| 📮 #مدرنیته با برافراشتن پرچم #ترقی، ملت‌های مختلف از جمله #ایران را در فرآیندی از داد و ستد فرهنگی و تمدنی قرار داده که ماحصل آن را به اختصار می‌توان #انحلال در فرهنگ و تمدن مدرن نام نهاد. اگرچه ریشه‌های #فرآیند_انحلال را باید در دربار #آق‌قویونلوها و ازدواج شاه ایران با شاهزاده‌ خانم مسیحی اهل #ونیز دنبال کرد، اما اثربخشی این فرآیند، در دوره‌ی #قاجار، در زمان حکومت #فتحعلیشاه آشکارتر از آن گردید که بتوان نادیده‌اش گرفت. بدین‌ترتیب #ایران_پس_از_اسلام به اسارت مکانیزم‌های #بازی_بزرگ درآمد و اقتدار حاکمیتی‌اش در معرض زوال و انحطاط قرار گرفت. 🔸 اگرچه از زمان فتحعلیشاه تا به امروز شاهد ظهور دست‌کم #پنج_نهضت_تحول‌خواه در ایران برای بازیابی #اقتدار_ملی بوده‌ایم، اما آخرین نهضت، یعنی #انقلاب_اجتماعی_اسلامی تنها نهضتی بوده که قدرت #مقاومت در برابر فرآیند انحلال را از خود نشان داده است. 🔹 آیت‌الله خامنه‌ای معتقدند که با تکیه‌بر این مقاومت می‌توان از تاریخ جدید ایران و آغاز #عصر_جدید در عالم سخن گفت. #روایت_ایران می‌کوشد این فرآیند را به اختصار از زمان #ایلامیان تا به امروز به تصویر بکشد و نشان دهد که چرا و چگونه تدبیر #آیت‌الله_خامنه‌ای برای قراردادن تاریخ ایران در وزان عصر جدید، شاه‌راه خروج از #ناترازی_تمدنی ایران میانه و معاصر است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| تاریخ ایران، پنج دوره/دوران تاریخی را به خود دیده است: 1️⃣ #دوران_پیشاآریایی 2️⃣ #دوران_آریایی 3️⃣ #دوره_میانه 4️⃣ #دوره_معاصر 5️⃣ #دوران_جدید در صورت‌بندی #روایت_ایران در گذار به عصر جدید، تمرکز خواهم داشت بر سه دوره/دوران اخیر؛ آن‌هم به‌دلیل تقارن این سه دوره/دوران با تولد #مدرنیته و پاگرفتن #استعمار در تاریخ #اروپا و حضور آن در سرحدات وطن‌مان (در قالب #بازی_بزرگ). 🔸 با انتخاب این سه دوره/دوران، تاریخ ایران را می‌توان از زاویه‌ی دید سه دوربین اختصاصی تماشا کرد: 📸 دوربین یک: نمای باز (long Shot) برای دیدن ایران از منظر خارج از ایران؛ 📸 دوربین دو: نمای بسته (Close Up) برای دیدن ایران از درون و تجربه‌ی دید ایرانیان از پیرامون‌شان؛ 📸 دوربین سه: نمای از روی شانه (Shoulder Shot) که مدام در میان داخل و خارج ایران در رفت‌وبرگشت است و یک تجربه‌ی مرزی را در اختیار قرار می‌دهد. 🔹 تلاقی این سه دوربین، تصویری از ایران را به نمایش می‌گذارد که می‌فهمیم: چگونه نیرویی که می‌خواست #ایران را به شکل مطلوب خودش بسازد، در برابر مقاومت یک ملت غافل‌گیرشده قرار گرفت؛ و این ملت با مرور و بازخوانی تجربه‌های #مقاومت، به‌تدریج به تصویرسازی از جهان مطلوب خویش پرداخت و اکنون در حال خلق فضایی است که نه بریده از سنت خویش است و نه غافل و ناآگاه به پیرامون؛ نه همان ایران قدیم است و نه تسلیم بازی بزرگ. ایران اینک ما، جایی ایستاده است در جایی میان دو جهان. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 استعلای جغرافیایی، زیربنای استیلای سیاسی 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 3️⃣ از 4️⃣ 🔸 تولد #استیت در قرن هفدهم و گذار از حکومت‌های بسیط سنتی به #دولت_مدرن، به‌شکل معناداری مقارن بود با اوج‌گرفتن #مسابقه_جغرافیایی در #اروپای_غربی و شیوع رقابت‌های ژئوپلیتیکی با محوریت قدرت‌های سیاسی نوظهور در آن منطقه. #ایران_معاصر نیز در اثنای همین مسابقات و رقابت‌ها، و مشخصا در کشاکش #بازی_بزرگ (Great Game) 📎 متولد شد. تبیین این امر باید در کانون #روایت_ایران در گذار به #عصر_جدید قرار بگیرد. 🔹 در امتداد #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی بود که چهره‌ی جهان تغییر یافت و به شکلی که امروز می‌شناسیم، درآمد. برای تصویرسازی از جهان فردایی که هم‌اینک به‌سوی آن در حال حرکتیم و بنای #نظم_جدید ی که هم‌اینک برای ساختن آن می‌جنگیم، ناگزیریم که منطق پشت این مسابقات و رقابت‌ها را بشناسیم و آن را به‌نحو مقتضی و مطلوب تغییر دهیم. ازاین‌رو درک دقیق «منطق مرزبندی نظم وستفالیایی»، یک مقدمه‌ی اجتناب‌ناپذیر برای معماری نظم آینده محسوب می‌شود. 🔸 باید توجه داشت که «منطق مرزبندی» و شیوه‌ی تعریف و ترسیم #مرز در صلح وستفالیا، به‌عنوان سلاح بسیار نرم امنیتی به‌کار گرفته شد. #سوپر_سافت_پاور تمدن غرب از همان بدو تولدش، ایده‌ی مرز و چگونگی ترسیم و تنظیم و تغییر و تثبیت آن بوده است. برون‌داد این سلاح در لحظه‌ی نخستین، تبدیل بیش از 500 واحد فئودالی (#کانتون) به 30 کشور (#کانتری) و تولد 30 دولت-ملت در اروپا بود. اگر در دوره‌ی اخیر، ارعاب ناشی از بمب اتم به #جنگ_جهانی_دوم فیصله داد، در #قرن_هفدهم، این قدرت ناشی از #منطق_مرزبندی بود که توانست به جنگ‌های صدساله‌ی اروپایی و #جنگهای_سی‌ساله_مذهبی در 1648میلادی خاتمه بخشد. 🔹 با تکیه بر مدعای فوق می‌توان گفت که قدرت فائقه‌ی تمدن غرب در منطق مرزبندی و #استعلاء_بر_جغرافیا ظهور پیدا کرده است. غرب در پدیده‌ای تصرف کرده که هیچگاه تصور نمی‌شد تغییر آن در بضاعت بشر بگنجد. البته باید توجه داشت که غرب این امکان را ابتدا با سست‌کردن پایه‌های #منطق_صوری و گذار از #ذات‌باوری و تاسیس بنای شامخ #روش (method) به‌دست آورد و در گامی دیگر، این امکان را با #تفکر_جغرافیایی و #قدرت_اقیانوس‌پایه محقق نمود؛ دانش و تکنولوژی و صنعت نیز در خدمت این ایده بوده است. پس پربی‌راه نیست که بگوییم: دست‌بردن در #امتناعات_جغرافیایی و ایجاد امکانات جغرافیایی، از #اندیشه_استعلایی غرب برخاسته و به #دولت_استیلائی مدرن منتهی شده است. 🔸 نتایج شگفت‌انگیز کاربست منطق مرزبندی #وستفالیا چنان خیره‌کننده بود که بعدها نیز به‌عنوان ابزار قدرت، جهت کنترل دیگر مناطق جهان به‌کار گرفته شد. بدین‌ترتیب، این نظم به‌تدریج در اقصی نقاط جهان رسوخ یافت؛ با الگوی خود سرزمین‌های مختلف را درنوردید؛ قلمروهای گوناگون را به‌مثابه #ظروف_مرتبطه به یک‌دیگر متصل ساخت؛ در نهایت، شیر کنترل این ظروف و شیب تغییر تبادلات فی‌مابین آن‌ها را به‌دست خویش گرفت و آن را به‌دست #آنگلاسکسون ها داد. این همان خط داستانی است که نقاط تمدن‌خیز مشرق‌زمین را طفیلی #سرنوشت غرب کرده است. 🔹 اکنون که قریب به 400 سال از آن تاریخ می‌گذرد، منطق مرزبندی وستفالیایی هم‌چنان به‌عنوان یک حربه‌ی حیاتی در اختیار قدرت‌های غربی است. #مرزبندی و تعیین مرز، ناموس #نظم_جهانی است. این منطق هم اینک نیز برای مهار قدرت‌های نوظهور، به‌منظور حفظ #انحصار در مدیریت تحولات جهان به‌کار گرفته می‌شود. تجزیه‌ی کشورهایی که به سطحی از #پیشرفت دست پیدا می‌کنند و ایجاد اتحادیه‌های منطقه‌ای نمونه‌ای از مصادیق کاربرد #منطق_مرز در روزگار ماست. 🔸 مطالعه‌ی دانش‌های مرتبط با #توطّن و اداره‌ی #سرزمین نشان می‌دهد که این منطق در انحصار معماران ژئوپلیتیک جهان قرار دارد. شکستن این انحصار و تعیین منطقی جدید برای مرزبندی، و چه بسی وضع و جعل پدیده‌ای غیر از #سرحدّات و #مرز برای صیانت از تمایزات فرهنگی، یکی از الزامات گذار به #نظم_جدید_جهانی و تصویرسازی از #تمدن_نوین_اسلامی است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 #بازی_بزرگ یا GreatGame عبارت است از #تصمیم‌های_ژئوپلیتیکی معماران امنیتی غرب آسیا (به‌ویژه #روسیه و #بریتانیا) برای مهار #اسلام_سیاسی در این منطقه، از طریق «ایجاد چالش‌های مرزی»، «تحمیل ناترازی اقتصادی و کاپتالاسیون تجاری». 🔹در نتیجه‌ی بازی بزرگ، سود تجاری بازرگانی #از_هند_تا_هلند به‌‎جای جیب تاجران مسلمان، به کیسه‌ی مرچنت‌های #اروپای_غربی سرازیر شد. 🔸 اگرچه آرایش امروزین مرزها در #غرب_آسیا، محصول تصمیمات ژئوپلیتیکی متفقین در #جنگ_جهانی_اول است، اما تحمیل مرزبندی‌های جدید به #سرزمین_میانه، در ادامه‌ی بازی بزرگ شکل گرفته است. این اقدام ذیل پروژه‌های #دولت‌سازی_مدرن_آمرانه، این منطقه را به #خاورمیانه‌ی_آمریکا تبدیل نمود و #سرنوشت ملت‌های مسلمان را ذیل افق #مدرنیته تعریف کرد. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 جابه‌جایی محور توازن منازعات تمدنی به مدیترانه 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 4️⃣ از 4️⃣ 🔹 یکی از نقاط پیوند #ژئوپولیتیک با #دولت‌سازی و StateBuilding، عبارت است از: #منطق تعریف #سرزمین و #روش حاکم بر شیوه‌ی تعیین و تنظیم #مرز برای مشخص‌کردن قلمرو یک #ملت. #توطّن، به سرزمینی با سرحدات مشخص و معین احتیاج دارد. این‌که این سرحدات براساس چه شاخص و معیاری، و با چه وسعت و گستره‌ای مشخص شوند، بر #سبک_زندگی و #الگوی_زمام‌داری تاثیر مستقیم دارند. تغییرات #روش‌شناسی این منطق و الگو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. 🔸 #مرز، شاخص جدیدی است که در #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفت. با تعریف مرز، که ماهیتی صرفا مادی و ریاضیاتی داشت، شاخص #سرحدّات که ماهیتی انسانی داشتند، کنار گذاشته شدند. سرحد براساس وفاداری اقوام و قبایل و ایلات #دور_از_مرکز تعریف می‌شد؛ اما مرز، کاملا کمّی بود و با متراژ سرزمین تعیین می‌گردید. 🔹 رونق‌گرفتن نگاهی کمّی و امکان رام‌کردن عالم طبیعت با افسار #ریاضیات، ابزاری بود که این گذار را تسهیل می‌کرد. #دیکورس_متد یا همان چیزی که به‌خطا تحت‌عنوان «گفتار در روش» معروف شده است، مهم‌ترین کتاب #دکارت است؛ این کتاب تنها 10 سال پیش از #وستفالیا و در نقطه‌ی اوج #جنگهای_سی‌ساله_مذهبی منتشر شد و بر منطق پیدایش جهان مدرن و شیوه‌ی #واحدبندی نظام بین‌الملل تاثیر گذاشت. 🔸 شاخص مرز، گذار از #حکومت سنتی به #دولت_مدرن را ممکن کرد. حتی #هابز نیز متاثر از ریاضیات جدیدی که دکارت عرضه کرده بود، #لویاتان را نوشت. خود هابز، یعنی معمار دولت مدرن و نخستین مدون #فلسفه_سیاسی جدید، به این نکته تصریح کرده است. 🔹 این‌که دقیقا از کدامین نقطه از خاک گسترده‌ی زمین، مرزهای یک سرزمین آغاز شود و در کدامین نقطه به اتمام برسد، نیازمند مطالعه‌ی پیچیده‌تر جغرافیا بود. اگرچه این پیچیدگی با ابزار ریاضی مهار می‌شد، اما نگاه پیچیده‌تری به ماهیت انسانی و تاریخی جغرافیا را نیز می‌طلبید. به‌مرور زمین، دانش‌هایی هم‌چون #روابط_بین‌الملل، #ژئوپلیتیک، #ژئواستراتژی، #ژئواکونومی، #ژئوکالچر و ... درراستای تامین این نیاز، عمدتا با مرکزیت جهان آنگلاساکسونی شکل گرفتند. 🔸 از آن روز تا به‌اکنون، #منازعات_مرزی یکی از مهم‌ترین اهرم‌های #دولت‌سازی و شکل‌دادن به #نظم_جهانی و #نظام_بین‌الملل بوده است. این‌که می‌بینیم از #وستفالیا تا به امروز، سکان‌داران #مسابقات_جغرافیایی و پایه‌گذاران دانش‌های مرتبط با آن، کشورهای ابرقدرت جهان هستند، نشان می‌دهد که هژمونی مدرنیته با روش فهم جغرافیا در پیوند بوده است. 🔹 #بازی_بزرگ یکی از این مسابقات است که در قلب #سرزمین_میانه و در پیرامون مرزهای #ایران عزیز شکل گرفت و نتیجه‌ی آن، تجزیه‌ی بخش‌هایی از قلمرو ملی و تاریخی ما شد. این سرزمین‌های جداشده اکنون 9 کشور را دربر می‌گیرند که عبارتند از: #گرجستان، #آذربایجان، #ارمنستان، #داغستان، #چچن، #ترکمنستان، #افغانستان، #پاکستان و #بحرین. در اثنای بازی بزرگ، کارکرد خاکی و زمین‌پایه‌ی #زاگرس در شکل‌دادن به #سرزمین_میانه، به مرزهای آبی در #شرق_مدیترانه منتقل گردید. 🔸 به‌تبع تغییراتی که دانش‌های جغرافیایی جدید رقم زده‌اند، مختصات و نقطه‌ی تعادل #ناموازنه_تمدنی و لبه‌های منازعه‌خیز #ناترازی_تمدنی از #زاگرس به شرق مدیترانه منتقل شده است. از این رو است که سرزمین #فلسطین در جوار #نیل، امروزه سنگر مقاومت سرزمین میانه و نماینده‌ی #قدرت_زمین‌پایه در برابر #قدرت_اقیانوس‌پایه سینه سپر کرده است. امروز #سرنوشت فردای سرزمین #هم‌سرنوشتان، در لبه‌های سرخ این نقطه از عالم، در حال رقم‌خوردن است. / پایان 📎 یادداشت‌های پیشین 👇👇👇 1️⃣ یادداشت اول: وابستگی توازن‌بخش 2️⃣ یادداشت دوم: منطق طبیعی مرز 3️⃣ یادداشت سوم: استعلای جغرافیایی زیربنای استیلای سیاسی . 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| چگونه به شکل ایرانی که امروز هستیم، درآمدیم؟ پاسخ به این پرسش که یکی از محورهای #روایت_ایران است، نیازمند شناخت دقیق #بازی_بزرگ است؛ بازی امنیتی سه دولت: بریتانیا، روسیه و فرانسه... در این سلسله یادداشت‌ها این ماجرا را مرور می‌کنیم. نخستین بخش این یادداشت‌ها را در ادامه بخوانید... 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔸 #قرن_هجدهم، قرن تبدیل مجمع‌الجزایر #بریتانیا به امپراتوری فراقاره‌ای بود. تصرف و تسخیر #هند، فتح‌الفتوح آنگلاساکسون‎های جزیره‌ای به حساب می‌آمد. ثروت عظیمی که قلعه‌ی نفوذناپذیر هند توانسته بود قرن‌ها در آغوش بکشد، به دست گرگ‌هایی افتاد که از جزیره‌ای دورافتاده در مغرب‌زمین، از راه #اقیانوس به سراغش آمده بودند. تاریخی که به زبان #سانسکریت نوشته شده بود، ورق خورد و به‌تدریج مجبور شد که با مردمان انگلیسی #هم‌سرنوشت شود. این هم‌سرنوشی هم‌چنان علی‌رغم تغییرات عظیمی که پیش آمده است، تا حدودی پابرجاست. 🔹 فتح هند برای انگلستان، آن‌چنان که گمان می‌رود، بی‌درد سر نبود. ضرب‌المثلی جهانی می‌گوید: «هر که بامش بیش، برفش بیش‌تر». برف بیش‌تری که بر پشت بام ملکه‌ی بریتانیا با تصرف هند می‌نشست، مخاطراتی به‌همراه داشت. #انگلستان با این اقدام با آسیب بزرگ دست به گریبان می‌شد که اگر از آن غفلت می‌ورزید، می‌توانست هیبت امپراتوری‌اش را به کام مرگ فرو ببرد: راه‌های مواصلاتی طولانی از #لندن تا #دهلی! 🔸 تردد در این مسیر بسیار دور و دراز و پرخطر، به‌معنای درکمین‌بودن تهدید و حادثه در هر لحظه از لحظات بود. شاید این سنگینی را کسی بهتر از صاحب این امپراتوری لمس نمی‌کرد. ضربان قلب ملکه، مدام با این گمانه به تلاطم می‌افتاد که مبادا رقیبی از راه برسد و این مسیر را قطع نماید! #ناپلئون همان رقیبی بود که با حمله به #مصر در سال 1798میلادی، این کابوس را به حقیقت تبدیل کرد. 🔹 ناپلئون به رویای انگلیسی حمله برد. او اعلام کرد که می‌خواهد از #قاهره عازم #بابل در #بین‌النهرین شده و با گذر از #ایران، راهی #هند گردد تا جواهر شرق را از سینه‌ی ملکه بیرون کشیده و بر تاج خود نهد. اگرچه مجنون #فرانسه از رسیدن به این مقصد باز ماند، اما توانست تزار دیوانه‌ی روس را در سودای خود شریک کرده و او را تحریک نماید که از راه شرق و از کرانه‌های #دریای_مازندران و از گردنه‌های #هرات، راهی به هندوستان باز کند و خود را به آب‌های گرم #اقیانوس_هند برساند. 🔸 بدین‌ترتیب #رقابت بر سر هند، به مسابقه‌ی جغرافیایی دامنه‌داری تبدیل شد؛ زمینه را برای #بازی_بزرگ فراهم ساخت و سرنوشت ده‌ها ملت را به اسباب رقابت خود تبدیل کرد. بازی بزرگ، یکی از پندآموزترین #مسابقات_جغرافیایی تاریخ جهان است که به رقابت سیاسی، معنای کاملا جدیدی بخشید و ظرفیت بازی قدرت را افزون‌تر ساخت. از آن زمان تا به اکنون هر پادشاه و حاکمی که از این مقیاس بازی غافل بوده است، نه‌تنها تاج و تخت خود را بر باد داده، بلکه ملت خود را نیز به دست گرگ‌های سیری‌ناپذیر #آنگلاساکسون سپرده است. #روایت_ایران #عصر_جدید 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| روسیه نخستین کشور غرب‌زده‌ی آسیاست. پطر کبیر هم اولین حاکمی است که خواست کشورش را از سر تا پا فرنگی کند. تقلید از اروپای غربی قدرتی به روسیه بخشید که خاک خود را سه برابر کرد و به یک طرف #بازی_بزرگ تبدیل شد. ادامه ماجرا در پست بعد.... 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔸 از زمانی که کابوس ملکه به‌دست #ناپلئون تاویل شد، سیاست امپراتوری #بریتانیا نیز متناسب با احتمالاتی که راه مواصلاتی لندن به دهلی را تهدید می‌کردند، تحول یافت. پشتیبانی از حکومت‌های محلی #غرب_آسیا در صدر اقدامات جدید سیاست‌مداران #آنگلاساکسون قرار گرفت؛ بدین‌ترتیب ملکه‌ی #انگلیس دست به معماری خاصی در این منطقه زد تا منطقه‌ی حائل زمینی را قریب به چند هزار کیلومتر، پیرامون #هند بچیند. کار این کمربند، ممانعت از دستیابی #روسیه (و بعدها #فرانسه) به مرزهای آبی و خاکی هند بود. 🔹 حکومت‌های بومی غرب آسیا، به‌دلیل جاماندن از کاروان #ترقی، حکومت‌های رو به زوالی بودند. کم‌ترین دخالت خارجی می‌توانست این کالاهای گران‌قیمت را به طعمه‌ای برای قدرت‌های نوظهور #اروپای_غربی تبدیل نماید. یکی از این حکومت‌های بومی، سلسله‌ی جدیدالتاسیس #قاجار در ایران بود. 🔸 روسیه به‌دلیل نزدیک‌تربودن به هند، مهم‌ترین رقیب #انگلیس در آسیا محسوب می‌شد. روسیه ماهیتا کشوری آسیایی بود. لشگر روس می‌توانست با پشت‌سرگذاشتن #فلات_ایران، بخش‌هایی از هند را تصرف کند. روسیه، نخستین کشور #غربزده‌ آسیا بود. #پطر_کبیر به‌تبع تقلید از اروپای غربی به درجاتی از ترقی دست یافته و خود را در مضانّ قدرت جهانی قرار داده بود. این امر برای ملکه‌ی امپراتوری فراقاره‌ای بریتانیا سنگین می‌آمد. 🔹 باری به هر طریق، نطفه‌ی #بازی_بزرگ در #مسابقات_جغرافیایی میان روسیه و انگلیس بسته شد؛ یکی برای رسیدن به هند و دیگری برای حفظ هند. زمین و محیط این مسابقه‌ی امنیتی، با تبدیل حکومت‌ها و ملت‌های محلی به مهره‌های بازی، چیده شد و پیش رفت. 🔸 #جورج_کرزن در این‌باره می‌گوید: ترکستان، #افغانستان، ماورای #قفقاز، ایران و ...؛ برای بسیاری این نام‌ها فقط یک افق دور را تداعی می‌کنند. اما اعتراف می‌کنم که از نظر من، این‌ها نام‌های مهره‌های شطرنجی هستند در دست کسانی که بناست با آن‌ها بر سر فرمان‌روایی دنیا بازی کنند. 🔹 صراحت بیان ملکه #ویکتوریا حتی بیش از جورج کرزن بود. او حتی پشت صحنه‌ی این بازی را نیز برملا کرد و گفت: مساله این است که در این بازی، روسیه آقای دنیا شود یا بریتانیا؟! #روایت_ایران #عصر_جدید 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔸اگر #بازی_بزرگ کلاسیک را رقابت سیاسی و نظامی میان روسیه تزاری و بریتانیای استعماری در #آسیای_مرکزی بدانیم، #بازی_بزرگ_جدید در وسعتی گسترده‌تر در قرن جدید، #غرب_آسیا و آسیای مرکزی را به محیط مسابقات_جغرافیایی تازه‌ای تبدیل کرده است. بازی بزرگ اول، آثار مخربی بر #امنیت و توسعه‌ی اقتصادی منطقه‌ی ما به جای گذاشت؛ تبعات این اقدام استعماری موجب شد از ریشه‌های این رقابت، سناریوهای متعددی برای بی‌ثباتی #سرزمین_میانه پی‌ریزی و اجرا گردند. 🔹اصطلاح #بازی_بزرگ را نخستین‌بار #آرتور_کونولی 📎 به کار گرفت. آغاز این بازی، سال ۱۸۳۰میلادی بود. برای پایان این بازی دو تاریخ را در نظر گرفته‌اند: 1895میلادی (امضای پروتکل کمیسیون مرزی پامیر) یا 1907میلادی. فروپاشی اتحاد جماهیر #شوروی فرصت دیگری بود که بار دیگر غرب را به #رقابت_ژئوپلیتیکی جدیدی در غرب آسیا کشاند که از آن می‌توان به #بازی_بزرگ_جدید تعبیر کرد. احمد رشید 📎، تحلیل‌گر پاکستانی نخستین‌بار این اصطلاح را برای توضیح و تفسیر وضعیت جدید استفاده کرد. 🔸بازی بزرگ جدید از سال 1990، یک سال مانده به اعلام رسمی فروپاشی قدرت شرقی آغاز شد. دستیابی به #هارتلند و منابع زمینی، زیرزمینی و انسانی مناطق پیرامونی هارتلند، کالای بسیار جذابی برای شکل‌دادن به رقابت میان کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، با تمرکز بر این مختصات از زمین بود. این رقابت‌ها امروزه به مرحله‌ی پیچیده‌تری رسیده است که اینک در یک جغرافیای وسیع‌تری شاهد دامن‌گیرشدن جنگ هیبریدی و ترکیبی بسیار خطرناک هستیم. #روایت_ایران #عصر_جدید 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🟥 علی‌رغم شباهت‌ها، تفاوت‌هایی نیز میان #بازی_بزرگ کلاسیک و #بازی_بزرگ_جدید وجود دارند که توجه به آن در تحلیل شرایط امروز منطقه گره‌گشاست. «پایگاه تحلیلی تحریریه»📎 این تفاوت‌ها را دسته‌بندی کرده است که در پست بعدی به آن می‌پردازیم... 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 📎 پیوست خبری: 🚩 نزاع بر سر شمالگان تیتر خبری ایسنا در تاریخ 14 مرداد 1394 این‌گونه بود: ادعای روسیه برای مالکیت بخشی از شمالگان 🔹 روسیه یکبار دیگر بر ادعای خود مبنی بر مالکیت یک قطعه زمین 2 / 1 میلیون کیلومتر مربعی در #شمالگان تاکید کرد و رقابت‌ها را برای یک ثروت عظیم هیدروکربنی و منابع طبیعی در منطقه به جریان انداخت. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل از خبرگزاری فرانسه، روسیه در درخواست خود که به 2001 باز می‌گردد، به کمیسیون محدودیت‌های صفحات قاره‌ای سازمان ملل اعلام کرده که تحقیقات نشان می‌دهد، این حق مسکو است که مالک این منطقه با وسعت ذکرشده باشد؛ این منطقه به بزرگی #آفریقای_جنوبی است. 🔸 این منطقه که در #قطب_شمال است به #روسیه به‌صورت‌بالقوه این امکان را می‌دهد تا به 9 / 4 میلیارد تن هیدروکربن دسترسی داشته باشد. شمالگان به عرصه رقابت کشورهای منطقه برای دستیابی به ذخایر غنی از منابع معدنی، #نفت و گاز بدل شده است. بنابر قانون بین‌الملل، یک کشور حق انحصاری اقتصادی را بر صفحه قاره‌ای با شعاع 200 مایل دریایی از ساحل خودش دارد. البته کشورهای حوزه شمالگان با یکدیگر برای دستیابی به مالکیت بر مناطق بیشتر رقابت می‌کنند. این کشورها به واسطه ذوب یخ‌های قطب و پدیدایی خشکی‌های بیشتر، به دنبال ایجاد مسیرهای حمل و نقل جدید و اکتشاف منابع معدنی و انرژی هستند. 🔹 روسیه می‌گوید تحقیقات گسترده در سال‌های اخیر این را ثابت می‌کند که صفحه قاره‌ای فراتر از شعاع 200 مایل دریایی است. ادعای روسیه شامل #خط‌الراس_مندلیف و #خط‌الرأس_لومونوسوف است که #دانمارک و #کانادا نیز مدعی مالکیت آن هستند. روسیه تاکید دارد که این دو خط الراس همانند قطب شمال بخشی از قاره #اوراسیا هستند. روسیه قبلا ادعایی را در 2001 به کمیسیون سازمان ملل درباره این مناطق ارایه کرده بود، اما این ادعا به دلیل فقدان داده‌های علمی رد شد. کمیسیون این اسناد و مدارک را که بیشتر آن بر مبنای مطالعات دوران شوروی است، بازگرداند. 🔸معاون مدیر تحقیقات در موسسه علمی سن‌پترزبورگ گفت: در یک دهه گذشته 9 عملیات اکتشافی که هرکدام یک میلیارد روبل هزینه داشته، در شمالگان انجام شده تا به جمع‌آوری داده‌های لرزه‌ای پرداخته و کف اقیانوس را به وسعت بیش از ده‌ها هزار کیلومتر نقشه‌برداری کنند. اگر پیشنهاد جدید روسیه توسط کمیسیون مذکور در سازمان ملل پذیرفته شود، مسکو نه تنها اجاره دستیابی به ذخایر معدنی را کسب می‌کند، بلکه می‌تواند مرزهایش را نیز وسعت بخشد. ما مرزی را ایجاد می‌کنیم تا سایر کشورها را از دسترسی به این مناطق محدود کنیم. مساله قطب شمال نیز باید به صورت دیپلماتیک حل و فصل شود. چون دانمارک نیز در درخواست خود در 2014 مدعی مالکیت این منطقه از شمالگان است. علتش هم این است که آیا این منطقه یک ملک مشترک بین‌المللی باید باقی بماند یا خیر. 🔹#کانادا نیز در 2013 مدعی بستری از دریا در شمالگان شد اما بعدا پیشنهاد خود را پس گرفت و ادعای جدیدی مطرح کرد. در همین حال، باید به مناقشه شمالگان میان #نروژ و روسیه نیز اشاره کنیم که در 2010 و در پی امضای توافقی برای مرزبندی #دریای_بارنتز پایان یافت. معاون مدیر این مرکز تحقیقاتی در روسیه گفت: شمالگان منبع غنی از منابع معدنی و نفت و گاز است. اما سوال اینجاست که چگونه می‌توان به آن‌ها دست یافت. گروه حفاظت از محیط زیست صلح سبز گفته که این ادعاها تنها حیات را در قطب شمال که درگیر تغییرات جوی است به خطر می‌اندازد و آن را بیش از گذشته آسیب پذیر می‌کند. این گروه از کشورهای مدعی مالکیت خواسته تا طوری رفتار نکنند که یک #عربستان جدید پدید آید! 🔸ولادیمیر #پوتین، رئیس جمهوری روسیه در سال‌های اخیر بر شمالگان متمرکز شده و پرچم روسیه در سال 2007 در بستر دریا زیر منطقه قطب شمال برافراشته شد. isna.ir/xb4zyB ✂️ پی‌نوشت: مطالعات منطقه می‌گوید که ایران روزگاری #پل_پیروزی بود؛ این‌که راه رسیدن به #هند باشد یا سدّی در برابر آن. دربار #قاجار در زمان خود نسبت به #بازی_بزرگ بی‌خبر بود و از ماجرای پشت پرده‌ی تقسیم ایران خبر واضحی نداشت. امروز رقابت بر سر قطب شمال و منابع انرژی و ذخایر زیرزمینی آن است. هر انرژی‌ای که از این منطقه کشف شود و به نام هر کشوری که بخورد، ترانزیت و انتقال این انرژی و کشفیات به دست مشتریان، بدون دیدن ایران گران تمام می‌شود. واقف باشیم که در این بازی جدید کجا ایستاده‌ایم؟ #مساله‌ها_و_نسخه‌های_ایران_معاصر 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid