❓پرسش 32:
منظور از «اثبات شیئ، نفی ماعدا نمی کند» چیست؟؟
✍پاسخ:
🔰«اثبات شیئ، نفی ماعدا نمی کند»، یک قاعده عقلی و #منطقی و #فلسفی است که به علت وضوح مفاد آن، تقریباً در منابع منطقی و فلسفی نیز توضیح زیادی برای آن ارائه نشده است و صرفاً از آن استفاده می شود.
〽️مثال: مثلاً در قضایای #موجهه، گفته میشود: «الانسان ممکن الوجود». معنای این عبارت، این است که طرف مقابل یعنی «عدم»، ضروری نیست یعنی «الانسان ممکن العدم» نیز صحیح است. به عبارت دیگر، اثبات «ممکن الوجود» برای انسان، نفی ما عدای آن مانند«ممکن العدم» از انسان نمی کند و گزارۀ «الانسان ممکن العدم» نیز صحیح است.
🔅نکته: اگرچه گاهی در علوم مختلف مانند علم بلاغت، اصول فقه و... به این قاعده تمسک می شود اما باید توجه داشت که این قاعده، منطقی و فلسفی است و در مباحث بلاغت، اصول و ... ، به نحو کلی صحیح نیست بلکه گاهی اتفاقاً اثبات شیئ، نفی ما عدا می کند و مثال بارز آن بحث #حصر در علم #بلاغت و بحث #مفاهیم در علم #اصول_فقه است.
#اثبات_شیئ_نفی_ماعدا_نمیکند
#منطق_مظفر
#منطق #فلسفه
📚منطق مظفر، قضایا، تقسیمات حملیه، موجهات
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 77:
تعریف مجاز عقلی و لغوی و تفاوت آنها را همراه با بیان مثال، شرح دهید؟
#تفاوت_مجاز_عقلی_و_لغوی #انواع_مجاز
#بلاغت #ادبیات_عرب
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
❓پرسش 77:
تعریف مجاز عقلی و لغوی و تفاوت آنها را همراه با بیان مثال، شرح دهید؟
✍پاسخ:
💎مقدمه: #عبدالقاهر_جرجاني ، صاحب دو کتاب نفيس #اسرار_البلاغه و #دلائل_الاعجاز ، به کمک علم بلاغت #اعجاز_قرآن را ثابت کرده و یکی از برتری های #قرآن را #استعاره های شیوا و #مجاز و #کنایه های زیبا دانسته است. لذا بحث از مجاز و استعاره اهمیت فراوانی دارد.
در ذیل بحث مجاز، اصطلاحات و انقسامات فراوانی وجود دارد که با توجه به پرسش، به توضیح مجاز و تقسیم آن به مجاز عقلی و لغوی می پردازیم:
⚪️ #حقیقت و مجاز: حقيقت، کاربرد لفظ در معناي اصلي کلمه است و مجاز، کاربرد لفظ در معنايي مشابه معناي اصلي همراه با #قرينه است. مجاز، گذر از مرز معناي اصلي و وضعي و به کار رفتن در معنايي مُشابه و همگون معناي اصلي است.
مجاز به دو قسم عقلی و لغوی تقسیم می شود که توضیح آن به شرح زیر است:
🔴مجاز لغوی: مجاز لغوی که به آن #مجاز_لفظی یا #مجاز_افرادی یا #مجاز_کلمه و یا #مجاز_مفرد نیز میگویند، استعمال لفظ مفرد در غیر معنای اصلی با وجود قرینهای است که مانع از اراده معنای اصلی باشد.
🌱مثال۱: استعمال فعل امر در استحباب بر فرض این که موضوع له آن طلب وجوبی باشد.
🌱مثال۲: اطلاق کل بر جزء
🔵مجاز عقلی: مجاز عقلی دو معنای متفاوت دارد:
🌀معنای اول: اسناد فعل به فاعل غیرحقیقی، به شرط وجود علاقه را میگویند که نامهای دیگر آن، #مجاز_اسنادی ، #مجاز_حکمی و #مجاز_مرکب، #مجاز_در_اثبات ، #مجاز_ملابسه است. به عبارت دیگر، خروج لفظ از مجرای اصلی آن از نظر رابطه یا نسبتی که میان کلمات یافت میشود، مجاز عقلی است.
🌱مثال۱: واذا تلیت علیهم آیاته زادتهم ایمانا. (در این جا فعل فزونی ایمان به آیات نسبت داده شده است؛ در حالی که میدانیم خداوند سبب تاثیر آیات در افزایش ایمان شده است.)
🌱مثال۲: یذبح ابناءهم. (ذبح به فرعون نسبت داده شده است؛ به این مناسبت که فرمان دهنده او است؛ حال آن که کشتن، کار اطرافیان فرعون بود.)
مثال۳: فَما رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ.
🔅نکته: مجاز لغوى در كلمه جريان دارد ولى مجاز عقلى به معنای اول، در اسناد يعنى در نوع ربطى كه بين برخى از كلمات است.
🌀معنای دوم: تصرف در امر عقلی باشد یعنی ما یدرک بالعقل.
🌱مثال: در جمله «رأیت اسدا یرمی» که مراد از اسد، رجل شجاع است، طبق قولی مجاز لغوی است چون استعمال در غیرماوضع له است و طبق قولی مجاز عقلی به معنای دوم است زیرا غیراسد، اسد فرض شده است و این نوعی ادعا و تصرف در امرعقلی است.
🔅نکته: این اختلاف نظر در مثال فوق، به طور کلی در همه موارد #استعاره وجود دارد.
#مجاز #مجاز_عقلی #مجاز_لغوی
#المدرس_الافضل #المطول
#بلاغت #ادبیات_عرب
📚المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج6 ص273 و 258 و 354
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
❓پرسش
این مطلب که قصر با #مفعول_معه و #مفعول_مطلق_تأکیدی همخوانی واقع نمی شود را توضیح دهید؟
#قصر
#بلاغت
#ادبیات_عرب
🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙
به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯
❓پرسش۱۴۹:
این مطلب که قصر با #مفعول_معه و #مفعول_مطلق_تأکیدی همخوانی واقع نمی شود را توضیح دهید؟
#قصر
#بلاغت
#ادبیات_عرب
🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙🌙
به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯
❓پرسش۱۴۹:
این مطلب که قصر با #مفعول_معه و #مفعول_مطلق_تأکیدی واقع نمی شود را توضیح دهید؟
✍پاسخ:
در وجه اینکه قصر #فعل با #مفعولمعه واقع نمی گردد و مثلاً «ما جئت الا و زیدا» صحیح نیست، مرحوم #رضی چنین بیان کرده است که:
🌀حکم مابعد «الّا» ، نفیا و اثباتاً مخالف ماقبل آن است؛ لذا ما بعد «الّا» در معنا منفصل است و «الّا» موذن انفصال است. همچنین «واو» نیز موذن انفصال مابعد از ماقبل است.
🌀اگر قصر بین فعل و مفعول معه واقع گردد یعنی فعل در معمولی که بعد از دو حرف فاصل قرار گرفته، عمل کرده است و از آنجا که هر دو حرف موذن انفصال هستند، عمل فعل بعد از این دو مستهجن و قبیح است لذا قصر فعل با مفعول معه واقع نمی گردد.
🌀به همین دلیل است که #عطف_نسق نیز بعد الا واقع نمی گردد؛ لذا «جاء زید الا و عمرو.» صحیح نیست برخلاف سایر توابع که بعد الا واقع می گردد.
🌀از خلال بیانات مرحوم رضی می توان به وجه عدم قصر فعل با #مفعول_مطلق_تأکیدی نیز پی برد. مفعول مطلق تاکیدی فعل خود را به همان منوال که هست از جهت نفی و اثبات، تاکید می کند؛ لذا اگر بعد از الا قرار گیرد حکم مخالف فعل برای آن ثابت می گردد چرا که اقتضای الا این است حکم مخالف ماقبل برای مابعد ثابت می نماید در صورتی که این امر با مفعول مطلق تاکیدی بودن نمی سازد لذا قصر فعل با مفعول مطلق تاکیدی نیز واقع نمی گردد.
#قصر
#بلاغت
#ادبیات_عرب
📚شرح الرضي على الكافية، ج2، ص102
📚المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج4، ص404
📚حاشية الدسوقي على مختصر المعاني، ج2، ص293
🚀🇮🇷🚀🇮🇷🚀🇮🇷🚀🇮🇷🚀🇮🇷🚀🇮🇷🚀
به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