3⃣جنبـش ملـی شـدن صنعـت نفـت: در ۲۹ اسـفند ۱۳۲۹ قانـون ملـی شـدن صنعـت نفـت در سراسـر کشـور از تصویـب مجلـس سـنا. ایـن پیـروزی در اثـر رهبـری آیـت الله #کاشـانی و دکتـر #مصـدق رهبـران نهضـت ملـی و ضـد اسـتعماری ایـران و بـه همـت و پشـتیبانی ملـت بـه دسـت
آمـد. هرچنـد بـه علـت سـلطه انگسـتان بـر منافـع و معـادن نفتـی جنوب کشـور، سـود سرشـاری را عایـد آن امپراتـوری و فقـر فزاینـده ای را نصیـب ملـت ایـران مـی کـرد، امـا مهـم آنجـا بود کـه دولت انگلسـتان از طریـق شـرکت نفـت بـا ایجـاد پایگاه هـای گوناگـون در نهادهـای کشـور بـر همـه امـور سیاسـی، نظامـی، فرهنگـی، مذهبـی و ... نظـارت داشـت. جنبـش ملـی کـردن صنعـت نفـت موجب قطـع دسـت #اسـتعمار انگلیـس از روی منابـع اقتصـادی و نهاد هـای کشـوری گردیدکـه در نتیجـه ایـران بـه سـوی اسـتقلال و آزادی و عدالـت گام برداشـت.
4⃣قیـام ۱۵خـرداد :۱۳۴۲ تـلاش روحانیـون و گـروه هـای سیاسـی بـه رهبـری امـام خمینـی(ره) همزمـان، اسـتبداد داخلـی و اسـتعمار خارجـی را نشـانه رفـت. انقـلاب اسـلامی از برجسـتگی ویـژه ای برخـوردار بـود، بـه نوعـی کـه همـه امتیـازات نهضـت هـای پیـش گفتـه را بـا هـم داشـت. ایـن انقـلاب یـه سـقوط #پهلـوی و اسـتقرار #جمهـوری_اسـلامی منجـر شـد.
برای دسـتیابی بـه حرکـت نیروهـای سیاسـی در ایـران معاصـر، ناگزیـر بـه بـرش مقطعـی از تاریـخ هسـتیم و سـال ۱۳۲۰ هجـری شمسـی، مناسـب تریـن مقطـع بـرای ارزیابـی اسـت. ایـن برهـه از تاریـخ مصـادف اسـت بـا پایـان جنـگ جهانـی دوم و شـکل گیـری کشـورهای جدیـد و همچنیـن خلـع رضـا شـاه از سـلطنت و بـه قـدرت رسـاندن محمـد رضـا پهلـوی توسـط ابرقدرتهـا.
فضـای جریان هـای سیاسـی از ۱۳۲۰ تـا ۱۳۵۷ از فـراز و نشـیب خـاص خـود برخـوردار بـوده اسـت. جریـان هـای مذهبـی و اسـلام گـرا، در دهـه ۲۰ و ۳۰ بـا فدائیـان اسـلام و نـواب صفـوی و بـه ویـژه آیـت الله کاشـانی و دهـه ۴۰ بـه بعـد نیـز نهضـت اسـلامی ۱۵ خـرداد بـه رهبری امـام خمینـی همراه بـوده اسـت. جریـان هـای ملـی در دهـه ۳۰ بـا فعالیـت جبهـه ملـی و نقش محمـد مصـدق در نهضت ملـی شـدن #نفـت بـه اوج خـود مـی رسـد. در حالـی کـه قبـل و بعـد از آن نقـش برجسـته ای ندارند.
جریـان چـپ اعتقـادی مبتنـی بـر مشـی سوسیالیسـم، #مارکسیسـم و لنینیسـم بـا رهبـری حـزب تـوده در دهـه ۲۰ و ۳۰ فعـال و در دهـه ۵۰ شـاهد احزابـی چـون سـازمان چریـک هـای فدایـی خلـق هسـتیم. جریـان چهـارم، جریـان التقاطـی اسـت کـه نهضـت #آزادی نمـاد التقـاط اصلاح طلب اسـت. جنبـش مسـلمانان مبـارز را نیـز بایـد در عـداد ایـن جریـان برشـمرد.
#سـازمان مجاهدیـدن #خلـق نیـز سـخن گـو و نمـاد اصلـی التقـاط رادیـکال محسـوب مـی گردنـد کـه مبـارزه مصلحانـه را روش و مـرام مارکسیستی- لنینیسـتی را بـه عنـوان ایدئولوژی #مبـارزه انتخاب کـرد. گـروه #فرقـان و آرمـان مسـتضعفین را را نیـز بایـد در زمـره تشـکل های التقاطـی رادیـکال مورد بررسـی قـرار داد. البتـه در کنـار ایـن جریـان هـا بایـد از جریـان سـلطنت طلـب یا کـرد. بـرای تبیین مسـئله، نگاهـی گـذرا بـه جریان هـای مزبـور مـی افکنیم.
📚 #جریان_شناسی_سیاسی_در_ایران
#نهضت_تنباکو
#مشروطه
#نفت
#۱۵_خرداد
✏️ علی دارابی
انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
#راه_ما_روشن_است🇮🇷
@rahroshaan
🔸🔹🌿🔸🔹
3⃣جنبـش ملـی شـدن صنعـت نفـت: در ۲۹ اسـفند ۱۳۲۹ قانـون ملـی شـدن صنعـت نفـت در سراسـر کشـور از تصویـب مجلـس سـنا. ایـن پیـروزی در اثـر رهبـری آیـت الله #کاشـانی و دکتـر #مصـدق رهبـران نهضـت ملـی و ضـد اسـتعماری ایـران و بـه همـت و پشـتیبانی ملـت بـه دسـت
آمـد. هرچنـد بـه علـت سـلطه انگسـتان بـر منافـع و معـادن نفتـی جنوب کشـور، سـود سرشـاری را عایـد آن امپراتـوری و فقـر فزاینـده ای را نصیـب ملـت ایـران مـی کـرد، امـا مهـم آنجـا بود کـه دولت انگلسـتان از طریـق شـرکت نفـت بـا ایجـاد پایگاه هـای گوناگـون در نهادهـای کشـور بـر همـه امـور سیاسـی، نظامـی، فرهنگـی، مذهبـی و ... نظـارت داشـت. جنبـش ملـی کـردن صنعـت نفـت موجب قطـع دسـت #اسـتعمار انگلیـس از روی منابـع اقتصـادی و نهاد هـای کشـوری گردیدکـه در نتیجـه ایـران بـه سـوی اسـتقلال و آزادی و عدالـت گام برداشـت.
4⃣قیـام ۱۵خـرداد :۱۳۴۲ تـلاش روحانیـون و گـروه هـای سیاسـی بـه رهبـری امـام خمینـی(ره) همزمـان، اسـتبداد داخلـی و اسـتعمار خارجـی را نشـانه رفـت. انقـلاب اسـلامی از برجسـتگی ویـژه ای برخـوردار بـود، بـه نوعـی کـه همـه امتیـازات نهضـت هـای پیـش گفتـه را بـا هـم داشـت. ایـن انقـلاب یـه سـقوط #پهلـوی و اسـتقرار #جمهـوری_اسـلامی منجـر شـد.
برای دسـتیابی بـه حرکـت نیروهـای سیاسـی در ایـران معاصـر، ناگزیـر بـه بـرش مقطعـی از تاریـخ هسـتیم و سـال ۱۳۲۰ هجـری شمسـی، مناسـب تریـن مقطـع بـرای ارزیابـی اسـت. ایـن برهـه از تاریـخ مصـادف اسـت بـا پایـان جنـگ جهانـی دوم و شـکل گیـری کشـورهای جدیـد و همچنیـن خلـع رضـا شـاه از سـلطنت و بـه قـدرت رسـاندن محمـد رضـا پهلـوی توسـط ابرقدرتهـا.
فضـای جریان هـای سیاسـی از ۱۳۲۰ تـا ۱۳۵۷ از فـراز و نشـیب خـاص خـود برخـوردار بـوده اسـت. جریـان هـای مذهبـی و اسـلام گـرا، در دهـه ۲۰ و ۳۰ بـا فدائیـان اسـلام و نـواب صفـوی و بـه ویـژه آیـت الله کاشـانی و دهـه ۴۰ بـه بعـد نیـز نهضـت اسـلامی ۱۵ خـرداد بـه رهبری امـام خمینـی همراه بـوده اسـت. جریـان هـای ملـی در دهـه ۳۰ بـا فعالیـت جبهـه ملـی و نقش محمـد مصـدق در نهضت ملـی شـدن #نفـت بـه اوج خـود مـی رسـد. در حالـی کـه قبـل و بعـد از آن نقـش برجسـته ای ندارند.
جریـان چـپ اعتقـادی مبتنـی بـر مشـی سوسیالیسـم، #مارکسیسـم و لنینیسـم بـا رهبـری حـزب تـوده در دهـه ۲۰ و ۳۰ فعـال و در دهـه ۵۰ شـاهد احزابـی چـون سـازمان چریـک هـای فدایـی خلـق هسـتیم. جریـان چهـارم، جریـان التقاطـی اسـت کـه نهضـت #آزادی نمـاد التقـاط اصلاح طلب اسـت. جنبـش مسـلمانان مبـارز را نیـز بایـد در عـداد ایـن جریـان برشـمرد.
#سـازمان مجاهدیـدن #خلـق نیـز سـخن گـو و نمـاد اصلـی التقـاط رادیـکال محسـوب مـی گردنـد کـه مبـارزه مصلحانـه را روش و مـرام مارکسیستی- لنینیسـتی را بـه عنـوان ایدئولوژی #مبـارزه انتخاب کـرد. گـروه #فرقـان و آرمـان مسـتضعفین را را نیـز بایـد در زمـره تشـکل های التقاطـی رادیـکال مورد بررسـی قـرار داد. البتـه در کنـار ایـن جریـان هـا بایـد از جریـان سـلطنت طلـب یا کـرد. بـرای تبیین مسـئله، نگاهـی گـذرا بـه جریان هـای مزبـور مـی افکنیم.
📚 #جریان_شناسی_سیاسی_در_ایران
#نهضت_تنباکو
#مشروطه
#نفت
#۱۵_خرداد
✏️ علی دارابی
انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
#راه_ما_روشن_است🇮🇷
@rahroshaan
🔸🔹🌿🔸🔹
🔻جریان شناسی سیاسی در ایران، بخش دوم
از جریان چپ تا اصلاح طلبی
1⃣چـپ سـنتی: معنـا و مفهـوم #چـپ از انقـلاب فرانسـه وارد ادبیـات سیاسـی شـد. در آن زمـان بـه آن دسـته از نماینـدگان کـه در قسـمت چـپ #پارلمـان مـی نشسـتند مـی گفتنـد کـه این هـا حامـی اقشـار متوسـط و فقیـر و در مقابـل اشـراف، سـلطنت طلبـان بودنـد.
ایــن مفهــوم در قــرن #نوزدهــم و بیســتم بــه جنبــش هایــی اطــلاق مــی شــد کــه خواســتار بهبـود وضعیـت اقشـار فقیـر تـر مـردم و خواهـان #عدالـت و آزادی بودنـد. اندیشـه مارکسیسـتی در جهـان مدعـی دفـاع از چنیـن اندیشـه ای بـود. در ایـران نیـز چـپ بـا دو گرایـش اعتقـادی کمونیسـتی و گرایـش مذهبـی شـکل گرفـت.
🔽همزمــان بــا انقــلاب اســلامی در ،۱۳۵۷ گرایــش هــا، اندیشــه هــا و رفتــاری را در بخشــی از #روحانیـون، احـزاب و تشـکل هـای سیاسـی- اجتماعـی شـاهد بودیـم کـه دارای ویژگـی هـای زیـر بـود: دفـاع از #آزادی و #عدالـت، حمایـت از محرومـان و مسـتضعفان، مقابلـه بـا سـرمایه داری و #خصوصـی سـازی، مخالفـت بـا ثـروت انـدوزی، دفـاع از #حقـوق کارگـران در برابـر کارفرمایـان، و مخالفـت بـا امپریالیسـم.
⏸ویژگـی هـای ایـن جریـان بـدون آن کـه از واژه «چـپ و راسـت» مصطلـح در ادبیـات #سیاسـی بهـره گیـرد، در میـان احـزاب، جریـان هـای سیاسـی و حتـی شـخصیت هـای روحانی طرفـداران جـدی داشـت. لیکـن در ایـام اول انقـلاب بـه دلیـل ترورهـا، جنـگ، کودتا هـا و ... زمینـه #ظهـور و بـروز جـدی پیـدا نکـرد.
⏏بـه هنگامـی کـه مجلـس شـورای اسـلامی در دور اول بـه عـدم کفایـت سیاسـی بنـی صـدر رای داد، جریـان #حاکمیـت بـه سـمت یک دسـت شـدن حرکـت کـرد؛ ایـن وضعیـت شـرایط و زمینـه مناســبی بــرای بــروز و ظهــور اختلافــات نظــری در میــان نیرو هــای انقلابــی درون حاکمیــت بـود. ایـن #اختلافـات از همـه زودتـر در سـازمان مجاهدیـن انقـلاب اسـلامی، حـزب جمهـوری اسـلامی و سـپس جامعـه روحانیـت مبـارز تهـران خودنمایـی کـرد.
*⃣گرایـش شـدید بـه رفتارهـای تنـد، دفـاع از تمرکـز گرایـی در اداره امـور، تجویـز دیـن حداکثری و محــدود کــردن قلمــرو آزادی هــا و حقــوق شــهروندی، دفــاع از دولــت گرایــی حداکثــری و مخالفــت بــا #خصوصــی ســازی، دفــاع از محرومــان، حاشــیه نشــینان و اقشــار آســیب پذیــر و طرفـدار عدالـت اجتماعـی، اسـتکبار سـتیزی و بالاخـره ولایـت فقیـه را فصـل الخطـاب دانسـتن در همـه امـور را بایـد از ویژگـی هـای جریـان چـپ اسـلامی در دهـه اول انقـلاب برشـمرد.
*⃣جریـان چـپ خواهـان اتخـاذ #مواضـع رادیـکال و انقلابـی در برابـر کشـورهای جهـان بـود و از نظـر آنـان صـدور انقـلاب معنـا و مفهومـش همیـن بـود. در حـوزه سیاسـت داخلـی هـم گرایـش بسـته و محـدود در امـور و مخالفـت بـا انفتـاح فضـای سیاسـی- فرهنگی کشـور بـود.
⏏ایـن گونـه اسـت کـه بایـد بـه لحـاظ جامعـه شـناختی تاریخـی، جریـان چـپ را در مجموعـه حـوادث و رخداد هـای اوایـل انقـلاب و در یـک جامعـه در حـال گـذار، قابـل بررسـی دانسـت.... ضعـف و ناتوانـی دولـت #موقـت را کـه دارای تفکـرات لیبرالـی بـود، بایـد عامـل اصلـی در قـدرت یابـی چـپ در ایـران دانسـت.
دیدگاه هـا و مواضـع چـپ سـنتی: ۱. صـدور انقـلاب: چـپ سـنتی بـا اسـتناد بـه متـون سـنت هــای دینــی، تفاسـیری ارائــه مــی داد کــه در آن ، غــرب ســتیزی و صــدور افــکار و آرمان هــای انقــلاب در ســرلوحه امــور قــرار داشــت ۲. رابطــه بــا آمریــکا: جنــاح چــپ ســنتی هر گونــه #رابطــه_بــا_آمریــکا را بــه شــدت رد مــی کــرد و #مقاومــت در برابــر آمریــکا را بــه عنــوان یکــی از اهـداف اصلـی سیاسـت خارجـی مـورد نظـر خـود عنـوان مـی کـرد. ۳. خصوصـی سـازی: آنهـا بـا خصوصـی سـازی بـه شـدت مخالـف بودنـد و بـر آن بودنـد کـه بخـش هـای مـادر و اسـتراتژیک #اقتصـاد بایـد بـرای همیشـه در مالکیـت دولـت باشـند ۴. توسـعه و رشـد اقتصـادی: آنهـا بـر آن بودنـد کـه توسـعه و رشـد اقتصـادی در مقایسـه بـا عدالـت اجتماعـی از اولویـت کمتــری برخــوردار اســت. ایــن جنــاح بــر توســعه اقتصــادی متکــی بــه درون اعتقــاد داشــت. بـه بیانـی دیگـر، پـای فشـردن بـر اسـتقلال اقتصـادی مسـتلزم نفـی راه حـل هـا و الگوهـای سـرمایه داری و نفـی ادغـام در بـازار جهانـی اسـت. ۵. عدالـت اجتماعـی: جنـاح چـپ سـنتی عدالـت اجتماعـی را از طریـق نظـام سـهمیه بنـدی امـکان پذیـر مـی دانسـت... بـه طـور کلـی منظـور آنهـا از عدالـت اجتماعـی، تغییـر سـاختار اقتصادی- اجتماعـی کشـور در جهـت منافـع #محرومیـن و نهادینـه کـردن ایـن خـط مشـی بـود. ۶. تهاجـم فرهنگـی: طیـف چـپ سـنتی تهاجـم فرهنگـی را ناشـی از عـدم تـوازن در داد و سـتد و تولیـد فرهنگـی و وجـود نقـاط آسـیب
🔻جریان سوم🔻
🔹تبیین مفهومی و جامعه شناختی جریان سوم
جریـان سـوم عنـوان اشـخاص، احـزاب، گروه هـا و تشـکل هایـی اسـت کـه در یـک اصـل همـه آنهـا مشـترک هسـتند و آن این کـه: دوران حاکمیـت چـپ و راسـت بـه سـر آمـد اسـت و کشـور بایـد از حاکمیـت دو جنـاح عمـده خـارج شـود. جریـان سـوم خـود را مدعـی #گفتمـان و روش تــازه ای بــرای اداره جامعــه مــی دانــد. ایــن جریــان ســوم بــه دو گــروه موافقیــن و مخالفیــن نظـام جمهـوری اسـلامی تقسـیم مـی شـوند.
🔸مدرسـه حقانـی، موسسـه آموزشـی و پژوهشـی امـام خمینی (#مصبـاح یـزدی)، جمعیـت دفـاع از ارزش ها (ری شـهری) و محسـن رضایـی را مـی تـوان از جملـه سـخن گویـان جریـان سـوم درون نظـام نامیـد. وجـه مشـترک همـه ایـن گروه هـا نقـد دو جنـاح #چـپ و راسـت و بیـان گفتمانـی جدیـد بـرای حـل مشـکات کشـور بـود. عـلاوه بـر این هـا جریـان سـوم سـخن گویـان دیگـری نیـز داشـته اسـت کـه فصـل مشـترک همـه آنهـا ایـن اسـت کـه بـه دنبـال جایگزینـی بـرای نظـام جمهوری اسـلامی هسـتند.
🔹نهضــت آزادی و روحانیونــی چــون ســید کاظــم شــریعت مداری (حزب خلــق مســلمان)، آیــت الـله منتظری (پـس از عـزل از قائـم مقامـی رهبـری)، محسـن کدیـور، عبـدالله نـوری، طاهـری اصفهانـی و حسـن یوسـفی اشـکوری را مـی تـوان در زمـره ایـن جریـان قلمـداد کـرد. مـا در این جـا بـه اقتضـای ایـن جـزوه مهم تریـن هـای آنهـا را بـه اجمـال معرفـی مـی نماییـم.
🔸نهضـت #آزادی از ابتـدا تاکنـون همـواره بـه دنبـال جمهـوری دموکراتیـک اسـلامی بـوده اسـت بـا دو مشـخصه: اول آن کـه سـکوار باشـد و دوم آن کـه از ولایـت فقیـه در آن خبـری نباشـد. اصلـی تریــن موضــع ســید کاظــم شــریعت مداری و حــزب خلــق مســلمان در حــدی بــود کــه مجــوز بمبـاران محـل سـکونت حضـرت #امـام_خمینـی توسـط شـریعت مداری بـرای کودتا چیانـی ماننـد قطـب زاده صـادر شـد.
🔹اشــخاص دیگــری کــه محــورت آنهــا آیــت الله منتظــری بــود، #نظــام جمهــوری اســلامی را بــا قرائـت خویـش قبـول دارنـد ؛ نظامـی بـدون #ولایـت_فقیـه و سـکولار را مـی تـوان ویژگـی هـای آن دانسـت.
🔻اجمالی از مواضع و دیدگاه های جمعیت دفاع از ارزش ها🔻
1⃣اعتقــاد بــه فراتــر بــودن ولــی فقیــه از قانــون اساســی
2⃣مشــروط بــودن رای مــردم
3⃣ جامعیـت دیـن در اداره امـور
4⃣ لازمـه اداره قـدرت، حـزب اسـت.
5⃣طرفـداری از جریـان آزاد اطلاع رسـانی در کشـور
6⃣لـزوم تغییـر نظـام بیـن الملـل
7⃣طرفـدار سیاسـت تهاجمـی و مخالــف رابطــه بــا آمریــکا
8⃣خود اتکایــی اقتصــادی، الگــوی مطلــوب اقتصــاد
9⃣توســعه مبتنـی بـر ارزش هـا
0⃣1⃣نـه اقتصـاد دولتـی و نـه اقتصـاد آزاد؛ از واگـذاری اقتصـاد بـه عامـه مــردم حمایــت مــی کــرد.
1⃣1⃣ عدالــت اجتماعــی؛ هــدف از عدالــت اجتماعــی، جابــه جایــی قـدرت و مکنـت از طبقـه ای بـه طبقـه دیگـر نیسـت، بلکـه رسـاندن حـق بـه ذی حـق اسـت.
2⃣1⃣ در صـدر امـور بـودن فرهنـگ.
اعضـای اصلـی جمعیـت دفـاع از ارزش ها عبـارت بودنـد از: محمـد محمـدی ری شـهری، روح الله حسـینیان، محمـد حسـن ابوترابـی، علـی غیـوری، احمـد پـور نجاتـی، محمـدی عراقـی و....
عـلاوه بـر ایـن دو گـروه یعنـی مدرسـه حقانـی و جمعیـت دفـاع از ارزش ها مـی تـوان از افـرادی ماننـد محسـن رضایـی کـه نماد هـای جریـان سـوم درون نظـام کـه همـواره خـود را خـارج از دو جریـان چـپ و راسـت تعریـف مـی کنـد، نـام بـرد.
💠جریان سوم؛ مخالف و منتقد نظام جمهوری اسلامی
نهضت آزادی ایران
🔰در ایـن بخـش دربـاره نهضـت آزادی در دوره جمهـوری اسـلامی و در دو مقطـع زمانـی، یکـی فعالیــت #نهضــت تــا دوران حیــات مهنــدس بــازرگان و دیگــری فعالیــت نهضــت #آزادی پــس از فـوت بـازرگان تاکنـون و نیـز نظـر و مواضـع حضـرت امـام دربـارٔ ایـن حـزب، بحـث و بررسـی مـی شـود.
🔻ادامه مبحث #جریان_شناسی_اجتماعی_سیاسی_روحانیت
🔹از آنجا كه شناخت، گونه ها و اَشكال مختلفى همچون توصيف، تبيين، تحليـل، تفسـير، سنخ شناسى و پيشينه شناسى دارد، نخست در اين تحقيق بايد مشخص شـود مـراد از شـناخت، در كلمۀ تركيبى جريان شناسى چيست؟
🔸 اگرچه ممكن اسـت در چنـين مطالعـه ای تمـام ايـن شناسايى ها مد نظر باشد، اما در اين جستار كوتـاه تـلاش بـر ايـن اسـت كـه تنهـا توصـيفى از ويژگى ها، اشتراك ها و همانندی های طيف ها، جريان های فكری رايج در حوزه علميۀ معاصر مد نظر قرار گيـرد از. ايـن رو، مهم تـرين هـدف در ايـن تحقيـق شـناخت و توصـيفى كلـى از جريان های فكری رايج در حوزه علميۀ پس از پيدايش انقلاب اسـلامى - در سـه دهـۀ اخيـر است. اگر چه هيچ جريان و انديشـه ای را نمى تـوان بـدون در نظـر داشـتن پيشـينه و خاسـتگاه اصلى اش مورد مطالعه قـرار داد، امـا از آنجـا كـه ايـن نوشـتار مـوجز در پـى تبيـين و #تحليـل انديشه های جريان های مختلف نيست، به توصيف آنهـا در طيف هـای گونـاگون و بـه حسـب ترابط و تعامل های آنها با پديده های انديشه ای اين سه دهه بسنده شده است.
🔹 اين مقاله حاصل يك مطالعۀ علمى روشمند است كه با مشاركت و همكاری پژوهشـگران حوزوی و علوم اجتماعى و سياسى به روش كيفى و با بهره گيری از ديدگاه های ايشان در طى مصاحبه های مختلف كه مفيد به نظر مى رسد، اجرا شده و تجميع نظرات افراد شاخص در هـر يك از جريان های سازمان #روحانيت، با بهره گيـری از مصـاحبۀ عميـق و نيـز بررسـى اسـنادی انجام شده است.
🔸 در مصاحبۀ عميق، رويكرد پژوهشگر كما بيش خاصـيت هـدايت كننـدگى دارد؛ چـرا كـه موضوع مورد #مصاحبۀ عميق از سوی او پيشـنهاد مى شـود و پژوهشـگر آزادی كـاملى در اداره مصاحبه دارد، همان طور كه مصاحبه شونده نيـز در پاسـخ هـايش از #آزادی كامـل برخـوردار است. در تكنيک مصاحبه عميق، كه در اين جا عمدتاً بر فرد متمركز است، پژوهشگـر تـلاش مى كند محتوای پنهان مصاحبه را مشاهده كرده و آن را به شيوه ای كيفـى تحليـل كنـد. بـرای نمونه، در اين پژوهش ـ برای يافتن انگيزه ها - پژوهشگر در پـى آن اسـت كـه از دلايـل نـوع رويكرد مصاحبه شـونده بـا موضـوعات متفـاوت آگـاه شـود و همـۀ چيزهـايى كـه از دور يـا نزديك به موضوع مربوط است را در نظـر بگيـرد؛ امـا تنهـا بـه همـين امـر بسـنده نمـى شـود؛ پژوهشگر با شيوه ای كما بيش هدايت كننده مصاحبه شونده را به سوی هدف خود مى رانـد تـا از تداعى ها و نظرات او در هنگام انتخاب و اظهاراتش آگاه شود.