#یادداشت_های_فقهی_حقوقی۲۴۳ #اجتهاد_و_تقلید #دامنه_تقلید همانطور که پزشکان و مهندسان و اساتید علوم انسانی در تشخیص و تعیین حکم شرعی (مثل حلیت یا حرمت گوشت خرگوش)تابع و مقلد فقها هستند، فقها هم باید در تشخیص موضوعات تخصصی و فنی تابع و مقلد اهل فن باشند. بنابراین مخالفت با تشخیص پزشکان در حوزه سلامت و بهداشت بی وجه است. مخالفت با تشخیص اهل خبره در هردو حوزه(حکم/موضوعات تخصصی) نشانه کم سوادی یا تعصب و امثال آنها است و ناپسند. هرکس در حوزه مطالعات و تخصص خودش باید اظهار نظر کند و در حوزه هایی که متخصص نیست باید تابع و مقلد باشد. در موضوعات خارجی یا کاملا عرفی هم چه فقها و چه پزشکان و مهندسان و چه اساتید علوم انسانی باید به تشخیص خود از واقعیت یا عرف عام مراجعه کنند و دیدگاه هیچ کدام برای هم و برای عموم مردم حجیت ندارد. شرح و بسط بیشتر این مساله در کتاب اجتهاد و تقلید_مانند شروح عروه ذیل مساله۶۷ کتاب اجتهاد و تقلید(مثلا محقق خوئی، التنقیح ۱ص۳۴۸)_مطرح و مبرهن شده است و البته اخیرا و در مقالاتی نظرات جدیدتری هم مطرح شده که مورد قبولم نیست و نشان از قلت تامل در کلمات بزرگان فقه و یا جهت گیری های خاص غیر علمی دارد.. ۹۸/۱۲/۹ @muslims_1 #کرونا #فقها #پزشکان #پرستاران

#تسلیت بسم الله الرحمن الرحیم درگذشت تولیت محترم حوزه علمیه مجتهدی ره مرحوم حجة الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ محسن حبیبی را به طلاب عزیز آنجا و بستگان و همه دوستان و ارادتمندان ایشان تسلیت عرض کرده و از خداوند متعال برای ایشان طلب مغفرت و رحمت الهی دارم. سیدمحمدمهدی رفیع پور ۹۸/۱۲/۱۷ #حوزه #حوزه_علمیه_تهران #تسلیت #کرونا @muslims_1

#یادداشت_های_فقهی_حقوقی۲۴۷ #ضمان(مسئولیت قهری) #فقه_کرونا۵ یکی از مسائل مهمی که درباره بیماری مسری کرونا قابل طرح است مساله بیمار کردن دیگران است. بر اساس موازین فقهی جان و مال و عرض مسلمان محترم است و اگر کسی سبب آسیب به آنها باشد باید خسارت خود را جبران کند و نسبت به آن مسئولیت دارد. مستند این حکم قاعده حرمت جان و مال محترم و نیز قاعده من اتلف و نیز قاعده لاضرر است. [درباره نسبت این قواعد و اینکه آیا به هم باز میگردند یا مستقل هستند باید درقواعد فقه بحث مفصلی کرد.] مطلب مهم اینکه بر اساس اطلاق ادله ضمان و تسبیب، اگر انسان در هنگام آسیب غافل یا جاهل باشد و بعدا متوجه خسارت دیگران بشود، باز هم ضامن است. تطبیق این قاعده در بحث کرونا به این است که اگر انسان متوجه بیماری خویش نباشد و پس از اثبات متوجه شود که عده ای توسط او مبتلا یا فوت شده اند، ضامن هزینه ها/دیه آنهاست. توجه به این حکم پیشگیرانه برای همه ما سبب احتیاط در معاشرت و روابط انسانی است. نکته: ۱_پس از بررسی در صورت شک و تردید در استناد خسارت و آسیب، تکلیفی وجود ندارد. ۲_آیا بررسی(فحص) نسبت به افرادی که خسارت دیده اند لازم است یا نه. به نظر مشهور فقها خیر. در شبهات موضوعیه بررسی و تحقیق لازم نیست و تا زمانی که انتساب خسارت به فرد محرز نشود، مسئولیتی هم ندارد و خودش لازم نیست تحقیق کند لکن به نظر ما این دیدگاه جای تامل و اشکال دارد و در اصول نسبت به آن مناقشه کردیم. به نظرما ادله ای که برای عدم فحص در شبهات موضوعیه اقامه شده، عمومیتی ندارد و به مسائلی چون طهارت و نجاست است و البحث فی محله...لذا در حد متعارف_نه به حدی که به حرج افتد_ انسان بیمار باید از سلامت و بیماری افراد مرتبط باخودش تحقیق به عمل بیاورد. ۹۸/۱۲/۱۸_ میلاد مسعود شاه ولایت امیرالمومنین علیه السلام. قم #فقه_و_کرونا #کرونا #تسبیب @muslims_1

لزوم مشاور رسانه ای در روزهاو هفته های گذشته این شبهه که علمای قم با قرنطینه کردن شهر مخالفت کرده و به همین جهت این ویروس مرگبار در کشور وبال زندگی مردم شد به شدت مطرح شده است لکن در کمال تعجب و جز چند اظهار نظر از مسولان حوزوی کشور مانند جناب آقای رییسی و برخی از فضلای قم که صدا و وزن حوزوی چندان زیادی ندارند، سبب شد تا این یادداشت کوتاه را بنویسم. برای بنده روشن است که مراجع و اکثر فقهای ما هرگز دخالتی در امور پزشکی نداشته و ندارند و اگر برخی حجج اسلام خبطی و خطایی کرده اند باید شفاف سازی شده و پاسخگو باشند. اگرهم کسی سندی دارد باید اقامه کند. مساله جان مردم است و هیچ جای مسامحه نیست. ما در عصر رسانه هستیم و اگر اکنون مراجع و حوزه نتوانند از حرمت و جایگاه حوزه دفاع کنند و این حداقل را اعلام کنند که ما درجریان قرنطینه کردن و نکردن دخالتی نداشته و نداریم، چه کارکردی برای حضور در این عصر خواهند داشت!؟ سکوت بزرگان اکنون چه معنایی دارد؟! نمی فهمم. شاید توقع زیادی باشد که خودبزرگان در فضای رسانه حضور داشته وفعالیت کنند لکن حداقل انتظار این است که مشاور رسانه ای و سخنگوی فعال درین عرصه داشته باشند. یکی از دوستان فعالم در عرصه رسانه می گفت بادفتر یکی از مراجع(نام محفوظ) چندوقت پیش برای این مهم صحبتهایی شد لکن کاربه سرانجام نرسید و همان طیف سنتی دفتر، اخلال کردند! بامهر🌷 ۹۸/۱۲/۲۳ #حوزه #مرجعیت #کرونا

#یادداشت_های_فقهی_حقوقی۲۴۸ #سفر_حرام #فقه_کرونا۶ یکی از احکام مسافر در فقه شیعه لزوم شکستن نماز و ترک روزه است. این حکم البته مطلق نیست و مشروط به شرایطی است که یکی از آنها مجاز/مشروع بودن سفر است. اگر سفر حرام باشد نماز باید کامل و روزه واجب، انجام شود. در اینجا بحث می شود که سفرحرام چه تفسیری دارد و چه مواردی را شامل می شود. فقهای عظام در اینجا موارد مختلفی را برای سفر حرام ذکر کرده اند. گاهی سفر برای انجام حرامی است وگاهی خود سفر را حرام می دانند.(برای مطالعه بیشتر: الفتاوی الواضحه اثر شهیدصدر ص۴۷۳، صلات مسافر اثر محقق اصفهانی ص۶۶) یکی از مواردی که خود سفر را حرام می دانند، موردی است که سفر برای فرد ضرر داشته باشد. این مطلب چند صورت دارد که برخی از آنها در متون فتوایی صریحا بیان شده و برخی از متون برداشت شده یا قابل طرح است: اول: سفر برای فردی که بیمار است مضر باشد یعنی سبب ضرر بیشتر شود "و مع المرض المضر به السفر"(مناهج المتقین مرحوم مامقانی ره ص۱۰۲) دوم: سفر سبب بیماری شود "اذا کان السفر مضرا ببدنه"(عروه۹ص۳۸۲ چاپ سبطین) سوم: در خود سفر ضرری وجود ندارد لکن در مقصد ضرری به او متوجه شود. چهارم: نه در سفر کردن و نه در مقصد ضرری به خودش متوجه نمی شود لکن سبب ضرر دیگران می شود! مانند سفر "بیمارکرونایی" به فرض. نکته: محققان فقهای معاصر_برخلاف برخی از گذشتگان_ مطلق ضرر زدن به خود راحرام نمی دانند _مثل اینکه سفر سبب سرماخوردگی شود_ بلکه ضررهایی که جدی و قابل اعتنا باشد مراد انهاست مثل اینکه انسان دراثر سفر کرونا بگیرد و بمیرد! به همین جهت هم استاد زنجانی در شرط پنجم از شروط شکستن نماز مسافر فرموده اند: مثل انکه برای اوضرری داشته باشد که اقدام به آن شرعا حرام است(رساله توضیح المسائل ص۲۷۲) تطبیق: در حادثه کرونا باتوجه به هشدارهایی که مبنی بر بیمارشدن یا بیمار کردن دیگران توسط کارشناسان داده شده ممکن است عنوان سفر حرام منطبق شود. این مساله البته بسته به درجه هشدار پزشکان دارد و تطبیقش با مورد سفر با خود مکلف است و لذا ممکن است در مراحل مختلف هجوم ویروس کرونا و نیز شهر مبدا و مقصد تفاوت کند...این مساله تتمه ای هم دارد که فعلامجال طرحش نیست. ۹۸/۱۲/۲۳_قم #فقه #کرونا @muslims_1

ابهام! بنده واقعا نفهمیدم وقتی فقها سفر را در شرایط کنونی تحریم نکردند و قانون هم منعی نکرده، چرا مردم باید به توصیه ها و به تعبیر برخی احکام ارشادی گوش فرادهند و مگر می توان کشور را باصرف توصیه و نصیحت اداره کرد؟! دیدم تلوزیون بابرخی از مردم مصاحبه می گیرد و اعتراض می کند که شماچراسفر می روید؟! پاسخش روشن است! وقتی منع شرعی و قانونی ندارد چرا نروند و شما چه حقی دارید که پرسش می کنید و مصدع می شوید؟! الان با دوستی صحبت می کردم که به شمال رفته بود و خیلی هم تعریف می کرد! امنیت و سلامت دوحوزه مهم برای حیات "خودمردم" است و این تساهلات و تسامحات برایم مفهوم نیست. بدیهی است که آمار ابتلای جامعه ما بزودی بالاترخواهد رفت و مدت ابتلای جامعه و بازگشت به شرایط عادی طولانی ترخواهدشد. بهرحال فقه و قانون نباید در چنین مساله مهمی به پندواندرز اکتفا کنند. تدابیر ضعیف کشور مارا مقایسه کنید با تدابیرسخت برخی کشورها که نام نمی برم! ۹۹/۱/۱ #کرونا @muslims_1

اندر مذمت "کسالت" (و اشارت به ارزش دوستی و ارتباطات مجازی) از جمله مسائلی که در ایام ابتلای مردم به کرونا گریبانگیر همه شده است، کسالت و ملالت حاصله از خانه نشینی و انزوای قهری است. افراد زیادی را می بینیم که از این وضعیت گلایه دارند و خلق خود و اعضای خانواده را تنگ می کنند! اما کسانی که ارتباطات سالم و دوستی های خوب مجازی دارند موفق هستند تا باحفظ ارتباط در این ایام دشوار علاوه بر تبادل اطلاعات مفید، روحیه خود و اعضای خانواده را تقویت کرده و حداقل اینکه از افتادن در ورطه ملالت و کسالت مصون بمانند. در منابع روایی ما بابی داریم تحت عنوان کراهت کسالت(کراهیة الكسل)و محدثان برجسته ای از جمله مرحوم کلینی در ذیل این عنوان روایات اهل بیت ع را گردآوری کرده اند. نکته جالب اینکه از روایات برداشت می شود که حالت کسالت بطور کلی و حتی در امور دنیوی مذموم است و باید با آن مقابله کرد. از جمله در روایتی از امام محمد باقر علیه السلام می خوانیم که فرمودند: "انی لابغض الرجل او ابغض للرجل ان یکون کسلان عن امر دنیاه و من کسل عن امر دنیاه فهو عن امر آخرته اکسل"(کافی شریف، چاپ دار الحدیث، ج۹ص۵۶۰ سند صحیح است) حالت کسالت و دلزدگی اگر غالب شود فقط به کاروکاسبی و روابط فردی آسیب نمی زند بلکه تدریجا و یا دفعتا به نماز و روزه و باورهای دینی هم ضرر می رساند. از این روایت شریف برداشت می شود که اتفاقا این حالت روی امور اخروی(دینی) فشار بیشتری هم دارد(اکسل) لذا باید برای حفظ نشاط خود و اعضای خانواده برنامه داشت و علاوه بر صرف وقت کافی برای گفتگو باهم به حفظ دوستی ها و پیوندهای اجتماعی با خویشان(صله رحم) و دوستان اهتمام ورزید. امیدآنکه سلامتی بزودی زود به تمام جهان و به ویژه در کشور عزیزما بازگردد و دوستی های سالم مجازی، به حقیقت بپیوندد که: اوقات خوش آن بود که با "دوست" به سر رفت باقی همه بی حاصلی و بی خبری بود بامهر💐 سیدمحمدمهدی رفیع پور ۹۹/۱/۲۴ *این یادداشت کوتاه را برای کانال جدید التاسیس و عمومی حاج آقای عطاران طوسی(قبراق!) و به امر ایشان نوشتم. #کرونا #کسالت @muslims_1

قدردانی مقایسه کنید با اظهارات برخی خطبا و مدعیان فضل که این چند روزه آنچه در توان داشتند در جهت تشکیک و تضعیف و زیر سوال بردن ستاد کرونا به کار بردند گرچه بعضاً در آخر خرده فرمایش‌ها ی نادرستشان به تعارف یک مراعات پزشکی را هم افزودند که خالی از عریضه نباشد! شما وقتی پایه اعتبار ستاد ملی کرونا را زدید(حالا با سکولار سکولار خواندن ویروس یا غربی زده بودن پزشکان آن‌جا یا هر کلک دیگر!!) آن تعارف آخر «مراعات کنید» یک جمله پوچ و بی معناست. وقتی فشار بی نهایتی بر ستاد و پزشکان وارد آوردید دیگر از آن کارشناسان هم نمی توانند بر اساس نظر واقعی خود اظهار نظر کنند و به پریشان گویی مبتلا می شوند. کارشناس را که نباید تحت فشار قرار داد. جان مردم حق الناس است و همه با دقت و احتیاط باید به استقبال از ماه محرم برویم و سوگواری کنیم. از این بیانات حکیمانه به سهم ناچیز خود کمال تشکر دارم. #کرونا #حق_الناس

‏متاسفانه ما داریم دچار سنگ دلی می شویم و کم کم مرگ گروه گروه و روزانه مردم امری عادی قلمداد می شود. امروز دویست تا دیروز سیصدتا .‌‌‌.... ماجرای درگذشت عالم ربانی علامه عالی مقام مرحوم ملا احمد نراقی را ملاحظه فرمایید. ره #کرونا @muslims_1

#مشاوره_فقهی به نظر حضرتعالی هزینه ی چند صد هزار تومانی برای تزیین عید غدیر اولویت دارد یا اطعام؟ پاسخ: هردو خوب است و ممکن است مکان تا مکان اولویت ها فرق کند ولی بطور کلی و بشرط رعایت کامل جهات بهداشتی در این ایام، بنظرم اطعام مقدم باشد چون منصوص است. #عید_غدیر #کرونا @muslims_1