❓پرسش 129: در کتاب #سیوطی بیان شده که «هل» ، مشترک بین #اسم و #فعل است در حالی که در باب #اشتغال میفرماید که هل بر سر فعل می آید. آیا این دو مطلب متناقض است؟ ✍پاسخ: در این مطلب که هل مختص جمله فعلیه است یا می شود در حالت اختیار بر جمله اسمیه هم داخل شود، اختلاف نظر وجود دارد: 🔰 مشهور ادبا قائل اند که اختیارا هل بر جمله اسمیه داخل نمی گردد؛ لذا #ابن_هشام این مطلب را از افتراقات هل نسبت به همزه استفهام دانسته است. به همین جهت که هل مختص جمله فعلیه است در صورت داخل شدن بر #مشتغل_عنه(در ضرورت و شعر) وجوب نصب پیدا می کند. 🍀در مثال: «هل زیدا ضربته؟» «زید»، اسم منصوب و معمول فعل مقدر قبل از آن است که در نتیجه هل بر سر آن فعل مقدر درآمده است. 🔰منظور #سیوطی در باب اشتغال از اینکه هل مختص به فعل است این است که در صورتی که فعلی باشد، حتما هل بر سر فعل در می آید اما اگر فعل نباشد و هر دو رکن اسم باشند هل بر سر اسم نیز در می آید. 🍀مثال: «هل زید قائم؟» 🔰البته #کسایی با رای #سیبویه و مشهور، مخالفت کرده و قائل است اختیارا نیز می تواند هل بر سر اسمی که بعد از ان فعل است دربیاید؛ لذا «هل زید قام» یا «هل زیدا ضربت» اختیارا نیز جایز است. #هل #اعراب_اسم_مابعد_هل #البهجة_المرضیة #نحو #ادبیات_عرب 📚شرح التسهيل المسمى تمهيد القواعد بشرح تسهيل الفوائد، ج‏4، ص1676 📚الإيضاح في شرح المفصل، ج‏2، ص234 📚مغني اللبيب، ج‏2، ص350 📚الحدائق الندية في شرح الفوائد الصمدية، ص927 📚البهجة المرضية على الفية ابن مالك، ص16 🌼🌸🌺🌼🌸🌺🌼🌸🌺 دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻 https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯

❓پرسش 136: اقسام #هل را توضیح دهید؟ #مفردات #نحو #ادبیات_عرب ‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸 به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯

❓پرسش 136: اقسام #هل را توضیح دهید؟ #مفردات #نحو #ادبیات_عرب ‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸 به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯

❓پرسش 136: اقسام #هل را توضیح دهید؟ ✍پاسخ: 🌀«هل» برای #استفهام_تصدیقی_ایجابی استعمال می گردد یعنی از وقوع نسبت سوال می کند و برای #استفهام_تصوری یا #استفهام_تصدیقی_سلبی استعمال نمیگردد لذا «هل زیدا ضربت» و «هل لم یقم زید» غلط است. 🔅 اگر «هل» همراه «ام» باشد، « #ام_منقطعه » است زیرا #ام_متصله برای #استفهام_تعیینی یک #استفهام_تصوری است. 🔅هل هم بر اسم و هم بر فعل داخل میشود. 🍀مثال۱: هل انتم مطلعون. 🍀مثال۲: هل قام زیدُ؟ 🌀در قرآن کریم هفتاد مرتبه حرف #هل استعمال شده است که برخی از این موارد همراه با #الا استعمال شده است مانند هل تنقمون الا ان امنا بالله. در این موارد هل در معنای #استفهام_تصدیقی و لازمه آن نفی است. به همین جهت #الا بعد آن قرار گرفته است. 🌀اقوال دیگری درباره هل ذکر شده است که عبارتند از: 💠 #زمخشری از #سیبویه نقل کرده است که هل همیشه به معنای #قد است و مواردی که معنای #استفهام در کلام فهمیده می شود #همزه_استفهام قبل از هل محذوف است. 💠 #ابن_هشام در #مغنی_اللبیب با رد ادعای فوق، گفته است که #سیبویه در #الکتاب آورده است که :هل هی للاستفهام.» 💠 قول دیگر درباره هل این است که گاهی به معنای #قد می آید مانند آیه «هل اتی علی الانسان حین من الدهر». ابن هشام این قول را به #کسایی، #فراء و #مبرد نسبت داده است. البته #ابن_هشام خودش این مطلب را نمی پذیرد و قائل است که هل همواره برای #استفهام است و در آیه مذکور، #استفهام_تقریری است. لذا برخی همچون #ابن_عباس «هل» را در آیه شریفه به #قد تفسیر کرده اند. #مفردات #معنای_هل #نحو #ادبیات_عرب 📚الکتاب سیبویه ج1،ص99 ؛ ج3،ص189 📚مغنی اللبیب، ج2، ص350 ‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸 به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯

✍ادامه پاسخ به پرسش 136: در مورد معانی «هل» نظریات مختلفی وجود دارد که یکی از انظار، نظر #سیبویه است. در فهم و تحلیل نظر ایشان، سخنان مختلفی آمده است که به بررسی آن می پردازیم👇👇👇 ☀️بررسی نظر #سیبویه : 🔅از عبارت «ألا ترى أنّهم يقولون: هَلْ زيدٌ منطلقٌ، وهل زيدٌ فى الدار، " وكيف زيدٌ آخِذٌ ". فإِن قلت: هل زيداً رأيتَ وهل زيدٌ ذهب قَبُحَ ولم يجُزْ إلاّ فى الشعر، لأنّه لمّا اجتمع الاسمٌ والفعلُ حملوه على الأصل فإِن اضطُرَّ شاعرٌ فقدّم الاسمَ نصبَ كما كنتَ فاعلاً ذلك بقَدْ ونحوِها. وهو فى هذه أحسنُ، لأنّهُ يبتدأُ بعدها الأسماءُ. وإنَّما فعلوا ذلك بالاستفهام لأنه كالأمر فى أَنّه غيّرْ واجبٍ، وأنه يريد " به " من المخاطّبِ أمراً لم يَسْْتقِرَّ عند السائل.» در #الکتاب سیبویه برداشت می شود او «هل» را همراه با معنای استفهام می داند. 🔅همچنین از ادامه عبارت از «و ليس للاستفهام فى الأصل غيُره. وإنّما تركوا الألفُ فى مَنْ، ومتَى، وهَلْ، وهنحوهن حيث أمنوا الالتباس، ألا ترى أنك تدخلهاعلى مَنْ إذا تمَّتْ بصلتها، كقول الله عزّ وجلّ: " أَفَمَنْ يُلْقَى فِى النَّارِ خَيْرٌ أَمَّنْ يَاتِى آمِناً يَوْمَ الْقِيَامِة ". وتقول: أَمْ هَلْ، فإِنّما هى بمنزلة قد، ولكنّهم تركوا الألفَ استغناء، إذ كان هذا " الكلامُ " لا يقَعُ إلاّ فى الاستفهام.» برداشت میشود او حرف اصلی برای استفهام را #همزه_استفهام می داند و بقیه #ادات_استفهام در حقیقت همزه استفهام همراه ان بوده که حذف شده و در صورت التباس باید ذکر گردد. و #هل در مثل #ام هل به منزله #قد است. 🔅ایشان در جلد3 ص189 به این مطلب تصریح دارد: «وكذلك هل إنمَّا تكون بمنزلة قد، ولكنهم تركوا الألف إذ كانت هل لا تقع إلاَّ في الاستفهام.» 🔅در نتیجه به نظر می رسد سیبویه قایل است هل همواره در کلام استفهامی واقع میگردد و بمنزله قد است اما وضع برای استفهام نشده است بلکه همواره هل در کلام استفهامی استعمال میگردد که اگر همزه استفهام در کلام نباشد همزه استفهام قبل از هل محذوف است. لذا نظر سیبویه همان است که زمخشری ادعا کرده است. 🔅مطلب دیگر درباره موضع استعمال هل است که سیبویه بیان کرده است که هل در موضع #استفهام_تقریری یا #انکار_توبیخی استعمال نمی گردد.عبارت او چنین است: «وذاك أن هل ليست بمنزلة ألف الاستفهام، لأنك إذا قلت: هل تضرب زيداً، فلا يكون أن تدَّعي أن الضرب واقعٌ، وقد تقول: أتضرب زبداً وأنت تدَّعي أنَّ الضرب واقعٌ.» 🌀البته در درباره کلام سیبویه باید گفت اثبات اینکه خود هل استفهام را نمی فهماند و همزه استفهام محذوف است وجهی ندارد بلکه از اینکه معنای استفهام همواره فهمیده می شود دانسته می شود که هل برای استفهام وضع شده است. #مفردات #معنای_هل #نحو #ادبیات_عرب 📚الکتاب سیبویه، ج1 ص99؛ ج3،ص189 📚مغنی اللبیب، ج2، ص350 ‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸‌🇵🇸 به کانال #سلونی بپیوندید ⬇️ https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5 ╭❀❓❀╮ @saluni ╰❀📚❀╯