💠 مومن گنهکار را دوست بدار اما از عملش تبری بجو
🔸راوی به #امام_کاظم(ع) میگه:
من یکی از #دوستان و محبان شما را میشناسم که #اهل_گناه است، شراب میخورد و گناهان زشتی مرتکب میشود
میتونیم از او #برائت بجوییم و طردش کنیم؟
🔸حضرت در پاسخ می فرمایند:
از فعل و کارش تبری بجویید اما از خودش خیر، بلکه خودش رو دوست بدارید ولی نسبت به عملش ابراز ناراحتی بکنید.
🔸راوی میگه: میتونیم اون رو #فاسق و #فاجر بنامیم؟
حضرت میگه: خیر، حق چنین کاری ندارید.
بعد حضرت میگه: فاسق و فاجر، کسی است که کافر و منکر ما و دشمن دوستان ماست.
🔸بعد حضرت میگویند: خداوند اِبا دارد که دوست ما، فاسق و فاجر باشد و اینگونه نامیده شود، هرچند عملش، عمل درستی نباشد.
🔸اما شما به چنین شخصی بگویید: #فاسق_العمل درحالی که شخص مومنی است؛ بگویید: #خبیث_الفعل درحالی که دارای روح و روان پاکیزه ای است.
➕#کلید_واژه: «أَحِبُّوهُ وَ أَبْغِضُوا عَمَلَه»
📌پ.ن: به نظرتون آیا ما به این روایت عمل میکنیم؟ بچه مذهبی ها و حزب اللهی ها به این روایت عمل میکنند؟ چقدر از این جور آدم ها دور و ور ما هستند اما نگاه ما به اونها دقیقا چجوریه؟
همینجوری که حضرت میفرمایند؟
شاید لازم باشه توی تعامل و نوع نگاه مون به اطرافیان مون تجدید نظر کنیم.
چقدر لازمه روی این گونه نگاه ها، بررسی های جامعه شناختی داشته باشیم و اثرات اجتماعی اون رو دنبال کنیم.
و چقدر جامعه امروز ما محتاج اینگونه دستورات اهل بیت است...
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 مومن گنهکار را دوست بدار اما از عملش تبری بجو
🔺راوی به #امام_کاظم(ع) میگه:
من یکی از #دوستان و محبان شما را میشناسم که #اهل_گناه است، شراب میخورد و گناهان زشتی مرتکب میشود
میتونیم از او #برائت بجوییم و طردش کنیم؟
(الرَّجُلُ مِنْ مَوَالِيكُمْ يَكُونُ عَارِفاً يَشْرَبُ الْخَمْرَ وَ يَرْتَكِبُ الْمُوبِقَ مِنَ الذَّنْبِ، نَتَبَرَّأُ مِنْه؟)
🔺حضرت در پاسخ می فرمایند:
از فعل و کارش تبری بجویید اما از خودش خیر، بلکه خودش رو دوست بدارید ولی نسبت به عملش ابراز ناراحتی بکنید.
(قال: تَبَرَّءُوا مِنْ فِعْلِهِ وَ لَا تَبَرَّءُوا مِنْهُ؛ أَحِبُّوهُ وَ أَبْغِضُوا عَمَلَه)
🔺راوی میگه: میتونیم اون رو #فاسق و #فاجر بنامیم؟
حضرت میگه: خیر، حق چنین کاری ندارید.
بعد حضرت میگه: فاسق و فاجر، کسی است که کافر و منکر ما و دشمن دوستان ماست.
🔺بعد حضرت میگویند: خداوند اِبا دارد که دوست ما، فاسق و فاجر باشد و اینگونه نامیده شود، هرچند عملش، عمل درستی نباشد.
🔺اما شما به چنین شخصی بگویید: #فاسق_العمل درحالی که شخص مومنی است؛ بگویید: #خبیث_الفعل درحالی که دارای روح و روان پاکیزه ای است.
(وَ لَكِنَّكُمْ تَقُولُونَ فَاسِقُ الْعَمَلِ فَاجِرُ الْعَمَلِ، مُؤْمِنُ النَّفْسِ؛ خَبِيثُ الْفِعْلِ، طَيِّبُ الرُّوحِ وَ الْبَدَن)
📌پ.ن: به نظرتون آیا ما به این روایت عمل میکنیم؟ بچه مذهبی ها و حزب اللهی ها به این روایت عمل میکنند؟ چقدر از این جور آدم ها دور و ور ما هستند اما نگاه ما به اونها دقیقا چجوریه؟
همینجوری که حضرت میفرمایند؟
شاید لازم باشه توی تعامل و نوع نگاه مون به اطرافیان، تجدید نظر کنیم.
و چقدر جامعه امروز ما محتاج اینگونه دستورات اهل بیت است...
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 راهبرد اجتماعی مواجهه با مومن گنهکار
🔸نه طرد و تخریب انسجام؛ نه تساهل و تخریب ارزشها؛ بلکه تکریم شخصیت و تقبیح فعل
🔺زید نَرسی به امام کاظم(ع) میگوید:
من یکی از #دوستان و محبان شما را میشناسم که #اهل_گناه است، شراب میخورد و گناهان زشتی مرتکب میشود،
آیا میتوانیم از او #برائت جسته و طردش کنیم؟
(الرَّجُلُ مِنْ مَوَالِيكُمْ يَكُونُ عَارِفاً يَشْرَبُ الْخَمْرَ وَ يَرْتَكِبُ الْمُوبِقَ مِنَ الذَّنْبِ، نَتَبَرَّأُ مِنْه؟)
🔺حضرت در پاسخ می فرمایند:
از فعل و کارش تبری بجویید اما از خودش خیر، بلکه خودش را دوست بدارید ولی نسبت به عملش ابراز ناراحتی بکنید.
(قال: تَبَرَّءُوا مِنْ فِعْلِهِ وَ لَا تَبَرَّءُوا مِنْهُ؛ أَحِبُّوهُ وَ أَبْغِضُوا عَمَلَه)
🔺زید میگوید: میتوانیم او را #فاسق و #فاجر بنامیم؟
حضرت میگوید: خیر، حق چنین کاری ندارید.
و بعد حضرت ادامه میدهند: فاسق و فاجر، کسی است که کافر؛ و منکر ما و دشمن دوستان ماست.
🔺بعد حضرت میفرمایند: خداوند اِبا دارد که دوست ما، فاسق و فاجر باشد و اینگونه نامیده شود، هرچند عملش، عمل درستی نباشد.
اما شما به چنین شخصی بگویید: #فاسق_العمل درحالی که شخص مومنی است؛ بگویید: #خبیث_الفعل درحالی که دارای روح و روان پاکیزه ای است.
(وَ لَكِنَّكُمْ تَقُولُونَ فَاسِقُ الْعَمَلِ فَاجِرُ الْعَمَلِ، مُؤْمِنُ النَّفْسِ؛ خَبِيثُ الْفِعْلِ، طَيِّبُ الرُّوحِ وَ الْبَدَن)
📚 الأصول الستة عشر (ط-دارالحدیث)، ج۱، ص۲۰۰.
📌پ.ن:
▪️حضرت در این روایت به یک راهبرد و #قاعده_اجتماعی در نسبت میان «انسان» و «رفتار» به ما میآموزد. جامعه دینی وقتی میخواهد با انحراف و گناه مواجه بشود، باید میان شخص و کنش او تفکیک قائل شود. اگر این تفکیک از میان برود، دو آسیب جدی رخ خواهد داد:
1️⃣ یا افراد جامعه به کلی #طرد شده و #سرمایه_اجتماعی جامعه ایمانی از دست میرود، چون بالاخره آدمی معصوم نیست.
2️⃣ یا گناه #عادیسازی شده و مرزهای اخلاقی-ارزشی فرو میریزد.
▪️حضرت با بیانی دقیق، این تعادل را ترسیم میکنند:
🔸اینکه از فعل گناه تبری بجویید، اما از خود شخص نه؛
🔸عملش را نقد و نکوهش کنید، اما #حرمت_شخصیت ایمانی او را نشکنید؛
🔸او را با انواع و اقسام برچسبها مانند: #فاسق و #فاجر نرانید، چون این #برچسبگذاری، هویت دینی او را انکار کرده و در عمل، او را به دامن دشمنان میراند.
▪️این نگاه، امروز نیز برای ما در سطح اجتماعی و فرهنگی، بسیار حیاتی است. ما همین امروز نیز گرفتار دو سر طیف #افراط و #تفریط هستیم، دو طیفی که در حال تخریب هر دوی «انسجام اجتماعی» و «هویتی دینی» هستند.
▪️همه باید بدانند، هر دو گروه افراطی و تفریطی باید بدانند:
🔸جامعهای که گنهکار را یکسره حذف کند، به تدریج درگیر «#خودپالایی_افراطی» میشود و #حلقه_مؤمنانش تنگ و تنگتر خواهد شد و عملا چیزی به نام جامعه نخواهند ماند.
🔸در مقابل، جامعهای که به نام مدارا، #وفاق و امثالهم، گناه را نادیده بگیرد، #مرزهای_ارزشی خود را از دست داده و دچار خشم الهی میشود.
🔸اما نسخه امام، #راه_سوم است: «نقد و #تقبیح_گناه، اما حفظ #پیوند_اجتماعی با گناهکار(به جز مواردی که استثنا شده است)».
▪️در واقع حضرت در اینجا ما را به یک #بلوغ_اجتماعی دعوت میکند:
— محبت به مؤمن، حتی اگر آلوده به خطا باشد،
— و دشمنی با گناه، هرچند از سوی نزدیکترین دوست باشد.
▪️این همان الگویی است که از طرفی #همبستگی_اجتماعی را نگه میدارد و از طرفی دیگر #مرزهای_اخلاقی_ارزشی را نیز استوار میسازد.
✍️ آیات و روایات اجتماعی
💢 @AyatRevayatEjtemai
آیات و روایات اجتماعی
💠 راهبرد اجتماعی مواجهه با مومن گنهکار 🔸نه طرد و تخریب انسجام؛ نه تساهل و تخریب ارزشها؛ بلکه تکریم
💠 تاکتیک آسیبزای «برچسبزنی» و ابعاد اجتماعی آن
🔺حضرت در (این روایت)، از «برچسبزنی» به یک «مؤمنِ خطاکار» برحذر داشته و مرز دقیقی میان «نقد رفتار» و «تخریب شخصیت» میکشند:
▫️رفتار را نقد کنیم، اما شخصیت را با #القاب_تحقیرآمیز و #برچسبهای_رنگارنگ لگدمال نکنیم.
🔺به عنوان مثال امروزه در عرصه سیاسی-اجتماعی، یکی از آفات جدی، سرعت ما در صدور حکم، #قضاوت_کردن و #برچسبزنی به دیگران است؛ گویی با کوچکترین لغزش یا خطا، آنان را به مرتبهی کفر و ارتداد میرانیم. از حیث #تربیتی این روش به شدت خطاست. چه اینکه قرآن کریم فرمود سریع برچسب #بیدینی و امثالهم به دیگران نزنید: «لاٰ تَقُولُوا... لَسْتَ مُؤْمِناً»(نساء:94)
🔺از حیث #اجتماعی نیز این روش، آثار مخربی دارد، همان که پیش از این، از (کلمات شهید مطهری) نیز متذکر شدیم. چون عموما فردِ برچسبخورده، بهجای بازگشت و اصلاح، در همان مسیر خطا تثبیت میشود. یعنی ما با القابی که به دیگران میدهیم، آنان را ناخواسته به همان سمت سوق میدهیم و ما نیز با این کار، در گمراهی او شریک خواهیم بود.
🔺همین منطق، در بستر #خانواده نیز بسیار حیاتی است. فرزند اگر مکرر بشنود «تو چقدر بدی»، «تو چقدر بیادبی»، یا «دیگر دوستت ندارم»، نهتنها #اعتمادبهنفس خود را از دست میدهد، بلکه به تدریج، خود را همان چیزی میپندارد که برچسبها به او القا کردهاند.
🔺اما اگر پدر و مادر رفتار را از شخصیت جدا کنند و بگویند: «این کارت زشت بود»، «این کارت را دوست نداشتم» و امثال آن، در این صورت، هم کرامت کودک حفظ میشود و هم او را وادار به بازنگری در رفتارش میکند.
🔺متاسفانه شیوه برچسبزنی، در تعاملات میان بچههای حزباللهی و انقلابی هم به شدت رواج پیدا کرده و عملا دو جریان منتقد همدیگر شکل گرفته و یک طیف، دیگری را با القاب «محافظهکار»، «تکنوکرات»، «#نئولیبرال» یا «#وفاقی» مینوازد و طیف مقابل نیز با تعبیراتی چون «#متحجر»، «#افراطی»، «تندرو» یا حتی «#خوارج» پاسخ میدهد.
🔺این شیوه دقیقا همان سبکی است که حضرت از آن نهی کردند. هیچ اشکالی ندارد که #کنشگری، #تفکرات و نظرات همدیگر را نقد کنیم اما چه ضرورتی در استفاده از این برچسبهاست؟ غیر از ضرر، آیا سودی هم دارد؟
جالب اینکه در تاریخ انقلاب هم متعدد شاهد این آسیب بودهایم:
▫️مثلا در ماجرای حمله به سفارت عربستان، رهبر انقلاب(30/10/94) بهصراحت نسبت به این شیوه برچسبزنی، هشدار دادند و تأکید کردند که نباید نیروهای انقلابی با این عناوین تخریب شوند.
▫️یا در دهه ۶۰، پس از طرح دوگانه «اسلام ناب» و «اسلام آمریکایی» توسط حضرت امام، دوباره همین برچسبزنیها شروع شد و طیف راست به خط امامیها برچسب «#اسلام_کمونیستی» میزد و از آن طرف خط امامیها نیز به آنها برچسب «#اسلام_آمریکایی» میزدند. امام صریحاً به هر دو طیف تذکر دادند که از این روش دست بردارند. (نامه امام به آیت الله خزعلی را حتما بخوانید)
🔺اگر این مسئله تند و حادّ بشود، نتیجه آن چیزی نیست جز ایجاد #دو_قطبی_اجتماعی. چون کارکرد اصلیاش ساختن «ما» و «آنها» در دل جامعه است. وقتی به کسی برچسب میزنیم، در واقع او را از «جمع» بیرون میگذاریم و به جبههی دیگری نسبت میدهیم. سطح خفیف آن اشکالی ندارد اما سطح عمیقش، بسیار خطرناک.
‼️ البته به نظر میرسد برچسبزدن به صورت مطلق ممنوع نشده بلکه در مواردی لازم و ضروری است. مثلا در جایی که باید #مرزهای_هویتی روشن بشود، برچسبی چون «#منافق»، «#فاسق»، «#کافر» و امثالهم، کارکرد بازدارنده و سازنده دارد. چون قوام جامعه دینی، به هویت و ارزش هایش است.
▫️این برچسب ها، اولاً برای هشدار و شفافسازی مرزهاست، و ثانیاً ناظر به «موضِع مستمر و آشکار» افراد است، نه یک خطا یا لغزش موردی.
▫️لذا میبینیم در همین روایت نیز حضرت اجازه دادند که به خطاکار مؤمن بگوییم: «#فاسقالعمل»، نه «فاسق». یعنی: عملش فاسقانه است، اما خودش هویت مؤمن دارد.
▫️در اینکه ملاک و مناط در این مسئله دقیقا چیست، جای تامل و تحقیق بیشتر وجود دارد.
✍️ آیات و روایات اجتماعی
💢 @AyatRevayatEjtemai