هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) در خطبه ۱۰۹ نهج البلاغه با چه اوصافی از «اهل بیت» (علیهم السلام) ياد كرده است؟
🔹 #امام_علی (علیه السلام) آخرین بخش از خطبه ۱۰۹ #نهج_البلاغه را با ذكر اوصافى از #اهل_بيت (عليهم السلام) پايان می‌دهد و رعايت فصاحت و بلاغت را با اين حُسن ختام به سر حدّ كمال مى رساند؛ مى فرمايد: «نَحْنُ شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ، وَ مَحَطُّ الرِّسَالَةِ، وَ مُخْتَلَفُ [۱] الْمَلَائِكَةِ، وَ مَعَادِنُ الْعِلْمِ، وَ يَنَابِيعُ الْحُكْمِ» (ما درخت پُربار نبوّت و #جايگاه_رسالت و محلّ رفت و آمد فرشتگان و #معادن_علم و چشمه سارهاى حكمتيم». تعبير به شجره، اشاره به اين است كه #نبوّت همچون درخت پربارى است كه داراى شاخه ها و فروع مختلفى است. ريشه و ساقه آن، #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) و #فرزندان_او، شاخ و برگ‌هاى آن و #هدايت_مردم به سوى خدا، ميوه اين درخت است.
🔹در تعبير دوم، #خاندان_نبوّت را به بارانداز و فرودگاهى تشبيه می كند كه #رسالت، در آن از سوى خدا نزول پيدا كرده است، و در تعبير سوم، #خانه_پيامبر (صلی الله علیه و آله) را مركز رفت و آمد #فرشتگان_الهى می‌شمرد و #امام_علی (عليه السلام) و #فرزندانش كسانى هستند كه در اين خانه و خانواده، پرورش يافته اند و طبعاً آثار و #بركات_وحى در آنها پرتوافكن مى باشد. واژه #ملائكه در اينجا ممكن است كه اشاره به #فرشتگان_وحى باشد (جبرئيل و همراهانش) كه بر #پيامبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) نازل مى شدند؛
🔹يا اشاره به معناى اعمّى باشد كه ساير فرشتگانى را كه به عنوان خدمت يا بشارت در اين خانواده رفت و آمد داشته اند، شامل شود؛ و در هر حال، منظور اين نيست كه فرشته وحى بر غير #پيامبر (صلی الله علیه و آله) نازل مى شده است. تفاوت «شَجَرَةُ النُّبُوَّةِ» و «مَحَطُّ الرِّسَالَةِ» از اين نظر است كه #پيامبر (صلی الله علیه و آله) داراى دو مقام بود: #مقام_نبوّت، كه همان خبر دادن از سوى خداست و #مقام_رسالت، كه تبليغ آن است، يا به تعبير ديگر: #نبىّ مأمور ابلاغ است، و #رسالت معمولا توأم با امامت و رهبرى و اجرا مى باشد؛ و منظور از #معادن_علم آن است كه #امامان_اهل‌بيت (عليهم السلام) وارث علوم #پيامبر و حافظ #كتاب و #سنّت بودند.
🔹در شأن نزول آيه شريفه «وَ تَعِيَها أُذُنٌ وَاعِيَةٌ» [حاقه، ۱۲] (گوش شنوا اين پيام ها را در خود نگه مى دارد) در روايات متعدّدى كه در منابع فراوانى از اهل سنّت نقل شده، آمده است كه #پيغمبر_اكرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: «سَأَلْتُ رَبِّی أَنْ يَجْعَلَهَا أُذُنَ عَلِىٍّ» (از پروردگارم تقاضا كردم كه اين گوشِ شنوا را گوش #علی (عليه السلام) قرار دهد)؛ و به دنبال اين دعا #امام_علی (عليه السلام) مى فرمود: «مَا سَمْعِتُ مِنْ رَسُولِ اللهِ شَيْئاً فَنَسِيتُهُ» [۲] (من هيچ سخنى را بعد از آن از #رسول_خدا (صلی الله علیه و آله) نشنيدم كه فراموش كنم، بلكه هميشه آن را به خاطر داشتم».
🔹حديث «عَلِىٌّ مَعَ الْقُرآنِ، وَ الْقُرآنُ مَعَ عَلِىٍّ» [۳] (#علی همواره با #قرآن است و قرآن با علی است)، و همچنين حديث «أَنَا مَدِينَةُ الْعِلْمِ وَ عَلِىٌّ بَابُهَا» [۴] (من شهر علمم و #علی درِ آن است)، از #احاديث_معروفى است كه در كتب شيعه و اهل سنّت وارد شده و همه گواه بر اين است كه اين خانواده، #معادن_علم و سرچشمه هاى حكمت بوده اند.
🔹تفاوت #معادن و #ينابيع از اين نظر است كه «معدن» چيزى است كه معمولا مردم به سراغ آن مى روند و از آن بهره مى گيرند؛ ولى «ينابيع» (به معناى چشمه ها) چيزى است كه مى جوشد و به سوى مردم سرازير مى شود. #امام (عليه السلام) در پايان اين سخن مى فرمايد: «نَاصِرُنا و مُحِبُّنَا يَنْتَظِرُ الرَّحْمَةَ، وَ عَدُوُّنَا وَ مُبْغِضُنَا يَنْتَظِرُ السَّطْوَةَ» [۵] (ياور و #دوستدار ما در انتظار رحمت حقّ است، و #دشمنِ‌كينه‌توز ما در انتظار مجازاتِ حقّ است). اين سخن بدان معنا نيست كه آنها چنين انتظارى را واقعاً دارند، بلكه به اين معناست كه بايد منتظر چنين عاقبت شومى باشند و در واقع نوعى تهديد به عذاب الهى است، در دنيا و آخرت.
پی نوشت‌ها؛
[۱] «مختلف از مادّه «اختلاف» كه در اينجا به معناى رفت و آمد است. بنابراين «مختلف» يعنى محلّ رفت و آمد.
#سایرمآخذدرمنبع‌موجوداست
📕پيام امام امير المؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ اول، ج ۴، ص ۶۱۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#اهل_بیت #پيامبر #پيامبر_اكرم #امام #معصوم
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه قرآن و روايات چگونه می توان ثابت کرد انسان دو جنبه «جسمانی» و «روحانی» دارد و منحصر به جسم و مادّه نیست؟
🔹#روحانيّت_انسان يكى از مسائلى است كه از ديرباز فكر بشر را به خود مشغول ساخته است. توجّه به اين مسئله باعث شده كه موضوع #روحانيّت_انسان در فلسفه، فرهنگ و هنر نيز جایگاه خاصى پيدا كند. همچنين در #قرآن و #حديث بارها بدان اشاره شده و در #فلسفه_اسلامى نيز اين مسئله مطرح بوده است. در اينجا به گوشه اى از آنچه در «قرآن» و «حديث» در اين باره آمده است، مى پردازيم: #انسان موجودى دو جانبه است كه در ميانه دو #جهان_مادّه و #مجرّدات قرار دارد و داراى #روح و #جسم است. از جانب «روح»، متعالى است و دست بر آسمان دارد و از سوى «جسم»، متسافل است و بر زمين دست نهاده است.
🔹#قرآن پس‌از آنكه #مراحل_آفرينش انسان را ـ در دوران جنينى ـ وصف مى كند، در مراحل پى در پى او را به جايى مى رساند كه از جهان مادّه فراتر رفته و #روح_متعالى در او دميده مى شود: «وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِن سُلَالَةٍ مِّن طِينٍ - ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَّكِينٍ - ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَاماً فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْماً...» [۱] (و ما #انسان را از عصاره اى از #گِل آفریدیم - سپس او را #نطفه‌اى در قرارگاهِ مطمئن [رَحِم] قرار دادیم - سپس نطفه را بصورت #علقه [خون بسته]، و علقه را بصورت #مضغه [چیزى شبیه گوشت جویده شده]، و مضغه را به صورت #استخوان هایى درآوردیم؛ و بر استخوان ها #گوشت پوشاندیم...».
🔹#قرآن تا اينجا مراحل وجود مادّى انسان را مطرح مى كند، آن گاه مى فرمايد: «...ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبَارَكَ اللهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ» [۲] (...سپس آن را #آفرینش_تازه‌اى بخشیدیم؛ پس بزرگ و پر برکت است خدایى که #بهترین_آفرینندگان است!). اين آفرينش ديگر، همان #روح_انسان است كه پس از گذشت چهار ماه ـ دوران جنين ـ بر او دميده مى شود. در آيه ديگرى نيز به اين دو مرحله آفرينش اشاره شده است: «وَ بَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِن طِينٍ - ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلَالَةٍ مِّن مَّاءٍ مَّهِينٍ - ثُمَّ سَوَّاهُ وَ نَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ...» [۳] (#آفرینش_انسان را از گِل آغاز کرد - سپس نسل او را از عصاره اى از آب ناچیز و بى قدر آفرید - سپس [اندام] او را نظام بخشید و از #روح_خویش [روحى شریف و برجسته] در وى دمید...».
🔹نكته جالب در اين آيه آن است كه #روح دميده شده در انسان از سِنخ #عالَم_ملكوت معرفى مى شود، «مِن رُّوحِهِ» و به خود #پروردگار نسبت داده مى شود و نشان مى دهد كه روح فراتر از سنخ #ماديات است. #امام_صادق (علیه السلام) در اين زمينه مى فرمايد: «إِنَّ اللهَ خَلَقَ خَلْقاً وَ خَلَقَ رُوحاً ثُمَّ أَمَرَ مَلَكاً فَنَفَخَ فِيه...» [۴] (خداوند #آفريده‌اى آفريد و #روحى آفريد، سپس فرشته اى را دستور داد تا #روح را در آفريده بدمد...».
🔹#انسان از ديدگاه «قرآن» آفريده اى است كه از #جسم و #روح به وجود آمده است؛ ابتدا كالبدى آفريده شده و سپس روان جاويد در آن دميده شده است. از ديدگاه فلسفه، انسان يك موجود مادّى محض نيست. يعنى #انسان به همين #پديده_جسمانى كه از گوشت و پوست و استخوان و عضلات تشكيل يافته است منحصر نمى شود، بلكه #وجودى_والاتر دارد كه او را در مرتبه اى فراتر از جهان مادّه قرار مى دهد، و از چارچوپ جسمانى محض خارج مى كند. [۵]
پی نوشت‌ها؛
[۱] سوره مؤمنون، آیات ۱۲ الی ۱۴
[۲] همان، آيه ۱۴
[۳] سوره سجده، آیات ۷ الی ۹
#سایرمآخذدرمنبع‌موجوداست
📕علوم قرآنی، معرفت، محمد هادی، موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، قم، ۱۳۸۱ش، ص ۱۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#انسان
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد