✍️ بازخوانی یک کتاب 👓 «علم تحولات جامعه؛ پژوهشی در فلسفه‌ی تاریخ و تاریخ‌گرایی علمی» ⛳️ قطعه‌ی شماره‌‌ی 10 ب) نظریه‌ی قهرمان‌گرایی یا اصالت شخصیت نظریه‌ی دوم در مکاتب #فلسفه_تاریخ که تا حدودی #کارلایل بنیان‌گذار آن شمرده می‌شود، نظریه‌ی اصالت شخصیت و قهرمان‌گرایی است. بنا به عقیده‌ی طرف‌داران این نظریه، قهرمان‌ها نقش قاطعی در تعیین سرنوشت یک تمدن دارند. نتایجی که کارلایل از این نظریه اتخاذ کرد، بعدها #جان_استوارت_میل و #ویلیام_جیمز را به خود جلب کرد. در واقع، تا حدودی #نیچه و #هگل را می‌توان پدران اصلی نظریه‌ی اصالت شخصیت به‌معنای علمی آن دانست؛ زیرا از سرچشمه‌ی افکار این دو نفر بود که مسیر واقعی اندیشه‌ی #قهرمان‌گرایی بستر واقعی خود را طی کرد و به نتیجه‌ی جبری آن، یعنی فاشیسم #ایتالیا و#آلمان منجر شد. بنیان فکری این نظریه بر این باور استوار است که قهرمان با محیط خویش به مبارزه برمی‌خیزد و ناگواری‌ها و تلخی‌های فراوانی را متحمل می‌شود؛ اما از این لحاظ که روح خود را درک کرده است، به‌ناچار جامعه و مردم را به تبعیت از اراده‌ی خود وامی‌دارد و مسیر تاریخ را تعیین می‌کند و بدین‌ترتیب، جامعه را به‌سوی کامیابی سوق می‌دهد و به تاریخ و تمدن معنی می‌بخشد؛ لذا قهرمان اصلی‌ترین عامل تکامل و پیدایش تاریخ است. بنابراین برای شناخت درست تاریخ باید زندگی روحی و شخصیت قهرمانان بزرگ هر دوره را (نظیر اسکندر، سزار، عیسی، بودا و ... ) مورد تحقیق قرار داد. اگرچه نمی‌توان همه‌ی معتقدین به اصالت فرد در جامعه و تاریخ را پیرو این مکتب دانست، اما فرانسیس #بیکن، #هابز، #لاک، #روسو؛ و مرکانتیلیست‌هایی هم‌چون #آدام_اسمیت، هانری ماین و فردریک مادیتلند از پیروان این مکتب فلسفه‌ی تاریخ هستند. خطای این مکتب فکری آن است که فراموش می‌کند شخصیت‌های بزرگ، به‌نوبه‌ی خودشان، محصول و مجری ضروریت‌های زمان خود هستند. ویژگی آن‌ها این است که این ضروریت‌ها را درک کرده‌اند و معنای #روابط_اجتماعی جدید را - که در حال تکوین است - زودتر از معاصران خود دریافته‌اند. نقش این نوابغ فقط در تفسیر صورت ظاهری وقایع است، اما این امر ایشان را قادر نمی‌کند که تغییرات عمیق در علل کلی‌تری باشند که حرکت تاریخ محصول آن می‌باشد. علل کلی‌تری که قهرمان‌ها معلول آن‌ها شمرده می‌شوند. #علم_تحولات_جامعه #مکاتب_فلسفه‌ی_تاریخ #قهرمان‌گرایی #اصالت_شخصیت @doranejadid

🔴 دگردیسی آسمان جدید به دولت مدرن 🔴 واسطه‌گری «مارن مرسن» در انتقال «روش دکارت» به «فلسفه سیاسی هابز» #مارین_مرسن (Marin Mersenne) (1588-1648م) -کشیش و فیلسوف و ریاضی‌دان و موسیقی‌دان فرانسوی- تحصیلات خود را در مدرسه‌ی ژزوئیت‌های لافلاش پاریس پی گرفت. با تسلطی که به زبان عبری داشت، به تدریس الهیات در اسقف‌نشین نِوِرس (Nevers) -شهری در نزدیکی پاریس- روی آورد. وی هیچ‌گاه عضو رسمی فرقه‌ی #یسوعی نبود، بلکه به مکتب «مینیم» (Minims) تعلق خاطر داشت؛ فرقه‌ای که در قرن پانزدهم میلادی توسط #فرانسیس_پائولا (Francis of Paola) در #آلمان پایه‌گذاری شده بود و با تکیه بر #کتاب_مقدس، بسط نگاه طبیعت‌گرایانه به علم را دنبال می‌کرد. #مرسن چهار سال از عمر خود را وقف نگارش کتاب (Quaestiones celeberrimae in Genesim) (1623م) نمود که با نگاهی فلسفی-کلامی به «مساله‌های مشهور در کتاب پیدایش» می‌پرداخت. مارین مرسن از دوستان بسیار نزدیک رنه دکارت بود؛ به گواهی اسناد تاریخی، در شکل‌گیری اندیشه‌ی #دکارت سهم بسیار تعیین‌کننده‌ای داشت. او هم‌چنین با سرسختی تمام از #گالیله دفاع می‌کرد و در ترجمه‌ی برخی از کتاب‌های مکانیکی وی به او کمک می‌نمود. تاسیس آکادمی پاریسین (Academia Parisiensis) در سال 1635 از جمله‌ی مهم‌ترین اقدامات مرسن است. با این کار توانست بیش از 140 نویسنده در حوزه‌ی ستاره‌شناسی، فلسفه و ریاضی را گرد هم آورد و با برگزاری مناظره میان آن‌ها، به تحول علمی آن دوران شتاب بخشد؛ دکارت، گالیله، #پاسکال و #بیکمان از جمله‌ی سرشناسان علم بودند که به همکاری با این آکادمی اقبال کردند. این مرکز به نشر آرای این دانشمندان تبدیل شد و برای نمونه، متفکرانی هم‌چون: #گاسندی و #هابز را با آرای دکارت آشنا نمود. آکادمی مرسن الهام‌بخش تاسیس «آکادمی علوم پاریس» و «انجمن سلطنتی لندن» و «آکادمی ژان بابتیست کولبر» واقع شد و کم‌تر از 30 سال بعد، الگوی او به‌تدریج مورد اقتباس قرار گرفت. #اسکینر می‌نویسد: «هابز در اوایل دهه‌ی 1630... به‌نحو فزاینده‌ای درگیر آزمایش‌هایی علمی شد که توسط پسرعمه‌های اِرل دِوونشر -یعنی سِر چالرز کَوِندیش و برادر بزرگ او اِرل نیوکاسل- انجام می‌گرفت. شیفتگی هابز به علوم طبیعی در حد فاصل 1634 و 1636، که در سفر سیاحتی اِرل جوان به #فرانسه و #ایتالیا با او بود، تشدید شد. در جریان اقامت آن‌ها در پاریس در 1634، #هابز با مارین مِرسِن آشنا شد که بعد او را در شرح حال منظومش به‌عنوان محوری که ستاره‌های دنیای علم بر مدار آن می‌چرخند، معرفی کرد». https://virgool.io/@mhtaheri https://eitaa.com/doranejadid

| 🔴 جابه‌جایی محور توازن منازعات تمدنی به مدیترانه 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 4️⃣ از 4️⃣ 🔹 یکی از نقاط پیوند #ژئوپولیتیک با #دولت‌سازی و StateBuilding، عبارت است از: #منطق تعریف #سرزمین و #روش حاکم بر شیوه‌ی تعیین و تنظیم #مرز برای مشخص‌کردن قلمرو یک #ملت. #توطّن، به سرزمینی با سرحدات مشخص و معین احتیاج دارد. این‌که این سرحدات براساس چه شاخص و معیاری، و با چه وسعت و گستره‌ای مشخص شوند، بر #سبک_زندگی و #الگوی_زمام‌داری تاثیر مستقیم دارند. تغییرات #روش‌شناسی این منطق و الگو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. 🔸 #مرز، شاخص جدیدی است که در #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفت. با تعریف مرز، که ماهیتی صرفا مادی و ریاضیاتی داشت، شاخص #سرحدّات که ماهیتی انسانی داشتند، کنار گذاشته شدند. سرحد براساس وفاداری اقوام و قبایل و ایلات #دور_از_مرکز تعریف می‌شد؛ اما مرز، کاملا کمّی بود و با متراژ سرزمین تعیین می‌گردید. 🔹 رونق‌گرفتن نگاهی کمّی و امکان رام‌کردن عالم طبیعت با افسار #ریاضیات، ابزاری بود که این گذار را تسهیل می‌کرد. #دیکورس_متد یا همان چیزی که به‌خطا تحت‌عنوان «گفتار در روش» معروف شده است، مهم‌ترین کتاب #دکارت است؛ این کتاب تنها 10 سال پیش از #وستفالیا و در نقطه‌ی اوج #جنگهای_سی‌ساله_مذهبی منتشر شد و بر منطق پیدایش جهان مدرن و شیوه‌ی #واحدبندی نظام بین‌الملل تاثیر گذاشت. 🔸 شاخص مرز، گذار از #حکومت سنتی به #دولت_مدرن را ممکن کرد. حتی #هابز نیز متاثر از ریاضیات جدیدی که دکارت عرضه کرده بود، #لویاتان را نوشت. خود هابز، یعنی معمار دولت مدرن و نخستین مدون #فلسفه_سیاسی جدید، به این نکته تصریح کرده است. 🔹 این‌که دقیقا از کدامین نقطه از خاک گسترده‌ی زمین، مرزهای یک سرزمین آغاز شود و در کدامین نقطه به اتمام برسد، نیازمند مطالعه‌ی پیچیده‌تر جغرافیا بود. اگرچه این پیچیدگی با ابزار ریاضی مهار می‌شد، اما نگاه پیچیده‌تری به ماهیت انسانی و تاریخی جغرافیا را نیز می‌طلبید. به‌مرور زمین، دانش‌هایی هم‌چون #روابط_بین‌الملل، #ژئوپلیتیک، #ژئواستراتژی، #ژئواکونومی، #ژئوکالچر و ... درراستای تامین این نیاز، عمدتا با مرکزیت جهان آنگلاساکسونی شکل گرفتند. 🔸 از آن روز تا به‌اکنون، #منازعات_مرزی یکی از مهم‌ترین اهرم‌های #دولت‌سازی و شکل‌دادن به #نظم_جهانی و #نظام_بین‌الملل بوده است. این‌که می‌بینیم از #وستفالیا تا به امروز، سکان‌داران #مسابقات_جغرافیایی و پایه‌گذاران دانش‌های مرتبط با آن، کشورهای ابرقدرت جهان هستند، نشان می‌دهد که هژمونی مدرنیته با روش فهم جغرافیا در پیوند بوده است. 🔹 #بازی_بزرگ یکی از این مسابقات است که در قلب #سرزمین_میانه و در پیرامون مرزهای #ایران عزیز شکل گرفت و نتیجه‌ی آن، تجزیه‌ی بخش‌هایی از قلمرو ملی و تاریخی ما شد. این سرزمین‌های جداشده اکنون 9 کشور را دربر می‌گیرند که عبارتند از: #گرجستان، #آذربایجان، #ارمنستان، #داغستان، #چچن، #ترکمنستان، #افغانستان، #پاکستان و #بحرین. در اثنای بازی بزرگ، کارکرد خاکی و زمین‌پایه‌ی #زاگرس در شکل‌دادن به #سرزمین_میانه، به مرزهای آبی در #شرق_مدیترانه منتقل گردید. 🔸 به‌تبع تغییراتی که دانش‌های جغرافیایی جدید رقم زده‌اند، مختصات و نقطه‌ی تعادل #ناموازنه_تمدنی و لبه‌های منازعه‌خیز #ناترازی_تمدنی از #زاگرس به شرق مدیترانه منتقل شده است. از این رو است که سرزمین #فلسطین در جوار #نیل، امروزه سنگر مقاومت سرزمین میانه و نماینده‌ی #قدرت_زمین‌پایه در برابر #قدرت_اقیانوس‌پایه سینه سپر کرده است. امروز #سرنوشت فردای سرزمین #هم‌سرنوشتان، در لبه‌های سرخ این نقطه از عالم، در حال رقم‌خوردن است. / پایان 📎 یادداشت‌های پیشین 👇👇👇 1️⃣ یادداشت اول: وابستگی توازن‌بخش 2️⃣ یادداشت دوم: منطق طبیعی مرز 3️⃣ یادداشت سوم: استعلای جغرافیایی زیربنای استیلای سیاسی . 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid