🔴 منطق طبیعی مرز 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 2️⃣ از 4️⃣ 🔸#سرزمین و قلمرو، نخستین مولفه‌ای است که در تعاریف رایج از #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه در نگاه نخست بدیهی به نظر می‌رسد که داشتن سرزمین، کم‌ترین شرط برای برپاکردن #دولت است، اما ظرافت‌ها و دقت‌های نکته‌سنجانه‌ای در معنای سرزمین و قلمرو هنگام تعریف دولت (ُState) نهفته است که غالبا در شناخت #دولت_مدرن و الزامات #دولت‌سازی برجسته نمی‌شوند. 🔹سرزمین را نباید صرفا به «خاک» و #مرز فروکاست. مرز، یکی از فرزندان الگوی زمامداری «دولت-ملت» است. مرز، با هر وسعتی از خاک شکل نمی‌گیرد. درست همان‌گونه که هر تعداد از جمعیت را نمی‌توان ملت نامید و هر شیوه‌ای از اجتماع را نمی‌توان #جامعه خطاب کرد، هر وسعت و گستره‌ای از خاک را نیز نمی‌توان مرز در نظر گرفت و آن را به یک دولت و ملت نسبت داد. برای مثال؛ آیا می‌توان در جغرافیایی کوچک گرداگرد ساکنان طبیعی یک سرزمین دیوار کشید و با ایجاد حصارهای امنیتیِ مسلح به انواع تکنولوژی‌ها و ارتزاق از خون‌آورد نظام #انحصار، دولت-ملت یهود را جعل کرد؟ 🔸یکی از شاخص‌های تعریف مرز، #سعه‌ی_جغرافیایی است. یک #قلمرو باید به‌اندازه‌ای وسعت داشته باشد که نیروهای مادی و معنوی متعلق به آن، قابلیت عملیاتی پیدا کنند و در مقیاس زندگی اجتماعی به‌گردش درآیند. این وسعت باید بتواند میزانی از استقلال را برای نیروهای داخل مرز، و اندازه‌ای از وابستگی را نسبت به دیگر جمعیت‌های پیرامون ایجاد کند. 🔹افراد مستقر در یک سرزمین به‌واسطه‌ی مرز #هم‌سرنوشت می‌شوند. برای ایجاد اختلال در سرنوشت ملت‌ها، کافیست #منطق_طبیعی_مرزبندی را تغییر داد. آشوب 200ساله در #غرب_آسیا نمونه‌ی خوبی برای مطالعه‌ی مرزهای غیرطبیعی و اختلال‌زا است. 🔸با تعریف مرز، چشم‌انداز متمایزی برای یک ملت در مقایسه با هم‌سایه‌گانش ترسیم می‌شود. هرگاه این مرزها با امکان تعریف #سرنوشت مشترک انطباق داشته باشند، شاهد #صلح؛ و هرگاه این مرزها بدون ملاحظه‌ی #هم‌سرنوشتی کشیده شوند، شاهد #جنگ و #ناامنی خواهیم بود. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 استعلای جغرافیایی، زیربنای استیلای سیاسی 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 3️⃣ از 4️⃣ 🔸 تولد #استیت در قرن هفدهم و گذار از حکومت‌های بسیط سنتی به #دولت_مدرن، به‌شکل معناداری مقارن بود با اوج‌گرفتن #مسابقه_جغرافیایی در #اروپای_غربی و شیوع رقابت‌های ژئوپلیتیکی با محوریت قدرت‌های سیاسی نوظهور در آن منطقه. #ایران_معاصر نیز در اثنای همین مسابقات و رقابت‌ها، و مشخصا در کشاکش #بازی_بزرگ (Great Game) 📎 متولد شد. تبیین این امر باید در کانون #روایت_ایران در گذار به #عصر_جدید قرار بگیرد. 🔹 در امتداد #رقابت‌های_ژئوپلیتیکی بود که چهره‌ی جهان تغییر یافت و به شکلی که امروز می‌شناسیم، درآمد. برای تصویرسازی از جهان فردایی که هم‌اینک به‌سوی آن در حال حرکتیم و بنای #نظم_جدید ی که هم‌اینک برای ساختن آن می‌جنگیم، ناگزیریم که منطق پشت این مسابقات و رقابت‌ها را بشناسیم و آن را به‌نحو مقتضی و مطلوب تغییر دهیم. ازاین‌رو درک دقیق «منطق مرزبندی نظم وستفالیایی»، یک مقدمه‌ی اجتناب‌ناپذیر برای معماری نظم آینده محسوب می‌شود. 🔸 باید توجه داشت که «منطق مرزبندی» و شیوه‌ی تعریف و ترسیم #مرز در صلح وستفالیا، به‌عنوان سلاح بسیار نرم امنیتی به‌کار گرفته شد. #سوپر_سافت_پاور تمدن غرب از همان بدو تولدش، ایده‌ی مرز و چگونگی ترسیم و تنظیم و تغییر و تثبیت آن بوده است. برون‌داد این سلاح در لحظه‌ی نخستین، تبدیل بیش از 500 واحد فئودالی (#کانتون) به 30 کشور (#کانتری) و تولد 30 دولت-ملت در اروپا بود. اگر در دوره‌ی اخیر، ارعاب ناشی از بمب اتم به #جنگ_جهانی_دوم فیصله داد، در #قرن_هفدهم، این قدرت ناشی از #منطق_مرزبندی بود که توانست به جنگ‌های صدساله‌ی اروپایی و #جنگهای_سی‌ساله_مذهبی در 1648میلادی خاتمه بخشد. 🔹 با تکیه بر مدعای فوق می‌توان گفت که قدرت فائقه‌ی تمدن غرب در منطق مرزبندی و #استعلاء_بر_جغرافیا ظهور پیدا کرده است. غرب در پدیده‌ای تصرف کرده که هیچگاه تصور نمی‌شد تغییر آن در بضاعت بشر بگنجد. البته باید توجه داشت که غرب این امکان را ابتدا با سست‌کردن پایه‌های #منطق_صوری و گذار از #ذات‌باوری و تاسیس بنای شامخ #روش (method) به‌دست آورد و در گامی دیگر، این امکان را با #تفکر_جغرافیایی و #قدرت_اقیانوس‌پایه محقق نمود؛ دانش و تکنولوژی و صنعت نیز در خدمت این ایده بوده است. پس پربی‌راه نیست که بگوییم: دست‌بردن در #امتناعات_جغرافیایی و ایجاد امکانات جغرافیایی، از #اندیشه_استعلایی غرب برخاسته و به #دولت_استیلائی مدرن منتهی شده است. 🔸 نتایج شگفت‌انگیز کاربست منطق مرزبندی #وستفالیا چنان خیره‌کننده بود که بعدها نیز به‌عنوان ابزار قدرت، جهت کنترل دیگر مناطق جهان به‌کار گرفته شد. بدین‌ترتیب، این نظم به‌تدریج در اقصی نقاط جهان رسوخ یافت؛ با الگوی خود سرزمین‌های مختلف را درنوردید؛ قلمروهای گوناگون را به‌مثابه #ظروف_مرتبطه به یک‌دیگر متصل ساخت؛ در نهایت، شیر کنترل این ظروف و شیب تغییر تبادلات فی‌مابین آن‌ها را به‌دست خویش گرفت و آن را به‌دست #آنگلاسکسون ها داد. این همان خط داستانی است که نقاط تمدن‌خیز مشرق‌زمین را طفیلی #سرنوشت غرب کرده است. 🔹 اکنون که قریب به 400 سال از آن تاریخ می‌گذرد، منطق مرزبندی وستفالیایی هم‌چنان به‌عنوان یک حربه‌ی حیاتی در اختیار قدرت‌های غربی است. #مرزبندی و تعیین مرز، ناموس #نظم_جهانی است. این منطق هم اینک نیز برای مهار قدرت‌های نوظهور، به‌منظور حفظ #انحصار در مدیریت تحولات جهان به‌کار گرفته می‌شود. تجزیه‌ی کشورهایی که به سطحی از #پیشرفت دست پیدا می‌کنند و ایجاد اتحادیه‌های منطقه‌ای نمونه‌ای از مصادیق کاربرد #منطق_مرز در روزگار ماست. 🔸 مطالعه‌ی دانش‌های مرتبط با #توطّن و اداره‌ی #سرزمین نشان می‌دهد که این منطق در انحصار معماران ژئوپلیتیک جهان قرار دارد. شکستن این انحصار و تعیین منطقی جدید برای مرزبندی، و چه بسی وضع و جعل پدیده‌ای غیر از #سرحدّات و #مرز برای صیانت از تمایزات فرهنگی، یکی از الزامات گذار به #نظم_جدید_جهانی و تصویرسازی از #تمدن_نوین_اسلامی است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

از #سند تا #نیل آنقدر دیدنیست که برای دیدن آن هیچ پرنده‌ای پر نمی‌زند... فردای تو چقدر دیدنیست ای #سرزمین من. ‌ 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔴 جابه‌جایی محور توازن منازعات تمدنی به مدیترانه 📮 معماری صلح و پیشرفت در سرزمین میانه، از سند تا نیل 4️⃣ از 4️⃣ 🔹 یکی از نقاط پیوند #ژئوپولیتیک با #دولت‌سازی و StateBuilding، عبارت است از: #منطق تعریف #سرزمین و #روش حاکم بر شیوه‌ی تعیین و تنظیم #مرز برای مشخص‌کردن قلمرو یک #ملت. #توطّن، به سرزمینی با سرحدات مشخص و معین احتیاج دارد. این‌که این سرحدات براساس چه شاخص و معیاری، و با چه وسعت و گستره‌ای مشخص شوند، بر #سبک_زندگی و #الگوی_زمام‌داری تاثیر مستقیم دارند. تغییرات #روش‌شناسی این منطق و الگو را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند. 🔸 #مرز، شاخص جدیدی است که در #دولت_مدرن مورد توجه قرار گرفت. با تعریف مرز، که ماهیتی صرفا مادی و ریاضیاتی داشت، شاخص #سرحدّات که ماهیتی انسانی داشتند، کنار گذاشته شدند. سرحد براساس وفاداری اقوام و قبایل و ایلات #دور_از_مرکز تعریف می‌شد؛ اما مرز، کاملا کمّی بود و با متراژ سرزمین تعیین می‌گردید. 🔹 رونق‌گرفتن نگاهی کمّی و امکان رام‌کردن عالم طبیعت با افسار #ریاضیات، ابزاری بود که این گذار را تسهیل می‌کرد. #دیکورس_متد یا همان چیزی که به‌خطا تحت‌عنوان «گفتار در روش» معروف شده است، مهم‌ترین کتاب #دکارت است؛ این کتاب تنها 10 سال پیش از #وستفالیا و در نقطه‌ی اوج #جنگهای_سی‌ساله_مذهبی منتشر شد و بر منطق پیدایش جهان مدرن و شیوه‌ی #واحدبندی نظام بین‌الملل تاثیر گذاشت. 🔸 شاخص مرز، گذار از #حکومت سنتی به #دولت_مدرن را ممکن کرد. حتی #هابز نیز متاثر از ریاضیات جدیدی که دکارت عرضه کرده بود، #لویاتان را نوشت. خود هابز، یعنی معمار دولت مدرن و نخستین مدون #فلسفه_سیاسی جدید، به این نکته تصریح کرده است. 🔹 این‌که دقیقا از کدامین نقطه از خاک گسترده‌ی زمین، مرزهای یک سرزمین آغاز شود و در کدامین نقطه به اتمام برسد، نیازمند مطالعه‌ی پیچیده‌تر جغرافیا بود. اگرچه این پیچیدگی با ابزار ریاضی مهار می‌شد، اما نگاه پیچیده‌تری به ماهیت انسانی و تاریخی جغرافیا را نیز می‌طلبید. به‌مرور زمین، دانش‌هایی هم‌چون #روابط_بین‌الملل، #ژئوپلیتیک، #ژئواستراتژی، #ژئواکونومی، #ژئوکالچر و ... درراستای تامین این نیاز، عمدتا با مرکزیت جهان آنگلاساکسونی شکل گرفتند. 🔸 از آن روز تا به‌اکنون، #منازعات_مرزی یکی از مهم‌ترین اهرم‌های #دولت‌سازی و شکل‌دادن به #نظم_جهانی و #نظام_بین‌الملل بوده است. این‌که می‌بینیم از #وستفالیا تا به امروز، سکان‌داران #مسابقات_جغرافیایی و پایه‌گذاران دانش‌های مرتبط با آن، کشورهای ابرقدرت جهان هستند، نشان می‌دهد که هژمونی مدرنیته با روش فهم جغرافیا در پیوند بوده است. 🔹 #بازی_بزرگ یکی از این مسابقات است که در قلب #سرزمین_میانه و در پیرامون مرزهای #ایران عزیز شکل گرفت و نتیجه‌ی آن، تجزیه‌ی بخش‌هایی از قلمرو ملی و تاریخی ما شد. این سرزمین‌های جداشده اکنون 9 کشور را دربر می‌گیرند که عبارتند از: #گرجستان، #آذربایجان، #ارمنستان، #داغستان، #چچن، #ترکمنستان، #افغانستان، #پاکستان و #بحرین. در اثنای بازی بزرگ، کارکرد خاکی و زمین‌پایه‌ی #زاگرس در شکل‌دادن به #سرزمین_میانه، به مرزهای آبی در #شرق_مدیترانه منتقل گردید. 🔸 به‌تبع تغییراتی که دانش‌های جغرافیایی جدید رقم زده‌اند، مختصات و نقطه‌ی تعادل #ناموازنه_تمدنی و لبه‌های منازعه‌خیز #ناترازی_تمدنی از #زاگرس به شرق مدیترانه منتقل شده است. از این رو است که سرزمین #فلسطین در جوار #نیل، امروزه سنگر مقاومت سرزمین میانه و نماینده‌ی #قدرت_زمین‌پایه در برابر #قدرت_اقیانوس‌پایه سینه سپر کرده است. امروز #سرنوشت فردای سرزمین #هم‌سرنوشتان، در لبه‌های سرخ این نقطه از عالم، در حال رقم‌خوردن است. / پایان 📎 یادداشت‌های پیشین 👇👇👇 1️⃣ یادداشت اول: وابستگی توازن‌بخش 2️⃣ یادداشت دوم: منطق طبیعی مرز 3️⃣ یادداشت سوم: استعلای جغرافیایی زیربنای استیلای سیاسی . 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid

| 🔹دانش ژئوپلیتیک به‌‎دلیل تکوین در #اروپا، رویکرد غرب‌محورانه‌ای داشته است؛ بدین‌ترتیب در این دانش، جهان از منظر غرب دیده می‌شود. نگاهی به نحوه‌ی قرارگرفتن قطعات زمین در نقشه‌های جغرافیایی، این واقعیت را تایید می‌کند. بااین‌وجود، سه رهیافت عمده در مطالعات #ژئوپلیتیک قابل تمایز از یک‌دیگرند: 1️⃣ رهیافت نظام جهانی چندقطبیِ چندمرکزی بنابر رهیافت فوق، جهان غرب حوزه‌های متنوعی را برای منافع راهبردی خود در سرتاسر کره‌ی خاکی تعریف کرده است؛ به طرق مختلف نیز می‌کوشد آن‌ها را تامین و سازمان‌دهی کند. 2️⃣ رهیافت اقتصادی به نظام جهانی بنابر این رهیافت، #سرمایه‌داری بر معادلات اقتصادی جهان حاکم است. وقتی از #نظام_جهانی صحبت می‌کنیم، درواقع از نظام سرمایه‌داری جهانی حرف می‌زنیم. قدرت نیز تابع سرمایه‌داری است. اقتصاد سرمایه‌داری، حوزه‌های مختلفی از #قدرت را در مناطق مختلفی از جغرافیای جهان تعریف کرده و سازمان‌دهی نموده است. مفاهیمی هم‌چون: تقسیم بین‌المللی کار و سرمایه و تولید و مصرف و ... بازتاب‌دهنده‌ی اقتضائات و الزامات این رهیافت هستند. هرگاه در #معماری_امنیتی مناطق مختلف جهان تغییراتی رخ می‌دهد، متاثر از اقتضائات توسعه‎ی نظام سرمایه‌داری بوده است. یعنی توسعه و بسط نظام سرمایه‌داری جهانی در برخی مواقع اقتضا می‌کند که معماری امنیتی برخی مناطق جهان تغییر یابند. این امر خود را در قالب تغییرات ژئوپلیتیکی (مثل تغییر در مرزها و ائتلاف‌های منطقه‌ای) آشکار می‌سازد. 3️⃣ رهیافت اجتماعی به نظام جهانی سومین رهیافت در این حوزه‌ی مطالعاتی را می‌توان به قالب‌بندی جغرافیا بر اساس فرآیندهای جامعه‌محور نسبت داد. عناصر فرهنگی، اجتماعی و هویتی در رهیافت سوم از اهمیت بیش‌تری برخوردارند. در این رهیافت، قدرت نه‌تنها ابعاد و سطوح مختلفی دارد، بلکه می‌تواند چندمرکزی نیز تعریف شود. این رهیافت اجازه می‌دهد تا بتوانیم معادلات ژئوپلیتیکی بعد از #جنگ_سرد را بهتر درک کرده و مطالعه کنیم. بر اساس رهیافت اجتماعی، منطقه‌های ژئوپلیتیکی در سرتاسر جهان، توازن خودخواسته‌ای را با استفاده از: نیروهای اجتماعی، دولت-ملت‌ها، پیمان‌های منطقه‌ای و نهادهای بین‌المللی تامین و کسب می‌کنند. طراحی و پیاده‌سازی بحران‌های اجتماعی برپایه‌ی هویت‌خواهی قومی، نژادی و مذهبی در برخی مناطق (ازجمله در #غرب_آسیا) در راستای این ادراک از معماری ژئوپلیتیکی دنبال می‌شود. رهیافت سوم حاکی از آن است که #جغرافیا برخلاف ظاهر استاتیک خود، از پویایی‌های درونی خاصی برخوردار است؛ ترکیب زمین با انسان و تکنولوژی سه منبعی هستند که این پویایی را تغذیه می‌کنند و تعریف دینامیکی از #مرز و #سرزمین تحویل می‌دهند. راه‌اندازی #القاعده و #داعش یک نمونه‌ی برجسته در این رهیافت است. 🌐 https://eitaa.com/doranejadid 🌐 https://t.me/doranejadid