❓پرسش 3:
آیا استعمال لفظ در اکثر از معنای واحد در واژگان قرآنی جایز است؟ بر فرض جواز، آیا در قرآن چنین استعمالی اتفاق افتاده است؟
✍🏻پاسخ:
در مورد این پرسش، نظرات اصولیین مختلف است که به دو نظر مهم به اختصار اشاره می گردد:
🔸قول به عدم عدم جواز(از جمله قائلین این نظر، مرحوم آخوند در کفایه و مرحوم مظفر در اصول فقه است.)
نشانی کفایة(تعلیقه زارعی سبزواری)⬅️ «جلد1، صفحۀ78: فانقدح بذلك امتناع استعمال اللفظ مطلقا ـ مفردا كان أو غيره ـ في أكثر من معنى ، بنحو الحقيقة أو المجاز.»
نشانی اصول فقه(طبع انتشارات اسلامی)⬅️ «جلد1، صفحۀ78: و إنّما الحقّ عندنا عدم جواز مثل هذا الاستعمال.»
🔸قول به جواز و وقوع چنین استعمالی در برخی آیات قرآن(از جمله قائلین این نظریه، آیت الله سبحانی حفظه الله می باشد.)
نشانی الموجز⬅️ «الموجز، صفحۀ22: و الحق جوازه مطلقا»
🔆نکته: در الموجز به اصل جواز و در درس خارج به وقوع آن در قرآن اشاره شده است :«المحصول فی علم الاصول، جلد1، صفحۀ209: لا يخفى وجود الاشتراك في لغة العرب و القرآن»
#استعمال_لفظ_مشترک_در_اکثر_از_معنای_واحد
#الموجز #اصول_فقه #کفایه
#اصول
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 66:
لطفاً حقیقت شرعیه و حقیقت متشرّعه را توضیح دهید؟
✍️پاسخ:
💠مقصود از حقیقت شرعیه، این است که لفظ معنای خاصی در #شرع و نزد #شارع دارد که دایرۀ آن اوسع یا اضیق از #معنای_لغوی است.
💠مقصود از حقیقت متشرعه، این است که لفظ معنای خاصی نزد #متشرعه(مسلمانان) داشته باشد بدون آن که حقیقت شرعیه داشته باشد.
🔅نکته1 : ترکیب «حقیقت+ شرعیه» یا «حقیقت+متشرعه» و موارد مشابه آن به یک شکل معنی می شود. برای مثال #حقیقت_فقهیه یعنی لفظ معنای خاصی نزد #فقها داشته باشد یا #حقیقت_اصولیه یعنی لفظ معنای خاصی نزد #اصولیین داشته باشد و قس علی هذا.
🔅نکتۀ2: اهل سنت و عده ای از اصولیین شیعه، ائمهی معصومین «علیهم السلام» را شارع نمیدانند، و تنها خدا و پیامبر را شارع میدانند، فلذا اگر کلمه ای را امام صادق «علیه السلام» وضع کرده باشد، آن را حقیقت شرعیه نمیدانند. اما عده ای از اصولیین شیعه، خداوند و پیامبر و معصومین «علیهم السلام» را شارع میدانند، فلذا هر کدام از معصومین لفظی را بیان نموده باشد، آن را حقیقت شرعیه میدانند.
#حقیقة_شرعیه #حقیقة_متشرعه
#الموجز #اصول_الفقه
#اصول_فقه
📚الموجز ص 35
📚اصول الفقه ص55
📚درس خارج اصول استاد احمد عابدی«حفظه الله» 96/10/23
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
❓پرسش 145:
مقصود از قرینه حکمت در علم #اصول چیست؟
✍🏽پاسخ(قسمت دوم) :
💎بیان اجمالی: در مورد مقدمات حکمت و عدد آن و عناوین آن اختلاف است و تعداد آن را از یک تا 4 مورد شمرده اند.
💎بیان تفصیلی: با توجه به اختلاف در مقدمات حکمت، صرفاً به اقوال مهم و کتب رایج در حوزه های علمیه اشاره می شود:
💠 حضرت #آیت الله_سبحانی «حفظه الله» در کتاب #الموجز فی اصول الفقه: مقدمات حکمت سه مورد است که عبارتند از:
1️⃣متکلم در مقام بیان تمام مرادش باشد نه در مقام اهمال و اجمال.
🍀مثال: در آیۀ شریفۀ «احل لکم صید البحر» خدای متعال در مقام بیان اصل حکم حلیت صید دریاست نه در مقام بیان خصوصیات و شرایط آن اما در آیۀ «فکلوا مما امسکن علیکم و اذکروا اسم الله علیه...» به صدد بیان تمام مراد از حیث حلیت است که آن چه کلب صید می کند و اسم خدا بر آن برده شده است، مذکی است و قابل اکل است. (البته آیه از جهت طهارت و نجاست در مقام بیان نیست.)
2️⃣قرینه بر تقیید وجود نداشته باشد.
3️⃣قدر متیقن در مقام تخاطب وجود نداشته باشد.
🍀مثال: وقتی مولا می گوید «اشتر اللحکم» و قدر متیقن در مقام محاوره «لحم الغنم» باشد، عبد نمی تواند به اطلاق تمسک کند و گوشت شتر بخرد.
💠 #علامه_مظفر «رحمه الله» در کتاب #اصول_الفقه: ایشان نیز مقدمات حکمت را سه مورد دانسته اند اما عناوین آن متفاوت است که عبارتند از:
1️⃣امکان اطلاق و تقیید باشد.
2️⃣قرینه بر تقیید وجود نداشته باشد.
3️⃣متکلم در مقام بیان باشد.
🔅نکته: ایشان عدم وجود قدر متیقن در مقام تخاطب را به عنوان مقدمات حکمت بیان نکرده است زیرا از نظر ایشان، وجود قدر متیقن در مقام محاوره به منزلۀ قرینۀ لفظیه بر تقیید است.
💠مرحوم آخوند در کفایه: ایشان نیز مقدمات حکمت را سه مورد دانسته اند که عبارتند از:
1️⃣متکلم در مقام بیان باشد.
2️⃣آن چه موجب تعیین و تقیید است در کلام نباشد.
3️⃣انتفای قدر متیقن در مقام تخاطب.
🔅نکته: مرحوم #آقاضیا و مرحوم #خویی و اغلب اصولیین مقدمات حکمت را سه مورد دانسته اند.
🔅نکته2: مرحوم #شیخ و مرحوم #نائینی مقدمات حکمت را دو مورد دانسته اند که مورد دوم و سوم از عناوین ذکر شده در اصول مظفر می باشد.
🔅نکته3: مرحوم #بروجردی و مرحوم #امام_خمینی «اعلی الله مقامهما» تنها به در مقام بیان بودن اشاره فرموده اند.
#مقدمات_حکمت #قرینه_حکمت
#اطلاق_و_تقیید
#اصول_فقه
📚الموجز فی اصول الفقه، ص125
📚اصول الفقه للعلامه مظفر(تعلیقه سبزواری)، ص198
📚کفایه ص287
📚نهایة الافکار، ج2، ص567
📚المحاضرات، ج5، ص364
📚مطارح الانظار، ص218
📚فوائد الاصول، ج2، ص573
📚نهایة الاصول، ص343
📚مناهج الوصول، ج2، ص325
🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷
به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