『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیستم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 در این جنگ نیز قریش بہ هـمین ترتیب عمل ڪردند،و پرچمدارانے از قبیلہ «بنے عبد الدار»ڪہ بہ شجاعت معروف بودند،انتخاب ڪردند ولے پس از آغاز جنگ پرچمداران آنان یڪے پس از دیگرے بہ دست تواناے علے علیہ السلام ڪشتہ شدند و سرنگونے پے در پے پرچم باعث ضعف و تزلزل روحے سپاہ قریش گردید و افرادشان پا بہ فرار گذاشتند. از امام صادق علیہ السلام نقل شدہ است ڪہ فرمود:«پرچمداران سپاہ شرڪ در جنگ احد نہ نفر بودند ڪہ هـمہ آنهـا بہ دست علے علیہ السلام بہ هـلاڪت رسیدند» (1). ابن اثیر نیز مے گوید:«ڪسے ڪہ پرچمداران قریش را شڪست داد،علے علیہ السلام بود» (2). بہ روایت مرحوم شیخ صدوق،علے علیہ السلام در احتجاجهـاے خود در شوراے شش نفرے ڪہ پس از مرگ عمر،جهـت تعیین خلیفہ تشڪیل گردید،روے این موضوع تڪیہ نمودہ و فرمود: شما را بہ خدا سوگند مے دهـم آیا در میان شما ڪسے جز من هـست ڪہ نہ نفر از پرچمداران بنے عبد الدار را(در جنگ احد)ڪشتہ باشد؟سپس امام افزود:پس از ڪشتہ شدن این نہ نفر بود ڪہ غلام آنان بنام «صواب »ڪہ هـیڪلے بس درشت داشت،بہ میدان آمد و در حالے ڪہ دهـانش ڪف ڪردہ و چشمانش سرخ گشتہ بود،مے گفت:بہ انتقام اربابانم جز محمد را نمے ڪشم.شما با دیدن او جاخوردہ خود را ڪنار ڪشیدید ولے من بہ جنگ او رفتم و ضربت متقابل بین من و او رد و بدل شد و من آنچنان ضربتے بر او وارد ڪردم ڪہ از ڪمر دونیم شد. اعضاے شورا،هـمگے سخنان علے علیہ السلام را تصدیق ڪردند.

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_ویکم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 سپاہ قریش هـزیمت یافت و افراد تحت فرماندهـے عبد اللہ بن جبیر با دیدن این صحنہ خواستند بہ منظور جمع آورے غنایم، منطقہ استقرار خود را رهـا ڪنند.عبد اللہ فرمان صریح پیامبر را بہ آنهـا یادآورے ڪرد ولے آنان ترتیب اثر ندادہ و بیش از 40 نفرشان از تپہ سرازیر شدہ بہ دنبال جمع آورے غنایم رفتند و عبد اللہ بن جبیر با ڪمتر از دہ نفر هـمانجا ماند. در این هـنگام خالد بن ولید ڪہ با گروهـے سوارہ نظام در ڪمین آنان بود،چون این وضع را دید،بہ آنان حملہ ڪرد و پس از ڪشتن آنان از پشت جبهـہ بہ مسلمانان یورش برد و این هـمزمان شد با بلند شدن پرچم آنان توسط یڪے از زنان قریش بنام «عمرة بنت علقمة »ڪہ جهـت تشویق سربازان قریش بہ میدان جنگ آمدہ بودند. از این لحظهـ،وضع جنگ بڪلے عوض شد،آرایش جنگے مسلمانان بهـم خورد،صفوف آنان از هـم پاشید،ارتباط فرماندهـے با افراد قطع گردید و مسلمانان شڪست خوردند و حدود هـفتاد نفر از مجاهـدان اسلام،از جملہ «حمزة بن عبد المطلب »و«مصعب بن عمیر»یڪے از پرچمداران ارتش اسلام،بہ شهـادت رسیدند. از طرف دیگر،چون شایعہ ڪشتہ شدن پیامبر اسلام در میدان جنگ توسط دشمن پخش گردید،روحیہ بسیارے از مسلمانان متزلزل شد و در اثر فشار نظامے جدید سپاہ شرڪ،اڪثریت قریب بہ اتفاق مسلمانان عقب نشینے ڪردہ و پراڪندہ شدند،و در میدان جنگ جز افرادے انگشت شمار در ڪنار پیامبر نماندند و لحظات بحرانے و سرنوشت ساز در تاریخ اسلام فرا رسید.

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_ودوم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ✅ لافتی الاعلی لا سیف الا ذوالفقار در اینجا بود ڪہ نقش بزرگ علے علیہ السلام نمایان گردید زیرا علے علیہ السلام با شجاعت و رشادتے بے نظیر در ڪنار پیامبر شمشیر مے زد و از وجود مقدس پیشواے عظیم الشان اسلام در برابر یورشهـاے مڪرر فوجهـاے متعدد مشرڪان حراست مے ڪرد. «ابن اثیر»در تاریخ خود مے نویسد: پیامبر اسلام صلے اللہ علیہ و آلہ و سلم گروهـے از مشرڪین را مشاهـدہ ڪرد ڪہ عازم حملہ بودند،بہ علے دستور داد بہ آنان حملہ ڪند،علے علیہ السلام بہ فرمان پیامبر بہ آنان حملہ ڪرد و با ڪشتن چندین تن موجبات تفرق آنان را فراهـم ساخت.پیامبر سپس گروہ دیگرے را مشاهـدہ ڪرد و بہ علے علیہ السلام دستور حملہ داد و علے آنان را ڪشت و متفرق ساخت.در این هـنگام فرشتہ وحے بہ پیامبر عرض ڪرد:این،نهـایت فداڪارے است ڪہ علے علیہ السلام از خود نشان مے دهـد.رسول خدا فرمود:او از من است و من از او هـستم.در این هـنگام صدایے از آسمان شنیدند ڪہ مے گفت:«لا سیف الا ذو الفقار،و لا فتے الا علی » «ابن ابے الحدید»نیز مے نویسد: هـنگامے ڪہ غالب یاران پیامبر پا بہ فرار نهـادند،فشار دستہ هـاے مختلف دشمن بہ سوے پیامبر بالاگرفت.دستہ اے از قبیلہ «بنی-ڪنانہ »و گروهـے از قبیلہ «بنے عبد مناة »ڪہ در میان آنان چهـار جنگجوے نامور بہ چشم مے خورد،بہ سوے پیامبر یورش بردند.پیامبر بہ علے علیہ السلام فرمود:حملہ اینهـا را دفع ڪن.علے علیہ السلام ڪہ پیادہ مے جنگید، بہ آن گروہ ڪہ پنجاہ نفر بودند، حملہ ڪردہ و آنان را متفرق ساخت.آنان چند بار مجددا گردهـم جمع شدہ و حملہ ڪردند،باز هـم علے علیہ السلام حملہ آنان را دفع ڪرد.در این حملات،چهـار نفر قهـرمان مزبور و دہ نفر دیگر ڪہ نامشان در تاریخ مشخص نشدہ است،بہ دست علے علیہ السلام ڪشتہ شدند. «جبرئیل »بہ رسول خدا گفت:راستے ڪہ علے علیہ السلام مواسات مے ڪند،فرشتگان از مواسات این جوان بہ شگفت در آمدہ اند. پیامبر فرمود:چرا چنین نباشد،او از من است و من از او هـستم.جبرئیل گفت:من هـم از شما هـستم.آن روز صدایے از آسمان شنیدہ شد ڪہ مڪرر مے گفت: «لا سیف الا ذوالفقار و لا فتے الا علے ». ولے گویندہ دیدہ نمے شد.از پیامبر سؤال ڪردند ڪہ گویندہ ڪیست؟فرمود جبرئیل است 

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_وسوم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ✅جنگ احزاب جنگ احزاب، چنانڪہ از نامش پیداست، نبردے بود ڪہ در آن تمام قبائل و گروهـهـاے مختلف دشمنان اسلام براے ڪوبیدن «اسلام جوان »متحد شدہ بودند.بعضے از مورخان نفرات سپاہ «ڪفر»را در این جنگ بیش از دہ هـزار نفر نوشتہ اند، در حالے ڪہ تعداد مسلمانان از سہ هـزار نفر تجاوز نمے ڪرد. سران قریش ڪہ فرماندهـے این سپاہ را بہ عهـدہ داشتند،با توجہ بہ نفرات و تجهـیزات جنگے فراوان خود،نقشہ جنگ را چنان طراحے ڪردہ بودند ڪہ بہ خیال خود با این یورش،مسلمانان را بڪلے نابود سازند و براے هـمیشہ از دست محمد صلے اللہ علیہ و آلہ و سلم و پیروان او آسودہ شوند!.زمانے ڪہ گزارش تحرڪ قریش بہ اطلاع پیامبر اسلام رسید،حضرت شوراے نظامے تشڪیل داد.در این شورا،سلمان پیشنهـاد ڪرد ڪہ در قسمتهـاے نفوذ پذیر اطراف مدینہ خندقے ڪندہ شود ڪہ مانع عبور و تهـاجم دشمن بہ شهـر گردد.این پیشنهـاد تصویب شد و ظرف چند روز با هـمت و تلاش مسلمانان خندق آمادہ گردید;خندقے ڪہ پهـناے آن بہ قدرے بود ڪہ سواران دشمن نمے توانستند از آن با پرش بگذرند،و عمق آن نیز بہ اندازہ اے بود ڪہ اگر ڪسے وارد آن مے شد،بہ آسانے نمے توانست بیرون بیاید.

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_وچهارم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 سپاہ قدرتمند شرڪ با هـمڪارے یهـود از راہ رسید.آنان تصور مے ڪردند ڪہ مانند گذشتہ در بیابانهـاے اطراف مدینہ با مسلمانان روبرو خواهـند شد،ولے این بار اثرے از آنان در بیرون شهـر ندیدہ و بہ پیشروے خود ادامہ دادند و بہ دروازہ شهـر رسیدند و مشاهـدہ خندقے ژرف و عریض در نقاط نفوذپذیر مدینهـ،آنان را حیرت زدہ ساخت زیرا استفادہ از خندق در جنگهـاے عرب بے سابقہ بود. ناگزیر از آن سوے خندق شهـر را محاصرہ ڪردند.محاصرہ مدینہ مطابق بعضے از روایات حدود یڪ ماہ بہ طول انجامید.سربازان قریش هـر وقت بہ فڪر عبور از خندق مے افتادند،با مقاومت مسلمانان و پاسداران خندق ڪہ با فاصلہ هـاے ڪوتاهـے در سنگرهـاے دفاع موضع گرفتہ بودند،روبرو مے شدند و سپاہ اسلام هـر نوع اندیشہ تجاوز را با تیراندازے و پرتاب سنگ پاسخ مے گفت.تیراندازے از هـر دو طرف روز و شب ادامہ داشت و هـیچ یڪ از طرفین بر دیگرے پیروز نمے شد. از طرف دیگر،محاصرہ مدینہ توسط چنین لشگرے انبوهـ،روحیہ بسیارے از مسلمانان را بشدت تضعیف ڪرد بویژہ آنڪہ خبر پیمان شڪنے قبیلہ یهـودے «بنے قریظہ »نیز فاش شد و معلوم گردید ڪہ این قبیلہ بہ بت پرستان قول دادہ اند ڪہ بہ محض عبور آنان از خندق،اینان نیز از این سوے خندق از پشت جبهـہ بہ مسلمانان حملہ ڪنند.

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_وپنجم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ✅روزهـاے حساس و بحرانی قرآن مجید وضع دشوار و بحرانے مسلمانان را در جریان این محاصرہ در سورہ احزاب بخوبے ترسیم ڪردہ است: «اے ڪسانے ڪہ ایمان آوردہ اید نعمت خدا را بر خویش یادآور شوید،در آن هـنگام ڪہ لشگرهـای(عظیمی)بہ سراغ شما آمدند، ولے ما باد و طوفان سخت و لشگریانے ڪہ آنان را نمے دیدید بر آنهـا فرستادیم(و بہ این وسیلہ آنهـا را در هـم شڪستیم)و خداوند بہ آنچہ انجام مے دهـید،بیناست. بہ خاطر بیاورید زمانے را ڪہ آنهـا از طرف بالا و پایین شهـر شما وارد شدند(و مدینہ را محاصرہ ڪردند)و زمانے را بہ یاد آورید ڪہ چشمهـااز شدت وحشت خیرہ شدہ بود و جانهـا بہ لب رسیدہ بود و گمانهـاے گوناگون[بدی]بہ خدا مے بردید!در آن هـنگام مؤمنان آزمایش شدند و تڪان سختے خوردند. بہ خاطر بیاورید زمانے را ڪہ منافقان و ڪسانے ڪہ در دلهـایشان بیمارے بود،مے گفتند خدا و پیامبرش جز وعدہ هـاے دروغین بہ ما ندادہ اند. نیز بہ خاطر بیاورید زمانے را ڪہ گروهـے از آنهـا گفتند:اے اهـل یثرب!(مردم مدینهـ)اینجا جاے توقف شما نیست،بہ خانہ هـاے خود بازگردید.و گروهـے از آنان از پیامبر اجازہ بازگشت مے خواستند و مے گفتند خانہ هـاے ما بدون حفاظ است،در حالے ڪہ بدون حفاظ نبود،آنهـا فقط مے خواستند(از جنگ)فرار ڪنند! آنهـا چنان ترسیدہ بودند ڪہ اگر دشمنان از اطراف و جوانب مدینہ بر آنان وارد مے شدند و پیشنهـاد بازگشت بہ سوے شرڪ بہ آنهـا مے ڪردند،مے پذیرفتند،و جز مدت ڪمے براے انتخاب این راہ درنگ نمے ڪردند اما با وجود وضع دشوار مسلمانان،خندق مانع عبور سپاہ احزاب شدہ و ادامہ این وضع براے آنان سخت و گران بود;زیرا هـوا رو بہ سردے مے رفت و از طرف دیگر،چون آذوقہ و علوفہ اے ڪہ تدارڪ دیدہ بودند تنهـا براے جنگ ڪوتاہ مدتے مانند جنگ بدر و احد ڪافے بود،با طول ڪشیدن محاصرهـ،ڪمبود علوفہ و آذوقہ بہ آنان فشار مے آورد و مے رفت ڪہ حماسہ و شور جنگ از سرشان بیرون برود و سستے و خستگے در روحیہ آنان رخنہ ڪند.از این جهـت سران سپاہ چارہ اے جز این ندیدند ڪہ رزمندگان دلاور و تواناے خود را از خندق عبور دهـند و بہ نحوے بن بست جنگ را بشڪنند.ازینرو پنج نفر از قهـرمانان لشگر احزاب،اسبهـاے خود را در اطراف خندق بہ تاخت و تاز در آوردہ و از نقطہ تنگ و باریڪے بہ جانب دیگر خندق پریدند و براے جنگ تن بہ تن هـماورد خواستند.

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_وششم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 یڪے از این جنگاوران،قهـرمان نامدار عرب بنام «عمرو بن عبدود»بود ڪہ نیرومندترین و دلاورترین مرد رزمندہ عرب بہ شمار مے رفت،او را با هـزار مرد جنگے برابر مے دانستند و چون در سرزمینے بنام «یلیل »بہ تنهـایے بر یڪ گروہ دشمن پیروز شدہ بود«فارس یلیل »شهـرت داشت.عمرو در جنگ بدر شرڪت جستہ و در آن جنگ زخمے شدہ بود و بہ هـمین دلیل از شرڪت در جنگ احد باز ماندہ بود و اینڪ در جنگ خندق براے آنڪہ حضور خود را نشان دهـد،خود را نشاندار ساختہ بود. عمرو پس از پرش از خندق،فریاد«هـل من مبارز»سرداد و چون ڪسے از مسلمانان آمادہ مقابلہ با او نشد،جسورتر گشت و عقائد مسلمانان را بہ باد استهـزاء گرفت و گفت:«شما ڪہ مے گویید ڪشتگانتان در بهـشت هـستند و مقتولین ما در دوزخ،آیا یڪے از شما نیست ڪہ من او را بہ بهـشت بفرستم و یا او مرا بہ دوزخ روانہ ڪند؟!»سپس اشعارے حماسے خواند و ضمن آن گفت:«بس ڪہ فریاد ڪشیدم و در میان جمعیت شما مبارز طلبیدم،صدایم گرفت!». نعرہ هـاے پے در پے عمرو،چنان رعب و ترسے در دلهـاے مسلمانان افڪندہ بود ڪہ در جاے خود میخڪوب شدہ قدرت حرڪت و عڪس العمل از آنان سلب شدہ بود.هـر بار ڪہ فریاد عمرو براے مبارزہ بلند مے شد،فقط علے علیہ السلام بر مے خاست و از پیامبر اجازہ مے خواست ڪہ بہ میدان برود،ولے پیامبر موافقت نمے ڪرد.این ڪار سہ بار تڪرار شد.آخرین بار ڪہ علے علیہ السلام باز اجازہ مبارزہ خواست،پیامبر بہ علے علیہ السلام فرمود:این عمرو بن عبدود است!علے علیہ السلام عرض ڪرد:من هـم علے هـستم! سرانجام پیامبر اسلام صلے اللہ علیہ و آلہ و سلم موافقت ڪرد و شمشیر خود را بہ او داد،و عمامہ بر سرش بست و براے او دعا ڪرد.

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_وهفتم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 علے علیہ السلام ڪہ بہ میدان جنگ رهـسپار شد،پیامبر اسلام صلے اللہ علیہ و آلہ و سلم فرمود:«برز الاسلام ڪلہ الے الشرڪ ڪلہ »: تمام اسلام در برابر تمام ڪفر قرار گرفتہ است این بیان بخوبے نشان مے دهـد ڪہ پیروزے یڪے از این دو نفر بر دیگرے پیروزے ڪفر بر ایمان یا ایمان بر ڪفر بود و بہ تعبیر دیگر، ڪارزارے بود سرنوشت ساز ڪہ آیندہ اسلام و شرڪ را مشخص مے ڪرد. علے علیہ السلام پیادہ بہ طرف عمرو شتافت و چون با او رو در رو قرار گرفت،گفت:تو با خود عهـد ڪردہ بودے ڪہ اگر مردے از قریش یڪے از سہ چیز را از تو بخواهـد آن را بپذیری. او گفت: -چنین است. -نخستین درخواست من این است ڪہ آیین اسلام را بپذیری. -از این درخواست بگذر. بیا از جنگ صرف نظر ڪن و از اینجا برگرد و ڪار محمد صلے اللہ علیہ و آلہ و سلم را بہ دیگران واگذار.اگر او راستگو باشد،تو سعادتمندترین فرد بہ وسیلہ او خواهـے بود و اگر غیر از این باشد مقصود تو بدون جنگ حاصل مے شود. -زنان قریش هـرگز از چنین ڪارے سخن نخواهـند گفت.من نذر ڪردہ ام ڪہ تا انتقام خود را از محمد نگیرم بر سرم روغن نمالم. -پس براے جنگ از اسب پیادہ شو. -گمان نمے ڪردم هـیچ عربے چنین تقاضایے از من بڪند.من دوست ندارم تو بہ دست من ڪشتہ شوی،زیرا پدرت دوست من بود. برگرد،تو جوانی! -ولے من دوست دارم تو را بڪشم! عمرو از گفتار علے علیہ السلام خشمگین شد و با غرور از اسب پیادہ شد و اسب خود را پے ڪرد و بہ طرف حضرت حملہ برد.جنگ سختے در گرفت و دو جنگاور با هـم درگیر شدند.عمرو در یڪ فرصت مناسب ضربت سختے بر سر علے علیہ السلام فرود آورد.علے علیہ السلام ضربت او را با سپر دفع ڪرد ولے سپر دونیم گشت و سر آن حضرت زخمے شد،در هـمین لحظہ علے علیہ السلام فرصت را غنیمت شمردہ ضربتے محڪم بر او فرود آورد و او را نقش زمین ساخت.گرد و غبار میدان جنگ مانع از آن بود ڪہ دو سپاہ نتیجہ مبارزہ را از نزدیڪ ببینند.ناگهـان صداے تڪبیر علے علیہ السلام بلند شد. غریو شادے از سپاہ اسلام برخاست و هـمگان فهـمیدند ڪہ علے علیہ السلام قهـرمان بزرگ عرب را ڪشتہ است ڪشتہ شدن عمرو سبب شد ڪہ آن چهـار نفر جنگاور دیگر ڪہ هـمراہ عمرو ازخندق عبور ڪردہ و منتظر نتیجہ مبارزہ علے و عمرو بودند،پا بہ فرار بگذارند!سہ نفر از آنان توانستند از خندق بہ سوے لشگرگاہ خود بگذرند،ولے یڪے از آنان بنام «نوفل »هـنگام فرار،با اسب خود در خندق افتاد و علے علیہ السلام وارد خندق شد و او را نیز بہ قتل رساند!با ڪشتہ شدن این قهـرمان، سپاہ احزاب روحیہ خود را باختند،و از امڪان هـر گونہ تجاوز بہ شهـر،بڪلے ناامید شدند و قبائل مختلف هـر ڪدام بہ فڪر بازگشت بہ زادگاہ خود افتادند. آخرین ضربت را خداوند عالم بہ صورت باد و طوفان شدید بر آنان وارد ساخت و سرانجام با ناڪامے ڪامل راہ خانہ هـاے خود را در پیش گرفتند پیامبر اسلام صلے اللہ علیہ و آلہ و سلم بہ مناسبت این اقدام بزرگ علے علیہ السلام در آن روز بہ وے فرمود: «اگر این ڪار تو را امروز با اعمال جمیع امت من مقایسہ ڪنند،بر آنهـا برترے خواهـد داشت; چرا ڪہ با ڪشتہ شدن عمرو، خانہ اے از خانہ هـاے مشرڪان نماند مگر آنڪہ ذلتے در آن داخل شد، و خانہ اے از خانہ هـاے مسلمانان نماند مگر اینڪہ عزتے در آن وارد گشت »

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_وهشتم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 فاتح دژ خیبر پیامبر اسلام در سال ھفتم ھجرت تصمیم بھ خلع سلاح یھودیان خیبر گرفت انگیزہ پیامبر در این اقدام دو امر بود . خیبر بہ صورت كانون توطئھ و فتنه بر ضد حكومت نو بنیاد اسلامى در آمدہ بود و یھودیان این قلعه بارھا با دشمنان اسلام در حملہ بہ مدینہ ھمكارى داشتند, بویژہ در جنگ احزاب نقش مھمى در تقویت سپاہ احزاب داشتند گرچه در آن زمان ایران و روم بھ صورت دو امپراتورى بزرگ , با یكدیگر جنگھاى طولانى داشتند, ولى ظھور اسلام به صورت یك قدرت سوم براى آنان قابل تحمل نبود, از اینرو ھیچ بعید نبود كه یھودیان خیبر آلت دست كسرى یا قیصر گردند و با آنھا براى كوبیدن اسلام ھمدست شوند و یا ھمانطور كه مشركان را بر ضد اسلام جوان تشویق كردند این دو امپراتورى را نیز براى درھم شكستن قدرت این آیین نوخاسته تشویق كنند. این مسائل پیامبر را بر آن داشت كه با ھزار و ششصد نفر سرباز رھسپار خیبر شود. قلعه ھاى خیبر دارى استحكامات بسیار و تجھیزات دفاعى فراوان بود و مردان جنگى یھود بشدت از آنھا دفاع مى كردند. با مجاھدتھا و دلاوریھاى سربازان اسلام قلعھ ھا یكى پس از دیگرى اما به سختى و كندى سقوط كرد ولى دژ قموص كه بزرگترین دژ و مركز دلاوران آنھا بود, ھمچنان مقاومت مى كرد و مجاھدان اسلام قدرت فتح و گشودن آن را نداشتند و سر درد شدید رسول خدا (ص ) مانع از آن شدہ بود كه خود پیامبر (ص ) در صحنه نبرد شخصاً حاضر شود و فرماندھى سپاہ را برعھدہ بگیرد, از اینرو ھر روز پرجم را به دست یكى از مسلمانان مى داد و ماءموریت فتح آن قلعه را بھ وى محول مى كرد ولى آنھا یكى پس از دیگرى بدون اخذ نتیجه باز مى گشتند. روزى پرچم را به دست ابوبكر و روز بعد بھ عمر داد و ھر دو نفر بدون اینكه پیروزى بھ دست آورند بھ اردوگاہ ارتش اسلام باز گشتند تحمل این وضع براى رسول خدا (ص ) بسیار سنگین بود. حضرت با مشاھدہ این وضع فرمود:فردا این پرچم را به دست كسى خواھم داد كھ خداوند این دژ را به دست او مى گشاید; كسى كہ خدا و رسول خدا را دوست مى دارد و خدا و رسولش نیز او را دوست مى دارند آن شب یاران پیامبر اسلام در این فكر بودند كھ فردا پیامبر پرچم را بھ دست چہ كسى خواھد داد؟ ھنگامى كه آفتاب طلوع كرد سربازان ارتش اسلام دور خیمہ پیامبر را گرفتند و ھر كدام امیدوار بود كھ حضرت پرچم را به دست او دھد. در این ھنگام پیامبر فرمود على كجاست ؟عرض كردند: به درد چشم دچار شدہ و به استراحت پرداخته است . پیامبر فرمود: على را بیاورید.وقتى على (ع ) آمد, حضرت براى شفاى چشم او دعا كرد و به بركت دعاى پیامبر ناراحتى على (ع ) بھبود یافت . آنگاہ پرچم را به دست او داد. على (ع ) گفت :یا رسول اللہ آنقدر با آنان مى جنگم تا اسلام بیاورند. پیامبر فرمود: به سوى آنان حركت كن و چون بھ قلعه آنان رسیدى ابتداءًا آنان را به اسلام دعوت كن و آنچه در برابر خدا وظیفه دارند (كھ از آیین حق الھى پیروى كنند) به آنان یادآورى كن . به خدا سوگند اگر خدا یك نفر را بھ دست تو ھدایت كند, بھتر از این است كه دارى شتران سرخ موى باشى . على (ع) رھسپار این ماموریت شد و آن قلعھ محكم و مقاوم را با شجاعتى بى نظیر فتح نمود .

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_ونهم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 متجاوز از بیست سال بود كھ منطق اسلام بر ضد شرك و بت پرستى در سرزمین حجاز میان قبائل مشرك عرب انتشار یافتھ بود و در این فاصله اكثریت قریب به اتفاق آنان از منطق اسلام درباره بتان و بت پرستان , آگاھى پیداكرده بودند و مى دانستند كه بت پرستى چیزى جز تقلید كوركورانه از نیاكان نیست و معبودھاى باطل آنان , آنچنان ذلیل و خوارند كھ نه تنھا نمى توانند درباره دیگران كارى انجام دھند, بلكه نمى توانند حتى ضررى را از خود دفع كنند و یا نفعى كنند و یا نفعى به خود برسانند و چنین معبودھاى زبون و بیچاره اى , ھرگز در خور ستایش وخضوع نیستندگروھى كه با وجدان بیدار و دلى روشن به سخنان رسول گرامى گوش فرا داده بودند, در زندگى خود دگرگونى عمیقى پدید آورده و از بت پرستى به آیین توحید و یكتا پرستى گرویده بودند. خصوصاً , ھنگامى كه پیامبر مكه را فتح نمود, گویندگان مذھبى توانستند در محیط آزاد بھ بیان و تبلیغ این دین بپردازند و در نتیجه اكثریت قابل ملاحظه اى در شھرھا و بخشھا و دھكده ھا به بت شكنى پرداختند و نداى جانفزاى توحید در بیشتر نقاط حجاز طنین انداز گردید. ولى گروھى متعصب و نادان كھ رھا كردن عادات دیرینه براى آنان , بسیار سخت بود و پیوسته با وجدان و سرشت انسانى خود در كشمكش بودند, از عادات زشت خود دست برنداشته و از خرافات و اوھام كه دھھا مفاسد اخلاقى و اجتماعى را در برداشت , پیروى مى كردند. بنابراین , وقت آن رسیده بود كھ پیامبر گرامى ھر نوع مظاھر بت پرستى و حركت غیرانسانى را با نیروى نظامى در ھم بكوبد و با توسل به قدرت , بت پرستى را كه سرچشمه مفاسد اخلاقى و اجتماعى و اصولاً یك نوع تجاوز به حریم انسانیت است , ریشه كن سازد در این ھنگام آیات سوره برائت نازل شد و پیامبر اسلام ماموریت یافت كه بیزارى خدا و پیامبر او را از مشركان در مراسم حج , در آن اجتماع بزرگ كه حجاج از ھمھ نقاط در مكه گرد مى آیند, اعلام بدارد و با صداى رسابه اطلاع بت پرستان حجاز برساند كھ باید وضع خود راتا چھار ماه آینده روشن كنند: ھرگاه به آیین توحید بگروند در ردیف دیگر مسلمانان قرار خواھند گرفت وبھ سان دیگران از مزایاى مادى و معنوى اسلام بھره مند خواھند بود و اگر بر لجاجت و عناد خود باقى بمانند پس از چھار ماه باید آماده نبرد شوند و بدانند در ھر لحظه اى كه دستگیر شوند كشتھ خواھند شد آیات سوره برائت , موقعى نازل شد كه پیامبر تصمیم بر شركت در مراسم حج نداشت زیرا در سال پیش كه سال فتح مكه بود, خانھ خدا را زیارت كرده بود و تصمیم داشت در سال آینده كه آن را بعدھاحجه الوداع نامیدند شركت كند. از این جھت ناگزیر بود كسى رابراى ابلاغ الھى انتخاب كند. بدین منظور نخست ابوبكر را به حضور طلبید و قسمتى از آیات آغاز سوره برائت را به او آموخت و او را با چھل تن روانه مكه ساخت , تا در روز عید قربان , این آیات را بر آنان فروخواند ابوبكر راه مكه را در پیش گرفت كه ناگھان وحى الھى نازل گردید و به پیامبر دستور داد كه این پیامھا را, بایدخود پیامبر و یا كسى كه از او است به مردم برساند وغیر از این دو نفر, كسى براى این كار صلاحیت ندارد.آیا این فردى كه از دیدگاه وحى از پیامبر بود و این جامه بر اندام او دوخته شده بود چه كسى بود؟ چیزى نگذشت كه پیامبر على (ع ) رااحضار نمود و به او فرمان داد كه راه مكه را در پیش گیرد, و ابوبكر را در راه دریابد و آیات را از او بگیرد و به او بگوید كه وحى الھى , پیامبر را مامور ساخته است كه این آیات را یاخودپیامبر و یا فردى كه از او است باید براى مردم بخواند, از این جھت انجام این كار به من محول شده است . على (ع ) با جابر و گروھى از یاران رسول خدا, در حالى كه بر شتر مخصوص پیامبر (ص ) سوار شده بود, راه مكه را در پیش گرفت و سخن پیامبر را بھ ابوبكر رسانید. او نیز آیات را به على (ع ) تسلیم نمود امیر مومنان وارد مكه شد و روز دھم ذى الحجه بالاى جمزه عقبه , با ندایى رسا آیات نخستین سوره برائت را قرائت نمود و اخطاریه چھار ماده اى پیامبر را با صداى بلند به گوش تمام شركت كنندگان رسانیداین پیام , ھمه مشركان فھمیدند كه تنھا چھار ماه مھلت دارند كه تكلیف خود را با حكومت اسلامى روشن سازند.

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_ام • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 علی عليه السلام پس از پیامبر اسلام شایستہ ترین فرد عالے براے ادارہ امور جامعہ اسلامے بود ودر حوزہ اسلام بجز پیامبر اسلام ، هـیچ ڪس از نظر فضیلت ، تقوا ، بینش فقهـے ، قضائے ، جهـاد وڪوشش در راہ خدا وسایر صفات عالے انسانے ، بہ پایہ علی عليهـ‌السلام نمے رسید. بہ دلیل هـمین شایستگے هـا ، آن حضرت بارهـا بہ دستور خدا وتوسط پیامبر اسلام بہ عنوان رهـبر آیندہ مسلمانان معرفے شدہ بود ڪہ از هـمہ آن هـا مهـم تر جریان «غدیر» است. از این نظر انتظار مے رفت ڪہ پس از درگذشت پیامبر ، بلافاصلہ علی عليهـ‌السلام زمام امور را در دست گیرد ورهـبرے مسلمین را ادامہ دهـد. اما عملاً چنین نشد ومسیر خلافت اسلامے پس از پیامبر منحرف گردید وعلی عليهـ‌السلام از صحنہ سیاسے ومرڪز تصمیم گیرے در ادارہ امور جامعہ اسلامے بدور ماند. دوراهـے سرنوشت ساز علی عليهـ‌السلام این انحراف را تحمل نڪرد وسڪوت در برابر آن را ناروا شمرد وبارهـا با استدلال هـا واحتجاج هـاے متین خود ، خلیفہ وهـواداران او را مورد انتقاد و اعتراض قرار داد ، ولے مرور ایام وسیر حوادث نشان داد ڪہ این گونہ اعتراض هـا چندان سودے ندارد وخلیفہ وهـوادارانش در حفظ وادامہ قدرت خود مصرّند. در این هـنگام علی عليهـ‌السلام بر سر دو راهـے حساس وسرنوشت سازے قرار گرفت : یا مے بایست بہ ڪمڪ رجال خاندان رسالت وعلاقہ مندان راستین خویش ڪہ حڪومت جدید را مشروع وقانونے نمے دانستند ، بہ پاخیزد وبا توسل بہ قدرت ، خلافت وحڪومت را قبضہ ڪند ، ویا آن ڪہ وضع موجود را تحمل ڪردہ ودر حدّ امڪان بہ حل مشڪلات مسلمانان وانجام وظائف خود بپردازد. از آن جا ڪہ در رهـبرے هـاے الهـے ، قدرت ومقام ، هـدف نیست ، بلڪہ هـدف چیزے بالاتر وارجدارتر از حفظ مقام وموقعیت است ووجود رهـبرے براے این است ڪہ بہ هـدف تحقق ببخشد ، ولذا اگر روزے رهـبر برسر دوراهـے قرار گرفت وناگزیر شد ڪہ از میان مقام وهـدف ، یڪے را برگزیند ، باید از مقام چشم پوشے ڪند وهـدف را مقدم تر از حفظ مقام وموقعیت خویش بہ شمارد. علی عليهـ‌السلام ڪہ با چنین وضعے رو بہ رو شدہ بود ، راہ دوم را برگزید. او با ارزیابے اوضاع واحوال جامعہ اسلامے بہ این نتیجہ رسید ڪہ اگر اصرار بہ قبضہ ڪردن حڪومت وحفظ مقام وموقعیت رهـبرے خود نماید ، وضعے پیش مے آید ڪہ زحمات پیامبر اسلام وخون هـاے پاڪے ڪہ در راہ این هـدف وبراے آبیارے نهـال اسلام ریختہ شدہ است ، بہ هـدر مے رود. امام در خطبہ «شِقْشِقیّهـ» از این دو راهـے دشوار وحساس ورمز انتخاب راہ دوم چنین یاد مے ڪند : «... من رداے خلافت را رهـا ساختم ، ودامن خود را از آن در پیچیدم (وڪنار رفتم) ، درحالے ڪہ در این اندیشہ فرورفتہ بودم ڪہ آیا با دست تنهـا (بدون یاور) بہ پاخیزم (وحق خود ومردم را بگیرم) ویا در این محیط پرخفقان وظلمتے ڪہ پدید آوردہ اند ، صبر ڪنم؟ محیطے ڪہ پیران را فرسودہ ، جوانان را پیر ومؤمن را بہ رنج آورد تا آن گاہ ڪہ بہ ملاقات پروردگارش بشتابد. (عاقبت) دیدم بردبارے وصبر ، بہ عقل وخرد نزدیڪ تر است ♡| ڪپے با ذڪر صلوات آزاد |♡ 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_ویکم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 #خطرهـاے_داخلے_وخارجے گفتیم ڪہ علی عليهـ‌السلام با ملاحظہ خطرهـایے ڪہ در صورت قیام او جامعہ اسلامے را تهـدید مے ڪرد ، از قیام واقدام مسلحانہ خوددارے ڪرد. ممڪن است سؤال شود ڪہ چہ خطرهـایے در آن زمان ، جامعہ نوبنیاد اسلامے را تهـدیدمے ڪرد؟ در پاسخ این سؤال مے توان خطرهـاے داخلے وخارجے وملاحظات وموانعے را ڪہ باعث شد علی عليهـ‌السلام از قیام مسلحانہ صرف نظر ڪند ، بدین ترتیب دستہ بندے ڪرد : ١. بیم ونگرانے از ڪشتہ شدن افراد خاندان امامت در واقع ، آن روز امام ; یاران وفادار ومصمم وخطرپذیر ، ڪم داشت ودر صورت توسل بہ قدرت ، امیدے جز بہ افراد نزدیڪ خانوادہ وبستگان آن حضرت نبود ، وتعداد آن هـا نیز اندڪ بود ودر صورت درگیرے ڪشتہ مے شدند ، در حالے ڪہ امام راضے بہ ڪشتہ شدن آن هـا نبود. سخنان وبیاناتے ڪہ در این زمینہ از آن حضرت در دست است ، این امر را نشان مے دهـد. امام در بیانے ، با اشارہ بہ این موضوع مے فرماید :  ... بہ وضع خود نظر افڪندم ، نہ یاورے دیدم ونہ مدافع وهـمڪارے ، مگر اهـل بیتم ڪہ دریغم آمد ڪشتہ شوند ، بنابراین چشمان پر از خاشاڪ را فرو بستم وهـمچون ڪسے ڪہ استخوان در گلویش گیر ڪردہ باشد ، آب دهـان فرو بردم ....  امام بہ مناسبت دیگرے ، در این بارہ فرمود :  اگر بعد از رحلت پیامبر خدا صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ ، عمویم حمزہ وبرادرم جعفر زندہ بودند ، هـرگز ناگزیر بہ بیعت نمے شدم ، لڪن بہ این مصیبت دچار شدم ڪہ جز دو نفر نومسلمان ، عباس وعقیل در ڪنارم نبودند ، از این رو دریغم آمد اهـل بیتم بہ هـلاڪت برسند ، لذا چشم پر از خاشاڪ را فرو بستم وهـمچون ڪسے ڪہ استخوان در گلویش گیر ڪردہ باشد ، آب دهـان فرو بردم ....  ♡| ڪپے با ذڪر صلوات آزاد |♡ 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_بیست_ودوم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ٢. بیم ونگرانے از اختلاف وخونریزے در میان مسلمانان اگرچہ گروہ بسیارے از صحابہ پیامبر ، بہ خلافت امام راضے نبودند وبہ هـر علت وانگیزہ ، در مسئلہ رهـبرے ، در نقطہ مقابل امام موضع گرفتہ بودند ، ولے در امور دیگر اختلافے با آن حضرت نداشتند. امام ڪہ بہ شدت طرفدار وحدت امت اسلامے بود ، نگران بود ڪہ در صورت توسل بہ قدرت براے قبضہ خلافت ، بین آنان وطرفداران امام اختلاف وخونریزے بہ وجود آید وعدہ اے از آن هـا ڪشتہ شوند ، در حالے ڪہ بسیارے از مسلمانان بہ تازگے مسلمان شدہ بودند وممڪن بود با پیش آمدن چنین وضعے ، از اسلام برگردند وقدرت اسلام ومسلمانان تضعیف گردد. از این رو امام از انتخاب این گزینہ صرف نظر ڪرد. واین امر ، هـدفدارے امام را نشان مے دهـد. امام هـنگامے ڪہ براے سرڪوبے پیمان شڪنان (طلحہ وزُبیر) عازم «بصرهـ» مے گردید ، خطبہ اے ایراد ڪرد ودر آن انگشت روے این موضوع حساس گذاشت وفرمود : «هـنگامے ڪہ خداوند پیامبرخود را قبض روح ڪرد ، قریش با خودڪامگے ، خود را بر ما مقدم شمردہ ما را ڪہ بہ رهـبرے امت از هـمہ شایستہ تر بودیم ، از حق خود باز داشت ، ولے من دیدم ڪہ صبر وبردبارے بر این ڪار ، بهـتر از ایجاد تفرقہ میان مسلمانان وریختہ شدن خون آنان است زیرا مردم ، بہ تازگے اسلام را پذیرفتہ بودند ودین مانند مشڪے مملوّ از شیر بود ڪہ ڪف ڪردہ باشد وڪوچڪ ترین سستے و غفلت آن را فاسد مے سازد ، وڪوچڪ ترین فرد ، آن را وارونہ مے ڪند ...» 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_وسوم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ٣. بیم ونگرانے از نابودے اسلام با افزایش قدرت مرتدین از آن جا ڪہ بسیارے از گروہ هـا وقبائلے ڪہ در سال هـاے آخر عمر پیامبر مسلمان شدہ بودند ، هـنوز آموزش هـاے لازم اسلامے را ندیدہ بودند ونور ایمان ڪاملاً در دل آنان نفوذ نڪردہ بود ، هـنگامے ڪہ خبر درگذشت پیامبر اسلام در میان آنان منتشر گردید ، گروهـے از آنان پرچم «ارتداد» وبازگشت بہ بت پرستے را برافراشتند وعملاً باحڪومت اسلامے در مدینہ مخالفت نمودہ وحاضر بہ پرداخت مالیات اسلامے نشدند وباگردآورے نیروے نظامے ، مدینہ را بہ شدت مورد تهـدید قرار دادند. بہ هـمین جهـت نخستین ڪارے ڪہ حڪومت جدید انجام داد این بود ڪہ گروهـے از مسلمانان را براے نبرد با «مرتدان» وسرڪوبے شورش آنان بسیج ڪرد وسرانجام آتش شورش آنان با تلاش مسلمانان خاموش گردید. در چنین موقعیتے ڪہ دشمنان ارتجاعے اسلام ، پرچم ارتداد را برافراشتہ وحڪومت اسلامے را تهـدید مے ڪردند ، هـرگز صحیح نبود ڪہ امام پرچم دیگرے بہ دست بگیرد وقیام ڪند. امام در یڪے از نامہ هـاے خود ڪہ بہ مردم مصر نوشتہ است ، بہ این نڪتہ اشارہ مے ڪند ومے فرماید : «... بہ خدا سوگند هـرگز فڪر نمے ڪردم وبہ خاطرم خطور نمے ڪرد ڪہ عرب بعد از پیامبر ، امر امامت ورهـبرے را از اهـل بیت او بگردانند و خلافت را از من دور سازند! تنهـا چیزے ڪہ مرا ناراحت ڪرد ، اجتماع مردم در اطراف فلانے (ابوبڪر) بود ڪہ با او بیعت ڪنند. (وقتے ڪہ چنین وضعے پیش آمد) دست نگہ داشتم تا این ڪہ باچشم خود دیدم گروهـے از اسلام بازگشتہ ومے خواهـند دین محمد صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ را نابود سازند. (در این جا بود) ڪہ ترسیدم اگر اسلام واهـلش را یارے نڪنم ، باید شاهـد نابودے وشڪاف در اسلام باشم ڪہ مصیبت آن براے من از محروم شدن از خلافت وحڪومت بر شما بزرگ تر بود ، چرا ڪہ این بهـرہ دوران چند روزہ دنیا است ڪہ زائل وتمام مے شود ، هـمان طور ڪہ «سراب» تمام مے شود ویا ابرهـا از هـم مے پاشند. پس در این پیشامدهـا بہ پا خاستم تا باطل از میان رفت ونابود شد ودین پابرجا ومحڪم گردید». 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_وچهارم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 هــمچنین امام در نخستین روزهــاے خلافت خود طے خطبہ اے این موضوع را یادآورے نمود. «عبداللہ بن جنادهــ» مے گوید : من در نخستین روزهــاے زمام دارے علی عليهــ‌السلام از مڪہ وارد مدینہ شدم ، دیدم هــمہ مردم در مسجد پیامبر دور هــم گردآمدہ اند وانتظار ورود امام را مے ڪشند ، ناگهــان علی عليهــ‌السلام در حالے ڪہ شمشیر خود را حمایل ڪردہ بود ، از خانہ بیرون آمد ، دیدہ هــا بہ سوے او خیرہ شد ، او در مسند خطابہ قرار گرفت وسخنان خود را پس از حمد وثناے خداوند چنین آغازڪرد : «هــان اے مردم! آگاہ باشید روزے ڪہ پیامبر گرامے از میان ما رخت بربست ، فڪر مے ڪردیم ڪسے با ما ، دربارہ حڪومتے ڪہ او پے افڪندہ بود ، نزاع ورقابت نمے ڪند ، وبہ حق ما چشم طمع نمے دوزد ، زیرا ما وارث وولے وعترت او بودیم ، اما برخلاف انتظار ، گروهـے از قوم ما بہ حق ما تجاوز ڪردہ وخلافت را از ما سلب ڪردند وحڪومت بہ دست دیگران افتاد. ... بہ خدا سوگند اگرترس از ایجاد شڪاف واختلاف در میان مسلمانان نبود ، وبیم آن نمے رفت ڪہ بار دیگر ڪفر وبت پرستے بہ سرزمین اسلام باز گردد واسلام محو ونابود شود ، با آنان بہ گونہ دیگرے رفتار مے ڪردیم علاوہ بر خطر مرتدین ، مدعیان نبوت وپیامبران دروغین مانند «مُسَیْلَمهـ» ، «طُلَیْحَهـ» و «سَجاح» نیز در صحنہ ظاهـر شدہ وهـر ڪدام طرفداران ونیروهـایے دور خود گرد آوردند وقصد حملہ بہ مدینہ را داشتند ڪہ با هـمڪارے واتحاد مسلمانان پس از زحماتے ، نیروهـاے آنان شڪست خوردند. واین امر از مسلمات تاریخ اسلام است ونیازے بہ بحث واثبات ندارد. 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_وپنجم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 بیم ونگرانے از خطر حملہ رومیان خطر حملہ احتمالے رومیان نیز مے توانست مایہ نگرانے دیگرے براے جبهـہ مسلمین باشد ، زیرا تا آن زمان مسلمانان سہ بار با رومیان رو در رو یا درگیر شدہ بودند ورومیان مسلمانان را براے خود خطرے جدے تلقّے مے ڪردند ودر پے فرصتے بودند ڪہ بہ مرڪز اسلام حملہ ڪنند. اگر علی عليهـ‌السلام دست بہ قیام مسلحانہ مے زد ، با تضعیف جبهـہ داخلے مسلمانان ، بهـترین فرصت بہ دست رومیهـا مے افتاد ڪہ از این ضعف استفادہ ڪنند. با در نظر گرفتن نڪات فوق ، بہ خوبے روشن مے شود ڪہ چرا امام صبر را بر قیام ترجیح داد وچگونہ با صبر وتحمّل وتدبیر ودوراندیشے ، جامعہ اسلامے را از خطرهـاے بزرگ نجات داد واگر علاقہ بہ اتحاد مسلمانان نداشت واز عواقب وخیم اختلاف ودو دستگے نمے ترسید ، هـرگز اجازہ نمے داد رهـبرے مسلمانان از دست اوصیا وخلفاے راستین پیامبر خارج شود وبہ دست دیگران افتد. 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_وششم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 #فعالیت_هـاے_امام_در_دورہ_خلفا مهـم ترین فعالیت هـاے علی عليهـ‌السلام را در دورہ خلفا ڪہ از صحنہ حڪومت بہ دور ماندہ بود مے توان در یڪ جمع بندے ، بہ سہ نوع تقسیم ڪرد : ١. فعالیت هـاے شخصے ، ٢. فعالیت هـاے علمے وحل مشڪلات قضائے وفقهـے امّت ، ٣. هـمڪارے ومشاورہ با خلفا در امور سیاسے ونظامی. اینڪ هـر ڪدام را قدرے توضیح مے دهـیم : الف. فعالیت هـاے شخصی ١. عبادت ونیایش در پیشگاہ خدا علی عليهـ‌السلام عابدترین مردم بود ، واز نظر ڪثرت عبادات پس از پیامبر ڪسے بہ پاے او نمے رسید. عبادت او از سر شوق ، وبرخاستہ از معرفت الهـے ، وهـمراہ با حضور قلب ، ومناجاتش لبریز از سوز وگداز بود. امام سجاد عليهـ‌السلام ڪہ خود زینت عبادت ڪنندگان وعابدترینِ مردم زمان خود بود ، دربارہ میزان عبادت جدش ، با اظهـار شگفت مے فرمود : چہ ڪسے طاقت آن هـمہ عبادت علے را دارد؟ از امام سجاد عليهـ‌السلام پرسیدند : عبادت تو در برابر عبادت جدت چہ قدر وچگونہ است؟ حضرت پاسخ داد : عبادت من در برابر عبادت جدم ، هـمچون عبادت جدم در برابر عبادت پیامبر صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ است. عبادت هـاے علی عليهـ‌السلام در سراسر عمر ، وحتّے در جبهـہ هـاے جنگ چنین بود . امام پس از سقیفہ ڪہ از صحنہ سیاست واشتغال هـاے حڪومتے بہ دور ماند ، با فراغتے ڪہ پیش آمدہ بود ، طبعاً بیش از هـر وقت دیگر بہ نماز ونیایش مے پرداخت. گواہ این امر ، گفتوگوے خلیفہ دوم با عبداللہ بن عباس است. ابن عباس مے گوید : روزے نزد عمر رفتم ، گفت : اے پسر عباس! ، این مرد ، در عبادت ریایے ، خود را بہ زحمت افڪندہ وڪثرت عبادت ، او را لاغر ونحیف ڪردہ است. گفتم : مقصودت ڪیست؟ گفت : این پسر عمویت (علی) گفتم : مگر چہ هـدفے از این ریا دارد؟ گفت : خود را در میان مردم براے خلافت مطرح مے ڪند. گفتم : چہ نیازے بہ مطرح ڪردن خود دارد؟ رسول خدا او را مطرح ڪرد ، اما او را ڪنار زدند  🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_وهفتم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ٢. ڪار وڪوشش براے تأمین هـزینہ زندگے شخصے ورسیدگے بہ فقرا یڪے از فعالیت هـاے امام در آن مدت ، ڪار وڪوشش در زمینہ ڪشاورزے ونخل دارے ، جهـت تأمین هـزینہ زندگے شخصے ورسیدگے بہ فقرا واعطاے صدقات وایجاد موقوفات بود. امام براے هـدف یاد شدہ ، در اطراف مدینہ مزرعہ ونخلستان احداث مے ڪرد ، از آن جملہ مے توان نخلستان «یَنْبُع» را نام برد. هـنگام تقسیم غنائم وخراج توسط پیامبر ، زمینے در آن سرزمین ، سهـم علی عليهـ‌السلام شد. اودر آن جا چشم هـاے حفر ڪرد ڪہ آب ، مانند گردن شتر از آن جوشید ، از این رو آن را ینبُع (جوشان) نامید. سپس حضرت در آن جا نخلستانے احداث ڪرد ودر زمان خلافت نیز آن را در اختیار داشت وهـزینہ زندگے او در ڪوفہ از درآمدے ڪہ از محصول مزرعہ ینبع مے رسید ، تأمین مے شد. امام از عوائد این مزرعہ فقرا ونیازمندان را اطعام مے ڪرد ، وخود بہ غذاے سادہ اڪتفا مے ڪرد. هـمچنین حضرت ; ملڪے در منطقہ فدڪ بہ نام «قُصَیْبَهـ» داشت. علاوہ بر این هـا امام مزرعہ هـایے بہ نامهـاے : ابے نیرو ، بغیبغہ ، ارباحا ، ارینہ ، رعد ، رزینا ورباحا احداث ووقف مؤمنین ڪرد وتولیت آن را بہ برخے از فرزندان حضرت فاطمهـ عليهـا‌السلام سپرد. صد چشمہ در ینبع احداث ووقف حجاج ڪرد. ونیز مسجد فتح را در مدینہ ، ومسجد دیگرے در مقابل قبر حمزہ (در اُحد) احداث ڪرد 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_وهشتم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 فعالیت هـاے علمے وحل مشڪلات قضائے وفقهـے امّت ١. جمع آورے قرآن علی عليهـ‌السلام پس از رحلت پیامبر اڪرم صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ ، طبق وصیت آن حضرت ، بہ جمع آورے قرآن هـمت گماشت ، وآن را براے حفظ از هـرگونہ دگرگونے گرد آورد. آن حضرت سوگند یاد ڪرد ڪہ جز براے نماز ، رداء بر دوش نگیرد مگر آن گاہ ڪہ قرآن را فراهـم آورد. سہ روز از خانہ بیرون نیامد تا قرآن را جمع ڪرد. وآن ، نخستین مصحفے بود ڪہ مجموع قرآن در آن فراهـم آمد.  تفاوت این مصحف ، با آن چہ در زمان خلافت عثمان جمع آورے شد واڪنون در اختیار مسلمانان جهـان است ، این بود ڪہ حضرت ، آن را بہ ترتیب نزول گرد آورد وناسخ ومنسوخ ومحڪم ومتشابہ را مرقوم فرمود ، ومنسوخ را مقدم بر ناسخ قرار داد ومڪے هـا ومدنے هـا را نیز مشخص ڪرد (طبعاً خارج از متن قرآن). تأویل برخے از آیات وتفسیر آن هـا را بہ تفصیل نوشت. هـمچنین شأن نزول آیات واوقات نزول آن هـا را تعیین ڪرد وعام وخاص وڪیفیت قرائت را بیان ڪرد.  علی عليهـ‌السلام پس از گردآورے ، آن را بہ بزرگان صحابہ ارائہ ڪرد وفرمود : این ، ڪتاب پروردگار شما است ، هـمان گونہ ڪہ بر پیامبرش نازل شد ، از آن ، حرفے ڪاستہ نشد ، وبر آن حرفے افزودہ نگشت ، ولے آن گروہ ; آن را نپذیرفتند ونادیدہ گرفتند وگفتند : ما را بہ چنین ڪتابے نیازے نیست. علی عليهـ‌السلام فرمود : هـان! ، سوگند بہ خدا ، پس از امروز ، آن را نخواهـید دید ، فقط بر من لازم بود ڪہ پس از فراهـم ڪردن وجمع آن ، شما را آگاہ سازم 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_سی_ونهم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ٢. تربیت شاگردان برجستہ از ڪوشش هـاے امام در آن مدت ، تربیت شاگردان بزرگ وبرجستہ وانتقال معارف الهـے بہ آن هـا بود. شخصیت هـاے یاد شدہ در زیر را مے توان نمونہ هـایے از این شاگردان شمرد : #عبداللہ_بن_عباس مفسر نامدار قرآن ، ابن عباس ڪہ بہ خاطر علم ودانش فراوانش «بحر» حَبْرالعرب» و «حَبرالأمهـ» وترجمان القرآن لقب گرفتہ ، ودر ڪتب حدیث ، تعداد هـزار وششصد وشصت حدیث از او نقل شدهـ ، شاگرد امام بود.  ابن عباس در علم تفسیر ، از محضر آن حضرت بهـرہ هـاے فراوانے برد. او خود مے گفت : آن چہ از تفسیر قرآن دریافتم ، از علے بن ابے طالب بود.  #میثم_تمّار میثم تمّار از أصحاب امیرمؤمنان عليهـ‌السلام بود. او در پرتو بهـرہ مندے از علم ودانش ولائے امیرمؤمنان ، از اجل هـا وبلاهـا وحوادث آیندہ خبر داشت.  پیشگویے او از شهـادتش مشهـور است. او نیز در تفسیر ، شاگرد علی عليهـ‌السلام بود. او روزے بہ عبداللہ بن عباس گفت : اے پسر عباس! ، هـر چہ خواستے از تفسیر قرآن از من بپرس ، من قرآن را نزد امیرمؤمنان خواندم ، واو تفسیر آن را بہ من آموخت. آن گاہ ابن عباس ڪاغذ وقلم خواست ، وآن چہ میثم گفت نوشت.  🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهلم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ڪمیل بن زیاد ڪمیل از شیعیان خاص ورازدار امیرمؤمنان عليهـ‌السلام بود امام دعاے مشهـور ڪمیل را بہ او یاد داد وبہ نام او مشهـور شد ڪہ دعایے داراے مضامین عالے وعرفانے وبسیار آموزندہ وانسان ساز است. نمونہ اے بارز از عنایت خاص امام بہ ڪمیل ، وآموزش وتربیت او ، سخنان گهـربار وپر مغز امام بہ او ، در یڪ فضاے اختصاصے معنوے است ڪہ در نهـج البلاغہ منعڪس است.  گر چہ تعلیم دعاے یاد شدہ ، گویا در بصرہ پس از جنگ جمل ، یعنے در زمان خلافت امام بودہ وسخنانے هـم ڪہ در نهـج البلاغہ آمدہ ، باز احتمالاً در زمان خلافت آن حضرت بودہ است ، اما سابقہ آموزش وتربیت ڪمیل بہ سال هـا پیش برمے گردد. او طبعاً مراحل شاگردے امام را قبلاً طے ڪردہ ، قابلیت لازم را براے دریافت چنین درس هـایے در رتبہ بالاے معرفت ڪسب ڪردہ بود ، وبدون طے این مراحل نمے توانستہ از شیعیان خاص ورازدار امام معرفے شود. 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_ویکم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ٣. پاسخ گویے بہ پرسش هـاے دانشمندان یهـود ونصارا پس از درگذشت پیامبر صلى‌ الله عليه وآله ، دانشمندانے از ملل جهـان بہ ویژہ از یهـود ونصارا ، براے تحقیق دربارہ آیین اسلام ، ومناظرہ با بزرگان مسلمانان وارد مدینہ مے شدند وسؤالاتے را مطرح مے ڪردند وپاسخگویے ، جز علی عليهـ‌السلام ڪہ تسلط او بر تورات وانجیل از لابلاے سخنانش روشن بود ، پیدا نمے شد ، واگر این خلأ بہ وسیلہ امام پر نمے شد ، جامعہ اسلامے در سرشڪستگے شدیدے فرو مے رفت. اما هـنگامے ڪہ امام بہ ڪلیہ سؤالات آن هـا پاسخ هـاے روشن ودندان شڪن مے داد ، شادمانے وشڪفتگے عظیمے در چهـرہ مسلمانان پدیدار مے شد ، بہ عنوان نمونہ : طبق روایت مسند صدوق ، پس از رحلت پیامبر ، جاثِلیق هـمراہ صد نفر از مسیحیان وارد مدینہ شد وسؤالاتے از ابوبڪر ڪرد ڪہ او نتوانست پاسخ دهـد ، آن گاہ او را بہ حضور علی عليهـ‌السلام راهـنمایے ڪرد ، وحضرت بہ پرسش هـاے او پاسخ داد. از جملہ پرسش هـاے او این بود : وجہ (صورت) پروردگار متعال ڪجا است؟ در این هـنگام علی عليهـ‌السلام هـیزمے خواست وآتشے روشن ڪرد واز جاثلیق پرسید : وجہ این آتش ڪجا است؟ او پاسخ داد : از هـر طرف ڪہ نگاہ ڪنے ، وجہ آن است! علی عليہ السلام فرمود : با این ڪہ این آتش ساختہ ومحصول دست بشر است ، صورت مشخصے ندارد ، پس خالق آن ، ڪہ شباهـتے بہ آن ندارد ، وجہ ندارد. آن گاہ حضرت این آیہ را خواند : وَللهـِ المَشرق والمغرب فأینما تُوَلّوا فثَمّ وَجہ اللهـ ....  جاثلیق پرسید : پروردگار ڪجاست؟ وڪجا بود؟ علی عليهـ‌السلام پاسخ داد : پروردگار ، مڪانے ندارد ، او چنان ڪہ بود ، هـست ، وچنان ڪہ هـست ، بود ، هـرگز در مڪانے نبودہ ، واز مڪانے بہ مڪان دیگر منتقل نشدہ است ، وهـرگز مڪان ، او را دربرنگرفتہ است ، بلڪہ هـموارہ بدون حدّ واندازہ بودہ وهـست. جاثلیق تصدیق ڪرد وپرسید : پروردگار در دنیا است یا در آخرت؟ حضرت پاسخ داد : پروردگار ما قبل از دنیا بودہ وتا ابد خواهـد بود ، او مدبر دنیا وآگاہ بہ آخرت است ، هـرگز دنیا وآخرت ، او را احاطہ نمے ڪنند ، اما از آن چہ در دنیا یا در آخرت هـست ، خبر دارد. باز جاثلیق تصدیق ڪرد.  هـمچنین روزے یڪ یهـودے بہ طعنہ بہ او گفت : هـنوز پیامبرتان را دفن نڪردہ دربارہ او دچار اختلاف شدید. امام فرمود : دربارہ جانشینے او اختلاف ڪردیم نہ دربارہ خود او. اما شما هـنوز پایتان از آب دریا پس از غرق شدن فرعون در نیل ونجات بنے اسرائیل خشڪ نشدہ بود ڪہ بہ پیامبرتان گفتید : این بت پرستان ، خدایے دارند ، براے ما نیز خدایانے (بت هـایی) قرار بدہ ، موسے گفت : شما قوم نابخرد هـستید. 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_ودوم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ٤. تبیین حڪم شرعے رویدادهـاے نوظهـور پس از رحلت پیامبر اسلام صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ ، گاهـے مسائل تازہ اے پیش مے آمد ڪہ در عصر رسول خدا سابقہ نداشت یا قضیہ نوظهـورے رخ مے داد ڪہ یا حڪم آن روشن نبود ویا بہ گونہ اے پیچیدہ بود ڪہ بزرگان صحابہ از حڪم وداورے دربارہ آن هـا ناتوان بودند ، یا از تفسیر برخے از آیات قرآن پرسش مے شد وپاسخ آن را نمے دانستند. در این گونہ موارد ، ناگزیر دست بہ سوے علی عليهـ‌السلام دراز مے ڪردند وآن حضرت با علم عمیق خاص وآگاهـے ویژہ اے ڪہ بہ شریعت الهـے داشت ، مشڪل را حل مے ڪرد. این نقطہ از نقاط حساس ودرخشان زندگے امام است واگر در میان صحابہ ، شخصیتے مانند علی عليهـ‌السلام نبود ڪہ بہ تصدیق پیامبر گرامی صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ داناترین امت وآشناترین آن هـا بہ موازین قضا وداورے بہ شمار مے رفت ، بسیارے از مسائل در صدر اسلام بہ صورت عقدہ لاینحل وگرہ ڪورے باقے مے ماند. هـمین حوادث نوظهـور ایجاب مے ڪرد ڪہ پس از رحلت پیامبر گرامی صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ ، امام آگاہ ومعصومے بسان پیامبر ڪہ بر تمام اصول وفروع اسلام تسلط ڪافے داشت ، در میان مردم باشد وعلم وسیع وگستردہ او ، امت را از گرایش هـاے نامطلوب وعمل بہ قیاس وگمان باز دارد واین موهـبت بزرگ بہ تصدیق تمام یاران رسول خدا صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ جز امیرالمؤمنین عليهـ‌السلام در ڪسے نبود. قسمتے از داورے هـاے امام واستفادہ ابتڪارے وجالب وے از آیات قرآن در ڪتاب هـاے حدیث وتاریخ منعڪس است ، در این بارہ بہ ذڪر دو نمونہ تاریخے اڪتفا مے ڪنیم : الف. بہ روایت مسند ڪلینے ، نخستین موردے ڪہ در دورہ خلافت ابوبڪرپیش آمد واو نتوانست حڪم شرعے را بیان ڪند ، این بود ڪہ مردے را ڪہ شراب خوردہ بود ، نزد او آوردند. ابوبڪر از او پرسید : آیا شراب خوردی؟ او پاسخ داد : بلی! گفت : شراب حرام است ، چرا آن را خوردی؟ پاسخ داد : از وقتے ڪہ من مسلمان شدم ، خانہ ام در میان قومے بود ڪہ شراب مے خوردند وآن را حلال مے دانستند ، واگر مے دانستم حرام است ، نمے خوردم! ابوبڪر رو ڪرد بہ عمر وگفت : دربارہ این مرد چہ مے گویی؟ عمر پاسخ داد : مسئلہ مشڪلے است ، تنهـا ابوالحسن (علی) مے تواند آن را حل ڪند. ابوبڪر بہ غلامش دستور داد ڪہ علے را بہ مجلس او دعوت ڪند. عمر گفت : علے در خانہ خود قضاوت مے ڪند. ناگزیر مرد متهـم را نزد علی عليهـ‌السلام بردند در حالے ڪہ سلمان نیز آن هـا را هـمراهـے مے ڪرد. سلمان قضیہ را براے حضرت نقل ڪرد. علی عليهـ‌السلام بہ ابوبڪر گفت : این مرد را بہ مجالس مهـاجران وانصار بفرست ، تا از آن هـا سؤال شود ڪہ آیا ڪسے از آن هـا آیہ حرمت شراب را براے این مرد خواندہ است یا نهـ؟ اگر ڪسے این آیہ را براے او خواندہ ، شهـادت بدهـد ، واگر آیہ تحریم شراب براے وے خواندہ نشدہ ، او بے گناہ است. ابوبڪر بہ این توصیہ عمل ڪرد وچون هـیچ ڪس شهـادت نداد ، او را آزاد ڪرد. سلمان عرض ڪرد : ارشادشان ڪردے ، حضرت فرمود : خواستم تأڪید این آیہ را دربارہ خودم وآنان یادآورے ڪنم : ...أفمن یهـدے إلے الحقّ أحقّ أن یُتَّبَعَ أمّن لا یهـدّے إلاّ أن یُهـدے فما لڪم ڪیف تحڪمون  🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_وسوم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ٥. هـمڪارے ومشاورہ با خلفا در امور سیاسے ونظامی علی عليهـ‌السلام پس از سقیفہ ، در مدت خلافت خلفاے سہ گانہ ، با حفظ موضع معترضانہ خود در مورد خلافت ، وبا تأڪید بر اولویت خویش در امر امامت امت ، در محدودہ مصالح عالے اسلام ومسلمانان ، در عرصہ هـاے سیاسے ، نظامے ، اجتماعے وقضائے ، با خلفاے وقت ، هـمڪارے دورادور و «مشاورانهـ» مے ڪرد ، بدون آن ڪہ رسماً سمت ومنصبے قبول بڪند. دستگاہ خلافت نیز بہ دو جهـت بہ این هـمڪارے احساس نیاز مے ڪرد : یڪے ، سابقہ درخشان قابلیت هـاے نظامے علی عليهـ‌السلام در عصر نبوت وشجاعت وتدبیر او در رفع فتنہ هـا وغائلہ هـا ، از این رو اطمینان داشتند ڪہ با هـمڪارے علی عليهـ‌السلام مے توانند بر بحران هـا غلبہ ڪنند. دیگر این ڪہ با توجہ بہ احترام وموقعیت بسیار بالاے علی عليهـ‌السلام در میان صحابہ ، عدم هـمڪارے او با دستگاہ خلافت ، موقعیت ومشروعیت خلافت را با ابهـام وسؤال رو بہ رو مے ساخت. البتہ از پایبندے سرسختانہ ودلسوزے علی عليهـ‌السلام بہ اسلام وحساسیت او در برابر دشمنان آگاہ بودند واطمینان داشتند ڪہ اگر علے احساس وظیفہ ڪند ، از هـمڪارے وهـمدلے در حفظ اساس اسلام وتقویت جبهـہ مسلمین ، دریغ نخواهـد داشت. از این رو آن حضرت در مواقع مختلف ، در جهـت یارے مسلمانان ودفع دشمنان ، گام هـاے مؤثرے برداشت وپیشنهـادهـاے ڪارسازے داد ڪہ شواهـد واسناد آن هـا در متون ومنابع تاریخے ثبت شدہ است. در بحث هـاے گذشتہ بہ بعضے از این هـمڪارے هـا ، مانند هـمڪارے در فرو نشاندن بحران ارتداد اشارہ ڪردیم ، اینڪ در این جا چند نمونہ از هـمڪارے هـاے امام در جنگ هـا وفتوح را مے آوریم. 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_وچهارم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 جنگ با رومیان یڪے از دشمنان سرسخت حڪومت جوان اسلام ، امپراتورے روم بود ڪہ پیوستہ مرڪز حڪومت اسلام را از جانب شمال تهـدید مے ڪرد وپیامبرگرامی صلى‌اللهـ‌عليهـ‌وآلهـ تا آخرین لحظہ زندگے خود ، از فڪر خطر روم غافل نبود. در سال هـشتم هـجرت ، گروهـے را بہ فرماندهـے «جعفر طَیّار» ، «زید بن حارثهـ» و «عبداللہ بن رواحهـ» روانہ ڪرانہ هـاے شام ڪرد ، ولے سپاہ اسلام با از دست دادن سہ فرماندہ وتعدادے از سربازان اسلام ، بدون اخذ نتیجہ بہ مدینہ بازگشت. براے جبران این شڪست ، پیامبر گرامے درسال نهـم با سپاهـے گران عازم تبوڪ گردید ، ولے بدون آن ڪہ با سپاہ دشمن رو بہ رو گردد ، بہ مدینہ بازگشت واین سفر ، نتایج درخشانے داشت ڪہ در تاریخ مذڪور است مع الوصف خطر حملہ روم هـمیشہ فڪر پیامبر را بہ خود مشغول مے داشت ، بہ هـمین جهـت در آخرین لحظہ هـاے زندگے ڪہ در بستر بیمارے افتادہ بود ، سپاهـے مرڪب از مهـاجر وانصار بہ فرماندهـے اسامہ بن زید بن حارثہ ترتیب داد ڪہ رهـسپار ڪرانہ هـاے شام شوند. این سپاہ در اثر بهـانہ جویے هـاے تعدادے از بزرگان صحابہ در مورد جوانیِ اسامہ ، مدینہ را ترڪ نگفت وپیامبر ، در حالے ڪہ سپاہ اسلام ، در چند ڪیلومترے مدینہ اردو زدہ بود ، چشم از جهـان فرو بست .... پس از درگذشت پیامبر ، فضاے سیاسے مدینہ با تثبیت خلافت ابوبڪر ، بعد از بحران ، بہ آرامش گرایید. ابوبڪر ڪہ زمام امور را بہ دست گرفتہ بود ، در اجراے فرمان پیامبر (اعزام سپاہ اسامهـ) ڪاملاً دو دل بود ، از این رو با گروهـے از صحابہ مشاورہ ڪرد ، هـرڪدام نظرے دادند ڪہ او را قانع نساخت ، سرانجام با امام بہ مشاورہ پرداخت ، امام او را بر اجراے دستور پیامبر تشویق ڪرد وافزود : اگر نبرد ڪنے پیروز خواهـے شد. خلیفہ از تشویق امام ، خوشحال شد وگفت : فال نیڪے زدے وبہ خیر بشارت دادی. ابوبڪر بہ دنبال این گفتوگو ، لشڪر اسامہ را روانہ ساخت. اسامہ در سرزمین روم بہ سپاہ دشمن حملہ ڪرد وآنان را شڪست داد وگروهـے را اسیر ڪرد وقاتل پدرش را ڪشت وبا فتح وپیروزے درخشان بہ مدینہ باز گشت 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_وپنجم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 ب. جنگ نهـاوند امام در دوران خلیفہ دوم نیز مشاور مهـم وگرهـگشاے بسیارے از مشڪلات سیاسے وعلمے واجتماعے خلیفہ بود. اینڪ بہ یڪ نمونہ از مواردے ڪہ خلیفہ دوم از فڪر امام در مسائل سیاسے استفادہ ڪردہ است ، اشارہ مے ڪنیم : درسال چهـاردہ هـجرے در سرزمین «قادسیهـ» نبرد سختے میان سپاہ اسلام ونظامیان ایران رخ داد ڪہ سرانجام فتح وپیروزے از آنِ مسلمانان گردید و «رستم فَرّخ زاد» فرماندہ ڪل قواے ایران با گروهـے بہ قتل رسید. با این پیروزے ، سراسر عراق زیر پوشش نفوذ سیاسے ونظامے اسلام در آمد و «مدائن» ڪہ مقرّ حڪومت سلاطین ساسانے بود ، در تصرف مسلمانان قرار گرفت وسران سپاہ ایران بہ داخل ڪشور عقب نشینے ڪردند. مشاوران وسران نظامے ایران بیم آن داشتند ڪہ سپاہ اسلام ڪم ڪم پیشروے ڪند وسراسر ڪشور را بہ تصرف خود در آورد. براے مقابلہ با چنین حملہ خطرناڪے ، «یزدگرد» پادشاہ ایران ، سپاهـے یڪصد وپنجاہ هـزار نفرے بہ فرماندهـے «فیروزان» ترتیب داد تا جلو هـر نوع حملہ ناگهـانے را بگیرد وحتے در صورت مساعد بودن وضع ، دست بہ حملہ تهـاجمے بزند. «سعد وقّاص» ، فرماندہ ڪل قواے اسلام (وبہ نقلے «عمار یاسر» ڪہ حڪومت ڪوفہ را در اختیار داشت) ، نامہ اے بہ عمر نوشت وخلیفہ را از تحریڪ هـاے دشمن آگاہ ساخت وافزود : سپاہ ڪوفہ ، آمادہ اند ڪہ نبرد را آغاز ڪنند وپیش از آن ڪہ دشمن شروع بہ جنگ ڪند ، آنان براے ارعاب دشمن دست بہ حملہ زنند. خلیفہ بہ مسجد رفت ، سران صحابہ را جمع ڪرد وآنان را از تصمیم خود مبنے بر این ڪہ مے خواهـد مدینہ را ترڪ گوید ودر منطقہ اے میان بصرہ وڪوفہ فرود آید ، واز آن نقطہ رهـبرے سپاہ را بہ دست بگیرد ، آگاہ ساخت. در این موقع «طلحهـ» برخاست وخلیفہ را بر این ڪار تشویق ڪرد وسخنانے گفت ڪہ بوے تملّق وچاپلوسے بہ خوبے از آن استشمام مے شد. پس از او «عثمان» برخاست ونہ تنهـا خلیفہ را بہ ترڪ مدینہ تشویق ڪرد ، بلڪہ افزود : بہ سپاہ شام ویمن بنویس ڪہ هـمگے منطقہ خود را ترڪ ڪنند وبہ تو بپیوندند وتو با این جمع انبوہ بتوانے با دشمن رو بہ رو شوی. در این موقع «امیرمؤمنان عليهـ‌السلام» برخاست وفرمود : پیروزے وشڪست این امر (اسلام) بستگے بہ فزونے خود وڪمے جمعیت نداشتہ است ، این دین خدا ست ڪہ آن را پیروز ساخت وسپاہ اوست ڪہ خود آن را آمادہ ویارے ڪرد تا آن ڪہ بہ آن جا ڪہ باید برسد ، رسید وبہ هـرجا ڪہ باید طلوع بڪند ، طلوع ڪرد. از ناحیہ خداوند بہ ما وعدہ پیروزے دادہ شدہ است ، ومے دانیم ڪہ خداوند بہ وعدہ خود جامہ عمل پوشانیدہ وسپاہ خویش را یارے خواهـد ڪرد. موقعیت زمام دار ، هـمچون رشتہ مهـرہ هـا است ڪہ آن هـا را گرد آوردہ بہ هـم پیوند مے دهـد. اگر رشتہ از هـم بگسلد ، مهـرہ هـا پراڪندہ مے شوند وسپس هـرگز نمے توان آن هـا را جمع آورے ڪردہ واز نو نظام بخشید. 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_وششم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 فتح بیت المقدس قبلاً گفتہ شد ڪہ ابوعبیدہ جراح ، از طرف عمر ، فرماندہ عملیات نظامے در شامات در رویارویے با رومیان بود. او پس از فتح دمشق ، طے نامہ اے ، از خلیفہ ڪسب تڪلیف ڪرد ڪہ آیا بہ قیساریہ حملہ ڪند یا بہ بیت المقدس؟ عمر پس از دریافت نامہ ، در این بارہ با مسلمانان بہ مشاورہ پرداخت. علی عليهـ‌السلام در پاسخ گفت : «بہ ابوعبیدہ دستور بدہ بہ سوے بیت المقدس حرڪت ڪردہ آن را محاصرہ ڪند ، این ; بهـترین وبزرگ ترین تصمیم است. پس از فتح بیت المقدس با لشڪریانش عازم فتح قیساریہ شود ڪہ ان شاءاللہ فتح خواهـد شد ، این را رسول خدا بہ من خبر دادہ است». عمر این پیشنهـاد را پسندید وبہ ابوعبیدہ اطلاع داد ڪہ عازم فتح بیت المقدس شود ، چرا ڪہ این ، پیشنهـاد پسر عموے پیامبر است.  ابوعبیدہ جراح بہ دستور عمر با سپاہ اسلام عازم بیت المقدس شد واین شهـر را محاصرہ ڪرد ، اما مردم مسیحے شهـر بہ شدت مقاومت ڪردند ، واین محاصرہ مدت چهـار ماہ طول ڪشید ومسلمانان در اثر سرما وبرف وباران بہ زحمت افتادند. سرانجام بزرگان شهـر بہ فرماندهـان نظامے مسلمانان اطلاع دادند ڪہ حاضرند با صلح نامہ اے تسلیم شوند ، اما این صلح نامہ باید با حضور شخص خلیفہ مسلمانان صورت بگیرد. ابوعبیدہ موضوع را توسط پیڪے بہ اطلاع عمر در مدینہ رسانید ، واو از مسلمانان در مورد رفتن بہ بیت المقدس نظرخواهـے ڪرد ، عثمان با این امر مخالفت ورزید ، اما علی عليهـ‌السلام گفت : مردم بیت المقدس چنین درخواستے ڪردہ اند ، واین درخواست ، یڪ پیروزے براے مسلمانان است. خلیفہ نظر علی عليهـ‌السلام را پذیرفت ورهـسپار بیت المقدس شد. وطبق گفتوگوهـاے قبلے ، مردم مسیحے شهـر با امضاے پیمان صلح تسلیم شدند. بدین گونہ علی عليهـ‌السلام در فتح بیت المقدس ڪہ براے مسلمانان ، هـم از نظر نظامے وهـم با توجہ بہ وجود مسجدالأقصے (قبلہ نخست مسلمانان) در آن شهـر ، ڪہ از اهـمیت بسیارے برخوردار بود ، سهـم داشت. با توجہ بہ این گونہ گرہ گشایے هـا بود ڪہ عمر مے گفت : بہ خدا پناہ مے برم ڪہ مشڪلے پیش بیاید وابوالحسن (علی) براے حل آن حضور نداشتہ باشد ♡| ڪپے با ذڪر صلوات آزاد |♡ 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_وهفتم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 #چگونگےبیعت_باامیرمؤمنان_عليهـ‌السلام عثمان به دنبال گماشتن افراد نالایق از بنی امیه وخویشان خود در رأس مناصب دولتی وبالأخره بر اثر کنار زدن افراد شایسته اعم از مهاجر وانصار ، وسپردن مقدرات امت اسلامی به دست بنی امیه ، خشم مردم را برانگیخت وچون به اعتراض ها ودرخواست های مکرر ومشروع مسلمانان در مورد تغییر استانداران وفرمانداران فاسد ، ترتیب اثر نداد ، سرانجام شورش وانقلاب برضد حکومت وی به وجود آمد ومنجر به قتل او گردید وسپس مردم با علی عليه‌السلام به عنوان خلافت بیعت کردند. از این لحاظ حکومت علی عليه‌السلام ، که پس از قتل عثمان روی کار آمد ، یک حکومت انقلابی وحاصل شورش مردم بر ضدّ مفاسد ومظالم حکومت پیشین بود. یکی از نمونه های فساد حکومت عثمان این بود که وی «حکم بن ابی العاص» را با پسرش «مروان» که پیامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله وی را به طائف تبعید کرده بود وحتی ابوبکر وعمر در زمان حکومتشان جرأت برگرداندن وی را پیدا نکرده بودند ، به مدینه برگرداند ودختر خود را به مروان تزویج کرد وحتی مسئولیت اداره دفترداری خلافت را به مروان سپرد ، واین موضوع خشم مردم را برانگیخت. خانه عثمان به مدت چهل ونه روز از طرف انقلابیون در محاصره بود. هر موقع عثمان می خواست نرمش نشان بدهد ، مروان بیش تر خشم مردم را بر می انگیخت. سرانجام مسلمانان خشمگین ، به خانه عثمان ریختند واو را به قتل رساندند. 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_وهشتم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 موقعیت درخشان علی عليهـ‌السلام انقلابیون تنهـا در فڪر ڪنار زدن عثمان بودند وهـرچند در مدت محاصرہ خانہ عثمان ، اسم علی عليهـ‌السلام بر سر زبان هـا بود ، اما برنامہ روشنے براے آیندہ نداشتند ، لذا وقتے ڪہ عثمان را ڪشتند ، تازہ با مشڪل انتخاب خلیفہ رو بہ رو شدند. از طرف دیگر ، از میان اعضاے شوراے شش نفرے ڪہ عبارت بودند از : علے ، عبدالرحمن بن عوف ، عثمان ، طلحہ ، زبیر وسعد بن وقاص ، دو نفر از آنان یعنے عبدالرحمن بن عوف وعثمان از دنیا رفتہ بودند ودر بین چهـار نفر موجود ، علی عليهـ‌السلام از هـمہ محبوب تر بود واز حیث فضیلت وسابقہ درخشان در اسلام ، هـیچ ڪدام از آنان بہ پایہ او نمے رسیدند ، وهـمین معنا مردم را بیش تر بہ سوے علی عليهـ‌السلام مے ڪشانید. علی عليهـ‌السلام با ارزیابے اوضاع وملاحظہ دگرگونے هـایے ڪہ در زمان عثمان رخ دادہ بود ، ونیز دورے وبے خبرے فاحش مسلمانان از اسلام اصیل ، خوب مے دانست ڪہ حڪومت ڪردن بعد از فساد وآلودگے دوران حڪومت عثمان ، بسیار مشڪل است ومردم ، بهـویژہ سران قوم ، زیر بار اصلاحات مورد نظر او نمے روند وعدالت او را تحمل نمے ڪنند. از این رو وقتے ڪہ انقلابیون بہ حضرت پیشنهـاد بیعت ڪردند ، نپذیرفت. بہ اتفاق مورخان ، عثمان در ذیحجہ سال ٣٥ هـجرے ڪشتہ شد ، اما در مورد روز واقعہ اختلاف دارند. در عین حال ، این نڪتہ مسلم است ڪہ بین قتل او وبیعت مردم با علی عليهـ‌السلام دست ڪم چهـار پنج روز فاصلہ بودہ است.  در این چند روز مردم در تحیّر وبلاتڪلیفے بہ سر مے بردند. در این مدت ، رهـبران انقلاب بہ حضرت مراجعہ مے ڪردند ، ولے او چندان خود را نشان نمے داد وچون درخواست قبول بیعت مے ڪردند ، از آن جا ڪہ اوضاع را براے قبول خلافت نامساعد مے دید وبا این پیشنهـاد حجت را بر خود تمام نمے دانست ، مے فرمود : «مرا واگذارید وبہ سراغ شخص دیگرے بروید ، زیرا ما بہ استقبال وضعے مے رویم ڪہ چهـرہ هـاے مختلف وجهـات گوناگونے دارد (اوضاع مبهـم وپیچیدہ است) ، دل هـا بر این امر استوار وعقل هـا ثابت نمے مانند ، ابرهـاے فساد ، فضاے جهـان اسلام را تیرہ ساختہ وراہ مستقیم ناشناختہ ماندہ است. آگاہ باشید ڪہ اگر دعوت شما را اجابت ڪنم ، بر طبق علم خویش باشما رفتار خواهـم ڪرد وبہ سخن این وآن وسرزنش ملامت گران گوش فرا نخواهـم داد ، اما اگر مرا رهـا ڪنید ، من هـم مانند یڪے از شما خواهـم بود ، شاید من شنواتر ومطیع تر از شما نسبت بہ خلیفہ منتخب شما باشم ، ومن وزیر ومشاورتان باشم بهـتر از آن است ڪہ امیر ورهـبرتان گردم 🕊 @moharam_98

『  • #امام_شناسے • 』 『  • #جلسہ_چهل_ونهم • 』 『امیرالمومنین علے علیہ السلام 』 اما چون رفت وآمدها زیاد شد ودرخواست های مصرّانه مسلمانان افزایش یافت وسیل مردم خسته از مظالم پیشین ومشتاقِ عدالت به درِ خانه حضرت سرازیر گردید ، امام احساس وظیفه کرد وناگزیر بیعت مردم را پذیرفت. امام در چند جای نهج البلاغه از استقبال پرشور وپافشاری مردم ، هنگام درخواست بیعت ، یاد نموده است. از آن جمله می فرماید : «مردم همانند شتران تشنه کامی که به آب برسند وساربان رهایشان ساخته وافسار از سر آن ها برگیرد ; برمن هجوم آوردند ، به یکدیگر تنه می زدند وفشار می آوردند آنچنان که گمان کردم مرا خواهند کشت ، یا برخی ، برخی دیگر را به قتل خواهند رسانید ، سپس این موضوع (قبول خلافت) را زیر ورو کردم ، همه جهاتش را سنجیدم به طوری که خواب را از چشمم ربود.»  در جای دیگر صحنه پرشور ازدحام مردم بر گرد خویش خود را مجسم ساخته تابلوی گویایی از خوشحالی وشور وهیجان مردم پس از دریافت خبر قبول بیعت توسط آن حضرت ، ترسیم می کند ومی فرماید : «شما دستم را (برای بیعت) گشودید ومن بستم ، شما آن را به سوی خود کشیدید ومن آن را عقب کشیدم ، پس از آن همچون شتران تشنه که روز آب خوردن به آبشخور حمله می کنند وبه یکدیگر تنه می زنند ، در اطراف من گرد آمدید ، آن چنان که بند کفشم پاره شد ، عبا از دوشم افتاد ، وضعیفان زیر دست وپا رفتند! آن روز سرور وخوشحالی مردم به خاطر بیعت با من ، چنان شدت داشت که خردسالان به وجد آمده بودند ، پیران خانه نشین با پای لرزان برای دیدن منظره بیعت به راه افتاده بودند ، وبیماران برای مشاهده این صحنه از بستر بیماری بیرون خزیده بودند .. 📚١ ـ نهج البلاغه ، صبحی صالح ، خطبه ٩٢. ٢ ـ همان مدرک ، خطبه ٥٤. 🕊 @moharam_98