✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️مهارت های ضروری در سبك زندگی اسلامی (بخش دوم)
💠برخی از مهارت هايی که در زندگی کسب آنها ضرورت دارد عبارتند از:
1⃣«مهارت های بين فردی»
🔹انسان به هر دليلى چون تسخير و عاطفه و استخدام و مانند آن ها در دنيا نيازمند ديگرى است و بدون ديگرى نمی تواند زندگی کند. خداوند در #قرآن بيان مى کند که #ساختار_دنيا اين گونه است که برخی را #مسخر برخی ديگر قرار داده تا #امورات_يکديگر را پيش برند. خداوند در آيه ۳۲ سوره زخرف به صراحت از #تسخير و #استخدام به عنوان علت اصلی #اجتماع سخن گفته و می فرمايد: «آیا آنان هستند که رحمت پروردگارت را تقسیم می کنند؟ ما در زندگی دنیا معیشت آنان را میانشان تقسیم کرده ایم، و #برخی را از جهت درجات [فکری و مادی] بر برخی #برتری داده ایم تا برخی از آنان برخی دیگر را [در امر معیشت و سایر امور] به خدمت گیرند؛ و رحمت پروردگارت از آنچه آنان جمع می کنند، بهتر است».
🔹در #آخرت انسان ها به صورت #فردی وارد می شوند (مريم، آيه ۹۵)، هر چند که مجموع می شوند (واقعه، آيه ۵۰؛ هود، آيه ۱۰۳)، ولی #اجتماع تشکيل نمی دهند؛ زيرا نيازی به ديگرى ندارند تا براساس ضوابط با روابط و به تعبير قرآن «بيع و خله» (بقره، آيه ۲۵۴) با بستن قرارداد و يا روابط دوستانه و خويشاوندی نيازهای يکديگر را برآورده سازند؛ اما انسان در #دنيا برخلاف آخرت #نيازمند ديگرى است. اينجاست که #روابط‌بين‌فردی به عنوان يک #مهارت خود را نشان می دهد. خداوند در #آموزه‌های_قرآنی بر کسب مهارت بين فردی تاکيد دارد و از انسان ها می خواهد ياد بگيرند چگونه در #اجتماع زندگی و رفتار کنند. اصولا #قوانين و #احکام_اسلامی برای تبيين کسب مهارت های بين فردی چون #همکاری و #مشارکت تاکيد دارد.
🔹همکاری و مشارکت نه تنها در مسائل عبادی محض چون حج و نماز، بلکه در امور ديگر مانند کسب #تقوا و تزکيه و #پرورش انسان های خوب و نيک، و نيز #نيکوکاری مورد تاکيد است. خداوند در آيه ۲ سوره مائده مى فرمايد: «...و تعاونوا علی البر و التقوی و لا تعاونوا علی الاثم و العدوان و اتقوا الله ان الله شديد العقاب» (...و در #نیکوکاری و #پرهيزگاری با يکديگر #همکاری کنيد و در گناه و تعدی دستيار هم نشويد و از خدا پروا کنيد که خدا سخت کيفر است». از ديگر موضوعات اين مهارت، #اهتمام و اعتماد به گروه است. اصولا #امت به معناى گروه معتقد به هدف و روش خاص است. امت ها براساس اعتقاد به هدفی خاص است که دور هم گرد می آيند.
🔹#امت_اسلام يا اهل ايمان از واژگان پرکاربرد در #قرآن است. خداوند از #مومنان می خواهد، هم در کارها به يکديگر #يارى رسانند و هم به يکديگر اعتماد کنند. اعتماد به مومن به عنوان برادر دينی، به شخص اين امکان را می دهد تا در يک فضای سالم و در امنيت و آرامش کامل بتواند اهداف خويش را پيش برد. در آيات و روايات بر اموری چون اصالت صحت و اصالت برائت و مانند آنها تاکيد بسياری شده است. اينها بستر و فضای مناسبی را فراهم می آورد تا افراد بتوانند به ديگرى اعتماد کرده و در يک فضای امن روحی و روانی به فعاليت بپردازند.
🔹در #اسلام روابط بين فردی بر اساس اصول و معيارها و شاخص هايی تنظيم می شود. #درک و #تشخيص هر يک می تواند به بهبود ارتباطات بی‌انجامد. روابط ميان #خويشان براساس «الاقرب فالاقرب» سامان می يابد و اين گونه است که در ارث طبقات اول تا سوم مطرح می شود. همين معيار، مهم‌ترين اصل در تبيين و تعيين حدود سبز تا قرمز ارتباط است. همچنين ارتباط با دوستان بايد در همين چارچوب سامان يابد و با دوستانی که اعتماد بيشتری داريم بهتر مى توانيم کار کنيم. البته بايد #خطوط_قرمز ارتباط ميان فردی شناخته شود و براساس آن عمل کرد؛ زيرا با #دوست بايد چنان رفتار کرد که اگر #دشمن شد همه #اسرار تو را نداند، و با دشمن نيز چنان #دشمنی کرد که جايى برای #دوستی گذاشته شود. #ادامه_دارد...
برگرفته از روزنامه كيهان، شماره ۲۱۲۰۴ به تاريخ، ص ۸ (معارف)
منبع؛ وبسایت پژوهه
#زندگی #مهارت_زندگی
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️روایات اسلامی چگونه اهمیت «صدق» و «راستی» را تبیین نموده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸اهميت اين #فضيلت_اخلاقى در روايات اسلامى بيش از آن است كه در سخن بگنجد؛ رواياتى كه در این زمینه از #رسول_اکرم (صلی الله علیه و آله)، #ائمه_هدى (عليهم السلام) نقل شده، بيش از حدّ احصا و شمارش است. در ادامه تنها گلچينى از آن بيان مى شود كه به عنوان مشت نمونه خروار، بيانگر موقعيت اين صفت در ميان تمام صفات انسانى است. از اين روايات به خوبى استفاده مى شود كه همه فضايل انسانى از #صدق و #راستى سرچشمه مى گيرد.
7⃣#امام_على(عليه السلام) در اهميت #صدق می فرماید: «اَلصِّدْقُ رَأْسُ الدِّين» (صدق و #راستگويى اساس دين است). و در حديث ديگرى مى فرمايد: «اَلصِّدْقُ صَلاحُ كُلِّ شَىء» (#راستى سبب اصلاح هر چيزى است). و در حديث مشابه ديگرى مى فرمايد: «اَلصِّدْقُ اَقْوى دَعائِمِ الاْيمانِ» (#صدق قوى ترين ستون هاى ايمان است). و در تعبير ديگرى مى فرمايد: «اَلصِّدْقُ جَمالُ الاْنْسانِ وَ دَعامَةُ الاْيْمانِ» (#صدق جمال انسان و ستون ايمان است). و بالأخره در تعبير مهم ديگرى مى فرماید: «اَلصِّدْقُ اَشْرَفُ خَلائِقِ الْمُوْقِنِ» [۱] (#صدق شريف ترين اخلاق افراد صاحب يقين است).
8⃣#رسول_خدا (صلى الله عليه و آله) مى فرمايد: «اِنَّ رَجُلا جاءَ اِلَى النَّبِى فَقالَ يا رَسُولَ اللهِ ما عَمَلُ الْجَنَّةِ؟ قالَ الصِّدْقُ اِذا صَدَقَ الْعَبْدُ بَرَّ، وَ اِذا بَرَّ آمَنَ، وَ اِذا آمَنَ دَخَلَ الْجَنَّةَ قالَ: يا رَسُولَ اللّه وَ ما عَمَلُ النّارِ؟ قالَ اَلْكِذْبُ، اِذا كَذِبَ الْعَبْدُ فَجَرَ وَ اِذا فَجَرَ كَفَرَ، وَ اِذا كَفَرَ دَخَلَ النّارَ» [۲] (كسى از #رسول_خدا پرسيد: #عملى كه انسان را #بهشتى مى كند چيست؟ فرمود: #راستگويى، زيرا هنگامى كه انسان راست بگويد #نيكوكارى مى كند و هنگامى كه نيكوكارى كند #ايمان آورد و هنگامى كه ايمان بياورد داخل #بهشت مى شود؛ عرض كرد اى رسول خدا! #عملى كه انسان را #دوزخى كند چيست؟ فرمود: #دروغ است، هنگامى كه #دروغ بگويد #كار_بد انجام مى دهد، و هنگامى كه كار بد انجام مى دهد #كافر مى شود، و هنگامى كه كافر شود داخل #دوزخ مى گردد).
🔹جالب اين كه در اين حديث #راستگويى سرچشمه نيكوكارى و نيكوكارى سرچشمه #ايمان شمرده شده است؛ اين به خاطر آن است كه #افراد_بدكار براى توجيه اعمال خود معمولا به #دروغ پناه مى برند، #دروغ نیز با تاثیر در روح آدمى، تدريجاً #ايمان را تضعيف کرده، و سرانجام به #كفر مى انجامد، همانگونه كه #قرآن ميفرمايد: «ثُمَّ كانَ عاقِبَةُ الَّذِينَ اَسائُوا السُّوء اَنْ كَذَّبُوا بِآياتِ اللهِ وَ كانُوا بِها يَسْتَهْزِئُونَ» [۳] (سپس سرانجام كسانى كه #اعمال_بد مرتكب شدند به جايى رسيد كه #آيات_خدا را تكذيب كردند و آن را به سخريه گرفتند).
9⃣#امام_على (عليه السلام) در حديث ديگرى میفرماید: «اِذا اَحَبَّ اللهُ عَبْداً اَلْهَمَهُ الصِّدْقُ» [۴] (هنگامى كه خدا كسى را دوست بدارد خداوند #راستگويى را به قلب او مى افكند).
🔟آن حضرت در حديث ديگرى میفرماید: «اَرْبَعٌ مَنْ اُعْطِيَهُنَّ فَقَدْ اُعْطِىَ خَيْرُ الدُّنْيا وَ الاْخِرَةِ، صِدْقُ حَدِيث وَ اَداءُ اَمانَة وَ عِفَّةِ بَطْن وَ حُسْنِ خُلْق» [۵] (چهار چيز است كه به هر كس داده شود خير دنيا و آخرت به او داده شده؛ #راستگويى در سخن، اداء امانت، نگهدارى شكم از حرام و حسن خلق).
💠از مجموع اين احاديث، نكات مهم زير به خوبى استفاده مى شود: ۱) يكى از طرق آزمايش مردم. آزمايش افراد صاحب ايمان، بوسیله #راستگويى است. ۲) دعوت به #راستگويى جزء برنامه اصلى تمام پيامبران بوده است. ۳) #راستگويى سبب پاكى عمل است. ۴) مقام والاى انسان در پيشگاه خدا در گرو #راستگويى است. ۵) گرامى ترين مردم #راستگويانند. ۶) #راستگويى سبب نجات در آخرت است. ۷) #راستگويى قوى ترين ستون دين است. ۸) #راستگويى كليد بهشت است. ۹) #راستگويى نشان محبوبيت انسان در پيشگاه خدا است. ۱۰) آن كس كه #راستگو است، خير دنيا و آخرت را نصيب خود مى كند. و با توجه به اين آثار دهگانه اى كه براى #راستگويى ذكر شد به خوبى روشن میشود كمتر صفتى از فضايل اخلاق است كه به پاى اين صفت برسد.
پی نوشت‌ها؛
[۱] غررالحكم و دررالكلم، محقق: رجائى، سيدمهدى، دارالكتاب الإسلامي، قم، چ۲، ص۶۷ (قصار ۱۳۰۰) و ص۱۲۱ (قصار ۲۱۴۲) و ص۸۴ (قصار ۱۶۱۵) و ص۵۹ (قصار ۱۱۵۸) و ص۳۶ (قصار ۵۷۰)
[۲] إرشاد القلوب إلى الصواب، ديلمى، الشريف الرضي، قم، چ۱، ج۱، ص۱۸۵
[۳] سوره روم، آيه۱۰
[۴] غررالحكم و دررالكلم، همان، ص۲۸۸ (قصار ۱۲۷)
[۵] همان، ص ۱۲۴ (قصار ۲۱۶۴)
📕اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، مدرسة الامام على بن ابیطالب (ع)، ۱۳۷۷ش، چ۱، ج۳، ص۲۰۸
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#صدق #راستگویی
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) چه توصیه ای به فرماندار خود درباره برخورد با «نیکوکاران» و «بدکاران» می کند؟
🔹#امام_علی (علیه السلام) در بخشی از عهدنامه مالک اشتر، خطاب به او می فرماید: «وَ لاَ يَكُونَنَّ الْمُحْسِنُ وَ الْمُسِيءُ عِنْدَكَ بِمَنْزِلَة سَوَاء، فَإِنَّ فِي ذَلِكَ تَزْهِيداً لاَِهْلِ الاِْحْسَانِ فِي الاِْحْسَانِ وَ تَدْرِيباً لاَِهْلِ الاِْسَاءَةِ عَلَى الاِْسَاءَةِ وَ أَلْزِمْ كُلاًّ مِنْهُمْ مَا أَلْزَمَ نَفْسَهُ». (هرگز نبايد افراد #نيكوكار و #بدكار در نظرت يكسان باشند؛ زيرا اين كار سبب مى شود #نيكوكاران به نيكى ها بى‌رغبت و #بدكاران به اعمال بد تشويق گردند، بنابراين هر يك از اينها را مطابق آنچه براى خود خواسته اند #پاداش ده).
🔹آنچه #امیرالمؤمنین (عليه السلام) در اين دستور بيان كرده يكى از «اصول مهم مديريت» است؛ از مديريت خداوند و پيامبران بر جهان انسانيت گرفته تا مديريت يك پدر در خانواده. #قرآن_مجيد #پيامبر (صلی الله علیه و آله) را به بشارت و انذار دستور مى دهد و او را «مُبشر» و «نذير» مى نامد. خداوند وعده #بهشت را به «صالحان» و #دوزخ را به «بدكاران» داده است. اين اصل در تمام اقوام با تمام اختلافاتى كه در عقايد و فرهنگ و حكومت دارند تحت عنوان #تشويق و #تنبيه، سارى و جارى است.
🔹دليل آن روشن است؛ زيرا ادامه #نيكوكارى انگيزه مى خواهد و بازايستادن از كار خلاف نيز انگيزه اى مى طلبد. ممكن است انگيزه هاى معنوى و اعتقادات دينى آثار مطلوبى از خود در اين زمينه به يادگار بگذارند، ولى اين انگيزه ها در همه نيست؛ به علاوه اگر مسأله #پاداش و #كيفر نباشد آن انگيزه ها نيز سست مى شود. جمله «وَ أَلْزِمْ كُلاًّ...» اشاره لطيفى به اين نكته است كه وقتى آنها چيزى را براى خود بپسندند دليل ندارد حاكم آن را به آنان ندهد. #نيكوكار «پاداش» را براى خود پسنديده و #بدكار «كيفر» را، بنابراين خواسته خودش را بايد به او داد.
🔹از اين بالاتر، «پاداش نيكوكار» انگيزه اى براى ترك عمل بدكار، و «كيفر بدكار» انگيزه اى براى ادامه كار نيكوكار مى شود، همان گونه كه حضرت در عبارت زيباى ديگرى در «نهج البلاغه» فرموده: «ازْجُرِ الْمُسِيءَ بِثَوَابِ الْمُحْسِنِ» [۱] (بدكار را به واسطه پاداش نيكوكاران مجازات كنيد). اشاره به اينكه وقتى #بدكار خود را از پاداش هاى مادى و معنوى #نيكوكاران محروم مى بيند #تنبيه مى شود، و بر سر عقل مى آيد و چه بسا از كار خود #توبه كند و باز ايستد.
پی نوشت:
[۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، ۱۴۱۴ق، چ اول، ص ۵۰۱، (حکمت ۱۷۷)
📕پيام امام اميرالمومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۱۰، ص ۴۳۴
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#پاداش #کیفر #تشويق #تنبیه
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در تبیین پیامدهای «ظلم» به دیگران چه می فرمايند؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در حکمت ۱۸۶ #نهج_البلاغه هشدار شديدى به #ظالمان و #ستمگران مى دهد و مى فرمايد: «لِلظَّالِمِ الْبَادِی غَداً بِكَفِّهِ عَضَّةٌ» (آن #ستمگری كه ابتداى به #ظلم مى كند [فرداى #قيامت] دست خود را از پشيمانى [به دندان] مى گزد). حضرت اين سخن را از «آيه ۲۷ سوره فرقان» برگرفته است، آنجا كه مى فرمايد: «و يَوْمَ يَعَضُّ الظَّالِمُ عَلَى يَدَيْهِ يَقُولُ يَا لَيْتَنِى اتَّخَذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِيلاً» (و [همان] روزى كه #ستمكار دست خود را [از شدت حسرت] به دندان مى گزد و مى گويد: اى كاش با رسول [خدا] راهى برگزيده بودم).
🔹نكته شايان توجه اين است كه حضرت در اينجا #ظالم را مقدم به «بادى» كرده، يعنى آن كسى كه ابتداى به #ظلم مى كند، از اين نظر كه شخص دوم اگر «مقابله به مثل» كند #ظلم نيست، بلكه #احقاق_حق است، و اگر بيش از مقداری که به او #ظلم شده مقابله به مثل كند باز قبح و زشتى ظلم او به اندازه كسى كه «ابتدا به #ظلم كرده» نيست و تعبير به «عَضَّة»؛ (به دندان گزيدن) كنايه از #شدت_ناراحتى است؛ زيرا انسان هنگامى كه به ناراحتى هاى شديد گرفتار مى شود، #ناراحتی‌هايى كه از خود او سر زده و #خودش باعث و بانى آن بوده، مى خواهد از خود انتقام بگيرد و براى اين كار به آزار خويشتن مى پردازد؛
🔹گاه بر سر و صورت خود مى كوبد و گاه دست خود را كه با آن كار خلافى انجام داده مى گزد، و همه اينها نشانه «ناراحتى شديد از #كار_خويشتن و نوعى مجازات و انتقام از خود» است. حديثى از #امام_کاظم (علیه السلام) نقل شده است که: حضرت در مورد دو نفر كه به هم #دشنام مى دادند فرمود: «الْبَادِی مِنْهُمَا أَظْلَمُ وَ وِزْرُهُ وَ وِزْرُ صاحِبِهِ عَلَيْهِ مَا لَمْ يَتَعَدَّ الْمَظْلُومُ» [۱] (آن كس كه ابتدا كرده #ظالم تر است و #گناه او و گناه نفر ديگر بر اوست مادامى كه #مظلوم از حدّ تعدّى نكند). جمله اخير «ما لَمْ يَتَعَدَّ الْمَظْلُومُ» ممكن است اشاره به آن قسم از سبّ باشد كه #مظلوم در انجام آن مجاز است؛
🔹مثل اين كه كسى به ديگرى بگويد: «لعنة الله عليك» و او در جوابش بگويد: «عليك لعنة الله»، ولى در همان كتاب «اصول كافى» و در جای ديگر به جاى «ما لَمْ يَتَعَدَّ»، عبارت «ما لَمْ يَعْتَذِرَ» آمده است [۲]، اشاره به اين كه اگر شخص #دشنام_دهنده عذرخواهى كند و از كار خود توبه كرده و جبران نمايد #گناه او برداشته مى شود. اين نسخه صحيح تر به نظر مى رسد؛ زيرا درباره نفر دوم تعبير به «وِزْر» شده كه نشان مى دهد او هم گناهكار است؛ خواه تعدى كند يا تعدى نكند، ولى هرگاه مسئله عذرخواهى پيش آيد مشكل حل مى شود. [۳]
🔹درباره #ندامت_ظالم و عاقبتِ كار او احاديث ديگرى نيز از #ائمه_معصومین (عليهم السلام) نقل شده است. #رسول_اكرم (صلی الله علیه و آله) در این رابطه می فرماید: «الظُّلْمُ نَدامَةٌ» [۴](#ستمگرى، پشيمانى است). با اين كه مى دانيم #ظلم سبب پشيمانى است، ولى به قدرى اين رابطه شديد است كه حضرت فرموده ستمگرى عين #پشيمانى است. در حكمت ۳۴۱ آمده كه #امام_على (عليه السلام) فرموده است: «يَوْمُ الْعَدْلِ عَلَى الظّالِمِ أشَدُّ مِنْ يَوْمِ الْجَوْرِ عَلَى الْمَظْلُوم»؛ و شبيه همين تعبير در حكمت ۲۴۱ آمده است: «يَوْمُ الْمَظْلُومِ عَلَى الظّالِمِ أشَدُّ مِنْ يَوْمِ الظّالِمِ عَلَى الْمَظْلُومِ»؛
🔹و مفهوم هر دو اين است كه روزى كه خداوند از #ظالم انتقام مى گيرد بسيار شديدتر است از روزى است كه ظالم به #مظلوم ستم مى كند. در مورد #تجسم_اعمال در روز #قيامت از بعضى روايات استفاده مى شود كه #ظلم به صورت #ظلمت و تاريكى مجسم مى شود، همان گونه كه در حديثى از #رسول_اكرم (صلی الله علیه و آله) نقل شده است كه فرمود: «از #ظلم بپرهيزيد كه در روز #قيامت ظلمت و تاريكى است). [۵]
🔹بر اساس روايات، #ظلم از جمله گناهانى است كه #كيفر و عقوبت آن در اين #دنيا دامان انسان را مى گيرد، همان گونه #امام_باقر (عليه السلام) در حدیثی می فرماید: «هيچ كس به ديگرى #ستم نمى كند، مگر اين كه خداوند #انتقام او را در جان يا مال او خواهد گرفت). [۶] اين سخن را با حديثى از #رسول_اكرم (صلی الله علیه و آله) پايان مى دهيم كه فرمود: «چيزى كه #ثواب آن بسيار زود به انسان مى رسد #نيكوكارى است، و چيزى كه #مجازات آن زود دامن انسان را مى گيرد #ظلم و ستم است». [۷]
#مآخذدرمنبع‌موجوداست
📕پيام امام امير المؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ ۱، ج ۱۳، ص ۴۶۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#ظلم #ظالم #ستم
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد