🔘 نقش سفیانی
قبلاً نيز اشاره شد كه در «واقعة قرقيسيا» نقش اصلي را سفياني بازي ميكند.
او پس از اين معركه، مغرور، مست و بيرحمانه به سوي «كوفه» پيش ميتازد.
▫️«بغداد» را ويران و از كشتهها پشته ميسازد. در روايتي رسول اكرم(ص) ميفرمايند:
🔹«كَأَنّي بِالسّفيانيِّ قَدْ طَرَحَ رَحَلُهُ فِي رَحْبِكُم...؛ گويا سفياني را ميبينم كه در كوچه و بازار شما رحل اقامت افكنده، منادياش بانگ برميدارد: هر كس سر يكي از كوفيان (شيعيان) را بياورد، هزار درهم جايزه دارد، آنگاه همسايه سر همسايهاش و برادر سر برادرش را بريده و براي اخذ پاداش نزد او ميبرد و ميگويد:
▫️ اين هم از آنهاست (يعني از شيعيان است) و هزار درهم دريافت ميكند. در آن ايّام حكومت شما به دست حرامزادگان ميافتد؛ گويي آن مرد آبلهرو (سفياني) را ميبينم كه به عنوان يكي از شما و قائل به عقيدة شما (يعني به عنوان عرب و مسلمان) وارد صحنه شده، او شما را خوب ميشناسد؛ ولي شما او را نميشناسيد.
▫️پس شما را محاصره و يك به يك دستگير كرده و ميكشد. او جز زنازاده نيست. احدي را نميبينيد؛ جز اينكه گردن ميزند يا به دار ميآويزد. آنقدر كه از شدّت ترس، انسان به اشياي گرانبهايي كه در وسط راه ميبيند، دست نميزند.»
▫️سفياني نمايندة «بنياسرائيل» و مورد حمايت آنهاست. از اين رو دشمن و حريف نزد او ترسيم و نشان شده است. هدف او شيعيان و «بنياسماعيل»اند كه نابودي و قتل عامّشان در دستور كار سفياني وارد شده است؛
▫️امّا از آنجا كه او جنايتكاري حرفهاي است، براي دستيابي به مقصودش، هر جنايتي را مرتكب ميشود؛ البتّه به دست او، تقدير مقدّر بسياري از مردم نيز رقم ميخورد. او از كشتار ساكنان «بغداد» شروع كرده و پس از هجده روز خود را به «كوفه» ميرساند.
▫️آنچه او بر سر بغداد ميآورد، دردناك و اسفبار است.
سفياني سپاهي به كوفه ميفرستد كه شمارشان هفتادهزار نفر است. آنها اهالي اين شهر را به قتل ميرسانند و به صليب ميكشند و برخي را به اسارت ميگيرند؛
▫️در حالي كه آنان بر اين حالند، پرچمهاي سياه از جانب «خراسان» نزديك ميشوند. آنها منزلگاهها را شتابان درمينوردند و تعدادي از ياران حضرت قائم(عج) با آنها هستند. سپس مردي از موالي اهل كوفه در «ضعفا» شورش ميكند، فرماندة سپاه سفياني در منطقهاي ميان «حيره» و كوفه او را به قتل ميرساند.
▫️گفتوگو از «پرچمهاي خراساني» يا همان «پرچمهاي سياه پر خطر» است. در اين باره هر پژوهشگري بسته به ذوق و مقصودش از روايات نقل شده در منابع مختلف بهره جسته و امر را بر همگان مشتبه ساخته است.
▫️تشخيص صحّت سلسلة اسناد و وثاقت راويان، سخت و در عهدة اساتيد خبره و اهل فن است و نگارنده سعي در استفاده و انتخاب رواياتي دارد كه دست كم در منابع معتبر و دست اوّل آمده است. باقي را اميد به بخشايش خداوند و چشمپوشي اهل بيت(ع) داريم.
▫️پس از كشتارهاي فراواني كه سپاه سفياني در بغداد، كوفه و «نجف» مرتكب ميشود و پس از انتشار خبر اين قتل عام و شهادت علما، صالحان، مؤمنان و حتّي تخريب قبور آنان و به اسارت رفتن زنان و تاراج اموال، سيّد خراساني از «ايران» قيام ميكند، مؤمنان را بسيج داده و براي نجات اهل «عراق» ياري ميطلبد.
📚#سیاحتدرشرق/#قومنشانشده
@tarikh_farda
🔘ولایت و وَلایت(۱)
موضوع وِلایت، صرفنظر از اینکه انسان چه رویکردی (رحمانی یا شیطانی) به عالم داشته باشد، به مثابه جان و روح اعمال انسان و بنیاد همة آنچه که او در هر حوزة فرهنگی و تمدّنی بنا میکند، شناخته میشود. به واقع، همة اعمال و اقوال خُرد و کلان انسان در هر عصر و زمان به وِلایت بازگشت میکند و شناخت آن به منزلة شناخت بنیاد هر صورت فرهنگی و تمدّنی است.
▫️ولایت، به معنی قرب و دوستی و وِلایت به معنی سیاست، خواجگی و سرپرستی است. وَلایت و قرب و دوستی ولیّ، هر که باشد، لاجرم به پذیرش وِلایت و خواجگی و زعامت آن ولیّ میانجامد. از اینرو، وَلایت، باطن وِلایت است و وِلایت، ظاهر آن.
▫️غلبة وِلایت طاغوت، نتیجة وَلایتوزری و تقرّب به طاغوت و غلبة وِلایتالله، نتیجة پذیرش وَلایت و تقرّب به ولیّالله است.
▫️بدین سبب است که وَلایت و تقرّب به ولیّ، نقطة آغازین حرکت انسان، سنگ زیربنای عمل او وسرانجام، معلومکنندة سرانجام سیر و سلوک جزیی و کلّی او در عرصة تاریخ نیز هست.
▫️ولایت، جان مایه و روح هر حوزة فرهنگی و تمدّنی برکشیده شده است؛ زیرا تنها این انسان است که امکان و اختیار عمل و تغییر و تصرّف کلّی در زمین و تأسیس بنای فرهنگی و تمدّنی را مطابق خاستگاهی که اتّخاذ میکند، دارد.
▫️او، به هر که و به هرچه میل کند و تقرّب بورزد و وَلایت و محبّتش را پذیرا شود، سرپرستی و فرماندهی او را هم میپذیرد.
▫️بدین سبب است که میتوان گفت: هر حوزة فرهنگی و تمدّنی، نمایانگر وَلایتورزی انسان به ولیّای است که به حکم او را گردن نهاده و وِلایتش را پذیرا گشته است؛
▫️به عبارت دیگر انسان و همة آنچه که در عرصة زمین و تاریخ برمیکشد، مَظهر و محلّ ظهور وِلایتورزی اوست. شناسایی جملة حوزههای فرهنگی و تمدّنی، در هر عصری، معطوف به شناسایی وَلیّای است که انسان به آن تقرّب جسته و وِلایت و خواجگیاش را گردن نهاده است.
▫️در روایت زیبایی رسول خدا(ص) به علی(ع) فرمودند:
🔹«بر حقّانیت سه چیز، من سوگند یاد میکنم؛ تو و جانشیان بعدی تو، معرّف خدایید که خداوند به جز از راه معرفت شما شناخته نمیشود و معرّف بهشتیانید؛
🔹زیرا به جز کسی که شما را بشناسد و شما او را بشناسید، کسی به بهشت نمیرود و معرّف دوزخیانید؛ زیرا به جز کسی که شما را انکار کند و شمایش انکار
کنید، کسی به آتش دوزخ نمیافتد.»
📚#جانجهان/#ولایتولیّالله
@tarikh_farda
🔘ولایت و وَلایت(۲)
اولیاءالله به دلیل وَلایت و تقرّب به حقّ تعالی، مَظهر و مُعرّف حقّ تعالی هستند و پس از آنها، عبادالرّحمان، به دلیل وَلایت و تقرّب به اولیاءالله، مَظهر و معرّف اهل حقّ و لاجرم، با پذیرش وِلایت اولیاءالله شایستة بهشت میشوند.
▫️در مقابل، عبادالشّیطان، به دلیل ترک وَلایت و تقرّب اولیاءالله، مَظهر و معرّف اهل دوزخ و شایستة دوزخند.
▫️ماحصل قول و فعل هر گروه، لاجرم به دلیل نسبتی که با اولیاءالله یا اولیاءالشّیطان یافته رنگ و بوی بهشت یا دوزخ یافته است.
▫️پیش از آنکه آدمی، در پس پردة مرگ و در قیامت کبری بهشتی یا دوزخی شود، در عالم دنیا، خود در گسترة وَلایتورزی و تقرّب به حقیقت بهشت یا جهنّم (اولیاءالله و اولیاءالشّیطان)، قول و فعل خود را مَظهر بهشت و دوزخ، در دو وجه جزیی و کلّی (فرهنگی و تمدّنی) میسازد.
▫️سیر و سفر در جادّة دعوت همة انبیا و اوصیای الهی و کتب آسمانی، دعوت به پذیرش وِلایت ولیّالله و گردن نهادن به اوامر و نواهی ایشان است؛
▫️امّا در طول تاریخ، انسان، هماره وَلایت طاغوت و پذیرش سیاست و خواجگی طاغوت را بر وَلایت و وِلایت اولیای الهی ترجیح داده و خود را هر لحظه، به اسفل درکات دوزخی نزدیکتر ساخته است.
▫️حضرت امام صادق(ع) فرمودند:
🔹«گرفتاری مردم زیاد است، اگر آنها را دعوت کنیم، نمیپذیرند و اگر رها کنیم، جز به وسیلة ما هدایت نمییابند.»
▫️انسان، مهاجری است که در جستوجو و شناسایی حجّت و ولیّ حقّ، به راه میافتد تا از مسیر آن و گردن نهادن به وِلایت و سیاست و خواجگی او در دنیا و آخرت، بهشت را تجربه کند.
▫️در بیان روایات حضرات معصومان:، این امر، یعنی معرفت ولیّالله و شناخت جایگاه و کمالات ایشان برای مردم، سخت و غیرقابل قبول میآید و از آن سرباز میزنند.
امام علی(ع) میفرمایند:
🔹«إِنَّ أَمْرَنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌٌ لَايَحْتَمِلُهُ إِلَّا عَبْد ...؛
▫️معرفت و شناسایی ما، کاری بسیار صعب و مستعصب است که پذیرای آن نیست، جز مؤمنی که خداوند دلش را به ایمان آزموده باشد و نگهدارندة احادیث ما نیست، مگر سینهها و خردهایی که امانتپذیر و پابرجایند... .»
📚#جانجهان/#ولایتولیّالله
@tarikh_farda
🔘در جستوجوی نقشة كلّی الهی در خلقت هستی
این پرسش هماره با انسان بوده كه، آیا نظام خلقت از ابتدا، مبتنی بر طرحی معیّن و با رویكرد به مقصدی معلوم بنا شده است؟ یا آنكه بدون طرحی كلّی و هدفی غایی آغاز شده و پس از آن و تا به امروز، سیر رخدادها، حوادث و وقایع، سلسلة حیات بر كرة خاك را پیش برده است؟
▫️آیا میتوان فرض نمود که از ابتدا، خلقت هستی براساس طرحی معیّن و رویكرد به مقصد معیّنی آغاز شده است؛ امّا پس از گذار از مراحلی، دیگر این سیر حوادث و وقایع بوده که به همه چیز شکل داده، سمت و سوی آن را تعریف کرده و در نهایت، بودن در عرصة هستی را ترسیم نموده است.
▫️فرض سومی هم در كار میتوان وارد كرد: نظام خلقت بر مبنای طرحی معیّن و با رویكرد به مقصدی معلوم، بنا شده و همچنان نیز مرحله به مرحله و به قولی صحنه به صحنه و سكانس به سكانس پیش میرود.
▫️فرض اوّل؛ یعنی فقدان هرگونه طرح، نقشة معلوم و مقصدی نهایی برای خلق هستی، نفیکنندة ابتناء و استقرار هستی بر پایة علم و آگاهی خالق هستی است؛
▫️در حالیکه طیّ همة قرون، از سوی علمای مسلمان و دانشمندان غیرمسلمان، تحقیقات بسیاری دربارة این امر، یعنی پیوستگی غیرقابل تردید علم و حکمت خالق هستی در خلق، صورت گرفته و رسایل بسیاری در این باره منتشر شده است.
▫️جملة صاحبان خرد با مشاهدة قانونمندی دقیق، نظم پیچیده و هماهنگی بین همة اجزای خرد و کلان موجودات منتشر در آسمان و زمین، دربارة ابتنای هستی بر علم و آگاهی مطلق خالق هستی، اعتراف آوردهاند.
▫️ به اتّکای همین اعتراف محقّقانه و اثبات پشتیبانی علم و حکمت مطلق خداوند در خلق هستی، اهل حکمت و علم فرض اوّل، یعنی فقدان هرگونه طرح و نقشة معلوم و مقصد نهایی در خلق عالم را نفی میکنند؛ بلکه این امر را نفیکنندة صفات و اسمای كمالی خداوند، همچون «اسم علیم، حكیم و مدبّر» میشناسند.
📚#جانجهان/#ولایتولیّالله
@tarikh_farda