💠 ریشه عُجب: خود را حق مطلق دانستن
حالا #ریشه این عجب چیست؟ چرا گفته میشود #خطرناک_ترین بیماری اخلاقی، همین #عجب است؟
به نظرم نکته مهم در عجب اینه که شخص،
خودش رو #حق_مطلق میپندارد
که نتیجه اش میشود اینکه: هم خودش را از دیگران بالاتر میداند و هم حرف ها و نظریاتش را از حرف ها و نظریات دیگران.
لذا خروجی آن میشود، #افراط و تندروی در رفتار، عملکرد و نظریات.
یک روایت عجیبی از اقا امام صادق نقل شده که دقت و تامل در اون خیلی کمک کننده است👇👇👇👇
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
💠 اولین لازمه اجتماعی عُجب: استمرار جهالت و جهل مرکب
🔺به نظرم #عجب رو باید به عنوان یک #بیماری_اجتماعی بهش نگاه کرد، نه صرفا یک #بیماری_فردی که معمولا همینجوری بهش نگاه میشه
🔺#تقریر_اجتماعی از بیماری عجب، چیزی است که کمتر بهش توجه کردیم، چیزی است که کمتر به نتایج و #لوازم_اجتماعی ش پرداختیم و امروز لازم و ضروری است که بهش توجه کنیم.
🔺گفتیم کسی که گرفتار این بیماری شده، فکر میکنه #حق_مطلق خودش هست و بقیه اشتباه میکنن، احتمال نمیده خب ممکنه من اشتباه کنم و بقیه درست بگن
🔺لذا یکی از نتایج این نگاه اینه که این شخص عملا گرفتار #جهل_مرکب میمونه.
در واقع این شخص فکر میکنه میدونه اما در واقع دچار جهل شده و داره اشتباه میکنه
🔺وقتى كسى در عمل دچار #افراط شد و بدون #عقلانیت سالم، از سر افراط تلاش میکنه و کارش رو میخواد پیش ببره و خودش رو يك سر و گردن از ديگران برتر مىبينه،
🔺این شخص هرگز به #بازنگرى_انديشه و كار خود نمىپردازد لذا در #جهالت مىكوشه و بر آن پاى مىفشارد و همچنان در كمند آن بیماری خواهد ماند.
🔺به خاطر همین است که امام هادی(ع) میفرمایند:
العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ، داعٍ إلَى التَّخَبُّطِ فِي الجَهلِ.
یعنی کسی که دچار عجب و خوشبينی است، عملا خودش رو از طلب #علم بازداشته و خودش رو #غرق_در_جهل و نادانی کرده.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 و اما ماجرا: 🔺جناب سمره درخت خرمايى داشت كه محصول داده بود و مسیر رفتن نزد آن درخت نيز از داخل من
📌 پ.ن:
▪️این روایت، اشاره به مدل و #سبک_تعامل_حکومت_اسلامی با مردم دارد. دیدن روش برخورد پیامبر با شخصی که حقیقتا دارای #مرض بود.
مدل حضرت در این ماجرا همراهی و مدارا، تا سر حد نهایت بود.
▪️این شیوه برای امروز جامعه ما بسیار درس و عبرت دارد، خصوصا برای #مسئولین و #حاکمیت.
چه شده که امروزه بعضی با کوچکترین اتفاق، یک مسئله را #امنیتی کرده و تنها روش شان، تو #گونی کردن است.
▪️ این رویه را به #حاکمیت نسبت نمیدهم، اما برخی مسئولین از ابتدای انقلاب تا به امروز، عملکردشان نشان داده، روش حاکم بر فکر و اندیشه شان، چیزی غیر از این نبوده، که مثال های تاریخی فراوان دارد، خصوصا برخی که از #افراط دیروز، گرفتار #تفریط امروز شده اند.
▪️اینکه عده ای از مردم یا صنفی برای دغدغه ای حق، تجمعی کرده اند، نیاز به برخورد امنیتی ندارد، اما عده ای تنها مسیر را برخورد #خشن میدانند یا فلان شخص در فلان کانال، نقدی کرده و حرفی زده، اما آنها تنها راهکار را شکایت و بگیر و ببند میدانند.
▪️البته منکر ضرورت و نیاز به برخورد خشن نیستم، قطعا در برخی مواقع، برخورد خشن لازم و ضروری است، اما تمام حرف سر این است که این، مربوط به مرحله آخر است. رویه حاکم، نباید اینگونه برخوردها باشد.
▪️حقیقتا رویکرد #جمهوری_اسلامی با رهبری #امامین_انقلاب چنین رویکردی نبوده و نیست(مثلا نوع برخورد رهبری با محکومین #فتنه1401 را ببینید)
اما بعضی به دلیل دور بودن از #گفتمان_انقلاب و #مکتب_امام سعی در بروز دادن چنین رویکردهایی بوده و هستند که باید مقابل آنها ایستاد و روش صحیح را نشان داد.
▪️لازمه برخورد و تصمیم صحیح در اینگونه مسائل نیز قطعا داشتن #سعه_صدر بالاست. امروزه در جمهوری اسلامی مسئولینی را میبینیم که چون به قدرتی رسیده اند، خود را #خدای_مردم میدانند، در حالی که باید حقیقتا در مقابل مردم #خاضع و #فروتن باشند.
▪️این رویکرد بعضا، در ما مردم نیز دیده میشود، فلان آقا با فلان #سلیقه_سیاسی حرفی میزند اما من #تحمل شنیدن حرفش را ندارم و سریع طوماری از #برچسب و انگ ها برای او ردیف میکنم. این صحیح نیست.
▪️البته این شیوه منحصر گروه خاصی نیست، چه #انقلابیها یا #اصلاح_طلبها یا #اصول_گراها بلکه وصفی است که خیلی از ما دچار آنیم و تا این حال ماست، گفتگویی بین مان شکل نمیگیرد و کار، همیشه #قبیله_ای و #تعصبی پیش خواهد رفت.
▪️وقتی به سیره عملی #امامین_انقلاب رجوع میکنیم، این معنا را به معنای حقیقی کلمه میابیم اما بروز این وصف در شخص اول مملکتی کافی نیست، بلکه همه #ارکان_حکومتی و مسئولین دولتی و #جامعه_اسلامی باید واجد چنین #وصف_راهبردی ای باشند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 جمع بندی و دو عبرت مهم در تعامل حضرت با جریان انقلابی نسبت به ماجرای صلح با معاویه
1️⃣ نکته مهم در ذکر این شخصیت های برجسته از اصحاب، در عدم فهم #طرح_راهبردی امام، بدین جهت بود بتوان از این ماجراها برای امروز #عبرت و #درس ها گرفت.
🔺همه #حُجر را با دلاوری هایش کنار #امیرالمومنین و شهادتش به عشق مولی میشناسند و او را چنین #روایت میکنند، همه #جابر را به زیارت عاشقانه #اربعین میشناسند اما بخش مهم دیگری هم در زندگی این بزرگان هست که به آنها توجه نمیشود و آن، #تعامل_با_ماجرای_صلح امام حسن است.
🔺این شخصیت های برجسته، حقیقتا #انقلابی بودند و به دنبال حق و #عدالت اما حق طلبی شان #بدون_ملاحظه_شرایط بود! دچار #افراط در حق طلبی و عدالت خواهی بودند، #عدالت_خواهی ای که #تک_خطی است و هیچ #انعطاف_پذیر نیست.
🔺پس این آسیب اول برای #جریان_انقلابی ما که متوجه این #عبرت_های_تاریخی باشد، اینکه در عدالتخواهی لازم و ضروری است اما همراه با #عقلانیت و #معنویت.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
2️⃣ اما نکته جالب تر و مهمتر، #نوع_تعامل_سیدالشهدا با این جریان است. حضرت، #جریان_انقلابی را از خود نمیراند، #طرد نمیکند، به آنها انواع و اقسام #برچسب ها از #انحرافی و #متحجر و... نمیزند،
درحالی که اگر ما آنجا بودیم چه بسا خیلی راحت، با این جریان انقلابی، با انواع و اقسام برچسب ها به مقابله میپرداختیم.
🔺حضرت با اینکه میداند این جریان دچار #اشتباه شده اما با #رفق و #مدارا و #سعه_صدر بالا با این جریان تعامل کرده و در واقع #مدیریت_بحران میکند.
🔺آن دسته از عبارات سیدالشهدا که به نحوی بوی ناراحتی و #اکراه_از_صلح برادر میدهد، دقیقا در تخاطب با همین جریان است و در همین پازل ترسیم شده معنا میشود
🔺یعنی حضرت برای همراهی و توجیه همین جریان انقلابی، از عباراتی استفاده میکند که این جریان، بیش از این دچار #افراط نشود. پس این دسته عبارات سیدالشهدا به معنای مخالفت با طرح امام حسن نیست بلکه برای مراعات حال امثال حُجر بن عَدی و جریان انقلابی ناراحت از صلح است
🔺لذا وقتی برخی از همین جریان انقلابی نزد سیدالشهدا آمده و با ایشان میخواهند بیعت کنند، حضرت میفرماید: «مَعاذَ اللّٰهِ أن ابايِعَكُم ما كانَ الحَسَنُ حَيّاً!» پناه بر خدا، از اين كه تا زمانی كه حسن زنده است، با شما بيعت كنم! هرگز!
🔺یا وقتی بعد از بیعت امام حسن با معاویه، #قیس_بن_سعد بن عباده در بیعت با معاویه شک کرد و منتظر امر سیدالشهدا ماند، سیدالشهدا به او گفت: «يا قَيسُ، #إنَّهُ_إمامي». وقتی حسن بیعت کرده، وظیفه ماست که ما هم به تبعیت از او بیعت کنیم.
🔺پس سیدالشهدا از طرفی کاملا در چارچوب و #طرح_امام_حسن حرکت میکند و از طرف دیگر، به نحوی با مخالفین انقلابی طرح صلح تعامل میکند که بتواند آنها را مدیریت کرده تا طرح امام خویش را بهم نزنند.
🔺لذا به آنها نمیگوید که شما چقدر نفهم هستید که طرح امام خویش را نمیفهمید، شما چقدر #متحجر و #افراطی هستید بلکه حضرت با #سعه_صدر بالا با آنها همراهی کرده و به دنبال رشد آنها در #نسبت_با_ولایت است
🔺و به آنها میگوید من هم ناراحت هستم که با معاویه صلح کردیم اما چه میشود کرد؟ فعلا چاره ای نداریم و باید #صبر_راهبردی کنیم تا معاویه بمیرد و آنگاه مجدد کار را بررسی کنیم و ببینیم #تکلیف چیست.
🔰 این نوع تعامل و مواجهه با جریانی که میدانیم درحال #اشتباه کردن است، برای امروز ما بسیار لازم و ضروری است...
ای کاش از حسین(ع)، کمی هم راه و روشش را بیاموزیم.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 نوع مواجهه اسلام و پیامبر با سنن جاهلی 🔺 #قرآن_کریم ذیل آیه 2 سوره مجادله، مسئله #ظِهار را مطرح م
💠 سه نوع مواجهه با سنت های پیشین و جاهلی
🔻 اساسا نسبت به #سنت_های_جاهلی و پیشین، سه سبک مواجهه میتوان داشت. در ادامه به آنها اشاره شده و سبک مواجهه اسلام نیز توضیح داده خواهد شد.
1️⃣ مواجهه اول: #برخورد_حذفی
🔸سنت های پیشین همیشه همه اش بد نیست بلکه یک حالت #تشکیکی دارد، از خیلی خیلی بد تا سنت های خوب. نباید داس بدست گرفت و هر سنت پیشینی را حذف کرد بلکه جامعه انقلابی در حذف سنت ها، #برخورد_چکشی نمیکند.
🔸نباید سنت ها را به یک چشم دید بلکه باید سنت ها را از هم تجزیه و #تفکیک کرد: سنت های خوب را نگه داشت، سنت هایی که قابل #اصلاح است، اصلاح کرد، اگر محتوایش بد بود، آن را اصلاح کرد، اگر قالبش مناسب نبود آن را ترمیم کرد. اما اگر سنتی به هیچ نحو قابل اصلاح نیست، آنگاه به سمت #حذف آن پیش میرویم.
🔸مثلا #چادر یک #سنت_ایرانی است که ظاهرا از زمان #ساسانیان مانده است. دلیلی ندارد به بهانه حجاب اسلامی آن را کنار گذاشت و سراغ نمونه دیگری رفت.
2️⃣ مواجهه دوم: #برخورد_انفعالی
🔸در این سبک مواجهه، کلا نسبت به سنت های جاهلی، حساسیتی وجود ندارد.
🔸مانند #هند که حتی 30 40 سال بعد از آزادی و بیرون کردن انگلیسی ها، همچنان برخی سنت های انگلیسی آنجا باقی مانده، مثلا اینکه برخی مجسمه های شاهزادگان انگلیسی همچنان در میادین آنها نصب است یا برخی جشن های انگلیسی همچنان برگذار میشود و...
3️⃣ مواجهه سوم: #برخورد_منطقی
🔸هر دو مشی قبلی غلط است. «اسلام اينجورى نيست و همانطور كه عرض كردم #حدّ_وسط دارد؛ يعنى سنجيدن سنّتها، سنّتهاى خوب را نگه داشتن، بدهايش را رد كردن؛ آنهايى را هم كه رد ميكند با #استدلال، با منطق، با توجّه به #جوانب_كار و بهصورتى كه در دل مردم جا بيفتد و عمق پيدا بكند رد ميكند.»
🔸به عنوان مثال، اسلام یک نگاه منطقی به #طلاق دارد. در #جامعه_جاهلی هیچکارش براساس منطق نیست. #ظهار را به عنوان یک نوع طلاق قرار داده اما اسلام در مقابل آن، شیوه جدیدی را به عنوان طلاق قرار میدهد:
▪️ اولا به مسئله #جدایی توجه کرده، به خلاف برخی مسلک ها مانند #کاتولیک ها در #مسیحیت که کلا طلاق ندارند و هرگاه دو نفر ازدواج کردند تا مرگ همیشه برای هم هستند.
▪️ ثانیا به نحوی کار را پیش میبرد که زن و مرد به هر هوسی نتوانند به راحتی طلاق دهند.
▪️ در واقع اسلام برای اینکه نه جانب #افراط را گرفته باشد و نه #تفریط، یک مدلی را دنبال میکند با قوانینی که بتواند #وجه_تعادل را حفظ کند.
🔸 چند نمونه از دقت های اسلام در مسئله طلاق:
➖اولا #حق_طلاق را به مرد میدهد چون زن بیشتر احساسی است و ممکن است تصمیم احساسی بگیرد و سریع قهر کند. در آمارهایی که در #اروپا گرفته شده ظاهرا درخواست طلاق از سمت زن چند برابر مرد است.
➖ثانیا مرد نیز به راحتی نمیتواند طلاق بدهد و کلی شرایط دارد مثلا باید صیغه طلاق نزد دو شاهد #عادل_واقعی گفته شود، نه عادل ظاهری مانند امام جماعت. یا اینکه طلاق در عِده زن قبول نیست، بعدش در طُهر هم باید رابطه جنسی نداشته باشند، اگر رابطه ای داشتند، آنگاه میرود تا طهر غیرواقعه بعدی.
➖ثالثا در رجوع هم خیلی راحت گرفته، یعنی طلاق که داد با یک دست زدن به زنش یا چادر کشیدن از رویش و... طلاق باطل میشود.
📚 برگرفته از تفسیر مجادله آیت الله خامنه ای.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 استقامت درمقابل عذرهای شرعی #مصلحت_سنجی #عقلانیت #شجاعت 🔺يكى از عواملى كه در كارهاى بزرگ، جلوِ ا
📌پ.ن1:
▫️از همان ابتدای انقلاب عده ای از #مبارزه_با_امریکا میترسیدند. به مرور در این چهل سال افراد زیادی به این نتیجه رسیدند که نمیشود با امریکا مبارزه کرد، حتی همان هایی که اول انقلاب برای مبارزه با امریکا دو آتیشه بودند.
▫️همان ها که دیروز خود را #فرزندان_امام میدانستند و شعار مرگ بر امریکایشان گوش آدم و عالم را پُر کرده بود اما امروز در #آغوش_امریکا روزگار سپری میکنند.
آن وقت #افراط میکردند و امروز #تفریط.
▫️بهانه میکنند که #مردم تحمل تهاجم امریکا را ندارند، اما حقیقت این است که خود بریده اند. بله قطعا همراهی مردم بسیار مهم و اساسی است اما مشکل ما همیشه در #خواص_ترسو و #بی_بصیرت بوده، نه مردمی که همراه نبوده اند. تمام حرف این است که راه، همان است که خمینی به تبع حسین(ع) رفت.
▫️امروز نیز شنیده میشود که برخی میگویند: دیگر چالش با #اسرائیل بس است، بیش از این ماجرا را کش ندهید، با مذاکره مسئله را حل کنید چرا که مردم تحمل سختی و نبرد با اسرائیل را ندارد و...
همینقدر ساده و گوگولی...
هنوز قائلند که دنیای امروز دنیای #مذاکره و گفتمان است، نه دنیای قدرت و #موشک.
▫️انسان حقیقتا تعجب میکند. بله #عقلانیت خیلی مهم و اساسی است اما این نگاه بیشتر شبیه به #ترس است، تا عقلانیت.
#عقلانیت میگوید: وقتی تو در حال #دفاع از خودت هستی و او با تمام توانش به تو ضربه زده، تو نباید کوتاه بیای و باید ضربه محکم تری بزنی تا او عقب بکشد، وگرنه اگر تو عقب بکشی، قطعا او احساس قدرت میکند و مجدد به تو ضربه محکم تری خواهد زد.
📌پ.ن2:
▫️#مصلحت جزو عناصر مهم و اساسی فقه شیعه و فقاهت حضرت امام است اما قرار نیست به بهانه مصلحت، هر جا که مشکلی پیش آمد، برای پیشبرد کار خود، عَلَم مصلحت به دست گیریم.
▫️البته لازم است #فرآیند_صحیح_مصلحت_سنجی به صورت فنی و علمی دنبال شود تا بتوان در چارچوبی صحیح آن را پیاده کرد، اما بدانیم مسئول تشخیص مصلحت، تنها و تنها، #امام_جامعه است، نه #مرجفون_جامعه.
💢 اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان👇
https://eitaa.com/joinchat/1389690894C341de0b3be
💠 شیوه حکمرانی اسلام در تربیت اجتماعی
🔺#شیخ_صدوق در خصال، روایتی از امام صادق(ع) نقل میکند که بخشی از آن بین عوام مشهور است،
همان ماجرای مسلمانی که یک همسایه و رفیق #مسیحی داشت و بعد از مدتی او را مسلمان کرد
اما با #افراط خود در اینکه او را شبانه روز به عبادت بست، او نیز مجدد از اسلام به مسیحیت برگشت.
(کامل روایت)
🔺اما این روایت قبل و بعدی دارد که کمتر به آن توجه شده است. راوی از حضرت میپرسد: در میان ما برخی مردم قائل به #ولایت امیرالمومنین(ع) هستند و او را بر دیگر مردم مقدم میدارند
اما آنچنان که ما معتقد به ولایت و فضیلت شما هستیم، آنها اینگونه نیستند. آیا آنها را #دوست بداریم و از خود بدانیم؟
🔺حضرت میفرماید: اجمالا آرى. بعد حضرت میفرمایند خداوند اسلام را بر هفت بخش قرار داده: 1. #صبر 2. #راستگويى 3. #يقين 4. #راضى_بودن 5. #وفا 6. #علم 7. #حلم
🔺سپس این موارد را ميان مردم تقسيم كرده و كسى كه همه اين هفت بخش را داشته باشد، او داراى #ايمان_كامل است.
اما برخى از مردم دارای يك بخش از آنها بوده، برخی دو بخش، برخی سه بخش و...
🔺سپس حضرت تاکید میکنند: شما به كسى كه دارای يك بخش است، دو بخش را #تحميل نكنيد و از او چنین توقع زیادتری از وسعش را نداشته باشید. و به كسى كه دو بخش دارد، سه بخش را تحميل نكنيد و...
🔺بعد میفرمایند اگر شما توقع زیاد از وسع هر شخص از او داشته باشید، در اين صورت بار آنان را سنگين کرده و آنها را دچار #نفرت میسازيد
اما توصیه من به شما این است که با آنان با مهربانى رفتار كنيد و بر آنان كار را آسان بگيريد.
(فَتُثَقِّلُوهُمْ وَ تُنَفِّرُوهُمْ وَ لَكِنْ تَرَفَّقُوا بِهِمْ وَ سَهِّلُوا لَهُمُ الْمَدْخَل)
🔺اینجاست که حضرت همان ماجرای معروف را از باب مثال ذکر میکنند. حضرت در اینجا میخواهند اشاره به #مناط، ملاک و شاخصی مهم در #شیوه_حکمرانی اسلامی کنند لذا میگویند:
پس شما با آنان سخت نگيريد و بیش از وسع هر شخص بر او تحمیل نکنید.
