هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️مقام عبودیت حضرت زینب (سلام الله علیها)
🔹 #مومن_واقعی کسی است که در #کوران_حوادث، و در شرایط سخت، آن زمانی که #جسم و #روح انسان آماج تیر #بلاها و #مصیبت‌ها قرار می‌گیرد، به جای شکایت و اعتراض، #ایمان خود را حفظ و ارتباطش را با #خداوند_متعال مستحکم تر نماید، و همین نکته کلیدی است که آدمی را آرام و #تحملش را در مقابل آن گرفتاری‌ها تشدید می‌نماید.
🔹«الَّذينَ آمَنُوا وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللهِ أَلا بِذِكْرِ اللهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» [۱] (آنها كه به خدا #ايمان آورده و #دل‌هاشان به ياد خدا آرام مىگيرد، آگاه شويد كه تنها #ياد_خدا #آرام_بخش دل‌هاست). عقیله بنی هاشم، #اسوه_صبر و استقامت، #حضرت_زینب (سلام الله علیها)، عمیقا این ارتباط با معدن آرامش را حفظ نموده بود، که توانست در دوران زندگی مشقت بارش، آن همه #مصیبت را تحمل نماید. به عنوان نمونه:
🔹الف: آن بانوی مکّرمه در حساس ترین شب زندگی، شب هجران از #امام_حسین (علیه السلام)، فرزندان و برادران، شب اسارت و غربت، شب آوارگی، و تنهایی، #تهجد و #شب‌زنده‌داری خویش را ترک ننمود. از فاطمه بنت الحسین (سلام الله علیها) نقل شده است که فرمود: «وَ اَمَّا عَمَّتِی زِینَب فَاِنَّهَا لَم تَزَل قَائِمَةٌ فِی تِلکَ اللَّیلَة اَی عَاشِرَة مِنَ المُحَرَّمِ فِی مِحرابِها تَستغیث اِلَی رَبِّهَا... [۲] عمّه ام #زینب (سلام الله علیها) در تمام #شب_عاشورا در محراب خویش ایستاده و به پروردگارش استغاثه می‌نمود».
🔹ب: روز عاشورا #امام_حسین (علیه السلام) که خود #معصوم و واسطه فیض الهی است، هنگام وداع با #خواهر مصیبت زده‌اش، جمله‌ای را می‌فرماید که حاکی از رسیدن قلّه رفیع #بندگی و پرستش آن مخدّره، دارد: «يا اُخْتاه! لا تَنْسِنی فی نافلةِ اللَّيْل»؛ [۳] (#خواهرجان! مرا در #نماز_شب فراموش مکن).
🔹ج: #امام_سجاد (عليه السلام) درباره این جنبه از زندگی خانم #حضرت_زینب (سلام الله علیها) می‌فرمودند: «اِنَّ عَمَّتي زَيْنَب کانَتْ تُؤَدّي صَلَواتِها مِنْ قِيام، اَلفَرائِضَ وَ النَّوافِلَ، عِنْدَ مَسيرِنا مِنَ الکُوفَةِ اِلَی الشّامِ، وَ فی بَعْضِ المَنازِل تُصَلّي مِنْ جُلُوسٍ... لِشِدَّةِ الجُوعِ وَ الضَّعْفِ مُنْذُ ثَلاثِ لَيالٍ لاَنَّها کانَتْ تَقْسِمُ ما يُصيبُها مِنَ الطَّعامِ عَلَي الاَطْفالِ، لِاَنَّ القَوْمَ کانُوا يَدْفَعُونَ لِکُلِّ واحِدٍ مِنّارغيفاً واحِداً مِنَ الخُبْزِ فِي اليَوْمِ وَ اللَّيلَة»؛ [۴] (همانا عمه ام #زينب همه نمازهای واجب و مستحب خود را در طول مسير ما از کوفه به شام ايستاده می خواند و در بعضی از منزل ها نشسته نماز خواند... و اين هم به جهت گرسنگی و ضعف او بود، زيرا سه شب بود که غذايی را که به او می دادند ميان اطفال تقسيم می‌کرد، چون که آن مردمان (سنگدل) در هر شبانه روز به ما يک قرص نان بيشتر نمی دادند».
🔹این‌ها گوشه‌هایی از #عبادت و ارتباط #حضرت_زینب (سلام الله علیها) با حق تعالی بود که به ما این درس را میدهد، که اگر می‌خواهیم در مقابل امواج سهمگین و کوبنده #مصیبت‌ها به ساحل آرامش برسیم، بهترین راه، #ارتباط و اتصال با #مبدأ_آرامش می‌باشد.
