🌐 جایگاه و تبویب علم اصول در دیدگاه شیخ انصاری (ره)
🔰 استاد علی فرحانی
🔰 #تقریر: محسن ابراهیمی
┄┅┅═❅❅❄️❅❅═┅┅┄
🔹مسئله جایگاه و تبویب علم اصول، موضوعی است که تقریبا در همه کتب اصولی مورد بحث واقع می شود. آقای مظفر (ره) (به تبع آخوند خراسانی (ره)) در ابتدای باب حجج از کتاب اصول فقه، اشکالی را به شیخ(ره) و قدمای علم اصول وارد کرد و فرمود که ایشان موضوع علم اصول را «ادله اربعه» قرار داده اند و بر این اساس عمده مباحث علم اصول از این علم خارج می شود و نهایتا می توان مباحث حجت را داخل در علم قرار داد.
🔹 اما به نظر می رسد که جناب شیخ انصاری نگاه متفاوتی به علم اصول و تبویب آن دارد و لذا این اشکال به جناب شیخ (ره) وارد نیست و شیخ(ره) نیز این اشکال را به قدما وارد نمی داند.
🔹مرحوم شیخ در مواضعی از کتاب رسائل (ابتدای مبحث قطع، مبحث خبر واحد، تنبیهات ابتدایی استصحاب) به این مسئله پرداخته اند و با توجه به این موارد و همچنین بر اساس ساختار کتاب رسائل، نگاه شیخ (ره) به جایگاه و تبویب علم اصول بدست می آید که در ادامه به صورت مختصر تبیین می شود.
🔹جناب شیخ انصاری(ره) چنین معتقدند که علم اصول علمی است که واسطه بین علم کلام و علم فقه است. (علم کلام امروزه مشترک لفظی است. منظور از علم کلام، همان علمی است که عقاید اسلامی در آن علم تبیین می شود).
🔹ما حصل علم کلام این است که ما انسان هایی هستیم که دارای تکالیفی از جانب شارع هستیم. این تکالیف را شارع در منابعی قرار داده است که در هر دوره و هر شرایطی باید از این منابع، احکام اسلامی استخراج شوند. این منابع: کتاب، سنت و عقل هستند. تا اینجا علم کلام تمام می شود و از اینجا به بعد علم اصول آغاز می شود.
🔹 حال که ما تکالیفی داریم که در منابع وجود دارند، می دانیم که برای استخراج احکام از این منابع، به #ابزار هایی نیاز می باشد که بوسیله آنها احکام الهی استخراج شوند. از آنجایی که می دانیم که ثواب و عقاب و توان پاسخگویی در قیامت بر اساس همین احکام الهی است، باید ابزارهایی استفاده کنیم که #حجیت داشته باشند و احکامی که بر اساس آنها بدست می آیند، عمل به آنها موجب معذوریت باشند.
🔹با این نگاه، وظیفه علم اصول این است که تمام ابزارهایی که حجت هستند و مجتهد برای استنباط احکام به آنها نیاز دارد را تامین کند. و با همین نگاه است که شیخ(ره) در ابتدای استصحاب می فرماید: «بمعونتها یستنبط». با توجه به این نظام فکری،حجیت کتاب، سنت و عقل در علم اصول مورد بررسی قرار نمیگیرد و به صورت اصل موضوع از علم کلام پذیرفته می شوند و فقط بحث از حجیت ابزار استنباط داخل در علم اصول است. همینطور که معلوم شد در این نگاه، بحث صغریات و کبریات مطرح نمی شود. انحراف از این نوع نگاه به علم اصول را آخوند خراسانی (ره) ایجاد کرد و بقیه هم عمدتا تابع آخوند هستند.
🔹این نگاه به علم اصول را حضرت امام (ره) از مرحوم آیت الله بروجردی (ره) تبیین می کند. برای مراجعه می توان به کتاب انوار الهدایه بحث خبر واحد، پاورقی تهذیب الاصول بحث اصولی بودن مقدمه واجب و لمحات الاصول بحث موضوع علم اصول مراجعه کرد.
🔹 حال باید بر اساس این نگاه کلی، ساختار علم اصول طراحی شود. شیخ چنین معتقد است که چون طبق قاعده «کل ما بالعرض لابد ان ینتهی الی ما بالذات» باید برای حجج (ابزارهای استنباط) یک حجت بالذات قرار داد و بقیه را به او ارجاع داد.
🔹ایشان می فرمایند که آنچه که حجت بالذات است، قطع است. لذا بحث را از حالات سه گانه مکلف شروع می کنند. سایر اصولیین هم ولو اینکه اینگونه تبویب را منکر باشند، اما لاجرم آن را در عمل پیاده می کنند.
🔹جناب شیخ بحث را از قطع شروع می کند و در تنبیهات، مصادیقی از قطع را مانند قطع حاصل از مقدمات عقلیه، علم اجمالی، قطع قطاع، بحث می کند. این موارد، از مواردی که رجوع به قطع می کنند، نیستند بلکه مصداق قطع هستند.
🔹سپس وارد ظنون می شوند و پس از یک بحث ثبوتی در امکان تعبد به ظنون وارد بحث اثباتی وقوع تعبد به ظنون می شوند. ظنون چون حجیت بالذات ندارند، باید به نحوی به قطع برگردند.
#اصول
#پای_درس_استاد
@almorsalaat
🌀امروز سرمايۀ حوزه، سرمايه ای متناسب با بازدهش نيست، مثل اين است كه شما ده ميليارد يك جا سرمايه گذاری كنيد، در ماه هم مثلاً صد ميليون تومان سود ببريد. صد ميليون البته پول خوبى است، اما سود ده ميليارد نيست. حوزه سرمايۀ خيلى عظيمى است و بهره ای كه ما امروز از حوزه مى بريم خيلى كمتر از آن سرمايه متناسب با حوزه است. ما بايد كاری كنيم كه از اين سرمايه عظيمى كه اين جا گذاشته شده است، بهره بگيريم.
🌀 اين سرمايه گذاری را هم نه من كرده ام و نه شما؛ سرمايه گذاری كهن قديمى انباشته شدۀ متراكم اين همه زحمت و مجاهدت است.
... ما در دوره خودمان بايد اين توان و قابليت را بيابيم كه از اين سرمايه استفاده كنيم. من خوفم از اين است كه خدای متعال از ما بپرسد: (ثُم لَتُسْئَلُن يَوْمَئِذٍ عَنِ النعيم) اين نعيم است
🌀ديگر! شما از اين نعمت چه طور استفاده كرديد؟ آيا كشور احتياج نداشت؟ آيا زمانه، زمانه ای بود كه الحمدالّٰله همه چيز رو به راه بود و هيچ مشكلى وجود نداشت؟ ... قدرت قاهره ای بالای سر شما بود كه نمى گذاشت تكان بخوريد؟ عذرتان چيست؟ ... واقعاً تن انسان مى لرزد كه جواب خدا را چگونه بدهد؟
📚دیدار شورای عالی 80/3/16
#کلام_ولی
@almorsalaat
💢درجات مراقبه
🔰علامه طباطبایی
💠 روش آخوند ملاحسینقلی همدانی (ره) عبارت بوده است از التزام در امر مراقبه؛ يعنى اهتمام ورزيدن در مراتب آن.
🔹اوّل درجه مراقبه اينست كه سالك از محرّمات اجتناب كرده و تمامى واجبات را اتيان كند، و در اين دو امر به هيچ وجه من الوجوه مسامحه نورزد.
🔹دوّم درجه، آنست كه مراقبه را شديد نموده و سعى كند هر چه مى كند براى رضاى خدا باشد و از امورى كه لهو و لعب ناميده مى شود اجتناب نمايد. و چون در اين مرتبه اهتمام نمود براى او تمكّن پيدا مى شود كه ديگر خود را نباخته و اين خوددارى در او به سر حدّ ملكه برسد.
🔹سوّم درجه، آنست كه پروردگار جهان را پيوسته ناظر خود ببيند، و كم كم اذعان و اعتراف مى نمايد كه خداى متعال در همه جا حاضر و ناظر و نگران همه مخلوقات است. و اين مراقبه در تمام حالات و در همه اوقات بايد رعايت شود.
🔹چهارم درجه، مرتبه اى است از اين عالى تر و كاملتر و آن اينست كه خودش خداى را حاضر و ناظر ببيند و به طور اجمال مشاهده جمال الهى نمايد.
🔹و اشاره به اين دو مرتبه اخير از مراقبه است وصيّت رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله به ابى ذرّ غفارى رضوان الله عليه: "اعبد الله كأنّك تراه، فان لم تكن تراه فانّه يراك" «خداى را چنان عبادت كن مثل آنكه گوئى تو او را مى بينى و اگر نمى توانى او را ببينى او را طورى عبادت كن كه بدانى او ترا مى بيند». بنابراين عبادت در مرحله اى كه خدا او را مى بيند پائينتر است از مرتبه اى كه او خدا را مى بيند.
📚 رساله لب اللباب ص: ۱۱۶
#اخلاق_و_عرفان
#در_محضر_علامه
#سلسلهی_شاگردان_آخوند_ملاحسینقلی
@almorsalaat
هدایت شده از افق مبین||سید محمد هاشمی
🔸جلسه مجازی🔸
🔹به مناسب شهادت شهید مطهری🔹
🔰موضوع: *ایده و آینده انقلاب اسلامی از دیدگاه شهید مطهری*
☑️ویژه عموم
🕔زمان: یکشنبه ۱۱ اردیبهشت، ساعت ۱۷
💠مهمان: *حجت الاسلام و المسلمین سید محمد هاشمی*
🌐لینک جلسه: b2n.ir/Avini1
🔸حوزه بسیج دانشجویی شهید آوینی دانشگاه خلیح فارس بوشهر
مسائل علوم عقلی را باید با تعدد دال و مدلول تعقل کرد.mp3
2.48M
🔊#طلبه_موفق| یکی از بهترین راه های تعقل مسائل علوم عقلی، تعدد بیان است.
🎙استاد علی فرحانی
📚رسائل. تعادل و تراجیح(جلد چهارم)
#پای_درس_استاد
🌐المرسلات، از مقدمات تا اجتهاد👇
https://eitaa.com/joinchat/912326691Cd7b7696c9b
✅ثمره خونها و شهادتها و ایثارها در #دفاع_مقدس!
🔰 امام خمینی (ره)
┄┅┅═❅❅❄️❅❅═┅┅┄
💢ممکن است افرادی آگاهانه یا از روی ناآگاهی در میان مردم این مساله را مطرح نمایند که ثمره خونها و شهادتها و ایثارها چه شد؟
◽️اینها یقیناً از عوالم غیب و از فلسفه #شهادت بیخبرند و نمیدانند کسی که فقط برای رضای خدا به جهاد رفته است و سر در طبق اخلاص و بندگی نهاده است حوادث زمان به جاودانگی و بقا و جایگاه رفیع آن لطمهای وارد نمیسازد. و ما برای درک کامل ارزش و راه شهیدانمان فاصله طولانی را باید بپیماییم و در گذر زمان و تاریخ انقلاب و آیندگان آن را جستجو نماییم.
◽️مسلّم خون #شهیدان، انقلاب و اسلام را بیمه کرده است. خون شهیدان برای ابد درس مقاومت به جهانیان داده است. و خدا میداند که راه و رسم #شهادت کور شدنی نیست؛ و این ملتها و آیندگان هستند که به راه شهیدان اقتدا خواهند نمود. و همین تربت پاک شهیدان است که تا قیامت مزار عاشقان و عارفان و دلسوختگان و دار الشفای آزادگان خواهد بود.
◽️خوشا به حال آنان که با شهادت رفتند! خوشا به حال آنان که در این قافله نور جان و سر باختند! خوشا به حال آنهایی که این گوهرها را در دامن خود پروراندند!
🔹خداوندا، این دفتر و کتاب #شهادت را همچنان به روی مشتاقان باز، و ما را هم از وصول به آن محروم مکن.
🔹خداوندا، کشور ما و ملت ما هنوز در آغاز راه مبارزهاند و نیازمند به مشعل #شهادت؛ تو خود این چراغ پر فروغ را حافظ و نگهبان باش.
🔸خوشا به حال شما ملت! خوشا به حال شما زنان و مردان! خوشا به حال جانبازان و اسرا و مفقودین و خانوادههای معظم #شهدا!
🔸و بدا به حال من که هنوز ماندهام و جام زهرآلود قبول قطعنامه را سر کشیدهام، و در برابر عظمت و فداکاری این ملت بزرگ احساس شرمساری میکنم.
🔸و بدا به حال آنانی که در این قافله نبودند! بدا به حال آنهایی که از کنار این معرکه بزرگِ جنگ و شهادت و امتحان عظیم الهی تا به حال ساکت و بیتفاوت و یا انتقادکننده و پرخاشگر گذشتند!
🔸آری، دیروز روز امتحان الهی بود که گذشت. و فردا امتحان دیگری است که پیش میآید. و همه ما نیز روز محاسبه بزرگتری را در پیش رو داریم.
🔸آنهایی که در این چند سالِ مبارزه و جنگ به هر دلیلی از ادای این تکلیف بزرگ طفره رفتند و خودشان و جان و مال و فرزندانشان و دیگران را از آتش حادثه دور کردهاند مطمئن باشند که از معامله با خدا طفره رفتهاند، و خسارت و زیان و ضرر بزرگی کردهاند که حسرت آن را در روز واپسین و در محاسبه حق خواهند کشید.
📚 صحیفه ج ۲۱ ص ۷۴
#دفاع_مقدس
#در_مدرسه_امام_خمینی
@almorsalaat
هدایت شده از نبض قلم | علی امیری
📍 شهید مطهری و یک داعشی !
🔸در خوابگاه دانشگاه اتاق کناری ما یک دانشجو گوشه گیر بود خیلی با کسی معاشرت نمی کرد
ظاهر بسیار متشرعه ای داشت اما هیچ کس نماز خوندن او را نمی دید
به هیچ کس در مورد افکار و عقایدش حرفی نمی زد
ما که عضو بسیج بودیم یک مسئله برامون مهم بود
" جذب دانشجویان به گفتمان انقلاب اسلامی"
طبق همین رسالت با محبت و رفاقت بعد از مدت طولانی وارد دنیای خلوت او شدم اعتماداش را جلب و زبان او را به گفتگو باز کردم
🔹 یک روز پرسیدم تو مذهبی هستی ؟
از من قول گرفت به کسی چیزی نگویم
حرفی زد که من در آن زمان و سن خاص و سطح فکری که داشتم بشدت شوکه شدم
گفت من 'وهابی' هستم.
او افکار بسیار تندی داشت، با مراکز و علمای حجاز ارتباط استاد شاگردی داشت
طوری با هم رفیق شدیم که بعد از اعتماد کامل به من در مورد پیوستن به داعش با من گفتگو می کرد !!!
🔺من هم که به خیال خودم فرصت پیدا کرده بودم که فردی را هدایت کنم؛ در مدت یک سال شب و روز با او بحث می کردم
کتاب و مناظزه برای او تهیه می کردم
اما او از بچگی در دامان علما بزرگ شده بود
بسیار متعصب بود و حافظ قرآن
هر حرفی من میزدم چند آیه قرآن قرائت می کرد.
ساعت ها برای پاسخ سوالات او با اساتید و کتاب ها وقت صرف می کردم ...
📌 اما حاصل آن همه تلاش این شد ؛ تقریبا هیچ !!
🔸 فارغ التحصیل شدیم او رفت و منم آمدم ...
البته ارتباط رفاقتی ما پابرجا بود اما دیگر بحث خاصی نداشتیم
🔺 سه، چهار سال بعد با من تماس گرفت؛
علی جان مژده بده به آرزوت رسیدی
شیعه شدم !
🔹ما خیلی با هم شوخی می کردیم؛ یادم هست می خندید می گفت داش علی وقتی می خوابی یک چشمت بیدار باشد ممکنه برای اینکه بهشت برم یک شب تو رو به درک واصل کنم !!
گفتم این خبرش هم یک شوخی ست چون میزان مقاومت او را به وضوح دیده بودم او در عقیده اش مصداق کالجبل الراسخ بود
🔸 قسم خورد؛ گفتم تعریف کن؟
گفت با برادرم هر دو شیعه شدیم ...
برادرم در یک مراسم ۶ کتاب از کتب استاد مطهری هدیه گرفته بود
آمد منزل گفت سخنران مراسم خیلی از عظمت مرتضی مطهری گفته بیا بخونیم ببینیم این استاد شیعه چه حرفی برای گفتن دارد. با هم شروع به خواندن این کتاب ها کردیم عجیب و ناخودآگاه _بر خلاف بسیاری از کتاب های شیعیان که قبلا می دیدیم_ ما را جذب کرده بود آنها تمام شد رفتیم چند اثر دیگر استاد را تهیه کردیم و ...
💠 تعبیر ایشان این بود:
"مطهری یک انفجار و انقلاب در فکر ما ایجاد کرد
طوری جهان بینی و ایدئولوژی ما زیر و رو شد که اختلافات شیعه و سنی از اساس برای ما منتفی شد "
ما با هم شیعه شدیم اما خانوده ما خبر ندارند ....
🔹رضوان خدا بر آن علامه شهید که قرن ها باید بگذرد شاید مادری مثل او به دنیا بیاورد
🖊شیخ علی امیری
@nabzqalam
💢 برای رسیدن به #اجتهاد چند سال باید در #درس_خارج شرکت کرد؟
❓❓ #سوال_شما
🔹سلام علیکم حاج آقا وقت بخیر
🔹درس خارج برای اجتهاد چند سال کافی است؟ طلبه باید دربحث خارج چندسال وقت بگذارد که کافی باشد؟
🔹باتشکر
✅ #پاسخ_مشاور: محسن ابراهیمی @ebrahimi845
🔸در پاسخ به این سوال باید توجه داشت که درس خواندن و شرکت در دروس (چه دروس سطح و چه درس خارج) دارای دو سیر است.
🔸یک: سیر آموزشی و قراردادی: منظور از سیر آموزشی و قراردادی، گذراندن واحدهای درسی بر اساس قوانین آموزشی هر مقطع برای بدست آوردن مدرک و گواهینامه آن نظام آموزشی و یا سایر اغراضی که مترتب بر طی کردن آن مدارج تحصیلی است، می باشد.
🔸واضح است که طی کردن سیر آموزشی به معنای یادگیری واقعی و کسب دارایی علمی نیست. چه بسا همه ما تجربه کرده باشیم که یک کتاب و یا واحد درسی را با نمره خوب قبول شده ایم، اما واقعا آن درس به دارایی علمی ما تبدیل نشده است.
🔸دو: سیر محتوایی: منظور از سیر محتوایی، کسب دارایی علمی و یادگیری واقعی درس است به گونه ای که حالت نفسانی انسان قبل و بعد از یادگیری آن درس، متفاوت می شود.
🔸باید توجه داشت که همینطور که سیر آموزشی در هر نظام آموزشی دارای قوانین مختص به خود می باشد و فقط در صورت رعایت آن قوانین می توان به نتیجه مطلوب رسید، سیر محتوایی هم دارای قوانین درون نفسانی می باشد، که با رعایت آن ها می توان به دارایی واقعی علمی رسید.
🔸برای یادگیری قوانین سیر محتوایی، می توان فایل های صوتی شماره 23 و 40 از #مجموعه_صوتی چگونه درس بخوانیم؟ به نام های "روش صحیح علم آموزی و کسب دارایی علمی" و "منطق یادگیری و تولید گزاره های متسلسل" را گوش کنید.
🔸با توجه به این مقدمه به سراغ جواب سوال می رویم.
🔸 #اجتهاد یک ملکه نفسانی است که پس از تحصیل علوم مقدماتی حاصل می شود. پس اجتهاد را نمی توان در سیر قراردادی و آموزشی بدست آورد. بلکه باید از سیر آموزشی استفاده کرد تا بتوان آن ملکه را تحصیل کرد.
