❓پرسش 67:
آیا همیشه اوزان جمعه قله، دلالت بر سه الي یازده میکنند یا تبصره و استثنائی هم در این مسئله وجود دارد؟
✍پاسخ:
✳️اوزان جمع قله، بر سه تا ده فرد از مفرد خود دلالت می کند و با وجود قرینه به جای #اوزان_جمع_کثرة نیز استعمال می گردد. #ابن_مالک تصریح کرده است که هر کدام از صیغه های جمع قلة و کثرة، به جای یکدیگر استعمال می گردد و به تصریح #ابن_نظام این استعمال مجازی است که به گفته جناب #مدرس ، این استعمال از نوع #استعاره است.
🍀مثال1: در شعر ( و بعض ذي بكثرة وضعا يفي *** كأرجل و العكس جاء كالصّفي ) کلمهٔ«ارجل» که از اوزان جمع قله است، برای «کثرة» استعمال شده است.
🍀مثال۲: در قرآن کریم نیز در مواردی مانند«یعلم خائنة الأَعیُن»، «شاکراً لأنعمه» ، «و لو ان ما فی الارض من شجرة أقلامٌ» و... ، اوزان جمع قلة برای «کثرة» استعمال شده است
🔅نکته: اوزان جمع قلة، چهار وزن #أفعلة و #افعل و #فعلة و #افعال می باشد.
🍀مثال: اسلحة، افلس، فتية، افراس
#اوزان_جمع_قله
#البهجة_المرضیة #شرح_الفیة_ابن_مالک_لابن_الناظم
#المدرس_الافضل #دانش_صرف
#صرف #ادبیات_عرب
📚البهجة المرضية على الفية ابن مالك، ص489
📚شرح ألفية ابن مالك لابن الناظم، ص302
📚المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج6، ص283
📚دانش صرف ص:333
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 77:
تعریف مجاز عقلی و لغوی و تفاوت آنها را همراه با بیان مثال، شرح دهید؟
✍پاسخ:
💎مقدمه: #عبدالقاهر_جرجاني ، صاحب دو کتاب نفيس #اسرار_البلاغه و #دلائل_الاعجاز ، به کمک علم بلاغت #اعجاز_قرآن را ثابت کرده و یکی از برتری های #قرآن را #استعاره های شیوا و #مجاز و #کنایه های زیبا دانسته است. لذا بحث از مجاز و استعاره اهمیت فراوانی دارد.
در ذیل بحث مجاز، اصطلاحات و انقسامات فراوانی وجود دارد که با توجه به پرسش، به توضیح مجاز و تقسیم آن به مجاز عقلی و لغوی می پردازیم:
⚪️ #حقیقت و مجاز: حقيقت، کاربرد لفظ در معناي اصلي کلمه است و مجاز، کاربرد لفظ در معنايي مشابه معناي اصلي همراه با #قرينه است. مجاز، گذر از مرز معناي اصلي و وضعي و به کار رفتن در معنايي مُشابه و همگون معناي اصلي است.
مجاز به دو قسم عقلی و لغوی تقسیم می شود که توضیح آن به شرح زیر است:
🔴مجاز لغوی: مجاز لغوی که به آن #مجاز_لفظی یا #مجاز_افرادی یا #مجاز_کلمه و یا #مجاز_مفرد نیز میگویند، استعمال لفظ مفرد در غیر معنای اصلی با وجود قرینهای است که مانع از اراده معنای اصلی باشد.
🌱مثال۱: استعمال فعل امر در استحباب بر فرض این که موضوع له آن طلب وجوبی باشد.
🌱مثال۲: اطلاق کل بر جزء
🔵مجاز عقلی: مجاز عقلی دو معنای متفاوت دارد:
🌀معنای اول: اسناد فعل به فاعل غیرحقیقی، به شرط وجود علاقه را میگویند که نامهای دیگر آن، #مجاز_اسنادی ، #مجاز_حکمی و #مجاز_مرکب، #مجاز_در_اثبات ، #مجاز_ملابسه است. به عبارت دیگر، خروج لفظ از مجرای اصلی آن از نظر رابطه یا نسبتی که میان کلمات یافت میشود، مجاز عقلی است.
🌱مثال۱: واذا تلیت علیهم آیاته زادتهم ایمانا. (در این جا فعل فزونی ایمان به آیات نسبت داده شده است؛ در حالی که میدانیم خداوند سبب تاثیر آیات در افزایش ایمان شده است.)
🌱مثال۲: یذبح ابناءهم. (ذبح به فرعون نسبت داده شده است؛ به این مناسبت که فرمان دهنده او است؛ حال آن که کشتن، کار اطرافیان فرعون بود.)
مثال۳: فَما رَبِحَتْ تِجارَتُهُمْ.
🔅نکته: مجاز لغوى در كلمه جريان دارد ولى مجاز عقلى به معنای اول، در اسناد يعنى در نوع ربطى كه بين برخى از كلمات است.
🌀معنای دوم: تصرف در امر عقلی باشد یعنی ما یدرک بالعقل.
🌱مثال: در جمله «رأیت اسدا یرمی» که مراد از اسد، رجل شجاع است، طبق قولی مجاز لغوی است چون استعمال در غیرماوضع له است و طبق قولی مجاز عقلی به معنای دوم است زیرا غیراسد، اسد فرض شده است و این نوعی ادعا و تصرف در امرعقلی است.
🔅نکته: این اختلاف نظر در مثال فوق، به طور کلی در همه موارد #استعاره وجود دارد.
#مجاز #مجاز_عقلی #مجاز_لغوی
#المدرس_الافضل #المطول
#بلاغت #ادبیات_عرب
📚المدرس الأفضل فيما يرمز و يشار إليه في المطول، ج6 ص273 و 258 و 354
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯
#نحو_المحبوب❤️
🌸 می خواستم 14 #صیغه را پشت سرهم #صرف کنم: محمد، علی، فاطمه، حسن، حسین… به یکباره احساس کردم یکی از صیغه ها بیشتر مورد #خطاب من است پس مفرد مذکر غایب، مخاطب من شد و من متکلم وحده شدم.
آری! اسم تو اعرف #معارف است ولی خیلی ها می خواهند که #نکره شود. با این وجود #معرفه همیشه در #ابتدا قرار می گیرد و نیاز به هیچ #مسوغ و مجوزی ندارد. همیشه #فاعل صریح هستی و فعلت #معلوم؛ #مجهول در تو راه ندارد.
🌸ای رکن هستی! تمنی من این است که همیشه #مفعول_معه تو باشم و همیشه لأجل تو زندگی کنم؛ پس #ظرفیت مرا بالا ببر تا فقط #متعلق به تو باشم متعلق به #مصدر_اصلی که ریشه تمام ذوات است می خواهم متعلق به وجود مطلق تو باشم که اگر چه دیده نمی شود ولی همیشه موجود #حاضر است.
🌸می خواهم #مبنی باشم تا #حرکت آخرم همه جا ثابت باشد و تحت تأثیر #عوامل مختلف تغییر نکنم. خواست من این است که با معیت تو #مبنی بر #سکون و آرامش باشم. آرزویم این است که همیشه #تابع تو بمانم و در همه حرکات از تو #تبعیت کنم و با اعمال مورد رضایت تو #مؤکد وجودت باشم.
🌸 دوست داشتم #بدل تو باشم ولی رسیدن به جایگاه ابدال تو ممتنع است؛ چراکه آنها در طول زمانها همیشه متوغل در ابهامند و هیچوقت #معرفه نمی شوند. آری! بدل نیستم ولی سعی می کنم خودم را به تو #معطوف کنم. من هیچوقت از تو #اضراب نمی کنم. #قسم می خورم و قسم خود را با #تأکید های فراوان همراه می کنم. و بدان همیشه #مجرور توام و تو عامل #جر من هستی.
ای #ضمیر مستتر! کی #بارز می شوی؟
🌸ای #مستغاث!
کی #ندبه های ما را پاسخ می دهی؟ هرچه عالم #مشغول_عنه تو شده کافی است کی مشغول به تو شویم؟ دیگر از تحذیر خسته شدیم مغری به ما بیا. تمام جهان مملو از #تنازع شده ای #اسم_فاعل عمل کن، همه ما #معمول هایت آماده عملیم. زمان #حال و #استقبال است دیگر زمان گذشته نیست تا عملی صورت نگیرد.
🌸 ای صدرنشین عالم!
کی بر قلوب داخل می شوی و ظن را به یقین محوّل می کنی؟
کی می رسد آن روزی که #حرف_تنبیه #ألا یا اهل العالم تو را بشنویم. آنگاه که جهان را #منادا ی خود کنی و جواب ندایت را بدهیم. آن زمان که اسلام را #رفع دهی و پرچم حق را بر فراز کعبه #نصب کنی و همه به سوی تو #مجرور شوند.
🌸 در آن #ظرف_زمان قلبهای مؤمنان #سکون پیدا می کند. هیچ #زائد و شبه زائدی در جهان نخواهد ماند و با #نفی_جنس ابلیس و توابعش جمله ی شرور محلی از #اعراب نخواهد داشت. ظلم حذفش واجب می شود و حق سد مسد آن می گردد. در آن هنگام تو تمام ابهامات را #تمییز می دهی همه چیز صریح می شود و نیازی به #کنایه ها و #استعاره ها و #مجازها نخواهیم داشت.
🌸 در آن موقع تمام عالم #حال ثابته خواهد داشت و عامل حال فقط تو هستی و #رابط های آن 313 معدود خواهند بود که همیشه درحال #نصب هستند. آن وقت فقط تفضیل دیده می شود و عالم متعجب از این تغییر می گردد.
به امید روزی که فاطمیه #اسم_مکان شود و مهدیه #اسم_زمان!
و به امید روزی که جهان #نحو تو حرکت کند...
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