پی‌نوشت‌ها؛
[۱] قرآن کریم، سوره رعد، آيه ۲۸
[۲] بحرانى اصفهانى، عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآيات و الأخبار الأقوال،ج ۱۱، ص ۹۵۴، مؤسسة الإمام المهدى (عج)، قم
[۳] همان
[۴] همان
منبع؛ وبسایت اندیشه برتر حوزه
#حضرت_زینب
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
⭕️تکیه بر اعماق دینی و ایمانی
🔹 #با_خدا باشید؛ دل به خدا بسپارید؛ #توکل_تان را به خدای متعال از دست ندهید؛ به #نیروی_عظیمی که خدای متعال در #دل شما، در #ذهن شما، در #اراده‌ی شما، در #وجود شما و در #جسم شما به ودیعه قرار داده است، باور و #ایمان بیاورید و بدانید با این نیرو می‌توانید کوه های عظیم را جابه‌جا کنید.
🔹اقیانوس ملت ایران ممکن است گاهی آرام به نظر برسد، اما اگر طوفانی شد، سونامی‌ها به‌وجود خواهد آورد. اگر این #اقیانوس_عظیم با تکیه‌ی بر #اعماق_دینی و ایمانی‌اش به طوفان برخیزد، #جوان‌های ما کارهای بزرگی انجام می‌دهند. این #کارهای_بزرگ فقط در میدان جنگ نیست - یک نمونه مربوط به میدان جنگ است - در میدان علم هست؛
🔹در میدان #مسائل_اجتماعی هست؛ در میدان #مسائل_فرهنگی هست؛ در ایجاد #فضائل_اخلاقی و گسترش این فضائل در میان مردم هست؛ در میدان #فناوری و پیشرفت‌های #علمی و فنی هست. این کارها و این #معجزه‌ها همه از شما جوانها برمی‌آید؛ از شما #ملت‌عزیزایران برمی‌آید.
بیانات مقام معظم رهبری ۸۴/۰۶/۰۲
منبع: وبسایت‌دفتر‌حفظ‌ونشرآثارمعظم‌له
#امام_خامنه_ای
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه قرآن و روايات چگونه می توان ثابت کرد انسان دو جنبه «جسمانی» و «روحانی» دارد و منحصر به جسم و مادّه نیست؟
🔹#روحانيّت_انسان يكى از مسائلى است كه از ديرباز فكر بشر را به خود مشغول ساخته است. توجّه به اين مسئله باعث شده كه موضوع #روحانيّت_انسان در فلسفه، فرهنگ و هنر نيز جایگاه خاصى پيدا كند. همچنين در #قرآن و #حديث بارها بدان اشاره شده و در #فلسفه_اسلامى نيز اين مسئله مطرح بوده است. در اينجا به گوشه اى از آنچه در «قرآن» و «حديث» در اين باره آمده است، مى پردازيم: #انسان موجودى دو جانبه است كه در ميانه دو #جهان_مادّه و #مجرّدات قرار دارد و داراى #روح و #جسم است. از جانب «روح»، متعالى است و دست بر آسمان دارد و از سوى «جسم»، متسافل است و بر زمين دست نهاده است.
🔹#قرآن پس‌از آنكه #مراحل_آفرينش انسان را ـ در دوران جنينى ـ وصف مى كند، در مراحل پى در پى او را به جايى مى رساند كه از جهان مادّه فراتر رفته و #روح_متعالى در او دميده مى شود: «وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِن سُلَالَةٍ مِّن طِينٍ - ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَّكِينٍ - ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَاماً فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْماً...» [۱] (و ما #انسان را از عصاره اى از #گِل آفریدیم - سپس او را #نطفه‌اى در قرارگاهِ مطمئن [رَحِم] قرار دادیم - سپس نطفه را بصورت #علقه [خون بسته]، و علقه را بصورت #مضغه [چیزى شبیه گوشت جویده شده]، و مضغه را به صورت #استخوان هایى درآوردیم؛ و بر استخوان ها #گوشت پوشاندیم...».
🔹#قرآن تا اينجا مراحل وجود مادّى انسان را مطرح مى كند، آن گاه مى فرمايد: «...ثُمَّ أَنشَأْنَاهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبَارَكَ اللهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ» [۲] (...سپس آن را #آفرینش_تازه‌اى بخشیدیم؛ پس بزرگ و پر برکت است خدایى که #بهترین_آفرینندگان است!). اين آفرينش ديگر، همان #روح_انسان است كه پس از گذشت چهار ماه ـ دوران جنين ـ بر او دميده مى شود. در آيه ديگرى نيز به اين دو مرحله آفرينش اشاره شده است: «وَ بَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِن طِينٍ - ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلَالَةٍ مِّن مَّاءٍ مَّهِينٍ - ثُمَّ سَوَّاهُ وَ نَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ...» [۳] (#آفرینش_انسان را از گِل آغاز کرد - سپس نسل او را از عصاره اى از آب ناچیز و بى قدر آفرید - سپس [اندام] او را نظام بخشید و از #روح_خویش [روحى شریف و برجسته] در وى دمید...».
🔹نكته جالب در اين آيه آن است كه #روح دميده شده در انسان از سِنخ #عالَم_ملكوت معرفى مى شود، «مِن رُّوحِهِ» و به خود #پروردگار نسبت داده مى شود و نشان مى دهد كه روح فراتر از سنخ #ماديات است. #امام_صادق (علیه السلام) در اين زمينه مى فرمايد: «إِنَّ اللهَ خَلَقَ خَلْقاً وَ خَلَقَ رُوحاً ثُمَّ أَمَرَ مَلَكاً فَنَفَخَ فِيه...» [۴] (خداوند #آفريده‌اى آفريد و #روحى آفريد، سپس فرشته اى را دستور داد تا #روح را در آفريده بدمد...».
🔹#انسان از ديدگاه «قرآن» آفريده اى است كه از #جسم و #روح به وجود آمده است؛ ابتدا كالبدى آفريده شده و سپس روان جاويد در آن دميده شده است. از ديدگاه فلسفه، انسان يك موجود مادّى محض نيست. يعنى #انسان به همين #پديده_جسمانى كه از گوشت و پوست و استخوان و عضلات تشكيل يافته است منحصر نمى شود، بلكه #وجودى_والاتر دارد كه او را در مرتبه اى فراتر از جهان مادّه قرار مى دهد، و از چارچوپ جسمانى محض خارج مى كند. [۵]
پی نوشت‌ها؛
[۱] سوره مؤمنون، آیات ۱۲ الی ۱۴
[۲] همان، آيه ۱۴
[۳] سوره سجده، آیات ۷ الی ۹
#سایرمآخذدرمنبع‌موجوداست
📕علوم قرآنی، معرفت، محمد هادی، موسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، قم، ۱۳۸۱ش، ص ۱۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#انسان
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️چرا در قرآن کریم از «خواب» به عنوان یکی از آیات الهی نام برده شده است؟ (بخش دوم و پایانی)
🔸خداوند در آیه ۲۳ سوره روم #خواب_انسانها را در شب و روز يكى از نشانه هاى علم و قدرت خدا شمرده و می فرماید: «وَ مِنْ آياتِهِ مَنامُكُمْ بِالَّليْلِ وَ النَّهارِ»؛ (و از نشانه هاى او #خواب شما در #شب و #روز است). حتى در پايان آيه باز تأكيد مى كند (در این امور #نشانه هایى است براى آنان که گوش شنوا دارند)؛ «اِنَّ فى ذلِکَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُوْنَ».
🔹همچنین در آیه ۴۷ سوره فرقان بعد از آنكه تصريح مى‌كند: (او کسى است که #شب را براى شما پوشش قرار داد)؛ «هُوَ الَّذِىْ جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِباسا» روى مسأله #خواب تكيه كرده و مى فرمايد: (#خواب را مایه استراحت قرار داده)؛ «وَ النَّوْمَ سُباتا». تعبير به «هُوَ اَلَّذِى»؛ (او كسى است كه...) مى تواند اشاره به جنبه توحيدى اين امور باشد كه هر كدام #نشانه اى از ذات پاك او است و يا جنبه بخشندگى نعمت كه انسان، #ولى_نعمت خود را بشناسد، و مسلّمآ شناخت ولى نعمت نيز مقدّمه اى براى معرفت او خواهد بود.
🔹جالب اينكه به دنبال آن مى فرمايد: (و روز را وسیله حیات [و حرکت] قرار داد)؛ «وَ جَعَلَ النَّهارَ نَشُورا». [۱] كه اشاره به گسترش انسان ها در صحنه زندگى و حركت آنها به سوى مقاصد مختلف حيات باشد؛ و به اين ترتيب با ورود تاريكى #شب، شيپور #خواب و استراحت نواخته مى شود، و با طلوع آفتاب شيپور بيدارى. و اين احتمال نيز وجود دارد که بتوان گفت: در روشنايى روز، روح گسترش پيدا مى كند و انسان كاملا بيدار مى شود؛ كه بى شباهت به نشور روز قيامت و زنده شدن بعد از مرگ نيست. علاوه بر این در سوره نبأ نيز همين معنى با مختصر تفاوتى تكرار شده؛
🔹و مى فرمايد: (و #خواب شما را مایه #آرامش‌تان قرار دادیم - و #شب را پوششى [براى شما])؛ «وَجَعَلْنا نُومَكُمْ سُباتا - وَ جَعَلْنا اللَّيْلَ لِباسا». همان‌گونه كه لباس، انسان را از بسیاری چیزها حفظ مى كند و مايه سلامت او است، #تاريكى_شب نيز چنين اثرى دارد. همچنین در آیه ۱۱ سوره انفال که از ماجراى جنگ بدر سخن مى گويد به اين نكته اشاره مى كند كه يكى از نعمت هاى خدا به مؤمنان در آن شب تاريخى اين بود كه خواب سبكى شما را فرو گرفت، و اين #خواب از سوى خداوند مايه آرامش جسم و جان شما گرديد؛ «اِذْ يُغَشِّيْكُمُ النُّعاسُ أَمَنَةً مِنْهُ»؛ (و [یادآورید] هنگامى را که خواب سبکى که مایه آرامش بود از سوى خدا، شما را فرا گرفت).
🔹اين خواب آرام‌بخش مخصوصا بعد از طى آن مسافت نسبتا طولانى، براى آنها سبب تجديد قوا و آمادگى براى جنگ سرنوشت ساز فردا در ميدان بدر بود. جنگى كه به پيروزى چشمگير مسلمانان منتهى شد. تعبير به «نُعاسْ»؛ (خواب سبك) شايد اشاره به اين است كه در عين استراحت آن چنان خواب عميقى بر آنها مسلّط نشد كه دشمن بتواند از موقعيّت استفاده كرده و بر آنها شبيخون زند. به اين ترتيب اصل آن خواب نعمت بود و كيفيّت آن نيز نعمتى ديگر. به هر حال آيه فوق نيز تأكيدى بر #تأثير_خواب در تمام مراحل، بر روى #اعصاب و #جسم و #جان انسان و تجديد قوا براى تلاش بيشتر و جهاد نيرومند تر است.
پی نوشت:
[۱] توجّه داشته باشيد كه «نُشُور» معنى مصدر و «سُبات» نيز معنى مصدرى يا اسم مصدرى دارد؛ و اطلاق آنها بر «ليل» و «نهار» به عنوان مبالغه و تأكيد است.
📕پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ نهم، ج ۲، ص ۱۵۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#خواب
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (ع) سرنوشت بدن انسانها پس از «مرگ» را چگونه به تصویر می کشد؟
🔹 #امام_علی (ع) در خطبه ۲۲۶ #نهج_البلاغه پس از بیان اینکه اقوام پیشین از شما قدرتمندتر و دارای عمری طولانی‌تر بودند، به اين نكته قابل توجّه اشاره ميفرمايد كه بعد از #كاخ‌نشين بودن و زندگى پر زرق و برق #دنيا به چه روزى گرفتار شدند: «فَاسْتَبْدَلُوا بِالْقُصُورِ الْمُشَيَّدَةِ، وَ النّمَارِقِ الْمُمَهَّدَةِ، الصُّخُورَ وَ الاَْحْجَارَ الْمُسَنَّدَةَ وَ الْقُبُورَ اللّاطِئَةَ الْمُلْحَدَةَ» (سرانجام #قصرهاى_بلند و محكم [و بساط عيش و نوش و تختهاى زينتى و] پشتی هاى نرم و راحت را به تخته سنگهاى #لحد_گورستان و #قبور به هم چسبيده و لحدهاى چيده شده مبدل ساختند». راستى چه دردناك است كه #انسان از اوج قدرت در حالى كه غرق ناز و #نعمت است به جايى منتقل میشود كه از هر نظر نقطه مقابل آن است؛ نه خانه اى، نه شمعى، نه چراغى، نه بسترى و نه ناز و نعمتى.
🔹البتّه اين درد و رنج براى آنهاست كه با آن زندگى پر زرق و برق خو گرفته بودند؛ امّا آنها كه #زندگى_زاهدانه و ساده اى داشتند از اين دگرگونى و تحوّل ناراحت نميشوند به ويژه آنكه #قبر براى آنها «رَوْضَةٌ مِنْ رِياضِ الْجَنَّةِ»؛ (باغی از #باغهای_بهشت برزخ) محسوب میشود. آنگاه به بيان دقيقى از #وضع_قبرها و ساكنانش پرداخته، ميفرمايد: «الَّتی قَدْ بُنِيَ عَلَى الْخَرَابِ فِنَاؤُهَا، وَ شُيِّدَ بِالتُّرَابِ بِنَاؤُهَا؛ فَمَحَلُّهَا مُقْتَرِبٌ، وَ سَاكِنُهَا مُغْتَرِبٌ، بَيْنَ أَهْلِ مَحَلَّة مُوحِشِينَ، وَ أَهْلِ فَرَاغ مُتَشَاغِلِينَ» (همان #گورهايى كه درگاهش بر خرابى بنا شده و #ساختمانش تنها با #خاك برپا گشته، #قبرهايى كه به يكديگر نزديك است، ولى #ساكنانش از يكديگر دورند. آنها در ميان اهل محلّه وحشت و افراد [به ظاهر] فارغ البالی که [در واقع] گرفتارند قرار گرفته اند).
🔹آرى! اگر كاخهاى آنها با مصالح گران قيمت ساخته شده بود كه از نقاط مختلف با زحمت فراوان گردآورى كرده و منتقل میساختند، #خانه_قبرشان با مصالحى بى ارزش يعنى مشتى خاك بنا شده است. ساكنان اين خانه ها [خانه هاى قبر] در دو حالت متضاد قرار دارند: هم نزديكند و هم دور؛ نزديك اند از نظر مكان و دورند از نظر ارتباط. يا چنان به #خويشتن مشغول اند كه به ديگرى نمیپردازند و يا #اجازه ندارند كه با هم مرتبط شوند. به ظاهر كارى ندارند، امّا در واقع بسيار #گرفتارند، زيرا هرچند چيزى از كارهاى دنيوى در آنجا نيست، امّا چنان گرفتار #اعمال_خويش اند كه به ديگرى نمیپردازند [البتّه همه اينها در زندگى برزخى رخ میدهد].
🔹آنگاه #امام_علی (ع) در تكميل اين سخن ميفرمايد: «لا يَسْتَأْنِسُونَ بِالاَْوْطَانِ، وَ لا يَتَوَاصَلُونَ تَوَاصُلَ الْجِيرَانِ، عَلَى ما بَيْنَهُمْ مِنْ قُرْبِ الْجِوَارِ، وَ دُنُوِّ الدَّارِ» (آنها هرگز انسى به وطن هاى خود [يعنى #قبرها] پيدا نميكنند و همچون همسايگان با يكديگر ديدارى ندارند، با اينكه به هم نزديكند و خانه هايشان در كنار يكديگر است). جمله «لا يَسْتَأْنِسُونَ بِالاَْوْطَانِ» ممكن است اشاره به اين باشد كه آنها هر چند ساليان درازی‌است در #قبرها خفته اند، ولى هرگز به آن علاقه ندارند و #انس نمیگیرند.
🔹اين احتمال نيز در تفسير اين جمله داده شده كه منظور ترك رابطه با وطنهاى خود در عالم دنياست كه هرگز فكر بازگشت به وطن نميكنند، ولى معناى اوّل به قرينه جمله «وَ لا يَتَوَاصَلُونَ...» صحيحتر به نظر میرسد. در پايان اين بخش به اين نكته اشاره میفرمايد كه چرا نمیتوانند با هم رابطه برقرار كنند: «چگونه ممكن است با هم ديدار كنند، در حالى كه فنا و فرسودگى با سينه سنگين خود آنها را در هم كوبيده و سنگها و خاكها جسمشان را خورده است». اشاره به اينكه آنها هرچند در #قبرهاى ديوار به ديوار هم خفته اند، ولى همه قدرت خويش را از دست داده و به مشتى #خاك تبديل شده اند، ديدار چگونه در ميان استخوانهاى پوسيده و #خاكهاى‌بى‌جان امكان پذير است؟!
🔹آنچه در کلام #امام (ع) آمد به قرينه جمله هايى كه در آخر آن بود مربوط به #جسم_انسانها پس از #مرگ است؛ جسمها هستند كه #می‌پوسند و #خاك ميشوند، جسمها هستند كه با هم ديدارى ندارند و همه در هاله اى از غربت فرو رفته اند. و اگر مى بينيم #امام_علی (ع) در اين عبارات تنها بر #سرنوشت_جسمانى #انسان تكيه میكند و سخنى از #ارواح نمیگوید، به دليل آن است كه غالب مردم در اين دنيا به پرورش جسم و لذّات جسمانى مى پردازند، امام (ع) ميفرمايد: «سرانجام اين #جسم به كجا منتهى میشود، #بيدار باشيد و اين همه براى نيل به #لذات_جسمانى مرتكب انواع #گناهان نشويد».
📕پيام امام اميرالمومنين (ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلاميه، ۱۳۸۶ش، چ۱ ج۸ ص۴۴۶
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#مرگ #آخرت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از ديدگاه امام علی (علیه السلام) «غم و اندوه» چه آثار زیان باری دارد؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در حکمت ۱۴۳ «نهج البلاغه» تأثير غم و اندوه را در #جسم و #روح انسان بيان میدارد و ميفرمايد: «اَلْهَمُّ نِصْفُ الْهَرَمِ» (#غم و #اندوه نيمى از پيرى است). اشاره به اين كه غم و اندوه، در موارد بسیار انسان را پير میكند، هرچند انسان به حسب سن و سال پير نشده باشد، موهاى او تدريجاً سفيد شده، و قامت وى خميده و قواى بدن رو به تحليل میرود و از نظر فكرى و روحى نيز احساس پيرى میكند. منظور حضرت اين است كه انسان تا میتواند #غم و #اندوه را به خود راه ندهد و از آثار سوء آن بپرهيزد.
🔹البته انكار نمیتوان كرد اسباب غم و اندوه مختلف است و بخشى از آن قابل اجتناب نيست؛ گاه مربوط به مسائل دينى و معنوى است كه انسان به هرحال باآن دست به گريبان خواهد بود. در حديث معروفى از ابن عباس میخوانيم كه میگفت: «هيچ آيه اى شديدتر و مشكلتر از اين آيه «فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ...» [۱] بر پيامبر (صلى الله عليه و آله) نازل نشد و از اين رو هنگامى كه اصحاب آنحضرت پرسيدند: اى رسول خدا! چرا به اين زودى موهاى شما سفيد شده و آثار پيرى نمايان گشته؟ فرمود: «شَيَّبَتْني هُودُ وَ الْواقِعَةُ»؛ [۲] (سوره هود و واقعه مرا پير كرد).
🔹گفته شده علت همان دستورى است كه خداوند به پيغمبرش درباره #استقامت در مقابل دشمنان سرسخت و كينه توز و بى رحم داده است. ميدانيم سوره «هود» و «واقعه» هر دو در مكه نازل شده در زمانى كه پيامبر (صلی الله علیه و آله) سخت از طرف مشركان در فشار بود و گفته اند: سوره «هود» بعد از وفات «ابوطالب» و «خديجه» نازل شد كه امواج غم و اندوه از هر سو قلب پاك پيامبر را احاطه كرده بود.
🔹امابسيارى از عوامل غم و اندوه، امورى هستند كه انسان میتواند خود را ازآن دور دارد يا نسبت به آن بى اعتنا باشد، از اين رو در حديثى آمده است كه #زيارت‌اهل‌قبور غم و اندوه را زايل میكند؛ زيرا سرچشمه بسيارى از غمها #امور_مادى است؛ هنگامى كه انسان به زيارت اهل قبور میرود و پايان كار دنيا را مى بيند كه ثروتمند و مسكين همه در يكجا خفته اند و هيچكدام جز كفنى با خود از اين دنيا نبرده اند #آرامش پيدا میكند.
🔹در طب امروز اين مسئله به روشنى ثابت شده كه سرچشمه بسيارى از بيماریهاى جسمى ناراحتی های روحى است، بيمارى هاى اعصاب، قلب، معده و غير آن در بسيارى از موارد از فشارهاى عصبى و به اصطلاح #استرسها و غم و #اندوهها ناشى میشود و درمانى جز خلاص كردن خود از غم و اندوهها ندارد، و اگر انسان عزم راسخ و اراده قوى داشته باشد میتواند خود را ازآن دور دارد. بسيارى از حكما و شعرا براى كمك كردن به انسانها براى فراموشىِ اسبابِ اينگونه غم و اندوه ها سخنان نغز و پربارى دارند.
🔹شاعر عرب ميگويد: «ما فاتَ مَضى وَ ما سَيَأْتيكَ فَأَيْنَ - قُمْ فَاغْتَنِمِ الْفُرْصَةَ بَيْنَ الْعَدَمَيْنِ». و شاعر فارسى زبان ميگويد:
«از دى كه گذشت هيچ از آن ياد مكن - فردا كه نيامدست فرياد نكن». در واقع اين دو شاعر گويا مطلب خود را از حديث #امام_صادق (عليه السلام) اخذ كرده اند، آنحضرت ميفرمايد: «در برابر #امور_دنيا صبر و شكيبايى پيشه كنيد، زيرا ساعتى بيش نيست؛ آنچه گذشته است نه دردى از آن احساس میكنى نه سرورى و آنچه نيامده است نمیدانى چيست، بنابراين #دنيا براى تو همان ساعتى است كه در آن هستى پس در برابر #اطاعت_خداوند شكيبايى پيشه كن و بر #ترك_معصيت صبر نما». [۳]
🔹در حقيقت بسيارى از افكار غم انگيز، افكار بيهوده‌اى است كه ما خودمان آن را براى خود فراهم ميكنيم. مثلا مى نشينيم خود را با افراد بالادست #مقايسه ميكنيم و بر محروميت خود اشك حسرت میريزيم و گاه میگوييم: اى كاش فلان فرصت را از دست نمیداديم كه اگر نداده بوديم امروز چه ثروت يا چه مقامى داشتيم. به همين دليل دستور داده شده است كه هميشه به پايينتر از خود نگاه كنيد تا #شاد و خرم باشيد و نگاه به بالاتر نكنيد تا #غمگين و اندوهگين نشويد. [۴]
🔹البته بسيار میشود كه به هنگام وقوع حوادث ما يك روى سكه را مى بينيم و نگران ميشويم، درحالى كه سوى ديگر سكه ممكن است امورى باشد كه بهترين كمك را به ما بكند. #قرآن_مجيد ميفرمايد: «فَعَسَىٰ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَ يَجْعَلَ اللهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا». [۵] (چه بسا چيزى #خوشايند شما نباشد، و خداوند #خير_فراوانى در آن قرار میدهد). شاعر ميگويد: «جبين گره مكن از هر بدى كه پيش آيد - كز اين نوشته تو يك روى صفحه میخوانى؛ به روى ديگر آن #نعمتى نهفته خداى - كه شكر كردنِ آن تا به حشر نتوانى». [۶]
#مآخذدرمنبع‌موجوداست
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، ۱۳۸۶ش، چ ۱ ج ۱۳ ص ۱۶۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#غم #اندوه
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد
هدایت شده از تبیین
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) چه راهکاری را برای به دست آوردن «نشاط» در انجام کارها ارائه می نماید؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در حکمت ۱۹۷ #نهج_البلاغه راه به دست آوردن #نشاط براى انجام كارهاى مهم زندگى را نشان داده و مى فرمايد: «إِنَّ هَذِهِ الْقُلُوبَ تَمَلُّ كَمَا تَمَلُّ الاَبْدَانُ، فَابْتَغُوا لَهَا طَرَائِفَ الْحِكْمَةِ». (اين #دل‌ها همانند تن ها، خسته و افسرده مى شوند، براى رفع ملالت و افسردگى آنها سخنان حكمت‌آميز و زيبا و ظريف انتخاب كنيد). اين يك واقعيت است كه #روح و #جسم بر اثر كارهاى مختلف #خسته مى شوند، زيرا توان و نيروى انسان محدود است و اين محدوديت سبب خستگى جسم و جان مى گردد.
🔹اما خداى متعال كه #انسان را براى ادامه زندگى آفريده به وى قدرتى داده كه مى تواند جوششى از درون ايجاد كند و اين جوشش، نيرو و توان جديدى براى كارهاى مجدد به او بدهد. براى اين كه اين جوشش در زمان خستگى و ناتوانى شتاب گيرد بايد از #وسايل_تفريح استفاده كرد. تفريحات مادى و انواع ورزش ها، جسم را نيرو مى بخشد و #تفريحات_معنوى، لطيفه ها، مزاح ها، شعرهاى زيبا، داستان های نشاط آور و لطائف الحكم، خستگى روح را مى زدايد، و به انسان براى #عبادت و اطاعت پروردگار و #مديريت_كارهاى زندگى و تحقيق و كشف مطالب علمى نيرو مى دهد.
🔹از قديم معمول بوده كه در ميان ساعات درس، زنگ تفريح مى گذاشتند، براى اين كه خستگى و ملالت را از دانش آموز و دانشجو بگيرند. روايات، مزاح كردن را از آداب مستحبِ سفر دانسته البته مزاحى که به دور از #افراط و آلودگى به گناه باشد. مرحوم علامه طباطبايى بحر العلوم در اشعار فقهى خود مى گويد. «وَ أكْثِرِ الْمِزاحَ فِى السَّفَرِ إذا * لَمْ يَسْخَطِ الرَّبَ وَ لَمْ يَجْلِبْ أذَىً» (در سفرها #مزاح زياد كن، مزاحى كه سبب خشم خدا نشود و موجب آزار كسى نگردد).
🔹اين شعر برگرفته از حديثى از پيغمبر اكرم (صلى الله عليه و آله) است كه مى فرمايد: شش چيز است كه نشانه شخصيت انسان است سه چيز در حضر و سه چيز در سفر؛ سه چيز در سفر را به اين صورت بيان فرمود: «فَبَذْلُ الزّادِ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ وَ الْمِزاحُ فِی غَيْرِ الْمَعاصی» [۱] (بخشيدنِ بخشى از زاد و توشه به ديگران و حُسن خُلق و #مزاح كردن به صورتى كه موجب عصيانى نشود). اين موضوع در مورد سفر تأكيد شده؛ زيرا در گذشته، سفرها غالباً آميخته با خستگى هاى جسمى و روحى بوده و اين مزاح ها مى توانست خستگى و ملالت جسمى و روحى را برطرف سازد.
🔹ناگفته پيداست كه #مزاح بايد در حد #اعتدال و خالى از افراط و بى بند و بارى و دور از اذيت و آزار ديگران و آنچه موجب خشم خداوند مى شود باشد. «طرائف» جمع «طريفة» به معناى هر چيز زيبا، دل انگيز و شگفتى آور است و «حِكَم» جمع «حكمت» به معناى علم و دانش و مطالب آموزنده و به معناى عقل است، بنابراين «طرائف الحكم» به معناى نكته هاى لطيف و زيبا است؛ خواه علمى باشد يا ادبى، در قالب شعر باشد يا به شكل نثر، ولى مى توان آن را به قرينه روايات و به اصطلاح از باب «تنقيح مناط» به هر گونه مزاح و سخنانى نشاط انگيز هر چند جنبه علمى نداشته باشد تعميم و تسرّى داد.
🔹در حديثى مى خوانيم كه: «گاه يك مرد عرب بيابانى خدمت پيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله) مى رسيد و هديه اى براى آن حضرت مى آورد. سپس عرض مى كرد: اى رسول خدا؟ «أعْطِنا ثَمَنَ هَدِيَّتِنا»؛ (قيمت اين هديه را لطف كنيد) پيغمبر (صلى الله عليه و آله) با شنيدن اين سخن مى خنديد و گاه هنگامى كه غمگين مى شد مى فرمود: «ما فَعَلَ الاَعْرابِىُ لَيْتَهُ أَتَانَا» [۲] (آن مرد اعرابى كجاست؟ اى كاش! سراغ ما مى آمد). بار ديگر تأكيد مى كنيم كه نبايد براى رفع خستگى آلوده به #گناه شد، آنگونه كه در دنياى امروز معمول است كه هرگونه سرگرمى سالم و ناسالم را براى رفع خستگى مى پسندند؛ بلكه بايد #تقوا و #اعتدال را در آن رعايت كرد.
🔹اين سخن را با شعرى كه ابن ابى الحديد در شرح اين كلام حكمت آميز مولا آورده پايان مى دهيم: «أفِدْ طَبْعَكَ الْمَكْدُودَ بِالْجِدِّ راحةً * تَجَمُّ وَ عَلِّلْهُ بِشَىء مِنَ الْمَزْحِ - وَ لكِنْ إذا أعْطَيْتَهُ ذكَ فَلْيَكُنْ * بِمَقْدارِ ما يُعْطَى الطَّعامُ مِنَ الْمِلْحِ». [۳] (طبع فرسوده و خسته خود را راحتى ببخش تا راحت پذيرد و به وسيله چيزى از #مزاح آن را درمان كن ولى هنگامى كه اين فرصت را به طبع خود دادى بايد به مقدار نمكى باشد كه در طعام مى ريزند [كه اگر بيش از حد باشد طعام را شور و غير قابل استفاده مى كند]).
#مآخذدرمنبع‌موجوداست
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۱۳، ص ۵۳۱
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#نشاط
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌موردرضایت‌نمیباشد