#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سوره_توحید قسمت سوم
#تفسیر_المیزان
🍁بیان آیات ( ۳ و ۴ ) سوره توحید🍁
لم يلد و لم يولد3⃣
و لم يكن له كفوا احد4⃣
🔹 اين #دو آيه كريمه از #خداى تعالى اين معنا را #نفى مى كند كه چيزى را #بزايد. و يا به عبارت ديگر ذاتش #متجزى شود، و جزئى از #سنخ خودش از او #جدا گردد. چه به آن معنايى كه #نصارى درباره #خداى تعالى و #مسيح مى گويند، و چه به آن معنايى كه #وثنى مذهبان #بعضى از آلهه خود را #فرزندان_خداى سبحان مى پندارند.
🍁🍁🍁🍁🍁
و نيز اين #دو آيه از خداى تعالى اين معنا را #نفى مى كنند كه #خود او از چيزى متولد و #مشتق شده باشد، حال اين تولد و اشتقاق به #هر_معنايى كه اراده شود، چه به آن #نحوى كه وثنيت درباره خدايان خود گفته اند، كه بعضى اله #پدر و بعضى ديگر اله #مادر و بعضى ديگر اله #فرزند است، و چه به نحوى ديگر.
🍁🍁🍁🍁🍁
و نيز اين معنا را #نفى مى كنند كه براى خداى تعالى #كفوى باشد كه برابر او در #ذات و يا در #فعل باشد، يعنى #مانند خداى تعالى #بيافريند و #تدبير نمايد، و احدى از صاحبان اديان و غير ايشان قائل به وجود كفوى در #ذات خدا نيست، يعنى #احدى از دين داران و بى دينان نگفته كه #واجب الوجود (عز اسمه ) #متعدد است، و اما در #فعل يعنى تدبير، #بعضى قائل به آن شده اند، مانند وثنى ها كه براى خدايان خود الوهيت و تدبير #قائل شدند، حال چه خداى #بشرى مانند فرعون و نمرود كه ادعاى الوهيت كردند، و چه #غير_بشرى.
🍁🍁🍁🍁🍁
و #۲ملاك در #كفو بودن در نظر آنان اين است كه براى اله و معبود خود #استقلال در تدبير قائلند و مى گويند: الله تعالى #تدبير فلان ناحيه #عالم را به فلان #معبود واگذار نموده و او #فعلا مستقل در تدبير آن ناحيه است، همانطور كه خود خداى تعالى #مستقل در تدبير آن ارباب و آلهه است، و او #رب_الارباب و اله الالهه است. و اگر #برابرى در صفات را نشمرديم، براى آن بود كه #صفت، يا صفت #ذات است يا صفت #فعل، صفت ذات كه #عين ذات است و صفت فعل هم از فعل #انتزاع مى شود.
#نزائيدن، زاده نشدن و #كفو نداشتن خدا #فرع بر #صمد بودن و يگانگى او در #ذات و #صفات و #افعال است.
⬅️ و اين معناى از #كفو بودن در #غير آلهه مشركين نيز تصور دارد، نظير #استقلالى كه #بعضى براى موجودى از موجودات ممكن بپندارند، اين نيز #مصداقى است براى كفو بودن، چون #برگشت اين فرض نيز به اين است كه انسان بپندارد مثلا فلان #گياه خودش #مستقلا بيمارى ما را شفا مى دهد و در #بهبودى از بيماريمان احتياجى به خداى تعالى نداريم، با اينكه گياه مذكور از هر جهتى #محتاج به خداى تعالى است، و آيه مورد بحث اين را نيز #نفى مى كند.
🍁🍁🍁🍁🍁
بيان اينكه #نزائيدن، زاده نشدن و #كفو نداشتن خدا #فرع بر صمد بودن و يگانگى او در #ذات و #صفات و افعال است. و صفات #سه گانه اى كه در اين سوره #نفى شده، يعنى #متولد شدن چيزى از خدا، و تولد خداى تعالى از #چيز ديگر، و داشتن كفو، هر چند ممكن است نفى آنها را #متفرع بر صفت #احديت خداى تعالى كرد، و به وجهى گفت #فرض احديت خداى تعالى كافى است در اينكه او هيچ يك از اين #سه صفت را نداشته باشد، و ليكن اين معنا #زودتر به نظر مى رسد كه #متفرع بر #صمديت خدا باشند.
🍁🍁🍁🍁🍁
اما اينكه #متولد نشدن چيزى از خدا فرع صمديت او است، #بيانش اين است كه ولادت كه خود نوعى #تجزى و قسمت #پيرى است به هر معنايى كه تفسير شود، بدون #تركيب تصور ندارد، كسى كه مى زايد و چيزى از او #جدا مى شود بايد خودش داراى #اجزايى باشد، و چيزى كه جزء دارد #محتاج به جزء #خويش است، چون بديهى است موجود #مركب از چند چيز وقتى آن موجود است كه آن چند جزء را داشته باشد، و خداى سبحان #صمد است هر محتاجى در حاجتش به او منتهى مى گردد، و چنين كسى #احتياج در او تصور ندارد.
⬅️و از جمله #سخنانى كه در باره اين آيه (۴) گفته شده، اين است كه #مراد از كفو، #همسر است، چون همسر هر كسى #كفو او است. و بنابه اين گفتار آيه شريفه همان را #افاده مى كند كه آيه (۳) سوره جن (تعالى جد ربنا ما اتخذ صاحبه).(بلند است مقام با عظمت پروردگار ما و او هرگز برای خود همسر (و فرزندی) انتخاب نکرده) افاده مى كند. و ليكن اين حرف #صحيح #نیست.
#تفسیر_قرآن
#تفسیر_سوره_قدر قسمت پنجم
#تفسیر_المیزان
🍁ادامه بحث روایتی سوره#قدر از تفسیر شریف #المیزان🍁
🌙رواياتى درباره #بهتر بودن #شب_قدر از #هزار_ماه، تقدير امور و نزول ملائكه و روح در آن #شب
✅و در #كافى به سند خود از ابن ابى عمير از عده اى راويان از #امام_صادق (عليه السلام) روايت آورده كه گفت :
🔰 بعضى از اصحاب ما #اماميه كه به نظرم مى آيد #سعيد_بن سمان بود از آن جناب پرسيد: چگونه #شب_قدر از هزار ماه بهتر است؟ (با اينكه در آن #هزار ماه در هر دوازده ماهش يك شب قدر است)،
🔸فرمود عبادت در شب #قدر بهتر است از عبادت در #هزار #ماهى كه در آن #شب_قدر نباشد.
🔸و در همان #كتاب به #سند خود از #فضيل، زراره و محمد بن مسلم از حمران روايت كرده كه از #امام_باقر (عليه السلام) از معناى آيه (انا انزلناه فى ليله مباركه ) سؤال كرد، فرمود بله شب #قدر كه همه ساله در ماه رمضان در دهه #آخرش تجديد مى شود شبى است كه #قرآن جز در آن شب #نازل نشده، و آن #شبى است كه خداى تعالى در باره اش فرموده :
🔸فيها يفرق كل امر حكيم
🔰آنگاه فرمود:
🔸 در آن #شب هر حادثه اى كه بايد در #طول آن سال واقع گردد #تقدير مى شود، چه #خير و چه #شر، چه #طاعت و چه #معصيت، و چه #فرزندى كه قرار است #متولد شود، و يا #اجلى كه بنا است #فرا رسد، و يا رزقى كه قرار است (تنگ و يا وسيع ) برسد، پس آنچه در اين #شب مقدر شود، و #قضايش رانده شود #قضايى است #حتمى، ولى در عين حال مشيت خداى تعالى در آنها #محفوظ است (و خدا با #حتمى كردن #مقدرات، العياذ باللّه به دست خود #دست بند نمى زند).
🔰حمران مى گويد:
🔸 پرسيدم منظور خداى #تعالى از اينكه فرمود ( #شب #قدر بهتر است از هزار شب ) چيست؟
🔸فرمود #عمل #صالح از نماز و زكات و انواع #خيرات در آن #شب بهتر است از #همان اعمال در #هزار ماهى كه در آن #شب قدر نباشد، و اگر خداى تعالى جزاى اعمال خير #مؤمنين را مضاعف نمى كرد، مؤمنين بجايى نمى رسيدند، ولى خدا #پاداش حسنات ايشان را مضاعف مى كند.
✅مؤلف:
🔸منظور امام از اينكه فرمود:
🔸(ولى در عين حال #مشيت خداى تعالى در آنها محفوظ است )، اين است كه #قدرت #خداى تعالى #هميشه مطلق است، او هر زمان هر كارى را #بخواهد مى كند، هر چند قبلا خلاف آن را #حتمى كرده باشد، و #خلاصه حتمى كردن يك #مقدر قدرت #مطلقه او را #مقيد نمى كند، او مى تواند قضاى حتمى خود را هم نقض نمايد هر چند كه #هيچ وقت چنين كارى را نمى كند.
✅و در مجمع است كه از #ابن عباس از #رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) روايت شده كه فرمود:
🔸وقتى #شب_قدر مى شود #ملائكه اى كه #ساكن در #سدره_المنتهى هستند و #جبرئيل يكى از ايشان است #نازل مى شوند، در حالى كه #جبرئيل به #اتفاق ساير #سكان نامبرده #پرچم هايى را به همراه دارند، يك #پرچم بالاى #قبر من، و يكى بر بالاى #بيت المقدس، و #پرچمى در مسجد الحرام و پرچمى بر طور #سينا نصب مى كنند، و #هيچ #مؤمن و مومنه اى در اين نقاط نمى ماند مگر آنكه #جبرئيل به او #سلام مى كند، مگر #كسى كه #دائم الخمر و يا #معتاد به خوردن #گوشت #خوك و يا زعفران #ماليدن به #بدن خود باشد.
✅و در #تفسير برهان از #سعد بن عبد اللّه روايت كرده كه به سند خود از #ابى بصير روايت كرده كه گفت :
🔸 با #امام صادق (عليه السلام) بودم كه سخن از #پاره اى #خصائص امام در هنگام ولادت به ميان آمد، فرمود:
🔸 وقتى #شب_قدر مى شود امام #مستوجب روح بيشترى مى گردد. عرضه داشتم #فدايت شوم مگر روح همان #جبرئيل نيست؟
🔰 فرمود:
🔸روح از #جبرئيل بزرگتر است، و #جبرئيل از #سنخ ملائكه است، و روح از آن #سنخ نيست، مگر #نمى بينى خداى تعالى فرموده :
🔸 ( #تنزل الملئكه و #الروح )پس معلوم مى شود #روح غير از #ملائكه است.
✅مولف :
🔰روايات در معنا و #خصائص و #فضائل شب قدر بسيار زياد است، (كه ما در اينجا مختصرى از آن را آورديم )، و در بعضى از آن #روايات #علامتهايى براى شب قدر ذكر شده، از قبيل اين كه :
🔸صبح #شب قدر #آفتاب بدون #شعاع طلوع مى كند، #هوا در صبح آن شب #معتدل است، و ليكن $چون اين #علامتها نه #دائمى است و نه #اغلب چنين است ، لذا از ذكر آن روايات خوددارى نموديم.