهار پايان بود كه نه سخن مى گويند و نه چيزى مى نويسند، [نه علم و دانشى دارند و نه تمدّن درخشانى] هر كس #شكر اين نعمت را بجا آورد، #پاداش_الهى در انتظار او است، و هر كس #كفران كند [به خدا زيان نمى رساند بلكه به خودش زيان مى رساند] زيرا خداوند از جهانيان بى نياز است». [۳] پی نوشت‌ها؛ [۱] معراج السعادة، نراقى، هجرت‏، قم، چ ۵، ص ۸۱۰. [۲] المحجة البيضاء في تهذيب الإحياء، فيض كاشانى، جامعه مدرسين، چ ۴، ج ۷، ص ۲۲۷. [۳] توحيد المفضل‏، قم‏، داورى‏، بى تا، چ ۳، ص ۷۹ 📕اخلاق در قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابیطالب(ع)، قم‏، ۱۳۷۷ش،‏ چ اول‏، ج ۳، ص ۷۸ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #شکر #شکرگزاری @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️اسباب و انگيزه های «ناسپاسی» کدامند؟ 🔹گاه تقصير در #شكرگزارى و گرايش به #ناسپاسى، از کمی معرفت انسان نسبت به #نعمت‌ها سرچشمه می گيرد، و اصولا افراد ناسپاس به «نعمت هاى الهى» نمى انديشند؛ با كمى دقت در #آفرينش_بدن و دستگاه عجيب و بسيار دقيق آن، به اهميت نعمت هاى الهی در وجودمان آگاه شده و حس #شكرگزارى در وجود انسان تحريك مى شود. #خداوند دستگاه هايى [مانند قلب و كبد و كليه ها و شش ها] را در وجود انسان قرار داده كه اگر بشر بتواند معادل مصنوعى آنها را بسازد، قطعاً كارايى بسيار پايينى خواهد داشت گاه دهها يا صدها ميليون هزينه دارد و به اين ترتيب اگر بخواهيم قيمتى بر يك يك اعضاء خود بگذاريم خواهيم ديد صاحب سرمايه بسيار عظيمى هستيم. 🔹در نعمت هاى بيرونى، گاه يك جرعه آب به اندازه يك دنيا ارزش دارد، چنان كه بعضى از علماء نقل كرده اند كه: «روزى عالمی بر پادشاهی وارد شد، در حالى كه ظرف آبى در دست او بود و مى خواست بنوشد، شاه به آن عالم بزرگ گفت: مرا پندى ده، مرد عالم گفت: اگر فوق العاده تشنه باشى و اين آب را از تو باز گيرند، مگر اين كه تمام ملك و حكومت خود را بدهى چه خواهى كرد؟ گفت چاره اى ندارم، تمام ملك خود را مى دهم، مرد عالم گفت: چگونه دلبستگى به حكومتى دارى كه بهاى آن جرعه آبى بيش نيست». 🔹گاه انسان، بيمارانى را مى بيند كه از شدّت درد و رنج به خود مى پيچند و مرگ را يك عطيّه آسمانى براى خود مى شمرند، در آن حال انسان فكر مى كند اگر تمام عالم را به همراه اين بيمارى به او بدهند هيچ ارزشى ندارد، و اگر همه جهان را از او بگيرند و در مقابل عافيت و تندرستى به او بدهند، سلامتی برای او ارزشمندتر است. با سلب #نعمت هاى به ظاهر كوچك و بسيار كم اهميت در وجود انسان، حيات او به خطر مى افتد. چشمه هاى آبى به نام غدّه هاى بزاق در دهان انسان به طور دائم كار مى كند و دائماً زبان، دهان، لب ها و گلو را نرم و مرطوب نگه مى دارد، 🔹و به هنگام خوردن غذا با جوششی فوق العاده، غذا را برای فرو بردن نرم و آماده مى نمايد و در عين حال به هضم آن نيز كمك مى كند. اگر روزى اين چشمه ها به كلّى بخشكد، لب ها، زبان و گلوى انسان مثل چوب شده، و حالت خفگى به او دست مى دهد، و قدرت بر سخن گفتن ندارد، و يك لقمه طعام ممكن است گلوگير شده و به حيات او خاتمه دهد، به يقين اين چشمه هاى كوچك ناپيدا و به ظاهر بى اهميّت براى انسان از تمام ثروت هاى جهان برتر و بالاتر است. 🔹بگذريم از نعمت آفتاب عالم تاب، هواى روح پرور و انواع مواهب زمين، گياهان، مركب ها و مواهب عظيم ديگر كه به تعبير قرآن «وَ اِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللهِ لا تُحْصُوها» [۱] (اگر #نعمتهاى_خدا را شمارش كنيد هرگز به شمارش آن قادر نمى يابيد). از سوی ديگر، بسيارى از #نعمتهاى_الهى، هيچ گاه از آدمى سلب نمى شود، از اين رو، هيچگاه شناخته نخواهد شد؛ نعمت‌ هايى بود كه در گذشته براى انسان دائمى بود، اما با گذشت زمان، انسان سلب شدن آن نعمت را می بيند و به عظمت آن نعمت پى مى برد، در حالى كه ممكن است هنوز نعمت هاى بیشمار ديگرى مكتوم باشد. 🔹تا مسأله سفرهاى فضايى و تأثير حالت بى وزنى بر محيط زندگى پيش نيامده بود انسان در گذشته به اهميت نيروى جاذبه پی نبرده بود، اما امروز فهميده كه اگر جاذبه نبود خانه ها، كاخ ها، زراعت ها و درخت ها، همه با اندك چيزى به هوا پرتاب شده و انسان با اندك حركتى به سقف و ديوار برخورد مى کرد، سفره غذا با مختصر حركتى به اطراف پراكنده مى شد و حتى فرو بردن لقمه غذا و جرعه آب براى انسان مشكل بود، اگر روزی #خداوند همين يك #نعمت را از انسان بگيرد حركت دورانى زمين سبب مى شود كه آب های دريا و اقيانوس ها در فضا پخش شده و زمين به بيابانى خشك و سوزان تبديل گردد؛ 🔹فكر كنيد اگر در تمام طول عمر، به شكر همين نعمت بپردازيم، آيا قادر به #شکرگزاری خواهيم بود؟ و اگر #نعمتهاى_معنوى يعنى هدايت انبياء و رهنمودهاى معصومين (عليهم السلام) و نزول‌ كتب‌ آسمانى را كه بسيار برتر از نعمت هاى مادى هستند را بر آنها بيفزاييم، آنگاه به عظمت #مواهب_الهى و توان ناچيز خود بر #شکر و #سپاس آگاه می شويم. توجّه به اين امور، ريشه هاى #ناسپاسى را مى سوزاند، و روح #شكرگزارى را در انسان زنده مى كند. پی نوشت: [۱] قرآن کریم، سوره نحل، آيه ۱۸ 📕اخلاق در قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم‏، ۱۳۷۷ش،‏ چ اول‏، ج ۳، ص ۷۵. منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #نعمت #شكرگزارى @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️در روايات اسلامی چه آثاری برای «کفران نعمت» ذکر شده است؟ 🔸در روايات اسلامى به طور وسيع و گسترده، از #كفران_نعمت، زشتى و آثار شوم آن، و از زيبايى #شكر و بركات جالب آن بحث شده است، از جمله: 1⃣رسول خدا (صلى الله عليه و آله) در حديثى مى فرمايند: «اَسْرَعُ الذُّنُوبِ عُقُوبَةً كُفْرانُ النِّعْمَةِ». [۱] (گناهى كه زودتر از همه گناهان عقوبتش دامان انسان را مى گيرد #كفران_نعمت است). 2⃣امام على (عليه السلام) در اين رابطه مى فرمايند: «سَبَبُ زَوالِ النِّعَمِ الْكُفْرانُ». [۲] (آنچه باعث زوال نعمت‌ها مى شود #كفران است). 3⃣آن حضرت در حديث ديگرى می فرمايند: «كُفْرُ النِّعْمَةَ مُزيْلُها وَ شُكْرُها مُسْتَديمُها». [۳] (#ناسپاسى_نعمت آن را از بين مى برد، و #شكر نعمت سبب دوام آن است). 4⃣اميرالمومنين (عليه السلام) در حديثى مى فرمايند: «كُفْرانُ النِّعَمِ يُزِلُّ الْقَدَمَ وَ يَسْلُبُ النِّعَمِ». [۴] (#كفران_نعمت سبب لغزش قدم‌ها [و به زمين خوردن در زندگى] و موجب #سلب_نعمتها مى گردد). 5⃣آن حضرت در حديث ديگری می فرمايند: «آفَةُ النِّعَمَ الْكُفرانُ»؛ [۵] (آفت نعمت‌ها، #ناسپاسى است). 6⃣اميرمؤمنان #امام_على (عليه السلام) می فرمايند: «كافِرُ النِّعمَةِ كافِرُ فَضْلِ اللهِ». [۶] (#كفران‌كننده‌نعمت، منكر فضل الهى است). 7⃣يكى از مجازات هاى الهى مجازات #استدراج است، و مفهوم آن اين است كه خداوند برای مجازات بعضى از #افراد_طغيانگر و ظالم، آنان را مشمول #نعمت هاى خود قرار مى دهد؛ هنگامى كه نعمت بر او فوق العاده زياد شد، ناگهان نعمت را سلب مى كند تا شديداً احساس درد و عذاب كند. از اين رو امام حسين (عليه السلام) درحديثى مى فرمايند: «اَلاِسْتِدْراجُ مِنَ اللهِ سبحانه لِعَبدِهِ اَنْ يُسْبِغَ عَلَيْه النِّعَمَ وَ يَسْلُبَهُ الشُّكْر». [۷] (#استدراج در نعمت و غافلگير كردن خداوندى اين است كه به بنده اش نعمت فراوان مى دهد و توفيق #شكرگزارى را او سلب مى كند [ناگهان به زمين مى خورد و همه چيز را از دست مى دهد]). 8⃣امام سجّاد (عليه السلام) در اين رابطه مى فرمايد: «اَلذُّنُوبُ الَّتى تُغَيِّرُ النِّعَمَ البَغْىُ عَلَى النّاسِ وَالزَّوالُ عَنِ الْعادَةَ فِى الْخَيْرِ وَاصْطِناعُ الْمَعْرُوفِ، وَكُفْرانُ النِّعَمِ وَ تَرْكُ الشُّكْرِ». [۸] (گناهانى كه #نعمتهاى_الهى را تغيير مى دهد، ظلم بر مردم و تغيير دادن عادت در امور خير و #كفران_نعمت و ترك شكر است). 9⃣اميرمؤمنان امام على (عليه السلام) در حديث ديگرى مى فرمايند: «كُفْرُ النِّعْمَةِ لُؤْمٌ وَ صُحْبَةُ الاَحمق شُؤْمٌ». [۹] (#ناسپاسى_نعمت نشانه پستى است و دوستى با احمق سبب سر افكندگى است). 🔟اين بحث را با حديثى از امام صادق (عليه السلام) در بيان جنود عقل و جهل (لشكر عقل و نادانى) پايان مى دهيم. امام (عليه السلام) به اصحاب شان دستور مى دهند، #عقل و لشكريانش را بشناسند، و از #جهل و لشگريانش نيز باخبر باشند، و هنگامى كه بعضى از ياران توضيحات بيشترى مى خواهند #امام (عليه السلام) مى فرمايند: خداوند براى #عقل هفتاد و پنج لشكر قرار داده كه ضد آنها، جنود #جهل است، و در ضمن اين هفتاد و پنج لشكر كه در صدر كلام امام (عليه السلام) واقع شده مى فرمايند: «وَالشُّكْرُ وَ ضِدُّهُ الْكُفْرانُ». [۱۰] (يكى از لشكريان عقل #شكر است و ضد آن #كفران است). 💠تعبيراتى كه در روايات دهگانه بالا آمده به خوبى نشان مى دهد كه تا چه اندازه اين #رذيله_اخلاقى خطرناك است و تا چه حد #آثار_سوء آن در زندگى فردى و اجتماعى نمايان است و چگونه انسان را از اوج نعمت بر #خاك_مذلّت مى كشاند، #توفيقات را سلب مى كند و مايه دورى از خدا و نزديكى به #شيطان است. پی نوشت‌ها؛ [۱] بحارالأنوار، دار إحياء التراث العربى، چ۲ ج ‏۶۶ ص۷۰. [۲] غررالحكم و درر الكلم‏، دار الكتاب الإسلامی، چ۲ ص۳۹۵ قصار ۸. [۳] همان، ص۵۳۸ قصار ۱۰. [۴] همان، قصار۲۰. [۵] همان، ص۲۷۸، قصار ۳. [۶] ص ۵۳۹، قصار ۳۶. [۷] بحارالأنوار، همان، ج ‏۷۵ ص ۱۱۷. [۸] همان، ج ‏۷۰، ص ۳۷۵. [۹] غررالحكم و درر الكلم‏، ص ۵۳۸، قصار۲۱. [۱۰] بحارالأنوار، همان، ج۱، ص۱۱۰ 📕اخلاق در قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن أبیطالب(ع)، قم‏، ۱۳۷۷ش،‏ چ ۱، ج ۳، ص ۷۱ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #شکر #کفران @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد

✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨ ✨ ⭕️مفهوم «کفران نعمت» چیست؟ 🔹#كفر در اصل به معنى پوشانيدن چيزى است؛ و از آنجا كه #شخص_ناسپاس، در پوشانيدن ارزش #نعمت تلاش مى كند، به این عمل #كفران مى گويند. بديهى است «كافران نعمت»، گاه در قلب و گاه با زبان و گاه در عمل است. انسانهای ناسپاس #نعمت ها را در #قلبِ خود بى مقدار يا كم اهميت مى شمرند، 🔹و با #زبان در بی ارزش بودن آن نعمت سخن مى گويند، و در #عمل نیز به جاى حسن استفاده، از آن سوء استفاده مى كنند. به همين دليل بزرگان علم اخلاق فرموده اند: «اَلشُّكْرُ صَرْفُ الْعَبْدِ جَمِيْعَ ما اَنْعَمَهُ اللّهُ تَعالَى فى ما خُلِقَ لاَجْلِهِ»؛ (#شكر_نعمت آن است كه بندگان خدا، نعمت هايى را كه خداوند به آنها بخشيده است، در همان راهى مصرف كنند كه براى آن آفريده شده). 🔹بنابراين «كفران» و «ناسپاسى» آن است كه #نعمت‌ها را نابجا مصرف كنند، چشمى را كه خدا براى ديدن آثار عظمت او در عالم هستى و تشخيص راه از چاه و مشاهده آيات الهى آفريده در طريق #حرام به كار گيرد، همچنين گوش، زبان، دست و پا يا مال و ثروت را. 🔹گويى اين سخن بر گرفته از حديث #امام_صادق (عليه السلام) است که می فرماید: «شُكْرُالنِّعْمَةِ اِجْتِنابُ الْمحارِمِ» [۱] (#شكر_نعمت آن است كه از #گناهان پرهيز شود). و به اين ترتيب معنى سپاس و ناسپاسى هر دو روشن مى شود. پی نوشت: [۱] الكافی، كلينى، دار الكتب الإسلامية، تهران، ‏، چ۴، ج۲، ص۹۵، باب الشكر، ح ۱۰؛ و... 📕اخلاق در قرآن‏، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسه الامام على بن ابى طالب(ع)، قم‏، ۱۳۷۷ش،‏ چ اول‏، ج ۳، ص ۷۳ منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت) #کفران_نعمت #ناسپاسی @tabyinchannel #انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد