هدایت شده از مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام
به مناسبت سیزدهم شوال
سالروز ارتحال مرجع جهانی
آیتالله العظمی بروجردی(ره)
#پوستر
#آیت_الله_بروجردی
—------—
🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیهالسلام:
👉@mfeqhi
هدایت شده از آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
● ای کاش عمویم حمزه زنده بود!
حضرت امیرالمؤمنین علی علیهالسلام، دوران غصب حق خویش و تنهایی و مظلومیتش پس از رحلت رسول خدا «صلی الله علیه و آله» را چنین توصیف میفرماید:
❖ ...پس دیدم که به جز اهلبیتم، نه کمک کارى دارم و نه يارىدهندهای؛ پس ایشان را از هلاکت نگاه داشتم؛
و اگر براى من پس از رسول خدا (ص) عمويم حمزه و برادرم جعفر مانده بودند با زور و اکراه بيعت نمىکردم؛ ولی من مبتلا به دو نفر تازه مسلمان شدم، عباس و عقيل؛
پس خواستم که خاندان خود را از نابودى حفظ کنم؛ چشم خود را با وجود خارِ در آن، بستم و آب دهانم را با وجود استخوان در گلو، فرو بردم و بر چيزى تلختر از علقم (گياهى تلخ) صبر کردم؛ و بر چيزى دردآورتر از بُرِش دشنهها براى قلب، شکیبایی ورزیدم.
❖ «فَنَظَرْتُ فَإِذَا لَيْسَ لِي رَافِدٌ وَ لَا مَعِي مُسَاعِدٌ إِلَّا أَهْلُ بَيْتِي، فَضَنِنْتُ بِهِمْ عَنِ الْهَلَاكِ، وَ لَوْ كَانَ بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ عَمِّي حَمْزَةُ وَ أَخِي جَعْفَرٌ لَمْ أُبَايِعْ كَرْهاً، وَ لَكِنَّنِي مُنِيتُ بِرَجُلَيْنِ حَدِيثَيْ عَهْدٍ بِالْإِسْلَامِ، الْعَبَّاسِ وَ عَقِيلٍ، فَضَنِنْتُ بِأَهْلِ بَيْتِي عَنِ الْهَلَاكِ، فَأَغْضَيْتُ عَيْنِي عَلَى الْقَذَى، وَ تَجَرَّعْتُ رِيقِي عَلَى الشَّجَا، وَ صَبَرْتُ عَلَى أَمَرَّ مِنَ الْعَلْقَمِ، وَ آلَمَ لِلْقَلْبِ مِنْ حَزِّ الشِّفَار»
📚 بحارالأنوار، ج30، ص15
@zanjani_net
Kitab_Solaim-14030204.MP3
892.8K
آیا کتاب سلیم بن قیس را معتبر میدانید؟
استاد معظم حاج سید محمدجواد شبیری زنجانی
👇👇👇
استاد معظم حاج سید محمدجواد شبیری زنجانی:
📌نسبت به کتاب سلیم بن قیس به نظرم میرسد که پیگیری اعتبار یا عدم اعتبار این کتاب، ثمرۀ اساسیای ندارد؛ چون نوع مضامینی که در این روایت هست، در روایتهای دیگر هم آمده است.
البته یکسری اشکالات از قدیم به این کتاب شده است؛ یعنی از زمان ابن غضائری. یکی از اینها اشکالی است که ابن غضائری میکند که کاملاً هم وارد هست. وی میگوید: شکی نیست که این کتاب «موضوع» هست و قراینی بر این مسئله هم هست. از جمله در این کتاب آمده ائمه پس از امیرالمؤمنین(ع) دوازده نفرند که با حضرت(ع) سیزده نفر میشوند. اما گاهی مراد از 12 بعد از امیرالمؤمنین یعنی 12 با امیرالمؤمنین که مسامحه در تعبیر شده است.
✳️اما اشکال دیگر ابن غضائری کاملاً وارد است که میگوید در روایتی آمده است که محمد بن ابی بکر، پدرش ابوبکر را نصیحت کرد که این قطعاً غلط است؛ زیرا این جزو مسلمات تاریخ است که محمد بن ابی بکر در حجة الوداع در بیداء به دنیا آمده است که بیداء اولِ مسجد شجره است. روایات معتبر بر این وارد شده است و جزو مسلمات و محکمات تاریخ است که نسبت به محمد بن ابی بکر وارد شده است که «نفثت أسماء بنت عمیس بالبیداء» که بیداء همان مسجد شجره است. ولی من تصور میکنم حتی همین هم قابل پاسخ است؛ ممکن است محمد بن ابی بکر با برادرش عبدالرحمن اشتباه شده باشد.
👈به هر تقدیر، اگرچه این ان قلت و قلتها دربارۀ این کتاب هست، ولی من چندان نیاز به بررسی در این مورد ندیدم؛ زیرا قالب موارد مضامین موارد، روایتهای دیگری هم در کنارش وجود دارد.
وقتی مقالۀ شهادت حضرت زهرا(س) را مینوشتم، سعی میکردم نسبت به مضامینی که در کتاب سلیم بود از منبع دیگری هم آدرس بدهم که اگر کسی در این منبع اشکالی داشته باشد، منبع دیگر تکمیل کند. به هر حال چندان نسبت به او نمیتوانم اظهارنظر جدی کنم.
#کتابشناسی
#سلیم_بن_قیس
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
🔰یادداشت محقق
✅ جمع بین روایات تنصیف مهر در عین مهر و در قیمت آن
📌 برخی روایات فقهی در جوامع احادیثی وارد شده است که در نگاه نخست معارض به نظر می رسند، ولی در کتب فقهی به درستی به آنها پرداخته نشده و تعارض باقی مانده است. از جمله این روایات، روایاتی است که می گوید زوج مهریه را وصیف یا غنم یا امثال آنها قرار داده و قبل از دخول، همسر خود را طلاق داده است و باید مهر نصف شود، اما در اینکه چه چیزی باید نصف شود، با هم اختلاف دارند؛ برخی گفتهاند قیمت زمان عقد را باید لحاظ، و آن را تنصیف کرد؛ برخی دیگر نیز عین را لحاظ کردهاند که قهرا شرکت حاصل می شود. در این نوشتار درصدد جمع بین این روایات هستیم.
1️⃣در دسته اول، دو روایت است که به شکل سه روایت ذکر شده است؛ یکی روایت العمرکی از حضرت موسی بن جعفر(علیهالسلام) و یکی هم روایت سکونی از امام صادق(علیهالسلام).
2️⃣ در مقابل این دسته از روایات، دو قسم روایت است که در دو باب ذکر شده است.
🔆 متن روایات و جمع این دو دسته را اینجا بخوانید:
B2n.ir/h86232
#یادداشت_محقق
#نکاح
#مهریه
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
🔔 پذیرش مدرسه عالی فقهی
امام محمدباقر علیه السلام در سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳
📆 زمان آزمون: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشتماه ۱۴۰۳
⏰ ساعت ۹ صبح
❗️ مهلت ثبت نام: ۱۱ اردیبهشت
◻️ثبتنام و اطلاع از شرایط:
🌐 https://paziresh.ismc.ir
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
🌐 کانال معاونت پژوهش
🆔️ @pajoohesh_mfeb
🔆 مسابقۀ نگارش مقالات فقه اقتصاد در نجف برگزار میشود
👈 برای مشاهدۀ موضوعات پیشنهادی و کسب اطلاعات بیشتر اینجا را ببینید:
B2n.ir/r51550
#خبرنامه_پژوهشی
#مسابقه
#فقه_اقتصاد
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
هدایت شده از آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
#تسلیت #شهادت
حضرت امام صادق علیهالسلام فرمودند:
«رَحِمَ اللّه ُ قَوما كانوا سِراجا وَمَنارا؛ كانوا دُعاةً إلَينا بِأعمالِهِم وَمَجهودِ طاقَتِهِم»
خداوند رحمت كند آن گروهی را كه چراغ و مناره (هدايت)اند و مردم را با اعمال خود و با نهايت توانشان به سوى ما فرا مىخوانند.
تحف العقول؛ ص301
▪️سالروز شهادت مظلومانه رئیس مذهب، ششمین حجت بالغۀ الهی، حضرت اباعبدالله جعفر بن محمد الصادق علیه السلام را به همه موالیان و ارادتمندان خاندان رسالت علیهمالسلام، تسلیت میگوییم.
@zanjani_net
🔰یادداشت محقق
✅شمول یک روایت نسبت به متعارضین
📌 از جمله روایاتی که شاید گفته شود مربوط به باب تعارض است، روایت «إِذَا سَمِعْتَ مِنْ أَصْحَابِكَ الْحَدِيثَ وَ كُلُّهُمْ ثِقَةٌ فَمُوَسَّعٌ عَلَيْكَ حَتَّى تَرَى الْقَائِمَ فَتَرُدَّهُ عَلَيْهِ» است، به این بیان که اگر احادیث رسیده از ثقات با یکدیگر تعارض کرد مردم مخیرند به هر کدام از آنها عمل کنند تا امام را ملاقات کنند و حکم را از او بپرسند. آقای خوئی بر این عقیده است که این روایت مربوط به حجیت خبر ثقه است. در این نوشتار درصدد بررسی ارتباط این روایت به باب تعارض هستیم.
🖌 اولین قرینه که به مجرد ملاحظه روایت به ذهن خطور می کند که مربوط به باب تعارض است، تعبیر «فموسع علیک» است، بدین بیان که دست شما باز است و می توانید به هر کدام از آنها عمل کنید. و لکن این قرینه ناتمام است؛ چه اینکه شاید توسعه از جهت فحص و ملاقات با امام باشد، یعنی نیاز به فحص و ملاقات امام نیست، بلکه قبل از فحص هم می توان به روایت عمل کرد و لازم نیست صبر کنید تا وقتی امام را ملاقات کنید.
✳️ عمده شاهد که شاید بدان استدلال شود بر اینکه روایت مربوط به باب تعارض است، ظاهر روایت است، بدین بیان که اگر همه اصحاب یک حدیث را بگویند و همه هم از ثقات باشند جای شک نیست تا حضرت بفرماید بعدا از امام سوال کنید، لذا ظاهر حدیث مربوط به جایی است که اصحاب با یکدیگر اختلاف دارند، یعنی اصحاب با اینکه ثقه هستند روایاتی مخالف هم نقل کردهاند.
🔆 این شاهد هم به نظر ناتمام است؛ زیرا چهبسا صدور روایتی مسلم باشد، ولی جهت صدور آن مشکوک باشد؛ لذا همین مسئله موجب شبهه و سوال شده که آیا اگر حدیثی را همه اصحاب ثقات نقل کرده باشند و احتمال تقیهای بودن آن داده شود، عمل به آن جایز است یا خیر؟ حضرت می فرماید عمل به آن جایز است تا زمانی که امام را ملاقات کنید و از او سوال کنید. بنابراین ظاهر ابتدایی روایت این است که همه یک حرف را می زنند، نه اینکه متعارض حرف می زنند، منتهی چون از ناحیه صدور مشکوک است، از امام حکم مسئله را پرسیدند، مخصوصا که در فراز «إِذَا سَمِعْتَ مِنْ أَصْحَابِكَ الْحَدِيثَ»، کلمه حدیث به صورت مفرد استعمال شده، نه الاحادیث.
✅ حق این است که اختصاص روایت نه به صورت فرض تعارض صحیح است و نه به خصوص فرض تقیه بودن روایت؛ زیرا ظاهر روایت این است که حدیثی از اصحاب ثقات به دست ما رسیده و به جهتی از جهات، مثل احتمال تقیهای بودن، یا معارض داشتن، یا مخالفتش با ارتکاز یا شهرت عملی بین اصحاب یا موافقتش با عامه نمی دانیم به آن عمل کنیم یا دست نگه داریم تا امام را ملاقات کنیم و حکم مسئله را از او سوال کنیم، حضرت می فرماید نیاز نیست منتظر بمانید تا ما امام را ملاقات کنید، مجاز هستید عمل کنید، وقتی امام را دیدید از او سوال کنید. بنابراین روایت مطلق است و صورت تعارض را نیز شامل است.
👈 متن این یادداشت را اینجا بخوانید:
B2n.ir/t97100
#یادداشت_محقق
#تعارض
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqh
🌟نکات و اشارات🌟
✅وحید بهبهانی توجه ویژهای به منابع اولیه داشت
استاد معظّم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی:
✴️ اساسا در نهضت اخباریگری، اخباریها برخی امتیازات نفسی مانند زهد و تقوا و امثال اینها را داشتند. این مسأله معمولا غیر قابل انکار بوده است و اخباریها، علمای بسیار با ورعی بودند و حتی از این جهت ضرب المثلهایی بودند. مثل سید هاشم بحرانی که از معروفین است و صاحب حدائق میگوید که اگر عدالت قرار باشد ملکه باشد، فقط احراز عدالت دو نفر میشود، مقدس اردبیلی و سید هاشم بحرانی.
❎ اما اگر جنبههای شخصی این موضوع را کنار بگذاریم، یکی از تأثیراتی که این اخباریها در فرهنگ شیعه گذاشتهاند که بسیار مهم و مثبت است، توجه به منابع اصلی است. التفات دادن به منابع اصلی و تأکید بر اینکه باید مطالب را از روایات بیرون بکشیم و بحثهای عقلیِ بیخود را کم کنیم نتیجه همین جریان است. این تنبیه بسیار خوبی بود که در اثر حرکت اخباری گری ایجاد شد و واقعا هم مثمر ثمر است.
🔹 اخباریها در عین تأکید بر لزوم مراجعه به منابع اولیه، زمینههای آن را هم خودشان فراهم نمودند. اگر دقت کنید، همهء مؤلّفین کتب حدیثی و جوامع حدیث متأخر، یا اخباری هستند و یا تمایل به اخباریگری دارند. شیخ حر عاملی، ملا محسن فیض اخباری هستند؛ و مرحوم مجلسی هم تمایلات اخباری داشته است.
🔸من در مجموع نهضت اخباریگری را نهضتی بسیار مثبت ارزیابی میکنم. برخلاف بعضی تصورات که از اخباریگری، همیشه به عنوان یک واپسگرایی یاد میشود، به نظر من اصلا اینطور نیست.
✳️ اما در عین حال نباید از یاد برد که نهضت اخباریگری، نهضتی بود که عمق نداشت. یعنی این نهضت اگر چه مراجعه به منابع را به ارمغان آورد، ولی نه با عمق. بعدا وحید بهبهانی و امثال ایشان که جریان اصولی را بازسازی کردند، از اخباریگری، توجه به منابع را گرفتند. از این جهت، وحید بهبهانی و امثال ایشان که خیلی اهل تتبع هستند به منابع اولیّه توجه ویژه و عمیقی دارند و این امتیاز وجود دارد.🔺
▪️درس خارج اصول فقه استاد معظّم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی، به تاریخ سیام آبانماه ۱۳۸۶
#نکات_اشارات
#وحید_بهبهانی
#اخباری
#اصولی
—------—
🔍 کانال «مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)»:
👉@mfeqhi