🔰 بر کرانه آیهها
5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/62)
💢 «الـٔاخِرِ»:
ترکیب دو حرف «لام» و «الف» به شکلی که اصطلاحا به آن «لام و الف قیچی» گفته میشود به همراه علامت «رَأسُ العین» (ء) که در اصطلاح عامّ، بهاشتباه به آن همزه گفته میشود و در میان این دو برای نشان دادن صدای مدی «آ» نوشته شده است؛ یکی از چالشیترین موضوعات آموزش در آموزش روخوانی قرآن به حساب میآید.
← از طرفی ترکیب «لام و الف قیچی»، کاملا در چارچوب قواعد #خوشنویسی بوده و صحیح است و از سویی دیگر نگارش این دو حرف به این شکل، موانعی را بر سر راه #تلاوت_روان و صحیح قرآن برای بسیاری از تلاوتکنندگان قرآن ایجاد میکند؛ در این بین، وجود علامت «رأسالعین» در میان این دو حرف، به عامل سوم برای تشدید این چالش تبدیل شده است؛ چرا که بر اساس اصول ضبط #مصری -که امروزه بیش از مصاحف دیگر در بلاد اسلامی رواج دارد- همواره #همزه_قطع با این علامت در زیر یا روی آن نوشته میشود (أَ ، إِ ، أُ) و نیز برای نشان دادن صدای مدی «آ» در شیوههای #مصری و #کم_علامت ، رأسالعین در کنار حرف الف نوشته میشود (ءا).
حال در اینجا علامت #رأس_العین در #میان ترکیب لام و الف قیچی بهمنظور نشان دادن صدای مدی «آ» آمده است در حالی که شباهت بسیاری به مواردی دارد که این علامت بر #روی حرف همزه با یک حرکت کوتاه آمده است مانند «الأَرضُ».
✓ چنانکه مشاهده میکنید این دو شکل «لـٔا» و «لأ» شباهت بسیاری به هم داشته و در مواقع زیادی موجب اشتباه در تلاوت میشود.
← نکته: به دلیل محدودیت فونت در فضای رسانه، امکان نوشتن شکل دقیق «لـٔا» که بهصورت ضربدری است وجود ندارد.
✅ پیشنهاد:
برای رفع این مسئله، مرکز طبع و نشر قرآن کریم در حال بررسی و تحقیق در خصوص استفاده از شکل «آ با کلاه» برای صدای مدی «آ» است تا در مقایسه با مورد مشابه آن که یکی از حرکات کوتاه را دارد کاملا متفاوت بوده و از امکان دچار شدن به اشتباه، تا حد زیادی کاسته شود. البته قطعاً در این پیشنهاد برای استفاده از علامت «آ» به جای «ءا»، #تفاوت_اساسی در شکل آن با علامت #مد ایجاد خواهد شد.
💢 «الصّٰبِـٔینَ»:
حرف #همزه در میان این کلمه، به دلیل رعایت قواعد رسم المصحف به شکل علامت #رأس_العین و در حوزۀ قواعد #ضبط_المصحف آمده است. به این معنی که از نظر قواعد رسم المصحف، این کلمه میبایست با دو دندانه که یکی مربوط به حرف باء و دیگری حرف یاء است نگارش شود و نوشتن دندانۀ دیگری برای حرف همزه، خلاف اصول #رسم_المصحف است (ـبئیـ).
✓ همچنین الف بعد از صاد در مصاحف، پایبند به رسم المصحف حذف شده و صدای آن با الف کوچک (مربوط به ضبط المصحف) نشان داده میشود، هرچند که معمولا در شیوههای علامتگذاری #ایرانی و #ترکی ، این نکات، مورد توجه قرار نگرفته و رعایت نشده است.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