🔰یادداشت محقق ✅ وظیفه هنگام شک در اتیان یکی از عقبه‌های سه‌گانه 🔸 اگر کسی رمی یکی از جمرات را انجام نداده است، ولی نمی داند که کدام یک است، آیا فقط باید رمی جمره ثالثه را انجام بدهد؟ یا رمی جمره وسطی را نیز باید قضا کند؟ نسبت به عقبه اولی بی شک قضا ندارد، چون هم بعد از وقت است و هم قاعده تجاوز نسبت به آن جاری است، نسبت به جمره ثالثه هم شکی نیست که باید انجام دهد؛ زیرا یا این را نیاورده یا قبلی‌ها را نیاورده است که بالتبع ثالثه باطل می شود، پس قطعا امر جمره ثالثه باقی است، مگر اینکه قاعده تجاوز را شامل آن بدانیم که در این صورت چیزی بر عهده او نیست. 🔹 توضیح اینکه جواب از این سوال که وظیفه شاک در اتیان یکی از جمرات ثلاث چیست را طبق مبانی متعدد می توان به سه شکل بیان کرد که: 1️⃣ اول: بنابر اینکه قاعده شک بعد از وقت مختص به نماز نباشد -که مختار ما چنین است-، شک نسبت به عقبه اول و دوم شک بعد از وقت است و حکم به صحت آن دو می شود و باید جمره ثالثه را انجام دهد. ادامۀ مطلب را در لینک زیر بخوانید: 👉 https://b2n.ir/w04304 #یادداشت_محقق #فقه #حج —------— 🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام: 👉@mfeqhi

✅نظر آیت الله شبیری زنجانی درباره کلام شیخ صدوق ره درباره #شب_قدر 🔹 شیخ #صدوق متفرداتی دارد که نظر شخصی خود اوست و‌ در جای دیگری نیامده است. از جمله گفته که مستحب است احیای شب‌های بیست و یکم و بیست و سوم رمضان برای مذاکره علم باشد و این افضل است. او این را نسبت به کسی نمی‌دهد و نه در کتاب «ثواب الاعمال» و نه در «کتاب من لایحضره الفقیه» که مهم‌ترین کتابش است و کتاب فتوایی هم هست چیزی نقل نکرده است. در کتاب «امالی» هم از ادله خودش استفاده کرده و گفته که مذاکره علم افضل است. پس چون حدیثی در کار نیست و شم‌الفقاهه خود ایشان است، برای ما حجت نیست. درست است که کلیاتی از ثواب علم آمده است، ولی نگفته‌اند در این شب‌های #قدر افضل از بقیه اعمال است. پس این دعاها که خوانده می‌شود باید محفوظ شود و نباید متروک شود. نباید طلبه از اینها جدا شود. 💬 آیت الله شبیری زنجانی 🔺گعده شب ۲۰ رمضان ۱۴۳۷ (تیر ۱۳۹۵) https://eitaa.com/rejal_shobeiri https://t.me/shobeiri https://eitaa.com/shobeiri

🔰نقد و نظر ✅ نقد کلام شیخ در ملازمۀ تلف مأخوذ معاطاتی با ملیکت آخذ آن 🔸مرحوم شیخ در بحث معاطات مکاسب – بنابر قول به حصول اباحه تصرف با معاطاه- فرموده‌اند که اگر جنس معاطاتی در نزد شخص تلف شود لازمه‌اش این است که به ملکیت او در آمده است. 🔹تقریب کلام ایشان این است که آخذ معاطاتی اجماعاً هنگام تلف، ضامن مثل و قیمت نیست، و از طرفی علی الید اثبات ضمان آخذ به مثل یا قیمت را می کند، و برای اینکه دلیل «علی الید» تخصیص نخورده باشد حکم می کنیم که مأخوذ معاطاتی در ملک آخذ تلف شده، نه در ملک دافع؛ در نتیجه ایشان می گوید استصحاب اقتضا می کند که تا زمان تلف، ملک آخذ نشده و زمان تلف یقین می‌کنیم که ملک شده. 🔆 یک بحث اختلافی بین مرحوم شیخ و آخوند مطرح است که اگر حکم فردی معلوم باشد، ولی ندانیم مصداق عامی است که از آن تخصیص خورده یا اصلا مصداق آن نیست، آیا برای محفوظ ماندن عموم عام می توان کشف کرد که مصداق آن عام نبوده است؟ برای مثال خطابی وارد شده که «العلماء یجب اکرامهم»، و می دانیم زید اکرامش واجب نیست، اما نمی‌دانیم عالم است و تخصیص خورده، یا جاهل است و به تخصص از عموم وجوب اکرام خارج است. 🔹 مرحوم شیخ در اینگونه موارد می فرماید به جهت حفظ عموم عام کشف می‌کنیم که مصداق آن عام نبوده است. به این بیان که عکس نقیض «العلماء یجب اکرامهم» این است که «من لایجب اکرامه لیس بعالم، زید لایجب اکرامه فلیس بعالم»، پس در موارد دیگر هم حکم زید روشن می شود که حکم عالم را ندارد. 🔸 ولی مرحوم آخوند معتقد است در چیزهایی که خودش قطعی است، عکس نقیضش هم قطعی می‌شود، مثل مسائل ریاضیات و مقطوعات. لذا در مثل أصالة العموم که عقلا در موارد شک در مراد مقنن به آن تمسک می‌کنند عکس نقیضش قطعی نیست و چون در طرف نقیض، شک در مراد نداریم مشمول بنای عقلا هم نیست، یعنی اصلی عقلایی نداریم که اثبات کند زید تخصصا خارج است. 👈 متن کامل این بحث را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/d28436 #نقد_نظر —— مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

#فایل_صوتی 💠نقش حمل بر متعارف در استنباط فقهی (2) 🔹استاد سید جواد شبیری زنجانی 🔸 جایگاه «حکمت و علت» در بحث حمل بر متعارف 🔹 جاایگاه «مطلق و مقید» در بحث حمل بر متعارف 🔸دو تطبیق روایی از این بحث 🔹 می‌توانید متن این بحث را اینجا بخوانید: 👉 https://b2n.ir/s25218 —------— 🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام: 👉@mfeqhi

🔰نقد و نظر ✅ اشکال به کلام شیخ مبنی بر عدم نظارت آیه نبأ به جریان اصل عدم خطا 🔸از عبارت شیخ در بعضی مواضع فهمیده می شود که ایشان «صدّق العادل»(آیه نبأ) را ناظر به احتمال تعمد خلاف می داند، نه احتمال خطا؛ زیرا عادل و فاسق از جهت احتمال خطا مشترکند و شرط جریان اصل عدم خطا ضابط بودن مخبر است، نه عدالت وی. 🔹با توجه به این مطلب این سؤال پیش می آید که «صدق العادل» اگر تنها به تعمد ناظر باشد، در جایی که احتمال داده می شود عادل با همین خبری که می دهد فاسق شده باشد، مشمول صدق العادل نیست؛ زیرا برای جریان اصل عدم تعمد، موضوع که عدالت است باید احراز شده باشد. 🔸 گویا شیخ برای حل این مشکل، موضوع را «عادل لولا هذا الخبر» دانسته است. یعنی اگر مخبر با قطع نظر از این جمله، عادل باشد، شارع او را ملحق به قبلش می کند. پس موضوع در اینجا ولو بالقرینه عبارت از «عادل لولا هذا الخبر» است. 🔹 به نظر می رسد کلام شیخ تمام نیست و از دو جهت قابل مناقشه است: 1️⃣ اولا: به چه دلیل آیه ناظر به نفی احتمال خطا در عادل نباشد؟ 2️⃣ ثانیاً: عادل با فرض عدالتش می تواند تعمد کذب داشته باشد؛ زیرا کذب مثل ظلم نیست که محرّم ذاتی باشد. کذب گاهی به عناوین ثانویه جایز می شود. از این‌رو شاید شک کنیم که عادل بخاطر تزاحم عناوین ثانویه با عناوین اولیه، کذب گفته باشد؛ ولی چون این احتمال نادر است، شارع آن را الغا کرده است. 👈 متن کامل این بحث را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/e20502 #نقد_نظر —— مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

📹 ویژه صد سالگی حوزه علمیه قم (4) 🔻جایگاه علمی مرحوم آیت‌الله‌العظمی حاج سید احمد زنجانی (م29رمضان 1393ق) (به‌مناسبت ایام سالگرد رحلت ایشان) 🔸 آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی: مرحوم آیت‌الله‌العظمی اراکی از حضور ذهنی مرحوم والد نسبت به ابواب مختلف فقهی اعجاب می‌کرد. ایشان به گونه‌ای مسائل مختلف فقهی را به همراه مدارک و ادلّه و موقعیت فقهی آن (از نظر اجماع و شهرت و ..) در ذهن داشت، که گویا به‌تازگی آن‌ها را مطالعه کرده باشد. #صد_سالگی #حوزه_علمیه #آیت_الله_زنجانی #سید_احمد_زنجانی #مرکز_فقهی #امام_محمد_باقر علیه السلام @zanjani_Net

🔆 باب الأئمه علیهم السلام 🔰به مناسبت 27 رمضان، سالروز ارتحال مرحوم علامه مجلسی(ره) 🔹آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: از مرحوم شیخ عباس قمی نقل شده است که مرحوم مجلسی را در عالم رؤیا دیده‌اند که دارای مقام رفیع و استثنائی است و «باب الأئمه» است. دربارۀ وجه این تعبیر گفته‌اند که چون ایشان خودش را سپر بلا قرار داده است و اشخاصی که جرأت نمی‌‌کنند به امام معصوم(ع) جسارت کنند، مرحوم مجلسی را هدف قرار می‌‎دهند. در حقیقت او خودش را سپر قرار داده است تا امام معصوم(ع) محفوظ بماند. ✅جرعه‌ای از دریا، ج2، ص 322 #پوستر —— مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰نقد و نظر ✅ یک استثناء در قنوت نماز جماعت اصل دعا مستحب است و قنوت، نیز مستحبی است که به عنوان بخشی مجزا برای دعا در نماز در نظر گرفته شده است و محدودیتی هم در دعا وجود ندارد. انسان می‌تواند تمام حوائج مشروعش را در قنوت نماز، از خداوند بخواهد. 🔹استثنا در جماعت اگرچه این قاعده در نماز فرادی یا جماعت، تفاوتی ندارد، اما در عین حال با یک استثنا روبرو است: مکروه است که امام جماعت فقط برای خودش دعا کند. امام جعفر صادق علیه‌السلام از پیامبر صلی‌الله علیه و آله و سلم، در روایتی، این کار را نوعی خیانت به نمازگزاران دانسته‌اند. در حقیقت امام جماعت، به نیابت از مأمومین با خدا سخن می‌گوید. دقت در ادبیات سورۀ حمد نیز مؤید همین نکته است؛ چراکه خداوند می‌فرماید: «ایّاک نعبد و ایّاک نستعین». 🔸استثنا از حکم ممکن است یک حکم را از این قاعده مستثنا بدانیم و آن هم در ادعیۀ مأثوری است که از معصومین علیهم‌السلام به ما رسیده است. برای نمونه در روایتی از امام باقر علیه‌السلام نقل شده است که در قنوت نمازت این‌گونه می‌گویی: «أللهم إغفر لی و عافنی إنّک علی کلّ شیء قدیر». البته در صورتی که اطلاق این روایات را شامل امام جماعت نیز بدانیم، می‌توانیم به این استثنا حکم نماییم. در غیر این صورت، باید قائل به کراهت چنین شکل از دعا شویم. 👈در هر حال فقهایی چون سید یزدی این روایت را مربوط به ادعیۀ غیر مأثور دانسته‌اند. اما در مورد ادعیه مأثور، اطلاق استحباب دعا را شامل مورد جماعت نیز دانسته‌اند. 🔹 می‌توانید متن این بحث را اینجا بخوانید: 👉 https://b2n.ir/b96313 #نقد_نظر #فقه #صلوة #قنوت —------— 🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام: 👉@mfeqhi

📹 ویژه صد سالگی حوزه علمیه قم (5) 🔻تقیّد آیت‌الله‌العظمی حاج سید احمد زنجانی (رضوان‌الله علیه) به نماز جماعت (به‌مناسبت 29رمضان سالروز رحلت ایشان) 🔸 آیت‌الله‌العظمی شبیری زنجانی: مرحوم والد مقيّد بود هميشه نمازها را به جماعت بخواند، اماماً يا مأموماً. دو چيز مانع شركت در جماعت است: يكى سخت‏گيرى در عدالت اشخاص است. مذاق ايشان اين گونه نبود، مى‏‌گفتند: در عدالتى ‏كه شرع براى امام جماعت شرط كرده، اين سخت‏گيری‌ها لحاظ نشده است، علاوه بر اين كه ايشان نوعاً به اشخاص حسن ظنّ داشت. مانع ديگر براى شركت در جماعت، امراض نفسانى است که در مرحوم والد منتفى بود. ايشان نه از نظر مذاق فقهى مانع داشت و نه از نظر نفسانى. لذا به راحتى به اشخاص اقتدا مى‌‏كرد. #صد_سالگی #حوزه_علمیه #آیت_الله_زنجانی #سید_احمد_زنجانی #نماز_جماعت @zanjani_net

▫️روز پاداش؛ شبیه‌ترین روز به روز قیامت! 🔸امیر المؤمنین علی علیه‌السلام در روز عید فطر برای مردم خطبه خواندند و فرمودند: ای مردم! این روزِ شما، روزی است که در آن نیکوکاران پاداش داده می‌شوند و بدکاران زیان می‌بینند. این روز، شبیه‌ترین روز به روز قیامت است. با بیرون آمدن از منزل به سوی نماز، یاد کنید بیرون آمدن خود را از گورهایتان به محضر پروردگارتان! و از ایستادن و توقف در مصلای نمازِ عید، یاد کنید وقوف خود را در برابر پروردگار خود و با برگشت خود به منزل‌هایتان، بازگشت خود را به منزل‌های بهشت یا دوزخ، یادآوری کنید! و بدانید ای بندگان خدا که کمترین پاداش مرد و زن روزه‌‏دار آن است که فرشته‌ای در روز آخر ماه رمضان ندا می‌دهد: ای بندگان خدا! بشارت باد بر شما که گناهان گذشتۀ شما آمرزیده شد، پس مراقبت کنید نسبت به اعمال آینده‌تان! [خَطَبَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ علیه‌السلام لِلنَّاسِ یَوْمَ الْفِطْرِ فَقَالَ أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ یَوْمَکُمْ هَذَا یَوْمٌ یُثَابُ فِیهِ الْمُحْسِنُونَ وَ یَخْسَرُ فِیهِ الْمُسِیئُونَ وَ هُوَ أَشْبَهُ یَوْمٍ بِیَوْمِ قِیَامَتِکُمْ فَاذْکُرُوا بِخُرُوجِکُمْ مِنْ مَنَازِلِکُمْ إِلَی مُصَلَّاکُمْ خُرُوجَکُمْ مِنَ الْأَجْدَاثِ إِلَی رَبِّکُمْ وَ اذْکُرُوا بِوُقُوفِکُمْ فِی مُصَلَّاکُمْ وُقُوفَکُمْ بَیْنَ یَدَیْ رَبِّکُمْ وَ اذْکُرُوا بِرُجُوعِکُمْ إِلَی مَنَازِلِکُمْ رُجُوعَکُمْ إِلَی مَنَازِلِکُمْ فِی الْجَنَّةِ أَوِ النَّارِ وَ اعْلَمُوا عِبَادَ اللَّهِ أَنَّ أَدْنَی مَا لِلصَّائِمِینَ وَ الصَّائِمَاتِ أَنْ یُنَادِیَهُمْ مَلَکٌ فِی آخِرِ یَوْمٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ أَبْشِرُوا عِبَادَ اللَّهِ فَقَدْ غُفِرَ لَکُمْ مَا سَلَفَ مِنْ ذُنُوبِکُمْ فَانْظُرُوا کَیْفَ تَکُونُونَ فِیمَا تَسْتَأْنِفُونَ.] 🔺الأمالی( للصدوق)، ص100، ح10 @zanjani_net

۷ شوال؛ سالروز ارتحال میرزا ابوالحسن شعرانی (م۱۳۹۳هـ.ق) شیخ بهاییِ عصر آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: آقای شعرانی شیخ بهایی عصر و جامع علوم بود. البته بعدها او را شناختند. ایشان با آن جامعیت و اخلاصی كه داشت، تصدی تصحیح «جامع الرواة» را قبول كرد، با اینكه در شأن او نبود. به خاطر دارم كه مرحوم حاج میرزا حسن نوری می‌گفت: اگر او نبود، مشكل بود جامع الرواة چاپ شود؛ چون پر از رمز است؛ مثلاً كتاب شیخ و ابواب مختلف و همه كتابهای دیگر با رمز نقل كرده و رمز و غیر رمز متصل به هم ذكر شده است. مرحوم شعرانی آن كتاب را تصحیح كرد و رمزها را بین پرانتز گذاشت. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۴، ص ۵۹۷ #پوستر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ حل تعارض روایت صفوان با روایات دیگر 🔸در بحث نشر حرمت بین برادر نسبی و خواهر رضاعی از صفوان روایتی نقل شده است که ذیل آن با صریح و ظاهر برخی روایات دیگر در تعارض است. 🔹 در ذیل روایت صفوان از حضرت سوال کرده که مادرم شیر من را به دختری داده، حضرت می فرماید خواهر رضاعی تو می شود. می پرسد من یک برادری دارم که مادرم شیر او را به این جاریه نداده، آیا این جاریه بر برادرم حلال است؟ حضرت از او می پرسد آیا پدر تو با پدر برادرت یکی است؟ صفوان می گوید بله برادر ابوینی هستیم. حضرت می فرماید: لبن برای فحل است، پدر تو پدر آن دختر است و مادر تو هم مادر اوست. 🔸از سوال حضرت که پرسیده آیا فحل واحد است، استفاده می شود که اگر برادرها از دو پدر باشند، شیری که به دختر داده شده نسبت به برادر نشر حرمت نمی کرد، با اینکه به حسب روایات دیگر مسلم است که اگر یکی نسبی باشد و یکی رضاعی، برادر و خواهر رضاعی می شوند ولو از پدر جدا باشند. لذا این روایت با صریح و ظاهر روایات دیگر معارض است. 👈 وجه جمع روایت صفوان و روایات دیگر را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/x42327 #روایت #درایت #صفوان —------— 🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه‌السلام: 👉@mfeqhi