🔺در ادامه نیز میفرمایند: آيا نمیدانى كه حكومت #بنى_اميه با #شمشير، #خشونت، جور و #اجبار کارش را پیش میبرد اما حكومت ما با #مهربانى، دلجويى، وقار، #تقيّه، #خوش_برخوردى، پرهيزگارى و كوشش اهداف خود را دنبال میکند؟
پس شما نیز مردم را به دين خود و راهى كه در آن هستيد، راغب سازيد اما با همین شیوه ای که گفته شد.
(أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ إِمَارَةَ بَنِي أُمَيَّةَ كَانَتْ بِالسَّيْفِ وَ الْعَسْفِ وَ الْجَوْرِ وَ أَنَّ إِمَارَتَنَا بِالرِّفْقِ وَ التَّأَلُّفِ وَ الْوَقَارِ وَ التَّقِيَّةِ وَ حُسْنِ الْخُلْطَةِ وَ الْوَرَعِ وَ الِاجْتِهَادِ فَرَغِّبُوا النَّاسَ فِي دِينِكُمْ وَ فِيمَا أَنْتُمْ فِيهِ)
📌پ.ن:
▫️البته که این روایت به دنبال تقریر #اسلام_رحمانی نیست بلکه همین دین که اینجا دستور به مهربانی با مردم میدهد، درجای دیگر که لازم است با خاطیان برخورد شود، آن روحیه جلالی و خشن خود را نیز ظهور میبخشد که البته همین برخورد تند نیز از سر رحمت و #نگاه_تربیتی اوست.
▫️اساسا در #تربیت_اجتماعی، تاکید اسلام بر این است که «دین برای همه مردم است اما همه دین، برای همه مردم نیست.»
این نکته خیلی #عمیق و مهم است چرا که میخواهد ما را به اختلاف #سطوح_انسان_ها در تربیت و هدایت توجه بدهد.
▫️ای کاش ما انقلابیون نیز در مواضع اجتماعی خود، همین قاعده و اصل را رعایت کرده و آن را ستون #تربیت_اجتماعی خود قرار میدادیم.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
آیات و روایات اجتماعی
💠 لباس شهرت 1️⃣ در روایات متعددی از «لباس شهرت» نهی شده است. به عنوان مثال: #کلینی در کافی به نقل ا
3️⃣ لباس شهرت در هر جامعهاى، با آداب و رسوم و #عرف متعارف همان جامعه مشخّص مىگردد. چه اینکه مدل پوشش خود ائمه معصومین(ع) نیز متفاوت بوده است، مدل پیامبر با سبک حضرت امیر و نیز دیگر ائمه(ع). اين اختلاف رفتار، به روشنى نشان مىدهد كه #عنصر_زمان_و_مکان، در انتخاب نوع پوشش، اثر گذار است.
🔺لذا نمىتوان گفت كه سبك لباس پوشيدن پيامبر(ص) يا حضرت امیر يا ساير امامان، الگوى انتخاب لباس براى همۀ جوامع و در همۀ دورانهاست؛ بلكه بايد #روح_حاكم بر سيرۀ نبوى و اهل بيت(ع) را در سبك لباس پوشيدن يافت تا بتوان در همۀ زمانها و مكانها از آن الگو گرفت.
🔺همین نکته مهم، توسط امام صادق(ع) بیان شده است، آن جا كه #سفيان_ثورى، لباس فاخری بر تن حضرت میبیند و تاب نياورده و آن را متفاوت از پوشش پدران و نياكان ايشان میداند لذا بر حضرت ایراد میگیرد اما حضرت در پاسخش میفرمایند:
➕آن روزگار، #زمانۀ_فقر و تنگدستى بود و آنان به فراخور آن تنگنا و فقر، عمل مىكردند؛ ولى امروز، #زمانه_وفور است، كه همه چيز به فراوانی يافت مىشود.
(يا ثَورىُّ! كانَ ذٰلِكَ زَمانَ افتِقارٍ وَ إقتارٍ، وَ كانوا يَعمَلونَ عَلىٰ قَدرِ إقتارِهِ وَ افتِقارِهِ، وَ هٰذا زَمانٌ قَد أسبَلَ كُلُّ شَىءٍ عَزالِيَهُ)
(نقل مختصر کشف الغمه + نقل تفصیلی کلینی در کافی)
🔺درواقع پوشش باید به نحوی باشد که علاوه بر رعايت #ارزشها و #حدود_اسلامى، متناسب با #عرف_زمانه و هنجارهاى مقبول جامعه باشد و هر آنچه که موجب انگشتنما شدن بشود، مصداق لباس شهرت خواهد بود که از آن نهی شده است، چه اینکه کلینی در کافی نیز از امام صادق(ع) نقل میکنند:
➕بهترين لباس براى هر روزگار، لباس #متعارف_مردم همان زمان است.
(خَيرُ لِباسِ كُلِّ زَمانٍ لِباسُ أهلِهِ)
🔺بیان جالب #شهید_مطهری درباره نقش زمان و مکان در این مسئله را از (اینجا) بخوانید.
4️⃣ اساسا براساس روایتی از پیامبر، دو مدل شهرت داریم: 1. شهرت تجمل 2. شهرت زهد و سادگى.
گاهی بعضىها شيك ترين لباس را مىپوشند تا مشهور شوند و بعضىها نیز ساده مىپوشند تا مشهور شوند. هر دوى آنها، كَلَك و فریب شیطان است که هيچ فرقى با هم نمىكند. هر دو، راه #نفوذ_شيطان است.
