🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/67)
تَذبَحوا:
سر ببريد، ذبح کنيد.
بَقَرَةً:
يک گاو ماده يا يک گاو -چه نر، چه ماده-
هُزُوًا:
مورد تمسخر واقع شده
الجٰهِلينَ:
آنان که کاری انجام میدهند که درخورشان نيست؛
📝 جهل گاهی به معنای «ضد علم» و گاهی به معنای «ضد حلم» است.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص37
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
🔸 وَاِذ قالَ موسیٰ لِقَومِهٖٓ اِنَّ اللهَ يَأمُرُكُم اَن تَذبَحوا بَقَرَةً قالوٓا اَتَتَّخِذُنا هُزُوًا قالَ اَعوذُ بِاللهِ اَن اَكونَ مِنَ الجٰهِلينَ (بقره/67)
زمانی (را به یاد آورید) که موسی به قومش گفت: «خداوند (برای شناختهشدن قاتلی که فتنهای برانگیخته،) به شما فرمان میدهد که گاوی را ذبح کنید.» گفتند: «آیا ما را مسخره میکنی؟!» گفت: «(مسخرهکردن، کار افراد نادان است و من) از اینکه نادان باشم، به خدا پناه میبرم.»
✅ قالَ اَعوذُ بِاللهِ اَن اَكونَ مِنَ الجٰهِلينَ
وقتی موسی علیهالسلام به قوم خود گفت: برای شناختهشدن قاتل، گاوی را ذبح کنید، خیال کردند پیغمبرشان هم مثل خودشان اهل بازی و مسخرگی است، لذا گفتند: آیا ما را مسخره میکنی؟
موسی علیهالسلام در این پاسخ از خودش چیزی نگفت و نفرمود: من جاهل نیستم، بلکه فرمود: به خدا پناه میبرم از اینکه از جاهلان باشم. در واقع موسی علیهالسلام خواست تا به عصمت الهی که هیچوقت تخلف نمیپذیرد، تمسک جوید، نه به حکمتهای مخلوقات، که بسیار تخلفپذیر است، چراکه میبینیم چه بسیار آلودگانی که علم و حکمت دارند، ولی از آلودگی جلوگیری نکردهاند.
🔸 منبع: المیزان، ج1، ص199
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 67 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 42gom
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ نوع خط: #کوفی تحولیافته یا کوفی نوین بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ تعداد برگها: 208 برگ
✓ جنس برگ: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 25 سطر
✓ نشان پایان آیات: دایرههای طلاییرنگ که در دورانی متأخر از کتابت نسخه اضافه شده است.
✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به قلم #کوفی و با رنگ طلا
✓ علامت تعشیر: دایرههای طلاییرنگ با نقوش گل در حاشیه که در دایره میانی، تعداد آیات به حروف نوشته شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: به خط #کوفی و به قلم زر و با یک نقش تزیینی و تذهیبی در حاشیه مصحف
✓ نقط الاعجام: نسخه در اصل، فاقد نقطالاعجام است ولی ظاهراً در دورانی متأخرتر برخی از حروف با قلم و مرکبی دیگر نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از نقاط قرمز مدور به شیوه #ابوالاسود
✅ این نسخه در سال 1009 هجری قمری توسط شاه عباس صفوی، وقف آستان قدس رضوی شده است. وقفنامه آن توسط شیخ بهایی تنظیم و کتابت گردیده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🗓️ سهشنبه 29 آبان 1403
🔅 قالَ اِنَّه يَقولُ اِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلولٌ تُثيرُ الاَرضَ وَلا تَسقِی الحَرثَ مُسَلَّمَةٌ لا شِيَةَ فيها قالُوا الـٰٔنَ جِئتَ بِالحَقِّ فَذَبَحوها وَما كادوا يَفعَلونَ (بقره/71)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ شرح تفسیری
4️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 71 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: smith-Lesouëf214
✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه
✓ نوع خط: #کوفی تحولیافته یا کوفی نوین بر اساس دستهبندی فرانسوا دروش
✓ کاتب: عبدالله بن محمد بن الحسین المعلم
✓ سال کتابت: 516 ه.ق
✓ تعداد برگها: 218 برگ
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 19 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک دایره طلاییرنگ با چهار نقطه قرمز در اطراف آن که در دورانی متأخرتر از کتابت نسخه، اضافه شده است.
✓ علامت تخمیس: یک اشک طلایی منقش در حاشیه که اطراف آن با یک نوار به قلم لاجورد احاطه شده است.
✓ علامت تعشیر: یک شمسه مذهّب طلاییرنگ که با یک دایره بزرگ لاجوردی همراه با نقطههای سبز و قرمز لاجورد احاطه شده است. در مرکز دایره مبانی شماره آیات با حروف ابجد کتابت شده است.
✓ نام سورهها و تعداد آیات: در یک قاب مستطیل طلاییرنگ با خط #رقاع و به قلم سفید کتابت شده است.
✓ نقط الاعجام: تمام حروف معجمه در این مصحف دارای نقطه هستند.
✓ نقط الاعراب: استفاده از نقاط قرمز مدور به شیوه #ابوالاسود برای حرکات کوتاه و تنوینها
← نگارش « ّ ، ء ، ~ » با قلم لاجورد و به شیوه #خلیل بن احمد
✅ استفاده از نقاط سبزرنگ مدوّر برای نشان دادن سایر قرائات و اشاره به نام قراء در حاشیه مصحف
✅ استفاده از دایره کوچک توخالی (o) به رنگ لاجورد برای نشان دادن محل وقف
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/71)
لا ذَلولٌ: نه رام و راهوار [است].
تُثيرُ: که شخم بزند.
← لا ذَلولٌ تُثيرُ الاَرضَ: رام نيست که زمين را شخم بزند يعنی رام نيست و زمين را شخم نمیزند. بعضی گفتهاند: تُثيرُ مثبت است يعنی: شخم میزند، ولی بعضی ديگر اين قول را از نظر معنا غلط میدانند، زيرا گاوی که شخم میزند، رام نيز هست.
لا تَسقی: نه آب میدهد.
الحَرثَ: کشتزار، زراعت.
مُسَلَّمَةٌ: سالم و بیعيب.
شِيَةَ: دورنگ بودن، ابلق بودن.
جِئتَ بِالحَقِّ: حق را آوردی.
ما کادوا يَفعَلونَ: نزديک بود انجام ندهند.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص 38
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
🔸 قالَ اِنَّه يَقولُ اِنَّها بَقَرَةٌ لا ذَلولٌ تُثيرُ الاَرضَ وَلا تَسقِی الحَرثَ مُسَلَّمَةٌ لاشِيَةَ فيها قالُوا الـٰٔنَ جِئتَ بِالحَقِّ فَذَبَحوها وَما كادوا يَفعَلونَ (بقره/71)
گفت: «او میفرماید که آن، گاویست که رام نشده تا زمین را شخم بزند و زراعت را (نیز) آبیاری نمیکند، (کاملاً) بیعیب است و هیچ لکّهای (از رنگ دیگر) در آن نیست.» گفتند: «الآن حق مطلب را آوردی.» پس (از آنهمه لجاجت، دنبال آن مادهگاو گشتند و آن را پیدا کردند و) سرش را بریدند، و نزدیک بود (این کار را) نکنند.
✅ مردی از بنیاسرائیل یکی از نزدیکانش را کشت سپس برای خونخواهی همان مقتول به نزد حضرت موسی رفت. موسی «ع» گفت: گاو مادهای برایم بیاورید تا با ذبحکردن گاو و زدن گوشت آن به مقتول، آن مرده به پا خیزد و بگوید چه کسی مرا کشته است. بنیاسرائیل با بهانهجوییهای متعدد از کشتن گاو امتناع میکردند و گفتند: از خدا بخواه برای ما روشن کند که این گاو چگونه گاوی باشد؟ موسی «ع» گفت که خداوند میفرماید: «آن، گاویست که رام نشده تا زمین را شخم بزند و زراعت را نیز آبیاری نمیکند، کاملاً بیعیب است و هیچ لکهای از رنگ دیگر در آن نیست.» سرانجام آن گاو را نزد جوانی از بنیاسرائیل یافتند.
✅ حضرت موسی «ع» به اصحابش فرمود: ماجرای گاو ماده از این قرار است که جوانی نیکوکار که به پدرش احترام بسیار میگذاشت، روزی برایش معاملهای پرسود پیش آمد و نزد پدرش رفت تا کلید صندوق یا اتاق را از او بگیرد؛ اما چون پدرش خواب بود، او را بیدار نکرد و از آن معامله صرفنظر کرد. پدرش که از ماجرا خبردار شد به او آفرین گفت و آن گاو ماده را به او هدیه داد. سپس حضرت موسی فرمود: «به نیکوکاری بنگر که چگونه به اهلش میرسد.»
🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص11
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/71)
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
مرکز طبع و نشر قرآن کریم
🔰 بر کرانه آیهها 4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/71) 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
🔰 بر کرانه آیهها
4⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/71)
💢 «اِنَّه»:
در این کلمه در زمینهٔ #رسم_المصحف نکتهٔ خاصی وجود ندارد اما در حوزهٔ علامتگذاری یا همان #ضبط_المصحف نکاتی هست که توجه به آن خالی از لطف نیست.
✓ علامتگذاری حرف هاء آخر که واو مدی است و اشباع میشود در شیوههای گوناگون به اَشکال متنوعی انجام شده است.
ضبط #مصری : روی هاء، ضمّه و مقابل آن، حرف واو در اندازهٔ کوچک گذاشته شده است.
ضبط #هندی : روی هاء، ضمّهٔ معکوس که به آن ضمّهٔ اشباعی گفته میشود گذاشته شده است.
ضبط #ترکی و #ایرانی : فقط روی هاء، حرکت ضمّه نوشته شده است.
ضبط #کم_علامت : حرف واو کوچک در زیر حرف هاء گذاشته شده است.
✅ توضیح مهم:
در #نقد هریک از شیوههایی که توضیح داده شد نکاتی وجود دارد که در زیر، تکتک آنها را بررسی میکنیم:
← ضبط #مصری : با تحقیقات میدانی که از سوی کارشناسان مرکز طبع و نشر قرآن پیرامون این شیوهٔ علامتگذاری در سطح مدارس و در جمع نوآموزان صورت گرفت، درصد بالایی از افراد در این کلمه، حرف هاء را به دلیل وجود حرکت ضمه بر روی آن، با صدای ضمّه و حرف واو کوچک را با حرکت فتحه که بهطور ناخودآگاه در ذهن خود فرض نمودند قرائت کردند.
← ضبط #هندی : علامتی که بر روی حرف هاء در این شیوه گذاشته شده است، برای جوانان و نوجوانان امروز بسیار نامتعارف و ناشناس است و این دسته از افراد در مواجهه با این علامت از چگونگی خواندن آن ناتوانند.
← ضبط #ترکی و #ایرانی : یکی از جدیترین نقدها در منطق علامتگذاری اشباع هاء، به این دو شیوه وارد است؛ چراکه در این دو شیوه از حرکت ضمّه بر روی حرف هاء، توقع قرائتی متفاوت با قرائت همین حرکت در حروف دیگر وجود دارد. به این معنا که هنگامی که علامت ضمّه بر روی حروف دیگر است از تلاوتکننده انتظار میرود تا صدای ضمّه را بخواند، در حالی که وقتی همین علامت بر روی حرف هاء آخر کلمات میآید، تلفظ صدای واو مدی از شاخص، مورد انتظار است و این کاملا مصداقی از تناقض در منطق علامتگذاری است.
← ضبط #کم_علامت : در این شیوه با تغییر کوچکی نسبت به شیوهٔ مصری، میتوان گفت بهترین نتیجه، به دست آمده است، به این ترتیب که با حذف حرکت ضمّه از روی حرف هاء و انتقال نماد #واو_کوچک از مقابل حرف هاء به زیر آن، از امکان خوانده شدن این نماد بهعنوان یک حرف مستقل جلوگیری شده است و به طور کلی، امکان قرائت اشتباه این کلمه تا حد زیادی کاهش یافته است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🗓️ چهارشنبه 30 آبان 1403
🔅 وَاِذ قَتَلتُم نَفسًا فَادّٰرَءتُم فيها وَاللهُ مُخرِجٌ ما كُنتُم تَكتُمونَ (بقره/72)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ شرح تفسیری
4️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 72 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 138go
✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی
✓ نوع خط متن: #نسخ ایرانی
✓ نوع خط ترجمه: #نستعلیق
✓ واقف: محمدهاشمخان در سال 1231 آن را به آستان قدس رضوی وقف نموده است.
✓ تعداد برگها: 631 برگ
✓ ابعاد برگها: 16*26 سانتیمتر
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 10 سطر
✓ نشان پایان آیات: یک دایره طلاییرنگ که یک گل منقش در میان آن رسم شده است.
✓ علامت تخمیس: ندارد
✓ علامت تعشیر: در متن، فاقد علامت است ولی در حاشیه، یک تذهیب بلند و متقارن کشیده شده است.
✓ نام سوره و تعداد آیات: در یک قاب مستطیل مذهّب با لاجورد و طلا به خط #رقاع و به قلم سفید نوشته شده است.
✓ روش علامتگذاری:
← استفاده از علائم #خلیل مبتنی بر شیوه علامتگذاری ایرانی در ضبطالمصحف
← استفاده از رموز #سجاوندی برای نشان دادن علائم وقف
✅ دو صفحه ابتدایی هر جزء با یک تذهیب بسیار زیبا و پیشرفته تزیین شده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/72)
ادّٰرَءتُم: با هم اختلاف پیدا کرديد و [اتهام قتل را] به گردن یکدیگر میانداختید؛ یا همگی [این اتهام را] از خود دور میکردید.
📝 در اصل، «تدارأتم» -از ریشه «درء» بهمعنای «دفع»- از باب تفاعل بوده که تاء در دال، #ادغام شده است.
مُخرِجٌ: بیرون خواهد آورد.
📝 اسم فاعل گاهی معنای آينده میدهد.
کُنتُم تَکتُمونَ: پنهان میکردید.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص 38
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