💠 اشکالات روشی در مطالعات #تاریخ_حدیث
🔻همان طور که حدیث، در سرتاسر علوم اسلامی تاثیر دارد، آشنایی با تاریخ حدیث نیز می تواند در همین گستره اثر گذار باشد. نحوه ی اعتبارسنجی احادیث، شناخت تصحیفات و تحریفات، چگونگی تعامل با نقل های متفاوت یک حدیث، چگونگی تعامل با نقل های متعدد یک متن واحد و ... همگی در گرو شناخت و تلقی ما از تاریخ حدیث است.
گرچه پژوهش های متعددی در این زمینه انجام شده اما روش شناسی این شاخه از تاریخ نگاری، چندان منقح و مدون نشده و در این پژوهش ها مکررا با خطاهای روشی مواجه می شویم. در ادامه به برخی از این خطاها اشاره می شود.
✅ ادامه این مطلب و مباحثه علمی در این موضوع را دنبال کنید.👇👇👇
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2426&pid=8788#pid8788
https://eitaa.com/joinchat/2764177466Ced54bd7e35
#تاریخ_حدیث
#روش_شناسی
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
🌐 @rejal_shobeiri
💠 بررسی وثاقت #رجال_کامل_الزیارات
✍️ یکی از توثیقات عامی که در علم رجال از آن سخن به میان آمده، رجال کتاب کامل الزیارات است. مستند آن، ادعای ابن قولویه (مؤلف کامل الزیارات) در مقدمهی کتاب است که پس از ذکر دلیل تصنیف آن، مینویسد:
«در این کتاب، حدیثی از غیر ائمه نیاوردهام، زیرا احادیثی که از معصومین (درود خدا بر ایشان باد) به ما رسیده، ما را از سخنان دیگران بینیاز میکند. ما به خوبی آگاهیم که نمیتوانیم به همهی اخبار روایت شده از معصومین در این موضوع (زیارت) و غیر آن دسترسی پیدا کنیم، از این رو در این کتاب فقط روایاتی را که از راویان شیعه ثقه (که خداوند آنان را مشمول رحمت خود کند) به ما رسیده، ذکر کردم و از راویان گمنام که احادیثی از امامان نقل کردهاند، اما به نقل روایت معروف و به ذکر حدیث و علم مشهور نیستند، حدیثی نیاوردهام…».
مؤلف وسائل الشیعه با استناد به این عبارت، به وثاقت راویانی که ابن قولویه بیواسطه یا باواسطه از آنان در کتابش نقل حدیث نموده، حکم کرده است.
شیخ حر عاملی معتقد است دلالت عبارت ابن قولویه بر توثیقِ تمامِ راویانِ کتابِ کامل الزیارات، از عبارت مقدمهی تفسیر علی بن ابراهیم قمی بلیغتر و رساتر است.
برخی از علما با شیخ حر در توثیق تمام مشایخ ابن قولویه همراه شده و برخی دیگر از این عبارت، تنها توثیق مشایخ بلاواسطه وی را برداشت کردهاند....
✅ ادامه مطلب در این موضوع را در لینک زیر دنبال کنید. 👇🏼
fa.mfeb.ir/?p=17861/#ZRejal
#رجال_کامل_الزیارات
#ابن_قولویه
#توثیقات_عام
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
🆔 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
#نکات_رجالی
#تقسیم_بندی_روایات
💠 در تقسیم حدیث باید به سه عنصر توجه کنیم:
1️⃣ وثاقت (صداقت و ضبط)
2️⃣ مذهب
3️⃣ مسند بودن (اتصال و پیوستگی راویان به هم -بحث طبقه)
🔻 نکته: عنصر مشترک بین سه دستۀ از روایات (صحیحه و موثقه و حسنه) اتصال و پیوستگیِ راویان است.
🔹 #صحیحه: حدیث مسندی که تمام راویانش #ثقه و #امامی صحیح المذهب باشند (نمیگوییم 12 امامی چون در زمان هر امام، فرد اگر تا آن امام را قبول داشته باشد کافی است و هیچ دلیل کلامی نداریم که مثلاً زراره باید تا امام دوازدهم را قبول داشته باشد).