در روایات، متعدد به این دو بخش اشاره شده است. به عنوان مثال، وقتی گروهی از مسیحیان نجران با لباس هاى ابريشم و گران قيمت و انگشترهاى كذائى خدمت پيامبر رسیدند، حضرت حتی جواب سلام آنها را نداده و تحویل شان نگرفت و آنها بعد از مشورت با حضرت امیر و توصیه حضرت که آن لباس ها را بیرون بیاورند، توانستند خدمت پیامبر برسند.
(مطالعه کامل روایت)
5️⃣ مراد از لباس شهرت، صرفا لباسِ پوشیدن نیست، بلکه عنوان عامی است که تمامی متعلقات انسان را شامل میشود لذا شاید بتوان در مصادیق امروزی لباس شهرت، به موارد زیر نیز اشاره کرد:
1. مدل های خاص ریش گذاشتن یا بلندی بیش از حد که متعارف جامعه نیست
2. ساخت خانه های خاص و انگشت نما
3. ساعت یا انگشترهای خاص چشم نواز
4. مدل های عزاداری خاص و غیرمتعارف
5. استفاده از لباس های جنس مخالف
6. آرایش زنانه برای مردان
7. و هر کاری که انسان را خاص و انگشت نما میکند.
6️⃣ چرا انسان به سمت کارهایی میرود تا خود را خاص نشان داده و انگشت نما بشود؟
شاید یکی از علل ریشه ای آن از حیث #روانشناختی و #جامعه_شناختی، مسئله #کمبود یا #احساس_کمبود دارایی های شخصی باشد که بدین واسطه میخواهند آن را جبران کنند.
انسانی که از دورن، احساس استغنا و بی نیازی بکند، نیازی به نشان دادن خود از طرق غیرمتعارف ندارد. بررسی این مسئله از این زاویه، بسیار لازم و ضروری است.
7️⃣ یکی از عواملی که میتواند #حکمت_نهی از لباس شهرت باشد، تاثیر لباس و پوشش بر #روحیات فرد و اطرافیانش میباشد. در روایات نیز بر این مسئله تاکید شده است. به عنوان مثال #طبرسی در مکارم الاخلاق نقل میکند:
➕#امام_سجاد(ع) با لباسی نو و شیک از خانه خارج شد. کمی که گذشت، حضرت مجدد به خانه بازگشت و همان لباس کهنه و همیشگی خود را پوشید و در توضیح علت آن فرمودند:
وقتی این لباس را پوشیدم، احساس کردم که دیگر علی بن الحسین قبلی نیستم و انگار دارم عوض میشوم.
(فَقَدْ مَشَيْتُ فِي ثِيَابِي هَذِهِ فَكَأَنِّي لَسْتُ عَلِيَّ بْنَ الْحُسَيْن)
🔺#طبرسی در روایت دیگری از امام صادق(ع) نقل میکند:
➕بدن انسان چون لباس نرم پوشد به #طغيان آيد.
(إِنَّ الْجَسَدَ إِذَا لَبِسَ الثَّوْبَ اللَّيِّنَ طَغَى)
8️⃣ البته در این مسئله دچار #افراط هم نباید شد. اینکه زمانی #لباس_جنگ و سربازی را برای #روحانیت، لباس شهرت دانسته و از آن نهی میکردند، مصداق افراط در این مسئله بود که #امام_راحل محکم مقابل آن ایستاد. امروزه هم نباید دچار این افراط ها و برداشت های غلط شد.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 جمع بندی و دو عبرت مهم در تعامل امام حسن(ع)
با جریان انقلابی نسبت به ماجرای صلح با معاویه
1️⃣ نکته مهم در ذکر این شخصیت های برجسته از اصحاب، در عدم فهم #طرح_راهبردی امام، بدین جهت بود بتوان از این ماجراها برای امروز #عبرت و #درس ها گرفت.
🔺همه #حُجر را با دلاوری هایش کنار #امیرالمومنین و شهادتش به عشق مولی میشناسند و او را چنین #روایت میکنند، همه #جابر را به زیارت عاشقانه #اربعین میشناسند اما بخش مهم دیگری هم در زندگی این بزرگان هست که به آنها توجه نمیشود و آن، #تعامل_با_ماجرای_صلح امام حسن است.
🔺این شخصیت های برجسته، حقیقتا #انقلابی بودند و به دنبال حق و #عدالت اما حق طلبی شان #بدون_ملاحظه_شرایط بود! دچار #افراط در حق طلبی و عدالت خواهی بودند، #عدالت_خواهی ای که #تک_خطی است و هیچ #انعطاف_پذیر نیست.
🔺پس این آسیب اول برای #جریان_انقلابی ما که متوجه این #عبرت_های_تاریخی باشد، اینکه در عدالتخواهی لازم و ضروری است اما همراه با #عقلانیت و #معنویت.
2️⃣ اما نکته جالب تر و مهمتر، #نوع_تعامل_سیدالشهدا با این جریان است. حضرت، #جریان_انقلابی را از خود نمیراند، #طرد نمیکند، به آنها انواع و اقسام #برچسب ها از #انحرافی و #متحجر و... نمیزند،
درحالی که اگر ما آنجا بودیم چه بسا خیلی راحت، با این جریان انقلابی، با انواع و اقسام برچسب ها به مقابله میپرداختیم.
