نشست پژوهشی «مجلّل سازی مشاهد مشرفه» یکشنبه ۱۸ آبان ماه ساعت ۱۲:۴۵ 🔹پخش به صورت آنلاین #خبرنامه_پژوهشی --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

🔰نقد و نظر ✅تنازع زوجین در مهریه درباره مهریه در عقد نکاح دائم، ممکن است اختلافاتی بروز کند. از جمله این اختلافات، اختلاف در اصل مهر است. 🔸نزاع قبل از دخول باید در نظر داشت که بر خلاف عقد موقّت که مهر یکی از ارکان صحت آن است و در صورت عدم تعیین مهر، اصل عقد باطل است، در عقد دائم، ذکر مهر از ارکان صحت عقد نیست و در صورت عدم ذکر مهر، اصل عقد باطل نخواهد بود. توجه به همین نکته باعث می‌شود تا حکم مسأله در صورت ایجاد نزاع پیش از دخول روشن‌تر شود. 🔹بر این اساس، حکم نزاع قبل از دخول مشخص خواهد بود؛ چرا که در فرض مسأله، قول زوج مقدم است. در حقیقت در عقد دائم، تنها در صورتی مهر به گردن زوج خواهد آمد که یا در حین عقد، مهر ذکر شود و یا آنکه پس از عقد، مهر فرض شود؛ و در صورت شک در این دو، با تمسّک به اصالة العدم، اصل با منکر خواهد بود. ❇️بررسی کلام صاحب جواهر صاحب جواهر در اینجا به صورت مجمل، از «اصول» (چند اصل) سخن به میان می‌آورد. اصولی که در این مسأله ممکن است مدّ نظر ایشان باشد عبارتند از: 1️⃣.اصل برائت: چون شک در تحقق اصل اشتغال ذمّه زوج است، اصل برائت آن را نفی می‌کند. 2️⃣. اصل استصحاب: ذمه زوج قبلا مشغول نبوده است و پس از عقد شک می‌کنیم که آیا ذمّه مشغول شده است یا نه؟ عدم اشتغال را استصحاب می‌‎کنیم. 3️⃣. اصل عدم تسمیه: شک می‌کنیم آیا با تحقق عقد و یا پس از عقد، مهریه‌ای مورد توافق قرار گرفته است یا نه؟ اصل عدم تعیین چیزی به عنوان مهر است. ✅ اما به نظر می‌رسد که اجرای این اصول در محل بحث صحیح نباشد. چرا که تا زمانی که اصل موضوعی امکان جریان دارد، نوبت به جریان اصل حکمی نمی‌رسد. از همین رو اصل عدم تسمیه که اصل موضوعی است بر اصول دیگر مقدم شده و بر آنها حکومت دارد. البته به نظر آیت‌الله شبیری زنجانی، «اصل موضوعى در صورتى حكومت بر اصل حكمى دارد كه مخالف با آن باشد و اما در صورت موافقت با آن، هيچكدام مانع از جريان ديگرى نمى‌شود و همه آنها در عرض هم جارى مى‌شوند.» بر این اساس، تمام اصول سه گانه محتمل در کلام صاحب جواهر، با هم و در عرض هم جاری خواهند بود. ✳️متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید: 👉https://b2n.ir/501248 #نقد_و_نظر #فقه #نکاح #مهریه —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

#نشست_پژوهشی #حدیث_پژوهی 📝 موضوع نشست: «تأملاتی در زندگی و حیات علمی ابوالعباس نجاشی» 🎙استاد ارائه دهنده: دکتر سعید طاووسی مسرور 🔖برگزار کننده: گروه رجال و حدیث حوزه علمیه خراسان 🕰 چهارشنبه 1399/8/21 ساعت 13 🆔 از طریق سامانه lms: لینک شر‌کت در نشست: http://pajuhesh.lms2.hozehkh.com/ws/hcw 💐با ما همراه باشید •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈• 📚کانال رسمی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان: https://eitaa.com/joinchat/1846018082C067d491c5f ╔═🦋🌸════╗ @howzehpajohesh ╚════🌼🦋═╝

۲۷ ربیع الاول: سالروز ارتحال آیت‌الله العظمی سید محسن حکیم ✳️ شمّ الفقاهة آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔹در مقایسه آقای آسید عبدالهادی شیرازی و آقای حکیم، من آسید عبدالهادی را از نظر سعه ذهن ترجیح می‌‎دادم. در مقایسه آقای حکیم با آقای خویی، اوایل من به آقای خویی ارجاع می‌‎دادم ولی بعد شمّ الفقاهة آقای حکیم به نظرم بهتر آمد، هرچند آقای خویی از نظر ذکاء و سرعت انتقال ترجیح داشت. 🔸البته ترجیح میان دو عَلَم مشکل است. علّت اینکه من در ابتدا به آقای خویی ارجاع می‌دادم، این بود که عده‌ای چون آسید محمد باقر صدر، آقای خویی را مقدّم می‌دانستند. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۵۲۸ --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰فهم عُدّة الاصول آسان نیست آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸عدّه شیخ، کتاب مهمّی است. اخیرا این کتاب در دو جلد چاپ شده، ولی کما هو حقّه تحقیق نشده است. چاپ سنگی عدّه با حاشیه ملا خلیل قزوینی، خیلی حواشی خوب و دقیقی دارد و در برخی موارد در بحث‌های کلامی هم وارد شده است. 🔹فهم عدّه آسان نیست. به یاد دارم مرحوم آقای بروجردی در بحث خبر واحد، دو روز کتاب عدّه را می‌آورد و از روی آن می‌خواند و خیلی با دقت معنا می‌کرد؛ به گونه‌ای که حس می‌کردیم فهم افراد از کلمات قدما چقدر متفاوت است. 🔸مناسب است در تحقیق کتاب عدّه، با کتب اصولیِ اهل سنتِ معاصرِ شیخ نیز مقایسه‌ای شود. یک وقت مرحوم عبدالحسین حائری در کتابخانه مجلس، نسخه خطی بزرگ و قطوری از یکی از سنّی‌های معاصر شیخ طوسی به من نشان داد و گفت علمای اهل سنّت بر این کتاب حواشی یا شروح متعددی نوشته‌اند. اینها باید در تحقیق عدّه مورد توجه قرار بگیرد. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۴، ص ۳۵۸ #نکات_اشارات #تهذیب #شیخ_طوسی #نسخه_خطی ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔸فقه اکبر (فقه نظام ساز با رویکرد اقتصادی) 🔆نشست علمی در مدرسه فقهی امام محمد باقر علیه السلام 🔹استاد حجةالاسلام و المسلمین احمد علی یوسفی ▪️زمان: چهارشنبه 28 آبان‌ماه 1399 ساعت 18:00 👈پخش همزمان از طریق اینستاگرام مدرسه فقهی: instagram.com/mfeb.ir #خبرنامه_پژوهشی --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰 اهمیت آثار سید مرتضی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸«ذریعه» و «ذخیره» سید مرتضی، کتب بسیار مهمی هستند. 🔹شیخ در عُدّه، مطلبی را درباره تواتر از ذخیره نقل می‌کند که بعد از کفایه مرحوم آخوند، باز هم حرف ذخیره، هنوز تازه است.(ر.ک: العدة فی اصول الفقه، ج۱، ص ۸۲) 🔸این مطلب نشان می‌دهد که هنوز متأخرین به حرف قدما نرسیده‌اند. 🔹شیخ هم از ذخیره نقل می‌کند؛ چون سید حرف را تمام کرده بود. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۴، ص ۳۵۸ #نکات_اشارات #ذخیره #سید_مرتضی #شیخ_طوسی #متن_شناسی ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

۸ ربیع الثانی: سالروز ارتحال مرحوم شیخ الشریعه اصفهانی(۱۳۹۹ه.ق) *شرح بر کلام آخوند* آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: آقای آشیخ عبدالکریم خوئینی(نویسنده خودآموز کفایه) شاگرد مشترک مرحوم آخوند و مرحوم آقای شریعت اصفهانی بوده است. او می‌گفت: آقای آخوند شب‌ها بالای پشت بام مسجد هندی (یا جای دیگر؛ تردید از من است) درس می‌گفت. صدای مرحوم آخوند هم بلند بود. منزل آقای شریعت هم نزدیک مدرس مرحوم آخوند بود. ایشان بالای پشت بام به بیانات مرحوم آخوند گوش می‌داد تا ببیند مرحوم آخوند مطالب را چگونه بیان می‌کند. ما روز در درس آقای شریعت شرکت می‌کردیم، و در آنجا مقصود مرحوم آخوند را می‌فهمیدیم و با بیان ایشان مطالب آخوند روشن می‌شد. ▪جرعه‌ای از دریا، ج۳، ۳۹۳ #پوستر --- 🌐مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰اهمیت «مبسوط» شیخ طوسی آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸مرحوم آقای مجتهدی تبریزی از مرحوم حاج شیخ محمد رضا اصفهانی صاحب وقایة الاذهان نقل می‌کرد که «مبسوط» شیخ کتاب تفریعی است که در شیعه سابقه نداشته و شیخ این فروع را مطابق مذاق امامیه تنظیم کرده است و ترتیب مسائل آن علی القاعده برگرفته از کتب تفریعی اهل سنت است. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۴، ص ۳۵۹ #نکات_اشارات #تهذیب #شیخ_طوسی #المبسوط ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔰آثار پژوهشی ✅ترک استفصال و شرایط اطلاق گیری هر گاه شارع در مورد موضوع خارجیِ محقّق‌شده‌ای که امکان تحقّق در صورت‌های مختلف را داشته، بدون تفصیل و استفصال، حکمی صادر کند، به این کار، «ترک استفصال» گفته می‌شود. 🔸 انواع ترک استفصال ترک استفصال دو گونه است: 1️⃣ ابتدایی و بدون سابقۀ سؤال گاهی شارع ابتدائاً و بدون سابقۀ قبلی، در مقام بیان حکم قضیّۀ شخصیّه‌ای که امکان تحقّق در صورت‌های مختلف را داشته، بر می‌آید و بدون هیچ‌گونه تفصیلی، حکمی واحد صادر می‌کند. مثال این گونه از ترک استفصال، این است که حضرت با علم به نجس‌بودنِ لباسی، بدون اینکه نوع و مقدار نجاست را بداند، بفرماید: «با این لباس نجس، می‌توان نماز خواند.» 2️⃣در پاسخ به سؤال گاهی شارع در پاسخِ سؤال از قضیّۀ شخصیّه‌ای که با الفاظ مبیّن و بدون اجمال و البتّه با سکوت از ذکر برخی خصوصیّاتِ واقعه پرسیده شده، بدون استفصال و تفكیک صورت‌های ممکن، حكمی واحد صادر می‌كند. مثلاً سائل می‌پرسد: «من با لباس نجس نماز خواندم؛ آیا نمازم صحیح است؟» یا اینکه فرضاً می‌پرسد: «لباس من نجس شده؛ می‌توانم با آن نماز بخوانم؟» و حضرت در پاسخ می‌فرمایند: «بله.» در این پرسش، معنای «نجاست» روشن است؛ امّا خصوصیّات مورد سؤال، مانند «نوع و مقدار نجاست» مهمل است؛ با این حال، امام بدون پرسش از اینکه نجاست، خون بوده یا بول، و کم بوده یا زیاد، حكم به صحّت نماز می‌کنند. در این مثال، از ترک استفصال، اطلاق فهمیده و گفته می‌شود: هیچ‌یک از اقسام نجاسات، مانع نیست. ✳️اما شرایط استفادۀ اطلاق از ترک استفصال چیست؟ پاسخ به این سؤال را اینجا بخوانید: 👉https://b2n.ir/084966 ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🌟نکات و اشارات🌟 🔰نقدهایی بر صاحب عروه آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: 🔸من کفایه را راحت می‌فهمم لکن از برخی نوشته‌های صاحب عروه سر در نمی‌آورم. چه عروه و چه غیر عروه! بین برخی مطالب وی تهافت و تناقض هست و برای من قابل حل نیست. 🔹آقای حاج آقا مرتضی حائری (فرزند آیت‌الله العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری) از سید حسین حائری (کرمانشاهی) –اخوی زاده سید محمد فشارکی- نقل می‌کرد که می‌گفت: خدمت مرحوم سید صاحب عروه رفتم و گفتم: فلان عالم بزرگ به عروه شما فلان اشکال را وارد کرد و من این جور دفاع کردم. ایشان فرمود: مگر ایشان عروه ما را می‌فهمند؟! ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۱، ص ۵۳۱ #نکات_اشارات #سید_یزدی #عروة_الوثقی ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi

🔰آثار پژوهشی ✅دلالت ترک استیضاح بر اطلاق هنگامی که سائل در سؤال خویش، لفظی مجمل به‌کار ببرد یا قیدی را که عرفاً باید بیاورد، بیان نکند، چنانچه مجیب از مراد سائل نپرسد و بدون تفصیل پاسخ دهد، بدان «ترک استیضاح» گفته می‌شود. 🔸تقریب استدلال به ترک استیضاح برای استفادۀ اطلاق اگر هر یک از معانی لفظ مجملی که در سؤال به‌کار رفته، دارای پاسخی جداگانه و مغایر با پاسخ معانی دیگر باشد، پاسخ‌دهنده باید حکم هر یک را جداگانه بیان کند و پاسخِ واحد دادن، خلاف حکمت است؛ مثلاً اگر دو مرجع به نام‌های «حاج حسین بروجردی» و «حاج حسین قمی» وجود داشته‌باشد و سائل، خصوص یکی از این دو در نظرش باشد و بپرسد: «آیا از حاج حسین می‌توان تقلید کرد؟» و پاسخ‌دهنده بدون استیضاح از مراد سائل و بدون تفصیل بگوید: «بله.» از پاسخ فهمیده می‌شود که از هر دو مرجع می‌توان تقلید کرد. 🔹مناقشه در تقریب استدلال استفادۀ عموم از ترک استیضاح، مبنى بر مقدّماتی است که اثبات‌پذیر نیستند: مقدّمۀ اوّل: لفظی که امروز براى ما مجمل است، در زمان امام(ع) نیز مجمل بوده‌است. مقدّمۀ دوم: سائل با اینکه لفظ مجمل به‌کار برده، برای مرادش قرینه‌ای به‌کار نبرده‌است. مقدّمۀ سوم: امام(ع) از لفظ مجمل، مراد سائل را متوجّه نشده‌است. ✳️مناقشات نگارنده در هر سه مقدمه و نتیجه بحث را اینجا بخوانید: 👉https://b2n.ir/903909 #اصول #ترک_استفصال #اطلاق #آثار_پژوهشی ____ 🌐کانال مرکز فقهی امام محمدباقر علیه السلام 👉@mfeqhi