🔸#موثقه: حدیث مسندی که بعض راویانش #ثقه و غیر صحیح المذهب باشند (این عنوان شامل امامی غیر صحیح المذهب هم میشود، مثل فطحیها و همچنین شامل عامه هم میشود).
🔹#حسنه: حدیث مسندی که بعض راویانش #ممدوح (با الفاظی که نه صریح و نه ظاهر در توثیق باشد بلکه فقط تعریف کردهاند از او مثل عالم، فاضل) و #صحیح_المذهب باشند.
📚برگرفته از کلاس رجال استاد حسینی شیرازی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
📌 ارسالی از حجت الاسلام حسین موحدی
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
هدایت شده از سید محمد جواد سید شبیری
🏴 « إنا لله و إنا إلیه راجعون»
إِذَا مَاتَ الْعَالِمُ ثُلِمَ فِي الْإِسْلَامِ ثُلْمَةٌ لَا يَسُدُّهَا شَيْءٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
✍متن اطلاعیه دفتر معظم له:
بسم الله الرحمن الرحیم
الذین تتوفیهم الملائکه طیبین یقولون سلام علیکم ادخلوا الجنه بما کنتم تعملون.
ساعاتی قبل قلب تپنده مرجعی بیدار و مدافع غیور حریم اهل بیت عصمت و طهارت، علیهم السلام، و زبان گویای دفاع از حق واحکام الهی و خادم دلباخته آستان ملائک پاسبان حضرت ولی الله الاعظم، ارواح العالمین له الفداء، زعیم حوزههای علمیه، حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی، قدس سره الشریف، از حرکت باز ایستاد و روح بلند و بی قرارش که مشتاق لقای پروردگار بود، کالبد تن را شکست و به ملکوت اعلی پیوست.
کارنامه پرافتخار این مرجع عالیقدر، مشحون از نُصح و خیرخواهی برای کیان اسلام و تشیّع و دلسوزی برای همه بندگان خدا بود.
ضمن عرض تسلیت این ضایعه جبران ناپذیر به پیشگاه مقدس مولا و محبوبش، حضرت بقيت الله الاعظم، عجل الله تعالی فرجه الشریف و حوزههای مبارکه علمیه و مردم شریف ایران و دوستداران مرجعیت در همه نقاط جهان، به اطلاع میرساند مراسم تشییع و تدفین پیکر مطهر ایشان، متعاقبا اعلام خواهد گردید.
دفتر حضرت آیتالله العظمی صافی گلپایگانی رضوان الله علیه
🆔 http://eitaa.com/shobeiri
💠 لزوم بررسی طرق به کتب
👤 #استاد_سیدمحمدجواد_شبیری_زنجانی
🔻با توجه به این که نوع احادیث مجامع حدیثیِ در دسترس ما، از کتب متقدم تر برگرفته شده است، اصالت نسخی که مولفین این مجامع از آن ها بهره گرفته اند اهمیت می یابد. سه مسلک برای اثبات این جهت قابل طرح است: اطمینان، شهادت، انسداد صغیر. آیا بنا بر این مسالک، نیاز به اعتبار سنجی طرق مذکور در مشیخه است؟ و نیز اگر احراز کردیم که مرحوم کلینی، حدیث را از کتاب فرد مذکور در میانه ی سند اخذ کرده اند، طریق ایشان تا آن فرد نیاز به بررسی دارد؟...
✅ ادامه مطلب و مباحثه علمی در این موضوع را دنبال کنید. 👇🏼👇🏼👇🏼
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2443&pid=8820#pid8820
#طریق
#مشیخه
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
🌐 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
💠 بررسی شخصیت رجالی #الحسن_بن_السری
یکی از راویانی که در وثاقتش اختلاف شده «الحسن بن السّری» است. برای تعیین وثاقت یا عدم وثاقت او به وجوهی استدلال شده است که ابتدا طرق توثیق، و سپس نکتهی تضعیف او را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
در نتیجه وثاقت وی در دروس آیت الله شبیری زنجانی دام ظله با وجوهی به اثبات می رسد. 👇🏼
fa.mfeb.ir/?p=19290/#ZRejal
#الحسن_بن_السری
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
https://eitaa.com/rejal_shobeiri
💠 نزاع در وثاقت محمد بن عیسی
👤 #استاد_سیدمحمدجواد_شبیری_زنجانی
🔻از قدیم در مورد وثاقت محمد بن عیسی بحثهایی وجود داشته است.
محقق خویی تصور نموده است که این بحث در خصوص روایات محمد بن عیسی عن یونس است و شواهدی بر این مطلب اقامه نموده است ولی بحث قدما در مورد محمد بن عیسی عمومی بوده و اختصاص به روایاتش از یونس ندارد.
بهر حال حق آنست که محمد بن عیسی ثقه است به دلیل ... .
📚 درس خارج فقه، ۱۴۰۰/۰۷/۲۷
✅ ادامه مطلب را در لینک دنبال کنید. 👇🏼👇🏼👇🏼
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2448
#وثاقت_محمد_بن_عیسی
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
🆔 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
💠 اصحاب #اجماع:
🔻 مرحوم کشی در سه قسمت از کتاب خود، در مورد 18 نفر از اصحاب، عبارتی به این مضمون نقل کرده است: «أَجْمَعَتِ الْعِصَابَةُ عَلَى تَصْحِيحِ مَا يَصِحُّ مِنْ هَؤُلَاءِ وَتَصْدِيقِهِمْ لِمَا يَقُولُونَ، وَأَقَرُّوا لَهُمْ بِالْفِقْهِ» (رجال کشی، ص238، 375 و 556) که در مورد معنای آن چند احتمال وجود دارد:
1️⃣ تنها وثاقت #راوی-بلاواسطه بعد از این افراد (مروی عنه اصحاب اجماع) اثبات میشود.
2️⃣ هر کجا خبر به یکی از این اصحاب اجماع رسید، بقیه روات #ثقه میشوند. طبق این مبنا، وثاقت روات بعدی ـ هر چند مروی عنه #باواسطه از اصحاب اجماع باشند ـ اثبات میشود.
3️⃣ هرگاه خبر به این افراد میرسد، وثاقت روات اثبات نمیشود، لکن خود خبر حجت و #معتبر میشود. (#موثوق-الصدور)
4️⃣ جمله کشّی ارتباطی به توثیق افراد یا اثبات اعتبار روایت ندارد، بلکه ظاهر در این معناست که خود این افراد فقیه و عالم و مورد اعتماد علما بودهاند و در مورد این 18 نفر، در میان بزرگان اتفاق نظر وجود داشته است. (نظر #صحیح)
📚 ر.ک: فقه بورس، استاد #عندلیبی، ج1، ص 54
👈 نکات #رجالی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
هدایت شده از روایت و درایت
🔸توجه به تاریخ صدور روایات
🔹محمدباقر ملکیان
در مراجعه به روایات اهل بیت علیهم السلام گاه میبینیم موضوعی تنها در روایات یکی از ائمه، و یا دورهای خاص از امامت ائمه علیهم السلام مورد توجّه قرار گرفته است، و امامان دیگر (چه متقدّم و چه متأخّر) به آن موضوع نپرداختهاند.
در مباحث و کتب استدلالی فقه، به این امر چندان توجّهی نمیشود، یعنی فرقی نمیکند که امام صادق علیه السلام به موضوعی پرداخته باشند یا امام هادی و عسکری علیهما السلام.
اما در مباحث تاریخی، این امر را نباید نادیده گرفت، و چه بسا توجّه به عصری که این روایت در آن صادر شده است، ما را در فهم روایت و جهت صدور آن یاری رساند.
به عنوان نمونه میتوان به روایاتی که در رد امامت محمد بن حنفیه و کیسانی گری نقل شده اشاره کرد. در مقالهای به تفصیل به این امر پرداختهام که محمد بن حنفیه هرگز ادعای امامت نداشت و اندیشه کیسانی گری در روزگار او شکل نگفته بود، اما در این یادداشت با نگاهی دیگر، نکتهای بدان مقاله اضافه میکنم. و آن این که در ردّ کیسانی گری و ادّعای امامت برای محمّد بن حنفیه نه روایتی از امام سجّاد علیه السلام داریم و نه از امام باقر علیه السلام، بلکه اوّلین روایتها در این موضوع، که شیخ صدوق نیز در کتاب کمال الدین آنها را ذکر کرده، از امام صادق علیه السلام نقل شده است. نکته دیگر این که از ائمه بعد از روزگار حضرت صادق علیه السلام هم روایتی در ردّ کیسانی گری نمیبینیم، و این یعنی قول به امامت محمّد بن حنفیه، قولی است که در برههای ـ و آن هم نه در روزگار محمد بن حنفیه ـ رائج شد و برافتاد.
با این نگاه میتوان سراغ روایات علائم الظهور هم رفت. توضیح این که بسیاری از روایات علائم ظهور از پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ و أصحاب ایشان و نیز از ائمه ـ علیهم السلام ـ تا روزگار امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده است، امّا پس از آن، یا در برخی از این علائم، روایتی نقل نشده است، و یا نسبت به حجم روایات پیشین، روایات بسیاری کمتری نقل شده است.
مثلاً در مورد روایات یمانی باید عرض کنیم: روایتی از ائمه پس از روزگار امام صادق ـ علیه السلام ـ مشاهده نمیکنیم و تنها یک روایت در این باره از امام رضا ـ علیه السلام ـ نقل شده است.
و یا درباره روایات رایات سود (پرچمهای سیاه) و یا نفس زکیه ـ در حالی که در این دو مورد روایات بسیاری نقل شده است ـ هیچ روایتی از امام کاظم ـ علیه السلام ـ و ائمه پس از ایشان در این دو مورد نقل نشده است.
این مسأله نیازمند تأملات بیشتری است، خصوصاً اگر روایات نشانههای حتمی را با روایت امام زمان علیه السلام در این زمینه مقایسه کنیم که در این روایت تنها به دو نشانه سفیانی و صیحه آسمانی اشاره شده است.
https://malekian.kateban.com/post/4926
💠 اختصاص مستثنیات ابن ولید به مشایخ بی واسطه
👤 #استاد_سیدمحمدجواد_شبیری_زنجانی
🔻یکی از توثیقات عام، عدم استثناء راوی از مشایخ محمد بن احمد بن یحیی توسط ابن ولید است. برخی تصور کرده اند که این امر، در مورد مشایخ بی واسطه ی محمد بن احمد بن یحیی نیز جاری می شود و لذا آن را در مورد ابو البختری نیز مطرح کرده اند. اما استثنائات ابن ولید ناظر به مشایخ بی واسطه است و در مثل ابوالبختری نمی توان به آن تمسک کرد. با این حال، دو نفر در این مستثنیات ذکر شده اند که محمد بن احمد بن یحیی نمی تواند از آن ها بی واسطه نقل کند: هیثم بن عدی و وهب بن منبه. وجه این مطلب چیست؟
#مستثنیات_ابن_ولید
#محمد_بن_احمد_بن_یحیی
#ابو_البختری
✅ ادامه مطلب را در لینک دنبال کنید. 👇🏼👇🏼👇🏼
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2374
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
🌐 https://eitaa.com/rejal_shobeiri
🆔 http://eitaa.com/shobeiri
🔰 #تاربخ_حدیث
💠 تعمیم های نا به جا در تاریخ حدیث
🔻وقتی از شواهد جزئی می خواهیم گستردگی یک عملکرد را نتیجه بگیریم، باید دقت کرد که گرفتار تعمیم نا به جا نشویم. تعمیم نا به جا از جهات مختلفی رخ می دهد. یکی از شائع ترین آن ها تعمیم به لحاظ زمانی است. رفتارهایی چون کتابت و حفظ و قرائت حدیث، در برهه های مختلف فراز و نشیب داشته اند و نمی توان به سادگی، حکمی برای زمان های مختلف صادر کرد. تعمیم نا به جای زمانی، گاهی باعث می شود که جریان هایی که یکی جایگزین دیگری شده است را موازی هم تلقی کنیم...
📚تحقیق طلاب
✅ ادامه مطلب را در لینک دنبال کنید.👇👇👇
🌐http://mobahathah.ir/showthread.php?tid=2432&pid=8854#pid8854
#تاریخ_حدیث
#روش_شناسی
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
🌐 http://eitaa.com/shobeiri
🆔 https://eitaa.com/rejal_shobeiri