🔺حضرت با اینکه میداند این جریان دچار #اشتباه شده اما با #رفق و #مدارا و #سعه_صدر بالا با این جریان تعامل کرده و در واقع #مدیریت_بحران میکند.
🔺آن دسته از عبارات سیدالشهدا که به نحوی بوی ناراحتی و #اکراه_از_صلح برادر میدهد، دقیقا در تخاطب با همین جریان است و در همین پازل ترسیم شده معنا میشود
🔺یعنی حضرت برای همراهی و توجیه همین جریان انقلابی، از عباراتی استفاده میکند که این جریان، بیش از این دچار #افراط نشود. پس این دسته عبارات سیدالشهدا به معنای مخالفت با طرح امام حسن نیست بلکه برای مراعات حال امثال حُجر بن عَدی و جریان انقلابی ناراحت از صلح است
🔺لذا وقتی برخی از همین جریان انقلابی نزد سیدالشهدا آمده و با ایشان میخواهند بیعت کنند، حضرت میفرماید: «مَعاذَ اللّٰهِ أن ابايِعَكُم ما كانَ الحَسَنُ حَيّاً!» پناه بر خدا، از اين كه تا زمانی كه حسن زنده است، با شما بيعت كنم! هرگز!
🔺یا وقتی بعد از بیعت امام حسن با معاویه، #قیس_بن_سعد بن عباده در بیعت با معاویه شک کرد و منتظر امر سیدالشهدا ماند، سیدالشهدا به او گفت: «يا قَيسُ، #إنَّهُ_إمامي». وقتی حسن بیعت کرده، وظیفه ماست که ما هم به تبعیت از او بیعت کنیم.
🔺پس سیدالشهدا از طرفی کاملا در چارچوب و #طرح_امام_حسن حرکت میکند و از طرف دیگر، به نحوی با مخالفین انقلابی طرح صلح تعامل میکند که بتواند آنها را مدیریت کرده تا طرح امام خویش را بهم نزنند.
🔺لذا به آنها نمیگوید که شما چقدر نفهم هستید که طرح امام خویش را نمیفهمید، شما چقدر #متحجر و #افراطی هستید بلکه حضرت با #سعه_صدر بالا با آنها همراهی کرده و به دنبال رشد آنها در #نسبت_با_ولایت است
🔺و به آنها میگوید من هم ناراحت هستم که با معاویه صلح کردیم اما چه میشود کرد؟ فعلا چاره ای نداریم و باید #صبر_راهبردی کنیم تا معاویه بمیرد و آنگاه مجدد کار را بررسی کنیم و ببینیم #تکلیف چیست.
🔰 این نوع تعامل و مواجهه با جریانی که میدانیم درحال #اشتباه کردن است، برای امروز ما بسیار لازم و ضروری است...
ای کاش از حسین(ع)، کمی هم راه و روشش را بیاموزیم.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
آیات و روایات اجتماعی
💠 «جُهَلاء و حُمَقاء شیعه» در کلام امام زمان(عج) 🔰 اخیرا کلیپ هایی از برخی اهل هیئت منتشر شد که #غل
📌پ.ن: غرض از مطرح کردن این دو گزارش درباره غلو، اتفاقاتی است که هرچند اندک اما در برخی هیئت ها و توسط برخی افراد، میبینیم لذا از این جهت که غلو و تحریف، دارای آثار متعدد اجتماعی است، به آن اشاره شد.
البته در این مسئله، همانگونه که نباید دچار #افراط شد، همچنین نباید دچار #تفریط شد. در عصر خود ائمه(ع) نیز این دو جریان وجود داشتند: هم جریان «غلو» و هم جریان «مقصّره».
اهل #غلو، دچار افراط بودند یعنی در مقامات اهل بیت غلو میکردند
و #مقصرّه اهل تفریط، یعنی از مقامات اهل بیت، کم گذاشته و آنگونه که باید، مقام معصومین را نمیشناختند لذا این بد فهمی آنها، موجب حذف بسیاری از معارف شیعی میشد.
اگر جریان غلو، خط قرمز اهل بیت بود، قطعا جریان مقصره نیز خط قرمز اهل بیت بود. اگر مسئله غلو، آثار متعدد اجتماعی دارد، اندیشه های مقصره نیز تبعات جدی اجتماعی دارد.
اخیرا نیز جریانی تحت عنوان #غُلوپژوهی، به دنبال ترویج همان اندیشه «#مقصرّه» است، و حتی بیش از آن، با بدفهمی و کج فهمی اش، به جنگ معارف عمیق شیعی میرود
اهل بیت نیز شدیدا با این جریانات مواجهه شده و تکذیب یک حدیث را به معنای تکذیب خود اهل بیت دانستند، یا اینکه از ولایت اهل بیت خارج میشوند.
لذا هر دو جریان به مثابه دو لبه قیچی، دین را تحریف و نابود میکنند، و ما باید با رجوع به افراد متخصص در این زمینه، خود را از اندیشه انحرافی این دو جریان، رها کنیم.
یکی از مثال های واضح در این بحث، مسئله علم ائمه معصومین(ع) به غیب است، مسئله ای که با ذکر یک آیه و روایت قابل حل نیست بلکه باید همه آیات و روایات را در کنار هم دیده و با یک عقلانیت و پختگی آن را تحلیل و بررسی کنیم که الحمدلله متفکرین امروز ما در حوزه های علمیه این کار را به خوبی انجام داده اند.
این مدل مباحث چون از حیطه کانال خارج است، به آنها پرداخته نمیشود و صرفا دوستان عزیز را به متخصصین امر در حوزه های علمیه ارجاع میدهیم.
💠 راهبرد اجتماعی مواجهه با مومن گنهکار
🔸نه طرد و تخریب انسجام؛ نه تساهل و تخریب ارزشها؛ بلکه تکریم شخصیت و تقبیح فعل
🔺زید نَرسی به امام کاظم(ع) میگوید:
من یکی از #دوستان و محبان شما را میشناسم که #اهل_گناه است، شراب میخورد و گناهان زشتی مرتکب میشود،
آیا میتوانیم از او #برائت جسته و طردش کنیم؟
(الرَّجُلُ مِنْ مَوَالِيكُمْ يَكُونُ عَارِفاً يَشْرَبُ الْخَمْرَ وَ يَرْتَكِبُ الْمُوبِقَ مِنَ الذَّنْبِ، نَتَبَرَّأُ مِنْه؟)
🔺حضرت در پاسخ می فرمایند:
از فعل و کارش تبری بجویید اما از خودش خیر، بلکه خودش را دوست بدارید ولی نسبت به عملش ابراز ناراحتی بکنید.
(قال: تَبَرَّءُوا مِنْ فِعْلِهِ وَ لَا تَبَرَّءُوا مِنْهُ؛ أَحِبُّوهُ وَ أَبْغِضُوا عَمَلَه)
🔺زید میگوید: میتوانیم او را #فاسق و #فاجر بنامیم؟
حضرت میگوید: خیر، حق چنین کاری ندارید.
و بعد حضرت ادامه میدهند: فاسق و فاجر، کسی است که کافر؛ و منکر ما و دشمن دوستان ماست.
🔺بعد حضرت میفرمایند: خداوند اِبا دارد که دوست ما، فاسق و فاجر باشد و اینگونه نامیده شود، هرچند عملش، عمل درستی نباشد.
اما شما به چنین شخصی بگویید: #فاسق_العمل درحالی که شخص مومنی است؛ بگویید: #خبیث_الفعل درحالی که دارای روح و روان پاکیزه ای است.
(وَ لَكِنَّكُمْ تَقُولُونَ فَاسِقُ الْعَمَلِ فَاجِرُ الْعَمَلِ، مُؤْمِنُ النَّفْسِ؛ خَبِيثُ الْفِعْلِ، طَيِّبُ الرُّوحِ وَ الْبَدَن)
📚 الأصول الستة عشر (ط-دارالحدیث)، ج۱، ص۲۰۰.
📌پ.ن:
▪️حضرت در این روایت به یک راهبرد و #قاعده_اجتماعی در نسبت میان «انسان» و «رفتار» به ما میآموزد. جامعه دینی وقتی میخواهد با انحراف و گناه مواجه بشود، باید میان شخص و کنش او تفکیک قائل شود. اگر این تفکیک از میان برود، دو آسیب جدی رخ خواهد داد:
1️⃣ یا افراد جامعه به کلی #طرد شده و #سرمایه_اجتماعی جامعه ایمانی از دست میرود، چون بالاخره آدمی معصوم نیست.
2️⃣ یا گناه #عادیسازی شده و مرزهای اخلاقی-ارزشی فرو میریزد.
▪️حضرت با بیانی دقیق، این تعادل را ترسیم میکنند:
🔸اینکه از فعل گناه تبری بجویید، اما از خود شخص نه؛
🔸عملش را نقد و نکوهش کنید، اما #حرمت_شخصیت ایمانی او را نشکنید؛
🔸او را با انواع و اقسام برچسبها مانند: #فاسق و #فاجر نرانید، چون این #برچسبگذاری، هویت دینی او را انکار کرده و در عمل، او را به دامن دشمنان میراند.
▪️این نگاه، امروز نیز برای ما در سطح اجتماعی و فرهنگی، بسیار حیاتی است. ما همین امروز نیز گرفتار دو سر طیف #افراط و #تفریط هستیم، دو طیفی که در حال تخریب هر دوی «انسجام اجتماعی» و «هویتی دینی» هستند.
▪️همه باید بدانند، هر دو گروه افراطی و تفریطی باید بدانند:
🔸جامعهای که گنهکار را یکسره حذف کند، به تدریج درگیر «#خودپالایی_افراطی» میشود و #حلقه_مؤمنانش تنگ و تنگتر خواهد شد و عملا چیزی به نام جامعه نخواهند ماند.
🔸در مقابل، جامعهای که به نام مدارا، #وفاق و امثالهم، گناه را نادیده بگیرد، #مرزهای_ارزشی خود را از دست داده و دچار خشم الهی میشود.
🔸اما نسخه امام، #راه_سوم است: «نقد و #تقبیح_گناه، اما حفظ #پیوند_اجتماعی با گناهکار(به جز مواردی که استثنا شده است)».
▪️در واقع حضرت در اینجا ما را به یک #بلوغ_اجتماعی دعوت میکند:
— محبت به مؤمن، حتی اگر آلوده به خطا باشد،
— و دشمنی با گناه، هرچند از سوی نزدیکترین دوست باشد.
▪️این همان الگویی است که از طرفی #همبستگی_اجتماعی را نگه میدارد و از طرفی دیگر #مرزهای_اخلاقی_ارزشی را نیز استوار میسازد.
✍️ آیات و روایات اجتماعی
💢 @AyatRevayatEjtemai