۲۵- ک #کاشف_الغطاء #مدت_زندانی_امام_کاظم علیه السلام #کافی کتاب الکافی #کلاس_کافی #اصول_کافی کافی : #اهمیت_کتاب_کافی #الکافی_فی_الفقه کتاب #شروح_کتاب_کافی #کبر #کتاب : معرفی کتاب #کتاب_شناسی #معرفی_کتاب #کتاب_سُلَیم_بن_قیس هِلالی #کتاب_خوانی #کتاب_علی علیه السلام #کتاب_شناسی #کتابت #کتب_اربعه #کتب_رجالی #کثرت_روایت #کشف_الغمه کتاب #کراجکی #کراهت #کربلا #کشی #شهر_کَشّ #کشی‌ها #کلاس #کلاس_کافی #کلاس_وسائل_الشیعه #کلینی محمد بن یعقوب #كمال_الدين_وتمام_النعمة کتاب #کم_خوری #کنزالعرفان کتاب #کنزالفوائد کتاب #کنیه #کنیه_ها #کودکان #کیسانیه

ا ﷽ ا ۷ دقیقه ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۱ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹علی بن ابراهیم/ عن ابیه /عن النوفلی /عن السکونی/ عن ابی‌عبدالله(امام صادق علیه السلام) 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇👇👇 #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال #السکونی #النوفلی #علی_بن_ابراهیم #ابراهیم_بن_هاشم •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۱ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹علی بن ابراهیم/ عن ابیه /عن النوفلی /عن السکونی/ عن ابی‌عبدالله(امام صادق علیه السلام) 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/#علی_ابن_ابراهیم بن هاشم قمی: یکی از برجسته‌ترین و معتبرترین روات شیعه در قرن سوم به شمار می‌آید. حدود ۷۱۴۰ روایت در مجموعه‌های روایی بزرگ شیعه از او نقل شده وی از احترام خاصی نزد علما و فقهای شیعه برخوردار است . او جزء اولین راویان بزرگ حدیث در شهر قم می‌باشد فقهای شیعه او را استاد مشایخ قم و از بزرگ‌ترین چهره‌های آن شهر می‌دانند‌ او از یاران امام حسن عسکری علیه‌السّلام و از مشایخ معتبر ثقة الاسلام کلینی به شمار می‌آید. نجاشی در باره او می‌فرماید: "علی بن ابراهیم شخصیتی مورد اطمینان در نقل روایات و دارای ایمانی ثابت و استوار است." 🔸۲/#ابراهیم_بن‌_هاشم قمی: از راویان و از بزرگان علم حدیث و روات اهل بیت (علیه‌السّلام) است و بر شخصیت ارجمند وی، هیچ خللی وارد نیست؛ امّا تنها به این علّت که اصحاب، به وثاقت و عدالت او تصریح نکرده‌اند، گروهی از متقدّمان، او را در حدّ وثاقت پذیرفته‌اند و حدیث او را «حَسَن» دانسته‌اند. او نخستین کسی بود که احادیث کوفیان را در قم منتشر کرد. "انّه اوّل من نشر حدیث الکوفیین بقم. او اوّلین کسی است که حدیث کوفیان را در قم منتشر نمود" وی پدر علی بن ابراهیم (نویسنده تفسیر قمی) است. 🔸۳/#النوفلی: حسین بن یزید النوفلی است که در وثاقت او تشکیک شده است. اما چون او از مشایخ ابراهیم بن هاشم است و ابراهیم راوی روایات سکونی است ،لذا نوفلی را توثیق کرده‌اند. نقیصه‌ای که بر او وارد شده، اتهام غلوی است که به او نسبت داده شده و به شهادت رجالی بزرگ (نجاشی) دلیلی بر این اتهام وجود ندارد؛ ازاین‌رو به روایات او نیز عمل شده است. 🔸۴/#السکونی : اسماعیل بن مسلم یا اسماعیل بن ابی زیاد است. شخصی است که مشهور او را عامی ولی ثقه می دانند‌ بنابر قول دیگر امامی ثقه است (حاجی نوری) و تقیه می‌کرده است. اسماعیل بن ابی‌زیاد سکونی، از اصحاب امام صادق ـ علیه‌السلام و یکی از راویانی است که بیشترین روایت را از ائمه ـ علیهم‌السلام ـ نقل کرده است.  تعداد روایات نقل شده از سکونی حدود ۱۱۲۲ روایت در کتاب‌های اربعه حدیثی است( فقیه، کافی، تهذیب و استبصار)    اکثر روایات او را نوفلی نقل کرده است یعنی در کتب اربعه حدود ۸۵۲ مورد از روایات سکونی توسط نوفلی روایت شده است. در مجموع، شیعه به روایات سکونی عمل می‌کند‌ و آن را معتبر می داند. #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال #السکونی #النوفلی #علی_بن_ابراهیم #ابراهیم_بن_هاشم •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘«#مشیخه» چیست ؟ ☘#شیخ کیست؟ ☘این‌که می‌گویند مثلاً کتاب «تهذیب شیخ طوسی » مشیخه دارد، در کجای این کتاب آمده است؟ ☘ چه کتاب‌هایی مشیخه دارند؟ 🔸در اصطلاح علم حدیث و رجال؛ برای احترام‌ به محدّثین بزرگ، به ایشان شیخ گفته می‌شده است. همچنین به راوی حدیث و یا کسی که از او حدیث فرا می‌گیرند (استاد روایت) نیز اطلاق می‌شود. مشیخه در لغت؛ جمع #شیخ است شیخ یعنی :استاد یا راوی در علم حدیث ؛ مشیخه به معنای اساتید در روایت و کسی که از او حدیث دریافت شده است، معنا می‌شود. 🔸 معنای مشیخه صدوق و مشیخه شیخ طوسی نیز به همین معنا است؛ یعنی مشایخی (اساتیدی) که شیخ طوسی یا شیخ صدوق از آنان روایت گرفته‌اند. در پایان کتاب «من لا یحضره الفقیه» شیخ صدوق و کتاب «تهذیب الاحکام» و «الاستبصار» شیخ طوسی، این دو بزرگوار؛ مشیخه خود (طریق خود به اساتیدشان) را بیان کرده‌اند در کتاب شریف کافی، احیاناً در برخی از اسناد روایات؛ مرحوم کلینی چنین بیان کرده است: «عدة من أصحابنا عن ...»؛ کلینی در برخی از اسناد؛ وقتی  خواسته از حدود ده نفر از محدثان و راویان بزرگ روایت نقل روایت کند، قبل از آن؛ طریق خود را به این ده نفر چنین گفته است: «#عدة من أصحابنا عن احمد بن محمد بن عیسی»؛ یعنی این روایت را نه یک نفر؛ بلکه تعدادی از مشایخ و اساتید ما از احمد بن محمد بن عیسی نقل کرده‌اند. 🔸کتابهای تهذیب و استبصار شیخ طوسی و #من_لایحضره_الفقیه صدوق، مشیخه دارند. 🔸بنابراین برخی محدثین برای نوشتن کتاب حدیثی برای اینکه حجم کتاب زیاد نشود ، بخشی از سند و طریق روایات را آخر کتاب خود ، در یک مجموعه جداگانه آورده اند که اصطلاحا به آن مجموعه جدا آورده شده ،در انتهای کتاب، "مشیخه " می گویند که حاوی نام و سند کامل اساتید و راویان احادیث می باشد. #مشیخه #شیخ #حدیث_شناسی #سند_شناسی #کتب_اربعه #التهذیب #کافی #الاستبصار #طوسی #کلینی #صدوق #سؤال_وجواب •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۲ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹علی بن ابراهیم /عن ابیه/ عن ابن ابی عمیر /عن حماد /عن الحلبی/ عن ابی عبدالله (علیه‌السّلام) 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/ "#علی_بن_ابراهیم": شرح وثاقت ایشان در بررسی سند اول گذشت. 🔸۲/" ابیه": ابراهیم بن هاشم است که شرح وثاقت ایشان در بررسی سند اول گذشت. #ابراهیم_بن_هاشم 🔸۳/"#ابن_ابی_عمیر": ابواحمد #محمد_بن_ابی_عمیر زیاد ازدی  (م ۲۱۷ق)، معروف به ابن ابی عمیر، از بزرگان شیعه و شخصیت مورد اعتماد در میان راویان و مؤلفان امامیه است. وی امام کاظم، امام رضا و امام جواد (علیهم‌السّلام) را درک کرد. ابن ابی عمیر را باتقواترین، موثق‌ترین و عابدترین مردم و از اصحاب اجماع دانسته‌اند. رجالیون از عظمت وی نزد شیعه و اهل‌سنت سخن گفته‌اند. ایشان جزو #مشایخ_ثقات ثلاثه نیز می باشد. 🔸۴_«حمّاد»: #حماد_بن_عثمان از محدثان و فقهای بزرگ شیعه در قرن دوم هجری است. او را در شمار یاران سه امام شیعه (امام صادق، امام کاظم و امام رضا علیهم السلام) ذکر کرده‌اند. حمّاد از راویانى است که عالمان رجال، بر وثاقتش اتفاق‌ نظر دارند و کشی او را در زمره «اصحاب اجماع» نام برده است و در کوفه زندگی می‌کرد. نام وی در سلسله سند حدود ۲۰۰۰ روایت آمده است و همه عالمان رجال و حدیث‌شناسی، بر وثاقتش اتفاق نظر دارند. با توجه به #قانون_راوی_مروی_عنه" حماد در این سند حماد بن عثمان می باشد نه #حماد_بن_عیسی. 🔸۵/#حلبی: #عبیداللّه_بن_علی_حلبی کوفی: کنیه‌اش ابوعلی، از اصحاب امام صادق علیه‌السلام و از محدّثان امامی قرن دوم. جد وی، ابوشُعْبه، از راویان حدیث از امام حسن و حسین علیهماالسلام بود. خانواده حلبی یکی از خاندانهای شیعی مشهور به وثاقت و مورد استناد در کوفه بودند و به نام جدشان، به خاندان ابی‌شعبه شهرت داشتند به گفته نجاشی ، سبب شهرت عبیداللّه‌بن علی به حلبی، رفت و آمد وی و برادر و پدرش به شهر حلب، برای کارهای تجاری، بوده است نه اینکه اهل حلب بوده باشند.‌ خاندان حلبی همه ثقه هستند و هر کجا عنوان" حلبی" به طور مطلق بیاید منظور عبیدالله حلبی است. #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘کُتُب اَربعه (یا اصول اربعه) :  چهار کتاب حدیثی است که شیعیان آنها را معتبرترین منابع حدیثی خود می‌دانند. کتب اربعه عبارت‌اند از: الکافی، مَن لایَحضُرُه الفقیه، تهذیب الاحکام و الاِستِبصار. کتاب کافی نوشته کُلِینی و من لایحضره الفقیه تألیف شیخ صدوق است. تهذیب الاحکام و استبصار را هم شیخ طوسی نگاشته است. نخستین بار شهید ثانی در یک اجازه روایت از اصطلاح کتب اربعه برای اشاره به این چهار کتاب استفاده کرد. پس از آن این اصطلاح در متون فقهی به کار رفت و به تدریج رواج یافت. 🔹اعتبار کتب اربعه: برخی از علماء شیعه همه احادیث کتب اربعه را معتبر می‌دانند؛ اما برخی‌ دیگر، آن دسته از احادیث آنها را می‌پذیرند که یا مُتواتِر یا دارای سند معتبری باشد. 🔸الکافی: کافی را ابوجعفر کلینی (درگذشت ۳۲۹ق) در زمان غیبت صغری نوشته است. کتاب شامل حدود ۱۶۰۰۰ حدیث است و سه بخش کلی دارد: اصول، فروع و روضه. اصول کافی احادیث عقیدتی را دربر می‌گیرد، فروع کافی به روایات فقهی می‌پردازد، روضه کافی هم شامل مجموعه‌ای از احادیث متفرقه است. 🔸من لایحضره الفقیه : این کتاب نوشته شیخ صدوق (درگذشت ۳۸۱ق) است. حدود ۶۰۰۰ حدیث را شامل می‌شود که موضوع آنها مباحث فقهی و احکام عملی است. شیخ صدوق در این کتاب، احادیثی را آورده که صحیح می‌دانسته و خود بر اساس آنها فتوا می‌داده است. 🔸تهذیب الاَحکام: تهذیب الاحکام نوشته شیخ طوسی (درگذشت ۴۶۰ق) است. این کتاب ۳۹۳ بخش و ۱۳۵۹۰ حدیث دارد و موضوع آن فقه است. شیخ طوسی این کتاب را در شرح و توضیح المقنعه اثر شیخ مفید و به دستور وی نگاشته است. 🔸الاستبصار : شیخ طوسی این کتاب را پس از تهذیب الاحکام و به تقاضای برخی از شاگردانش نوشته است. او در این کتاب تنها روایات متعارض در مباحث گوناگون فقهی را جمع کرده است. به این جهت، کتاب شامل همه مباحث فقهی نیست. ☘ #کتب_اربعه و مولفان آنها در یک نگاه: 🔸الکافی:(#کافی ) 🔹#محمد_بن_یعقوب #کلینی 🔸#من_لایحضره_الفقیه : 🔹 #صدوق #محمد_بن_علی_بن_حسین 🔸#تهذیب_الاَحکام: 🔹#محمد_بن_حسن #طوسی 🔸#الاستبصار : 🔹#محمد_بن_حسن #طوسی #حدیث_شناسی #سند_شناسی #کتاب_شناسی •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘ #کتب_اربعه و مولفان آنها در یک نگاه: 🔸الکافی:(#کافی ) 🔹#محمد_بن_یعقوب #کلینی 🔸#من_لایحضره_الفقیه : 🔹#محمد_بن_علی_بن_حسین #صدوق 🔸#تهذیب_الاحکام: 🔹#محمد_بن_حسن #طوسی 🔸#الاستبصار : 🔹#محمد_بن_حسن #طوسی #حدیث_شناسی #سند_شناسی #کتاب_شناسی •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۳ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ /عَنْ أَبِيهِ/عَنْ حَمادٍ/ عَنْ حَرِيزٍ/ عَنْ زُرَارَةَ وَ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ وَ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِمَا اَلسَّلاَمُ قَالاَ 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/ "#علی_بن_ابراهیم": شرح وثاقت ایشان در بررسی سند اول گذشت. 🔸۲/" ابیه": ابراهیم بن هاشم است که شرح وثاقت ایشان در بررسی سند اول گذشت. #ابراهیم_بن_هاشم 🔸۳/«حمّاد»: #حماد_بن_عیسی جُهَنی، محدث و فقیه امامیه قرن دوم که ازامام صادق علیه السلام  و امام کاظم علیه السلام روایت نقل کرده است. برخی او را معاصر با امام رضا علیه السلام  و امام جواد علیه السلام  نیز دانسته‌اند. از حماد، در منابع حدیثی شیعه، افزون بر ۵۰۰‏۱ حدیث نقل شده که بیشتر روایات او مربوط به احکام است. او از جمله اصحاب اجماع است و رجالیان شیعه او را با صفاتی چون ثقه و صدوق ستوده‌اند.  با توجه به #قانون_راوی_مروی_عنه" حماد در این سند حماد بن عیسی می باشد نه #حماد_بن_عثمان ، دقیقا به عکس سند دوم، که بررسی شد. 🔸۴/حریز: #حَریز_بن_عبداللّه سجستانی راوی‌، محدّث‌ و فقیه‌ شیعی قرن دوم هجری قمری است. عموم روایات وی از زرارة بن اعین و محمد بن مسلم نقل شده است. او محدّث و از فقیهان برجسته عصر خود بوده و از ۴۷ استاد، حدیث شنیده است. علمای رجال، او را توثیق کرده اند از اصحاب معروف امام باقر و امام صادق علیهما السلام است. او از اهل کوفه بود، لکن به جهت تجارت روغن، مسافرت به سجستان مى‌کرد به «سجستانى» مشهور شد. به نقلی «حریز» در زمان حضرت صادق علیه السلام به جهت قتال با خوارج سجستان در واکنش به ناسزاگویی آنان به امام ­علی علیه السلام، شمشیر کشید و خود به دست آنان به شهادت رسید. 🔸۵/زراره: #زُرارَة_بن_اعْیَن بن سُنسُن شَیبانی کوفی، (حدود ۷۰ - ۱۴۸ یا ۱۵۰ق) از اصحاب اجماع و صحابه خاص امام باقر علیه السلام  و امام صادق علیه السلام  و از بزرگ‌ترین فقها و متکلمان شیعه بود. امام جعفر صادق علیه السلام او را از برترین اصحاب خود برشمرده است. زراره از خاندان آل اعین است که افراد بسیاری از این خاندان جزو اصحاب ائمه علیهم السلام ، راویان بزرگ و فقهای شیعه بوده‌اند. نام او «عبدربه» است و زراره لقبش می‌باشد. . او احتمالاً در کوفه زاده شده‌است. بخش زیادی از عمرش را در کوفه زیست و همانجا درگذشته‌است.  چهره ظاهری او نیز به محاسنش افزوده بود: او فردی تنومند و سفید چهره بود که آثار سجود بر پیشانی مبارکش نقش بسته بود. دانشمندان علم رجال نیز او را به نیكویی ستوده‌اند. 🔸۶/محمدبن مسلم #محمد_بن_مُسلِم ثَقَفی کوفی (درگذشت ۱۵۰ق) از اصحاب اجماع که حدود ۴۶،۰۰۰ حدیث از امام باقر علیه السلام  و امام صادق علیه السلام  روایت کرده است. وی به جهت وثاقت جزو اصحاب اجماع محسوب می‌شود و جزو بزرگان محدثین به شمار می‌رود. محمد بن مسلم در شهر تاریخی و محدث‌پرور کوفه پا به عرصه هستی نهاد و بدین‌جهت، بدو «کوفی» می‌گویند. کنیه‌اش ابوجعفر، و به القاب زیادی از جمله " اوقص اَعور حدّاج قصیر طحّان سمّان طائفی ثقفی" معروف و شهره است. 🔸نکته : در این سند ،بین اسم زراره و محمد بن مسلم " واو" آمده ، به این معنی است که جناب حریز از هر دو این راویان نقل کرده است و بین اسم ابی جعفر و ابی عبدالله "واو" آمده است که به این معنی است زراره و محمد بن مسلم هر دو از این دو امام این روایت را نقل کرده اند. #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۴ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹الحسین بن سعید/ عن ابن ابی عمیر /عن حماد /عن الحلبی /عن ابی‌عبدالله علیه‌السلام(امام صادق ) 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/ "#حسین_بن_سعید : اهوازی، فقیه و محدّث امامی نیمه اول قرن سوم است که همراه با برادرش حسن، آثار فقهی و حدیثی مهمی تألیف کرد. حسین‌بن سعید از اصحاب امام رضا و امام جواد و امام هادی علیهم‌السلام به‌شمار می‌رود. او از این امامان بدون واسطه حدیث نقل کرده و به واسطه مشایخی چون ابن‌ابی‌عُمَیر ، علی‌بن نُعمان، حسن‌بن محبوب و محمدبن سَنان از امامان پیشین هم روایت کرده است حسین‌بن سعید و برادرش حسن از کوفه به اهواز رفتند. پس از مدتی، حسین به قم مهاجرت کرد و در آن‌جا سکنا گزید. میزبان او در قم حسن‌بن ابان قمی بود. حسین‌بن سعید در قم درگذشت.  رجالیون حسین‌بن سعید را فردی موثق دانسته اند. وجود نام وی در اسنادِ بیش از پنج‌هزار حدیث موجود شیعه ، نشان‌دهنده رتبه والای او در فقه و حدیث است. فقها و سیره‌نگاران نیز مقام او را ستوده‌اند. مثلاً محقق حلّی او را از فقهای معتبر شمرده و ابن‌ ندیم  وی و برادرش حسن را آگاه‌ترین افراد عصر خود به فقه و آثار شیعه دانسته است. 🔸۲/ ابن ابی عمیر: #ابن_ابی_عمیر ابواحمد #محمد_بن_ابی_عمیر زیاد ازدی  (م ۲۱۷ق)، معروف به ابن ابی عمیر، از بزرگان شیعه و شخصیت مورد اعتماد در میان راویان و مؤلفان امامیه است. وی امام کاظم، امام رضا و امام جواد (علیهم‌السّلام) را درک کرد. ابن ابی عمیر را باتقواترین، موثق‌ترین و عابدترین مردم و از اصحاب اجماع دانسته‌اند. رجالیون از عظمت وی نزد شیعه و اهل‌سنت سخن گفته‌اند. ایشان جزو #مشایخ_ثقات ثلاثه نیز می باشد. 🔸۳/حماد #حماد_بن_عثمان از محدثان و فقهای بزرگ شیعه در قرن دوم هجری است. او را در شمار یاران سه امام شیعه (امام صادق، امام کاظم و امام رضا علیهم السلام) ذکر کرده‌اند. حمّاد از راویانى است که عالمان رجال، بر وثاقتش اتفاق‌ نظر دارند و کشی او را در زمره «اصحاب اجماع» نام برده است و در کوفه زندگی می‌کرد. نام وی در سلسله سند حدود ۲۰۰۰ روایت آمده است و همه عالمان رجال و حدیث‌شناسی، بر وثاقتش اتفاق نظر دارند. با توجه به #قانون_راوی_مروی_عنه" حماد در این سند حماد بن عثمان می باشد نه #حماد_بن_عیسی. حماد بن عیسی از مشایخ حسین بن سعید است و وساطت ابن ابی عمیر طبیعی نیست لکن چون از حلبی نقل می‌کند قرینه بر این است که مراد حماد بن عثمان است. 🔸۴/الحلبی #حلبی #عبیداللّه_بن_علی_حلبی کنیه‌اش ابوعلی، از اصحاب امام صادق علیه‌السلام و از محدّثان امامی قرن دوم. جد وی، ابوشُعْبه، از راویان حدیث از امام حسن و حسین علیهماالسلام بود. خانواده حلبی یکی از خاندانهای شیعی مشهور به وثاقت و مورد استناد در کوفه بودند و به نام جدشان، به خاندان ابی‌شعبه شهرت داشتند به گفته نجاشی ، سبب شهرت عبیداللّه‌بن علی به حلبی، رفت و آمد وی و برادر و پدرش به شهر حلب، برای کارهای تجاری، بوده است نه اینکه اهل حلب بوده باشند.‌ خاندان حلبی همه ثقه هستند و هر کجا عنوان" حلبی" به طور مطلق بیاید منظور عبیدالله حلبی است. 🔸منبع:مجموعه کتب رجالی/ ویکی فقه #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۵ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹حسین بن سعید/ عن حماد/ عن حریز/ عن محمد بن مسلم /عن ابی عبدالله (امام صادق)علیه السلام 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/ "#حسین_بن_سعید : اهوازی، فقیه و محدّث امامی نیمه اول قرن سوم است که همراه با برادرش حسن، آثار فقهی و حدیثی مهمی تألیف کرد. حسین‌بن سعید از اصحاب امام رضا و امام جواد و امام هادی علیهم‌السلام به‌شمار می‌رود. او از این امامان بدون واسطه حدیث نقل کرده و به واسطه مشایخی چون ابن‌ابی‌عُمَیر ، علی‌بن نُعمان، حسن‌بن محبوب و محمدبن سَنان از امامان پیشین هم روایت کرده است حسین‌بن سعید و برادرش حسن از کوفه به اهواز رفتند. پس از مدتی، حسین به قم مهاجرت کرد و در آن‌جا سکنا گزید. میزبان او در قم حسن‌بن ابان قمی بود. حسین‌بن سعید در قم درگذشت.  رجالیون حسین‌بن سعید را فردی موثق دانسته اند. وجود نام وی در اسنادِ بیش از پنج‌هزار حدیث موجود شیعه ، نشان‌دهنده رتبه والای او در فقه و حدیث است. فقها و سیره‌نگاران نیز مقام او را ستوده‌اند. مثلاً محقق حلّی او را از فقهای معتبر شمرده و ابن‌ ندیم  وی و برادرش حسن را آگاه‌ترین افراد عصر خود به فقه و آثار شیعه دانسته است. 🔸۲/ حماد: #حماد_بن_عیسی جُهَنی، محدث و فقیه امامیه قرن دوم که ازامام صادق علیه السلام  و امام کاظم علیه السلام روایت نقل کرده است. برخی او را معاصر با امام رضا علیه السلام  و امام جواد علیه السلام  نیز دانسته‌اند. از حماد، در منابع حدیثی شیعه، افزون بر ۵۰۰‏۱ حدیث نقل شده که بیشتر روایات او مربوط به احکام است. او از جمله اصحاب اجماع است و رجالیان شیعه او را با صفاتی چون ثقه و صدوق ستوده‌اند.  با توجه به #قانون_راوی_مروی_عنه" حماد در این سند حماد بن عیسی میص باشد نه #حماد_بن_عثمان ، دقیقا به عکس سند دوم، که بررسی شد. 🔸۳/حریز #حَریز_بن_عبداللّه سجستانی راوی‌، محدّث‌ و فقیه‌ شیعی قرن دوم هجری قمری است. عموم روایات وی از زرارة بن اعین و محمد بن مسلم نقل شده است. او محدّث و از فقیهان برجسته عصر خود بوده و از ۴۷ استاد، حدیث شنیده است. علمای رجال، او را توثیق کرده اند از اصحاب معروف امام باقر و امام صادق علیهما السلام است. او از اهل کوفه بود، لکن به جهت تجارت روغن، مسافرت به سجستان مى‌کرد به «سجستانى» مشهور شد. به نقلی «حریز» در زمان حضرت صادق علیه السلام به جهت قتال با خوارج سجستان در واکنش به ناسزاگویی آنان به امام ­علی علیه السلام، شمشیر کشید و خود به دست آنان به شهادت رسید. 🔸۴/محمد بن مسلم #محمد_بن_مُسلِم ثَقَفی کوفی (درگذشت ۱۵۰ق) از اصحاب اجماع که حدود ۴۶،۰۰۰ حدیث از امام باقر علیه السلام  و امام صادق علیه السلام  روایت کرده است. وی به جهت وثاقت جزو اصحاب اجماع محسوب می‌شود و جزو بزرگان محدثین به شمار می‌رود. محمد بن مسلم در شهر تاریخی و محدث‌پرور کوفه پا به عرصه هستی نهاد و بدین‌جهت، بدو «کوفی» می‌گویند. کنیه‌اش ابوجعفر، و به القاب زیادی از جمله " اوقص اَعور حدّاج قصیر طحّان سمّان طائفی ثقفی" معروف و شهره است. 🔸منبع:مجموعه کتب رجالی/ ویکی فقه #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۶ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹موسی بن قاسم/عن ابن ابی عمیر/ عن حماد/ عن حلبی/عن ابی عبدالله (امام صادق)علیه السلام 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/موسی بن قاسم #موسی_بن_قاسم بن معاویه بن وهب بجلی . مکنّی به ابو عبدالله محدث کثیرالتألیف و از اصحاب امام رضا و امام جواد علیهماالسلام (طوسی ، رجال ، ص ۴۰۵). نجاشی او را کاملاً توثیق کرده و به جلالت قدر و روشنی حدیث ستوده است . (ص ۴۰۵) وی از راویان بسیاری حدیث شنیده و بیش از نهصد حدیث از او در دست است (خوئی ، ج ۱۹، ص ) کتاب الحج او بسیار معروف و از مصادر تهذیب است. 🔸۲/ ابن ابی عمیر #ابن_ابی_عمیر ابواحمد #محمد_بن_ابی_عمیر زیاد ازدی  (م ۲۱۷ق)، معروف به ابن ابی عمیر، از بزرگان شیعه و شخصیت مورد اعتماد در میان راویان و مؤلفان امامیه است. وی امام کاظم، امام رضا و امام جواد (علیهم‌السّلام) را درک کرد. ابن ابی عمیر را باتقواترین، موثق‌ترین و عابدترین مردم و از اصحاب اجماع دانسته‌اند. رجالیون از عظمت وی نزد شیعه و اهل‌سنت سخن گفته‌اند. ایشان جزو #مشایخ_ثقات ثلاثه نیز می باشد. 🔸۳/حماد #حماد_بن_عثمان از محدثان و فقهای بزرگ شیعه در قرن دوم هجری است. او را در شمار یاران سه امام شیعه (امام صادق، امام کاظم و امام رضا علیهم السلام) ذکر کرده‌اند. حمّاد از راویانى است که عالمان رجال، بر وثاقتش اتفاق‌ نظر دارند و کشی او را در زمره «اصحاب اجماع» نام برده است و در کوفه زندگی می‌کرد. نام وی در سلسله سند حدود ۲۰۰۰ روایت آمده است و همه عالمان رجال و حدیث‌شناسی، بر وثاقتش اتفاق نظر دارند. با توجه به #قانون_راوی_مروی_عنه" حماد در این سند حماد بن عثمان می باشد نه #حماد_بن_عیسی. حماد بن عیسی از مشایخ حسین بن سعید است و وساطت ابن ابی عمیر طبیعی نیست لکن چون از حلبی نقل می‌کند قرینه بر این است که مراد حماد بن عثمان است. 🔸۴/ الحلبی #حلبی #عبیداللّه_بن_علی_حلبی کنیه‌اش ابوعلی، از اصحاب امام صادق علیه‌السلام و از محدّثان امامی قرن دوم. جد وی، ابوشُعْبه، از راویان حدیث از امام حسن و حسین علیهماالسلام بود. خانواده حلبی یکی از خاندانهای شیعی مشهور به وثاقت و مورد استناد در کوفه بودند و به نام جدشان، به خاندان ابی‌شعبه شهرت داشتند به گفته نجاشی ، سبب شهرت عبیداللّه‌بن علی به حلبی، رفت و آمد وی و برادر و پدرش به شهر حلب، برای کارهای تجاری، بوده است نه اینکه اهل حلب بوده باشند.‌ خاندان حلبی همه ثقه هستند و هر کجا عنوان" حلبی" به طور مطلق بیاید منظور عبیدالله حلبی است. 🔸منبع:مجموعه کتب رجالی ‌‌ معجم الرجال خوئی #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۷ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹موسی بن قاسم/عن صفوان/ عن معاویه بن عمار/عن ابی عبدالله (امام صادق)علیه السلام 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/موسی بن قاسم #موسی_بن_قاسم بن معاویه بن وهب بجلی . مکنّی به ابو عبدالله محدث کثیرالتألیف و از اصحاب امام رضا و امام جواد علیهماالسلام (طوسی ، رجال ، ص ۴۰۵). نجاشی او را کاملاً توثیق کرده و به جلالت قدر و روشنی حدیث ستوده است . (ص ۴۰۵) وی از راویان بسیاری حدیث شنیده و بیش از نهصد حدیث از او در دست است (خوئی ، ج ۱۹، ص ) کتاب الحج او بسیار معروف و از مصادر تهذیب است. 🔸۲/ صفوان با توجه به #قانون_راوی_مروی_عنه و طبقات راویان، صفوان در این سند صفوان بن یحیی بجلی است نه صفوان بن مهران جمال. ابومحمد #صفوان_بن_یحیی بجلی کوفی، ملقب به بیاع السابری (م ۲۱۰ هـ)، از اصحاب و راویان امام کاظم و امام رضا و امام جواد (علیهم‌السلام) و وكیل امام رضا (علیه‌السلام) و امام جواد (علیه‌السلام) بود. صفوان را از اصحاب اجماع، فقها و از محدثان موثق شیعه به شمار آورده‌اند. ابومحمد صفوان بن یحیی بجلی کوفی، ملقب به بیاع السابری، اهل کوفه و از موالی بجیله بود. وی فروشنده پارچه‌ای ظریف به نام سابری بود. و از همین‌رو به بیاع سابری مشهور شد. او با صفوان بن مهران جمّال تفاوت دارد. ابوعمرو کشّی، صفوان را از جمله کسانی دانسته که علمای شیعه به اتفاق، آنان را فقیه و دانشمند و سخن ایشان را درست می‌دانند. صفوان از اصحاب اجماع است و علمای شیعه بر درستی روایات او اتفاق نظر دارند. نجاشی او را با الفاظ ثقه و ثقه عین ستوده است  و شیخ طوسی صفوان را نزد علمای حدیث موثق‌ترین اهل زمان خود و عابدترین و از زهّاد می‌داند. نجاشی نیز بیاع السابری را از بزرگان شیعه و فردی عابد و زاهد و محدثی کاملا موثق دانسته و می‌گوید: به رغم این‌که واقفی‌ها نسبت به صفوان بذل و بخشش بسیار داشتند، ولی او عقیده و مذهبش را حفظ کرد و واقفیه را نپذیرفت. نام او در سلسله سند بیش از ۱۱۰۰ حدیث آمده است. صفوان نزد ائمه (علیهم‌السلام) از جایگاه والایی برخوردار و مورد رضایت ایشان بود، به‌همین خاطر چون در سال ۲۱۰ هـ  در مدینه از دنیا رفت، امام جواد (علیه‌السّلام) حنوط و کفن برای تجهیز وی فرستاده و از اسماعیل بن موسی (پسر امام كاظم (علیه‌السّلام)) خواستند تا بر او نماز بخواند.  و در روایتی خشنودی خود را از او بیان فرموده است. 🔸۳/معاویه بن عمار #معاویه_بن_عمار بن خباب بجلی دهنی کوفی است. وی از موجهین اصحاب امامیه و مردی بسیار جلیل القدر و فوق وثاقت بوده است. در «وسائل الشیعه» کتاب «النکاح» در حدیثی، امام صادق (علیه‌السّلام) به او «فرزندم» خطاب می‌کند و این دلیل آن است که امام، معاویه را بسیار دوست می‌داشته و به وی علاقمند بوده است، و چه مقامی از این بزرگتر و ارجمندتر؟ پدر و پسر هر دو معروف به تشیع و ولای اهل بیت بوده‌اند. معاویة بن عمار بن ابی‌معاویة خباب بَجَلی دهنی، در کوفه سکونت داشت و با خرید و فروش (سابُری_نوعی پوشش) گذران زندگی می‌کرد. معاویه بن عمار از راویان مورد اعتماد امام صادق علیه السلام و امام کاظم علیه السلام بود. وی را از حاملان دانش این دو امام دانسته‌اند.برخی از دانشمندان رجالی اهل سنت نیز او را توثیق کرده‌اند. معاویه بن عمار راوی ۹۶۴ چهار حدیث است. از وی آثار فراوانی ذکر شده است که از جمله آنها کتاب حج، کتاب زکات، کتاب صلاة، کتاب دعاء، کتاب طلاق و کتاب مزار أمیر المؤمنین علیه السلام است. 🔸منبع:مجموعه کتب رجالی ‌‌ معجم الرجال خوئی #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال #صفوان_بن_یحیی #موسی_بن_قاسم #معاویه_بن_عمار •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘کتب اربعه و محمد ها (محمدون) ✅ کتب اربعه رواییِ متقدمین: 1⃣ #کافی- مرحوم #کلینی 2⃣ #من_لایحضره_الفقیه- شیخ #صدوق 3⃣ #الاستبصار- شیخ طوسی 4⃣ #التهذیب- شیخ #طوسی ✔️ نام هر سه نفر «محمد» است لذا به «محمدون ثلاث اُوَل» و اول معروفند. ✅ کتب اربعه رواییِ متأخرین: 1⃣ #وافی- #فیض_کاشانی 2⃣ #وسائل_الشیعة- شیخ #حر_عاملی 3⃣ #بحارالأنوار- علامه #مجلسی 4⃣ #مستدرک_الوسائل- #محدث_نوری 🔸 نام سه نفر اول از این‌ دسته دوم «محمد» است لذا به «محمدون ثلاث اُخَر» و دوم معروفند. #کتاب_شناسی #کتب_اربعه #محمدون اول و دوم •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘بررسی اسناد پر تکرار کتب اربعه شماره/۸ #بررسی_اسناد_پرتکرار 🔹علی بن ابراهیم/عن ابیه/عن ابن ابی نجران/ عن عاصم‌ بن حُمَید / عن محمد بن قیس /عن ابی جعفر(امام باقر علیه السلام ) 👌نتیجه بررسی : حدیث صحیح و قابل اعتماد است.👇 🔸۱/علی بن ابراهیم: #علی_ابن_ابراهیم بن هاشم قمی: یکی از برجسته‌ترین و معتبرترین روات شیعه در قرن سوم به شمار می‌آید. حدود ۷۱۴۰ روایت در مجموعه‌های روایی بزرگ شیعه از او نقل شده وی از احترام خاصی نزد علما و فقهای شیعه برخوردار است . او جزء اولین راویان بزرگ حدیث در شهر قم می‌باشد فقهای شیعه او را استاد مشایخ قم و از بزرگ‌ترین چهره‌های آن شهر می‌دانند‌ او از یاران امام حسن عسکری علیه‌السّلام و از مشایخ معتبر ثقة الاسلام کلینی به شمار می‌آید. نجاشی در باره او می‌فرماید: "علی بن ابراهیم شخصیتی مورد اطمینان در نقل روایات و دارای ایمانی ثابت و استوار است." 🔸۲/ ابیه: #ابراهیم_بن‌_هاشم قمی: از راویان و از بزرگان علم حدیث و روات اهل بیت (علیه‌السّلام) است و بر شخصیت ارجمند وی، هیچ خللی وارد نیست؛ امّا تنها به این علّت که اصحاب، به وثاقت و عدالت او تصریح نکرده‌اند، گروهی از متقدّمان، او را در حدّ وثاقت پذیرفته‌اند و حدیث او را «حَسَن» دانسته‌اند. او نخستین کسی بود که احادیث کوفیان را در قم منتشر کرد. "انّه اوّل من نشر حدیث الکوفیین بقم. او اوّلین کسی است که حدیث کوفیان را در قم منتشر نمود" وی پدر علی بن ابراهیم (نویسنده تفسیر قمی) است. 🔸۳/ابن ابی نجران: ابوالفضل عبدالرحمان بن عمرو بن مسلم کوفی تمیمی قمی، مشهور به #ابن‌ابی‌نجران، پدر وی از اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) بود و از آن حضرت روایت کرده است.  خود وی از موالی تمیم، اهل کوفه و از اصحاب و یاران امام رضا و امام جواد‌ (علیهما‌السّلام) بود و از این بزرگواران و کسانی مانند حماد بن عیسی، عبدالله بن سنان، ابن‌ابی‌عمیر، صفوان بن مهران و معاویة بن وهب روایت نمود. ابن‌ابی‌نجران از محدثان موثق و روایات او مورد قبول می‌باشد و نجاشی از او با عنوان «ثقة ثقة» یاد کرده است. 🔸۴/عاصم‌ بن حُمَید : ابوالفضل #عاصم_بن_حمید حنّاط حنفی کوفی، یکی از اصحاب امام صادق (علیه‌السّلام) بوده و از آن بزرگوار روایت نقل می‌کرد.  همچنین از ابوبصیر، محمد بن مسلم  و به قولی جابر جعفی روایت کرده است. صفوان بن یحیی،   محمد بن عبدالحمید و دیگران از او روایت نقل می‌کردند. ایشان از راویان ثقه، و امامی‌مذهب  بوده است. وی در کوفه درگذشت. عاصم دارای کتابی بوده که از آن به اصل نیز تعبیر شده است 🔸۵/محمد بن قیس : ابوعبدالله #محمد_بن_قیس بجلی کوفی، اهل کوفه و صحابی امام صادق (علیه‌السّلام) و راوی از امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) بود و یکی از شخصیت‌های برجسته کوفه توصیف شده است.   راویانی مانند عاصم بن حمید حناط  و یوسف بن عقیل از وی روایت نقل کرده‌اند. وی یکی از محدثان ثقه شیعی بوده است.   ایشان غیر از محمد بن قیس اسدی است، برخلاف تصور برخی که احتمال اتحاد این دو را داده‌اند.   او در سال ۱۵۱ق درگذشت.  کتاب القضایا امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام)، اصل و رسالة ابی جعفر الثانی (علیه‌السّلام)  از آثار اوست. محمد بن قیس مردد بین 4 نفر است که معمولاً به‌صورت مطلق محمد بن قیس البجلی ثقه جلیل القدر معروف است. خصوصاً وقتی راوی او عاصم بن حمید باشد. 🔸منبع:مجموعه کتب رجالی ‌‌ معجم الرجال خوئی #بررسی_اسناد_پرتکرار #کتب_اربعه #سند_شناسی #رجال •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا ☘ یک نکته پیرامون اصول اربعة‌مئة 🔹تعبیر اصول اربعة‌مئة یک غلط مشهور است. تعداد اصول این مقدار نبوده است. در #کتب_اربعه (کافی، من لایحضر، تهذیب و استبصار) هم تمام احادیث اصل‌ها نیامده است. 🔸 دو نوع کتاب اصل داریم: ۱/ کتبی مثل کتاب عبیدالله بن علی حلبی، کتاب الصلوة حریز، کتاب الحج معاویة بن عمار و... . اینها کتبی هستند که جای خودشان را در فرهنگ حدیثی شیعه باز کرده و لذا تا زمان شیخ و نجاشی و حتی دو نسل بعد از شیخ طوسی هم با سماع و قرائت نقل شده‌اند. ابهام در سند اینها معنا ندارد. شاکلۀ اصلی سندهای پرکاربرد ما همین‌ها هستند. ۲/ کتبی مثل کتاب عاصم بن عمیر که حدوداً 100 حدیث دارد؛ ولی در بین کتب شیعه جا باز نکرده است. در سند اینها ابهام وجود دارد. 🔻 بله؛ در عصر امام صادق (علیه‌السلام) 323 نویسنده و حدود 490 عنوان کتاب داریم؛ ولی اولا همۀ اینها اصل نیستند. ثانیاً همه اینها به دست ما نرسیده و حتی اسمشان را هم نمی‌دانیم. 📚 استاد حسینی‌شیرازی (استاد رجال ) #رجال #اصول_اربعة‌مئة •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا 🍀تعداد روایان در اسناد کتب اربعة 🔸کتاب معجم رجال الحدیث که به راویان کتب اربعه و وسائل الشیعه محدود است، نام و عنوان ۱۵ هزار و ۶۸۸ نفر را ذکر کرده است. 🔹راویان ذکر شده در مجموع مصادر شش گانه رجالی شیعة (رجال شیخ طوسی، فهرست شیخ طوسی، رجال نجاشی، رجال کشی، رجال ابن غضائری، و رجال برقی) 👈 ۶ هزار و ۷۹۳ راوی اند. 📚شناخت نامه حدیث ج ۳ ص ۳.۵ #سند_شناسی #رجال #کتب_اربعه •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135

ا ﷽ ا 🍀#آمار_احادیث_کتب_اربعه 🔹این آمار حدودی است. 🔸کافی: مجموع روایاتی که در کتاب کافی بدون احتساب روایات روضهٔ کافی امده است، 19001حدیث است که مشتمل بر16090حدیث مسند و536حدیث مرفوع و1917حدیث مرسل پ458حدیث موقوف میباشد. 🔸من لا یحضره الفقیه: مجموع روایاتش 6288حدیث است که مشتمل بر 3971حدیث مسند و1792حدیث مرفوع و59حدیث مرسل و466حدیث موقوف میباشد. • 🔸تهذیب الاحکام: مجموع روایاتش16226حدیث است ومشتمل بر14847حدیث مسند و204حدیث مرفوع و922حدیث مرسل و252حدیث موقوف میباشد. • 🔸استبصار: مجموع روایاتش 6530حدیث میباشد ومشتمل بر6092حدیث مسند و40حدیث مرفوع و305حدیث مرسل و93حدیث موقوف است. 📚نور #کتاب_شناسی #کتب_اربعه #کافی #تهذیب_الاحکام #الاستبصار #من_لایحضره_الفقیه •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135