🌟نکات و اشارات🌟 🔰چارچوب حجیت اجماع استاد معظّم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی: 🔹مرحوم آقای خویی اجماع معلوم المدرک یا محتمل المدرک را حجت نمی‌دانند؛ چرا که ممکن است مجمعین به خاطر این مدرک اجماع کرده باشند، و لذا حجیتی ندارد. 🔸اغلب فقها اعتبار اجماع را از باب «حدس» می‌دانند. 🔹آیت الله زنجانی اشکال می‌کنند که «حدس»، راه کشف قول معصوم نیست، بلکه وجه حجیت اجماع، «تقریر» است و شرط «تقریر»، «اتصال اجماع به زمان معصوم» است. به این بیان که در زمان معصوم اجماع بوده است و با عدم ردع معصوم، تقریر معصوم استفاده می‌شود. 🔸لذا اجماع معلوم المدرک هم حجت است؛ زیرا دلیلی نداریم که معصوم باید خطاهای علمی علما را برطرف کند، بلکه خطای در فتوا را باید برطرف کند. در نتیجه شرط ثبوتی اجماع، مدرکی نبودن اجماع نیست. اما غالبا شرط اثباتی اجماع، مدرکی نبودن آن است، زیرا غالبا برای احراز اتصال فتوا به معصوم لازم است که اجماع مدرکی نباشد. 🔹گاهی به خاطر مدرکی بودن اجماع احتمال می‌دهیم که زمان معصوم چنین اجماعی نبوده است. البته با وجود مدرکی بودن اجماع، در دو صورت اتصال آن به زمان معصوم را احراز می‌کنیم: 1️⃣اول مطلبی که خیلی محل ابتلاست و امکان ندارد این مطلب در زمان معصوم مورد ابتلا نباشد؛ مثلا تعداد رکعات نماز صبح حتما در زمان معصوم هم محل ابتلا بوده است. 2️⃣دوم گاهی از تکرر روایات در موضوعی استفاده می‌شود که مطلبی در زمان معصوم مطرح بوده است. در چنین مواردی که اتصال به زمان معصوم احراز می‌شود، مدرکی بودن اجماع مضر نیست. ▪️درس خارج فقه، ۱۹ آذر سال ۱۳۹۸ #نکات_اشارات #اصول_فقه #اجماع ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔰نقد و نظر ✅وضعیت عقد در ضرر صغیره در مهریه در صورتی که ولی، دختر صغیره‌اش را به كمتر از مهر المثل تزويج كرد، چنانچه به جهت امتيازاتى كه در طرف مى‌باشد، مصلحت آن را اقتضاء كند، عقد نافذ و مهر صحيح است. ولى اگر از اين جهت مصلحتى در بین نبود، وضعیت اصل مهر و اصل عقد چگونه خواهد بود؟ 🔸کلام مرحوم سید در عروه مرحوم سید در عروه، در فرض مسأله، مهر را باطل می‌دانند. ایشان همچنین با اشاره به وجود دو قول درباره صحّت عقد و رجوع به مهر المثل و یا بطلان عقد، قول دوم را ترجیح داده‌اند. البته مرحوم سید در توضیح، اضافه می‌کنند که مراد از بطلان، عدم نفوذ عقد است و بنابراین عقد متوقف بر اجازه دختر است و بدون اجازه، علقۀ نكاح فعليت پيدا نمى‌كند و نافذ نيست. ایشان در نهايت با طرح اين احتمال كه چنین عقدی بالمرّة باطل باشد، و حتی با اجازه هم تصحيح نشود، اشاره به اختلاف مطرح در باب فضولى نموده و به این نکته اشاره می‌کنند كه آيا عقد فضولى در باب نكاح هم مثل ابواب ديگر جايز است يا خير؟ و آيا صلاحيت مجيز براى اجازه دادن حين العقد معتبر است يا خير؟ و اگر چنین شرطی را در ما نحن فیه معتبر بدانيم عقد باطل است و با اجازه هم تصحيح نمى‌شود؟ ايشان احتمال اقوى را اين مى‌دانند كه عقد فضولى در باب نكاح صحيح بوده و صلاحيت مجيز در حين عقد شرط نيست و لذا بطلان در اينجا به معناى بطلان در عقد فضولى است. 🔹بررسی دلیل احتمال صحّت عقد و مهر فخر المحققین در ایضاح وجهی برای صحّت مهر بیان می‌کند که قابل تأمّل است. ایشان به آیه 237 سوره بقره اشاره می‌کند. بر اساس این آیه شریفه، ولیّ، می‌تواند نیمی از مهر را در مورد طلاق غیر مدخوله ببخشد. پس ولی این امکان را دارد که چيزى را كه موجود است از بين ببرد و آن را رفع نمايد، و روشن است كه اگر مجاز باشد چيزى را رفع نمايد به طريق اولى براى او جايز است كه آن را دفع نمايد و از ابتدا به كمتر از مهر المثل او را به تزويج درآورد. اما به نظر می‌رسد این وجه به دو دلیل محلّ نقد باشد: 1️⃣اقتضای لاضرر در مسأله 2️⃣مصداق فساد منهی ❇️ تفصیل این ادلّه و نتیجه بحث را اینجا بخوانید: 👉https://bit.ly/36X0JMo #نقد_و_نظر #فقه #نکاح —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۲۷ صفر وفات ابوالمعالی کلباسی اصفهانی ، فقیه اصولی سال ۱۳۱۵ق: میرزا ابوالمعالی کلباسی اصفهانی می‌گفته: در جوانی که من در نجف مشغول تحصیل بودم، کور شدم. ایشان به حرم حضرت امیر علیه السلام می‌رود و توسّل پیدا می‌کند. به حضرت می‌گوید که چشم، نعمتی از نعمت‌های است و خداوند صلاح ندانسته و از من گرفته است؛ ولی چنین به نظر می‌آید که ما مطرود دستگاه الهی هستیم؛ چون خداوند نمی‌خواهد به دست من خدمتی به شرع بشود؛ زیرا روحانی بدون چشم نمی‌تواند برای مردم کاری بکند. معلوم می‌شود که ما چنین لیاقتی نداریم که به دست ما چنین خدمتی بشود و از این ناحیه خیلی ناراحتیم. ایشان گریه می‌کند و توسل پیدا می‌کند. همان جا به او القا می‌شود که معالجه‌ات دست تو است. حس می‌کند که ریگی در دستش است. آن ریگ را به چشمش می‌کشد و چشمش باز می‌شود. می‌بیند: دُرّی است اهدایی حضرت. این درّ را نگین انگشت می‌کند و برای شفا و برای همه چیزها از آن استفاده می‌کند. (جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص ۵۱۳) #پوستر --- @mfeqhi

❇️گاهی برخی از مهرة الفن، از تبصره‌های قواعد کلی غافل می‌شوند 📌گفتگو در باب کتاب «مستنبطات الأعلام فی شرح مستثنیات الأحکام» مرحوم آیت‌الله العظمی حاج سید احمد زنجانی 🔸مرحوم آسید احمد زنجانی در رسالۀ «مستثنیات الاحکام»، نه بنای بر بسط داشتند و نه بنای بر ایجاز داشتند. 🔹در حقیقت این کتاب، یک کتاب فقهی نیمه استدلالی است که به نحو مختصر، هم به ادلّه توجه نموده و آنها را مطرح نموده است و هم اقوال را اشاره نموده و آنها را بررسی می‌نماید. 🔸برخی از استثنائات احکام که مدّ نظر اهل فن هم نیست در این کتاب مورد توجه قرار گرفته شده است. خود ایشان در مقدمه متذکر می‌شوند که حتی برخی از کسانی که خبره فن هستند هم گاهی در این موارد به اشتباه می‌افتند. 🔹این کتاب، برای کسانی که در مسیر تحقیق و نگارش رساله‌های علمی هستند بسیار قابل استفاده است. ▪️متن کامل این گفتگو را اینجا بخوانید: 👉https://bit.ly/359ep4F #گفتگو #خبرنامه_پژوهشی — مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔸اقتصاد اسلامی؛ ابهام‌ها و چالش‌ها نشست علمی در مدرسه فقهی امام محمد باقر علیه السلام 🔹استاد یوسفی شیخ رباط (دانشیار دانشگاه مفید) ▪️زمان: چهارشنبه 30 مهرماه 1399 ساعت 18:30 👈پخش همزمان از طریق اینستاگرام مدرسه فقهی: instagram.com/mfeb.ir #خبرنامه_پژوهشی --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

چهارم ربیع الاول: به قولی سالروز ارتحال حاج میرزا علی آقا قاضی طباطبایی ✅احترام به قرآن 🔹از آقای حاج شیخ محمد تقی آملی ساکن تهران شنیدم که زمانی در خانه در وقت قرائت قرآن، به کیفیت مناسبی ننشسته بود. فردا که به حضور حاج میرزا علی آقا قاضی می‌رسد، مرحوم قاضی به وی می‌گوید: احترام قرآن در هر حال باید رعایت شود. 🔸آقای قاضی شاگرد آسید احمد کربلایی و او شاگرد عارف شوندی بود. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۴، ص ۵۲۵ #پوستر --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅عقد وکیل به عنوان فضولی در صورت جهل به وکالت عقد وکیل اگر از روی التفات و علم به وکالت محقق شود، بی‌شکّ به موکِّل منتسب است و فضولی محسوب نمی‌شود؛ امّا اگر شخصی به عنوان فضولی عقدی را منعقد کند و بعداً معلوم شود که وکیل بوده است، در حکم آن اختلاف شده که آیا صحیح و لازم است یا متوقف بر اجازه است؟ مرحوم سید یزدی دو فرض در این مسأله مطرح کرده است: 1️⃣فرض اول: نسیان وکالت و انشاء عقد به عنوان فضولی 2️⃣فرض دوم: فعلی‌نبودن وکالت فضولی 🔸بررسی توقّف «تحقّق اذن» بر «علم مأذون» مرحوم آقای حکیم عقد را در این فرض صحیح دانسته و فرموده که اذن از موکِّل حاصل است؛ زیرا گرچه وکالت نیاز به قبول دارد و بدون آن محقق نمی‌شود، ولی لازمۀ انشاء توکیل، انشاء إذن است و إذن از ایقاعات است و نیازمند به قبول نیست، پس با «أذنتُ» یا جمله‌ای که دال بر إذن باشد، مانند عقد توکیل، محقق می‌شود. امّا مرحوم آقای خویی عقد را صحیح ندانسته و در اشکال به مرحوم آقای حکیم می‌فرماید... 👈اشکال مرحوم آقای خوئی و متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: 👉https://b2n.ir/492365 #یادداشت_محقق #فقه #وکالت #نکاح —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

⬛️ انّا لله و انّا الیه راجعون درگذشت تأسف‌بار حجت‌الاسلام و المسلمین علی خالق‌پور و صبیه ایشان را که در راه بازگشت از حرم مطهر رضوی علیه‌السلام بر اثر سانحه تصادف به رحمت الهی پیوستند، تسلیت می‌گوییم و برای ایشان رحمت و مغفرت، و برای بازماندگان صبر و اجر الهی را مسألت داریم. حجةالاسلام و المسلمین خالق‌پور از دانش‌آموختگان مدرسه فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام و از محققین مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام، و از تلاش‌گران عرصه تبلیغ و خدمت به ساحت حضرات معصومین علیهم السلام بود. — 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

📢اطلاعیه: 🏴انّا لله و انّا الیه راجعون برنامه مراسم تدفین و ترحیم روحانی فاضل، خادم الحسین (علیه السلام)، مرحوم حجت الاسلام آقای علی خالق پور، به این شرح است: ▪️اقامه نماز میت: ساعت ۱۰:۳۰ صبح پنجشنبه در حرم مطهر و سپس تشییع و تدفین در گلزار شهدای قم ▪️مجلس ختم: ساعت ۱۸:۳۰ پنجشنبه، در حسینیه قدس واقع در سه راه سالاریه مجتمع امین (با حضور خواهران و برادران) --- 🌐مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

۱۴ ربیع الاول: سالروز ارتحال آیت‌الله العظمی حاج آقا سید حسین طباطبایی قمی (۱۳۶۷ه.ق) دقت در تعبیرات آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: آقای عندلیب که ساکن مشهد بود، ابتدا در کربلا در دستگاه آقای حاج آقا حسین قمی و منشی ایشان بود و بعدا در دستگاه آقای حاج آقا حسن بود. ایشان می‌گفت: حاج آقا حسین به من گفت: نامه‌ای به آشیخ مرتضی آشتیانی که ساکن مشهد بود، بنویس. من در آن نامه از طرف حاج آقا حسین نوشتم: «من گاهی در حرم از طرف شما سلام می‌دهم». حاج آقا حسین نامه را از من گرفت و با سختی با خط خودش زیر آن عبارت نوشت: «قدری بیشتر از گاهی»! ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۲، ص ۵۴۶ #پوستر --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام 👉 @mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰نسخه‌ای بسیار قدیمی از تهذیب الأحکام آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸از آقای شیخ محمد سمامی شنیدم که نسخه‌ای مهم و بسیار قدیمی –شاید مربوط به قبل از قرن هشت باشد- از کتاب «تهذیب» در شهر آمل یا بابل وجود دارد که برای استفاده در تحقیق تهذیب بسیار مفید است. 🔹آقای طباطبایی قطعه‌ای از نسخه تهذیب را در اختیار داشتند که ظاهرا تصور می‌کرد که به خط خود شیخ است. در حالی که اینطور نبود، ولی نسخه‌ای بسیار کهن بود و اکنون در اختیار پسر آقای قدوسی، نوۀ مرحوم طباطبائی است. 🔸مالک نسخه که از ناحیه شیخ بهایی مجاز بوده، گفته که از شیخ بهایی اجازه‌ای می‌خواستم که به تأخیر افتاده بود، تا اینکه این نسخه به دستم رسید و آن را به شیخ بهایی دادم و او گریست و فرمود: این دست‌خط شیخ طوسی است، ولی در اجازه شیخ بهایی که به خط وی در آن نسخه موجود است، از اینکه نسخه به خط شیخ طوسی است، اثری نیست، با اینکه مناسب بود در اجازه به این مطلب تصریح شود. 🔹نسخه معتبری است، ولی خط شناسان گفته‌اند که خط شیخ طوسی نیست و نیز با خط وی در حاشیه کتاب تبیان مشابهت ندارد. این نسخه فقط شامل باب طهارت است. 🔸صاحب معالم در منتقی الجمان گفته که نسخه تهذیب به خط شیخ نزد وی بوده، که شامل ابواب طهارت و صلات و... است. نسخه نزد شهید ثانی نیز بوده است. نیز در کتاب لوامع صاحبقرانی که شرح فقیه است، از نسخه اصل تهذیب نقل‌هایی آورده است. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۴، ص ۳۵۶ #نکات_اشارات #تهذیب #شیخ_طوسی #نسخه_خطی ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔰آثار پژوهشی ✅ابراهیم بن مهزیار 💠یکی از رواتی که به صراحت مورد توثیق یا تضعیف قرار نگرفته «ابراهیم بن مهزیار اهوازی » برادر «علی بن مهزیار» است ولی به نظر ما او ثقه بوده و برای اثبات وثاقت او دو راه وجود دارد: 1️⃣راه اول: نقل کتاب او توسط «محمد بن عبدالجبار» بنابر نقل نجاشی کتاب «ابراهیم بن مهزیار» را «محمد بن عبدالجبار» که از اجلاء ثقات است نقل می‌کند و نقل کتاب قرنیۀ اعتماد بر راوی است. 2️⃣راه دوم: عدم استثناء از رجال نوادر الحکمه کتاب معروف «محمد بن أحمد بن یحیی بن عمران اشعری» به نام «نوادر الحکمه» قبل از کتاب شریف کافی مرجع شیعه بوده است، ولی با وجود این که مولف ثقه و معتبر بوده به دلیل اینکه درباره مؤلف «یروی عن الضعفاء» وارد شده، سه نفر از نقادین حدیث یعنی مرحوم ابن ولید، مرحوم صدوق و مرحوم ابو العباس سیرافی اسناد این کتاب را مورد بررسی قرار داده و حدود به سی نفر را از راویان «نوادر الحکمه» را از استثنا کرده و آنها را نامعتبر دانسته‌اند که نتیجه‌اش این است که بقیه مشایخ او این کتاب، معتبر بوده و روایات آنها قابل عمل است. یکی از مشایخ «محمد بن احمد» که استثنا نشده «ابراهیم بن مهزیار» است، لذا او قابل اعتماد دانسته شده و روایاتش قابلیت عمل را دارد. ✳️جدای از این دو راه برای اثبات وثاقت «ابراهیم بن مهزیار» مدائحی نیز در وصف او وارد شده که موید وثاقت اوست. 👈 نتیجه اینکه به نظر می‌رسد با توجه به این قرائن، می توان وثاقت «ابراهیم بن مهزیار» را ثابت دانست. 🔅متن کامل مقاله در وبسایت: 👉 https://b2n.ir/371745 #آثار_پژوهشی #رجال #مفردات ___ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام @mfeqhi