🔸 با این نگاه، دیگر نمی توان برای اجتهاد، زمان و تعداد سال شرکت در درس خارج، مشخص کرد. بلکه هر شخص باید پس از شناختن علوم مقدماتی اجتهاد، همانند ادبیات منطق، اصول، فلسفه، فقه، رجال و شناخت نقش و جایگاه هر کدام از این علوم در اجتهاد، با رعایت قوانین سیرمحتوایی به تحصیل آنها بپردازد تا ملکه اجتهاد حاصل شود.
🔸 چه بسا افرادی که از جهت محتوایی در حد پایه 4 و 5 باشند، اما از جهت آموزشی در درس خارج شرکت می کنند. همین مطلب یعنی توجه نکردن به تفکیک سیر آموزشی و محتوایی و رعایت نکردن قوانین سیر محتوایی، سبب شده است که برخی از طلاب گرانقدر پس از چندین سال شرکت در درس خارج، باز هم به نتیجه مطلوب نرسند. و برعکس طلاب جوانی که با رعایت این مطلب، در سنین کم به درجات بالای علمی رسیده اند.
🔸هر کس باید محتوای علمی خود را نسبت به علوم مقدماتی اجتهاد بسنجد و پس از آن به تکمیل آنها بپردازد. آنگاه باید دید که در سیر محتوایی چه استفاده ای می توان از درس خارج برد.
🔸در تفصیل این بحث، خوب است که #مجموعه_صوتی چگونه درس بخوانیم؟ و همچنین #مجموعه_جلسات اعتدال در بینش و عمل استماع شود.
#مشاوره_مجازی
#هدایت_تحصیلی
#مهارت_های_تحصیل_علم
@almorsalaat
12.57M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📌من دوام ذکر اینها را ندارم! باید بنشینم گریه کنم!
❇️#شهید_مطهری| بخشی از مصاحبه علامه طباطبایی به مناسبت شهادت شهید مطهری
🎙علامه سید محمد حسین طباطبایی
#در_محضر_علامه #شهید_مطهری #روز_معلم
@almorsalaat
♨️امروز هم سخنان #شهید_مطهری که معرف پایه های تفکر اسلامی در جوانب مختلف است، همچنان زنده است.
🔰رهبر معظم انقلاب ۸۰/۲/۱۲
🔹شهید مطهّری یک روحانىِ معلّم بود و شهیدِ معلمىِ خود شد. او آن سخنی را که نیاز زمان بود، انتخاب میکرد. توصیه میکنم با سخن شهید مطهّری - که همچنان سخن روز است - ارتباط برقرار کنید.
🔹یک روز همه عناصری که شهید مطهّری به عنوان یک استوانه فکری در مقابل آنها قد علم کرده بود، سرِ او ریختند؛ و از لحاظ فکری بمبارانشان کردند و از لحاظ حیثیّت اجتماعی نیز وی را مورد تهاجم قرار دادند؛ اما او یک تنه ایستاد.
🔹آن مهاجمان چه کسانی بودند؟ مبلّغان فرهنگهای وارداتىِ بیگانه گمراه کننده و دامهایی بر سر راه افکار جوانان. آن روز عمدتاً کمونیزم و برخی تفکرات لیبرالیزم غربی مطرح بود؛ امروز هم آن سخنان همچنان پابرجاست. امروز علیالظّاهر کمونیزم مرده است، اما آن سخنان - که معرف پایههای تفکّر اسلامی در جوانب مختلف است - همچنان زنده است.
#اندیشه_مطهر #کلام_ولی
@almorsalaat
#درخواست_هم_بحث
🌀سلام علیکم حاج اقا. وقت شما بخیر
ببخشید من مشغول گوش دادن صوت های اصول فقه استاد فرحانی هستم. میخواستم ببینم اگه میشه یک نفر شاید از اعضای کانال باشه که بتونم باهاشون بحث کنم.
📌اگر کسی از بزرگواران مایل به بحث با ایشان باشد، به آیدی (@mohammad_a69) در ایتا پیام دهد.
#مدرسه_مجازی_المرسلات
@almorsalaat