❓پرسش 32:
منظور از «اثبات شیئ، نفی ماعدا نمی کند» چیست؟؟
✍پاسخ:
🔰«اثبات شیئ، نفی ماعدا نمی کند»، یک قاعده عقلی و #منطقی و #فلسفی است که به علت وضوح مفاد آن، تقریباً در منابع منطقی و فلسفی نیز توضیح زیادی برای آن ارائه نشده است و صرفاً از آن استفاده می شود.
〽️مثال: مثلاً در قضایای #موجهه، گفته میشود: «الانسان ممکن الوجود». معنای این عبارت، این است که طرف مقابل یعنی «عدم»، ضروری نیست یعنی «الانسان ممکن العدم» نیز صحیح است. به عبارت دیگر، اثبات «ممکن الوجود» برای انسان، نفی ما عدای آن مانند«ممکن العدم» از انسان نمی کند و گزارۀ «الانسان ممکن العدم» نیز صحیح است.
🔅نکته: اگرچه گاهی در علوم مختلف مانند علم بلاغت، اصول فقه و... به این قاعده تمسک می شود اما باید توجه داشت که این قاعده، منطقی و فلسفی است و در مباحث بلاغت، اصول و ... ، به نحو کلی صحیح نیست بلکه گاهی اتفاقاً اثبات شیئ، نفی ما عدا می کند و مثال بارز آن بحث #حصر در علم #بلاغت و بحث #مفاهیم در علم #اصول_فقه است.
#اثبات_شیئ_نفی_ماعدا_نمیکند
#منطق_مظفر
#منطق #فلسفه
📚منطق مظفر، قضایا، تقسیمات حملیه، موجهات
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 73:
تفاوت دین و مذهب و شریعت چیست؟!
✍🏽پاسخ:
❇️تعریف #دین و #مذهب و #شریعت:
☀️دین: عقاید و دستورهای عملی و اخلاقی است که #پیغمبران از طرف خدا برای راهنمایی و هدایت بشر آورده اند ( #حقیقت_دین همان #تسلیم در برابر خدایی است که سلطه و شایستگی پرستش را دارد.)
☀️مذهب: اعتقادی است که بر اساس آن فعلی را انجام می دهند. در تعابیر #علماء_دین ، مذهب طریقهی خاصی از دین است در اصطلاح #متکلمان ، مذهب به معناى روش خاصى است در فهم مسائل #اعتقادى که منشاء اختلاف در آن توجیه مقدمات #منطقى و یا #تفسیر ظاهر قرآن است ؛ مانند مذهب #شیعه امامیه ، مذهب #اشاعره ، مذهب #معتزله. و در اصطلاح #فقهى به معناى روش خاصى در #استنباط_احکام از #ظواهر_کتاب_و _سنت است ، مانند مذهب #جعفرى ، #حنفى ، #مالکى ، #شافعى ، #حنبلى و....
☀️شریعت: شریعت در لغت به راهی گفته می شود که انسان را به مقصد می رساند و اصطلاحاً عبارت است از راه و روشی خاص برای امتی یا پیامبری است. به عبارت دیگر، شریعت آموزه های عملی و اخلاقی است که با زندگی #فردی و #اجتماعی و مسؤولیت انسان در مقابل خدا و مردم ارتباط دارد. البته به چیزهایی که خداوند برای بندگانش قرار داده و بر آنان فرض نموده است مثل #نماز ، #زکات ،#روزه ، #حج و امثال آنها شریعت گفته میشود.
❇️نسبت دین و مذهب و شریعت:
🌟دین شامل مذهب می شود و عام است و مذهب جزء دین است و خاص می باشد مثلا دین مبین اسلام عام است و شامل همه مذاهب اسلامی می شود پس کلمه و عنوان «مذهب» بر شعباتی اطلاق میشود که از دین انشعاب پیدا کرده باشند به عبارت دیگر مذهب زیرمجموعة دین است که توسط پیروان یک دین در آن ایجاد میشود مانند مذهب #تسنن و مذهب #تشیع در #اسلام و مذهب #ملکان و مذهب #نسطوری در #مسیحیت.
🌟شریعت از نظر مفهومی اخص از دین است در حالی که دین عبارت است از روش عام الهی نسبت به همه امتها (در عرف مردم، مذهب به معنای دین استعمال می شودو زمانی که می خواهند افراد مقید به دین و متدین را توصیف کنند می گویند فلانی شخص #مذهبی است.)
❇️تفاوتهای دین و شریعت:
⚡️1. دین واحد است اما شریعت متعدد است.
⚡️2. دین نسخ پذیر نیست اما شریعت قابل #نسخ است.
⚡️3. دین ثابت است اما شریعت بر حسب مصالح و #مقتضیات_زمانی_و_مکانی از لحاظ کمّی و کیفی قابل تحوّل است.
#دین #مذهب #شریعت
#عقاید #کلام
🍀🌸🍀🌺🍀🌸🍀🌺🍀🌸🍀🌺
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
❓پرسش ۱۶۲:
تفاوت #قیاس_منطقی و #قیاس_اصولی چیست؟
✍پاسخ:
🌀مقدمه: #قیاس دارای دو اصطلاح در #علم_منطق و #علم_فقه است که به اختصار قیاس فقهی حکم کردن بر اساس #مشابهت و قیاس منطقی حکم کردن به شیوه #برهان است؛ بنابر این قیاس فقهی ارزش علمی در #فقه_شیعه ندارد و قیاس منطقی بسیار کارآمد و ارزشمند است.
به منظور روشن شدن بیشتر مطلب، به توضیح آن در ذیل اشاره میشود:
🌀تلاش برای #کشف_مجهول با استفاده از معلوم دیگر به سه صورت انجام میگیرد:
1- سیر از جزئی به جزئی دیگر: یعنی دو موضوعی که مشابه یکدیگرند و حکم یکی از آنها معلوم است همان حکم را برای دیگری اثبات کنیم به استناد شباهتی که میان دو موضوع وجود دارد. این کار را به اصطلاح #منطقی #تمثیل و به اصطلاح #فقهی #قیاس میگویند. بدیهی است که صرف مشابهت دو موضوع موجب #یقین به اشتراک حکم آنها نمیشود و از این روی تمثیل مفید یقین نیست و ارزش علمی ندارد.
2- سیر از جزئی به کلی: یعنی با بررسی افراد یک ماهیت و یافتن خاصیت مشترکی بین آنها حکم کنیم که خاصیت مزبور برای آن ماهیت ثابت و در همه افراد آن تحقق دارد این کار را در اصطلاح منطق #استقراء مینامند و آن را بر دو قسم تقسیم میکنند #استقراء_تام و #استقراء_ناقص .
فرض استقراء تام در جایی است که همه افراد موضوع بررسی و خاصیت مشترک در همه آنها دیده شده باشد و استقراء ناقص این است که افراد بسیاری از یک ماهیت مورد مشاهده قرار گیرد و خاصیت مشترک بین آنها به همه افراد ماهیت نسبت داده شود. استقرای تام معمولا حاصل نمیشود و استقرای ناقص، موجب یقین نخواهد شد.
3- سیر از کلی به جزئی: یعنی نخست محمولی برای یک موضوع کلی ثابت شود و بر اساس آن حکم جزئیات موضوع معلوم گردد چنین #سیر_فکری که در منطق #قیاس نامیده میشود با شرایطی مفید #یقین میباشد یعنی در صورتی که مقدمات آن یقینی باشند و قیاس هم به شکل صحیحی تنظیم شده باشد.
بخش مهمی از علم منطق پیرامون اساس قیاس است و بدون قیاس مسایل #ریاضی قابل حل نیست.
🔅نکته: در تمثیل و استقراء هم یک #قیاس_ضمنی وجود دارد اما برهانی و مفید یقین نیست.
#قیاس
#منطق
#اصول_فقه
📚آشنائی با علوم اسلامی منطق و فلسفه، شهید مطهری
📚المنطق، مرحوم مظفر
•┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••┈••✾••┈••
به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭❀❓❀╮
@saluni
╰❀📚❀╯